Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.36 MB, 29 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Trường Cao Đẳng Kinh Tế Công Nghệ TP Hồ Chí Minh
Khoa : Cơng Nghệ Sinh Học
Lớp : C4SH3
Sinh Viên Thực Hiện:
Nguyễn Thị Bạch Lan
<i>RNA can thiệp (RNAi)</i> là một cơ chế để bất hoạt gene
gây nên bởi RNA mạch kép (dsRNA). Đó là trình tự đặc
biệt và liên quan đến sự suy thoái của cả hai loại phân tử
RNA: RNA sợi kép (dsRNA) và RNA sợi đơn thường
<b>Sự tạo thành và cơ chế hoạt động của siRNA</b>
RNAi được kích hoạt bởi dsRNA có đầy đủ các cặp bazơ và
có ít nhất 21-23 cặp bazơ. Cịn những phân tử dsRNA dài sẽ được
là cắt thành những mảnh có độ dài khoảng 21-23 bp bởi một
enzyme ngoài tế bào chất được gọi là "Dicer". Những mảnh RNA
được gọi tắt là siRNA (short interfering RNA- RNA ngắn can
<b>Các nhà khoa học Australia đã tìm ra phương pháp mang tên </b>
<b>“con ngựa thành Troy” có khả năng tiêu diệt trực tiếp tế bào </b>
<b>ung thư mà không gây tác dụng phụ với cơ thể người.</b>
Biện pháp “con ngựa thành Troy” có khả năng tiêu diệt trực
tiếp tế bào ung thư mà không ảnh hưởng tới các mô khác trong cơ
thể. Hiện nay, các bác sĩ điều trị ung thư thường sử dụng phương
pháp tiêm hay uống thuốc theo liệu pháp hóa trị, khiến cả tế bào
lành và ung thư đều bị tiêu diệt, ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh
nhân.
Tiến sĩ Jennifer MacDiarmid và Himanshu Brahmbhatt tại
Sydney đã thử nghiệm thành công phương pháp này ở chuột mang
tế bào ung thư của người. Các nhà khoa học dự kiến tiến hành thử
nghiệm phương pháp “con ngựa thành Troy” trên người vào tuần
này tại Trung tâm ung thư Peter MacCullum ở bệnh viện Royal
Melbourne và tại ĐH Melbourne.
Tế bào ung thư phát sinh từ sự tích lũy và chọn lọc nhiều
đột biến liên tiếp có lợi cho sự phân chia và tồn tại của chúng.
Những biến đổi di truyền và đôi khi trên vật chất di truyền
(epigenetic) giúp tế bào ung thư vượt qua được sự khống chế của
các nguyên tắc điều hòa tế bào và cơ thể
Sự khám phá ra cơ chế can thiệp RNA không lâu được nhận
thức rằng đây chính là cơng cụ cần thiết để dị tìm các cơ chế phân
tử bị thay đổi trong tế bào ung thư. Do tính đặc hiệu của q trình
can thiệp RNA kết hợp với tính dể dàng nhân rộng tiến trình thực
nghiệm từ hàng ngàn gene lên tới tồn bộ genome trong một thí
nghiệm, hệ thống các "điểm yếu" của nhiều dạng ung thư sẽ nhanh
chóng được giải mã và hàng loạt thuốc đặc hiệu cho từng loại ung
thư sẽ được điều chế dựa trên hệ thống điểm yếu này.
Nhiều phương pháp bắt đầu từ việc xây dựng một thư viện
chứa các đoạn RNA can thiệp cho toàn bộ gene. RNA can thiệp có
thể được tởng hợp từ hóa chất, từ sản phẩm PCR, từ DNA
Trong quá trình sinh học, miRNA Gene đã được tác đông
bởi enzyme RNA Polymerase II, chuyển hoán và tạo ra microRNA
nguyên thủy, được gọi là pre-miRNẠ. Đây là chuỗi RNA dài hàng
nghìn base, và mang đầu 5'-CAP, và đầu 3' là gốc đa A (Poly-A,
AAAA...).
Pre-miRNAs chứa đựng ít nhất một hay nhiều vịng kẹp tóc
(Hairpin), mỗi vịng dài khoảng ~70 nucleotides. Cũng như tất cả
các RNA khác (kể cả mRNA), pre-miRNA bị tác động cắt đoạn bởi
hai enzymes là drosha ở trong nhân và dicer ở trong tế bào chất
<i>miRNA có chiều dài khoảng 19-24 nucleotides, được tạo ra </i>
<i>(sinh sản) từ tác động cắt đoạn các Hairpin trong pre-miRNA, dài </i>
<i>khoảng 60 - 110 nucleotides, bởi hai enzymes DROSHA, và </i>
<i>DICER.</i>
<i>Gần 70% các miRNA được phát sinh liên quan đến sự điều </i>
<i>tiết trong quá trình tạo (sinh sản) mRNAs và các RNAs không sinh </i>
<i>tổng hợp proteịn. Tuy nhiên, số còn lại được phát sinh độc lập, </i>
<i>khơng phụ thuộc vào q trình trên. Cho đến nay, các chuyên gia </i>
<i>chưa xác định được chức năng của các RNA này</i>
<i>Trong trường hợp bổ sung khơng hồn tồn </i>
<i>(imperfectcomplementary) với 3'UTR của mRNA, sự chuyển hốn </i>
<i>sẽ bị tiết giảm và bị chậm bớt.</i>
<i>miRNA có thể tác động lên gần 200 phiên bản RNA (RNA </i>
<i>transcripts) và nhiều miRNA có thể tác động ảnh hưởng điều tiết </i>
<i>lên một Gene mã hoá protein (protein-coding Gene).</i>
<i>Trong hình này, nếu miRNA kết hợp với RNA Antisense nhân tạo </i>
<i>Antagomir</i>
Như chúng ta thấy, qua trên nửa thế kỷ, những nhà nghiên cứu
sinh học phân tử đã thu được những khám phá ngoạn mục.
Sự khám ra tế bào có một cơ chế đặc biệt – cơ chế can thiệp RNA (RNAi
– RNA interference), đã vượt quá mong đợi và mở rộng hiểu biết của
chúng ta về cơ chế kiểm soát gene trong cơ thể sinh vật.
Việc ngày càng phát hiện ra nhiều chức năng khác nhau của RNA là cơ
sở cho quan điểm cho rằng RNA có thể là đại phân tử sinh học xuất hiện
đầu tiên trong q trình tiến hố chứ khơng phải là DNA hay protein như
Sự phát triển của một tở chức và chức năng chính xác của mỗi tế bào và
mô tùy thuộc vào một cơ chế can thiệp RNA còn nguyên vẹn trong cơ
thể
Hơn nữa, sự khám phá ra can thiệp RNA không
chỉ cung cấp cho chúng ta một cơng cụ thí nghiệm mạnh
mẽ mới để nghiên cứu chức năng của các gene mà cịn
ni dưỡng những mong đợi của chúng ta về những ứng
dụng tương lai của can thiệp RNA trong y học,nông
nghiệp,...
Đặc biệt là Y học nghiên cứu ứng dụng RNAi để chữa
những căn bệnh về tim mạch, ung thư, các bệnh vius: