Bài tập Sóng, giao thoa sóng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011. Trong các kỳ thi tuyển sinh đại học, phần sóng cơ sóng dừng là một phần tương đối khó. Để giúp các em có thể hệ thống và ôn tập tốt- tôi đã cố gắng biên soạn tài liệu này. Quyển Sách trình bày tương đối đầy đủ các dạng bài tập từ đễ đến khó, hy vọng là tài liệu hữu ích giúp các em luyện thi TN và ĐH 2011. Mọi đóng góp xin gửi về hoặc 090.4.72.72.71.. Bài 1: Một người quan sát một chiếc phao nổi lên trên mặt biển và thấy nó nhô lên cao 6 lần trong 15 giây, coi sóng biến là sóng ngang. Tính chu kỳ dao động của sóng biÓn? A. 3(s) B.43(s) C. 53(s) D. 63(s) Bµi gi¶i: Chó ý víi d¹ng bµi nµy ta nªn dïng c«ng thøc tr¾c nghiÖm: f =. n- 1 , trong t. đó t là thời gian dao động. Phao nhô lên 6 lần trong 15 giây nghĩa là phao thực hiện được 5 dao động trong 15 giây. 1 n- 1 6- 1 1 = = ( Hz ) suy ra T = = 3( s ) VËy ta cã f = f t 15 3 Bài 2 : Một người quan sát mặt biển thấy có 5 ngọn sóng đi qua trước mặt mình trong kho¶ng thêi gian 10(s) vµ ®o ®­îc kho¶ng c¸ch gi÷a hai ngän sãng liªn tiÕp lµ 5(m). TÝnh vËn tèc sãng biÓn ? A. 1(m) B. 2m C. 3m D.4m Bài giải: Tương tự như trên ta có : v= l .f =. f =. n - 1 5- 1 2 = = ( Hz ) t 10 5. suy ra. 2 .5 = 2(m) Chó ý kho¶ng c¸ch gi÷a hai ngän sãng liªn tiÕp chÝnh lµ l 5. Câu 3: (ĐH 2007). Một nguồn phát sóng dao động theo phương trình u = acos20t (cm). Trong kho¶ng thêi gian 2(s) sãng truyÒn ®I ®­îc qu·ng ®­êng b»ng bao nhiªu lần bước sóng? A. 10.. B. 20.. C. 30.. D. 40.. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bài giải: theo phương trình trên ta thấy w = 20p nên suy ra T =. 2p. w. =. 2p = 0,1( s ) 20p. Do cứ 1 chu kỳ thì tương ứng 1 bước sóng, nên trong khoảng thời gian t=2(s) sóng truyÒn ®­îc qu·ng ®­êng S. ta cã tû lÖ 0,1(s) l VËy 2(s) S 0,1 l = suy ra S=20 l 2 S C©u 4: Một sóng có tần số 500Hz, có tốc độ lan truyền 350m/s. Hai điểm gần nhau nhất trên phương truyền sóng phải cách nhau gần nhất một khoảng là bao nhiêu để giữa chúng có độ lệch. Hay. pha baèng. . rad ? 3 A. 0,116m.. B. 0,476m.. C. 0,233m.. D. 4,285m.. Bài giải : Ta biết : trong sóng cơ thì độ lệch pha là D j = v 350 = 0, 7(m) vËy Trong đó: l = = f 500. 2p.d. l. =. p 3. Suy ra d =. l. 6 0, 7 = 0,116(m) kháang c¸ch cÇn t×m lµ d = = 6 6. l. C©u 5: Mét sãng ©m cã tÇn sè 450(Hz) lan truyÒn víi vËn tèc 360(m/s) trong kh«ng khí. Độ lệch pha giữa hai điểm cách nhau d=1(m) trên một phương truyền sóng là : A. D j = 0,5p (rad ) B. D j = 1,5p (rad ) C. D j = 2,5p (rad ) D. D j = 3,5p (rad ) Bµi gi¶i: Dj =. 2p.d. l. =. 2.p.1 = 2,5p 0,8. ( trong đó l =. v 360 = = 0,8(m) ) f 450. C©u6: VËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ 340(m/s) , kho¶ng c¸chgi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng dao động ngược pha nhau là 0,8(m). Tần sè ©m lµ: A. f=85(Hz) B. f=170(Hz) C. f=200(Hz) D. f=225(Hz) Bài giải: Ta biết 2 sóng dao động ngược pha khi độ lệch pha D j = GÇn nhau nhÊt th× lÊy k=0 vËy l = 2.d = 2.0,85 = 1, 7(m) hay f =. v. l. 2p.d. l =. = (2.k + 1)p. 340 = 200( Hz ) 1, 7. C©u 7: Khi biên độ của sóng tăng gấp đôi, năng lượng do sóng truyền tăng bao nhiêu lần. A. Giảm 1/4 B. Giảm 1/2 C. Tăng 2 lần D. Tăng 4 lần Bài giải: năng lượng E : E':. k . A2 2. Vậy khi biên độ tăng gấp đôi thì năng lượng. k . A '2 k .4 A2 KA2 = = 4 = 4 E T¨ng 4 lÇn 2 2 2. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 C©u 8: Hiệu pha của 2 sóng giống nhau phải bằng bao nhiêu để khi giao thoa sóng hoàn toàn triệt tiêu. A. 0 B. π/4 C. π/2 D.π Bài giải: độ lệch pha của 2 sóng giống nhau là : D j = (2k + 1)p thì khi giao thoa chúng míi triÖt tiªu . LÊy k=0 ta cã D j = p C©u 9: Tìm vận tốc sóng âm biểu thị bởi phương trình: u = 28cos(20x - 2000t) A. 334m/s B. 331m/s C. 314m/s D. 100m/s Bài giải: áp dụng phương trình sóng : U = A.co.s(wt trên ta thấy. 2p x. l. = 20 x suy ra l =. 2p p = 20 10. 2p x. l. ) đối chiếu lên phương trình. mµ v = l . f = l (. ( Do w = 2000 ). w p 2000 )= .