Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 19 - Bài 18 – Tiết 73: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất (Tiếp theo)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Ngµy so¹n:……………… TuÇn 19. Trường T H C S Lãng Công Häc k× II – Ng÷ v¨n 7. Bµi 18 – TiÕt 73. Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. I. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ. HiÓu néi dung, mét sè h×nh thøc nghÖ thuËt (kÕt cÊu, nhÞp ®iÖu, c¸ch lËp luËn) vµ ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ý nghÜa cña tôc ng÷, häc thuéc lßng. Bước đầu có ý thức sử dụng tục ngữ phù hợp khi nói, viết. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc . 1. ổn định tổ chức. 7A 7B 7C 2. KiÓm tra: (PhÇn chuÈn bÞ bµi, sgk cña hs). Giíi thiÖu bµi. Tôc ng÷ lµ mét thÓ lo¹i v¨n häc d©n gian . Nã ®­îc vÝ lµ kho b¸u cña kinh nghiÖm vµ trÝ tuÖ d©n gian , lµ “ Tói kh«n d©n gian v« tËn” . Tôc ngữ là một thể loại triết lí nhưng đồng thừi cũng là “cây đời xanh tươi”. Tục ngữ có nhiều chủ đề . Trong tiết học hôm nay , chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuÊt . 3. D¹y – häc bµi míi . Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt ………………………………………. ……………………………………… I. §äc – hiÓu chó thÝch . GV hướng dẫn học sinh cách đọc văn 1. §äc . b¶n. - Cách đọc: Chậm, rõ ràng, vần l­ng, ng¾t nhÞp. HS đọc bài theo hướng dẫn . - H. §äc chó thÝch. 2. Chó thÝch . a. Kh¸i niÖm. ? Em hiÓu tôc ng÷ lµ g×? Tôc ng÷ lµ nh÷ng c©u nãi d©n gian - H. tr¶ lêi. diễn đạt những kinh nghiệm của nhân - G. Bổ sung, nhấn mạnh về nội dung, dân về th/nh, con người, XH... h×nh thøccña tôc ng÷. b. §Æc ®iÓm: ? Với đặc điểm như vậy, tục ngữ có - Ngắn gọn, có kết cấu bền vững, có t¸c dông g×? h/a, nhÞp ®iÖu. - DÔ nhí, dÔ l­u truyÒn. - Cã 2 líp nghÜa. -> Lµm cho lêi nãi thªm hay, sinh 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. động. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. ? Theo em, câu tục ngữ nào thuộc đề 1. Bè côc: tài th/nh, câu nào thuộc lao động sx? - Tục ngữ về th/nh: 1,2,3,4. ? Nhóm tục ngữ này đúc rút kinh - Tục ngữ về lao động sx: 5,6,7,8. nghiệm từ những hiện tượng nào? -> Hai đề tài có liên quan: Th/nh có - H.+ Th/nh: hiện tượng (t), thời tiết liên quan đến sx, nhất là trồng trọt, (n¾ng, m­a, b·o, lôt) chăn nuôi. Các câu đều được cấu tạo + Lao động sx: Giá trị của đất, ngắn, có vần, nhịp, đều do dân gian ch¨n nu«i, c¸c yÕu tè quan träng s¸ng t¹o vµ truyÒn miÖng. trong trång trät. ? Hai đề tài trên có điểm nào gần gũi mµ cã thÓ gép vµo 1 vb? 2. Ph©n tÝch . - H. suy luËn, tr¶ lêi. a. Nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn: - Gv : Hướng dẫn hs phân tích từng * Câu 1: - Tháng 5 (Âm lịch) đêm ngắn / ngày c©u tôc ng÷, t×m hiÓu c¸c mÆt: dµi + NghÜa cña c©u tôc ng÷. + Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm Tháng 10 (Âm lịch) đêm dài / ngày ng¾n nªu trong c©u tôc ng÷. - Vần lưng, đối, phóng đại làm nổi bật + Trường hợp vận dụng. t/c trái ngược giữa đêm và ngày trong mùa hạ, mùa đông. - VËn dông: TÝnh to¸n thêi gian, s¾p xÕp c«ng viÖc cho phï hîp, gi÷ g×n søc - L­u ý: Kinh nghiÖm trªn kh«ng ph¶i kháe cho phï hîp víi tõng mïa. * C©u 2: bao giờ cũng đúng. (câu 2) - Đêm trước trời có nhiều sao, ngày - Liªn hÖ: + “Tháng 7 heo may, chuồn chuồn hôm sau có nắng to.( Và ngược lại) - C¬ së thùc tÕ: bay th× b·o”. Trêi nhiÒu sao -> Ýt m©y -> n¾ng. + “ Tháng 7 kiến đàn, đại hàn Trêi Ýt sao -> nhiÒu m©y -> m­a. hång thñy”. - Gv: Nhân dân đã quan sát tỉ mỉ từ - Vận dụng: Nhìn sao dự đoán được những biểu hiện nhỏ nhất trong tự thời tiết để chủ động trong công việc nhiên để từ đó rút ra được những nhận ngày hôm sau (sx hoặc đi lại). * C©u 3: xÐt to lín, chÝnh x¸c. - Ch©n trêi xuÊt hiÖn nh÷ng ¸ng m©y cã mµu mì gµ lµ trêi s¾p cã b·o. - Gv: Hướng dẫn hs tìm hiểu: - Vận dụng: Dự đoán bão, chủ động giữ + NghÜa cña tõng c©u tôc ng÷. g×n nhµ cöa hoa mµu. + Xđ kinh nghiệm được đúc rút. * C©u 4: + Bài học từ kinh nghiệm đó. - KiÕn bß nhiÒu lªn cao vµo th¸ng 7 lµ ? C¸ch nãi nh­ c©u tôc ng÷ cã hîp lÝ dÊu hiÖu trêi s¾p m­a to, b·o lôt. - Vận dụng: chủ động phòng chống bão ko? Tại sao đất quý hơn vàng? (Hợp lý vì đất là nơi nuôi sống con lụt. người, là nơi con người sinh sống, là. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. nguån lîi v« h¹n) ? Vận dụng câu này trong trường hợp nµo? - Gv: Tuy nhiªn còng cÇn chó ý ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña mçi vïng miÒn khác nhau, giúp con người biết khai thác điều kiện hoàn cảnh tự nhiên để s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt. ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¸c nãi lªn vai trß cña nh÷ng yÕu tè nµy? - Một lượt tát, 1 bát cơm. - Người đẹp vì lụa, .... b. Những câu tục ngữ về lao động sản xuÊt. * C©u 5: - §Êt ®­îc coi nh­ vµng, thËm chÝ quý h¬n vµng. - Gv: Tục ngữ lao động sx thể hiện - Vận dụng: Phê phán hiện tượng lãng sự am hiểu sâu sắc nghề nông, nhất phí đất , đề cao giá trị của đất. lµ trång trät, ch¨n nu«i, nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cã ý nghÜa thùc tiÔn * C©u 6: cao. - Nãi vÒ thø tù c¸c nghÒ, c¸c c«ng viÖc ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ: Nu«i c¸ - lµm vườn- làm ruộng. - VËn dông: Khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn, hoàn cảnh để làm ra nhiều của cải vật chÊt. * C©u 7: - Khẳng định thứ tự quan trọng của các yếu tố nước, phân, chăm sóc, giống đối với nghề trồng trọt, đặc biệt là lúa nước. - Vận dụng: Cần bảo đảm đủ 4 yếu tố th× lóa tèt, mïa mµng béi thu. * C©u 8: - Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và của việc cày xới, làm đất đồi với nghÒ trång trät. - Vận dụng: - Gieo cấy đúng thời vụ. - Cải tạo đất sau mỗi vụ. c. Đặc điểm diễn đạt của tục ngữ. - Gv hướng dẫn hs tìm hiểu đặc điểm - Ngắn gọn, súc tích. nghÖ thuËt cña c¸c c©u tôc ng÷. - VÇn l­ng, nhÞp. - C¸c vÕ: §èi xøng c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung. - LËp luËn chÆt chÏ, h×nh ¶nh cô thÓ sinh động, sử dụng cách nói quá, so - Hs đọc ghi nhớ, đọc thêm. s¸nh. ? Tìm thêm tục ngữ thuộc 2 chủ đề trªn . * Ghi nhí: sgk (5). 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. 4: Cñng cè- LuyÖn tËp. - §Æc ®iÓm cña tôc ng÷? - Nội dung đề tài của tục ngữ trong vb? - GV dïng b¶ng phô cho hs lµm bµi tËp : Dòng nào sau đây không phải là đặc điểm về hình thức của tục ngữ ? A. Ng¾n gän . B. Thường có vần nhất là vần chân . C. Các vế thường đối nhau cả về hình thức và nội dung . D. LËp luËn chÆt chÏ giµu h×nh ¶nh . HD : B 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Häc thuéc vb. - Sưu tầm thêm tục ngữ theo đề tài đã học. - So¹n: Chương trình địa phương. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ giái Câu tục ngữ : Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng Ngày tháng mười chưa cười đã tối . a. C©u tôc ng÷c trªn sö dông biÖn ph¸p tu tõ g× ? b. Trên cơ sở các phép tu từ đã tìm được , em hãy phân tích tính nghệ thuËt cña c©u tôc ng÷ nµy . ………………………………………………… Ngµy d¹y :…………………………. Bµi 18 – TiÕt 74. Chương trình địa phương (V¨n - TËp lµm v¨n). I. Môc tiªu: Giúp học sinh biết cách sưu tầm ca dao, tục ngữ theo chủ đề và bước đầu biÕt chän läc, s¾p xÕp vµ t×m hiÓu ý nghÜa cña chóng. Tăng thêm hiểu biết và tình cảm gắn bó với địa phương, quê hương mình. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc: - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk , tµi liÖu tham kh¶o , b¶ng phô .... - Trò : Chuẩn bị trước bài . III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc . 1. ổn định tổ chức. 7A.. 2.KiÓm tra.. 7B. 7C. ( KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi cña c¸c nhãm. Giới thiệu bài: (Gv nêu mục đích của tiết học). 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. 3. D¹y – häc bµi míi Hoạt động của thầy – trò ………………………………………. Nội dung kiến thức cần đạt ………………………………………. I. Tôc ng÷, ca dao, d©n ca lµ g×? - Hs «n l¹i kh¸i niÖm tôc ng÷, ca dao, - §Òu lµ nh÷ng s¸ng t¸c d©n gian, cã t/c dân ca (đặc điểm, khái niệm). tËp thÓ vµ truyÒn miÖng. Ca dao: lµ phÇn lêi th¬ cña d©n ca. D©n ca: lµ phÇn lêi th¬ kÕt hîp víi nh¹c. Tôc ng÷: (xem tiÕt 73). II. Néi dung thùc hiÖn. - Gv nªu yªu cÇu thùc hiÖn. S­u tÇm nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao, - Hs phân biệt tục ngữ, ca dao lưu dân ca nói về địa phương. hành ở địa phương và tục ngữ, ca dao * Một số điều cần lưu ý. về địa phương. 1. ThÕ nµo lµ “c©u ca dao”? - H. Ph©n biÖt: C©u ca dao - bµi ca dao. C©u ca dao - c©u lôc b¸t.. - Gv chốt 1 số yêu cầu. Hướng dẫn c¸ch thùc hiÖn. (L­u ý hs s­u tÇm phong phó vÒ s¶n vËt, di tÝch, danh lam, danh nh©n...).. - Gv cho 1 sè c©u. - Hs ph©n lo¹i vÒ thÓ lo¹i, néi dung. Thø tù: (a) - (b) - (c). a, Th¾ng c¶nh. b, Văn hóa đô thị. c, §Þa danh.). - Ýt nhÊt lµ 1 cÆp lôc b¸t: cã vÇn, luËt, râ rµng vÒ néi dung. 2. Mçi dÞ b¶n ®­îc tÝnh lµ mét c©u. 3. Yªu cÇu: - S­u tÇm kho¶ng 20 c©u. - Thêi gian: hÕt tuÇn 29. III. Phương pháp thực hiện. 1. C¸ch s­u tÇm. - Tìm hỏi cha mẹ, người địa phương. - §äc, chÐp l¹i tõ s¸ch b¸o. 2. Phương pháp. - §äc ®­îc, ghi chÐp l­u t­ liÖu. - Ph©n lo¹i ca dao, tôc ng÷. - S¾p xÕp theo thø tù A,B,C. IV. LuyÖn tËp. VÝ dô: a, Gió đưa cành trúc la đà... Tây Hồ. b, Phån hoa thø nhÊt Long thµnh Phè gi¨ng m¾c cöi, ®­êng quanh bµn cê. 5. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công c,. Sông Tô nước chảy trong ngần Con thuyÒn buåm tr¾ng ch¹y gÇn ch¹y xa Thon thon hai mòi chÌo hoa Lướt đi lướt lại như là bướm bay. 4: Cñng cè – LuyÖn tËp. - Nhắc nhở cách thức và thái độ học tập, sưu tầm. 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Sưu tầm ghi chép thường xuyên. - ChuÈn bÞ: T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ giái . Cảm nghĩ của em về hình ảnh quê hương đất nước qua ca dao – dân ca .. ………………………………………………... Ngµy d¹y :………………………. Bµi 18 – TiÕt 75. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. I. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống xã hội và đặc ®iÓm chung cña v¨n b¶n nghÞ luËn. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc: - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk , tµi liÖu tham kh¶o, b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trước bài ... III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: (chuÈn bÞ bµi cña häc sinh) Giíi thiÖu bµi: Trong cuộc sống hàng ngày khi con người muốn biểu đạt một tư tưởng , thái độ , quan điểm…trước một vấn đề đặt ra . Khi đó con người có nhu cầu làm văn nghị luận . Văn nghị luận có tác dụng rèn luyện tư duy và biểu đạt các quan ®iÓm 1 c¸ch m¹ch l¹c , logÝc. H«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu vÒ kiÓu v¨n b¶n nµy . 3. D¹y häc bµi míi. Hoạt động của thầy – trò ………………………………………. Nội dung kiến thức cần đạt ………………………………………… 6. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - H. Tr¶ lêi c©u hái sgk tr7.. I. Nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn: Cho c¸c vÝ dô hái kh¸c. 1. Nhu cÇu nghÞ luËn. + VÝ dô: -V× sao em ®i häc? - Vì sao con người phải có bạn? ? Hãy chỉ ra những VBNL thường gặp -> Kiểu câu hỏi này rất phổ biến. trên báo chí, trên đài phát thanh? Tr¶ lêi b»ng v¨n nghÞ luËn (dïng lÝ lÏ, - H: C¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, c¸c dÉn chøng, lËp luËn, kh¸i niÖm ...) môc nghiªn cøu... + Mét sè kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn: Chøng - Gv chuÈn bÞ mét sè tµi liÖu nghÞ minh, gi¶i thÝch, ph©n tÝch, b×nh luËn. luËn, hs t×m hiÓu gäi tªn c¸c lo¹i bµi nghÞ luËn. 2. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? VBNL lµ lo¹i v¨n b¶n ®­îc viÕt (nãi) ? Em hiÓu thÕ nµo lµ VBNL? nhằm xác lập cho người đọc (người - H. ph¸t biÓu. nghe) một tư tưởng, một quan điểm nào - G. Chèt k/n. đó. 3. §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n nghÞ - H. đọc văn bản (7). luËn. ? B¸c Hå viÕt v¨n b¶n nµy nh»m (a) V¨n b¶n: “Chèng n¹n thÊt häc”. hướng đến ai? Nói với ai? + Mục đích của văn bản: Kêu gọi nhân - H. Nói với mọi người dân VN. d©n häc, chèng n¹n thÊt häc, mï ch÷. ? Bác viết bài này nhằm mục đích gì? + Các ý chính: ? Để thực hiện mục đích ấy, Bác đưa - Nêu nguyên nhân của việc nhân dân ta ra nh÷ng ý kiÕn nµo? thÊt häc, d©n trÝ thÊp vµ t¸c h¹i cña nã. - H. th¶o luËn. - Khẳng định công việc cấp thiết lúc này ? T×m nh÷ng c©u v¨n thÓ hiÖn néi lµ n©ng cao d©n trÝ. dung đó ? - Quyền lợi và bổn phận của mỗi người trong viÖc tham gia chèng thÊt häc. + C¸c c©u mang luËn ®iÓm: - “Mét trong nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm ? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u luËn ®iÓm ? cÊp tèc ... d©n trÝ”. (Là những câu văn khẳng định 1 ý - “Mọi người Việt Nam phải hiểu biết kiến, 1 quan điểm tư tưởng của tác quyền lợi ... chữ quốc ngữ”. gi¶). + Nh÷ng lÝ lÏ: - Tình trạng thất học, lạc hậu trước CM ? §Ó ý kiÕn cã søc thuyÕt phôc, bµi th¸ng 8 (95% d©n sè mï ch÷). viÕt ®­a ra lÝ lÏ nµo? - Những điều kiện cần phải có để người - H. ph¸t hiÖn, tr¶ lêi. dân tham gia xây dựng nước nhà (biết đọc, biết viết). - Nh÷ng kh¶ n¨ng thùc tÕ trong viÖc chèng n¹n thÊt häc. (b) §Æc ®iÓm: - LuËn ®iÓm râ rµng. - LÝ lÏ, dÉn chøng thuyÕt phôc. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nªu vÊn 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. đề và thuyết phục của người viết? - H. NhËn xÐt. - H. §äc ghi nhí (9) - Gv. Chốt ý. VBNL phải hướng đến giải quyết những vấn đề đặt ra trong cuéc sèng.. * Ghi nhí: sgk (9).. 4: Cñng cè – LuyÖn tËp. - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? - §Æc ®iÓm cña VBNL? 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Häc bµi. - §äc l¹i VB n¾m ch¾c luËn ®iÓm, lÝ lÏ. - S­u tÇm VBNL. - ChuÈn bÞ: PhÇn luyÖn tËp (tiÕp). Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ - giái. Cho luận điểm sau : “ Con người phải làm gì để bảo vệ môi trường sống” Theo em sÏ sö dông nh÷ng lÝ lÏ nµo cho luËn ®iÓm trªn . …………………………………………………………. Ngµy d¹y :………………………. Bµi 18 – TiÕt 76. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn (TiÕp) I. Môc tiªu. Thông qua việc phân tích đặc điểm của VBNL, tiếp tục củng cố kiến thức vÒ v¨n nghÞ luËn cho hs. Häc sinh biÕt ph©n biÖt VBNL so víi c¸c VB kh¸c. Bước đầu nắm được các cách nghị luận: trực tiếp, gián tiếp. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc. - ThÇy : Gi¸o ¸n , shk , tµi liÖu tham kh¶o , b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trướcd nội dung bài ... III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: - ThÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn? §Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn? Giíi thiÖu bµi: Trong tiết 75 , các em đã được biết về nhu cầu nghị luận trong cuộc sống và đặc điểm của kiểu bài nghị luận . Tiết học hôm nay , chúng ta sẽ ôn tập lại các kiÕn thøc vµ vËn dông vµo lµm mét sè bµi tËp . 3. D¹y – häc bµi míi Hoạt động của thầy – trò Nội dung kiến thức cần đạt ……………………………………. ………………………………………….. 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - H. §äc v¨n b¶n (9). - Gv dẫn dắt, hướng dẫn hs trả lời c©u hái. L­u ý hs t×m luËn ®iÓm, lÝ lÏ.. - H. Th¶o luËn, t×m hiÓu vb. - Gv chèt ý. - H. Ghi vë.. ? Theo em, vb trªn cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? - H.Th¶o luËn. - G. Lưu ý: Nhan đề bài nghị luận lµ mét ý kiÕn, mét luËn ®iÓm.. II. LuyÖn tËp: 1. Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt ... (a) §©y lµ 1 bµi v¨n nghÞ luËn. - Vấn đề nêu ra để bàn luận và giải quyết là v.đ XH, 1 v.đ thuộc lối sống đạo đức. - T¸c gi¶ sö dông rÊt nhiÒu lÝ lÏ, lËp luËn và dẫn chứng để thuyết phục. (b) + LuËn ®iÓm : CÇn t¹o ra nh÷ng thãi quen tèt trong x· héi. + LÝ lÏ: - Kh¸i qu¸t vÒ thãi quen cña con người. - Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + Khuyªn: CÇn rÌn luyÖn thãi quen tèt (dï ®iÒu đó rất khó) và khắc phục thói quen xấu trong cuộc sống từ những việc làm tưởng chõng rÊt nhá. (c) T¸n thµnh ý kiÕn trªn v× nh÷ng ý kiÕn t/g nêu ra đều đúng đắn, cụ thể. (d) Bè côc: + Më bµi: Kh¸i qu¸t c¸c thãi quen tèt vµ xÊu. + Th©n bµi: - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen tèt. - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + KÕt bµi: §Ò xuÊt ý kiÕn.. 2. Bµi v¨n: Hai biÓn hå. (1) Cã ý kiÕn cho r»ng: a, VB trªn thuéc kiÓu vb miªu t¶, miªu t¶ - Gv nªu v.®. hai biÓn hå ë Pa- let- xtin. ? Theo em, ý kiến nào đúng? Vì b, Kể chuyện về 2 biển hồ. sao? c, BiÓu c¶m vÒ 2 biÓn hå. d, NghÞ luËn vÒ cuéc sèng (vÒ 2 c¸ch - H. ý (d). Gi¶i thÝch. sèng) qua viÖc kÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. (2) NhËn xÐt v¨n b¶n: - H. Ph¸t hiÖn yÕu tè kÓ, t¶, b/c - Vb cã t¶: t¶ hå, cuéc sèng tù nhiªn vµ trong vb. con người quanh hồ. - Vb cã kÓ: kÓ vÒ cuéc sèng cña c­ d©n. - Vb cã biÓu c¶m: c¶m nghÜ vÒ hå. ? Theo em, mục đích của người - Mục đích: làm sáng tỏ về 2 cách sống. viÕt lµ muèn nªu lªn ®iÒu g×? C¸ch sèng c¸ nh©n. - H. §äc vb “Hai biÓn hå”.. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công C¸ch sèng chia sÎ.. - Gv: VBNL thường chặt chẽ, rõ rµng, trùc tiÕp nh­ng còng cã khi ®­îc tr×nh bµy 1 c¸ch gi¸n tiÕp, h/a, kín đáo. ? Trong 2 vb trên, theo em, v.đề -> Vb “Cần tạo ra thói quen tốt...” -> nµo ®­îc nghÞ luËn trùc tiÕp, v.® NghÞ luËn trùc tiÕp. nµo ®­îc nghÞ luËn gi¸n tiÕp? Vb “Hai biÓn hå” -> NghÞ luËn gi¸n tiÕp. 4. Cñng cè – luyÖn tËp. - VBNL thường đảm bảo rõ 4 yếu tố: ... - Cã 2 kiÓu nghÞ luËn: trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. - VBNL thường ngắn gọn, rõ ràng, đề cập đến v.đ của đời sống xã hội. 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ v¨n nghÞ luËn. - So¹n v¨n b¶n: Tục ngữ về con người, xã hội. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ - giái Viết một đoạn văn nghị luận với đề tài “ ý thức bảo vệ của công”.. duyÖt.. ……………………………………………… Tổ trưởng chuyên môn kí. ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. ………………………………………………………………….. Ngµy d¹y :……………………….. TuÇn 20 Bµi 19 – TiÕt 77. Tục ngữ về con người và xã hội. I. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu được kinh nghiệm sống, đồng thời là lời khuyên của nhân dân về phẩm chất, học tập tu dưỡng và quan hệ ứng xử của con người. Nắm được một số hình thức diễn đạt (so sánh, ẩn dụ,...) của những câu tôc ng÷ trong bµi häc. RÌn häc thuéc lßng, c¶m thô vÒ tôc ng÷. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc: - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk , tµi liÖu tham kh¶o , b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trước bài ... 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc . 1. ổn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: - §äc thuéc 4 c©u tôc ng÷ vÒ th/nh. Ph©n tÝch 1 bµi. - Đọc 3 - 4 câu cùng đề tài trên mà em sưu tầm được. - Tục ngữ là gì? Đọc thuộc 4 câu tục ngữ về lao động sx... Giíi thiÖu bµi: Như các em đã biết tục ngữ là nhữg câu nói ngắn gọn nhưng lại diễn đạt trọn vẹn một kinh nghiệm sống của ông cha ta về thiên nhiên , lao động sản xuất , con người …Trong bài học hôm nay , chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu một số cau tục ngữ về con người và xã hội . 