Giáo án giảng dạy môn Vật lý 11 - Tiết 60: Mắt

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tiết 60 theo ppct. Ngày soạn: 29-3-2009. MAÉT I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: -Trình bày dược cấu tạo của mắt, các đặc điểm và chức năng của mỗi bộ phận của mắt. - Trình bày được khái niệm về sự điều tiết và các đặc điểm liên quan như : Điểm cực viễn, điểm cực cận, khoảng nhìn rỏ. - Trình bày được các khái niệm: Năng suất phân li, sự lưu ảnh. Nêu được ứng dụng của hiện tượng này - Nêu được 3 tật cơ bản của mắt và cách khắc phục, nhờ đó giúp học sinh có ý thức giữ vệ sinh veà maét 2.Kỉ năng: - Vận dụng kiến thức vào giải các bài toán cơ bản về mắt 3.Thái độ: - Có ý thức nghiêm túc trong học tập. Biết cách bảo vệ mắt 4.Trong tâm: - Các khái niệm cơ bản về mắt. II. CHUAÅN BÒ Giáo viên: Mô hình cấu tạo của mắt để minh họa. Các sơ đồ về các tật của mắt. Học sinh: Nắm vững kiến thức về thấu kính và về sự tạo ảnh của hệ quang học. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Viết sơ đồ tạo ảnh qua quang hệ, có giải thích các đại lượng. Hoạt động 2 (20 phút) : Tìm hiểu cấu tạo quang học của mắt. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn I. Caáu taïo quang hoïc cuûa maét Giới thiệu hình vẽ 31.2 Quan saùt hình veõ 31.2. Maét laø moät heä goàm nhieàu moâi trường trong suốt tiếp giáp nhau bằng caùc maët caàu. Nêu đặc điểm và tác dụng Từ ngoài vào trong, mắt có các bộ cuûa giaùc maïc. phaän sau: + Giác mạc: Màng cứng, trong suốt. Nêu đặc điểm của thủy Bảo vệ các phần tử bên trong và làm dòch. khuùc xaï caùc tia saùng truyeàn vaøo maét. Yeâu caàu hoïc sinh neâu ñaëc + Thuûy dòch: Chaát loûng trong suoát coù ñieåm caùc boä phaän cuûa maét. Neâu ñaëc ñieåm cuûa loøng chieát suaát xaáp xæ baèng chieát suaát cuûa ñen vaø con con ngöôi. nước. + Lòng đen: Màn chắn, ở giữa có lỗ Neâu ñaëc ñieåm cuûa theå thuûy troáng goïi laø con ngöôi. Con ngöôi coù tinh. đường kính thay đổi tự động tùy theo Nêu đặc điểm của dịch cường độ sáng. thuûy tinh. + Theå thuûy tinh: Khoái chaát ñaëc trong Neâu ñaëc ñieåm cuûa maøng suoát coù hình daïng thaáu kính hai maët lưới. loài. + Dòch thuûy tinh: Chaát loûng gioáng chất keo loãng, lấp đầy nhãn cầu sau Veõ hình maét thu goïn (hình theå thuûy tinh. 31.3). Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giới thiệu hệ quang học của mắt và hoạt động của noù.. + Màng lưới (võng mạc): Lớp mỏng Veõ hình 31.3. tại đó tập trung đầu các sợi dây thần kinh thị giác. Ở màng lưới có điểm Ghi nhaän heä quang hoïc cuûa vàng V laø nôi caûm nhaän aùnh saùng nhaïy nhất và điểm mù (tại đó, các sợi dây mắt và hoạt động của mắt. thaàn kinh ñi vaøo nhaõn caàu) khoâng nhạy cảm với ánh sáng. Hệ quang học của mắt được coi töông ñöông moät thaáu kính hoäi tuï goïi laø thaáu kính maét. Mắt hoạt động như một máy ảnh, trong đó: - Thaáu kính maét coù vai troø nhö vaät kính. - Màng lưới có vai trò như phim. Hoạt động 3 (20 phút) : Tìm hiểu sự điều tiết của mắt. Điểm cực viễn. Điểm cực cận. