Phân phối chương trình tự chọn Toán 7

<span class='text_page_counter'>(1)</span>* Ngµy d¹y :.................. TuÇn 1: TiÕt 1+2: V¨n B¶n:. T«i ®i häc ( Thanh TÞnh ). A. Môc tiªu: HS: - Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm .  Troïng taâm: 1. KiÕn thøc: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tôi đi học” . - Nghệ thuật miêu tả tâm lý của trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh 2. KÜ n¨ng: - RÌn cho HS kÜ n¨ng - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm . - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. -KNS:Trao đổi, trình bày giá trị ND và NT của văn bản. 3. Thái độ: Giáo dục HS biết rung động, cảm xúc với những kỉ niệm thời học trò và biết trân trọng, ghi nhí nh÷ng kØ niÖm Êy. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: §äc kÜ v¨n b¶n, so¹n bµi theo SGK. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định tổ chức KiÓm tra sÜ sè : 2.KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: Trong cuộc đời mỗi con người, những kỉ niệm của tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm về buổi đến trường đầu tiên. Tiết häc ®Çu tiªn cña n¨m häc míi nµy, c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu mét truyÖn ng¾n rÊt hay của nhà văn Thanh Tịnh. Truyện ngắn " Tôi đi học " Thanh Tịnh đã diễn tả những kỉ niÖm m¬n man, b©ng khu©ng cña mét thêi th¬ Êy. Hoạt động của thầy và trò HĐ1: KHỞI ĐỘNG ( 5) HĐ2: ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN ( 80’). Cho HS đọc kĩ chú thích * và trình bµy ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh?. Néi dung kiÕn thøc I. T×m hiÓu chung : 1. Taùc giaû: Thanh Tịnh (1911–1988). GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HS tr¶ lêi. GV l­u ý thªm - Giáo viên có thể giới thiệu thêm veà taùc giaû Thanh Tònh. (Thanh Tònh 1911-1988, teân thaät laø Trần Văn Ninh, lên 6 tuổi đổi tên là Traàn Thanh Tònh. OÂng hoïc tieåu hoïc và trung học ở Huế, từ năm 1933 bắt đầu đi làm rồi vào nghề dạy học. Trong sự nghiệp sáng tác của mình, oâng coù maët treân nhieàu lónh vực sáng tác: truyện ngắn, truyện daøi, thô ca, buùt kyù vaên hoïc… Nhöng ông thành công nhất là lĩnh vực truyện ngắn(Quê mẹ) và thơ. Những truyeän ngaén hay nhaát cuûa TT nhìn chung toát lên một tình cảm êm dịu, trong treûo. Vaên oâng nheï nhaøng maø thaám saâu, mang dư vị vừa man mác buồn thương, ngoït ngaøo quyeán luyeán. Toâi ñi hoïc là một trường hợp tiêu biểu). ? V¨n b¶n T«i ®i häc ®­îc trÝch tõ t¸c phÈm nµo ? Gv hướng dẫn HS đọc văn bản Chú ý đọc giọng chậm, dịu, hơi buồn vµ l¾ng s©u; cè g¾ng diÔn t¶ ®­îc sù thay đổi tâm trạng của nhân vật " tôi ". ở những lời thoại cần đọc giọng phï hîp - Gv nhận xét giọng đọc của HS - Gv hướng dẫn HS gi¶i thÝch các chuù thích ? BÊt gi¸c cã nghÜa lµ g×? ? L¹m nhËn cã ph¶i lµ nhËn bõa nhËn v¬ kh«ng? ? Líp 5 ë d©y cã ph¶i lµ líp n¨m em häc c¸ch ®©y 3 n¨m? ? XÐt vÒ thÓ lo¹i v¨n häc Văn bản “Tôi đi học” đươc viết theo thể loại. -Tên thật:Trần văn Ninh. -6 tuổi đổi tên là Trần Thanh Tịnh - Quê : Huế -Thành công ở lĩnh vực thơ và tr. ngắn. - Tác phẩm chính : Quê mẹ, Đi giữa một mùa sen -Sáng tác của ông thường toát lên veû ñaèm thaém ,tình caûm eâm dòu trong treûo.. 2. Taùc phaåm: “T Văn bản “ Tôi đi học”được in trong taäp “Queâ meï” cuûa Thanh Tònh.. -KVB:Văn bản nhật dụng. