Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1 - Bài 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 3)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 1 - Bµi 1 TiÕt 1 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. v¨n b¶n:. cổng trường mở ra (LÝ Lan) a/ Mục tiêu cần đạt : Gióp h/s: - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối víi con c¸i. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với mỗi con người. - TÝch hîp víi phÇn tõ ghÐp vµ liªn kÕt trong v¨n b¶n. b/ TiÕn tr×nh bµi d¹y : * ổn định lớp. *KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña h/s. *Bµi míi: Tất cả chúng ta đều đã trải qua cái buổi tối và đêm trước ngày khai giảng trọng đại và thiêng liêng chuyển từ mẫu giáo lên lớp 1. Còn vương vấn trong trí nhí cña chóng ta bao båi håi xao xuyÕn, c¶ lo l¾ng vµ sî h·i, m¬ hå. B©y giê nhớ lại, có lẽ chúng ta sẽ mỉm cười và thấy thật ngây thơ, thật ngọt ngào. Thế còn tâm trạng cuả mẹ như thế nào khi cổng trường mở ra để đón đứa con yêu cña mÑ?. -1Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> I) Giíi thiÖu chung Giáo viên hướng dẫn học sinh. - “CTMR” lµ bµi b¸o cña Lý Lan in trªn. t×m hiÓu xuÊt xø cña v¨n b¶n. b¸o “Yªu trΔ- 166 - TPHCM - 1/9/2000 - §©y lµ 1 trong 4 v¨n b¶n nhËt dông trong CT ng÷ v¨n líp 7. II) §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. §äc, kÓ. - Gv: Đây là văn bản nhật dụng được viết theo phương thức biểu cảm. Đó là dòng chảy cảm xúc của lòng mẹ > < con thơ qua độc thoại nội tâm của mẹ  §äc - Đọc đúng chính tả, giọng nhẹ nhàng, tha thiết, đầy tình thương yêu. - Gv đọc, h/s đọc, nhận xét , sửa:  KÓ V¨n b¶n nµy kh«ng cã cèt truyÖn, kh«ng cã sù viÖc, khi kÓ, cÇn chó ý diÔn biến tâm trạng của người mẹ. 2) Chó thÝch L­u ý c¸c chó thÝch lµ tõ l¸y, tõ ghÐp(1,2, 7, 10) 3) Bè côc ? V¨n b¶n nµy viÕt vÒ viÖc g×?(th¶o. Tâm trạng của mẹ trong đêm không. luËn nhãm). ngủ trước ngày khai trường đầu tiên. ? Vậy diễn biến tâm trạng đó như thế. cña con: - Khi mÑ ng¾m con ngñ, nghÜ vÒ. nµo?. con. - MÑ nhí l¹i ngµy ®i häc ®Çu tiªn cña m×nh. - Mẹ nghĩ về ngày khai trường ở nước ngoài. - Mẹ nghĩ đến ngày mai của con.. -2Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 4) Ph©n tÝch ? Trong đêm trước ngày khai trường lần Trong đêm trước ngày khai trường ®Çu tiªn cña con, t©m tr¹ng cña 2 mÑ con ®Çu tiªn cña con: - MÑ: thao tøc kh«ng ngñ, suy. ®­îc biÓu hiÖn ntnµo?. nghÜ triÒn miªn ? Râ rµng lµ 2 t©m tr¹ng hoµn toµn kh¸c nhau. Vậy tại sao người mẹ lại không. - Con: Thanh th¶n, nhÑ nhµng, v« t­. ngñ ®­îc? a)V× mÑ qu¸ lo sî cho con. b) V× mÑ b©ng khu©ng xao xuyÕn khi nhớ về ngày khai trường của mình. c) V× mÑ qu¸ bËn dän dÑp nhµ cöa. d) V× mÑ tr¨n trë, suy