Bài soạn môn Sinh học lớp 8 (trọn bộ)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n sinh 8 Tuan 1 TiÕt 1 Ngµy so¹n:20/8/010 D¹y ngµy: 23/8/010 Bµi 1: Bµi më ®Çu A. môc tiªu.. 1. KiÕn thøc - HS thấy rõ được mục đích, nhiệm vụ, ý nghĩa của môn học. - Xác định được vị trí của con người trong tự nhiên. - Nêu được các phương pháp đặc thù của môn học. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm, kĩ năng tư duy độc lập và làm việc với SGK. 3. Thái độ - Cã ý thøc b¶o vÖ, gi÷ g×n vÖ sinh c¬ thÓ. B. chuÈn bÞ.. - C¸c h×nh vÏ SGK trong bµi. - B¶ng phô. C. hoạt động dạy - học.. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò - Trong chương trình sinh học 7 các em đã học các ngành động vật nào? ( Kể đủ các ngành theo sự tiến hoá) - Lớp động vật nào trong ngành động vật có xương sống có vị trí tiến hoá cao nhÊt? (Líp thó – bé khØ tiÕn ho¸ nhÊt) 3. Bµi míi Hoạt động 1: Vị trí của con người trong tự nhiên Hoạt động của GV - Cho HS đọc thông tin mục 1 SGK.. Hoạt động của HS - Đọc thông tin, trao đổi nhóm và rút ra kÕt luËn.. - Xác định vị trí phân loại của con người trong tự nhiên? - Con người có những đặc điểm nào khác biệt với động vật thuộc lớp thú? - C¸ nh©n nghiªn cøu bµi tËp. 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 - Yêu cầu HS hoàn thành bài tập  - Trao đổi nhóm và xác định kết luận đúng bằng cách đánh dấu trên bảng SGK. phô. - Đặc điểm khác biệt giữa người và - Các nhóm khác trình bày, bổ sung  KÕt luËn. động vật lớp thú có ý nghĩa gì? KÕt luËn: - Người có những đặc điểm giống thú  Người thuộc lớp thú. - Đặc điểm chỉ có ở người, không có ở động vật (ô 1, 2, 3, 5, 7, 8 – SGK). - Sự khác biệt giữa người và thú chứng tỏ người là động vật tiến hoá nhất, đặc biệt là biết lao động, có tiếng nói, chữ viết, tư duy trừu tượng, hoạt động có mục đích  Làm chủ thiên nhiên. Hoạt động 2: Nhiệm vụ của môn cơ thể người và vệ sinh Hoạt động của GV - Yêu cầu HS đọc  SGK mục II để trả lêi : - Học bộ môn cơ thể người và vệ sinh gióp chóng ta hiÓu biÕt nh÷ng g×? - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 1.1 1.3, liên hệ thực tế để trả lời: - H·y cho biÕt kiÕn thøc vÒ c¬ thÓ người và vệ sinh có quan hệ mật thiết víi nh÷ng ngµnh nghÒ nµo trong x· héi?. Hoạt động của HS - Cá nhân nghiên cứu  trao đổi nhãm. - Một vài đại diện trình bày, bổ sung để rút ra kết luận.. - Quan sát tranh + thực tế  trao đỏi nhóm để chỉ ra mối liên quan giữa bộ m«n víi khoa häc kh¸c.. TiÓu kÕt: - Bé m«n sinh häc 8 cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o, sinh lÝ, chøc n¨ng cña các cơ quan trong cơ thể. mối quan hệ giữa cơ thể và môi trường, những hiểu biÕt vÒ phßng chèng bÖnh tËt vµ rÌn luyÖn th©n thÓ  B¶o vÖ c¬ thÓ. - Kiến thức cơ thể người và vệ sinh có liên quan đến các môn khoa học khác: y häc, t©m lÝ häc, héi ho¹, thÓ thao... Hoạt động 3: Phương pháp học tập bộ môn cơ thể người và vệ sinh Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS nghiên cứu  mục III - Cá nhân tự nghiên cứu , trao đổi SGK, liên hệ các phương pháp đã học nhóm. 