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn II. Sự điều tiết của mắt. Điểm cực viễn. Điểm cực cận. 1 1 1 Yêu cầu học sinh nêu Nêu công thức xác định vị Ta coù: =  công thức xác định vị trí trí ảnh qua thấu kính. f d d' aûnh qua thaáu kính. Với mắt thì d’ = OV không đổi. Giới thiệu hoạt động của Ghi nhận hoạt động của Khi nhìn các vật ở các khoảng cách mắt khi quan sát các vật ở mắt khi quan sát các vật ở khác nhau (d thay đổi) thì f của thấu các khoảng cách khác các khoảng cách khác nhau. kính mắt phải thay đổi để ảnh hiện nhau. đúng trên màng lưới. Ghi nhận sự điều tiết của 1. Sự điều tiết Giới thiệu sự điều tiết của mắt. Điều tiết là hoạt động của mắt làm maét. thay đổi tiêu cự của mắt để cho ảnh của các vật ở cách mắt những khoảng khác nhau vẫn được tạo ra ở màng Giới thiệu tiêu cự và độ tụ Ghi nhận tiêu cự và độ tụ lưới. của thấu kính mắt khi của thấu kính mắt khi không + Khi mắt ở trạng thái không điều tiết, không điều tiết và khi điều điều tiết và khi điều tiết tối tiêu cự của mắt lớn nhất (fmax, Dmin). tieát toái ña. ña. + Khi mắt điều tiết tối đa, tiêu cự của maét nhoû nhaát (fmin, Dmax). 2. Điểm cực viễn. Điểm cực cận Giới thiệu điểm cực viễn Ghi nhận điểm cực viễn + Khi mắt không điều tiết, điểm trên cuûa maét. cuûa maét. truïc cuûa maét maø aûnh taïo ra ngay taïi màng lưới gọi là điểm cực viễn CV. Đó cũng là điểm xa nhất mà mắt có thể nhìn rỏ. Mắt không có tật CV ở xa Tương tự điểm cực viẽân, Trình bày về điểm cực cận vô cùng (OCV = ). yeâu caàu hoïc sinh trình baøy cuûa maét. + Khi maét ñieàu tieát toái ña, ñieåm treân về điểm cực cận của mắt. trục của mắt mà ảnh còn được tạo ra Yêu cầu học sinh xem Nhận xét về khoảng cực ngay tại màng lưới gọi là điểm cực baûng 31.1 vaø ruùt ra nhaän caän cuûa maét. cận CC. Đó cũng là điểm gần nhất mà Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> xeùt. Ghi nhận khoảng nhìn rỏ, Giới thiệu khoảng nhìn rỏ, khoảng cực viễn, khoảng khoảng cực viễn, khoảng cực cận của mắt. cực cận của mắt.. mắt còn nhìn rỏ. Càng lớn tuổi điểm cực câïn càng lùi xa mắt. + Khoảng cách giữa CV và CC gọi là khoảng nhìn rỏ của mắt. OCV gọi là khoảng cực viễn, Đ = OCC gọi là khoảng cực cận.. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. V. CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM 1.Giữa mắt và máy ảnh có sự tương đồng? a.Thuûy tinh theå vaø vaät kính. b.Giaùc maïc vaø phim aûnh. c.Con ngươi và màn lưới. d.Thuûy dòch vaø vaät kính. 2.Sự điều tiết của mắt là: a. thay đổi tiêu cự của thủy tinh thể để ảnh của vật ở vô cùng hiện rõ trên võng mạc. b.thay đổi tiêu cực của thủy tinh thể để ảnh của vật ở điểm cực cận hiện rõ trên võng mạc. c. thay đổi tiêu cự của thủy tinh thể để ảnh của vật ở cực viễn hiện rõ trên võng mạc. d. thay đổi tiêu cự của thủy tinh thể để ảnh của vật trong khoảng nhìn rõ của mắt hiện rõ trên voõng maïc. 3.Khi khoâng ñieàu tieát thì: a.tiêu cự cực đại và độ tụ cực tiểu. b. tiêu cự cực đại và độ tụ cực đại. c. tiêu cự cực tiểu và độ tụ cực tiểu. d. tiêu cự cực tiểu và độ tụ cực đại.. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>