3. D¹y – häc bµi míi. Hoạt động của thầy – trò Nội dung kiến thức cần đạt ………………………………………… ………………………………………. I. §äc - hiÓu chó thÝch. - H. §äc sgk. (Chó ý nhÊn ë vÇn). 1. §äc 2.chó thÝch. (sgk – T12) II. T×m hiÓu v¨n b¶n. ? VÒ néi dung, cã thÓ chia vb nµy thµnh 1. Bè côc. 3 nhóm nói về phẩm chất, học tập tu - Tục ngữ về phẩm chất con người: dưỡng, quan hệ ứng xử. 1,2,3. Hãy sắp xếp các câu tục ngữ trên vào 3 - Tục ngữ về học tập, tu dưỡng: 4,5,6. nhãm? - Tôc ng÷ vÒ quan hÖ, øng xö: 7,8,9. ? §Æc ®iÓm gièng nhau vÒ ND, HT cña 3 nhãm vb trªn? 2.Ph©n tÝch. - Ng¾n, cã vÇn nhÞp, dïng so s¸nh, Èn a. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ dụ, nêu kinh nghiệm, bài học về con phẩm chất con người. người, XH. * C©u 1: - NghÖ thuËt : vÇn l­ng, nh©n hãa, so * G. DÉn d¾t, nªu c©u hái, chèt ý. s¸nh. H: Th¶o luËn: - Nội dung : Người quý hơn của, quí -T×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt. h¬n gÊp béi lÇn. -ý nghÜa, liªn hÖ më réng cña tõng - ý nghÜa : c©u tôc ng÷. + Đề cao giá trị của con người so với cña c¶i. - Liên hệ : Người sống đống vàng ; + Phê phán những trường hợp coi của Người là vàng, của là ngãi ; Người hơn người. làm ra của chứ của ko làm ra người. + An ủi động viên những người mất cña. ? Góc con người nên hiểu theo nghĩa * Câu 2: nµo : - Néi dung: Nh÷ng chi tiÕt nhá nhÊt 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. A. 1 phần của cơ thể con người. (B). Dáng vẻ, đường nét con người. - Gv : R¨ng, tãc ®­îc nhËn xÐt trªn phương diện thẩm mĩ, là những chi tiÕt nhá nhÊt. ? Tõ c©u nµy em cã thÓ suy réng ra ®iÒu g×? ? NhËn xÐt vÒ h×nh thøc ? “ §ãi, r¸ch”, "S¹ch, th¬m” chØ vÒ ®iÒu g× ë con người? + §ãi, r¸ch: khã kh¨n thiÕu thèn vÒ vËt chÊt. + S¹ch, th¬m: Nh÷ng phÈm chÊt tèt đẹp mà con người cần có. ? C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa ntn? - Liªn hÖ: Chết trong còn hơn sống đục. GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ. ? Nhận xét đặc điểm ngôn từ? ý nghĩa cña c©u tôc ng÷?. ? Thùc chÊt cña “häc gãi, häc më” lµ g×? - Liªn hÖ: Ăn trông nồi, ngồi trông hướng. ¡n tïy n¬i, ch¬i tïy chèn. Mét lêi nãi dèi, s¸m hèi b¶y ngµy. Nãi hay h¬n hay nãi. - C©u 5,6: ? Gi¶i nghÜa c¸c tõ trong c©u tôc ng÷? NghÜa cña c©u tôc ng÷ lµ g×? ? Bµi häc nµo ®­îc rót ra tõ kinh nghiệm đó? ? 2 c©u tôc ng÷ cã m©u thuÉn nhau ko? V× sao? - Gv: 2 c©u bæ sung ý nghÜa cho nhau, cùng đề cao việc học tập. - H. T×m hiÓu nghÜa, rót ra bµi häc.... cũng làm thành vẻ đẹp con người. - ý nghÜa: + Khuyên nhủ con người phải biết giữ gìn, chăm sóc răng, tóc cho sạch đẹp. + H·y biÕt hoµn thiÖn m×nh tõ nh÷ng ®iÒu nhá nhÊt. + Thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá, bình phẩm con người của nhân dân. * C©u 3: - Nghệ thuật: vần lưng, đối. - Néi dung: + Nghĩa đen: Dù đói vẫn phải ăn uống s¹ch sÏ, dï quÇn ¸o r¸ch vÉn ph¶i gi÷ cho s¹ch cho th¬m. + NghÜa bãng: Dï nghÌo khæ, thiÕu thèn vÉn ph¶i sèng trong s¹ch. Kh«ng ph¶i v× nghÌo khæ mµ lµm bõa, ph¹m téi. - ý nghÜa: + Tù nhñ, tù r¨n b¶n th©n. + Nhắc nhở người khác phải có lòng tự träng. b. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ học tập tu dưỡng. * C©u 4: - Néi dung: ¡n nãi ph¶i gi÷ phÐp t¾c, ph¶i biÕt học xung quanh, học để biết làm, biết giao tiếp với mọi người. - ý nghÜa: NhÊn m¹nh viÖc häc toµn diÖn, tØ mØ. * C©u 5: - Kh«ng thÇy d¹y b¶o sÏ ko lµm ®­îc viÖc g× thµnh c«ng. - ý nghÜa: + Ph¶i t×m thÇy giái míi cã c¬ thµnh đạt. + Kh«ng ®­îc quªn c«ng ¬n cña thÇy. * C©u 6: - §Ò cao ý nghÜa cña viÖc häc b¹n. - ý nghÜa; +Phải t/cực, chủ động trong việc học tËp. + Muèn häc tèt ph¶i më réng sù häc ra xung quanh, nhÊt lµ liªn kÕt sù häc với bạn bè, đồng nghiệp. 12. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - Liªn hÖ: Lá lành đùm lá rách. Tiªn tr¸ch kØ, hËu tr¸ch nh©n. Bầu ơi thương lấy..... - Liên hệ: Uống nước nhớ nguồn.. ? VÒ h×nh thøc, vb tôc ng÷ nµy cã g× đặc biệt? Vì sao nhân dân chọn hình thøc Êy? + Lêi khuyªn tù nhiªn, thÊm thÝa. + Diễn đạt: - B»ng so s¸nh c©u 1,6,7. - B»ng h×nh ¶nh Èn dô c©u 8,9. - B»ng tõ vµ c©u cã nhiÒu nghÜa c©u 2,3,4,8,9.. c. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ quan hÖ øng xö. * C©u 7: - Phải biết yêu thương những người xung quanh cũng như yêu thương chính b¶n th©n m×nh. - ý nghÜa: + H·y sèng b»ng lßng nh©n ¸i, vÞ tha. + Kh«ng nªn sèng Ých kØ. * C©u 8: - Khi được hưởng thành quả phải nhớ công ơn người đã vất vả làm ra thành quả đó. - ý nghÜa: + CÇn tr©n träng søc l.