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 môn Sinh học ở lớp dưới để trả lời: - Đại diện nhóm trình bày, bổ sung để - Nêu các phương pháp cơ bản để học rút ra kết luận. tËp bé m«n? - Cho HS lấy VD cụ thể minh hoạ cho - HS lấy VD cho từng phương pháp. từng phương pháp. - Cho 1 HS đọc kết luận SGK. KÕt luËn: - Quan sát mô hình, tranh ảnh, tiêu bản, mẫu vật thật ... để hiểu rõ về cấu tạo, h×nh th¸i. - Thí nghiệm để tìm ra chức năng sinh lí các cơ quan, hệ cơ quan. - Vận dụng kiến htức để giải thích hiện tượng thực tế, có biện pháp vệ sinh, rèn luyÖn th©n thÓ.. 4. Kiểm tra, đánh giá ? Trình bày những đặc điểm giống và khác nhau giữa con người và động vật thuéc líp thó? §iÒu nµy cã ý nghÜa g×? ? Lợi ích của việc học bộ môn “ Cơ thể người và sinh vật”.. 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK. - KÎ b¶ng 2 vµo vë. - Ôn lại hệ cơ quan ở động vật thuộc lớp thú.. 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Ngµy so¹n: 17/8/09 Ngµy d¹y: 19/8/09 Chương I – Khái quát về cơ thể người TiÕt 2. cấu tạo cơ thể người. A. môc tiªu.. 1. KiÕn thøc - HS kể được tên và xác định được vị trí của các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thÓ. - N¾m ®­îc chøc n¨ng cña tõng hÖ c¬ quan. - Gi¶i thÝch ®­îc vai trß cña hÖ thÇn kinh vµ hÖ néi tiÕt trong sù ®iÒu hoµ ho¹t động các cơ quan. 2. KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn biÕt kiÕn thøc. - Rèn tư duy tổng hợp logic, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Giáo dục ý thức giữ gìn bảo vệ cơ thể tránh tác động mạnh vào một số cơ quan quan träng. B. chuÈn bÞ.. - Tranh hình 2.1; 2.2 SGK hoặc mô hình tháo lắp các cơ quan của cơ thể người. - B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 2 vµ H 2.3 (SGK). C. hoạt động dạy - học.. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò - Trình bày đặc điểm giống và khác nhau giữa người và thú? Từ đó xác định vị trí của con người trong tự nhiên. - Cho biết lợi ích của việc học môn “Cơ thể người và vệ sinh” 3. Bµi míi Hoạt động 1: Cấu tạo cơ thể Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yªu cÇu HS quan s¸t H 2.1 vµ 2.2, - C¸ nh©n quan s¸t tranh, t×m hiÓu b¶n kết hợp tự tìm hiểu bản thân để trả lời: thân, trao đổi nhóm. Đại diện nhóm - Cơ thể người gồm mấy phần? Kể tên trình bày ý kiến. các phần đó? - C¬ thÓ chóng ta ®­îc bao bäc bëi c¬ quan nµo? Chøc n¨ng cña c¬ quan nµy lµ g×? 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 -Dưới da là cơ quan nào? - Khoang ngùc ng¨n c¸ch víi khoang bông nhê c¬ quan nµo? - Nh÷ng c¬ quan nµo n»m trong khoang ngùc, khoang bông? (GV treo tranh hoÆc m« h×nh c¬ thÓ người để HS khai thác vị trí các cơ quan) - Cho 1 HS đọc to  SGK và trả lời:-? ThÕ nµo lµ mét hÖ c¬ quan?. - HS cã thÓ lªn chØ trùc tiÕp trªn tranh hoÆc m« h×nh th¸o l¾p c¸c c¬ quan c¬ thÓ. - 1 HS tr¶ lêi . Rót ra kÕt luËn.. - Nhớ lại kiến thức cũ, kể đủ 7 hệ cơ quan. - Trao đổi nhóm, hoàn thành bảng. Đại diÖn nhãm ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng phô, nhãm kh¸c bæ sung  KÕt luËn: - 1 HS kh¸c chØ tªn c¸c c¬ quan trong tõng hÖ trªn m« h×nh. - GV thông báo đáp án đúng. - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt. - Ngoµi c¸c hÖ c¬ quan trªn, trong c¬ - Da, c¸c gi¸c quan, hÖ sinh dôc vµ hÖ néi tiÕt. thÓ cßn cã c¸c hÖ c¬ quan nµo kh¸c? - Gièng nhau vÒ sù s¾p xÕp, cÊu tróc vµ - So sánh các hệ cơ quan