( ) = 100 ( m/s) 2p 10 2p. C©u 10: Mét mòi nhän S ®­îc g¾n vµo ®Çu cña mét l¸ thÐp n»m ngang vµ ch¹m vào mặt nước. Khi đầu lá thép dao động theo phương thẳng đứng với tần số f = 100 (Hz), S tạo trên mặt nước một sóng có biên độ a = 0,5 (cm). Biết khoảng c¸ch gi÷a 9 gîn låi liªn tiÕp lµ 4 (cm). TÝnh vËn tèc truyÒn sãng trªn mÆt nước. A. 100 cm/s B. 50 cm/s C. 100cm/s D. 150cm/s Bµi gi¶i: ¸p dông c«ng thøc tr¾c nghiÖm kho¶ng c¸ch gi÷a n ngän sãng liªn tiÕp lµ :. l = (n - 1)l. Trong đó n là số ngọn sóng : ta có. 4 = (9 - 1)l ® l =. 4 = 0,5 8. (cm). VËy v = l . f = 100.0,5 = 50(cm / s). Nhìn vào hình vẽ ta thấy từ ngọn sóng thứ 1 đến ngọn sóng thứ 9 cách nhau 8 l 1. 9 l. l. l. l. l. l. l. l. Câu11: (Bài tập tương tự) : Nguồn phát sóng trên mặt nước tạo dao động với tần số f=100(Hz) gây ra sóng trên mặt nước . Biết khoảng cách giữa 7 gợn lồi (bụng sóng liên tiếp) là 3(cm) . Tính vận tốc truyền sóng trên mặt nước ? A. 50(cm/s) B. 25(cm/s) C.100(cm/s) D.150(cm/s) Bµi gi¶i: ¸p dông c«ng thøc tr¾c nghiÖm kho¶ng c¸ch gi÷a n ngän sãng liªn tiÕp lµ :. l = (n - 1)l. Trong đó n là số ngọn sóng : ta có. 3 = (7 - 1)l ® l =. 3 = 0,5 (cm) 6. VËy v = l . f = 100.0,5 = 50(cm / s). Câu12: Một nguồn sóng cơ dao động điều hoà theo phương trình.   x  A cos10t   . Khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên phương 2 . Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 truyền sóng mà tại đó dao động của các phần tử môi trường lệch pha nhau lµ 5 (m). H·y tÝnh vËn tèc truyÒn sãng. A. 150m/s B. 120m/s C. 100m/s.  2. D. 200m/s. Bài giải: Độ lệch pha giữa hai phần tử trên phương truyền sóng là:. Dj =. 2p d. l. =. p. 2. ®. truyÒn sãng :. v = l . f = l .(. 2p.5. l. p. =. Vậy bước sóng là: l = 20(m) suy ra vận tốc. 2. w 10p m ) = 20.( ) = 200( ) 2p 2p s. Câu 13: Cho một mũi nhọn S chạm nhẹ vào mặt nước và dao động điều hoà với tần số f = 20 (Hz). Người ta thấy rằng hai điểm A và B trên mặt nước cùng nằm trên phương truyền sóng cách nhau một khoảng d = 10 (cm) luôn dao động ngược pha với nhau. Tính vận tốc truyền sóng, biết rằng vận tốc đó chỉ vào khoảng từ 0,8 (m/s) đến 1 (m/s). A. 100 m/s B. 90m/s C. 80m/s D. 85m/s Bài giải: Độ lệch pha giữa hai phần tử theo phương truyền sóng là:. Dj = d=. 2p d. l. = (2k + 1)p (Do hai điểm dao động ngược pha) vậy ta có :. (2k + 1)l (2k + 1)v = 2 2f. Suy ra :. Do gi¶ thiÕt cho vËn tèc thuéc kho¶ng V vµo :. 0,8 £ v =. 4 £1 (2k + 1). 2df 2.0,1.20 4 = = (2k + 1) 2k + 1 2k + 1. v=. 0,8 £ v £ 1(m). gi¶i ra :. 2k + 1 ³ 4 Suy ra : k ³ 1,5 2k + 1 £. hay:. v=. 1,5 £ k £ 2. do. k. thuéc. Z. nªn. nªn ta thay biÓu thøc cña. lÊy. k=2. 4 0,8. vµ. Suy ra k £ 2 thay. vµo. biÓu. thøc. 4 4 = = 0,8(m) 2k + 1 2.2 + 1. Câu 14: . Một sợi dây đàn hồi rất dài có đầu A dao động với tần số f và theo phương vuông góc với sợi dây. Biên độ dao động là 4 (cm), vận tốc truyền sãng trªn ®©y lµ 4 (m/s). XÐt mét ®iÓm M trªn d©y vµ c¸ch A mét ®o¹n 28 Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 (cm), người ta thấy M luôn luôn dao động lệch pha với A một góc D j = (2k + 1). p. 2. với k = 0, 1, 2, Tính bước sóng . Biết tần số f có giá trị trong. khoảng từ 22 (Hz) đến 26 (Hz). A. 8 cm B. 12 cm. C. 14 cm. D.16 cm. Bài giải: Độ lệch pha giữa hai phần tử theo phương truyền sóng là:. Dj =. 2p d. l. = (2k + 1). p. 2 (chú ý: ở bài này người ta đã cho sẵn độ lệch pha). Tương tự như bài trên ta có : d = Suy ra : f = (2k + 1). (2k + 1)l (2k + 1)v = 4 4f. 4 2k + 1 v = thay sè vµo ta cã : f = (2k + 1) 4.0, 28 0, 28 4d. 2k + 1 £ 26( Hz ) Do 22 £ f £ 26( Hz ) nªn ta cã : 0,8 2,58 £ k £ 3,14 ® k = 3 Gi¶i ra ta cã : 22 £. 2k + 1 2.3 + 1 f = = = 25( Hz ) vËy 0, 28 0, 28. l =. vËy. v 4 = = 0,16(m) = 16cm f 25. Câu15: Một sóng cơ học truyền trong một trường đàn hồi.Phương trình dao . động của nguồn có dạng: x  4cos  t  (cm) .Tính bước sóng . Cho biết vận tốc 3 . . truyền sóng v = 40 (cm/s) Tính độ lệch pha của hai điểm cách nhau một khoảng 40 (cm) trên cùng phương truyền sóng và tại cùng thời điểm. A. /12 B. /2 C. /3 D. /6 Bài giải: Độ lệch pha giữa hai phần tử theo phương truyền sóng là: 2p d 2p df 2p.40 p w p 1 Dj = = = = f = = = ( Hz ) Suy ra l v 40.6 3 2p 3.2p 6 Câu 16: Một sóng cơ học truyền trong một trường đàn hồi.Phương trình dao. æp ö ç x = 4 cos t÷ ữ(cm) . Tính độ lệch pha của dao động ç động của nguồn có dạng: ç è3 ÷ ø t¹i cïng mét ®iÓm bÊt kú sau kho¶ng thêi gian 0,5 (s). A.. p 6. B. /12. C. /3. D. /8. Bµi gi¶i: sau kho¶ng thêi gian t=0,5 gi©y sãng truyÒn ®­îc qu·ng ®­êng d: Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Phương trình dao động tại M cách nguồn một khoảng d là : æp 2p d ö ÷ xM = 4 cos ç t÷(cm) ç ç è3 ø l ÷ Trong đó ở thời điểm (t) pha dao động của M là : æp 2p d ö ÷ j 1 = ỗỗỗ t ữ . Sau thời điểm t=0,5(s) thì pha dao động tại M lúc này là: è3 ø l ÷ æp 2p d ö ÷ j 2 = ççç (t + 0,5) Vëy độ lÖch pha ÷ ÷ è3 l ø. p. 2p d. D j = j 2 - j 1 = ( (t + 0,5) 3. l. p. ) - ( .t 3. 