nghÜ vÒ con, võa b©ng khu©ng nhí vÒ ngµy x­a. ? Mẹ đã không ngủ và mẹ đã suy nghĩ gì - Mẹ bâng khuâng, xao xuyến âu yếm khi ng¾m con say giÊc?. nh×n con th¬ ngñ víi nh÷ng phót gi©y hạnh phúc nhất của người mẹ, của t×nh mÉu tö.. ? Và trong suy nghĩ triền miên , mẹ đã - Mẹ xúc động nhớ lại tuổi thơ, đến nghĩ đến những gì?. thơì cắp sách tới trường, đến ngày. (Mẹ nhớ đến bà ngoại cũng như mấy khai giảng mà mẹ từng trải qua. chục năm sau con sẽ nhớ đến mẹ như đêm nay. Và bao kỷ niệm tuổi thơ cứ ngân nga trong mẹ để mẹ lại muốn truyÒn c¸i r¹o rùc, xao xuyÕn Êy sang cho con, để trong trí nhớ bé thơ ấn tượng niềm vui ngày khai trường in đậm suốt đời). - Mẹ nghĩ đến ngày khai trường ở ? Từ tâm trạng bâng khuâng xao xuyến nước Nhật. -3Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đó, bà mẹ nghĩ về 1 ngày khai trường ở nước Nhật. Hãy tìm câu văn giúp em nhận thấy sự chuyển đổi tâm trạng của mÑ? ?Đó là cách chuyển đổi rất tự nhiên tạo - “ Ai cũng biết rằng…” m¹ch ý cho ®o¹n v¨n ? Trong niÒm mong ­íc cña mÑ vÒ quang cảnh ngày khai trường sẽ diễn ra ở nước ta, có 1 câu văn nói lên được tầm quan trọng của nhà trường >< thế hệ trẻ. §ã lµ … ? Em hiểu câu văn đó như thế nào? (Th¶o luËn nhãm) (¦íc m¬ trÎ em nhËn ®­îc sù ch¨m sãc, giáo dục với tất cả tình thương yêu của - “§i ®i con,…”. x· héi).. =>sự tin tưởng, khích lệ con. ? Và buổi sớm mai là ngày khai trường lớp 1 của con. Mẹ sẽ đưa con đến trường. Mẹ sẽ dắt con qua cánh cổng rồi bu«ng tay ra. Em nghÜ thÕ nµo vÒ c©u “§i ®i con,…” ( Con mẹ sẽ từ mái ấm gia đình đến với mái trường thân yêu, sẽ được lớn lên.Thế giớ kỳ diệu của hiểu biết phong phú, của những t/c mới, con người mới, quan hệ mới sẽ mở ra, sẽ đến với con. Con của mẹ sẽ dần bước vào đời).. -4Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> III) Tæng kÕt - Ghi nhí ? H·y nªu nh÷ng nhËn xÐt vÒ c¸ch d®, - C¸ch thÓ hiÖn t©m tr¹ng nhá nhÑ, s©u thể hiện tâm trạng của người mẹ trong lắng v¨n b¶n.. - Hiểu được tấm lòng thương yêu sâu. ? Bµi v¨n gióp em hiÓu ®­îc g×?. nặng của người mẹ ><con, vai trò to. H/s đọc ghi nhớ.. lớn của nhà trường >< cuộc đời của mỗi con người. IV) LuyÖn tËp. ? Trong văn bản ta đã gặp rất nhiều tâm - Rất nhiều lời tâm sự của người mẹ sự của người mẹ. Có phải người mẹ tưởng như là >< con .Nhưng thực ra ®ang trùc tiÕp nãi víi con?. người mẹ đang tâm sự với chính mình. C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông ntn?. => Lµm næi bËt t©m tr¹ng n/v, kh¾c ho¹ t©m t­ t×nh c¶m, nh÷ng ®iÒu s©u th¼m khã nãi trùc tiÕp.. ? Tỉm hiểu chủ đề của văn bản, đánh dÊu vµo a) Vai trò của nhà trường đối với con người. b). T/c s©u nÆng cña mÑ >< con. c). C¶ hai ý trªn V) Hướng dẫn về nhà. - Viết đoạn văn triển khai câu chủ đề: “ Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra” - Lµm bt1 - So¹n : :MÑ T«i” - Đọc thêm : “trường học”.. -5Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÕt 2 ( Ngµy). v¨n b¶n:. mÑ t«i (Etmônđôđơ Amixi) a/ Mục tiêu cần đạt Gióp hs: - Hiểu được tác dụng lời khuyên của bố về lỗi của một đứa con với mẹ. Thấm thÝa nh÷ng t×nh c¶m thiªng liªng, s©u nÆng cña bè mÑ dµnh cho con c¸i. - Khai thác nghệ thuật của một bức thư mang tính văn học để thấy được sự thuyÕt phôc cña lêi th­. - TiÕp tôc tÝch hîp víi tõ ghÐp vµ c¸ch liªn kÕt v¨n b¶n. b/ TiÕn tr×nh bµi d¹y  ổn định lớp.  KiÓm tra bµi cò. ? Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra được qua văn bản “ Cổng trường mở ra” lµ g×?  Bµi míi. “Riªng mÆt trêi chØ cã mét mµ th«i Và mẹ em chỉ có một trên đời” Đúng vậy , trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghÜa hÕt søc lín lao, thiªng liªng vµ cao c¶. Nh­ng kh«ng ph¶i khi nµo chóng ta cũng ý thức hết được điều đó. Có lẽ chỉ đến khi mắc lỗi lầm cta mới nhận ra tất c¶. Bµi v¨n “MT” sÏ gióp chóng ta c¶m nhËn thÊy bµi häc nh­ thÕ.. -6Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> I) Giíi thiÖu chung 1) T¸c gi¶ Hs đọc chú thích * ? Em hãy nêu những hiểu biết về tác - Etmôn đô đơ Amixi (1846 - 1908) là gi¶?. nhà văn, nhà hoạt động xh, nhà văn hoá lớn của nước ý.. - 1866 là sĩ quan quân đội. - 1868 rời quân ngũ đi du lịch tới Sự nghiệp văn chương của ông rất đáng nhiều nước tù hµo, trªn nhiÒu thÓ lo¹i. - 1891 gia nhập đảng xã hội ý với mđ chiến đấu cho công bằng xh, vì h¹nh phóc cña ndl®. 2) V¨n b¶n “MÑ t«i” ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n?. - TrÝch trong “Nh÷ng tÊm lßng…”-. (“Nh÷ng…” lµ cuèn nhËt ký cña Et 11 1886 - Vb lµ trang nhËt ký cña Enric«.. tuæi.. Trong đó có 6 bức thư của bố và 3 bức - Thuộc thể loại vb nhật dụng. th­ cña mÑ göi cËu con trai. C¸ch viÕt th­ nµy lµ c¸ch gd tÕ nhÞ, s©u s¾c, thường có ở các gia đình trung lưu, trí thøc. II) §äc hiÓu v¨n b¶n 1) §äc: - Cần thể hiện được những tâm tư và tình cảm buồn, khổ của người cha trứớc lỗi lầm của con và sự trân trọng của người cha với mẹ của Enricô. 2) Chó thÝch. -. Chó ý c¸c chó thÝch lµ tõ ghÐp mµ dÔ nhÇm lµ tõ l¸y vµ c¸c chó thÝch lµ. thµnh ng÷. 3) Bè côc. -7Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ? Theo em , vb cã bè côc ntn?. Gåm 2 phÇn: - PhÇn ®Çu : 3 c©u: M® viÕt th­ cña bè và cảm xúc của E khi đọc thư đó. - PhÇn sau: Toµn v¨n bøc th­ vµ ý nghĩa của bức thư đó.. 4) Ph©n tÝch ? Đọc vb,cô cứ băn khoăn, hình như giữa - Qua bức thư người bố gửi cho con, nhan đề và nội dung vb không phù hợp hình tượng người mẹ hiện lên thật cao bởi nội dung văn bản là 1 bức thư người cả. bố gửi cho