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nào ?Thuộc kiểu VB nào?PTBĐ là gì? Gîi ý: ?Văn bản được viết theo dòng hồi tưởng hay hiện tại ? ? Văn bản được sử dụng nghệ thuật gì ? - V¨n b¶n biÓu c¶m - thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng. M¹ch truyÖn ®­îc kÓ theo dßng håi tưởng của nhân vật " Tôi ", theo trình tự thời gian của buổi tựu trường đầu tiªn. ?Truyeän coù boá cuïc nhö theá naøo? VËy cã thÓ t¹m ng¾t thµnh nh÷ng ®o¹n nh­ thÕ nµo? + Cảm nhận của “Tôi” trên đường tới trường => từ đầu… ngọn núi + Cảm nhận của “Tôi” lúc ở sân trường => tiếp theo… nghĩ cả ngày nữa. + Cảm nhận của “Tôi” trong lớp học => còn lại ? Em h·y cho biÕt nh©n vËt chÝnh cña v¨n b¶n nµy lµ ai? - Nh©n vËt " T«i " ? Vì sao em biết đó là nhân vật chÝnh? ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? - Ng«i thø nhÊt. ? Nỗi nhớ buổi tựu trường được khơi nguån tõ thêi ®iÓm nµo? - Thêi ®iÓm: cuèi thu thêi ®iÓm khai trường. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi ®iÓm Êy? ? C¶nh thiªn nhiªn, c¶nh sinh ho¹t hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? ? Tại sao thời điểm, cảnh thiên nhiên, cảnh sinh hoạt lại trở thành KN trong tâm trí của TG? Đó là thời điểm, nơi chốn quen thuộc. -Thể loại:Truyện ngắn trữ tình -PTBĐ:TS xen MT và BC. - Bè côc:3 ®o¹n. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong buổi tựu trường đầu tiên: * Kh¬i nguån kØ niÖm: - Thêi ®iÓm gîi nhí: cuèi thu. - C¶nh thiªn nhiªn: L¸ rông nhiÒu, m©y bµng b¹c - C¶nh sinh ho¹t: MÊy em nhá rôt rÌ.............. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> gần gủi, gắn liền với tuổi thơ của tác giả ở quê hương. Đó là lần đầu tiên được cắp sách tới trường * GV chèt: - Sự liên tưởng tương đồng, tự nhiên gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø cña b¶n th©n đã khơi nguồn kỉ niệm ngày đầu cắp sách tới trường. ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm cò nh­ thÕ nµo? ? Những từ đó thuộc từ loại gì? tác dụng của những từ loại đó? - Tõ l¸y diÔn t¶ c¶m xóc, gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø GV: Những cảm xúc của tác giả qua các từ nao nức, mơn man… góp phần rút ngắn khoảng thời gian quá khứ vaø hieän taïi, laøm cho caâu chuyeän xaûy ra từ lâu lắm mà như hôm qua (TiÕt 2) GV chuyÓn ý: VËy trªn con ®­êng cùng mẹ đến trường, nhân vật tôi có t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo? Chóng ta sÏ t×m hiÓu tiÕp ë ®o¹n 2. - Cho học sinh đọc tõ: “Buổi mai hôm ấy” đến “trên ngọn núi”. ? Trên đường tới trường c x NV tôi được biểu hiện ntn? * Các cảm nhận của “Tôi’ trên đường tới trường : Con đường quen đi lại lắm lần mà => thấy lạ - Cảm nhận cảnh vật đÒu thay đổi thấy tr. trọng, đứng đắn ? Điều này chứng tỏ điều gì? ? Chi tiết “tôi không còn lội qua sông thả diều như như thường ngày… sơn nữa” có ý nghĩa gì ? - Thay đổi hành vi : Lội qua sông thả diều, đi ra đồng nó đùa => đi học =>. => Liên tưởng tương đồng, tự nhiên gi÷a hiÖn t¹i - qu¸ khø. - T©m tr¹ng: Nao nøc, m¬n man, t­ng bõng rén r·....... *Trªn con ®­êng cïng mÑ tíi trường:. - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn => dấu hiệu đổi khác trong tình cảm và nhận thức của cậu bé ngày đầu đến trường. - CÈn thËn, n©ng niu mÊy quyÓn vì,. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> cậu bế tự thấy mình lớn lên, nhận thức của cậu bé về sự nghiêm túc học hành ? Có thể hiểu gì về nhân vật “Tôi” qua chi tiết “ghì thật chặt 2 cuốn vở mới trên tay và muốn thử sức mình tự cầm bút thước”. => Có chí học ngay từ đàu muốn tự mình đảm nhiệm việc học tập, muốn được chỉnh chạc như bạn bè, không thua kém họ … ? Theo em nh÷ng tõ " thÌm, bÆm, gh×, xÖch, chói, muèn....." lµ nh÷ng tõ lo¹i gì? - Động từ được sử dụng đúng chổ -> H×nh dung dÔ dµng t­ thÕ vµ cö chØ ngộ nghĩnh, ngây thơ và đáng yêu. HS đọc diễn cảm đoạn 3. ? Cảnh trước sân trường làng Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí tác giả có gì nổi bật - Trường Mĩ Lí : Rất đông người, ngời nào cũng đẹp ? Cảnh tượng được nhớ lại có ý nghĩa gì ? => Phong cảnh không khí đặc biệt của ngày hội khai trường. =>Thể hiện t tưởng hiếu học của NDta ? Khi tả những học trò nhỏ tuổi lần đầu đến trường, tác giả dung hình ảnh so sánh nào ? - Trường Mĩ Lí : Cao ráo, sạch sẽ hơn các nhà trường trong làng => xinh xắn, oai nghiêm như đình làng… khiến tôi lo sợ vẩn vơ => Hình ảnh so sánh : Lớp học => đình làng nơi thờ cúng tế lễ, thiêng liêng, cất giấu những điều bí ẩn ? Em hiểu gì qua hình ảnh so sánh này ?. lóng tóng muèn thö søc, muèn khẳng định mình khi xin mẹ cầm bút, thước..  Tâm trạng hăm hở, háo hức. * Khi đến trường: - Trường Mĩ Lí : Rất đông người, ngời nào cũng đẹp => Phong cảnh không khí đặc biệt của ngày hội khai trường. - Lo sî vÈn v¬. => Diễn tả cảm xúc trang nghiêm của tác giả về mái trường, đề cao tri thức của con người trong trường học… - Bì ngì, ­íc ao thÇm vông -Ch¬ v¬, vông vÒ, lóng tóng. ? Nh©n vËt cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> khi? ? Ngày đầu đến trường em có những c¶m gi¸c vµ t©m tr¹ng nh­ nh©n vËt " T«i " kh«ng? Em cã thÓ kÔ l¹i cho c¸c bạn nghe về kĩ niệm ngày đầu đến trường của em? ? Qua 3 ®o¹n v¨n trªn em thÊy t¸c gi¶ đã sử dụng nghệ thuật gì? - So s¸nh. ? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt đó? - Gợi cảm, làm nỗi bật tâm trạng cña nh©n vËt " t«i " còng nh­ cña những đứa trẻ ngày đầu đến trường. HS chó ý ®o¹n tiÕp theo ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt " T«i ". Khi nghe ông Đốc đọc bản danh sách học sinh míi nh­ thÕ nµo? ? Được người ta nhìn ngắm nhiều, taâm traïng “toâi” nhö theá naøo? ? V× sao t«i bÊt gi¸c giói ®Çu vµo lßng mÑ nøc nì khãc khi chuÈn bÞ vµo líp. ( C¶m gi¸c l¹ lïng, thÊy xa mÑ, xa nhµ, kh¸c h¼n nh÷ng lóc ch¬i víi chóng b¹n). ? Cã thÓ nãi chó bÐ nµy cã tinh thÇn yÕu ®uèi hay kh«ng? ? Tất cả những chi tiết trên cho thấy đó là một tâm trạng như thế nào? HS đọc đoạn cuối: ? Khi bước vào chỗ ngồi trong lớp caûm giaùc cuûa nhaân vaät “toâi” nhö theá naøo?. ? Ñoù laø moôt tađm tráng nhö theẫ naøo?. * Khi nghe «ng §èc gäi tªn vµ rêi tay mÑ vµo líp: - Nghe gọi đến tên : giật mình và luùng tuùng. - Lóng tóng cµng lóng tóng h¬n - Rúi đầu vào lòng mẹ nức nở. khoùc..  Taâm traïng lo laéng, hoài hoäp * Khi ngồi vào chỗ của mình đón nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn: - Nhìn baøn gheá laïm nhaän laø vaät cuûa rieâng mình. - Baïn chöa heà quen bieát nhöng khoâng caûm thaáy xa laï.  Tâm trạng vừa xa lạ vừa gần gũi nhưng vừa ngỡ ngàng lại vừa tự tin. - C¶m gi¸c l¹m nhËn - KÕt thóc tù nhiªn, bÊt ngê -> ThÓ hiện chủ đề của truyện 2. Thái độ, tình cảm của người lín: - Chăm lo ân cần, nhẫn nại, động viªn..... - Nhân hậu thương yêu và bao dung.. ? Dßng chö " t«i ®i häc " kÕt thóc truyÖn cã ý nghÜa g×? Dßng chö tr¾ng tinh, th¬m tho, tinh khiÕt nh­ niÒm tù hµo hån nhiªn GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> trong s¸ng cña " t«i " ?Thái độ, cử chỉ của những người lớn ( Ông Đốc, thầy giáo trẻ, người mẹ....) như thế nào? Điều đó nói lên ®iÒu g×? Các phụ huynh chuẩn bị chu đáo cho con em ở buổi tựu trường đầu tiên, trân trọng tham dự buổi lễ quan trọng này; Ông đốc là hình ảnh người thầy một người lãnh đạo từ tốn bao dung, chứng tỏ ông là người vui tính, bao dung; trách nhieäm taám loøng cuûa cuûa gia ñình nhà trường đối với thế hệ tương lai). ? Em đã học những văn bản nào có tình cảm ấm áp, yêu thương của những người mẹ đối với con? ( Cổng trường mở ra, mẹ tôi..... ) ?Noäi dung vaên baûn theå hieän ñieàu gì? Tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuaät? - Bố