Giáo án Vật lý 7 bài 1 đến 21 - Trường thcs Đức Tín

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. CHÖÔNG I:. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. QUANG HOÏC. Tieát1 Baøi1 : NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG - NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG. I. Muïc tieâu: - Bằng thí nghiệm khẳng định được rằng ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt. - Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. II. Chuaån bò: Cho mỗi nhóm: 1 hộp kín có dán sẵn một mảnh giấy trắng, bóng đèn dây tóc được gắn bên trong hộp, pin, coâng taéc, daây noái. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1: Tổ chức tình huống để dẫn đến câu hỏi: khi nào ta nhận biết được ánh sáng. GV vaø HS phaân tích caùc caâu 1, 2, 3, 4 vaø choïn caâu hoûi đúng sai. HS hoàn thành câu C1.. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM I. Nhaän bieát aùnh saùng. Quan saùt vaø thí nghieäm: (SGK) - C1. Hoạt động 2: HS tìm câu trả lời cho câu hòi: Khi nào Kết luận:Mắt ta nhận biết được ánh saùng khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét mắt ta nhận biết được ánh sáng. ta. HS dùng từ thích hợp điền vào chổ trống sau: Hoạt động 3:Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn II. Nhìn thấy một vật: Thí nghieäm: thaáy moät vaät. - C2 HS hoàn thành câu C2 . Từng HS trả lời câu hỏi: Vì sao lại nhìn thấy? HS dùng từ thích hợp điền vào chổ trống sau: Keát luaän: Ta nhìn thaáy moät vaät khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. III. Nguoàn saùng vaø vaät saùng: Hoạt động 4: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng. HS hoàn thành câu C3. GV hướng dẫn cho HS từng nhóm tiến hành thí Kết luận: * Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra nghieäm nhö hình 1.2a vaø 1.3. HS trả lời câu hỏi: Một trong hai thí nghiệm đó vật ánhsáng gọi là nguồn sáng. nào tự phát ra ánh sáng vật nào hắt lại ánh sáng do * Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu tới. vaät khaùc chieáu vaøo noù goïi chung laø HS dùng từ thích hợp điền vào chổ trống sau: vaät saùng. IV. Vaän dung: Hoạt động 5: Vận dụng. HS nhắc lại kiến thức của bài và hoàn thành các câu SGK hoûi C3, C4. 3/ Cuûng coá: Nguoàn saùng laø gì? Cho VD moät soá nguoàn saùng vaø vaät saùng. 4/ Daën doø: Hoïc baøi cuû vaø laøm baøi taäp SGK. -----o0o----GV: Nguyeãn Vaên Höng. 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. Tieát2 Baøi2: SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG I. Muïc tieâu: - Biết thực hiện một thí nghiệm đơn giản để xác định đường truyền của ánh sáng. - Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. - Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng. - Nhận biết được ba loại chùm sáng( song song, hội tụ, phân kì). II. Chuẩn bị: (Đối với mổi HS). * 1 đèn pin. 1 ống trụ thẳng o = 3mm, 1 ống trụ cong không trong suốt. 3 màn chắn có đục lỗ. 3 cái ñinh ghim. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: - Nguoàn saùng vaø vaät saùng laø gì? - Baøii taäp 1.1. 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Hoạt động 1: Nghiên cứu tìm quy luật về đường tryuền I. Đường truyền của ánh sáng: cuûa aùnh saùng. Thí nghieäm: - Hình 2.1 gồm những dụng cụ gì? GV cho HS làm thí nghiệm như hình 2.1 theo từng nhoùm. HS hoàng thành câu C1. - Hình 2.2 gồm những dụng cụ gì? HS hoàng thành câu C2. HS cho biết ba lỗ A,B,C trên ba tấm bìa và bóng đèn có nằm trên cùng một đường thẳng không? Từng HS nhận xét trong hai thí nghiệm có điểm gì chung nhất khi nói về đường truyền của ánh sáng? HS dùng từ thích hợp điền vào chổ trống sau: Kết luận: Đường tryuền của ánh sáng trong không khí là đường thẳnh. Hoạt động 2: Khái quát hoá kết quả nghiên cứu, phát * Định luật truyền thẳng của ánh bieåu ñònh luaät. saùng. GV giới thiệu cho HS biết định luật. “ Trong moâi tröông trong suoát vaø GV thông báo thêm không khí là môi trường trong đồng tính anh sáng truyền đi theo suốt, đồng tính như nước, thuỷ tinh……(Đều cho cùng đường thẳng” moät keát quaû) . Hoạt động 3: GV thông báo từ ngữ mới:Tia sáng và II. Tia sáng và chùm sáng: chuøm saùng. * Biểu diễn đường truyền của ánh GV thông báo rỏ quy ước về tia sáng saùng * Tia saùng: Tia sáng là đường truyền của ánh sáng bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng. Hoạt động 4: GV làm thí nghiệm cho HS quan sát * Chùm sáng:. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. nhaän bieát 3 daïng chuøm saùng(song song, hoäi tuï, phaân kì). - Chuøm saùng song song: HS hoàng thành câu C3. HS thảo luân ba loại chùm sáng có đặc điểm gì để nhaän bieát? * Chuøm saùng song song goàm caùc tia HS dùng các cụm từ thích hợp trong khung để điền sáng không giao nhau trên đường vào chỗ trống ở các câu a, b, c. truyeàn cuûa chuùng. - Chuøm saùng hoäi tuï:. * Chuøm saùng hoäi tuï goàm caùc tia sáng giao nhau trên đường truyền cuûa chuùng. - Chuøm saùng phaân kì:. * Chuøm saùng phaân kì goàm caùc tia sáng loe rộng ra trên đường tryuền cuûa chuùng. III. Vaän duïng: SGK. Hoạt: động 5 Vân dụng. GV hướng dẫn HS thảo luận câu hỏi C4, C5.. 