Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 73: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất (Tiết 22)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Ngµy so¹n : / /20 Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn Ngµy gi¶ng7A: và lao động sản xuất 7B: TuÇn: - TiÕt: 73 A. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ. HiÓu néi dung, mét sè h×nh thøc nghÖ thuËt (kÕt cÊu, nhÞp ®iÖu, c¸ch lËp luËn) vµ ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ý nghÜa cña tôc ng÷, häc thuéc lßng. Bước đầu có ý thức sử dụng tục ngữ phù hợp khi nói, viết. C - ChuÈn bÞ: - GV: G/¸n, mét sè c©u ca dao, tôc ng÷. - HS: So¹n, chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái. C- Tổ chức các hoạt động dạy-học *HĐ1- Khởi động 1- Tæ chøc líp - 7A : Cã mÆt…….HS ; V¾ng mÆt…..HS(…………………………………….) - 7B : Cã mÆt…….HS ; V¾ng mÆt…..HS(…………………………………….) 2- KiÓm tra bµi cò: 3- Bµi míi( Giíi thiÖu): * HĐ2- Hướng dẫn đọc hiểu văn bản Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc - H. đọc văn bản. I- TiÕp xóc v¨n b¶n - Cách đọc: Chậm, rõ ràng, vần lưng, 1.Đọc, chú thích.(sgk) ng¾t nhÞp. 2. Kh¸i niÖm Tục ngữ là những câu nói dân gian diễn đạt ? Em hiÓu tôc ng÷ lµ g×? nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n vÒ th/nh, - H. tr¶ lêi. - G. Bổ sung, nhấn mạnh về nội dung, con người, XH... 3. §Æc ®iÓm: h×nh thøc cña tôc ng÷. - Ng¾n gän, cã kÕt cÊu bÒn v÷ng, cã h/a, nhÞp ®iÖu. ? Với đặc điểm như vậy, tục ngữ có tác - Dễ nhớ, dễ lưu truyền. - Cã 2 líp nghÜa. dông g×? -> Làm cho lời nói thêm hay, sinh động. ? Theo em, câu tục ngữ nào thuộc đề 4. Bố cục: tài thiên nhiên, câu nào thuộc lao động - Tục ngữ về thiên nhiên: 1,2,3,4. - Tục ngữ về lao động sản xuất: 5,6,7,8. s¶n xuÊt? ? Nhóm tục ngữ này đúc rút kinh -> Hai đề tài có liên quan: thiên nhiêncó nghiệm từ những hiện tượng nào? ? Hai đề tài trên có điểm nào gần gũi liên quan đến sản xuất, nhất là trồng trọt, chăn nuôi. Các câu đều được cấu tạo ngắn, mµ cã thÓ gép vµo 1 VB? có vần, nhịp, đều do dân gian sáng tạo và - H. suy luËn, tr¶ lêi. truyÒn miÖng. II. Ph©n tÝch. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 200. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 1. Nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn: * C©u 1: - Tháng 5 (Âm lịch) đêm ngắn / ngày dài Tháng 10 (Âm lịch) đêm dài / ngày ngắn - Vần lưng, đối, phóng đại làm nổi bật tình cảm trái ngược giữa đêm và ngày trong mùa hạ, mùa đông. - VËn dông: TÝnh to¸n thêi gian, s¾p xÕp - L­u ý: Kinh nghiÖm trªn kh«ng ph¶i c«ng viÖc cho phï hîp, gi÷ g×n søc kháe cho phï hîp víi tõng mïa. bao giờ cũng đúng. (câu 2) * C©u 2: - Đêm trước trời có nhiều sao, ngày hôm sau có nắng to.( Và ngược lại) - C¬ së thùc tÕ: Trêi nhiÒu sao -> Ýt m©y -> n¾ng. Trêi Ýt sao -> nhiÒu m©y -> m­a. - VËn dông: Nh×n sao dù ®o¸n ®­îc thêi tiÕt để chủ động trong công việc ngày hôm sau (s¶n xuÊt hoÆc ®i l¹i). * C©u 3: - Ch©n trêi xuÊt hiÖn nh÷ng ¸ng m©y cã mµu mì gµ lµ trêi s¾p cã b·o. - Vận dụng: Dự đoán bão, chủ động giữ gìn nhµ cöa hoa mµu. * C©u 4: - Liªn hÖ: + “Th¸ng 7 heo may, chuån chuån - KiÕn bß nhiÒu lªn cao vµo th¸ng 7 lµ dÊu hiÖu trêi s¾p m­a to, b·o lôt. bay th× b·o”. + “ Tháng 7 kiến đàn, đại hàn hồng - Vận dụng: chủ động phòng chống bão lụt. thñy”. 