ở người và chøc n¨ng cña c¸c hÖ c¬ quan. thó, em cã nhËn xÐt g×? - Kể tên các hệ cơ quan ở động vật thuéc líp thó? - Yêu cầu HS trao đổi nhóm để hoàn thµnh b¶ng 2 (SGK) vµo phiÕu häc tËp.. B¶ng 2: Thµnh phÇn, chøc n¨ng cña c¸c hÖ c¬ quan HÖ c¬ quan C¸c c¬ quan trong tõng Chøc n¨ng cña hÖ c¬ hÖ c¬ quan quan - Hệ vận động - Cơ và xương - Vận động cơ thể - HÖ tiªu ho¸ - Miệng, ống tiêu hoá và - Tiếp nhận và biến đổi tuyÕn tiªu ho¸. thøc ¨n thµnh chÊt dd cung cÊp cho c¬ thÓ. - HÖ tuÇn hoµn - Tim vµ hÖ m¹ch - VËn chuyÓn chÊt dd, oxi tíi tÕ bµo vµ vËn chuyÓn chÊt th¶i, cacbonic từ tế bào đến cơ quan bµi tiÕt. - HÖ h« hÊp - Mũi, khí quản, phế - Thực hiện trao đổi khí qu¶n vµ 2 l¸ phæi. oxi, khÝ cacbonic gi÷a c¬ 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 - HÖ bµi tiÕt - HÖ thÇn kinh. thể và môi trường. - Thận, ống dẫn nước - Bài tiết nước tiểu. tiểu và bóng đái. - N·o, tuû sèng, d©y thÇn - TiÕp nhËn vµ tr¶ lêi kinh vµ h¹ch thÇn kinh. kích từ môi trường, điều hoà hoạt động của các cơ quan.. KÕt luËn: 1. C¸c phÇn c¬ thÓ - C¬ thÓ chia lµm 3 phÇn: ®Çu, th©n vµ tay ch©n. - Da bao bọc bên ngoài để bảo vệ cơ thể. - Dưới da là lớp mỡ  cơ và xương (hệ vận động). - Khoang ngùc ng¨n c¸ch víi khoang bông nhê c¬ hoµnh. 2. C¸c hÖ c¬ quan - Hệ cơ quan gồm các cơ quan cùng phối hợp hoạt động thực hiện một chức năng nhất định của cơ thể. Hoạt động 2: Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc  SGK mục II để trả - Cá nhân nghiên cứu  phân tích 1 lêi : hoạt động của cơ thể đó là chạy. - Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan trong c¬ thÓ ®­îc thÓ hiÖn trong trường hợp nào? - Yêu cầu HS khác lấy VD về 1 hoạt - Trao đổi nhóm để tìm VD khác. Đại diÖn nhãm tr×nh bµy. động khác và phân tích. - Yêu cầu HS quan sát H 2.3 và giải - Trao đổi nhóm: + ChØ ra mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c thích sơ đồ H 2.3 SGK. - H·y cho biÕt c¸c mòi tªn tõ hÖ thÇn hÖ c¬ quan. kinh và hệ nội tiết tới các cơ quan nói + Thấy được vai trò chỉ đạo, điều hoà cña hÖ thÇn kinh vµ thÓ dÞch. lªn ®iÒu g×? - GV nhËn xÐt ý kiÕn HS vµ gi¶i thÝch: HÖ thÇn kinh ®iÒu hoµ qua c¬ chÕ ph¶n x¹; hÖ néi tiÕt ®iÒu hoµ qua c¬ chÕ thÓ - 1 HS đọc kết luận SGK. dÞch. KÕt luËn: - Các hệ cơ quan trong cơ thể có sự phối hợp hoạt động. 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 - Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan tạo nên sự thống nhất của cơ thể dưới sự chỉ đạo của hệ thần kinh và hệ nội tiết.. 4. Kiểm tra, đánh giá HS tr¶ lêi c©u hái: - C¬ thÓ cã mÊy hÖ c¬ quan? ChØ râ thµnh phÇn vµ chøc n¨ng cña c¸c hÖ c¬ quan? Hoàn thành bài tập sau bằng cách khoanh vào câu em cho là đúng: 1. Các cơ quan trong cơ thể hoạt động có đặc điểm là: a. Trái ngược nhau b. Thèng nhÊt nhau. c. LÊn ¸t nhau d. 2 ý a và b đúng. 2. Những hệ cơ quan nào dưới đây cùng có chức năng chỉ đạo hoạt động hệ cơ quan kh¸c. a. HÖ thÇn kinh vµ hÖ néi tiÕt b. Hệ vận động, tuần hoàn, tiêu hoá và hô hấp. c. HÖ bµi tiÕt, sinh dôc vµ néi tiÕt. d. HÖ bµi tiÕt, sinh dôc vµ hÖ thÇn kinh.. 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK. - ¤n l¹i cÊu t¹o tÕ bµo thùc vËt.. 