Giáo án Tập huấn Vật lý 12 - Bài 3: Mô men động lượng, định luật bảo toàn mô men động lượng - Trường THPT chuyên Nguyễn Du

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bài 3.MÔ MEN ĐỘNG LƯỢNG –ĐỊNH LUẬT BẢO TOAØN MÔ MEN. ĐỘNG LƯỢNG A.MUÏC TIEÂU:  Hiểu được khái niệm mô men động lượng và dạng khác của phương trình động lực học  Hiểu được định luật bảo toàn mô men động lượng  Vận dụng giải các bài toán đơn giản, giải thích được một số hiện tượng trong thực tế , liên hệ đời sống và kĩ thuật B.CHUAÅN BÒ:  Giaùo vieân: -Chuẩn bị tư liệu: Hình vẽ, tranh minh hoạ, phim,… - Hướng dẫn học sinh nghiên cứu nội dung bài học và tự thực hiện các thí nghiệm đơn giản ở nhà  Hoïc sinh : - Ôn lại kiến thức động lượng và định luật bảo toàn động lượng - Nghiên cứu trước nội dung bài học và thực hiện một số thí nghiệm đơn giản Baøi cuõ: Phieáu hoïc taäp. PHAÀN GHI BAÛNG Bài 3.MÔ MEN ĐỘNG LƯỢNG –ĐỊNH. LUẬT BẢO TOAØN MÔ MEN ĐỘNG LƯỢNG 1.Mô men động lượng: a) Dạng khác của phương trình động lực học của vật raén quay quanh moät truïc coá ñònh: - Phương trình động lực học của vật rắn quay quanh moät truïc coù daïng: d M = I = I dt d(I) - Nếu I không đổi: M  dt dL Ñaët L  I thì M  dt Là phương trình động lực học của vật rắn .Phương trình này cũng đúng cho cả trường hợp mô men quán tính của vật hoặc hệ thay đổi b)Mô men động lượng: -trong chuyển động quay L  I gọi là mô men động lượng của vật rắn đối với trục quay kgm 2 - Ñôn vò: trong heä SI: s - Ví duï: SGK. 2.Định luật bảo toàn mô men động lượng dL a)Biểu thức: Từ phương trình M  neáu M = 0 thì dt L = haèng soá b) Phát biểu : Nếu tổng các mô men lực tác dụng lên một vật rắn hay hệ vật đối với một trục bằng 0 thì tổng mô men động lượng của vật rắn hay hệ vật đối với trục đó được bảo toàn c)Chuù yù: - trường họp vật có mô men quán tính đối với trục quay không đổi thì vật không quay hoặc quay đều quanh trục đó - Trường hợp vật có mô men quán tính đối với trục quay thay đổi thì I = hằng số hay I11  I 2 2 Với I11 và I 2 2 là mô men động lượng ở hai thời ñieåmt1 vaø t2. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động 1: Ổn định tổ chức, bài cũ Hoạt động của học sinh -Cán bộ lớp báo cáo sĩ số - Trả lời câu hỏi và ghi các biểu thức lên bảng. Hoạt động của giáo viên -Giaùo vieân naém tình hình - Bài cũ: 1)Định nghĩa và viết biểu thức mô men quán tính củavật rắn đối với trục quay 2) Viết phương trình động lực học của vật rắn quay quanh moät truïc coá ñònh 3) Phát biểu và viết biểu thức định luật bảo toàn động lượng. Hoạt động 2: Xây dựng phương trình động lực học ở dạng khác Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Hoïc sinh thieát laäp -Hướng dẫn cho học sinh dựa vào phương trình M = I dp thiết lập phương trình động lực học dưới dạng khác - So sánh với phương trình :F = vaø ruùt ra nhaän xeùt dt - Nhấn mạnh lại vấn đề và mở rộng cho trường hợp mô men quán tínt của vật hay hệ vật thay đổi Hoạt động 3:Trình bày khái niệm mô men động lượng Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên -Học sinh trả lời cho câu hỏi : Mô men động lượng là - Giáo viên gợi ý trong chuyển động quay L  I đặc gì? Viết biểu thức của nó trưng cho chuyển động quay và nó là một đại lượng vật - Hoïc sinh vieát ñôn vò leân baûng lí mới - Từng nhóm thảo luận và giải bài - Hướng dẫn học sinh suy ra đơn vị của mômen động - Trả lời câu hỏi C1 và C2 lượng - Hoïc sinh ñieàn vaøo baûng - Nêu bài toán ví dụ - Trình baøy baûng 3.1 Hoạt động 4: Trình bày định luật bảo toàn mômen động lượng Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên dL - Học sinh có nhận xét và suy ra mô men động lượng - GV gợi ý từ phương trình M  neáu M = 0 thì L = dt được bảo toàn haèng soá - Hoïc sinh neâu yù kieán cuûa mình - GV khái quát hoá vấn đề và cho từng nhóm phát biểu ý kiến về mô men động lượng khi tổng mô men lực bằng khoâng Các nhóm thảo luận và trả lời được 2 vấn đề: Hỏi : Khi vật có mô men quán tính không đổi và mô men -Trường họp vật có mô men quán tính đối với trục quán tính thay đổi thì ta rút ra điều gì? quay không đổi thì vật không quay hoặc quay đều quanh trục đó - Trường hợp vật có mô men quán tính đối với trục quay thay đổi thì I = hằng số hay I11  I 2 2 Với I11 và I 2 2 là mô men động lượng ở hai thời. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ñieåmt1 vaø t2 D. CUÛNG COÁ Hoạt động của học sinh - Đọc phiếu học tập , thảo luận , suy nghĩ - Trình bày đáp án - Trả lời câu hỏi và giải bài tập SGK - Ghi toùm taét noäi dung baøi hoïc. Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh - Ghi baøi taäp veà nhaø - Nhớ lời căn dặn của giáo viên. Hoạt động của giáo viên -Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi trong phiếu học tập - Gợi ý -Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi và làm các bài tập trong SGK - Toùm taét baøi hoïc - Đánh giá tiết dạy. Hoạt động của giáo viên - Daën doø baøi taäp veà nhaø - Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài cho tiết sau. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>