3/ Cuûng coá: Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng aùnh saùng. 4/ Daën doø: Hoïc baøi cuû vaø laøm baøi taäp SGK. -----o0o----Tiết3 Bài3: ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THĂNG CỦA ÁNH SÁNG I. Muïc tieâu: - Nhận biết được bóng tối, bóng nửa tối và giải thích. - Giải thích được vì sao lại có nhật thực. II. Chuẩn bị: (Đối với mổi HS). -1 đèn pin. -1 bóng đèn điện lớn 220V – 400V. -1vaät caûn baêng bìa. -1 maøn chaén saùng. -1 hình vẽ nhật thực và nguyệt thực lớn. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: - Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng aùnh saùng? - Cho biết ba loại chùm sáng?. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. - Baøi taäp 2.2 SGK. 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1:Tổ chức cho HS làm thí nghiệm, quan sát vaø hình thaønh kaùi nieäm boùng toái. GV hướng dẫn HS bố trí và tiến hành thí nghiệm để trả lời câu hỏi C1. HS chæ ra treân maøn chaén vuøng saùng, vuøng toái. HS giải thích vì sao các vùng đó lại tối hoặc sáng. Từng cá nhân HS chọn cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống ở phần nhận xét.. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM I. Bóng tối – Bóng nửa tối. - Thí nghieäm1: - C1.. * Nhaän xeùt:Treân maøn chaén ñaët phía sao vaät caûn coù moät vuøng khoâng nhaän được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tớigọi là bóng tối. Hoạt động 2:Quan sát và hình thành khái niệm bóng - Thí nghiệm2: toái. GV hướng dẫn HS bố trí và tiến hành thí nghiệm để - C2. trả lời câu hỏi C2. HS chæ ra treân maøn chaén vuøng naøo laø boùng toái, vuøng * Nhaän xeùt: Treân maøn chaén ñaët phía nào sáng đầy đủ và nhận xét vùng còn lại so với hai sau vật cản có vùng chỉ nhận được ánh sáng từ một phần ánh sáng của vùng trên và giải thích vì sao có sự khác nhau đó? nguồn sáng truyền tớigọi là bóng nửa tối. II. Nhật thực – nguyệt thực. Hoạt động 3:Hình thành khái niệm nhật thực. GV thông báo tính chất phản chiếu của mặt trăng sự - C3. * Khái niệm nhật thực:Nhật thực quay quanh Trái Đất của Mặt Trăng. HS thảo luận và chỉ ra phần bóng tối. Trả lời câu C3? toàn phần(hay một phần)quan sát được ở chỗ có bóng tối(hay bóng nửa tối) của Mặt Trăng lên Trái Đất. - C4. Hoạt động 4:Hình thành khái niệm nguyệt thực. GV giải thích Trái Đất và Mặt Trăng đều chiệu ánh * Khái niệm nguyệt thực:Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trăng bị Trái Đất che sáng từ Mặt Trời chiếu tới. HS thảo luận và chỉ ra ở hình 3.4 khi nào sẽ có hiện khuất không được Mặt Trời chiếu saùng. tượng Nguyệt Thực. Hoạt động 5: GV hướng dẫn HS làm BT vận dụng ở các câu C5 và III. Vận dụng. - C5. C6. - C6. 3/ Cuûng coá: - Cho một vài ví dụ về bóng tối và bóng nửa tối. - Nhật thực và Nguyệt thực là gì? 4/ Daën doø: Hoïc baøi cuû, laøm baøi taäp trong SBT. -----o0o-----. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. Tieát4 Baøi4: ÑÒNH LUAÄT PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG I. Muïc tieâu: - Biết tiến hành thí nghiệm để nghiên cứu đường đi của tia sáng phản xạ trên gương. - Biết xác định tia tới, tia phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ trong mỗi thí nghiệm. - Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. - Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để thay đổi hướng đi của tia sáng theo ý muốn. II. Chuaån bò: Cho moãi nhoùm III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: -Theá naøo laø boùng toái? -Thế nào là bóng nữa tối? -Nhật thực, Nguyệt thực xảy ra khi nào? Bài tập : 3.1; 3.2 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Hoạt động 1: Sơ bộ đưa ra khái niệm gương phẳng. I. Göông phaúng . Đưa gương cho HS soi và nói em nhìn thấy gì trong - C1: Mặt kính cửa sổ, mặt nước, mặt göông? kính của ti vi, mặt tường ốp gạch  Hình của một vật mà ta quan sát được trong gương men phẳng bóng… gọi là ảnh của vật đó tạo bởi gương. * Yeâu caàu HS nhaän xeùt maët göông coù ñaëc ñieåm gì? Göông soi coù maët göông laø 1 maët phaúng vaø nhaún boùng goïi laø göông phaúng. * Cho HS laøm C1. Hoạt động 2:Sơ bộ hình thành biểu tượng về sự phản II. Định luật phản xạ ánh sáng xaï aùnh saùng. * Tổ chức cho HS làm TN để tìm xem khi chiếu 1 tia saùng leân 1 maët göông phaúng thì sau khi gaëp göông, ánh sáng sẽ bị hắt lại theo nhiều hướng khác nhau hay theo 1 hướng xác định. Hiện tượng tia sáng sau khi tới mặt gương phẳng bị hắt lại theo 1 hướng xác định gọi là sự phản xạ ánh sáng.  