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n sinh 8. Tuan 2 TiÕt 3 Ngµy so¹n: 21/8/09 Ngµy d¹y: 24/8/09 Bµi 3: tÕ bµo A. môc tiªu.. 1. KiÕn thøc - HS tr×nh bµy ®­îc c¸c thµnh phÇn cÊu tróc c¬ b¶n cña tÕ bµo. - Ph©n biÖt ®­îc chøc n¨ng tõng cÊu tróc cña tÕ bµo. - Chứng minh được tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể. 2. KÜ n¨ng - Rèn kĩ năng quan sát tranh, mô hình để tìm kiến thức. - Rèn tư duy suy luận logic, kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, lßng yªu thÝch bé m«n. B. chuÈn bÞ.. - Tranh phãng to h×nh 3.1; 4.1; 4.4 SGK - B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 3.1; 3.2 C. hoạt động dạy - học.. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò - KÓ tªn c¸c hÖ c¬ quan vµ chøc n¨ng cña mçi hÖ c¬ quan trong c¬ thÓ? - T¹i sao nãi c¬ thÓ lµ mét khèi thèng nhÊt? Sù thèng nhÊt cña c¬ thÓ do ®©u? cho 1 VD chøng minh? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Cấu tạo tế bào Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yªu cÇu HS quan s¸t H 3.1 vµ cho - Quan s¸t kÜ H 3.1 vµ ghi nh¬ kiÕn biÕt cÊu t¹o mét tÕ bµo ®iÓn h×nh. thøc. - Treo tranh H 3.1 phóng to để HS gắn chó thÝch. - 1 HS g¾n chó thÝch. C¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. KÕt luËn: CÊu t¹o tÕ bµo gåm 3 phÇn: + Mµng 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 + TÕ bµo chÊt gåm nhiÒu bµo quan + Nh©n Hoạt động 2 Chức năng của các bộ phận trong tế bào Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc và nghiên cứu bảng - Cá nhân nghiên cứu bảng 3.1 và ghi 3.1 để ghi nhớ chức năng các bào quan nhớ kiến thức. trong tÕ bµo. - Mµng sinh chÊt cã vai trß g×? T¹i sao? - Lưới nội chất có vai trò gì trong hoạt - Dựa vào bảng 3 để trả lời. động sống của tế bào? - Năng lượng cần cho các hoạt động lÊy tõ ®©u? - T¹i sao nãi nh©n lµ trung t©m cña tÕ bµo? - H·y gi¶i thÝch mèi quan hÖ thèng nhÊt vÒ chøc n¨ng gi÷a mµng, chÊt tÕ bµo vµ nh©n? KÕt luËn: B¶ng 3.1 Hoạt động 3: Thành phần hoá học của tế bào Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc  mục III SGK và - HS dựa vào  SGK để trả lời. tr¶ lêi c©u hái: - Cho biÕt thµnh phÇn ho¸ häc chÝnh cña tÕ bµo? - Các nguyên tố hoá học cấu tạo nên tế - Trao đổi nhóm để trả lời. + Các nguyên tố hoá học đó đều có bµo cã ë ®©u? - T¹i sao trong khÈu phÇn ¨n mçi trong tù nhiªn. người cần có đủ prôtêin, gluxit, lipit, + Ăn đủ chất để xây dựng tế bào giúp c¬ thÓ ph¸t triÓn tèt. vitamin, muối khoáng và nước? KÕt luËn: - TÕ bµo lµ mét hçn hîp phøc t¹p gåm nhiÒu chÊt h÷u c¬ vµ v« c¬ a. ChÊt h÷u c¬: + Pr«tªin: C, H, O, S, N. 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 + Gluxit: C, H, O (tØ lÖ 1C:2H: 1O) + Lipit: C, H, O (tỉ lệ O thay đổi tuỳ loại) + Axit nuclªic: ADN, ARN. b. Chất vô cơ: Muối khoáng chứa Ca, Na, K, Fe ... và nước. Hoạt động 4: Hoạt động sống của tế bào Hoạt động của GV - Yêu cầu HS nghiên cứu kĩ sơ đồ H 3.2 SGK để trả lời câu hỏi: - Hằng ngày cơ thể và môi trường có mèi quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo?. Hoạt động của HS - Nghiên cứu kĩ H 3.2, trao đổi nhóm, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. + Cơ thể lấy từ môi trường ngoài oxi, chất hữu cơ, nước, muối khoáng cung cấp cho tế bào trao đổi chất tạo năng lượng cho cơ thể hoạt động và