2p d. l. )=. p 6. Câu 17: Trong thí nghiệm về hiện tượng giao thoa sóng trên mặt nước hai nguồn kết hợp Avà B dao động với tần số f=13(Hz) . Tại 1 điểm M cách nguồn AB những khoảng d1=19(cm) và d2=21(cm) , sóng có biên độ cực đại. Giữa M và đường trung trực của AB không có cực đại nào khác. Tính vận tốc truyền sóng trên mặt nước? A. 10(cm/s) B. 20(cm/s) C. 26(cm/s) D. 30(cm/s) Bµi gi¶i: nhËn xÐt do d1<d2 nªn trªn h×nh vÏ M n»m lÖch vÒ bªn tr¸i cña AB . T¹i M sóng có biên độ cực đại , giữa M và đường trung trực của AB không có cực đại nào khác vậy tất cả chỉ có 1 cực đại. Hay k=-1( K: là số cực đại) chú ý: bên trái đường trung trực của AB quy ước k âm và bên phải k dương K=-1. 19. K=o M. d 20. A. B. Hiệu đường đi để tại đó sóng có biên độ cực đại là :. d1 - d 2 = kl ® 19 - 20 = - 1.l ® l = 2(cm) ( do thay k=-1) VËy vËn tèc truyÒn sãng lµ :. v = l . f = 2.13 = 26(cm / s ). Câu 18: Trong thí nghiệm về hiện tượng giao thoa sóng trên mặt nước hai nguồn kết hợp Avà B dao động với tần số f=13(Hz) . Tại 1 điểm M cách nguồn AB những khoảng d1=16(cm) và d2=20(cm) , sóng có biên độ cực đại. Giữa M và đường trung trực của AB có 3 dãy cực đại khác. Tính vận tốc truyền sóng trên mặt nước? A. 26,7(cm/s) B. 20(cm/s) C. 40(cm/s) D. 53,4(cm/s) Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bài giải: Tương tự M là một cực đại giao thoa và giữa M với đường trung trực của AB có thêm ba cực đại khác tổng cộng có 4 cực đại, vì d1<d2 nên trên hình vẽ M nằm lệch về bên trái của AB. Và tương ứng K=-4 ( Do k là số cực đại giao thoa) Hiệu đường đi để tại đó sóng có biên độ cực đại là : d1 - d 2 = kl ® 16 - 20 = - 4.l ® l = 1(cm) ( do thay k=-1) VËy vËn tèc truyÒn sãng lµ :. v = l . f = 20.1 = 20(cm / s ). Bài 19: Một người xách một xô nước đi trên đường , mỗi bước đi được 50(cm). Chu kỳ dao động riêng của nước trong xô là T=1(S) . Người đó đi với vận tốc v thì nước trong x« bÞ sãng s¸nh m¹nh nhÊt. TÝnh vËn tèc v? A. 2,8Km/h B. A. 1,8Km/h C. A. 1,5Km/h D. GÝa trÞ kh¸c Bµi gi¶i: theo gi¶ thiÕt th× l = 50(cm) mµ vËn tèc l 50 v= l .f = = = 50(cm / s ) = 0,5(m / s ) = 1,8(km / h) T 1 Bài 20: Trên mặt nước có một nguồn dao động tạo ra tại điểm O một dao động điều hòa có tần số f= 50(Hz) . Trên mặt nước xuất hiện những vòng tròn đồng tâm O, mỗi vòng cách nhau 3(cm). Vận tốc truyền sóng trên mặt nước là : A. 120(cm/s) B. 360(cm/s) C. 150(cm/s) D. 180(cm/s) Bài giải: Chú ý mỗi vòng tròn đồng tâm O trên mặt nước sẽ cách nhau 1 bước sãng vËy. l = 3(cm) hay v = l . f = 3.50 = 150(cm / s ) l. Bài 21: Đầu A của một dây dao động theo phương thẳng đứng với chu kỳ T=10(s) . BiÕt vËn tèc truyÒn sãng trªn d©y lµ V=0,2(m/s) , kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhất dao động ngược pha là bao nhiêu? A. 1,5m B. 2m C. 1m D. 2,5m Bài giải: Độ lệch pha giữa hai phần tử theo phương truyền sóng là:. Dj =. 2p d. l. = (2k + 1)p (Do hai điểm dao động ngược pha) vậy ta có : khoảng. cách gần nhau nhất giữa hai điểm dao động ngược pha là :. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011. d=. (2k + 1)l (2k + 1)v.T (2.0 + 1)0, 2.10 = = = 1(m) 2 2 2. Chó ý: gÇn nhau nhÊt. nên trong phương trình trên ta lấy K=0) Bài 22: Sóng truyền từ A đến M với bước sóng l = 60(cm) M cách A một đoạn d=3(cm) . So víi sãng t¹i A th× sãng t¹i M cã tÝnh chÊt nµo sau ®©y ? A. §ång pha víi nhau. B. Sớm pha hơn một lượng. C. Trễ pha hơn một lượng là p. D. Mét tÝnh chÊt kh¸c. 3p 2. Bài giải: Ta đã biết phương trình sóng cách nguồn một đoạn là d là :. U M = a cos(wt -. U M = a cos(wt +. 2p d. l 2p d. l. ) nÕu ®iÓm M n»m sau nguån A (M chËm pha h¬n A). ) Nếu điểm M nằm trước nguồn A. Theo giả thiết ta có độ lệch pha. Dj =. 