Tia saùng bò haét laïi goïi laø tia phaûn xaï. Hoạt động 3: Sự đổi hướng của tia sáng khi gặp gương 1. Tia phản xạ nằm trong MF nào? phaúng. C2: * Giới thiệu dụng cụ cho HS Nằm trong MF tờ giấy chứa tia - Hướng dẫn cách tạo ra tia sáng và theo dõi đường tới. truyeàn cuûa aùnh saùng. Keát luaän: - Taïo tia SI vaø nhaän tia IR Tia phaûn xaï naèm trong cuøng maët * Làm TN như sgk : chỉ ra mặt phẳng chứa tia tới SI phẳng với tia tới và đường pháp và pháp tuyến IN với gương ( là mặt phẳng của tờ tuyến tại điểm tới giấy, trên đó đặt gương ) * Tia phaûn xaï coù naèm trong cuøng maët phaúng treân 2. Phöông cuûa tia phaûn xaï quan heä khoâng? thế nào với phương của tia tới?  Nằm cùng mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến. * Cho HS laøm keát luaän. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. * Phương của tia tới được xác định bằng góc nhọn S I N = i là góc tới. * Phương của tia phản xạ được xác định bằng goùc nhoïn N I R = i’goïi laø goùc phaûn xaï * Tìm mối quan hệ giữa góc tới và goác p xạ. a>. Dự đoán: Góc tới i bằng với góc phản xạ a>. Kiểm tra dự đoán: cho HS thí nghiệm 4.2 nhiều lần với các góc khác nhau và ghi kết quả vào bảng  Keát luaän. * Người ta đã làm thí nghiệm với các môi trường trong suốt và đồng tính khác cũng đưa đến kết luận như trong không khí. Do đó 2 kết luận trên có thể coi là 1 ñònh luaät goïi laø ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. Qui ước cách vẽ riêng và các tia sáng trên gương  hoàn thành C3. * Chú ý: hướng tia tới và tia phản xạ Hoạt động 5: Vận dụng Yêu cầu hs hoàn thành câu C4.. Góc tới i 60o 45o 30o. Goùc phaûn xaï i’ 60o 45o 30o. Keát luaän: Goùc phaûn xaï luoân luoân baèng góc tới. 3. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. Tia phaûn xaï naèm trong cuøng maët phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. Góc phản xạ bằng góc tới. 4. Bieåu dieãn göông phaúng vaø caùc tia - C3.. III. Vaän duïng: - Leân baûng laøm C4a SGK - HS nghiên cứu C4b - HS xoay gương  khi nào nhận được tia phản xạ có hướng thẳng đứng từ dưới lên là được 3. Cuûng coá: - Cho HS đọc và chép ghi nhớ - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Laøm baøi taäp 4.1. 4. Daën doø: - Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 4.2  4.4 - Xem trước bài 5. -----o0o----Tieát5 Baøi5: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG I. Muïc tieâu: - Bố trí được thí nghiệm để nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. - Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. - Vẽ được ảnh của một vật được trước gương phẳng. II. Chuaån bò: Cho moãi nhoùm Hs. - 1 Gương phẳng có giá đở thẳng đứng - 1 Taám kính maøu trong suoát - 2 Vieân phaán maøu nhö nhau - 1 Tờ giấy trắng dán trên tấm gỗ.. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: a. Ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. b. Laøm baøi taäp 4.2; 4.3 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1 : Nghiên cứu tính chất của ảnh tạo bởi göông phaúng. * Thí nghieäm 1: Boá trí thí nghieäm nhö H 5.2 - Quan saùt aûnh cuûa cuïc pin trong göông phaúng. - Đặt gương thẳng đứng vuông góc với tờ giấy. - Ảnh đó có hứng được trên màn không? Hoạt động 2 : Ảnh tạo bởi gương phẳng có hứng được treân maøn khoâng? * Gọi HS dự đoán. * Kiểm tra dự đoán. - Cho một HS lên dùng màn chắn hứng ảnh. - Ảnh có hứng được trên màn không?  Khoâng. - Ảnh mà ta không hứng được trên màn gọi là ảnh ảo. - Cho HS laøm keát luaän. Hoạt động 3: Độ lớn của ảnh tạo bởi gương phẳng. * Cho HS nhìn vật thật ( cục pin ) trước gương và ảnh trong gương để dự đoán xem 2 độ lớn đó như thế nào?. * Kiểm ta dự đoán : có thể đo độ cao của vật rồi đo độ cao của ảnh. Nhưng đưa thước ra sau gương có nhìn thấy được không?  không. * Thay göông phaúng thaønh kính trong suoát. - GV đặt viên phấn ( cục pin ) thừ nhất, gọi 1 HS lên đặt viên phấn ( cục pin ) thứ 2 đúng vị trí ảnh của vieân phaán 1.  So sánh 2 độ lớn đó.  Keát luaän Hoạt động 4: so sánh khỏang cách từ vật đến gương và khoảng cách từ ảnh tới gương. * Cho HS kẻ đường thẳng MN trên giấy. - Đánh dấu vị trí A của  và A’ ảnh A. - Nối A và A’ xem có vuông góc với MN không? - Đo chiều dài từ A  G và A’  G - So sánh 2 độ dài.  Keát luaän. Hoạt động 5: Giải thích sự tạo thành ảnh của vật bởi göông phaúng. * Một điểm A được xác định bằng 2 tia sáng giao nhau xuất phát từ A. Ảnh của A là giao điểm của 2 tia phản GV: Nguyeãn Vaên Höng. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phaúng. Thí nghieäm:. 1. Ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chaén khoâng? a. Thí nghieäm 1 b. Keát luaän: -Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chaén, goïi laø aûnh aûo.. 2. Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn cuûa vaät khoâng? a. Thí nghieäm 2 b.Keát luaän: -Độ lớn của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật.. 3. So sánh khoản cách từ 1 điểm của vật đến gương và khoản cách từ ảnh của điểm đó đến gương. a. Thí nghieäm 2 b.Keát luaän: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng baèng nhau. II. Giải thích sự tạo thành ảnh bởi göông phaúng.. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. xaï. * Hướng dẫn HS vẽ 2 tia phản xạ 5.4 và tìm giao nhau cuûa chuùng ( ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng hay tính chaát cuûa aûnh ) * Các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S’. Vì thế không hứng được S’ trên màn chắn. * Hướng dẫn HS vẽ C5 dựa vào tính chất * Cho cả lớp thảo luận C6. Hoạt động 6: Vận dụng. Keát luaän Ta nhìn thaáy aûnh aûo S’ vì caùc tia phản xạ vào mắt có đường kéo dài đi qua aûnh S’ * Ảnh của một vật là tập hợp ảnh của taát caû caùc ñieåm treân vaät.. 3. Cuûng coá: - Nêu 3 tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương phẳng? - Giải thích sự tạo ảnh. - Chép “ ghi nhớ” - Đọc “ có thể em chưa biết” 4. Daën doø: - Học ghi nhớ - Chép mẫu báo cáo thực hành. - Laøm baøi taäp 5.1  5.4 saùch baøi taäp. -----o0o----Tiết 6 Bài 6:THỰC HAØNH:QUAN SÁT VAØ VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHAÚNG I. Muïc tieâu: - Luyện tập vẽ ảnh của các vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương phẳng. - Taäp xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng. - Vẽ được ảnh của một vật được trước gương phẳng. II. Chuaån bò: Cho moãi nhoùm Hs. - 1 Göông phaúng. - 1 Caây buùt chì - 1 Thước chia độ. Moãi HS cheùp saún maãu baùo caùo ra giaáy III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. b. Giải thích vì sao ta nhìn thấy ảnh S’ mà không hứng được ảnh đó trên màn chắn. c. Laøm baøi taäp : 5.1; 5.2. 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Nhaän duïng cuï Hoạt động 1: Tổ chức thực hành (chia nhóm). Kiểm tra đầy đủ 4 dụng cụ. * Phaân phoái duïng cuï cho HS - Göông phaúng - Buùt chì. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. - Một thước chia độ. - Maãu baùo caùo. Hoạt động 2: Xác định ảnh tạo bởi gương phẳng. * Nội dung thực hành gồm 2 nội dung. 1. Xác định ảnh của vật tạo bởi gương phẳng 2. Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng Hướng dẫn HS làm C1.. 1. Xaùc ñònh aûnh cuûa moät vaät taïo bởi gương phẳng. C1: Ảnh song song, cùng chiều với vaät. Ảnh cùng phương, ngược chiều với vật. Veõ hình. Hoạt động 3: Xác định vùng nhìn thấy của gương 2. Xác định vùng nhìn thấy của phaúng. göông phaúng. * Hướng dẫn HS cách đánh dấu vùng nhìn thấy của C2, C3: Vùng nhìn thấy của gương göông. giaûm * C3:thí nghieäm Keát luaän laø taêng hay giaûm C4: * C4: Hướng dẫn HS vẽ theo t/c của ảnh. - Ta nhìn thaáy aûnh M’ cuûa M khi - Tia phaûn xaï loït vaøo maét thì ta nhìn thaáy aûnh khoâng? coù tia phaûn xaï treân göông vaøo - Tia phaûn xaï khoâng loït vaøo maét thì ta nhìn thaáy aûnh mắt ở O có đường kéo dài đi qua khoâng M’ + Vẽ M’ đường M’O cắt gương ở I. Vậy tia tới MI cho tia phản xạ IO truyền đến mắt, ta nhìn thấy aûnh M’. + Vẽ N’ , đường N’O không cắt göông tia phaûn xaï khoâng loït vaøo maét neân ta khoâng nhìn thaáy N’ cuûa N.. 3. Cuûng coá: 4. Daën doø: Chuẫn bị bài mới bài gương cầu lồi. -----o0o----Tieát 7 Baøi 7: GÖÔNG CAÀU LOÀI I. Muïc tieâu: - Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi. - Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn của gương cầu phẳng có cùng kích thước. - Giải thích được ứng dụng của gương cầu lồi. II. Chuaån bò: Cho moãi nhoùm Hs. - 1 Göông caàu loài. - 1 Gương phẳng tròn có cùng kích thước với gương cầu lồi. - 1 Caây neán. - 1 Bao dieâm.. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ Hoạt động 1: tìm hiểu ảnh của một vật tạo bởi gương caàu loài. * Hướng dẫn HS làm thí nghiệm theo nhóm. - Boá trí thí nghieäm H 7.1 - Dự đoán về tính chất của ảnh. - Ảnh đó có phải là ảnh ảo không? Vì sao? - Nhìn thấy ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật? Thí nghieäm kieåm tra - Boá trí thí nghieäm nhö H 7.2 - So sánh độ lớn của 2 ảnh trong 2 gương. - Ruùt ra keát luaän. Hoạt động 2 : Xác định vùng nhìn thấy của gương cầu loài. * Tieán haønh thí nghieäm - Boá trí thí nghieäm nhö hình 7.3 - Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng - Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài - So sánh 2 vùng nhìn thấy đó. - HS thảo luận  câu trả lời C2. - Ruùt ra keát luaän.. Hoạt động 3: vận dụng. * Cho HS laøm vieäc caù nhaân C3, C4. - Gọi HS đứng lên trả lời. - Nhận xét chung cho cả lớp. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM I. Ảnh của vật tạo bởi gương cầu loài, - C1: 1. Ảnh đó là ảnh ảo vì không hứng được trên màn. 2. AÛnh nhoû hôn vaät. * Keát luaän: - Là ảnh ảo không hứng được trên maøn chaén - AÛnh nhoû hôn vaät. II. Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài. - C2: Với cùng kích thước của gương, cuøng vò trí ñaët maét thì beà roâng vuøng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn so với bề rộng vùng nhìn thấy của göông phaúng. * Keát luaän : Nhìn vaøo göông caàu loài ta quan saùt được một vùng rộng hơn so với khi nhìn vaøo göông phaúng coù cuøng kích thước. III. Vaän duïng: - C3: Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài roäng hôn vuøng nhìn thaáy cuûa göông phẳng. Chính vì vậy nên người ta lắp gương cầu lồi để người lái xe có thể nhìn thaáy vuøng phía sau roäng hôn. - C4: Người lái xe nhìn thấy trong gương cầu lồi xe cộ, người và vật bị cản ở bên đường che khuất, tránh được tai nạn.. 3. Cuûng coá: Laøm baøi taäp 7.1; 7.2 Bài tập:Trên ô tô, môtô người ta thường lắp -------------ở phía trước người lái xe để quan sát ở phía sau mà không lắp một -----------Làm như thế để vùng quan sát được sau xe sẽ…………………… Chọn từ điền vaøo choã troáng. 