con mà nhan đề lại là “Mẹ - Người mẹ chính là tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết đều hướng tới để. t«i”?. lµm s¸ng tá.. (Hs th¶o luËn). ? Và ở phần đầu trang nhật ký En đã cho - Bố viết thư cho E vì E đã vô lễ, chóng ta thÊy m® viÕt th­ cña bè lµ g×?. thiÕu kÝnh träng mÑ. Bè nghiªm kh¾c c¶nh c¸o E.. ? Đọc thư của bố E đã có cảm xúc ntn? - E xúc động vô cùng. ? V× sao E l¹i cã c¶m xóc nh­ vËy, chóng ta cïng t×m hiÓu néi dung bøc th­. ? Qua thư bố bộc lộ thái độ gì với E? (phiÕu ht). a) C¨m tøc b) Ch¸n n¶n c) Lo ©u * d) Nghiªm kh¾c buån b·. ? Tìm những câu văn thể hiện thái độ cña bè? - Bè rÊt ®au lßng khi E m¾c lçi.(Sù …. -8Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Cã ý kiÕn cho r»ng, qua nh÷ng lêi nãi Nh­ mét nh¸t dao ®©m vµo tr¸i tim đó, người bố thể hiện thiếu ty thg E? Em bố vậy). suy nghÜ thÕ nµo? Bố nói với con bằng giọng thư trìu mến, =>Bố rất yêu thương con, rất kiên yêu thương. Ông nhắc lại tên con nhiều quyết, nghiêm khắc với E và nói cho lần và bằng những lời thủ thỉ, tha thiết E biết rõ nỗi đau đớn, đắng cay của khiÕn cho lêi gi¸o huÊn cø thÊm s©u vµo m×nh. t©m hån con. §ã chÝnh lµ 1 trong nh÷ng nguyên nhân làm cho E xúc động vô cïng. ? Ngoài việc bộc lộ thái độ của mình bố còn dành phần lớn bức thư để gợi nhớ về mÑ. T¹i sao l¹i nh­ vËy? ( Hs th¶o luËn). -Bè gîi l¹i kû niÖm vÒ mÑ. -Bè chØ cho E thÊy nçi bÊt h¹nh cña. ? Bè dïng c¸ch nãi ntn?. (Ta thấy những lời giáo huấn của người tuổi thơ mồ côi mẹ và nỗi ân hận khi bố E thật gần gũi, cảm động như của nhớ lại đã có lúc làm mẹ đau lòng. chính người cha chúng ta vậy bởi truyền thống đạo lí người VN ta có nhiều những lêi khuyªn: “ C«ng cha…. Cho trßn ch÷ hiÕu…”còng thËt gi¶n dÞ mµ s©u s¾c). ? Qua đó em cảm nhận được những gì về h/a người mẹ và ý thức được trách nhiệm =>Lòng mẹ bao la với đức hy sinh vô. cña kÎ lµm con ntn?. (§óng vËy chóng ta cÇn hiÓu ®­îc tÊm bê. Con c¸i ko ®­îc v« lÔ víi cha mÑ. lòng người mẹ dành cho con, lo cho con. -9Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> và điều này đã từng được diễn tả thật cảm động qua vb “CTMR”. ? Và h/a người mẹ cứ lớn dần trong tâm trí con để đến cuối thư bố đã khuyên E xin lçi mÑ ntn?. - Bè khuyªn E xin lçi mÑ mét c¸ch. ? §äc xong bøc th­ em nhËn thÊy ®iÒu kiªn quyÕt. gì đã khiến E xúc động vô cùng? ( C©u hái sgk, tr¶ lêi a,c,d). ? Có ý kiến cho rằng ,bức thư là một nỗi đau của người bố,một sự tức giận cực độ nhưng cũng là lời yêu thương tha thiết. Nếu em đã từng có lỗi với mẹ, em có xúc động bởi bức thư này ko? ? Cho đến lúc này em đã hiểu vì sao bố Đảm bảo sự kín đáo tế nhị mà lại có l¹i dïng h×nh thøc viÕt th­ cho em?. thÓ nh¾c nhë ®­îc nhiÒu lÇn.. (§©y chÝnh lµ mét bµi