thải cacbonic, chÊt bµi tiÕt.. - Kể tên các hoạt động sống diễn ra + HS rót ra kÕt luËn. trong tÕ bµo. - Hoạt động sống của tế bào có liên quan gì đến hoạt động sống của cơ thÓ? - Qua H 3.2 hãy cho biết chức năng - 1 HS đọc kết luận SGK. cña tÕ bµo lµ g×? KÕt luËn: - Hoạt động của tế bào gồm: trao đổi chất, lớn lên, phân chia, cảm ứng. - Hoạt động sống của tế bào liên quan đến hoạt động sống của cơ thể + Trao đổi chất của tế bào là cơ sở trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường. + Sự phân chia tế bào là cơ sở cho sự sinh trưởng và sinh sản của cơ thể. + Sự cảm ứng của tế bào là cơ sở cho sự phản ứng của cơ thể với môi trường bên ngoµi. => Tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể.. 4. Kiểm tra, đánh giá Cho HS lµm bµi tËp 1 (Tr 13 – SGK) Hoàn thành bài tập sau bằng cách khoanh vào câu em cho là đúng: Nói tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể vì: a. Các cơ quan trong cơ thể đều được cấu tạo bởi tế bào. b. Các hoạt động sống của tế boà là cơ sở cho các hoạt động của cơ thể. 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 c. Khi toµn bé c¸c tÕ bµo chÕt th× c¬ thÓ sÏ chÕt. d. a và b đúng. (đáp án d đúng). 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 2 (Tr13- SGK) - §äc môc “Em cã biÕt” - Vẽ sơ đồ cấu tạo tế bào vào vở, học thuộc tên và chức năng.. 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 TiÕt 4 Ngµy so¹n: 23/8/09 Ngµy d¹y: 26/8/09 Bµi 4: M« A. môc tiªu.. 1. KiÕn thøc - HS tr×nh bµy ®­îc kh¸i niÖm m«. - Ph©n biÖt ®­îc c¸c lo¹i m« chÝnh, cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c lo¹i m«. 2. KÜ n¨ng - RÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t tranh. - Rèn luyện khả năng khái quát hoá, kĩ năng hoạt động nhóm. B. chuÈn bÞ.. - Tranh phãng to h×nh 4.1  4.4 SGK C. hoạt động dạy - học.. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò - Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c bé phËn cña tÕ bµo? - Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Khái niệm mô Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yêu cầu HS đọc  mục I SGK và trả - HS trao đổi nhóm để hoàn thành bài lêi c©u hái: tËp . - H·y kÓ tªn nh÷ng tÕ bµo cã h×nh d¹ng - Dùa vµo môc “Em cã biÕt” ë bµi trước để trả lời. kh¸c nhau mµ em biÕt? - Gi¶i thÝch v× sao tÕ bµo cã h×nh d¹ng - V× chøc n¨ng kh¸c nhau. kh¸c nhau? - GV ph©n tÝch: chÝnh do chøc n¨ng kh¸c nhau mµ tÕ bµo ph©n ho¸ cã h×nh dạng, kích thước khác nhau. Sự phân - HS rút ra kết luận ho¸ diÔn ra ngay ë giai ®o¹n ph«i. - VËy m« lµ g×? KÕt luËn: Mô là một tập hợp các tế bào chuyên hoá có cấu tạo giống nhau, đảm nhiệm chức năng nhất định, một số loại mô còn có các yếu tố không có cầu trúc tÕ bµo. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Hoạt động 2: Các loại mô Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Ph¸t phiÕu häc tËp cho c¸c nhãm. - KÎ s½n phiÕu häc tËp vµo vë. - Yêu cầu HS đọc  mục II SGK. - Quan s¸t H 4.1 vµ nhËn xÐt vÒ sù s¾p - Nghiªn cøu kÜ h×nh vÏ kÕt hîp víi  xếp các tế bào ở mô biểu bì, vị trí, cấu SGK, trao đổi nhóm để hoàn thành vào t¹o, chøc n¨ng. Hoµn thµnh phiÕu häc phiÕu häc tËp cña nhãm. tËp. - GV treo tranh H 4.1 cho HS nhËn xÐt - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ kÕt qu¶. - Yêu cầu HS đọc  mục II SGK kết - HS trao đổi nhóm, hoàn thành phiếu hợp quan sát H 4.2, hoạt động nhóm để học tập. hoµn thµnh phiÕu häc tËp. - GV treo H 4.2 cho HS nhËn xÐt. GV đặt câu hỏi: - §¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, nhËn - M¸u thuéc lo¹i m« g×? V× sao m¸u xÐt c¸c nhãm kh¸c. - HS quan sát kĩ H 4.2 để trả lời. được xếp vào loại mô đó? - Mô sụn, mô xương có đặc điểm gì? Nã n»m ë phÇn nµo? - GV nhận xét, đưa kết quả đúng. - Yêu cầu HS đọc kĩ  mục III SGK kÕt hîp quan s¸t H 4.3 vµ tr¶ lêi c©u - C¸ nh©n nghiªn cøu  kÕt hîp quan hái: - Hình dạng tế bào cơ vân và cơ tim sát H 4.3, trao đổi nhóm để trả lời. gièng vµ kh¸c nhau ë ®iÓm nµo? - TÕ bµo c¬ tr¬n cã h×nh d¹ng vµ cÊu - Hoµn thµnh phiÕu häc tËp cña nhãm. t¹o nh­ thÕ nµo? - Yêu cầu các nhóm hoàn thành tiếp đại diện nhóm báo cáo kết quả. vµo phiÕu häc tËp. - GV nhận xét kết quả, đưa đáp án. - Yêu cầu HS đọc kĩ  mục 4 kết hợp - Cá nhân đọc kĩ  kết hợp quan sát H quan sát H 4.4 để hoàn thành tiếp nội 4.4; trao đổi nhóm hoàn thành phiếu dung phiÕu häc tËp. häc tËp theo nhãm. - B¸o c¸o kÕt qu¶. - GV nhận xét, đưa kết quả đúng. KÕt luËn: 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Tªn c¸c lo¹i m« 1. M« biÓu b× - BiÓu b× bao phñ - BiÓu b× tuyÕn 2. M« liªn kÕt - M« sîi - M« sôn - Mô xương - M« mì - M« m¸u vµ b¹ch huyÕt. 3. M« c¬. - M« c¬ v©n. - M« c¬ tim. - M« c¬ tr¬n 4. M« thÇn kinh. CÊu t¹o, chøc n¨ng c¸c lo¹i m« VÞ trÝ Chøc n¨ng - Phñ ngoµi da, - B¶o vÖ. che chë, lãt trong c¸c c¬ hÊp thô. quan rçng. - N»m trong c¸c - TiÕt c¸c chÊt. tuyÕn cña c¬ thÓ. Cã ë kh¾p n¬i nh­: - D©y ch»ng Nâng đỡ, liên kết - Đầu xương c¸c c¬ quan hoÆc - Bộ xương là đệm cơ học. - Mì - HÖ tuÇn hoµn vµ - Cung cÊp chÊt b¹ch huyÕt. dinh dưỡng. Co d·n t¹o nªn sù vận động của các c¬ quan vµ c¬ thÓ.. - Gắn vào xương. - Hoạt động theo ý muèn.. - Hoạt động không - CÊu t¹o nªn theo ý muèn. thµnh tim - Hoạt động không theo ý muèn. - Thµnh néi quan - N»m ë n·o, tuû sèng, cã c¸c d©y thÇn kinh ch¹y đến các hệ cơ quan.. - TiÕp nhËn kÝch thÝch vµ sö lÝ th«ng tin, ®iÒu hoµ vµ phèi hîp hoạt động các cơ quan đảm bảo sự thÝch øng cña c¬ thÓ víi MT. 14 Lop8.net. CÊu t¹o - Chñ yÕu lµ tÕ bµo, c¸c tÕ bµo xÕp xÝt nhau, kh«ng cã phi bµo.. Chñ yÕu lµ chÊt phi bµo, c¸c tÕ bµo n»m r¶i r¸c.. Chñ yÕu lµ tÕ bµo, phi bµo Ýt. C¸c tÕ bµo c¬ dµi, xÕp thµnh bã, líp. - TÕ bµo cã nhiÒu nh©n, cã v©n ngang. - TÕ bµo ph©n nh¸nh, cã nhiÒu nh©n, cã v©n ngang. - TÕ bµo cã h×nh thoi, ®Çu nhän, cã 1 nh©n. - Gåm c¸c tÕ bµo thÇn kinh (n¬ron vµ c¸c tÕ bµo thÇn kinh đệm). - N¬ron cã th©n nèi víi c¸c sîi nh¸nh vµ sîi trôc..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n sinh 8. 4. Kiểm tra, đánh giá - 1 HS đọc ghi nhớ SGK. Hoàn thành bài tập sau bằng cách khoanh vào câu đúng nhất: 1. Chøc n¨ng cña m« biÓu b× lµ: a. Bảo vệ và nâng đỡ cơ thể. b. B¶o vÖ, che chë vµ tiÕt c¸c chÊt. c. Co d·n vµ che chë cho c¬ thÓ. 2. M« liªn kÕt cã cÊu t¹o: a. Chñ yÕu lµ tÕ bµo cã h×nh d¹ng kh¸c nhau. b. C¸c tÕ bµo dµi, tËp trung thµnh bã. c. Gồm tế bào và phi bào (sợi đàn hồi, chất nền) 3. M« thÇn kinh cã chøc n¨ng: a. Liªn kÕt c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ víi nhau. b. C¸c tÕ bµo dµi, tËp trung thµnh bã. c. Gåm tÕ bµo vµ phi bµo. d. Điều hoà hoạt động các cơ quan. e. Giúp các cơ quan hoạt động dễ dàng. (đáp án d đúng). 