4. Daën doø:. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. Hoïc baøi, laøm baøi taäp 7.3, 7.4. Xem baøi 8.. Tieát 8 Baøi 8 : GÖÔNG CAÀU LOÕM I. Muïc tieâu: - Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm - Nêu được những tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. - Biết cách bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. II. Chuaån bò: Cho moãi nhoùm Hs. - 1 Gương cầu lõm có giá đở thẳng đứng. - 1 Gương phẳng có bề ngang bằng đường kính của gương cầu lõm. - 1 Vieân phaán - 1 Màn chắn sáng có giá đở di chuyển được . - 1 Đèn pin để tạo chùm tia song song và phân kì. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lồi? b. C3 c. Baøi taäp 7.2 So sánh tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng và gương cầu lồi 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Hoạt động 1: Nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi I. Ảnh tạo bởi gương cầu lõm: göông caàu loài. - C1: Là ảnh ảo vì không hứng được Thí nghieäm. treân maøn. Boá trí thí nghieäm H 8.1 Ảnh lớn hơn vật. Dự đoán tính chất của ảnh. - C2: AÛnh cuûa vieân phaán trong göông * Làm thí nghiệm để kiểm tra dự đoán trên: cầu lõm lớn hơn ảnh của viên - Để vật trước gương phẳng và gương cầu lõm so sánh phaán trong göông phaúng. 2 ảnh tạo bởi gương? * Keát luaän: (sgk).  Keát luaän: - Goïi HS ñieàn vaøo keát luaän Sữa chữa bổ sung cho đúng. Hoạt động 2: Nghiên cứu sự phản xạ ánh sáng trên II. Sự phản xạ ánh sáng trên göông caàu loài. göông caàu loõm. Thí nghieäm: 1. Đối với chùm tia tới song song. * Boá trí thí nghieäm hình 8.2 - C3: Chuøm tia phaûn xaï coù ñaëc ñieåm laø: chuùng giao nhau ( tuï laïi ) taïi 1 - Quan saùt chuøm tia phaûn xaï xem noù coù ñaëc ñieåm gì? điểm trước gương rồi tiếp tục truyền * Trả lời câu C3. ñi. - Cho HS thaûo luaän ruùt ra keát luaän * Keát luaän:  Keát luaän: Chiếu 1 chùm tia tới song song lên * Dựa vào thí nghiệm và kết luận để làm C4. 1 gương cầu lõm, ta thu được 1 chùm * Hướng dẫn HS làm câu C4. tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm ở trước. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. Thí nghieäm * Boá trí thí nghieäm hình 8.4 - Hướng dẫn cách di chuyển. Di chuển đèn pin theo phương ngang lại gần hoặc xa ra gương. Vừa di chuyển vừa quan sát chùm tia phản xạ, khi nào thấy chùm tia phản xạ là chùm song song thì dừng lại và đánh dấu vị trí điểm S. * Keát luaän - Goïi HS ñieàn vaø thoáng nhaát keát quaû. * Chúng ta cùng tìm hiểu cấu tạo của đèn pin * Hướng dẫn HS cách thực hiện.: - Dùng một tấm bìa màu đen để ánh sáng phát ra từ đèn tạo ra một vệt sáng dài trên tấm bìa. - Xoay nhẹ nhàng pha đèn và quan sát vệt sáng đến khi vệt sáng có dạng là vệt song song thì dừng lại. Vị trí bóng đèn lúc đó là vị trí cần tìm. - Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể chieáu aùnh saùng ñi xa maø vaãn saùng roõ? * Hướng dẫn HS điều chỉnh đèn pin để làm C7.. göông. - C4. Mặt trời ở rất xa nên chúm sáng từ Mặt trời tới gương coi như là chùm tia tới song song, cho chùm tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm ở phí trước gương. Ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên vật để chổ ánh saùng hoäi tuï seõ noùng leân. 2. Đối với chùm tia tới phân kì: * Boá trí thí nghieäm - C5: Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho một chùm tia phản xaï song song. Keát luaän : moät nguoàn saùng nhoû S ñaët trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho một chùm tia phaûn xaï song song III. Vaän duïng: - C6: Nhờ có gương cầu trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được vệt sáng ( chuøm saùng ) song song aùnh saùng seõ truyền đi xa được mà vẫn sáng rõ . - C7: Muốn thu được chùm sáng hội tụ thì phải xoay pha đèn cho bóng đèn ra xa gương.. 3. Cuûng coá: 1. Tính chất ảnh tạo bởi gương cầu lõm. 2. Ghi nhớ. 4. Daën doø: Hoïc baøi, laøm baøi taäp 8.2 ; 8.1 . Xem oân chöông. -----o0o----Tieát 9 Baøi 9: TOÅNG KEÁ CHÖÔNG I: QUANG HOÏC I. Muïc tieâu: - Nhắc lại những kiến thức cơ bản có liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, xác định vùng nhìn thấy trong gương phẳng so sánh với vùng nhìn thấy của gương cầu lồi . - Luyện tập thêm về cách vẽ tia phản xạ trên gương phẳng và ảnh tạo bởi gương phẳng. II. Chuaån bò: Yêu cầu HS chuẩn bị trước ở nhà các câu hỏi cho phần “ tự kiểm tra”. GV vẽ sẳn lên bảng treo ô chữ H 9.3 SGK GV: Nguyeãn Vaên Höng. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. III/ Hoạt động dạy: 1/ Baøi cuõ: a. Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lõm? b. Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi chùm tia như thế nào? c. Baøi taäp 8.2 2/ Bài mới : HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Caâu 1: C Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức cơ bản. Caâu 2: B - Yêu cầu HS làm lần lượt các câu hỏi trước Câu 3: Trong môi trường trong suốt và lớp. đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường - Thống nhất câu trả lời. thaúng. Câu 4:a-------tia tới -------đường pháp tuyeán. b-------------- goùc phaûn xaï. Câu 5: Ảnh ảo. Độ lớn của ảnh và khoản cách từ ảnh đến gương bằng độ lớn của * Bố trí lại thí nghiệm để kiểm tra dự đoán về vật và khoản cách từ vật đến gương. độ lớn của ảnh Caâu 6: Gioáng: AÛnh aûo Khác: Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương phẳng. * Dựa vào tính chất  So sánh  Câu trả lời. Câu 7: Khi một vật ở gần sát gương ảnh này lớn hơn vật.  Câu 7: Cho HS bố trí lại thí nghiệm để Câu 8: - Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm không rút ra câu trả lời. hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật. - Ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi không hứng được trên màn chắn và bé hơn vật. - Ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn và bằng vật. Caâu 9: Vuøng nhìn thaáy trong göông caàu loài lớn hơn vùng nhìn thấy trong gương phẳng Hoạt động 2: Vẽ tia phản xạ . Vẽ ảnh của vật. có cùng kích thước. a. Hướng dẫn và gọi HS lên bảng vẽ. - C1. - HS 1 veõ aûnh S1 - C2: - Ảnh đều là ảnh ảo. - HS 2 veõ aûnh S2 - AÛnh nhìn thaáy trong göông caàu loài b. Hướng dẫn HS vẽ chùm tia tới lớn nhất xuất nhoû hôn trong göông phaúng , aûnh trong phát từ S1, S2  vẽ chùm tia phản xạ tương göông phaúng laïi nhoû hôn trong göông ứng. loõm. c. Gaïch cheùo vuøng nhìn thaáy 2 tia - C3: An – Thanh, An – Haûi. - HS 3: veõ tia phaûn xaï cuûa S1 Thanh – Haûi, Haûi – Haø - HS 4: veõ tia phaûn xaï cuûa S2  Đánh dấu vùng nhìn thấy của S1, S2 . * Yêu cầu HS làm câu C3: dựa vào tính chất. * Cho HS nhìn hình vaø chæ ra caùc caëp nhìn thaáy nhau. Hoạt động 3: trò chơi ô chữ. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. * Tổ chức cho HS làm theo nhóm. - Treo baûng oâ leân baûng. - Mỗi hàng cho mỗi nhóm cữ 1 HS lên làm. - Trả lời đúng hàng ngang : 2 đ - Tìm haøng doïc 10 ñ - Tổng kết điểm và xếp hạng từng nhóm.. V AÄ T N G U AÛ N G OÂ P B G Ö Ô. S OÀ N I H OÙ N. AÙ N H S AÙ N G. N S AÛ A P G P. G AÙ O O T Ñ H. N G. U Y EÁ N E N AÚ N G. 3. Cuûng coá: Xem lại các nội dung đã học 4. Daën doø: - Học bài từ § 1  § 9. để kiểm tra 1 tiết. - Hoïc taát caû caùc muïc trong SGK. - Tieát 10 kieåm tra. -----o0o----PHÒNG GD ĐỨC LINH TRƯỜNG:……………… Đề 1. Họ và tên:…………………... Lớp 7…. BÀI KIỂM TRA 1 Tiết MÔN: Vật lí 7 (Tiết 10 tuần 10 theo PPCT) Điểm.. Lời phê của thầy cô.. Đề : I/ TR ẮC NGHI ỆM: (6 điểm). *Chọn câu trả lời đúng cho các câu sau: (3 điểm) 1. Khi nào mắt ta nhìn thấy một vật : A. Khi vật phát ra ánh sáng. B. Khi có ánh sáng truy ền v ào mắt ta. C. Khi vật được chiếu sáng. D. Khi có ánh sáng từ mắt chiếu tới vật. 2. Ở môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sang tryuền đi theo: A. Nhiều đường khác nhau. C. Đường th ẳng. B. Đường gấp khúc. D. Đường cong. 3. Có nhật thực khi: A. Khi trái đất bị Mặt Trăng che khuất. B. Ban ngày khi Mặt Trăng che khuất Mặt Trời, không cho ánh sáng Mặt Trời chiếu xuống mặt đất nơi ta đứng. C. Vì lúc đó Mặt trời không chiếu sáng Trái Đất. D. Vì Mặt trời lúc đó không phát ra ánh sáng nửa. 4. Chiếu một tia sáng lên một gương phẳng ta thu được một tia phản xạ tạo với gương một góc 600. Giá trị góc tới là: A.600 B. 400 C.300 D.1200 5. Một người đứng trước gương phẳng một khoảng 3m. Vậy ảnh của người đó cách gương phẳng một khoảng là: A. 6m B. 4m C. 3m D. 1,5m 6. So sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi với vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước. A. Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi nhỏ hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. B. Vùng nhìn thấy của hai gương bằng nhau. C. Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng. D. Không so sánh được. * Điền các từ hay các cụm từ thích hợp vào chổ trống cho m ỗi câu sau: 7. Ảnh tạo bởi gương phẳng…………………................... được trên màn chắn và lớn bằng vật. 8. Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng ……………. khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương. 9. Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo …………………. 10. Ảnh tạo bởi gương cầu lồi ………………..... vật. 11. Gương cầu lõm có tác dụng biến đổi một chùm tia tới song song thành một chùm tia phản xạ ……………………. vào một điểm và ngược lại, biến đổi một chùm tia tới phân kì thích hợp thành một chùm tia phản xạ …………………. II/ TỰ LUẬN: ( 4 điểm). * Cho một vật sáng AB nằm trước một gương phẳng như hình bên. a. Vẽ ảnh A’B’ của vật sáng AB. b. Từ một điểm A của vật sáng AB chiếu một tia tới AI hợp với gương một góc như hình bên. Vẽ tia phản xạ IR I -----o0o----PHÒNG GD ĐỨC LINH TRƯỜNG:……………… Đề 2. Họ và tên……………………. Lớp 7…. A. B. BÀI KIỂM TRA 1 Tiết MÔN: Vật lí 7 (Tiết 10 tuần 10 theo PPCT) Điểm.. Lời phê của thầy cô.. Đề : I/ TR ẮC NGHI ỆM: (6 điểm). *Chọn câu trả lời đúng cho các câu sau: (3 điểm). 