cục theo dòng hồi tưởng, cảm nghĩ của nhân vật theo trình tự thời gian; Tác phẩm giàu chất trữ tình đan xen giữa tự sự và miêu tả với boäc loä taâm traïng caûm xuùc.. III/- Tæng kÕt  Ghi nhí SGK. IV. LUYEÄN TAÄP. HS đọc to, rõ ghi nhớ SGK Hoạt động 3: Luyện tập. - Giaùo vieân cho hoïc sinh luyeän taäp theo caâu hoûi trong SGK. - Cho học sinh làm bài 1, có thể gợi ý để các tổ thảo luận đọc bài đại dieän cuûa nhoùm. - Baøi 2 cho caùc em veà nhaø laøm. Hoạt động 4: GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 4. Cñng cè:(2’) - Em h·y tr×nh bµy nh÷ng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nhân vật tôi trong ngày đầu đến trường? - Thö kÓ cho c¸c b¹n nghe t©m tr¹ng cña em ngµy khai gi¶ng ®Çu tiªn? 5. DÆn dß:(3') - N¾m kÜ néi dung bµi häc. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña b¶n th©n ngµy đầu đến trường. - Xem trước bài: Cấp độ kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ D/ Rót kinh nghiÖm giê d¹y ¦u ®iÓm.............................................................................................................................. ...................................................................................................................................... Tån t¹i .......................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ************************************. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ngµy d¹y :............................ TiÕt 3 - TiÕng ViÖt. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ A. Môc tiªu: - Phân biệt được cấp độ khái quát về nghĩa của từ . - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản .  Troïng taâm: GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 1.Kiến thức : Cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ . 2.Kĩ năng : Thực hành so sánh, phân tích cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ - KNS: Kĩ năng ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng từ đúng nghĩa, trường nghĩa theo mục đích giao tiếp cụ thể 3. Thái độ: Giáo dục HS ý thức tự học B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: B¶ng phô, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Xem trước bài mới. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạv và học: 1. ổn định tổ chức KiÓm tra sÜ sè : 2.KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS ( 2p) 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc 1p HĐ1: KHỞI ĐỘNG HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 15p I/ Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa MỚI hÑp: 1.MÉu GV cho HS quan sát sơ đồ trong SGK 2. NhËn xÐt: ? Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay - Nghĩa từ : Động vật > thú, chim, cá hÑp h¬n nghÜa cña tõ thó, chim, c¸? T¹i sao? - Nghĩa từ thú, chim, cá > voi, hươu, - Vì: Phạm vi nghĩa của từ động vật bao tu hú, sáo, cá rô, cá thu. hµm nghÜa cña 3 tõ thó, chim, c¸ ? Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của từ voi, hươu? Từ - Nghĩa từ : chim réng h¬n tõ tu hó, s¸o? Động vật > thú, chim, cá > voi, ? NghÜa cña c¸c tõ thó, chim, c¸ réng hưu, tu hú, sáo, cá rô, cá thu. hơn đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nµo? - C¸c tõ thó, chim, c¸ cã ph¹m vi nghÜa rông hơn các từ voi, hươu, tu hú....có phạm vi nghĩa hẹp hơn động vật. ? Qua t×m hiÓu cho biÕt thÕ nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa réng? ThÕ nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa hÑp? +Nghĩa của một từ có thể rộng hay hẹp hơn nghĩa của từ khác. +Một từ có nghĩa rộng hơn khi GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của từ ngữ khác. +Một từ có nghĩa hẹp khi được bao hàm nghĩa của từ khác. ? Mét tõ ng÷ cã thÓ vïa cã nghÜa réng vµ nghÜa hÑp ®­îc kh«ng? T¹i sao? - V× tÝnh chÊt réng hÑp cña nghÜa tõ ngữ chỉ là tương đối. ? Em h·y lÊy mét tõ ng÷ võa cã nghÜa réng vµ nghÜa hÑp? HS đọc ghi nhớ: SGK 25 Hoạt động 3 Cho HS lập sơ đồ, có thể theo mẫu bài häc hoÆc HS tù s¸ng t¹o Cho HS th¶o luËn 1 nhãm lµm mét c©u Cho HS lªn b¶ng ghi nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp cña c¸c tõ ë BT3 trong thêi gian 3 phót? ( C©u a, b, c, d). Hs đọc và xác định yêu cầu của bài taäp. -Thực hiện các yêu cầu theo định hướng. Định hướng: -Xét các nghĩa của các từ. -Xét xem từ nào không cùng trường nghóa. Sửa bài: -HS nhaän xeùt cheùo. GV nhận xét và đưa đáp án. ? Cho học sinh chỉ ra các động từ sau đó tìm các từ trong phạm vi. Hoạt động 4: Củng cố,dặn dò Cñng cè - HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp? 3p DÆn dß:. 3. Ghi nhí: SGK Tr 10. II/ - LuyÖn tËp: 1.Bµi tËp 1: 2.Bµi TËp 2: a. Chất đốt. b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. 3.Bµi tËp 3: a. Xe cộ: Xe đạp, xe máy, xe hơi. b. Kim loại: Sắt, đồng, nhôm. c: Hoa qu¶: Chanh, cam. d. Mang: X¸ch, khiªng, g¸nh. 4.Bài tập 4: a, Thuốc lào b, Thủ quỹ c, Bút điện d, Hoa tai. 5.Bài tập 5 : -Động từ có nghĩa rộng : Khóc -Động từ có nghĩa hẹp : Nức nở, sụt sùi. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Häc kÜ néi dung. - Lµm bµi tËp 4. - ChuÈn bÞ bµi " TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ đề của văn bản ". D/ Rót kinh nghiÖm giê d¹y ¦u ®iÓm....................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Tån t¹i.......................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy d¹y :……………. TiÕt 4- TËp lµm v¨n. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản A.Môc tiªu: - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của một văn bản cụ thể . - Biết viết một văn bản bảo đảm tình thống nhất về chủ đề .  Troïng taâm: 1.Kiến thức : - Chủ đề văn bản . - Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản . 2.Kĩ năng : - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản . - Trình bày một văn bản (nói, viết) thống nhất về chủ đề . - KNS: Giao tiếp , phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng cá nhân về chủ đề và tính thống nhất về chủ đề của văn bản 3. Thái độ: - HS có ý thức xác định chủ đề và có tính nhất quán khi xác định chủ đề của văn bản.. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Học bài cũ và xem trước bài mới. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy: 1. ổn định tổ chức 1p KiÓm tra sÜ sè : 2.KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS (2p) GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò TG 1p HĐ1: KHỞI ĐỘNG - GTBM HĐ2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 20p MỚI - Cho học sinh đọc lại văn bản Tôi đi hoïc. ? Tác giả nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình? Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong loøng taùc giaû? - Tác giả nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc trong thời thơ ấu là buổi đầu đi học. Sự hồi tưởng đã gợi lên trong caûm giaùc baâng khuaâng, xao xuyeán veà tâm trạng náo nức bỡ ngỡ theo trình tự của buổi tựu trường đầu tiên - Các em vừa trả lời đó là chủ đề. ? Hãy phát biểu chủ đề của văn bản treân laø gì? - (Những kỷ niệm sâu sắc về buổi tựu trường đầu tiên) ? Từ các nhận thức trên em hãy cho biết chủ đề của văn bản là gì? (Chủ đề văn bản là đối tượng và vấn đề chính được tác giả nêu lên trong vaên baûn.) ? Căn cứ vào đâu em biết văn bản Tôi đi học nói lên những