häc vÒ c¸ch øng xö). ? Chính bởi vậy nhan đề vb là “Mẹ tôi” mµ chóng ta vÉn c¶m nhËn ®­îc t×nh cha Êm ¸p. Em cã biÕt nh÷ng c©u th¬ nµo viÕt riêng để dành tặng bố? ( Bè d¹y cho biÕt nghÜ Réng l¾m lµ mÆt bÓ Dµi lµ…) (X Quúnh). - 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> III)Tæng kÕt , ghi nhí ? Häc v¨n b¶n nµy em cã nh÷ng c¶m nhËn g× ? Mẹ tôi là bài ca tuyệt đẹp để lại trong chúng ta h/a cao đẹp thân thương của ngưòi mẹ hiền, người cha mẫu mực. Văn bản đã giáo dục chúng ta bài học hiếu thảo , đạo làm con. Tất cả được thể hiện bằng cách viết thư tế nhị mà sâu sắc đạt hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao. IV) LuyÖn tËp - Hãy đọc diễn cảm đoạn thư thể hiện vai trò lớn lao của người mẹ. - Có thể kể lại sự ân hận của em trong một lần lỡ gây lầm lỗi để bố mẹ buồn. - §äc thªm “ Th­ göi mÑ” “V× sao hoa cóc…” V) Hướng dẫn về nhà - Lµm bµi tËp SGK - Tại sao lại nói, câu “thật đáng xấu hổ…” là một câu thể hiện sự liên kết cảm xúc lớn nhất của người cha với một lời khuyên dịu dàng? Câu truyện tâm trạng đó có hợp lý ko? - S­u tÇm nh÷ng lêi th¬ c©u h¸t nãi vÒ c«ng cha nghÜa mÑ. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. - 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TiÕt 3: (Ngµy) TiÕng viÖt:. tõ ghÐp A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh: - Trên cơ sở ôn tập khái niệm từ ghép đã được học ở lớp dưới, học sinh hiểu thêm về các loại từ ghép và nghĩa của các loại từ ghép đó. - Lờy các ví dụ trong các văn bản đã học làm ngữ liệu. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? ở lớp 6 em đã hiểu bvề từ ghép. Hãy nêu khái niệm về loại từ này? * Bµi míi: Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tõ ghÐp, giê häc h«m nay, chóng ta sÏ cïng tÈm hiốu kư hŨn vồ cÊu tÓo vÌ nghườ cĐa cĨc loÓi tõ ghƯp. I. c¸c loai tõ ghÐp :. 1. VÝ dô : SGK Học sinh đọc ví dụ 1 SGK. 2. NhËn xÐt : ? Xác định các từ ghép có trong 2 - “bà nội” VD a, b thuéc phÇn 1. (bµ ngo¹i, th¬m phøc).. + NÐt chung nghÜa. - “bµ ngo¹i”. lµ bµ.. +. nghÜa. NÐt. kh¸c. nhau lµ do t/d br sung nghÜa c¸c tiÕng + ? C« cã thªm tõ ghÐp “bµ néi”.. “néi”,. “ngo¹i”. “bµ” – tiÕng chÝnh.. + “néi”, “ngo¹i” – tiÕng phô.. H·y so s¸nh nÐt nghÜa gièng vµ. - 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> kh¸c nhaugi÷a 2 tõ “bµ n«i”, “bµ => §ã lµ 2 tõ ghÐp CP.. ngo¹i”? ? Qua đó em có nhận xét như thế nµo vÒ vai trß cña 2 tiÕng trong mçi tõ ghÐp trªn? ? Tõ nhËn xÐt trªn, em h·y gäi tªn cho 2 từ ghép đó?. ? Tương tự như vậy, em hãy so “thơm phức” s¸nh 2 tõ ghÐp “th¬m phøc” vµ “th¬m ng¸t” = Hai tõ ghÐp CP. “th¬m ng¸t”? ? Trong các từ ghép CP đó, em thấy + Tiếng chính thường đứng trước, Tiếng phụ thường đứng sau.. vị trí của