Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Bài 1 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (tiếp theo)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 7/11/2011. TiÕt 51 :TREO BIEÅN HD §T : LỢN CƯỚI, ÁO MỚI ( Truyện cười ) A. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh : - Hiểu được thế nào là truyện cười . - Hiểu được nội dung, ý nghĩa, nghệ thuật gây cười trong hai truyện . - Keå dieãn caûm hai truyeän . B. Chuaån bò : - Học sinh : Soạn bài - Giáo viên : Tích hợp với Tiếng việt bài “Số từ và lượng từ “, với tập làm văn các bài đã học . C. Tiến trình hoạt động : 1. OÅn ñònh : - Kieåm tra só soá . 2. Baøi cuõ : Nêu định nghĩa truyện ngụ ngôn ? Kể tên các truyện ngụ ngôn đã học ? Neâu yù nghóa cuûa truyeän “ Chaân, tay, tai, maét, mieäng” . 3. Bài mới : * Giới thiệu bài : Tiếng cười là một bộ phận không thể thiếu trong cuộc sống của con người . Tiếng cười được thể hiện trong các truyện cười, có tiếng cười vui hóm hỉnh để mua vui, có tiếng cười châm biếm để phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội . Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu hai truyện “ Treo biển”, “Lợn cưới , áo mới”. * Tieán trình baøi hoïc : Hoạt động của thầy và trò Ghi baûng - Học sinh đọc chú thích phần dấu sao . I/ Định nghĩa truyện cười . ( SGK – muïc chuù thích daáu sao ) - Nêu định nghĩa truyện cười . - Giáo viên đọc truyện “Treo biển “ - Học sinh đọc truyện “ Lợn cưới áo mới” II/ Đọc – Hiểu văn bản 1/Đọc và tìm hiểu chú thích ; - Học sinh tìm hiểu nghĩa của từ khó ở mục chú thích . 2/ Phaân tích : - Hoïc sinh toùm taét truyeän “ Treo bieån” . Truyeän “ Treo bieån” - Haõy chæ ra noäi dung thoâng baùo trong taám bieån quaûng caùo Nội dung tấm biển quảng cáo : “ Ở đây có cuûa oâng chuû nhaø haøng : baùn caù töôi” . + Ở đây : Nơi bán hàng . + Có bán : Hoạt động của nhà hàng .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + cá : Thử hàng được bán + Chất lượng hàng . - Nội dung ấy có phù hợp với công việc của nhà hàng hay không ? Theo em có thể thêm hay bớt thông tin nào ở tấm biển đó không ? Vì sao ? Từ khi tấm biển được treo lên, nội dung được góp ý và sửa chữa mấy lần ? + Thừa chữ “ Tươi” . + Thừa 2 chữ: “ Ở đây” + Thừa 2 chữ : “ Có bán” . + Bỏ luôn chữ : cá Theo em sự việc nào làm cho em đáng cười nhất ? Việc làm của ông chủ nhà hàng thật đáng cười, ông chủ đã máy móc nghe theo lời góp ý của người khác nên diễn biến vieäc “ treo bieån” thaønh voâ nghóa . - Haõy neâu yù nghóa cuûa truyeän . - Học sinh đọc mục ghi nhớ . - Học sinh tóm tắt lại truyện “ Lợn cưới, áo mới” . - Truyện có mấy nhân vật ? cả hai đều đem ra khoe cái gì ? - Những sự vật đem ra khoe là những sự vật như thế nào ? - Anh có ‘ lợn cưới’ khoe trong tình trạng nào ? cách khoe cuûa anh dieãn ra nhö theá naøo ? Vì sao anh ta coá tình ñöa ra thông tin thừa như vậy ? anh có” áo mới” có cách khoe như thế nào ? Cách khoe ấy có điều gì đáng cười ? - Theo em, truyện này được nhân gian sáng tác nhằm mục ñích gì ? Tiếng cười ở truyện này mang tính chất phê phán nhẹ nhàng về thói hư,tật xấu của con người trong xã hội . Đó là tính hay khoe cuûa . - Học sinh đọc mục ghi nhớ . - Học sinh làm bài tập ở truyện “ Treo biển” . - Học sinh đọc – giáo viên nhận xét . 4/ Hướng dẫn về nhà : - Hoïc baøi - Kể được hai truyện. Lop8.net. -> tấm biển đáp ứng đầy đủ thông tin cần thiết cho người mua . Ông chủ nhà hàng chữa biển + Có 4 người góp ý . + Oâng chuû caát luoân caùi bieån . Tiếng cười về việc làm không suy xét của oâng chuû nhaø haøng .. ý nghĩa của truyện ( mục ghi nhớ – SGK ) b/ Truyện : “ Lợn cưới, áo mới” - Những của được đem ra khoe : cái áo, con lợn - Những cái bình thường má đem ra khoe thì rất lố bịch, đáng cười. caùch khoe cuûa : + Anh có lợn cưới : Đưa ra thông tin thừa -> Khoe đám cưới lớn . + anh có áo mới : kiên trì đứng đợi, đưa ta thấy tin thừa -> khoe cái áo . cách khoe rất lố bịch, đáng cười . ý nghĩa : ( Mục ghi nhớ – SGK ) III/ Luyeän taäp ..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngày soạn : 9/11/2011. TiÕt 52 : SỐ TỪ VAØ LƯỢNG TỪ A. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh : - Nắm được ý nghĩa và công dụng của số từ và lượng từ . - Biết dùng số từ và lượng từ trong khi nói, viết. B. Chuaån bò : - Học sinh : Soạn bài - Giáo viên : Tích hợp với văn bài “Treo biển”; “ Lợn cưới, áo mới” , với tập làm văn các bài đã học . C. Tiến trình hoạt động : 1. OÅn ñònh : - Kieåm tra só soá . 2. Baøi cuõ : - Cụm danh từ là gì ? Vẽ mô hình cấu tạo cụm danh từ . - Gạch dưới cụm danh từ trong câu sau và điền vào mô hình cụm danh từ . “ Một cửa hàng bán cá làm cái biển đề mấy chữ to tướng” . 3. Bài mới : * Giới thiệu bài : Hình thức vấn đáp : Lấy ví dụ ở phần bài cũ . - GV : Ở cụm danh từ thứ nhất có từ nào đứng trước danh từ . - HS : “ Moät” - GV : Ở cụm danh từ thứ hai có từ nào đứng trước danh từ . - HS : “ Maáy” - Gv: Từ “ một” và từ “ mấy” đó là những từ loại gì ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hieåu roõ . * Tieán trình baøi hoïc : Hoạt động của thầy và trò Ghi baûng - Học sinh đọc ví dụ I/ Số từ - Giáo viên ghi các cụm danh từ lên bảng . 1/ Ví duï - Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho danh từ về ý nghĩa gì ? – Hai chaøng - Nhậân xét vị trí của các từ in đậm ở ví dụ ( a) và ( b ) ? - Moät traêm vaùn côm neáp . - Các từ in đậïm đó là số từ ? Vậy số từ là gì ? - Chín ngaø . - Từ “ đôi” ở câu ( a) có phải là số từ không ? Vì sao ? - Moät ñoâi + từ “ đôi” là danh từ chỉ đơn vị . các từ đứng trước danh từ chỉ số lượng + các từ : “ chục”,” tá” là danh từ chỉ đơn vị . chính xác => Số từ . Học sinh đọc mục ghi nhớ . Vua Hùng Vương thứ sáu -> đứng trước - Học sinh đọc ví dụ . danh từ chỉ thứ tự -> số từ . - Nghĩa của các từ in đậm có gì giống và khác nghĩa của số từ ? - Giáo viên kẻ mô hình cụm danh từ . 2/ Ghi nhớ ( SGK ). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Học sinh lên bảng điền các cụm danh từ vào mô hình . - Lượng từ là gì ? Lượng từ chia làm mấy nhóm ? Đó là những nhóm nào ? Cho ví dụ ? Giáo viên nhấn mạnh : Cần phân biệt số từ và lượng từ . Số từ là từ chỉ số lượng chính xác còn lượng từ là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật . - Học sinh đọc mục ghi nhớ - bài 1,2,3 – GV gợi ý, học sinh về nhà làm . - Giáo viên đọc – Học sinh viết . - Hai em trao đổi bài cho nhau rồi kiểm tra lỗi chính tả . Giaùo vieân nhaän xeùt .. II/ Lượng từ 1/ Ví duï – các – những, cả , mấy: đứng trước danh từ bổ sung lượng ít hay nhiều của sự vật => lượng từ . Phân loại : Cả, tất cả, hết thảy-> lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể . Những, mấy, các, từng, mọi, mỗi …-> lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phoái . III/ Luyeän taäp . Viết chính tả : bài : Lợn cưới, áo mới .. 