Tài liệu T40-C3-HH8

h157
G v : Võ thò Thiên Hương Ngày soạn : . . . . . . . .
Tiết : 4 0 Ngày dạy : . . . . . . . .


I/- Mục tiêu :
• Học sinh nắm được nội dung đònh lí đảo của đònh lí Talet .
• Học sinh biết vận dụng đònh lí để xác đònh được các cặp đường thẳng song song trong hình vẽ với số liệu đã cho .
• Học sinh hiểu được cách chứng minh hệ quả của đònh lí Talet, đặc biệt là phải nắm được các trường hợp có thể xảy ra khi vẽ
đường thẳng B’C’ song song với cạnh BC . Qua mỗi hình vẽ, hs viết được tỉ lệ thức hoặc dãy các tỉ số bằng nhau .
II/- Chuẩn bò :
* Giáo viên : - Bảng phụ vẽ sẵn một số hình, các trường hợp đặc biệt của hệ quả và bài tập . Thước thẳng, phấn màu .
* Học sinh : Bảng nhóm, thước thẳng, com pa.
III/- Tiến trình :
* Phương pháp : Vấn đáp để phát hiện và giải quyết vấn đề kết hợp với thực hành theo hoạt động cá nhân hoặc nhóm.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG BỔ SUNG
HĐ 1 : Kiểm tra (7 phút)
- Gv nêu yêu cầu kiểm tra :
1.a) Phát biểu đònh nghóa tỉ số của
hai đoạn thẳng?
b) Sửa bài tập 1 trang 58 SGK.
2.a) Phát biểu đl Talet trong tam giác?
b) Sửa bài tập 5a trang 59 SGK.
A
4 5 8,5
M N

B C
- HS1 : a) Phát biểu như SGK

b)
5 1
15 3
AB
CD
= =
EF = 48cm ; GH= 16 dm =160cm

48 3
160 10
EF
GH
= =
PQ =1,2 m =120 cm ; MN = 24 cm

120
5
24
PQ
MN
= =
- HS 2 : a) Phát biểu đònh lí Talet
b) Có NC = AC – AN = 8,5 -5 = 3,5

ABC∆
có MN // BC

. . . . .
.
. . . .

. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . . .
.
. . . .
. .
4 5
3,5
4.3,5
2,8
5
⇒ = ⇒ =
⇒ = =
AM AN
MB NC x
x
- Gv nhận xét và cho điểm hs . - Hs nhận xét bài làm của bạn .

. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .

h158
HĐ 2 : Đònh lí đảo (15 phút)
- Gv cho hs làm ?1 trang 59 SGK.
- Gv gọi 1 hs lên bảng vẽ hình và ghi
GT- KL .
A
C’’ a
B’ C’
B C
- Hãy so sánh
' 'AB AC
AB AC
va ø
?
- Có B’C’’ // BC, nêu cách tính AC’’ ?
- Nêu nhận xét về vò trí của C’ và C’’
và hai đường thẳng BC ; B’C’ ?
- Qua kết quả vừa chứng minh, em hãy
nêu nhận xét ?

ABC∆
; AB =6cm; AC=9cm
GT AB’ = 2cm; AC’ = 3 cm
KL a) So sánh
;
' 'AB AC
AB AC
− −
b) a //BC qua B’ cắt AC tại C’’
* Tính AC’
* Nhận xét vò trí C’ và C’’;
BC và B’C’
a)
' 2 1
6 3
' 3 1
9 3
AB
AB
AC
AC
= =
= =

' 'AB AC
AB AC
⇒ =
b) Ta có B’C’// BC
' ''AB AC

AB AC
⇒ =
(Talet)
( )
2 '' 2.9
'' 3
3 9 6
AC
AC cm⇒ = ⇒ = =
- Hs trả lời miệng :
Trên tia AC có AC’ = 3cm; AC’’ = 3cm
' ' ' ' ''C C B C B C⇒ ≡ ⇒ ≡
Có B’C’’ // BC
' '//B C BC⇒
- Đường thẳng cắt hai cạnh của tam
giác và đònh ra trên hai cạnh đó những
1. Đònh lí đảo :
Đường thẳng cắt hai cạnh của tam giác
và đònh ra trên hai cạnh đó những
đoạn thẳng tương ứng tỉ lệ thì song
song với cạnh còn lại của tam giác .
A

B’ C’
B C
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .

. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . . .






- Đó chính là nội dung đònh lí đảo của
đònh lí Talet.
- Gv yêu cầu hs phát biểu nội dung
đònh lí đảo , vẽ hình, ghi GT-KL?
- Ta thừa nhận đl này mà không chứng
minh .
- Gv lưu ý hs có thể viết một trong ba tỉ
lệ thức :
' ' ' '
;
' '
AB AC AB AC
AB AC B B C C
= =
;
' 'B B C C
AB AC
=
- Yêu cầu hs làm ?2
( gv đưa đề bài trên bảng)
- Gv cho hs hoạt động nhóm trong 5’
A
3 5
D E
6 10

B 7 F 14 C

- Gv kiểm tra hoạt động nhóm của hs
và chọn ra hai bài làm tốt để yêu cầu
hs lên trình bày .
- Gv cho hs nhận xét và đánh giá bài
làm của các nhóm .
-Trong ?2 từ GT ta có DE // BC và suy
ra
ADE∆
có ba cạnh tỉ lệ với ba cạnh
của
ABC
∆
, đó chính là nội dung hệ
quả của đònh lí Talet.
đoạn thẳng tương ứng tỉ lệ thì song
song với cạnh còn lại của tam giác.
- HS1 phát biểu đl, HS 2 vẽ hình và ghi
GT- KL .
- Hs hoạt động theo nhóm :
a) Ta có
1
2
AD AE
DB EC
 
= =
 ÷
 

//DE BC
⇒
( đlđảo Talet)
( )
2 //
EC CF
EF AB
EA FB
= = ⇒
(đảo Talet)
b) Xét tứ giác BDEF ta có:
DE // BC (cmt)
EF // AB (cmt)
⇒
BDEF là h. bình hành
c) BDEF là hình bình hành (cmt)

⇒
DE = BF = 7

3 1
9 3
5 1
15 3
7 1
21 3
AD
AB
AE
AC

DE
BC
= =
= =
= =

AD AE DE
AB AC BC
⇒ = =
Vậy các cặp tương ứng của
ADE∆
và
ABC
∆
tỉ lệ với nhau.
- Hai hs đại diện nhóm lần lượt lên
trình bày cho cả lớp nhận xét .

ABC
∆
; B’
∈
AB ; C’
∈
AC
GT
' '
' '
AB AC
B B C C

=
KL BC // B’C’
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . . .

.
. . . . .
.
. . . . .
.
. . . .
. .

h159
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . . .
.
. . . . .













.
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .

. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
HĐ 3 : Hệ quả của đònh lí Talet (16 phút)
- Gv yêu cầu hs đọc hệ quả của đònh lí
Talet trang 60 SGK. Sau đó vẽ hình
- Một hs đọc hệ quả của đònh lí Talet
một hs khác nêu GT – KL của hệ quả
2. Hệ quả của đònh lí Talet :
( SGK)
A
. . . . .
.
. . . .
. .
- Từ B’C’ // BC ta suy ra được điều gì
- Để có
' ' 'B C AC
BC AC
=
, tương tự ?2 ta
cần vẽ thêm đường phụ nào? Nêu cm

- Hãy đọc nội dung phần chứng minh
trang 61 SGK.
- Gv đưa hình vẽ 11 và nêu chú ý SGK.
- Hệ quả vẫn đúng cho trường hợp
đường thẳng a song song với một cạnh
của tam giác và cắt phần kéo dài của
hai cạnh còn lại.
-Gv đưa bảng phụ ?3 và cho hai hs lên
bảng làm câu a và b .
- Gv cho hs nhận xét và hoàn chỉnh cho
hs sửa bài .
- Yêu cầu hs về nhà thực hiện câu c .
- Từ B’C’//BC
' 'AB AC
AB AC
⇒ =
- Ta cần vẽ từ C’ một đường thẳng song
song với AB cắt BC tại D, ta có
B’C’= BD
- Hs thực hiện theo yêu cầu của gv .
A


B C
û B’ C’ a
- Hai hs lên bảng làm bài, hs lớp thảo
luận theo nhóm đôi để làm bài .
a) A
2
D x E

3
û B C
b) M 3 N
2
O
x
û
P 5,2 Q
B’ C’

B D C
GT
( )
' '// ' ; '
ABC
B C BC B AB C AC
∆
∈ ∈
KL
' ' ' 'AB AC B C
AB AC BC
= =
* Chú ý :
C’ B’ a
A

û
B C
?3a) Có DE // BC
( )

AD DE
hq
AB BC
⇒ =

2
2,6
2 3 6,5
x
x⇒ = ⇒ =
+
b) Có MN // PQ
( )
ON MN
hq
OP PQ
⇒ =

2 3
3,5
5, 2
x
x
⇒ = ⇒ ≈

. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .

.
. . . .
. .
. . . .
. .

h160
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .

. .
. . . .
. .
. . . . .
.
. . . .
. .
. . . .
. .
. . . .
. .