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK. - Lµm bµi tËp 4 vµo vë.. 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n sinh 8. Tuan 3 TiÕt 5 Ngµy so¹n: 29/8/09 Ngµy d¹y: 31/8/09 Bµi 6: Ph¶n x¹ A. môc tiªu.. - Tr×nh bµy ®­îc cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña n¬ron. - ChØ râ 5 thµnh phÇn cña 1 cung ph¶n x¹ vµ ®­êng dÉn truyÒn xung thÇn kinh trong cung ph¶n x¹. B. chuÈn bÞ.. - Tranh phãng to h×nh 6.1 – N¬ron; H6.2 – Cung ph¶n x¹ SGK. - B¶ng phô, phiÕu häc tËp. C. hoạt động dạy - học.. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cña m« thÇn kinh? 3. Bµi míi Hoạt động 1: Cấu tạo và chức năng của nơron Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Yªu cÇu HS nghiªn cøu  môc I SGK kÕt hîp quan s¸t H 6.1 vµ tr¶ lêi - HS ghi nhí chó thÝch. c©u hái: - Nªu thµnh phÇn cÊu t¹o cña m« thÇn kinh - G¾n chó thÝch vµo tranh c©m cÊu t¹o - 1 HS lªn b¶ng g¾n chó thÝch. n¬ron vµ m« t¶ cÊu t¹o 1 n¬ron ®iÓn - HS nhËn xÐt, nªu cÊu t¹o n¬ron. h×nh? - GV treo tranh cho HS nhËn xÐt, rót ra kÕt luËn. - Nghiên cứu tiếp SGK để trả lời các - N¬ron cã chøc n¨ng g×? - Cho HS nªu kh¸i niÖm tÝnh c¶m øng, c©u hái. tÝnh dÉn truyÒn. - GV chØ trªn tranh chiÒu lan truyÒn xung thÇn kinh trªn h×nh 6.1 vµ 6.2 (cung ph¶n x¹) L­u ý: xung thÇn kinh lan truyÒn theo 1 chiÒu. 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 - Dựa vào chức năng dẫn truyền, người ta chia n¬ron thµnh 3 lo¹i: - GV ph¸t phiÕu häc tËp, yªu cÇu HS nghiªn cøu tiÕp  SGK kÕt hîp quan sát H 6.2 để tìm ra sự khác nhau giữa 3 lo¹i n¬ron. - GV treo b¶ng kÎ phiÕu häc tËp. - GV đưa ra đáp án đúng, hướng dẫn HS trên sơ đồ H 6.2.. - Nghiªn cøu  SGK kÕt hîp quan s¸t H 6.2; trao đổi nhóm, hoàn thành kết qu¶ vµo phiÕu häc tËp. - HS ®iÒn kÕt qu¶. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt.. KÕt qu¶ phiÕu häc tËp: C¸c lo¹i n¬ron C¸c lo¹i n¬ron VÞ trÝ Chøc n¨ng - Th©n n»m bªn ngoµi - TruyÒn xung thÇn kinh Nơron hướng tâm T¦ thÇn kinh từ cơ quan đến TƯ thần (n¬ron c¶m gi¸c) kinh (thô c¶m). N¬ron trung gian - N»m trong trung ­¬ng - Liªn hÖ gi÷a c¸c n¬ron. (n¬ron liªn l¹c) thÇn kinh. - Th©n n»m trong trung - TruyÒn xung thÇn kinh ­¬ng thÇn kinh, sîi trôc tõ trung ­¬ng tíi c¬ quan N¬ron li t©m (nơron vận động) hướng ra cơ quan phản phản ứng. øng. ? Em có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm và li tâm (Ngược chiều). KÕt luËn: a. cÊu t¹o n¬ron gåm: - Th©n: chøa nh©n, xung quanh cã tua ng¾n (sîi nh¸nh). - Tua dµi (sîi trôc): cã bao miªlin, tËn cïng ph©n nh¸nh cã cóc xim¸p. b. Chøc n¨ng - C¶m øng (SGK) - DÉn truyÒn (SGK) c. C¸c lo¹i n¬ron - Nơron hướng tâm (nơron cảm giác). - N¬ron trung gian (n¬ron liªn l¹c). - Nơron li tâm (nơron vận động). Hoạt động 2: Cung phản xạ Hoạt động của GV Hoạt động của HS 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 - LÊy tõ 3-5 VD - Trao đổi nhóm và rút ra khái niệm ph¶n x¹. - Hiện tượng cảm ứng ở thực vật (chạm - Không vì thực vật không có hệ thần tay vào cây trinh nữ, lá cây cụp lại) có kinh, đó chỉ là sự thay đổi