kỷ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên? ? Để tái hiện những kỷ niệm về ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của văn bản và sử dụng những từ ngữ, caâu nhö theá naøo? (nhan đề, từ ngữ, câu văn nói về tâm traïng cuûa taùc giaû Toâi ñi hoïc coù yù nghĩa tường minh giúp chúng ta hiểu. Néi dung kiÕn thøc I/ - Chủ đề của văn bản: 1. MÉu 2. NhËn xÐt. - Chủ đề của văn bản Tôi đi học:. Những kỷ niệm sâu sắc về buổi tựu trường đầu tiên. => Chủ đề văn bản là đối tượng và vấn đề chính được tác giả nêu lên trong vaên baûn. II/ - Tính thống nhất về chủ đề của v¨n b¶n: - Nhan đề, từ ngữ, câu văn nói về tâm trạng của tác giả trong lần đầu tieân ñi hoïc.. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> noäi dung cuûa vaên baûn) - Từ ngư õ: những kỷ niệm mơn man….đi học…hai quyển vở mới.. - Caâu: Hoâm nay toâi ñi hoïc. Haèng năm…tựu trường. Tôi quên thế nào…sáng ấy. Hai quyển vở..thấy nặng. Tôi bậm ..chúi xuống đất. ? Vaên baûn Toâi ñi hoïc taäp trung hoài tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Tìm những từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời? (Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật: + Trên đường đi: cảm nhận về con đường cũng khác, thay đổi hành động lội qua sông + Trên sân trường: cảm nhận về ngôi trường, cảm giác bỡ ngỡ lúng túng khi xếp hàng vào lớp + Trong lớp: Cảm thấy xa mẹ, nhớ nhaø ? Dựa vào việc phân tích trên cho biết thế nào tính thống nhất chủ đề văn bản? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? - (Tính thống nhất về chủ đề của văn bản có liên hệ mật thiết với tính maïch laïc vaø tính lieân keát. Moät vaên baûn khoâng maïch laïc khoâng lieân keát thì văn bản đó không đảm bảo tính thống nhất với chủ đề ). - TÝnh thèng nhÊt lµ sù nhÊt qu¸n vÒ ý đồ, ý kiến cảm xúc của tác giả thể hiÖn trong v¨n b¶n. - Thể hiện: + Nhan đề. +Quan hÖ gi÷a c¸c phÇn, tõ ng÷ chi tiÕt. + Đối tượng.. * Hoạt động3: Luyện tập: 18p Baøi taäp 1. - Phân tích tính thống nhất về chủ đề cuûa vaên baûn:. III. Luyeän taäp Baøi 1 a/ Căn cứ vào:. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> + Văn bản trên viết về đối tượng nào? vấn đề gì? Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo một thứ tự naøo? + Theo em có thể thay đổi trật tự này được không? ? Nêu chủ đề của văn bản trên? ?Hãy chứng minh rằng chủ đề được thể hiện trong toàn văn bản? ? Tìm các từ ngữ, các câu tiêu biểu thể hiện chủ đề của văn bản? Baøi taäp 2. - Trao đổi và xem ý nào sẽ làm cho bài bị lạc đề Baøi taäp 3. - Hãy thảo luận cùng bạn để bổ sung, lựa chọn, điều chỉnh lại các từ, các ý thật sát với yêu cầu của đề bài. Coù theå tham khaûo : a. Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới bóng mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại nao nức, rộn rã, xoán xang. b. Cảm thấy con đường thường “đi lại lắm lần” tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi. c. Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một học trò thực thụ. d. Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có nhiều thay đổi. đ. Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học, với những người bạn mới. 3p Hoạt động 4: Củng cè,dÆn dß Cñng cè - Chủ đề là gi? thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? DÆn dß:. - Nhan đề của văn bản: Rừng cọ quê toâi. - Các đoạn: giới thiệu rừng cọ, tả caây coï, taùc duïng cuûa caây coï, tình cảm gắn bó với cây cọ. Các ý lớn của phần thân bài được sắp xếp hợp lyù, caùc yù raønh maïch lieân tuïc neân không thay đổi. b/ Chủ đề: Vẻ đẹp và ý nghĩa rừng coï queâ toâi. c/ Chủ đề được thể hiện toàn văn bản: nhan đề, các ý của văn bản từ giới thiệu -> tả -> tác dụng -> tình caûm. d/ Hai caâu cuoái. Baøi 2 YÙ b vaø d Baøi 3 - Có những ý lạc chủ đề : c,g. - Có ý hợp với chủ đề nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề : b,e. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Làm bài tập 3, chú ý diễn đạt câu b, e cho sát ( tập trung ) với chủ đề. - Viết một đoạn văn về chủ đề: Mùa thu với những ấn tượng sâu sắc nhất. - ChuÈn bÞ bµi " Trong lßng mÑ " D/ Rót kinh nghiÖm giê d¹y ¦u ®iÓm....................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Tån t¹i.......................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy d¹y :.................................. TuÇn 2 TiÕt 5, 6- V¨n hoc Bµi 2- V¨n b¶n. Trong lßng mÑ. ( Nguyªn Hång ) A. Môc tiªu: - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi ký . - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi ký qua ngòi bút Nguyên Hồng : thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc .  Troïng taâm: GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 1.Kiến thức : - Khái niệm về thể loại hồi ký . - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Trong lòng mẹ” . - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật . - Ý nghĩa giáo dục : những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng . 2.Kĩ năng : - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi ký . - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện . KNS: Suy nghÜ , s¸ng t¹o: Ph©n tÝch, b×nh luËn nh÷ng c¶m xóc cña bÐ Hång vÒ t×nh yêu thương mãnh liệt đối với người mẹ. - Kĩ năng giao tiếp: Trao đổi trình bày suy nghĩ, ý tưởng, cảm nhận của bản th©n vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. - Kĩ năng xác định giá trị bản thân : trân trọng tình cảm gia đình , tình mẫu tử, biết cảm thông với nỗi bất hạnh của người khác 3. Thái độ: Giáo dục HS đồng cảm với nỗi đâu tinh thần, tình yêu thương mẹ mãnh liệt của bé Hång. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n gi¸o ¸n. -Tranh ở bài học (SGK) phóng to. 2/ HS: Häc bµi cò, tr¶ lêi c©u hái bµi míi SGK. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1/ Ổn định tổ chức : Kieåm tra só soá. 2/ Kieåm tra baøi cuõ : (5p) - Tôi đi học được viết theo thể loại truyện nào? Vì sao em biết? (truyện ngắn, hồi tưởng, kết hợp tự sự – miêu tả - biểu cảm. Nội dung bố cục mạch văn.) 3/ Bài mới Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung kiÕn thøc 2p HĐ1: KHỞI ĐỘNG - GTBM Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có một thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ. Những kỷ niệm ấy đã đựoc nhà văn viết lại với“rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại” trong tập tiểu thuyết tự thuật “Những ngày thơ ấu”. Kỷ niệm về người mẹ đáng thương qua GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> cuộc trò chuyện với bà cô cuộc gặp gỡ bất ngờ là một trong những truyện cảm động nhất HĐ2: ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 75p I/ T×m hiÓu chung G/v hướng dẫn cách đọc: - N/v tôi uất ức xót xa ,hồi hộp, s. sướng -Bà cô ngọt ngào, giả dối. - G/v đọc mẫu, 3 – 4 h/s đọc => nxét Cho học sinh đọc từ khó trong SGK. (Löu yù 5,8,12,13,14 vaø 17) - Giaùo vieân coù theå giaûi thích theâm veà một số từ khó giỗ đầu, đoạn tang. ? Neâu ñoâi neùt veà nhaø vaên Nguyeân Hoàng GV : Nguyeân Hoàng laø nhaø vaên cuûa những người nghèo khổ. Cha mất sớm, nhà nghèo , ông phải thôi học sớm, năm 1935 ông theo mẹ ra Hải Phòng lần hồi kiếm sống ở xóm Caám, xoùm chuøa Ñoâng Kheâ, oâng coù tham gia vào TLVĐ, từng được giải thưởng với tác phẩm Bỉ vỏ - nhận giải thưởng HCM. Sự nghiệp sáng