2. Những câu tục ngữ về lao động sản xuất. * C©u 5: - §Êt ®­îc coi nh­ vµng, thËm chÝ quý h¬n - GV: Hướng dẫn hs tìm hiểu: vµng. + NghÜa cña tõng c©u tôc ng÷. + Xđ kinh nghiệm được đúc rút. + Bài học từ kinh nghiệm đó. ? C¸ch nãi nh­ c©u tôc ng÷ cã hîp lÝ không? Tại sao đất quý hơn vàng? ? Vận dụng câu này trong trường hợp - Vận dụng: Phê phán hiện tượng lãng phí nµo? đất , đề cao giá trị của đất. ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¸c nãi lªn * C©u 6: vai trß cña nh÷ng yÕu tè nµy? - Nãi vÒ thø tù c¸c nghÒ, c¸c c«ng viÖc ®em - Một lượt tát, 1 bát cơm. lại lợi ích kinh tế: Nuôi cá - làm vườn- làm - Người đẹp vì lụa, ... ruéng. - VËn dông: Khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn, hoµn cảnh để làm ra nhiều của cải vật chất. - Gv : Hướng dẫn hs phân tích từng c©u tôc ng÷, t×m hiÓu c¸c mÆt: + NghÜa cña c©u tôc ng÷. + C¬ së thùc tiÔn cña kinh nghiÖm nªu trong c©u tôc ng÷. + Trường hợp vận dụng.. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 201. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. * C©u 7: - Khẳng định thứ tự quan trọng của các yếu tố nước, phân, chăm sóc, giống đối với nghề trồng trọt, đặc biệt là lúa nước. - Vận dụng: Cần bảo đảm đủ 4 yếu tố thì lúa tèt, mïa mµng béi thu. * C©u 8: - Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và của việc cày xới, làm đất đồi với nghề trồng trät. - Vận dụng: - Gieo cấy đúng thời vụ. - Cải tạo đất sau mỗi vụ. - Gv hướng dẫn hs tìm hiểu đặc điểm III. Tổng kết. - Ng¾n gän, xóc tÝch. nghÖ thuËt cña c¸c c©u tôc ng÷. - VÇn l­ng, nhÞp. - C¸c vÕ: §èi xøng c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi - hs đọc ghi nhớ, đọc thêm. ? Tìm thêm tục ngữ thuộc 2 chủ đề dung. - LËp luËn chÆt chÏ, h×nh ¶nh cô thÓ sinh trªn? động, sử dụng cách nói quá, so sánh. * Ghi nhí: sgk (5). *HĐ3-Hướng dẫn luyện tập 1. Kh¸i niÖm tôc ng÷ Tôc ng÷ lµ mét trong nh÷ng thÓ lo¹i cña v¨n häc d©n gian. Kh¸c víi ca dao, d©n ca lµ nh÷ng khóc h¸t t©m t×nh, thiªn vÒ khÝa c¹nh tinh thÇn, t×nh c¶m, tôc ng÷ cã chøc năng chủ yếu là đúc kết kinh nghiệm sống trên rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống hằng ngµy. V× thÕ, tôc ng÷ ®­îc xem lµ kho kinh nghiÖm vµ tri thøc thùc tiÔn v« cïng phong phó. 2. kể thêm một số câu tục ngữ nói về các hiện tượng thời tiết mưa, nắng, bão, lụt. Chuån chuån bay thÊp th× m­a Bay cao th× n¾ng, bay võa th× r©m. Giã bÊc hiu hiu, sÕu kªu th× rÐt Mïa hÌ ®ang n¾ng, cá gµ tr¾ng th× m­a. Ho½ng kªu trêi n¾ng Nai gi¸c, trêi m­a. (Tôc ng÷ Tµy, Nïng). R¸ng mì gµ th× giã, r¸ng mì chã th× m­a. *HĐ4- Hoạt động nối tiếp 1- C©u hái vµ bµi tËp cñng cè kiÕn thøc. - §Æc ®iÓm cña tôc ng÷? - Nội dung đề tài của tục ngữ trong vb? 2- HDVN - Häc thuéc vb. - Sưu tầm thêm tục ngữ theo đề tài đã học. - Soạn: Chương trình địa phương. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 202. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>