về sự trương nước của các tế bào gốc lá) ph¶i lµ ph¶n x¹ kh«ng? - Cho VD vÒ ph¶n x¹? - Ph¶n x¹ lµ g×?. - ThÕ nµo lµ 1 cung ph¶n x¹? - Yªu cÇu HS quan s¸t H 6.2 vµ tr¶ lêi -  SGK. - Tù rót ra kÕt luËn. c©u hái: - Cã nh÷ng lo¹i n¬ron nµo tham gia vµo cung ph¶n x¹? - C¸c thµnh phÇn cña cung ph¶n x¹? - GV nªu vai trß tõng thµnh phÇn. - GV cho HS quan s¸t H 6.2 - Dùa vµo H 6.2, l­u ý ®­êng dÉn - Xung thÇn kinh ®­îc dÉn truyÒn nh­ truyền để trả lời. thÕ nµo? - H·y gi¶i thÝch ph¶n x¹ kim ch©m vµo tay, tay rôt l¹i? - B»ng c¸ch nµo trung ­¬ng thÇn kinh cã thÓ biÕt ®­îc ph¶n øng cña c¬ thÓ đã đáp ứng kích thích chưa? GV dẫn d¾t tíi : Cung ph¶n x¹ cã ®­êng liªn hÖ ngược tạo thành vòng phản xạ. - Quan s¸t H 6.3 - GV ®­a VD vÒ vßng ph¶n x¹ vµ gi¶i thích trên sơ đồ H 6.3 - §äc  nªu kh¸i niÖm vßng ph¶n x¹. - Yêu cầu HS đọc  mục 3 - 1 HS đọc kết luận cuối bài. - Kh¸i niÖm vßng ph¶n x¹? KÕt luËn: a. Ph¶n x¹ - là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của môi trường (trong và ngoài) dưới sự điều khiển của hệ thần kinh. b. Cung ph¶n x¹ - Kh¸i niÖm ( SGK) - 1 cung phản xạ có 3 loại nơron: nơron hướng tâm, trung gian, li tâm. - Cung phản xạ gồm 5 thành phần: cơ quan thụ cảm, nơron hướng tâm, nơron trung gian, n¬ron li t©m, c¬ quan ph¶n øng. c. Vßng ph¶n x¹ - Kh¸i niÖm (SGK). 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n sinh 8. 4. Kiểm tra, đánh giá - Cho HS dán chú thích vào sơ đồ câm H 6.2 và nêu chức năng của các bộ phËn trong ph¶n x¹. - Tr¶ lêi c©u 1, 2 SGK.. 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2 SGK. - Vẽ sơ đồ cung phản xạ H 6.2 và chú thích. - §äc môc “Em cã biÕt”.. 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 TiÕt 6 Ngµy so¹n: 30/8/09 Ngµy d¹y: 2/9/09 Bµi 5: thùc hµnh quan s¸t tÕ bµo vµ m« A. môc tiªu.. - ChuÈn bÞ ®­îc tiªu b¶n t¹m thêi m« c¬ v©n. - Quan sát và vẽ các tế bào trong tiêu bản đã làm sẵn: tế bào niêm mạc miệng (mô biểu bì), mô sụn, mô xương, mô cơ vân, mô cơ trơn. Phân biệt các bộ phận chÝnh cña tÕ bµo gåm mµng sinh chÊt, tÕ bµo chÊt vµ nh©n. - Ph©n biÖt ®­îc ®iÓm kh¸c nhau cña m« biÓu b×, m« c¬, m« liªn kÕt. - RÌn kÜ n¨ng sö dông kÝnh hiÓn vi, kÜ n¨ng mæ, t¸ch tÕ bµo. - Gi¸o dôc ý thøc nghiªm tóc, b¶o vÖ m¸y, vÖ sinh phßng häc sau khi lµm. B. chuÈn bÞ.. - HS: Mçi tæ 1 con Õch. - GV: + Kính hiển vi, lam kính (2), lamen, bộ đồ mổ, khăn lau, giấy thấm, kim mũi m¸c. + 1 ếch đồng sống hoặc bắp thịt ở chân giò lợn. + Dung dÞch sinh lÝ 0,65% NaCl, c«ngt¬hut, dung dÞch axit axetic 1%. + Bộ tiêu bản: mô biểu bì, mô sụn, mô xương, mô cơ trơn. C. hoạt động dạy - học.. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Hoạt động 1: Nêu yêu cầu của bài thực hành - GV gọi 1 HS đọc phần I: Mục tiêu của bài thực hành. - GV nhÊn m¹nh yªu cÇu quan s¸t vµ so s¸nh c¸c lo¹i m«. Hoạt động 2: Hướng dẫn thực hành Môc tiªu: HS lµm ®­îc tiªu b¶n vµ quan s¸t thÊy tÕ bµo m« c¬ v©n. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - GV treo b¶ng phô viÕt s½n néi dung - §äc c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm : lµm các bước làm tiêu bản. tiªu b¶n SGK. - Nếu có điều kiện GV hướng dẫn trước cho nhóm HS yêu thích môn học 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>