các tiếng C, P thường như thÕ nµo?. ? Nh­ vËy, em hiÓu thÕ nµo lf tõ - Tõ ghÐp CP cã tiÕng chÝnh vµ ghÐp chÝnh phô?. tiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng. ( G lưu ý trường hợp một số từ chính. Tiếng chính đứng trước, ghép CP Hán Việt có vị trí các tiếng phụ đứng sau. tiếng CP ngược lại: lục quân, hải qu©n …) Bµi tËp nhanh T×m c¸c tõ ghÐp CP. Tõ ghÐp:. - Theo dâi phÇn 2.. ? C¸c tiÕng trong 2 tõ ghÐp “quÇn “quÇn ¸o”, “trÇm bæng” kh«ng ¸o”, “trÇm bæng” cã ph©n ra tiÕng ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô mµ C-P kh«ng?. các tiếng bình đẳng với nhauvề mặt ng÷ ph¸p.. - 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ? Dựa vào kến thức đã học, em hãy -> Đó là 2 từ ghép đẳng lập. gọi tên 2 từ ghép đó? ? Vậy em hiểu thế nào là từ ghép * Từ ghép đẳng lậpcó các tiếng đẳng lập?. bình đẳng về mặt ngữ pháp, không. Bµi tËp nhanh. ph©n tiÕng chÝnh, tiÕng phô – Cã. Xác định từ ghép ĐL, CP trong thể đảo vị trí các tiếng. ®o¹n th¬: “Xu©n nµy vui TÕt l¹i vui quª Lai chuyÖn lµm, ¨n, chuyÖn héi, hÌ. “néi”, “ngo. Xanh,biếc đầu xuân hương mạ sớm Giậu tầm xuân nở, bướm vàng hoe”. (NguyÔn BÝnh). ? Vẽ sơ đồ từ ghép và nêu đặc điểm tõ ghÐpCP, tõ ghÐp §L. 3. Ghi nhí: SGK II. nghÜa cña tõ ghÐp :. 1) VÝ dô: 2) NhËn xÐt: ? So sánh nghĩa của từ “bà ngoại” - “bà ngoại”: Người phụ nữ sinh ra víi nghÜa cña tiÕng “bµ”.. mÑ m×nh. - “bà”: người phụ nữ sinh ra bố hoÆc mÑ m×nh.. ? Cho 1 vÝ dô tõ ghÐp C-P vµ so => NghÜa cña tõ “bµ ngo¹i” hÑp s¸nh nghÜa theo c¸ch trªn?. h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh “bµ”.. ? Em cã nhËn xÐt chung vÒ nghÜa * NghÜa cña tõ ghÐp C-P hÑp h¬n cña tõ ghÐp C-P nh­ thÕ nµo?. nghÜa cña tiÕng chÝnh. C¸c tiÕng. - 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> trong tõ ghÐp C-P cã t/c ph©n nghÜa. ? Với các từ ghép ĐL nghĩa của từ - “Quần”: trang phục cho phần dưới ghÐp so víi nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o c¬ thÓ. nªn nã nh­ thÕ nµo?. - “¸o”: trang phôc cho phÇn trªn c¬ thÓ.. §ã còng chÝnh lµ nhËn xÐt vÒ => “quÇn ¸o”: trang phôc nãi nghÜa cña tõ ghÐp §L.. chung. => NghÜa cña tõ “quÇn ¸o” kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña c¸c tiÕng.. ? Nªu ghi nhí vÒ nghÜa cña tõ 3. Ghi nhí: SGK ghÐp. Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi häc. III. luyÖn tËp:. Bµi tËp 1 - Ph©n cho 2 dÉy chuÈn bÞ 2 phÇn: ghÐp C-P, ghÐp §L. - Cử đại diện dẫy lên bảng. Bµi tËp 2 - Th¶o luËn theo bµn. - Trß ch¬i “c¸ mËp tÊn c«ng”. - Phân biệt trường hợp không phải là từ ghép C-P: “bút mực”, “ăn uống”, “trắng xanh”, “vui tươi”. Bµi tËp 3 - T¹o tõ ghÐp §L. - PhiÕu häc tËp. o Bµi tËp 4 - “sách, vở” là 2 DT chỉ ssự vật tồn tại dưới dạng cá thể nên