Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tiết 10: Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước - Con người

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 Ngµy so¹n: th¸ng Ngµy d¹y: th¸ng. n¨m 2010 n¨m 2010. . Gi¸o viªn:. TuÇn 3. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước - con người. I. Môc tiªu bµi häc: * Kiến thức cần đạt: Giúp học sinh:nắm được nội dung, ý nghĩa và 1 số hình thức NT tiêu biểu của cadao, dân ca qua những bài thuộc chủ đề t/y qh, đất nước, con người. - Thấy được t/y và niềm tự hào chân thành, tinh tế, sâu sắc của nhân dân ta trước vẻ đẹp qh, đất nước, con người. *Kĩ năng cần rèn: Rèn đọc, cảm thụ các văn bản trữ tình dân gian. *.Giáo dục tư tưởng:lòng yêu quê hương đất nước con người II.Träng t©m cña bµi: Ph©n tÝch III.ChuÈn bÞ *Gi¸o viªn: gi¸o ¸n, tµi liÖu Ca dao ViÖt Nam *Học sinh: Xem trước bài ở nhà IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y: A/Kiểm tra bài cũ (4’) Ca dao, dân ca là gì/ đọc thuộc lòng những câu hát về t/c gđ? - Ph©n tÝch mét bµi ca mµ em thÝch nhÊt? B/Bµi míi (36’) 1.Vào bài (1’) Các bài ca dao thuộc chủ đề này rất ph/ phú. Mỗi miền quê có những câu ca hay, mộc mạc tô điểm cho niềm tự hào của riêng địa phương mình. 2.Néi dung bµi d¹y (35’) Tg Hoạt động của Thầy và trò Néi dung kiÕn thøc 05’ Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu I. Đọc tìm hiểu chung chung 1. Kh¸i niÖm: ca dao d©n ca ? Theo em, v× sao 4 c©u h¸t trªn ®­îc 2. Néi dung : xÕp vµo 1 kiÓu vb ? Néi dung mçi bµi viÕt vÒ ®iÒu g× ? - T/y qh, đất nước : bài 1, 2,3. ? Những bài ca trên thuộc kiểu - T/y con người : bài 4. ph/thức bđạt nào ? Có chung hình Ph/ thức b/c, thơ lục bát, lối đối đáp II. §äc t×m hiÓu chi tiÕt 05’ thức diễn đạt ntn ? ? Bµi ca thø nhÊt cã bè côc ntn ? Lµ 1. §äc - t×m hiÓu tõ khã lêi cña ai víi ai ? (§©y lµ h×nh thøc kh¸ phæ biÕn trong ca 2. Đại ý : Ca ngợi quê hương đất dao, d©n ca, trong c¸c lÔ héi: Héi Lim, nước con người. Xoan Phó Thä, H¸t vÝ ...) 3. Bè côc: Theo tõng bµi 4. T×m hiÓu chi tiÕt ? V× sao chµng trai, c« g¸i l¹i dïng a.Bµi 1: nhiều địa danh với những đặc điểm của chúng để hỏi - đáp ? + Bè côc: Hai phÇn. ( Nhằm thử tài đối phương về kiến - Lêi chµng trai hái. TiÕt : 10. Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 20’.  thức địa lý, lịch sử, văn hoá, cũng là để chia sẻ ). ? Các địa danh xh trong bài ca dao này có đặc điểm gì ? ? Nội dung đối đáp toát lên nhiều ý nghĩa, theo em, đó là ý nghĩa gì ? ( Thể hiện sự hb về địa lí, lịch sử văn hoá. Thể hiện t/y qh, đất nước.) ? Bài ca không nhắc đến Hà Nội mà l¹i gîi cho ta nhí vÒ Hµ Néi ? T¹i sao ? ( Dựa vào các địa danh: Hồ Gươm, cÇu Thª Hóc, chïa Ngäc S¬n, §µi Nghiªn, Th¸p Bót ... nh÷ng danh lam, th¾ng c¶nh cña Hµ Néi ).. Gi¸o viªn: - Lời cô gái đáp. + §Þa danh: G¾n liÒn víi nh÷ng vÎ đẹp riêng về lịch sử, văn hoá của miền Bắc tạo nên bức tranh non nước ViÖt Nam th¬ méng, giµu tr/thèng, mªnh m«ng, réng lín.  Tình cảm quê hương, đất nước thường trực trong mỗi con người. 