® cña mäi người. + Kh«ng ®­îc l·ng phÝ. + Phải biết ơn người đi trước, ko được ph¶n béi qu¸ khø. * C©u 9: - §oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh, chia rÏ sÏ ko viÖc nµo thµnh c«ng. - ý nghÜa : Tr¸nh lèi sèng c¸ nh©n ; CÇn cã tinh thÇn tËp thÓ trong lèi sèng vµ lµm viÖc. * Ghi nhí: sgk (13).. 4: Cñng cè –LuyÖn tËp. (1) Qua vb, em hiểu những quan điểm, thái độ sâu sắc nào của nhân dân? - Đòi hỏi cao về cách sống, cách làm người. - Mong muốn con người hoàn thiện. - Đề cao, tôn vinh giá trị làm người. (2) Cảm nghĩ của em về sức sống của những câu tục ngữ này trong đời sống hiÖn t¹i? 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Häc thuéc vb. - Em thÊm thÝa nhÊt lêi khuyªn tõ c©u tôc ng÷ nµo? V× sao? - Sưu tầm các câu tục ngữ cùng chủ đề. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - ChuÈn bÞ: Rót gän c©u. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ - giái. H·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn ng¾n nªu c¸ch hiÓu cña em vÒ c©u tục ngữ : “ ăn cỗ đi trước lội nước theo sau”. ………………………………………………….. Ngµy d¹y : ………………………… Bµi 19 – TiÕt 78. Rót gän c©u. I. Môc tiªu. Häc sinh n¾m ®­îc c¸ch r¸t gän c©u. HiÓu ®­îc t¸c dông cña c©u rót gän. Rèn cách chuyển đổi từ câu đầy đủ sang câu rút gọn và ngược lại. II. ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc. - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk, tµi liÖu tham kh¶o , b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trước bài ... III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y – häc . 1. ổn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: - Theo em c¸c th/phÇn chÝnh nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong c©u? Giíi thiÖu bµi: “ Câu” đối với các em đã trở nên quá quen thuộc , đặc biệt trong khi nãi ,viÕt , c¸c em nhÊt thiÕt ph¶i biÕt t¹o lËp c©u th× néi dung tr×nh bµy không bị lủng củng , khó hiểu . Song trong khi nói , viết đôi khi có những trường hợp mà đối tượng giao tiếp không nhất thiết phải nói đầy đủ một câu mà vẫn hiểu được nội dung . Đó chính là phương thức rút gọn câu . Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nội đó . 3. D¹y – häc bµi míi Hoạt động của thầy – trò Nội dung kiến thức cần đạt …………………………………….. …………………………………………. I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u. - H. §äc vÝ dô. 1. VÝ dô 1: sgk (14). ? Cấu tạo trong hai câu đã cho có từ * Nhận xét: ng÷ nµo kh¸c nhau? - C©u (a) thiÕu chñ ng÷. ? Tìm những từ ngữ có thể làm chủ Câu (b) có đủ CN- VN ng÷ trong c©u (a)? - CN cho c©u (a) : Chóng ta, t«i, con - H. T×m tõ vµ ®iÒn phï hîp. người... ? Theo em, vì sao chủ ngữ trong câu - Có thể lược CN câu (a) vì : tục ngữ ko (a) có thể được lược bỏ? nói riêng về ai mà đúc rút và đưa ra - H. Th¶o luËn. những lời khuyên chung cho mọi người. 2. VÝ dô 2: - H. §äc vÝ dô phÇn (4). * NhËn xÐt: ? Trong 2 câu này thành phần nào - Câu (a) lược bỏ VN. của câu được lược bỏ? Tại sao có - Câu (b) lược bỏ cả CN, VN. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. thể lược bỏ được mà vẫn hiểu được nghÜa cña c©u? - H. NhËn xÐt, gi¶i thÝch. ? Tác dụng của việc lược bỏ những -> Tác dụng: Làm cho câu gọn hơn, thµnh phÇn nµy? tránh lặp từ ngữ mà vẫn đủ thông tin. ? Thế nào là rút gọn câu? Mục đích cña viÖc rót gän c©u? * Ghi nhí: sgk (15). - H. §äc ghi nhí. II. C¸ch dïng c©u rót gän: ? NhËn xÐt c¸ch rót gän c©u trong 1. VÝ dô: (sgk). vÝ dô? 2. NhËn xÐt: ? Cần thêm những từ ngữ nào vào - Ví dụ 1: lược bỏ cả CN -> khó hiểu. c©u rót gän trªn cho phï hîp? - VÝ dô 2: S¾c th¸i b/c ch­a phï hîp. -> Kh«ng nªn rót gän c©u. - Thªm thµnh phÇn: VÝ dô 1: Chñ ng÷: Em, C¸c b¹n n÷, c¸c b¹n nam... VÝ dô 2: Tõ b/c: mÑ ¹; Th­a mÑ,....¹! ? Khi rót gän c©u cÇn l­u ý ®iÒu g×? - H. Xem ghi nhí. * Ghi nhí 2: sgk (16) III. LuyÖn tËp: : LuyÖn tËp. Bµi 1: X.® c©u rót gän. T¸c dông: - H. Làm bài độc lập. -C©u (b): rót gän chñ ng÷: “Chóng ta”. - H. Thảo luận câu hỏi. Tập khôi -Câu (c): rút gọnCN: “Người...người”. phôc thµnh phÇn. -C©u (d): rót gän nßng cèt c©u: “Chóng - Gv. Chốt đáp án. ta nªn nhí r»ng”. -> Ng¾n gän, nªu quy t¾c øng xö chung. - H. Th¶o luËn nhãm. Bµi 2: Kh«i phôc thµnh phÇn. ? X.đ các thành phần bị lược bớt? - Rót gän chñ ng÷. NÕu kh«i phôc ta cÇn sö dông tõ - T¸c dông: Ng¾n, vÇn, phï hîp thÓ th¬. ng÷ nµo? - Kh«i phôc thµnh phÇn:... Bµi 3,4: ? Cho biÕt v× sao trong th¬, ca dao Lưu ý: Hiện tượng rút gọn câu dễ gây thường có nhiều câu rút gọn như hiểu lầm; gây cười vì rút gọn đến mức vËy? ko hiÓu ®­îc vµ rÊt th« lç. - H. §äc bµi tËp, gi¶i thÝch. -> Bµi häc: Ph¶i cÈn thËn khi dïng c©u - Gv. Chèt ®iÒu cÇn chó ý. rút gọn vì dùng câu rút gọn ko đúng có thÓ g©y hiÓu lÇm. Bµi 5: TËp rót gän c©u: - G. Cho bµi tËp. a, MÑ ¬i! Sao mÑ ®i l©u vÒ thÕ? M·i mÑ - H. Nªu c¸ch rót gän. ko vÒ! b, - Những ai ngồi đấy? - ¤ng LÝ cùu víi «ng Ch¸nh héi ngåi đấy! 4: Cñng cè – LuyÖn tËp. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - Rót gän c©u lµ mét trong nh÷ng c¸ch gãp phÇn lµm cho viÖc nãi, viÕt trở nên sinh động, có hiệu quả hơn. - Muèn rót gän c©u ph¶i phô thuéc vµo ng÷ c¶nh (t×nh huèng giao tiÕp). 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Häc bµi. - VËn dông c©u rót gän trong nãi, viÕt. - ChuÈn bÞ: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ - giái . Viết một đoạn văn ( chủ đề tự chọn ) trong đó có sử dụng một số câu rút gän .. …………………………………………………………………….. Ngµy d¹y : ………………. Bµi 19 – TiÕt 79. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn I. Môc tiªu. Gióp häc sinh nhËn biÕt râ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña bµi v¨n nghÞ luËn vµ mèi quan hÖ cña chóng víi nhau. Bước đầu biết cách xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong 1 VBNL; biết xây dựng luận điểm, luận cứ và triển khai lập luận cho một đề bài. II.ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc. - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk, tµi liÖu tham kh¶o , b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trước nội dung bài học ... III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. Ôn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? KÓ tªn mét v¨n b¶n nghÞ luËn mµ em s­u tÇm ®­îc ? Giíi thiÖu bµi. Bất kì một bài văn nghị luận nào đều phải có ý lớn, ý nhỏ và c¸c dÉn chøng , lÝ lÏ , c¸ch lËp luËn lµm sao cho phï hîp , l«gÝc. §ã chÝnh lµ đặc điểm của văn bản nghị luận . Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu nội dung nµy . 3. D¹y häc bµi míi. Hoạt động của thầy – trò Nội dung kiến thức cần đạt …………………………………….. ................................................................ I. LuËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn: - H. Th¶o luËn c©u hái trong sgk V¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc. (18,19). 1. LuËn ®iÓm: 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. - Gv. Chèt kiÕn thøc. + LuËn ®iÓm. + Yªu cÇu vÒ luËn ®iÓm.. ? Người viết triển khai ý chính bằng c¸ch nµo? Vai trß cña lÝ lÏ vµ dÉn chøng ntn? - Gv gi¶i thÝch thªm: + Lí lẽ là những đạo lí, lẽ phải đã ®­îc thõa nhËn nãi ra lµ ®­îc đồng tình. + DÉn chøng lµ sù viÖc sè liÖu, bằng cớ để xác nhận cho lí lẽ ? X.® luËn cø trong bµi viÕt? - H. Th¶o luËn. - Gv. L.đ thường có tính khái quát cao. Vì thế, muốn cho người đọc hiÓu vµ tin, luËn cø ph¶i cô thÓ, sinh động, chặt chẽ.. ? NÕu kh«ng tr×nh bµy nh÷ng luËn cø nµy mµ chØ ®­a ra nh÷ng c©u v¨n nªu luËn ®iÓm th× cã ®­îc kh«ng ? ? Theo em,luËn cø cÇn nh÷ng yªu cÇu g×? ? LËp luËn lµ g×? Vai trß cña lËp. + LuËn ®iÓm: nh÷ng ý chÝnh cña VB, lµ ý kiến thể hiện tư tưởng, q.đ của bài văn NL. + LuËn ®iÓm ®­îc biÓu hiÖn tËp trung ë nhan đề “ Chống nạn thất học” như mét khÈu hiÖu. + Luận điểm được trình bày đầy đủ ở câu: “ Mọi người . . . chữ Quốc ngữ”. + Cô thÓ ho¸ thµnh viÖc lµm: - Những người biết chữ dạy cho những người chưa biết chữ. - Những người chưa biết cố gắng học cho biÕt. - Phô n÷ l¹i cµng cÇn ph¶i häc . * KÕt luËn 1: - Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Yªu cÇu vÒ luËn ®iÓm : + Được thể hiện trong nhan đề, dưới dạng câu khẳng định nhiệm vụ chung (luËn ®iÓm chÝnh) vµ nhiÖm vô cô thÓ (luËn ®iÓm phô) + Phải rõ ràng, đúng đắn, sâu sắc, có tính phổ biến đáp ứng nhu cầu thực tế. 2. LuËn cø: + ~ lµ nh÷ng lÝ lÏ, dÉn chøng lµm c¬ sở cho luận điểm, giúp l.đ sáng rõ, đúng đắn, có sức thuyết phục. + LÝ lÏ: - Do chÝnh s¸ch ... kh«ng tiÕn bé. - Nay nước độc lập rồi ... đất nước. + DÉn chøng: - Những người đã biết chữ . . . - Vî ch­a biÕt . . . - Em ch­a biÕt . . . + C¸c luËn cø tr¶ lêi c¸c c©u hái: - V× sao? - §Ó lµm g×? - Nh­ thÕ nµo? * KÕt luËn 2: - Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiªu biÓu míi khiÕn cho luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc. - LuËn cø ph¶i cã hÖ thèng vµ b¸m s¸t luËn ®iÓm. 3. LËp luËn : 17. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. luËn trong VBNL?. + ~ lµ c¸ch lùa chän s¾p xÕp , tr×nh bµy luận cứ một cách phù hợp để làm rõ ? H·y chØ ra tr×nh tù lËp luËn cña luËn ®iÓm . v¨n b¶n “Chèng n¹n thÊt häc” . + Tr×nh tù lËp luËn trong v¨n b¶n . - Nªu lÝ do v× sao ph¶i chèng n¹n thÊt NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn trªn? häc . - Chống nạn thất học để làm gì ? - Chèng n¹n thÊt häc b»ng c¸ch nµo ? -> LËp luËn chÆt chÏ , giµu søc thuyÕt phôc , lÝ lÏ , dÉn chøng s¾p xÕp theo thêi gian , løa tuæi , giíi tÝnh , giai cÊp hîp lý. - H. §äc ghi nhí. * Ghi nhí : sgk (19). LuyÖn tËp.. III. LuyÖn tËp . - H. §äc l¹i vb “CÇn t¹o ra thãi Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt... quen ...”