có thể dùng các số từ 1, 2 …để đếm được.. - 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - “s¸ch, vë” lµ tõ ghÐp §L chØ chung c¶ lo¹i nªn kh«ng thÓ dïng sè tõ đếm. Bµi tËp 5 Không phải mọi thứ hoa màu hồng đều gọi là hoa hồng. “hoa hång” tõ ghÐp C-P chØ tªn gäi cña 1 lo¹i hoa. Bµi tËp 6 Các từ ghép: “mát tay”, “mát lòng”…thuộc trường những tính chất còn các tiếng tạo nên nó lại có thể thuộc trường những sự vật. Bµi tËp 7 Máy hơi nước. than tæ ong. b¸nh ®a nem. IV. hướng dẫn về nhà :. - Hoµn thµnh bµi tËp. - ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông tõ ghÐp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. - 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TiÕt 4: (Ngµy) tËp lµm v¨n:. liªn kÕt trong v¨n b¶n A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh thÊy ®­îc: - Muốn đạt được mđ giao tiếp thì văn bản phải có tính liên kết . Sự liên kết ấy cßn ®­îc thÓ hiÖn trªn c¶ 2 mÆt: h×nh thøc ng2 vµ néi dung ý nghÜa. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Em hiÓu v¨n b¶n lµ g×? V¨n b¶n cã nh÷ng t/c nµo? ( văn bản là chuỗi lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thống nhất, có liên kết, mạch lạc, vận dụng pthức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiếp). V¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt, tÝnh m¹ch l¹c. * Bµi míi: Mét trong nh÷ng t/c quan träng nhÊt cña v¨n b¶n lµ tÝnh liªn kÕt. Bëi v× chóng ta sÏ kh«ng thÓ hiÓu ®­îc mét c¸ch cô thÓ vÒ vb¶n, còng nh­ khã cã thÓ tlËp ®­îc nh÷ng v¨n b¶n tèt, nÕu nh­ v¨n b¶n Êy thiÕu tÝnh liªn kÕt. VËy …. I. liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản :. 1. TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n : §äc VD a (SGK).. a, VÝ dô: SGK.. ? Đọc mấy câu đó trong thư, En đã b, Nhận xét: hiểu bố muốn nói gì với mình Các câu văn đã được viết đúng ngữ ch­a?. ph¸p, néi dung ý nghÜa tõng c©u v¨n chÝnh x¸c, râ rµng nh­ng ch­a - 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> t¹o nªn ®­îc v¨n b¶n. ? Nếu En chưa hiểu thì tại lý do Bởi vì giữa các câu trong VD đó nµo?. kh«ng nèi liÒn víi nhau, kh«ng g¾n. a) Vì có câu văn viết chưa đúng bó chặt chẽ với nhau. (thiếu tính liªn kÕt).. ng÷ ph¸p. b) V× cã c©u v¨n néi dung ch­a thËt râ rµng. c) V× gi÷a c¸c c©u ch­a nèi liÒn víi nhau, g¾n bã víi nhau. + Gi¶i nghÜa: Liªn kÕt”: kÕt l¹i víi nhau. (kÕt : buéc l¹i, th¾t l¹i). ? Em có thể đối chiếu VD a này với. d) Ghi nhí: SGK.. nguyên bản đã học để thấy VD này cßn thiÕu c¸c ý nµo?. - Liªn kÕt lµ g¾n liÒn, g¾n chÆt víi. ? VËy muèn cho VD a trë thµnh nhau. ®o¹n v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc th× cÇn - Liªn kÕt v¨n b¶n lµ … ph¶i t¹o cho VD cã yÕu tè liªn kÕt. ? Qua VD em hiÓu