4/ Hướng dẫn về nhà : Hoïc baøi + laøm baøi taäp 1,2, 3 Soạn : kể chuyện tưởng tượng . ***************************************** Ngày soạn : 12/11/2011. TiÕt 53:. KỂ CHUYỆN TƯỞNG TƯỢNG. A. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh : - Hiểu được kể chuyện tưởng tượng và vai trò của tưởng tượng trong văn tự sự . - Biết phân tích vai trò của tưởng tượng trong một số bài văn . B. Chuaån bò : - Học sinh : Soạn bài - Giáo viên : Tích hợp với văn các văn bản đã học , với Tiếng Việt các bài đã học . C. Tiến trình hoạt động : 1. OÅn ñònh : - Kieåm tra só soá . 2. Bài cũ : Kiểm tra bài soạn của học sinh . 3. Bài mới : * Giới thiệu bài : Hình thức vấn đáp : - GV : Các truyện: dân gian mà các em đã học là có thật không? - HS : Khoâng coù thaät. - Gv: Nhân dân ta sáng tạo ra các câu chuyện đó có nhằm mục đích gì không? - HS : Nhằm giáo dục, khuyên răn người đời .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - GV : Vậy đó là những câu chuyện do dân gian tưởng tượng ra . Hôm nay, các em sẽ tìm hiểu về kể chuyện tượng tượng . * Tieán trình baøi hoïc : Hoạt động của thầy và trò Ghi baûng - Học sinh kể tóm tắt truyện “ Chân, tay, tai, mắt, miệng” . I/ Tìm hiểu chung về kể chuyện tưởng tượng - Trong truyện, dân gian đã tưởng tượng ra điều gì ? . - Trong truyện này, chi tiết nào dựa trên sự thật ? chi tiết 1/ Ví duï nào được tưởng tượng ra ? a/ Truyeän: “ Chaân, tay, tai, maét, mieäng” . - Vậy, tưởng tượng có phải là tuỳ tiện không ? Mục đích Tưởng tượng: các bộ phận cơ thể con người của tưởng tượng là gì ? – những nhân vật biết đi, nói, hành động . ý nghĩa : Trong cuộc sống con người phải biết nương tựa vào nhau, nếu tách rời nhau thì không tồn tại được . - Học sinh đọc truyện . b/ Truyeän : “ Luïc suùc tranh coâng” . - Tìm yếu tố tưởng tượng trong truyện ? Tưởng tượng : sáu con gia súc kể công, so bì - Những tưởng tượng ấy dựa trên sự thật nào ? yếu tố tưởng nhau . tượng ấy dựa vào sự thật về cuộc sống và công việc cũa ý nghĩa : Khuyên răn con người không nên moãi gioáng vaät nuoâi . so bì , tò naïnh nhau . - Tưởng tượng như vậy nhằm mục đích gì ? - Học sinh đọc truyện . Hoïc sinh thaûo luaän c/ Truyện “ Giấc mơ trò chuyện với Lang - Trong câu chuyện, người ta tưởng tượng ra điều gì ? ý Lieâu” . nghóa cuûa truyeän ? Tưởng tượng : gặp Lang Liêu hỏi về cách laøm vaøo baûng phuï – GV nhaän xeùt . laøm baùnh. yù nghóa : phong tuïc laøm baùnh chöng, baùnh - Học sinh đọc mục ghi nhớ. giaày trong ngaøy Teát . 2/ Ghi nhớ ( SGK ) - Học sinh đọc đề 1 . - Giáo viên gợi ý – Hs lập dàn bài vào vở .. II/ Luyeän taäp . Tìm ý va ølập dàn bài cho một trong các đề vaên : Đề 1 : a/ Mở bài : Giới thiệu nhân vật và sự việc ( Thuỷ Tinh – Sơn Tinh đại chiến với nhau trên chiến trường mới ) . b/ Thaân baøi : keå dieãn bieán caâu chuyeän . - Thuỷ Tinh tấn công vẫn với vũ khí cũ nhöng maïnh hôn, taøn aùc hôn . - Cảnh Sơn Tinh thời này chống lại sự tàn phá của Thuỷ Tinh. Huy động sức mạnh tổng lực : xe ủi, máy xúc, máy bay, thuyền,. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> điện thoại .. - Cảnh cả nước quyên góp đồng bào bão lụt . c/ Kết bài : Thuỷ Tinh chịu thua những chaøng Sôn Tinh cuûa theá kyû 21 . 4/ Hướng dẫn về nhà : Học bài viết thành bài văn ( đề 1 ) Soạn : Ôân tập truyện dân gian . *********************************** Ngày soạn : 16/11/2011. TiÕt 54-55:. OÂN TAÄP TRUYEÄN DAÂN GIAN. A. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh : - Nắm được đặc điểm của thể loại truyện dân gain đã học . - Kể và hiểu được nội dung ý nghĩa của các truyện dân gian đã học . B. Chuaån bò : - Học sinh : Soạn bài - Giáo viên : Tích hợp với tập làm văn “ kể chuyện tưởng tượng “ , với Tiếng Việt các bài đã học . C. Tiến trình hoạt động : 1. OÅn ñònh : - Kieåm tra só soá . 2. Bài cũ : Kiểm tra bài soạn của học sinh. 3. Bài mới : * Giới thiệu bài : Từ đầu năm học đến nay, các em đã được học các truyện dân gian . Vậy tiết học hôm nay sẽ giúp các em hệ thống hoá kiến thức về văn học dân gian .  Tieán trình baøi hoïc : Hoạt động của thầy và trò - Học sinh đọc lại các định nghĩa : Truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười. - Hãy kể tên các truyện đã học theo từng thể loại ?. Lop8.net. Ghi baûng I/ Noäi dung 1/ Ñònh nghóa : a/ Truyeàn thuyeát b/ Truyeän coå tích c/ Truyeän nguï ngoân d/ Truyện cười.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 2/ Đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại : Giaùo vieân keû baûng – Hoïc sinh leân baûng ñieàn vaøo Truyeàn thuyeát Truyeän coå tích Kể về các nhân vật và sự Kể về cuộc đời, số phận kiện lịch sử thời quá khứ . cuûa moät soá kieåu nhaân vaät. Truyeän nguï ngoân Mượn chuyện loài vật, đồ vật để nói chuyện con người. Có chi tiết tưởng tượng kỳ Có chi tiết tưởng tưởng kỳ Có ý nghĩa ẩn dụ ngụ ý aûo aûo Thể hiện thái độ, cách Thể hiện ước mơ, niềm Khuyên nhủ, răn người đánh giá của nhân dân đối tin của nhân dân về chiến đời trong cuộc sống với các sự kiện và nhân vật thắng cuối cùng của lẽ lịch sử phaûi, cuûa caùi thieän . Giáo viên nhấn mạnh lại đặc điểm của từng thể loại .. Truyện cười Kể về những hiện tượng đáng cười trong xaõ hoäi . Có yếu tố gây cười Gây cười, mua vui hoặc phê phán những thoùi hö taät xaáu trong xaõ hoäi .. Tiết 55 : Bài cũ : Hãy nhắc lại định nghĩa về các thể loại ? Ngaøy daïy : 8/12 – 10/12 - Giữa truyền thuyết và truyện cổ tích có điểm nào giống 4/ So sánh các thể loại : nhau ? a/ Truyeàn thuyeát vaø coå tích - HS tìm các yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo ở các truyện . Gioáng nhau : - HS tìm các chi tiết nói về sự ra đời kỳ lạ của các nhân vật, + Đều có yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo . tài năng phi thường của nhân vật chính . + Nhân vật chính có tài năng phi thường, sự ra đời kỳ lạ . khaùc nhau : + Truyền thuyết : Nhân vật, sự kiện có liên Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm : quan đến lịch sử . -Truyện ngụ ngôn và truyện cười có điểm nào giống nhau + Truyeän coå tích : Nhaän vaät quen thuoäc. vaø ñieåm naøo khaùc nhau ? B/ Truyện ngụ ngôn và truyện cười . Đại diện nhóm trả lời – GV nhận xét . Giống nhau : thường chế giễu, phê phán những hành động, cách ứng xử trái với điều muoán raên daïy . Khaùc nhau : + Truyeän nguï ngoân : khuyeân nhuû, raên baøi hoïc cuï theå . + Truyện cười : gây cười mua vui, phê phán thoùi hö taät xaáu . II/ Luyeän taäp : Học sinh xung phong lên bảng kể ( tự chọn truyện ) 1/ Keå dieãn caûm truyeän . yêu cầu : kể rõ ràng, diễn cảm, đúng nội dung của truyện . 2/ Nghĩ kết cục mới : - Hoïc sinh suy nghó – phaùt bieåu . - Truyeän” Caây buùt thaàn”. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Truyện “ Oâng lão đánh cá và con cá vàng” . 4/ Hướng dẫn về nhà : - Hoïc baøi - Taäp keå dieãn caûm truyeän.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>