1. Ở môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sang tryuền đi theo: A. Đường thẳng. B. Đường gấp khúc. C. Nhiều đường khác nhau. D. Đường cong. 2. Góc phản xạ là góc hợp bởi? A. Tia phản xạ và pháp tuyến với gương tại điểm tới. B. Tia phản xạ và tia tới. C. Tia phản xạ và mặt phẳng gương. D. Tia tới và pháp tuyến. 3. Cho một tia tới truyền tới một gương phẳng và hợp với gương một góc 300. Vậy góc tới I = ?. A. 600.. B. 300. C. 900. D. 800. 4. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng là: A. Ảnh ảo, nhỏ hơn vật. B. Ảnh ảo, lớn bằng vật. C. Ảnh thật, lớn bằng vật. D. Ảnh thật, nhỏ hơn vật. 5. Chiếu một chùm sáng song song đến gương cầu lõm, chùm tia phản xạ là: A. Chùm tia phản xạ song song. B. Chùm tia phản xạ hội tụ. C. Chùm tia phản xạ phân kỳ D. Chưa thể khẩn định được.. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. 6. Cùng một vật lần lượt đặt trước ba gương, cách gương cùng một khoảng cách, gương nào tạo được ành nhỏ hơn vật? A. Gương phẳng. B. Gương cầu lồi. C.Gương cầu lõm. D. Ba gương cho ảnh ảo bằng nhau. *Ghép nối cột A và cột B để trở thành một câu hoàn chỉnh: ( 1,5 điểm). 1+.... 2+.... 3+.... * Điền các từ hay các cụm từ thích hợp vào chổ trống cho m ỗi câu sau:( 1,5 điểm). 1. Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng ……………. khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến gương. 2. Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ có đường kéo dài đi qua ảnh ảo …………………. 3. Ảnh ảo tạo bởi gương cầu …………. lớn hơn vật. II/ TỰ LUẬN: ( 4 điểm). 1. Một người đứng trước gương phẳng 5 mét. Vậy ảnh của người ấy cách gương bao nhiêu mét? 2. Cho một vật sáng AB nằm trước một gươnphẳng như hình bên. B a. Vẽ ảnh A’B’ của vật sáng AB. b. Từ một điểm B của vật sáng AB chiếu một tia tới BI hợp với gương một góc như hình bên. Vẽ tia phản xạ IR A I -----o0o-----. Chương II. ÂM HỌC. Tieát 11 Baøi 10: NGUOÀN AÂM I. Muïc tieâu: 1. Nêu được đặc điểm chung của nguồn âm. 2. Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong cuộc sống. II. Chuaån bò: - 1 sợi dây cao su mảnh - 1 thìa vaø 1 coác thuûy tinh. - 1 aâm thoa vaø 1 buùa cao su. A B 1. 1. Nguồn sáng là vật a. a. tự phát ra ánh sáng. 2. 2. Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi b. b hắc lại ánh sáng chiếu vào nó. 3. 3. Vật sáng là vật c. c. có ánh sánh truyền vào mắt ta. - Vaøi ba daûi laù chuoái - Bộ đàn ống nghiệm. III. Hoạt động dạy: 1. Kieåm tra baøi cuõ ( khoâng coù ) 2. Bài mới. HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ. GV: Nguyeãn Vaên Höng. -. OÁng nghieäm hoặc lọ nhoû.. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. Hoạt động 1: Nhận biết nguồn âm. I. Nhaän bieát nguoàn aâm. Tất cả chúng ta hãy cùng nhau giữ im lặng và lắng tai C1: - Tieáng uø do quaït phaùt ra. nghe. Em nêu những âm mà em nghe được và tìm - Tiếng sột soạt khi lật tập xem. - ………… * Thoâng baùo nhö theá naøo laø nguoàn aâm. * Vaät phaùt ra aâm goïi laø nguoàn * Caùc em haõy keå moät soá nguoàn aâm. aâm C2: - Đàn ghi ta đang dùng - Động cơ đang chạy Con chim ñang hoùt. Hoạt động 2: Đặc điểm của nguồn âm. II. Caùc nguoàn aâm coù chung ñaëc * Thí nghieäm1 ñieåm gì? * Hướng dẫn HS làm thí nghiệm H 10.1 1. Thí nghieäm.: * Yeâu caàu HS laøm C3. * Thí nghieäm 1: C3: Dây cao su chuyển động quanh vị * Hứơng dẫn HS làm thí nghiệm H 10.2 trí caân baèng vaø phaùt ra aâm. * Yeâu caàu HS laøm C4. * Thí nghieäm 2: C4: Coác thuyû tinh phaùt ra aâm. Thaønh cốc thủy tinh có dao động. Nhaän bieát: Đổ vào cốc một ít nước khi thành cốc dao động sẽ làm mặt nước * Laøm thí nghieäm cho HS nghe vaø laøm C5 dao động theo. * Thí nghieäm3: C5: Âm thoa có dao động. Qua caùc thí nghieäm treân em naøo ruùt ra keát luaän. AÙp saùt buùa vaøo nhaùnh aâm thoa: nhánh âm thoa dao động  búa dao động. 2. Keát luaän. Khi phát ra âm các vật đều dao động. Hoạt động 3: Vận dụng. III. Vaän duïng * Yêu cầu HS làm phương án làm cho tờ giấy và tờ lá C6: - Cầm 1 góc tờ giấy lắc mạnh chuoái phaùt ra aâm thanh - Xé tờ lá chuối hoặc làm thaønh keøn khi thoåi phaùt ra aâm ( nghe tieáng keâu ) * Tìm hieåu xem boä phaän naøo phaùt ra aâm trong caùc C7: nhaïc cuï maø em bieát. - Đàn ghi ta: dây đàn dao động - Trống: mặt trống dao động C8: * Yeâu caàu HS neâu phöông aùn kieåm tra. Đổ vào lọ một ít nước khi thổi GV: Nguyeãn Vaên Höng. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. * Duïng cuï thí nghieäm H 10.4. Laøm thí nghieäm cho HS không khí trong lọ dao động sẽ trả lời C9 làm mặt nước trong lọ dao động. * Thoåi naép vaø thaân vieát buùt maùy  caùi naøo phaùt ra aâm C9: - Ống nghiệm và nước dao traàm hôn.? động. - Ống nhiều nước phát ra âm trầm, ống ít nước phát ra âm boång.  