2p d. l. =. A. M. 2p.30 =p 60. d. Vậy sóng tại M trễ pha hơn sóng tại A một lượng là. p. D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH Sè §IÓM CùC §¹I, CùC TIÓU TR£N §O¹N TH¼NG AB. TH1: Nếu 2 nguồn AB dao động cùng pha   2  1  k 2 hoặc hiểu là: 1  2 Theo lý thuyết giao thoa số gợn sóng quan sát được trên đoạn AB tương ứng số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn AB . Vì vậy hiệu khoảng cách giữa chúng phải là d 2 - d1 = kl Mặt khác có bao nhiêu đường hypepol thì tương ứng trên đoạn AB cã bÊy nhiªu gîn sãng. Hay ta cã thÓ ®­a ®iÓm M xuèng n»m trªn ®o¹n AB vµ lóc nµy ta cã d1 + d 2 = AB VËy ta cã hÖ : M A. d1. B. A. M. d2. B. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011. d 2 - d1 = kl (1). lÊy (1) +(2) vÕ theo vÕ ta cã d 2 =. kl AB + 2 2. d1 + d 2 = AB (2) do M thuéc ®o¹n AB nªn 0 < d 2 < AB Thay vµo ta cã kl AB - AB AB 0 < d2 = + < AB < K< Vµ rót ra §©y chÝnh lµ c«ng thøc tr¾c 2 2 l l. nghiệm để tìm số điểm dao động với biên độ cực đại trong giao thoa sóng. Tương tự số điểm dao động với biên độ cực tiểu trên đoạn AB thoã mãn:   AB 1 AB 1 d 2  d1  (2k  1)  K  . §©y chÝnh lµ 2 (3) làm tương tự như trên ta có :    2  2 d 2  d1  AB(4). công thức trắc nghiệm tính số điểm dao động cực tiểu (đứng yên) trên đoạn AB. TH2: Nếu hai nguồn AB dao động ngược pha:   2  1  (2k  1) hoặc hiểu là: 2  1   thì công thức số điểm cực đại là: . Vµ c«ng thøc sè ®iÓm cùc tiÓu lµ:. - AB. AB. . < K<. . 1 AB 1 K  2  2. AB. ( Ngược với cùng pha) l l Chó ý nÕu c¸c tû sè trªn nguyªn th× ta lÊy dÊu = . VD : - 2 £ K £ 2 cßn kh«ng nguyªn th× kh«ng lÊy dÊu =. TH3: Nếu hai nguồn AB dao động vuông pha:   2  1  (2k  1) cực đại và cực tiểu trên đoạn AB là bằng nhau và bằng: . AB. . . . 2. th× sè ®iÓm. 1 AB 1 K  4  4. Bài 23: Trên mặt nước có hai nguồn sóng nước giống nhau cách nhau AB=8(cm). Sóng truyền trên mặt nước có bước sóng 1,2(cm). Số đường cực đại đi qua đoạn thẳng nối hai nguån lµ: A. 11 B. 12 C. 13 D. 14 Bµi gi¶i: Do A, B dao động cùng pha nên số đường cực đại trên AB thoã mãn:. - AB. l. < K<. AB. l. - 8 8 < K < Û - 6, 67 < k < 6, 67 Suy ra nghÜa lµ lÊy gi¸ trÞ K thay sè ta cã : 1, 2 1, 2 b¾t ®Çu tõ 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0 . KÕt luËn cã 13 ®­êng Bài 24: Hai nguồn sóng cùng biên độ cùng tần số và ngược pha. Nếu khoảng cách giữa hai nguồn là: AB  16, 2 thì số điểm đứng yên và số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn AB lần lượt là: A. 32 vµ 33 B. 34 vµ 33 C. 33 vµ 32 D. 33 vµ 34. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bài giải: Do hai nguồn dao động ngược pha nên số điểm đứng yên trên đoạn AB là : - AB. < K<. AB. Thay sè :. - 16, 2l. l l l điểm đứng yên. Tương tự số điểm cực đại là :. - AB. l. -. 1 AB 1 < K< 2 l 2. - 17, 2 < k < 15, 2. thay. < K<. 16, 2l. Hay : 16,2<k<16,2. KÕt luËn cã 33. l. - 16, 2l. sè :. l. -. 1 16, 2l 1 < K< 2 l 2. hay. . KÕt luËn cã 32 ®iÓm. Bµi 25 : (§H 2004). T¹i hai ®iÓm A,B trªn mÆt chÊt láng c¸ch nhau 10(cm) cã hai nguồn phát sóng theo phương thẳng đứng với các phương trình : u1  0, 2.cos(50 t )cm và u1  0, 2.cos (50 t   )cm . Vận tốc truyền sóng là 0,5(m/s). Coi biên độ sóng không đổi. Xác định số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn thẳng AB ? A.8 B.9 C.10 D.11 Bài giải: nhìn vào phương trình ta thấy A, B là hai nguồn dao động ngược pha nên số điểm dao động cực đại thoã mãn : Víi   50 (rad / s)  T . 2. . . - AB. l. -. 1 AB 1 < K< 2 l 2. 2  0, 04( s ) VËy :   v.T  0,5.0, 04  0, 02(m)  2cm 50. - 10 1 10 1 < K < Thay sè : VËy 5,5  k  4,5 : KÕt luËn cã 10 ®iÓm dao 2 2 2 2 động với biên độ cực đại Bài 26 : Trên mặt nước có hai nguồn kết hợp A,B cách nhau 10(cm) dao động theo các . phương trình : u1  0, 2.cos(50 t   )cm và : u1  0, 2.cos(50 t  )cm . Biết vận tốc truyền 2. sóng trên mặt nước là 0,5(m/s). Tính số điểm cực đại và cực tiểu trên đoạn A,B. A.8 vµ 8 B.9 vµ 10 C.10 vµ 10 D.11 vµ 12 Bài giải : nhìn vào phương trình ta thấy A, B là hai nguồn dao động vuông pha nên số điểm dao động cực đại và cực tiểu là bằng nhau và thoã mãn :. - AB. l. -. 1 AB 1 < K< 4 l 4. Víi   50 (rad / s)  T . Thay sè :. 2. . . 2  0, 04( s ) VËy :   v.T  0,5.0, 04  0, 02(m)  2cm 50. - 10 1 10 1 - < K< VËy 5, 25  k  4, 75 : KÕt luËn cã 10 ®iÓm 2 4 2 4. dao động với biên độ cực đại và cực tiểu. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH Sè §IÓM CùC §¹I, CùC TIÓU TR£N §O¹N TH¼NG CD T¹O VíI AB MéT H×NH VU¤NG HOÆC H×NH CH÷ NHËT PP: Với dạng bài tập này ta thường có 2 cách giải. Sau đây ta tìm hiểu 2 cách giải. nµy.. TH1: Hai nguồn A, B dao động cùng pha. Cách1: Ta tìm số điểm cực đại trên đoạn DI. Suy ra Số điểm cực đại trên đoạn DC là: k’=2.k+1 ( do DC =2DI, kÓ c¶ ®­êng trung trùc cña CD) §Æt DA  d1 , DB  d 2 Bước 1: Số điểm cực đại trên đoạn DI thoã mãn : d 2  d1  k   k . d 2  d1. . . BD  AD. . D. Víi k thuéc Z.. Bước 2 : Vậy số điểm cực đại trên đoạn CD là : k’=2.k+1 Sè ®iÓm cùc tiÓu trªn ®o¹n CD : k’’=2.k. A. I. O. C. B. d 2  d1  k   AD  BD  d 2  d1  AC  BC. Cách 2 : Số điểm cực đại trên đoạn CD thoã mãn :  Suy ra : AD  BD  k   AC  BC Hay :. AD  BD. . k. AC  BC. . . Gi¶i suy ra k..   d 2  d1  (2k  1) Sè ®iÓm cùc tiÓu trªn ®o¹n CD tho· m·n :  2  AD  BD  d 2  d1  AC  BC  2( AD  BD) 2( AC  BC )  2k  1  Suy ra : AD  BD  (2k  1)  AC  BC Hay : 2  . TH2: Hai nguồn A, B dao động ngược pha ta đảo lại kết quả.. §Æt AD  d1 , BD  d 2 T×M Sè §IÓM CùC §¹I TR£N CD.   d 2  d1  (2k  1) Cách 2 : Số điểm cực đại trên đoạn CD thoã mãn :  2  AD  BD  d 2  d1  AC  BC  2( AD  BD) 2( AC  BC )  2k  1  Suy ra : AD  BD  (2k  1)  AC  BC Hay : 2  . T×M Sè §IÓM CùC TIÓU TR£N §O¹N cd. d 2  d1  k   AD  BD  d 2  d1  AC  BC. C¸ch 2 : Sè ®iÓm cùc tiÓu trªn ®o¹n CD tho· m·n :  Suy ra : AD  BD  k   AC  BC Hay :. AD  BD. . k. AC  BC. . . Gi¶i suy ra k.. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bài : Trên mặt nước, hai nguồn kết hợp A, B cách nhau 40cm luôn dao động cùng pha, có bước sóng 6cm. Hai điểm CD nằm trên mặt nước mà ABCD là một hình chữ nhât, AD=30cm. Số điểm cực đại và đứng yên trên đoạn CD lần lượt là : A. 5 vµ 6 B. 7 vµ 6 C. 13 vµ 12 D. 11 vµ 10 Bµi gi¶i : BD  AD  AB 2  AD 2  50cm. I. D. A. Cách 1 : Bước 1: Số điểm cực đại trên đoạn DI thoã mãn : d 2  d1  k   k . d 2  d1. . . BD  AD. . . 50  30  3,33 Víi k thuéc Z lÊy k=3 6. O. C. B. Bước 2 : Vậy số điểm cực đại trên đoạn CD là : k’=2.k+1=3.2+1=7 Sè ®iÓm cùc tiÓu trªn ®o¹n DI tho· m·n : d 2  d1  (2k  1). . 2.  2k  1 . 2(d 2  d1 ). . . 2( BD  AD). . . 2(50  30)  6, 67 . Gi¶i suy ra k=2,83 6. (Víi k thuéc Z) nªn lÊy k=3 ( v× k  2,83  2,5 ta lÊy cËn trªn lµ 3) Bước 2 : Vậy số điểm cực tiểu trên đoạn CD là : k’=2.k=2.3=6 C¸ch 2 : Do hai nguồn dao động cùng pha nên số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn CD tho· m·n : d 2  d1  k   AD  BD  d 2  d1  AC  BC. Số điểm cực đại trên đoạn CD thoã mãn :  Suy ra : AD  BD  k   AC  BC Hay :. AD  BD. . k. AC  BC. . . Hay :. 30  50 50  30 k 6 6. Giải ra : -3,3<k<3,3 Kết luận có 7 điểm cực đại trên CD.   d 2  d1  (2k  1) Sè ®iÓm cùc tiÓu trªn ®o¹n CD tho· m·n :  2  AD  BD  d 2  d1  AC  BC  2( AD  BD) 2( AC  BC )  2k  1  Suy ra : AD  BD  (2k  1)  AC  BC Hay : . Thay sè : 2   2(30  50) 2(50  30)  2k  1  Suy ra : 6, 67  2k  1  6, 67 VËy : -3,8<k<2,835. KÕt luËn 6 6. có 6 điểm đứng yên. D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH Sè §IÓM CùC §¹I, CùC TIÓU TR£N §O¹N TH¼NG Lµ §¦êng chÐo cña MéT H×NH VU¤NG HOÆC H×NH CH÷ NHËT. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bµi : (§H-2010) ë mÆt tho¸ng cña mét chÊt láng cã hai nguån kÕt hîp A vµ B c¸ch nhau 20(cm) dao động theo phương thẳng đứng với phương trình U A  2.cos(40 t )(mm) và U B  2.cos(40 t   )(mm) . Biết tốc độ truyền sóng trên mặt chất lỏng là 30(cm/s). Xét hình vuông ABCD thuộc mặt chất lỏng. Số điểm dao động với biên độ cực đại trên ®o¹n BD lµ : A. 17 B. 18 C.19 D.20 C. D. A. B. O. Bµi gi¶i: BD  AD 2  AB 2  20 2(cm) Víi   40 (rad / s)  T    v.T  30.0, 05  1,5cm. 2. . . 2  0, 05( s ) VËy : 40. Với cách giải như đã trình bày ở trên nhưng ta chú ý lúc này là tìm số điểm dao động với biên độ cực đại trên đoạn DB chứ không phải DC. Nghĩa là điểm C lúc này đóng vai trò là điểm B. Do hai nguồn dao động ngược pha nên số cực đại trên đoạn BD thoã m·n :   d 2  d1  (2k  1) 2   AD  BD  d 2  d1  AB  O. B.B=O). (v× ®iÓm D  B nªn vÕ ph¶i AC thµnh AB cßn BC thµnh. . 2( AD  BD). 2. . Suy ra : AD  BD  (2k  1)   AB Hay :.  2k  1 . 2 AB. . . Thay sè :. 2(20  20 2) 2.20 Suy ra : 11, 04  2k  1  26, 67 VËy : -6,02<k<12,83. KÕt luËn  2k  1  1,5 1,5. có 19 điểm cực đại.. D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH Sè §IÓM CùC §¹I, CùC TIÓU TR£N §O¹N TH¼NG Lµ §¦êng trung trỰC cña AB CÁCH AB MỘT ĐOẠN x. Bài 1: Trên mặt nước có hai nguồn kết hợp AB cách nhau một đoạn 12cm đang dao động vuông góc với mặt nước tạo ra sóng với bước song 1,6cm. Gọi C là một điểm trên mặt nước cách đều hai nguồn và cách trung điểm O của đoạn AB một khoản 8cm. Hỏi trên đoạn CO, số điểm dao động ngược pha với nguồn là: A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 C. d1 M A. O. B. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Hướng dẫn : Do hai nguồn dao động cùng pha nên để đơn giản ta cho pha ban đầu của chúng bằng 0. Độ lệch pha giữa hai điểm trên phương truyền sóng:  . 2 d. . . Xét điểm M nằm trên đường trung trực của AB cách A một đoạn d1 và cách. B một đoạn d2. Suy ra d1=d2. Mặt khác điểm M dao động ngược pha với nguồn nên  . 2 d1. .  (2k  1) Hay : d1  (2k  1). . 2.  (2k  1). 1, 6  (2k  1).0,8 (1) 2. . Theo hình vẽ ta thấy AO  d1  AC (2). Thay (1) vào (2) ta có : 2. 2. AB  AB  2  (2k  1)0,8     OC 2  2 . AB AB (Do AO  và AC     OC 2 ) 2  2  k  4 Tương đương: 6  (2k  1)0,8  10  3, 25  k  5, 75   Kết luận trên đoạn CO có 2 k  5. điểm dao dộng ngược pha với nguồn. Bài 2: Trên mặt nước có hai nguồn kết hợp AB cách nhau một đoạn 12cm đang dao động vuông góc với mặt nước tạo ra sóng với bước sóng 1,6cm. Gọi C là một điểm trên mặt nước cách đều hai nguồn và cách trung điểm O của đoạn AB một khoản 8cm. Hỏi trên đoạn CO, số điểm dao động cùng pha với nguồn là: A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 C. d1 M A. O. B. Hướng dẫn : Do hai nguồn dao động cùng pha nên để đơn giản ta cho pha ban đầu của chúng bằng 0. Độ lệch pha giữa hai điểm trên phương truyền sóng:  . 2 d. . . Xét điểm M nằm trên đường trung trực của AB cách A một đoạn d1 và cách. B một đoạn d2. Suy ra d1=d2. Mặt khác điểm M dao động cùng pha với nguồn nên  . 2 d1. .  k 2 Hay : d1  k   1, 6k (1) . Theo hình vẽ ta thấy AO  d1  AC (2). Thay (1). vào (2) ta có : 2. 2. AB  AB  2  1, 6k     OC 2  2 . AB AB (Do AO  và AC     OC 2  10(cm) ) 2  2  k  4  6  1, 6k  10  3, 75  k  6, 25  k  5 Tương đương: k  6 Kết luận trên đoạn CO có 3 điểm . dao dộng cùng pha với nguồn.. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH Sè §IÓM CùC §¹I, CùC TIÓU TR£N §¦êng trßn t©m o lµ trung ®iÓm cña AB.. Phương pháp : ta tính số điểm cực đại hoặc cực tiểu trên đoạn AB là k. Suy ra số điểm cực đại hoặc cực tiểu trên đường tròn là =2.k . Do mỗi đường cong hypebol cắt đường trßn t¹i 2 ®iÓm. Bài : Trên mặt nước có hai nguồn sóng nước A, B giống hệt nhau cách nhau một khoảng AB  4,8 . Trên đường tròn nằm trên mặt nước có tâm là trung điểm O của đoạn AB có bán kính R  5 sẽ có số điểm dao động với biên độ cực đại là : A. 9 B. 16 C. 18 D.14 Bµi gi¶i : Do ®­êng trßn t©m O cã b¸n kÝnh R  5 cßn AB  4,8 nªn ®o¹n AB ch¾c chắn thuộc đường tròn. Vì hai nguồn A, B giống hệt nhau nên dao động cùng pha. Số điểm dao động với biên độ cực đại trên AB là : - 4,8l. < K<. 4,8l. - AB. l. < K<. AB. l. Thay sè :. Hay : -4,8<k<4,8 . Kết luận trên đoạn AB có 9 điểm dao động với l l biên độ cực đại hay trên đường tròn tâm O có 2.9 =18 điểm.. A. B. O. D¹NG BµI TËP X¸C §ÞNH BI£N §é CñA GIAO THOA SãNG TæNG HîP. PP: TH1: Hai nguồn A, B dao động cùng pha.  (d 2  d1   (d1  d 2 )   .cos .t          (d  d ) Ta nhận thấy biên độ giao động tổng hợp là: AM  2 A. cos( 2 1   (d 2  d1 )  1  d 2  d1  k  Biên độ đạt giá trị cực đại AM  2 A  cos . Từ phương trình giao thoa sóng: U M  2 A.cos . Biên độ đạt giá trị cực tiểu AM  0  cos.  (d 2  d1 )   o  d 2  d1  (2k  1)  2. Chó ý: NÕu O lµ trung ®iÓm cña ®o¹n AB th× t¹i 0 hoÆc c¸c ®iÓm n»m trªn ®­êng trung trực của đoạn A,B sẽ dao động với biên độ cực đại và bằng: AM  2 A (vì lúc này d1  d 2 ) TH2: Hai nguồn A, B dao động ngược pha. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Ta nhận thấy biên độ giao động tổng hợp là: AM  2 A. cos(.  (d 2  d1 )    2. Chó ý: NÕu O lµ trung ®iÓm cña ®o¹n AB th× t¹i 0 hoÆc c¸c ®iÓm n»m trªn ®­êng trung trực của đoạn A,B sẽ dao động với biên độ cực tiểu và bằng: AM  0 (vì lúc này d1  d 2 ) TH2: Hai nguồn A, B dao động vuong pha. Ta nhận thấy biên độ giao động tổng hợp là: AM  2 A. cos(.  (d 2  d1 )    4. Chó ý: NÕu O lµ trung ®iÓm cña ®o¹n AB th× t¹i 0 hoÆc c¸c ®iÓm n»m trªn ®­êng trung trực của đoạn A,B sẽ dao động với biên độ : AM  A 2 (vì lúc này d1  d 2 ). Bài : (ĐH 2008). Tại hai điểm A, B trong môi trường truyền sóng có hai nguồn kết. hợp dao động cùng phương với phương trình lần lượt là : U A  a.cos(t )(cm) và U B  a.cos (t   )(cm) . Biết vận tốc và biên độ do mỗi nguồn truyền đi không đổi trong qu¸ tr×nh truyÒn sãng. Trong kho¶ng gi÷a Avµ B cã giao thoa sãng do hai nguån trªn gây ra. Phần tử vật chất tại trung điểm O của đoạn AB dao động với biên độ bằng : A.. a 2. B. 2a. C. 0. D.a. Bài giải : Theo giả thiết nhìn vào phương trình sóng ta thấy hai nguồn dao động ngược pha nên tại O là trung điểm của AB sẽ dao động với biên độ cực tiểu AM  0 Bài : (ĐH2007). Để khảo sát giao thoa sóng cơ, người ta bố trí trên mặt nước nằm ngang hai nguồn kết hợp A, B. Hai nguồn này dao động điều hòa theo phương thẳng đứng, cùng pha. Coi biên độ sóng không thay đổi trong quá trình truyền đi. Các điểm thuộc mặt nước nằm trên đường trung trực của đoạn AB sẽ : A. Dao động với biên độ cực đại B. Không dao động C. Dao động với biên độ bằng nửa biên độ cực đại D. Dao động với biên độ cực tiểu. Bài giải : Do bài ra cho hai nguồn dao động cùng pha nên các điểm thuộc mặt nước nằm trên đường trung trực của AB sẽ dao động với biên độ cực đại. Bµi. : Trên mặt nước có hai nguồn A, B dao động lần lượt theo phương trình . U A  a.cos (t  )(cm) và U B  a.cos (t   )(cm) . Coi vận tốc và biên độ sóng không đổi 2. trong quá trình truyền sóng. Các điểm thuộc mặt nước nằm trên đường trung trực của đoạn AB sẽ dao động với biên độ: A. a 2. B. 2a. C. 0. D.a. Bài giải : Do bài ra cho hai nguồn dao động vuông pha (   2  1   .  2. .  2. )nªn. các điểm thuộc mặt nước nằm trên đường trung trực của AB sẽ dao động với biên độ AM  A 2 (v× lóc nµy d1  d 2 ) 16 Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 Bài : Hai sóng nuwosc được tạo bởi các nguồn A, B có bước sóng như nhau và bằng 0,8m. Mçi sãng riªng biÖt g©y ra t¹i M, c¸ch A mét ®o¹n d1=3m vµ c¸ch B mét ®o¹n d2=5m, dao động với biên độ bằng A. Nếu dao động tại các nguồn ngược pha nhau thì biên độ dao động tại M do cả hai nguồn gây ra là: A. 0 B. A C. 2A D.3A Bài giải: Do hai nguồn dao động ngược pha nên biên độ dao động tổng hợp tại M do hai nguån g©y ra cã biÓu thøc: AM  2 A. cos( biÓu thøc nµy ta cã : AM  2 A. cos(.  (5  3)  0,8. .  (d 2  d1 )   thay các giá trị đã cho vào  2.  2A. 2. Bài : Hai nguồn sóng kết hợp A và B cùng tần số, cùng biên độ và cùng pha. Coi biên độ sóng không đổi. Điểm M, A,B, N theo thứ tự thẳng hàng. Nếu biên độ dao động tổng hợp tại N có giá trị là 6mm, thì biên độ dao động tổng hợp tại N có giá trị: A. Chưa đủ dữ kiện B. 3mm C. 6mm D. 3 3 cm Bµi gi¶i : Ta cã : MA  MB  NA  NB  AB M N A B Biên độ tổng hợp tại N có giá trị bằng biên độ dao động tổng hợp tại M và bằng 6mm. Dạng bài tập xác đinh khoảng cách ngắn nhất và lớn nhất từ một điểm bất kỳ đến hai nguồn Bài 1 : Trên bề mặt chất lỏng có hai nguồn kết hợp AB cách nhau 40cm dao động cùng pha. Biết sóng do mỗi nguồn phát ra có tần số f=10(Hz), vận tốc truyền sóng 2(m/s). Gọi M là một điểm nằm trên đường vuông góc với AB tại đó A dao đông với biên độ cực đại. Đoạn AM có giá trị lớn nhất là : A. 20cm B. 30cm C. 40cm D.50cm Hướng dẫn : K=0 K=1. M d2. d1 A. Ta có  . B. v 200   20(cm) . Do M là một cực đại giao thoa nên để đoạn AM có giá trị f 10. lớn nhất thì M phải nằm trên vân cực đại bậc 1 như hình vẽ và thõa mãn : d 2  d1  k   1.20  20(cm) (1). ( do lấy k=+1) Mặt khác, do tam giác AMB là tam giác vuông tại A nên ta có : Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 AM  d 2  ( AB 2 )  ( AM 2 )  402  d12 (2) Thay (2) vào (1) ta được : 402  d12  d1  20  d1  30(cm) Đáp án B. Bài 2 : Trên bề mặt chất lỏng có hai nguồn kết hợp AB cách nhau 100cm dao động cùng pha. Biết sóng do mỗi nguồn phát ra có tần số f=10(Hz), vận tốc truyền sóng 3(m/s). Gọi M là một điểm nằm trên đường vuông góc với AB tại đó A dao đông với biên độ cực đại. Đoạn AM có giá trị nhỏ nhất là : A. 5,28cm B. 10,56cm C. 12cm D. 30cm Hướng dẫn K=0 K=3 M 3 d2 d1 A. B. v 300   30(cm) . Số vân dao động với biên độ dao động cực đại trên đoạn f 10 AB thõa mãn điều kiện : Hay :  AB  d 2  d1  k   AB .  