tác của ông đồ sộ với những sáng tác có giá trị, ông là một trong những nhà văn tiêu biểu nhất văn học 30 45. Văn xuôi của ông giàu chất trữ tình, viết về thế giới nhân vật ấy, oâng boäc loä nieàm thöông caûm saâu saéc, lòng trân trọng với những vẻ đẹp cao quý ấy. Đó là văn của một trái tim nhaïy caûm, deã bò toån thöông, deã rung động đến cực điểm với nỗi đau vaø nieàm haïnh phuùc bình dò cuûa con người nhất là phụ nữ và tuổi thơi “Thấm nhuần trong toàn bộ sáng tác. 1/ Taùc giaû : - Ng. Hồng (1918-1982) - Tên K/Sinh là Ng Nguyên Hồng. - Quê ở Nam định - Ông là một trong những nhà văn lớn của V/H Việt Nam hiện đại .. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> của Nguyên Hồng là lòng nhân đạo một chủ nghĩa nhân đạo bao giờ cũng thaém thieát, maõnh lieät vaø soâi noåi, oâng thường hướng tình thương của mình vào 2 nhân vật: phụ nữ và trẻ em ngheøo trong XH cuõ”(Nguyeãn Ñaêng Maïnh). ? Những hiểu biết của em về tác phaåm? Thời thơ ấu trải nhiều cay đắng gian khổ đã trở thành nguồn cảm hứng cho tác phẩm tiểu thuyết - hồi ký tự truyện cảm động của NH. Tác phẩm goàm 9 chöông, moãi chöông keå 1 kyû niệm sâu sắc của tác giả, đoạn trích thuoäc chöông 4 cuûa taùc phaåm ? T¸c phÈm ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g×? (Tiểu thuyết - tự truyện kết hợp nhuaàn nhuyeãn bieåu caûm - mieâu taû keå chuyeän. Nhaân vaät keå chuyeän cũng là chính tác giả kể chuyện đời mình một cách trung thực và chân thaønh) ? Neâu boá cuïc cuûa vaên baûn? Boá cuïc cuûa vaên baûn naøy coù ñieåm gì gioáng vaø khác so với văn bản Tôi đi học? P1 : từ đầu - đến chứ : Hoàn cảnh sèng cña bÐ Hång P2: cßn l¹i : BÐ Hång gÆp l¹i mÑ (kể theo trình tự thời gian, theo hồi ức kể kết hợp với miêu tả và bộc lộ cảm xúc. Khác ở truyện TĐH liền mạch trong thời gian ngắn, TLM khoâng lieàn maïch). 2/ Taùc phaåm: - VÞ trÝ : “Trong loøng meï” thuoäc chöông IV trích trong taäp hoài kyù “NNTA” cuûa Nguyeân Hoàng.. - ThÓ lo¹i : håi kÝ .. - Bè côc : 2 phÇn. II. Ph©n tÝch . 1. Hoµn c¶nh sèng cña bÐ Hång * Hoµn c¶nh. ? Theo dâi vµo phÇn ®Çu cña v¨n b¶n cho biÕt ? Hoµn c¶nh cña bÐ Hång cã g× đặc biệt ?. GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Må c«i cha , l¹i xa mÑ , sèng trong. sù ghÎ l¹nh , cay nghiÖt cña nh÷ng người họ hàng ? C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn cña chó bÐ Hång nh­ thÕ nµo ?. => Cô độc, đau khổ, luôn khao khát tình thương người mẹ. ( TiÕt 2) ? Theo dõi cuộc đối thoại giữa bà cô và bÐ Hång h·y cho biÕt : Nh©n vËt bµ c« cã quan hÖ nh­ thÕ nµo víi bÐ Hång ? - c« ruét ? Nh©n vËt bµ c« hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt vµ lêi nãi nµo ? -Lời nói: + Mày có muốn …… + Sao lại không vào? + Mày dại quá - Cử chỉ : + luôn tươi cười (Cười mà nói,cười hỏi cháu, cười kể các chuyện cười rất kịch) ? Cử chỉ cười hỏi và nội dung câu hỏi của bà có phản ánh đúng tâm trạng của bà đối với cháu, với chị dâu khoâng? - cử chỉ: Cười, hỏi- nụ cười và câu hỏi có vẻ quan tâm, thương cháu, tốt bông nh­ng b»ng sù th«ng minh nhạy cảm bé Hồng đã nhận ra ý nghĩa cay độc trong giọng nói và nét mÆt cña bµ c« Raát kòch laø gì? ? Em có nhận xét gì về lời nói, cử chỉ, thái độ của người cô? - Người cô tỏ vẻ quan tõm, lời núi ngọt ngào nhưng giả dối , đầy mỉa mai, độc ác và nham hiểm .. * T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyện với người cô:. ? Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« l¹i hái gì? nét mặt và thái độ của bà thay đổi ra sao? Bµ c« hái lu«n, m¾t long lanh nh×n GV : NguyÔn ThÞ Thanh HuyÒn- THCS Vâ ThÞ S¸u- Mï Cang Ch¶i - Yªn B¸i Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>