. + Luận điểm: (Nhan đề). - H. Th¶o luËn chØ râ luËn ®iÓm, + LuËn cø : luËn cø, c¸ch lËp luËn trong bµi. * LÝ lÏ: - Khái quát về thói quen của con người. - Thãi xÊu rÊt khã söa. - Gv: Chèt ý. - Thãi quen xÊu sÏ g©y h¹i. - Thãi quen tèt sÏ lµm cuéc sèng trë nên tốt đẹp hơn. * DÉn chøng: - Nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + LËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc. 4: Cñng cè – LuyÖn tËp. - C¸c yÕu tè trong VBNL? - Mèi quan hÖ cña c¸c yÕu tè? 5: Hướng dẫn hs học tập ở nhà. - Häc bµi. - Bµi tËp: X.® luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn trong bµi “Häc thÇy, häc b¹n”. - ChuÈn bÞ bµi: §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. Bµi tËp dµnh cho hs kh¸ - giái. Tìm các luận cứ phù hợp để triển khai cho luận điểm sau : “ CËn thÞ häc ®­êng ®ang lµ mét mèi lo ng¹i lín cña c¸c bËc phô huynh vµ c¸c em häc sinh”.. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công …………………………………………. Ngµy d¹y :……………….. Bµi 19 – TiÕt 80. luËn. §Ò v¨n nghÞ luËn vµ vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ. I. Môc tiªu. Học sinh nhận rõ đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận; Nắm được các bước tìm hiểu đề, cách lập ý và các yêu cầu chung của bài văn nghị luận. Rèn kĩ năng nhận biết luận điểm, tìm hiểu đề bài nghị luận và tìm ý, lập ý. II.ChuÈn bÞ tµi liÖu – thiÕt bÞ d¹y häc. - ThÇy : Gi¸o ¸n , sgk , tµi liÖu tham kh¶o, b¶ng phô ... - Trò : Chuẩn bị trước nội dung bài học III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. 7A: 7B: 7C: 2. KiÓm tra: - V¨n nghÞ luËn cÇn cã nh÷ng yÕu tè nµo ? Cho biÕt vai trß cña mçi yÕu tè ? - Trong VBNL, người viết phải vận dụng chủ yếu là: lí lẽ/ hình ¶nh/ chi tiÕt/ dÉn chøng? §Æc ®iÓm cña lÝ lÏ, dÉn chøng? Giíi thiÖu bµi. Trong các giờ học trước các em đã được tìm hiểu về văn nghị luận , hiểu được đặc điểm của văn bản nghị luận . Để hiểu rõ hơn và có thể viết thành một bài văn nghị luận hoàn chỉnh , đúng yêu cầu . Một trong những bước quan trọng là chúng ta phải tìm hiểu đề và tìm ý cho bài văn nghị luận . Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu nội dung đó . 3. D¹y – häc bµi míi . Hoạt động của thầy – trò Nội dung kiến thức cần đạt ……………………………………. ……………………………………………. I. Tìm hiểu đề văn nghị luận . 1. Nội dung và tính chất của đề văn nghị - H. Đọc đề bài (sgk 21). luËn. Th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái sgk. a. §Ò bµi : sgk (21). 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường T H C S Lãng Công. ? Những câu đã cho có thể xem là một đề bài , đầu đề được không ? - Được , nêu ra một vấn đề cần xem xét đánh giá , làm rõ. ? Các đề bài trên có phải là đề văn nghÞ luËn ko? V× sao? - Cã;V× hµm chøa mét kh¸i niÖm, vấn đề, lý luận, tư tưởng ... ? Đặt ra đề như vậy nhằm mục đích gì? Những v.đề được đưa ra đó gọi lµ g×? ? Các đề bài trên cần được giải quyết bằng phương pháp làm văn nµo? (ph©n tÝch, chøng minh, gi¶i thÝch) ? Vậy tính chất của đề bài có ý nghĩa gì đối với việc làm văn? - H. So s¸nh, ph¸t hiÖn, ph©n tÝch l.điểm ở các đề 2,8,9,10. - Gv: Muốn có l.đ nhỏ hơn để làm bài, người viết tự mình phải suy nghÜ vµ ph©n t¸ch 1 c¸ch hîp lÝ.. b. NhËn xÐt : - Các đề nêu ra các vấn đề khác nhau nhưng đều bắt nguồn từ cuộc sống XH con người.. - Mục đích : Để người viết bàn luận, làm s¸ng râ. - §ã lµ c¸c luËn ®iÓm. - Tính chất của đề sẽ định hướng cho người viết để biết vận dụng phương pháp, có thái độ, giọng điệu cho phù hợp với đề bài đã cho. - Hầu hết các đề nêu ra một luận điểm. Các đề 2,8,9,10 : mỗi luận điểm gồm 2 luËn ®iÓm nhá. * Ghi nhí : (23).. 2. Tìm hiểu đề văn nghị luận. a. VÝ dô: §Ò v¨n “ Chí nªn tù phô” ? Em hiÓu thÕ nµo lµ “tù phô”? + Vấn đề nghị luận : Tác hại của tính tự ( tự cho mình là giỏi nên xem phụ và sự cần thiết của việc con người thường người khác) kh«ng nªn tù phô. -> LuËn ®iÓm: CÇn ph¶i khiªm tèn. + Đối tượng và phạm vi nghị luận: Tính tự phụ của con người với tác hại của nó. + Khuynh hướng tư tưởng của đề: - Phủ định tính tự phụ của con người. - H. §äc, suy nghÜ, th¶o luËn, tr¶ + Nh÷ng ý chÝnh cña bµi: lêi c¸c c©u hái tr 22. - HiÓu thÕ nµo lµ tÝnh tù phô? - NhËn xÐt nh÷ng biÓu hiÖn cña tÝnh tù phô. - Phân tích tác hại của nó để khuyên răn con người. b. Khi tìm hiểu đề cần: - X.đ đúng vấn đề (đúng luận điểm). - Gv: Hướng dẫn hs sắp xếp cho - X.đ đúng phạm vi, tính chất của đề. hîp lý cho bµi v¨n. II. LËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. §Ò bµi: “ Chí nªn tù phô” 1. LuËn ®iÓm. + Tự phụ là 1 thói quen xấu của con người. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>