AB AB 100 100 k  k  3,3  k  3,3 . Suy ra : k  0, 1, 2, 3 . Vậy để đoạn   3 3. Ta có  . AM có giá trị bé nhất thì M phải nằm trên đường cực đại bậc 3 như hình vẽ và thõa mãn : d 2  d1  k   3.30  90(cm) (1) ( do lấy k=3) Mặt khác, do tam giác AMB là tam giác vuông tại A nên ta có : AM  d 2  ( AB 2 )  ( AM 2 )  1002  d12 (2) Thay (2) vào (1) ta được : 1002  d12  d1  90  d1  10,56(cm) Đáp án B. Sãng dõng Câu 1: Hai người đứng cách nhau 4m và quay một sợi dây nằm giữa họ. Hỏi bước sóng lớn nhất của sóng dừng mà hai người có thể tạo nên là bao nhiêu ? A. 16m. B.. 8m. C. 4m. người 1. D.12m. người 2. Bµi gi¶i: Áp dụng công thức tính chiều dài dây cho sóng dừng được cố định 2 đầu ; l=. kl 2. suy ra. l =. 2l k. vậy để có l. max. thì k=1. Vậy. l. max. = 2l = 8(m). Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 C âu 2: Một sóng dừng có phương trình :. (x , y ( cm), t(s)). khoảng cách từ một nút sóng , qua 4 bụng sóng , đến một nút sóng khác là : A.10cm. B. 20cm. C. 30cm. D. 40cm. Bµi gi¶i: Bước sóng : D ựa v ào phương trình trên ta thấy. 2p x. l. = 0, 2p.x. Khoảng cách từ một nút sóng , qua 4 bụng sóng , đến một nút sóng khác là :. bụng nút. nút l = 2l. Câu 3: Trên một sợi dây dài 1m (hai đầu dây cố định) đang có sóng dừng với tần số 100Hz. Người ta thấy có 4 điểm dao động rất mạnh. Vận tốc truyền sóng trên dây là: A. 50(m/s). B. 200(m/s). C. 25(m/s). D.100(m/s). Bµi gi¶i: Trên dây có 4 điểm dao động mạnh nên trên dây có 4 bụng sóng và độ dài dây bằng 2 lần bước sóng. Bước sóng :. Vận tốc truyền sóng :. Chọn đáp án A. C âu 4: Trên một sợi dây dài 1,4m được căng ra , hai đầu cố định. Người ta làm cho sợi dây dao động với tần số 10Hz thì thấy trên dây có 8 điểm luôn đứng yên (kể cả 2 đầu dây). Vận tốc truyền sóng trên dây là : A. 1,5(m/s). B. 2,4 (m/s). C.4(m/s). D. 3,2(m/s). Bµi gi¶i: Trên dây có 8 điểm đứng yên kể cả 2 đầu dây nên số bụng sóng là : 8 - 1 = 7 bụng sóng. Độ dài dây :. bước sóng :. Vận tốc truyền sóng :. Chọn đáp án C.. Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trần Quang Thanh - ĐH Vinh -Nghệ An - 2011 C âu 5: Tại một dao động cho một dây đàn hồi theo phương vuông góc với sợi dây với tần số 3Hz. Sau 3 giây chuyển động truyền được 12m dọc theo sợi dây. Bước sóng tạo ra trên sợi dây : A. 2,33(m). B. 2(m). C.3,33 (m). D.3(m). Bµi gi¶i: Vận tốc truyền sóng trên sợi dây là :. Vậy bước sóng tạo ra là :. Chọn đáp án C. C âu 6: Một dây AB dài 120cm , đầu A mắc vào một nhánh âm thoa có tần số f = 40 Hz, đầu B cố định.Cho âm thoa dao động , trên dây có sóng dừng với 4 bó sóng. Vận tốc truyền sóng trên dây là : A.20(m/s). B. 15(m/s). C. 28(m/s). D. 24(m/s). Bµi gi¶i: Trên dây có sóng dừng với 4 bó sóng , hai đầu cố định nên dây dài 2 lần bước sóng. Vận tốc truyền sóng : Vậy chọn đáp án D. C âu 7: Những đặc điểm nào sau đây không thuộc về sóng dừng : 1/ Sóng có các nút và các bụng cố định trong không gian. 2/ Ứng dụng của sóng dừng là xác định vận tốc truyền sóng trên dây. 3/ Điều kiện để có sóng dừng khi hai đầu dây là nút là chiều dài dây phải bằng n lần bước sóng với n là số nút sóng. 4/ Khoảng cách giữa hai bụng sóng bằng nửa lần bước sóng. A.1v à 2. B. 2 v à 3. C. 3 v à 4. D. 2 v à 4. Bµi gi¶i: Theo định nghĩa sóng dừng là : Sóng có các nút và các bụng cố định trong không gian. nên (1) đúng Ứng dụng của sóng dừng là xác định vận tốc truyền sóng trên dây. (2) đúng Điều kiện để có sóng dừng khi hai đầu dây là nút là chiều dài dây phải bằng n lần bước sóng với n là số nút sóng.(3) sai vì điều kiện xảy ra sóng dừng khi : Khoảng cách giữa hai bụng sóng bằng nửa lần bước sóng. (4) sai vì phải là khoảng cách giữa hai bụng sóng liên tiếp nhau C âu 8 : Một ống sáo dài 80cm, hở hai đầu, tạo ra một sóng dừng trong ống sáo với âm là cực đại ở hai đầu ống, trong khoảng giữa ống sáo có hai nút sóng. Cho vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s, tần số âm do ống sáo phát ra là: A.2120,5(Hz). B 425(Hz). C. 850(Hz). D. 800(Hz). Trên bước đường thành công, không có dấu chân của kẻ lười biếng! Lop12.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>