2. Bµi 2: - Bµi ca gîi nhiÒu h¬n t¶, Hµ Néi được nhắc đến qua 1 vài địa danh, c¶nh trÝ tiªu biÓu cña hå Hoµn KiÕm .. - Cảnh đa dạng gợi vẻ đẹp hài hoà, tù nhiªn, rÊt th¬ méng, thiªng liªng ? Theo em, đây là những vẻ đẹp ntn? gắn với lịch sử và văn hoá dân tộc. Giá trị lịch sử, văn hoá của từng địa danh ? + Hồ Gươm: Vẻ đẹp của tinh thần yªu chuéng hoµ b×nh. + Cầu Thê Húc: Vẻ đẹp của kiến tróc. + Đền Ngọc Sơn: Vẻ đẹp tâm linh. + Đài Nghiên, Tháp Bút: Vẻ đẹp cña truyÒn thèng hiÕu häc . ? Côm tõ “ rñ nhau ”, theo em cã ý - “ Rñ nhau ”: ~T×nh c¶m cña mäi người dành cho Hà Nội Sức hấp nghÜa g×? dẫn của thủ đô. “ rñ nhau ” lµ c¸ch më ®Çu cña rÊt - C©u cuèi tù nhiªn, trùc tiÕp t/® vµo nhiều bài ca dao chỉ một nhóm người t/c mọi người: đông vui có chung một khát khao ThÓ hiÖn lßng biÕt ¬n c¸c bËc tiÒn bèi; thưởng thức. Nhắc nhở mọi người hướng về HN, ? C©u hái cuèi bµi cã thÓ hiÓu theo giữ gìn các di sản văn hoá của thủ đô. nghÜa nµo? a, Kđ công lao dựng nước b, Ca ngîi bµn tay tµi hoa c, Nhắc nhở mọi người phải bảo vệ, c.Bµi 3: ch¨m sãc c¸c di s¶n ? Bài ca dao (3) nói về cảnh đẹp ở đâu + Ph¸c ho¹ c¶nh ®­êng vµo xø HuÕ: Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. . Gi¸o viªn:. ?. cảnh đẹp, hiền hoà, thơ mộng, hiểm trë. ( C¶nh ®­êng vµo xø HuÕ ). + Lêi mêi: ? Tõ l¸y “ quanh quanh ”, tÝnh tõ “ - T×nh yªu HuÕ, niÒm tù hµo vÒ HuÕ non xanh nước biếc ” gợi tả vẻ đẹp - Niềm tin tưởng mọi người sẽ đến ntn cña ®­êng vµo xø HuÕ? HuÕ, yªu HuÕ. ? §¹i tõ “ ai ” trong bµi cã ý nghÜa g×? “ ai v« xø HuÕ th× v« ” cã ý nghÜa g×? + “ ai ”: Chỉ người bất kỳ, chỉ số đông  lời mời mọi người đến với Huế. + “ ai v« xø HuÕ th× v« ”: T×nh yªu HuÕ, niÒm tù hµo vÒ HuÕ. + Niềm tin tưởng mọi người sẽ đến d. Bµi 4: HuÕ, yªu xø HuÕ. ? Em h·y cho biÕt, ë 2 dßng th¬ ®Çu có gì đặc biệt về nhịp điệu cũng như c¸ch sö dông tõ ng÷? + NhÞp 4 / 4 / 4: LÆp l¹i ë hai dßng. + Đảo, đối: Các nhóm từ ở dòng sau lặp và đối xứng với các nhóm từ ở dòng trước. ? Phép điệp, đảo, đối như thế có tác dông g× trong viÖc gîi h×nh, gîi c¶m cho bµi ca dao ?. + Hai c©u ®Çu: Điệp - đảo - đối. Câu thơ dài khác thường. - Cánh đồng lúa bạt ngàn một màu xanh. - Cảm xúc phấn chấn, yêu quê hương của người nông dân. + Hai c©u cuèi: - So s¸nh:~ Søc sèng thanh xu©n, ®Çy hứa hẹn của người thôn nữ.  Yªu quý vµ tù hµo vÒ c¶nh vµ người thôn quê.. - Hai c©u cuèi sö dông biÖn ph¸p tu từ gì? Phép tu từ đó có sức gợi ntn? ? Như vậy, bài ca dao đã phản ánh những vẻ đẹp nào của làng quê? So sánh: “Thân em như chẽn lúa đòng + Vẻ đẹp của cánh đồng quê. đòng + Vẻ đẹp của con người thôn quê. Phất phơ dưới ngọn nắng hång ban mai” ? Từ đó, em thấy tác giả dân gian muèn göi g¾m t/c g× qua bµi ca dao ? 5. Tæng kÕt. Hs nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña 4 bµi + Sö dông thÓ th¬ lôc b¸t, tù do; h×nh ca dao. ? Qua vb em thấy được vẻ đẹp tâm thức đối - đáp, hỏi, mời ... + T×nh c¶m nång nµn, thuû chung víi hồn nào của người Việt Nam ? quê hương, đất nước. - Hs đọc “ Ghi nhớ ” sgk (40) - Hs tù s­u tÇm nh÷ng bµi ca dao, Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7.  Gi¸o viªn: dân ca có nội dung tương tự như các bài ca dao, dân ca đã học, bước đầu tìm hiểu giá trị nội dung vµ. gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña chóng.. - Hs phát biểu trước lớp. Líp, gv nhËn xÐt, bæ sung.. C.Luyện tập(3’) Sưu tầm các câu ca dao về quê hương dất nước khác mà em biết ? D.Củng cố(1’) Ca dao, dân ca về t/y qh, đất nước con người gợi lên trong em những t/c vµ mong ­íc g× ? E.Hướng dẫn về nhà(1’) - Học thuộc các bài ca dao, dân ca đã học và học thêm. - Sưu tầm những câu ca dao – dân ca Việt Nam theo chủ đề đã học. - So¹n bµi “ Tõ l¸y ”.. Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>