Thaân buùt phaùt ra aâm traàm hôn naép buùt. 3. Cuûng coá: Cho laøm phieáu baøi taäp 4. Daën doø: - Ghi nhớ - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Laøm baøi taäp 10.1  10.3 saùch baøi taäp.. -----o0o-----. Tieát 12 Baøi11:. ĐỘ CAO CỦA ÂM. I. Muïc tieâu: 1. Nêu được mối liên hệ giữa độ cao và tần số của âm. 2. Sử dụng được thuật ngữ âm cao ( âm bổng ), âm thấp ( âm trầm ) và tần số khi so sánh 2 âm. II. Chuaàn bò: - Giá đở thí nghiệm. - 1 con laéc coù chieàu daøi 20cm vaø 1 : 40cm - 1 ñóa quay + nguoàn ñieän. - 1 thước đàn hồi thép mỏng. III. Hoạt động dạy: 1. Kieåm tra baøi cuõ. a. Nguoàn aâm laø gì? Cho 2 VD veà nguoàn aâm. b. Nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì? c. Baøi taäp 10.1; 10.2 2. Bài mới: HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Hoạt động 1: Quan sát giao động. Tần số. I. Dao động nhanh, chậm. Tần số * Boá trí thí nghieäm nhö H 11.1 Thí gnhieäm 1: 10 giây  HS đếm số dao động C1: * Laøm caâu C1. Dao động 10 1. GV: Nguyeãn Vaên Höng. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. * Thoâng baùo taàn soá vaø ñôn vò taàn soá. a b. * Dựa vào bảng yêu cầu HS là C2. Chaäm Nhanh. giaây 8 11. giaây 0,8 1,1. C2:. * Từ thí nghiệm  Nhận xét.. Hoạt động 2: Mối liên hệ giữa tần số và độ cao của aâm.  Thí nghieäm 2: * Giới thiệu và bố trí thí nghiệm như H 11.2 - Yêu cầu HS trật tự và làm thí nghiệm theo nhóm  trả lời C3 - Goïi HS laøm C3  Thí nghieäm 3: * Boá trí thí nghieäm cho HS nghe vaø quan saùt * Yeâu caàu HS laøm C4.. Con lắc b có tần số dao động lớn hôn. Nhaän xeùt ---------Nhanh--------------Lớn ---------Chaäm---------------Nhoû. II. AÂm cao, AÂm thaáp Thí nghieäm 2: C3:---------Chaäm----------------Thaáp ---------Nhanh---------------Boång Thí nghieäm 3: C4:---------Chaäm----------------Thaáp ---------Nhanh---------------Cao Kết luận:Dao động càng nhanh tần số dao động cáng lớn âm phát ra caøng cao. * Qua các thí nghiệm chúng ta rút được kết luận gì? --------Chậm-----------Nhỏ-- Thống nhất kết luận và cho HS ghi vào vở Thaáp. III. Vaän duïng: Hoạt động3: Vận dụng C5:- Vật có tần số 70Hz dao động * Hướng dẫn HS làm C5. nhanh hôn. - Vật có tần số 50 Hz dao động phaùt ra aâm thaáp hôn. C6: Khi vặn dây đàn căng ít thì âm phaùt ra thaáp, taàn soá nhoû. Khi vaën * Yeâu caàu HS laøm C6 caêng nhieàu thì aâm phaùt ra cao, taàn soá Nếu có đàn cho HS làm thí nghiệm. dao động lớn. C7:AÂm phaùt ra cao hôn khi chaïm goùc * Làm lại thí nghiệm 11.3 + 11.4 cho HS nghe âm miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành phaùt ra vaø laøm caâu C7 ñóa 3. Cuûng coá: - Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 11.1  11.4. - Đọc phần “ có thể em chưa biết” - Tại sao trong thí nghiệm 1 con lắc dao động mà không nghe thấy âm? 4. Daën doø: - Laøm tieáp baøi taäp saùch baøi taäp neáu coøn. - Xem trước bài § 12. Tieát 13 Baøi 12:. GV: Nguyeãn Vaên Höng. ĐỘ TO CỦA ÂM ---------19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TRƯỜNG THCS ĐỨC TÍN. Giaùo aùn Vaät lí 7 Naêm hoïc: 2008 - 2009. I. Muïc tieâu: 1. Nêu được mối liên hệ giữa biên độ và độ to của âm phát ra. 2. Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh 2 âm. II. Chuaån bò: - 1 thước đàn hồi dài 20cm – 30cm. - 1 caùi troáng vaø duøi goõ. - 1 con laéc baác. III. Lên lớp: 1. Kieåm tra baøi cuõ. a. Taàn soá laø gì? Ñôn vò taàn soá.? b. Âm phát ra như thế nào khi tần số lớn; nhỏ? c. Laøm baøi taäp 11.2, 11.4. 2. Bài mới. Để tạo ra âm nhỏ , to yêu cầu 2 HS lên hát. - HS nhận xét: âm cao, âm thấp. Giải thích dựa vào bài § 11: Dây âm của bạn nữ dao động thường nhanh hơn dây âm thanh của bạn nam. Vì vậy bạn nữ thường có giọng cao hơn. - HS xaùc ñònh baïn naøo haùt to baïn naøo haùt nhoû. Vaäy khi naøo aâm phaùt ra to, khi naøo aâm phaùt ra nhoû? HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VAØ TRÒ KIẾN THỨC TRỌNG TÂM Hoạt động 1: Nghiên cứu về biên độ dao động I. Âm to, Âm nhỏ. Biên độ dao và mối lên hệ giữa biên độ dao động và độ to động cuûa aâm phaùt ra. 1. Thí nghieäm: * Thí nghieäm 1: Dao động AÂm * Thí nghieäm 1: a Maïnh To + Yeâu caàu HS laøm theo nhoùm vaø ñieàn vaøo b Yeáu Nhoû baûng 1 ( c1 ). C2: * Thông báo biên độ dao động. -------Nhiều-------Lớn-------To * Yeâu caàu HS laøm C2. -------Ít-------------Nhoû-------Nhoû * Thí nghieäm 2: * Thí nghieäm 2: * Boá trí thí nghieäm nhö hình 12.2 C3: + Laøm thí nghieäm cho HS quan saùt. -------Nhiều-------Lớn-------To + Yeâu caàu HS laøm C3 -------Ít-------------Nhoû-------Nhoû Keát kuaän: Âm phát ra càng to khi biên độ Kết luận rút ra từ các thí nghiệm trên. dao động của nguồn âm càng lớn. C4: Khi gãy mạnh dây đàn, tiếng đàn * Yeâu caàu HS laøm C4 sẽ to. Vì khi gãy mạnh dây đàn lệch nhiều, tức biên độ dao động dây đàn lớn, nên âm phát ra to. C5: Biên độ dao động của a>b. 6mm>3mm. * Yeâu caàu HS laøm C5 C6: Cho HS đo biên độ  so sánh Khi maùy thu thanh phaùt ra aâm to * Trả lời C6 GV: Nguyeãn Vaên Höng. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>