liªn kÕt lµ g×? Liªn kÕt v¨n b¶n nghÜa lµ nh­ thÕ nµo? Người viết cần phải biết sử dụng phương tiện gì để tạo nên tính liên kết trong v¨n b¶n? 2. Phương tiện liên kết trong văn bản: a, VÝ dô:. ? Trë l¹i VD a, em cã thÓ nªu râ cần sửa những điểm nào để VD a. VD a (SGK), VD 2b.. trë thµnh v¨n b¶n hiÓu ®­îc.. b, NhËn xÐt: + Trong VD a:. Nhưng nếu một văn bản chỉ có sự - Các ý với nhau, các ý với chủ đề. - 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> liên kết về nội dung ý nghĩa đã đủ không gắn liền nhau. - C¸c diÔn biÕn, t×nh tiÕt kh«ng g¾n. ch­a. XÐt VD 2b :. liền phục vụ cho chủ đề. ? H·y so s¸nh nh÷ng c©u trong VD => ThiÕu liªn kÕt vÒ néi dung ý b với những câu tương đương trong nghĩa. v¨n b¶n “CTMR” ? ? C©u v¨n ë VD b thiÕu yÕu tè nµo? + Trong VD 2b: dïng sai ë tõ ng÷ nµo?. - ThiÕu tõ ng÷ chØ tr×nh tù sù viÖc. ( tõ “b©y giê”). ? Em có thể bổ sung và thay thế - Dùng từ ngữ để thay thế thiếu cho VD b hoµn chØnh nh­ thÕ nµo?. chính xác ( dùng “đứa trẻ” thay. ? Vậy để văn bản có tính liên kết “con” trong trường hợp này là cần phải bảo đảm những yêu cầu gì không phù hợp). => ThiÕu liªn kÕt vÒ h×nh thøc. Th«ng qua toµn bé ghi nhí.. *) Ghi nhí: sgk. III. luyÖn tËp :. Bµi tËp 1 Ví dụ thiếu tính liên kết về hình thức (thứ tự các câu không hợp lý). Từ đó dẫn tới thiếu tính liên kết về nội dung ( dùng ý câu này để tìm câu tiếp theo). Söa:. 1-4-2-5-3 Bµi tËp 2. Cã 2 ý kiÕn: + A- Đoạn văn đã có sự liên kết vì các câu trong đoạn đều có “mẹ tôi”. + B- §o¹n v¨n ch­a cã sù liªn kÕt v× c¸c c©u trong ®o¹n kh«ng nãi cïng mét néi dung. ( Th¶o luËn nhãm). Bµi tËp 3 - Xác định đoạn văn thiếu tính liên kết ở phương diện nào? - 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> ( Phương diện hình thức: Thiếu từ ngữ chỉ n/vật và từ ngữ để chuyển ý. - Các từ ngữ ở chỗ trường, trong nguyên văn, llượt: bà, bà,cháu ,bà , bà, ch¸u, thÕ lµ. Bµi tËp 4 - §äc 2 c©u v¨n: “§ªm nay mÑ kh«ng ngñ ®­îc. Ngµy mai lµ ngµy khai trường của con”. ? Cã ý kiÕn cho r»ng: Hai c©u trªn viÕt vÒ 2 kh«ng gian, thêi gian kh¸c nhau víi 2 sù viÖc, 2 nh©n vËt kh¸c nhau. Cã ph¶i sù liªn kÕt gi÷a chóng thiÕu chÆt chẽ? Vậy vì sao chúng vẫn được đặt cạnh nhau trong văn bản đã học? ( NÕu t¸ch, chØ cã 2 c©u trªn th× chóng lµ 2 c©u rêi nhau. Nh­ng 2 c©u nµy được đặt trong văn bản khi còn có câu thứ 3 đứng tiếp sau kết nối 2 câu trên thµnh1 thÓ thèng nhÊt lµm cho toµn ®o¹n v¨n trë lªn liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau.) III. hướng dẫn về nhà :. - Hoµn thµnh bµi tËp. - Viết đoạn văn ngắn và chỉ rõ tính liên kết trong đó (hình thức, nội dung). - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. - 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>