Giáo án môn Ngữ văn lớp 11 - Tiết 1 đến tiết 19

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 11 Ngµy d¹y: 30/08/2008 TiÕt 1:. Trường THPT Kim Xuyên Tại lớp 11B2. Vµo phñ chóa TrÞnh (Trích Thượng kinh kí sự) -Lª H÷u Tr¸c-. A-Môc tiªu cẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: Hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm cũng như thái độ trước hiện thực vµ ngßi bót kÝ sù ch©n thùc ,s¾c s¶o cña Lª H÷u Tr¸c qua ®o¹n trÝch miªu t¶ cuéc sèng vµ cung c¸ch sinh ho¹t n¬i phñ chóa TrÞnh. 2. Kĩ năng: Biết cách cảm thụ và phân tích một tác phẩmm thuộc thể loại kí sự. 3. Thái độ: Thái độ phê phán nghiêm túc lối sống xa hoa nơi phủ chúa Trân trọng lương y, có tâm có đức. B-Chuẩn bị phương tiện: GV: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11. Tµi liÖu tham kh¶o vÒ Lª H÷u Tr¸c, ThiÕt kÕ bµi gi¶ng HS: SGK, tài liệu tham khảo C- CÁCH THỨC TIẾN HÀNH: Gv kết hợp phương pháp đọc sáng tạo, đối thoại, trao đổi, nêu vấn đề, thảo luận D- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: không 3. Bài mới: Hoạt động của Gv& HS Yêu cầu cần đạt Hoạt động 1 I) TiÓu dÉn ( Hướng dẫn hs tìm hiểu tiểu dẫn ) 1) Tác giả Lê Hữu Trác -Hiệu Hải Thượng Lãn Ông , xuất thân trong một (?) Những hiểu biết của anh (chị) về gia đình có truyền thống học hành,đỗ đạt làm quan. t¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c vµ t¸c phÈm -Chữa bệnh giỏi ,soạn sách ,mở trường truyền bá “Thượng kinh kí sự”? -HS dùa vµo SGK tr×nh bµy ý chÝnh. y häc -GV tæng hîp: -Tác phẩm nổi tiếng “Hải Thượng y tông tâm lÜnh” 2) Tác phẩm“Thượng kinh kí sự -Quyển cuối cùng trong bộ “ Hải Thượng y tông t©m lÜnh” -TËp kÝ sù b»ng ch÷ H¸n ,hoµn thµnh n¨m 1783 ,ghi chÐp nh÷nh ®iÒu m¾t thÊy tai nghe II) §äc - hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2: Hướng dẫn HS đọc 1. Đọc, tóm tắt văn bản Yªu cÇu HS tãm t¾t ®o¹n trÝch * Tóm tắt theo sơ đồ: theo sơ đồ. Th¸nh chØ-> Vµo cung -> NhiÒu lÇn cöa -> Vườn cây ,hành lang -> Hậu mã quân túc trực-> 1. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên Cửa lớn ,đại đường ,quyền bổng ->gác tía ,phòng trµ ->HËu m· qu©n tóc trùc -> Qua mÊy lÇn trướng gấm -> Hậu cung ->Bắt mạch kê dơn -> VÒ n¬i trä. Hoạt động 3 2. Hiểu văn bản: ( Hướng dẫn hs tìm hiểu văn bản ) 1) Quang cảnh –cung cách sinh hoạt cuả phủ -GV yêu cầu HS đọc đoạn trích theo chúa lùa chän cña GV * Chi tiÕt quang c¶nh: (?) Theo ch©n t¸c gi¶ vµo phñ, h·y + Rất nhiều lần cửa , năm sáu lần trướng gấm. t¸i hiÖn l¹i quang c¶nh cña phñ + Lèi ®i quanh co, qua nhiÒu d·y hµnh lang chóa? + Canh gi÷ nghiªm nhÆt (lÝnh g¸c , thÎ tr×nh ) -Hs t×m nh÷ng chi tiÕt vÒ quang + C¶nh trÝ kh¸c l¹ (c©y cèi um tïm, chim kªu rÝu c¶nh phñ chóa. rÝt, danh hoa ®ua th¾m …) + Trong phủ là những đại đồng ,quyền bổng gác tÝa ,kiÖu son ,m©m vµng chÐn b¹c) -Gv nhËn xÐt ,tæng hîp. + Néi cung thÕ tö cã sËp vµng ,ghÕ rång ,nÖm gÊm ,mµn lµ… - Nhận xét ,đánh giá về quang cảnh: -> Là chốn thâm nghiêm ,kín cổng ,cao tường -> Chèn xa hoa ,tr¸ng lÖ ,léng lÉy kh«ng ®au s¸nh b»ng -> Cuộc sống hưởng lạc(cung tần mĩ nữ ,của ngon vËt l¹) -> Không khí ngột ngạt ,tù đọng( chỉ có hơi người ,phấn sáp ,hương hoa) * Cung c¸ch sinh ho¹t: (?) Qua nh÷ng chi tiÕt trªn,anh (chÞ ) + vµo phñ ph¶i cã th¸nh chØ ,cã lÝnh ch¹y thÐt cã nhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh cña ®­êng phñ chóa? + trong phủ có một guồng máy phục vụ đông -Hs nhận xét ,đấnh giá . đảo; ngươì truyền báo rộn ràng ,người có việc - Gv tæng hîp quan ®i l¹i nh­ m¾c cöi + lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử phải cung kính lễ phÐp ngang hµng víi vua + chóa lu«n cã phi tÇn hÇu trùc …t¸c gi¶ kh«ng được trực tiếp gặp chúa … “phải khúm núm đứng -GV nêu vấn đề: chê tõ xa” (?) Lần đầu đặt chân vào phủ Chúa +Thế tử có tới 7-8 thầy thuốc túc trực, có người ,tác giả đã nhận xét : “cuộc sống ở hÇu cËn hai bªn…t¸c gi¶ ph¶i l¹y 4 l¹y đây thực khác người thường” .anh - §¸nh gi¸ vÒ cung c¸ch sinh ho¹t: (chị) có nhận tháy điều đó qua cung => đó là những nghi lễ khuôn phép…cho thấy sự c¸ch simh ho¹t n¬i phñ chóa? cao sang quyÒn quÝ ®Ðn tét cïng - Gv tæ chøc hs ph¸t hiÖn ra nh÷ng => là cuộc sống xa hoa hưởng lạc ,sự lộng hành chi tiÕt miªu t¶ cung c¸ch sinh ho¹t cña phñ chóa và nhận xét về những chi tiết đó => đó là cái uy thế nghiêng trời lán lướt cả cung vua 2) Thái độ tâm trạng của tác giả (?) Nhµ nghiªn cøu NguyÔn §¨ng 2. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 11 Na cho r»ng : “kÝ chØ thùc sù xuÊt hiện khi người cầm bút trực diện trình bày đối tượng được phản ánh b»ng c¶m quan cña chÝnh m×nh”.XÐt ở phương diện này TKKS đã thực sự ®­îc coi lµ mét t¸c phÈm kÝ sù ch­a ? Hãy phân tích thái độ của tác giả ? -HS thảo luận ,trao đổi ,đại diện tr×nh bµy . - GV gîi më : (?) Thái độ của tác giả trước quang c¶nh phñ chóa ? (?) Thái độ khi bắt mạch kê đơn ? (?) Nh÷ng b¨n kho¨n gi÷a viªc ë vµ ®i ë ®o¹n cuèi nãi lªn ®iÒu g×? - Hs thảo luận ,trao đổi ,cử đại diện tr×nh bµy. -Gv nhËn xÐt ,tæng hîp. Trường THPT Kim Xuyên - Tâm trạng khi đối diện với cảnh sống nơi phủ chóa + C¸ch miªu t¶ ghi chÐp cô thÓ -> tù ph¬i bµy sù xa hoa ,quyÒn thÕ + C¸ch quan s¸t , nh÷ng lêi nhËn xÐt ,nh÷ng lêi b×nh luËn : “ C¶nh giµu sang cña vua chóa kh¸c hẳn với người bình thường”… “ lần đầu tiên mới biết caí phong vị của nhà đại gia” + Tá ra thê ¬ döng d­ng víi c¶nh giµu sang n¬i phủ chúa. Không đồng tình với cuộc sống quá no đủ ,tiện nghi mà thiếu sinh khí .Lời văn pha chút ch©m biÕm mØa mai . - Tâm trạng khi kê đơn bắt mạch cho thế tử + LËp luËn vµ lý gi¶i c¨n bÖnh cña thÕ tö lµ do ë chốn màn the trướng gấm,ăn quá no ,mặc quá Êm, t¹ng phñ míi yÕu ®i. §ã lµ c¨n bÖnh cã nguồn gốc từ sự xa hoa ,no đủ hưởng lạc, cho nên c¸ch ch÷a kh«ng ph¶i lµ c«ng ph¹t gièng nh­ c¸c vị lương y khác. +HiÓu râ c¨n bÖnh cña thÕ tö ,cã kh¶ n¨ng ch÷a khái nh­ng l¹i sî bÞ danh lîi rµng buéc,ph¶i ch÷a bệnh cầm chừng ,cho thuốc vô thưởng vô phạt Sợ làm trái y đức ,phụ lòng cha ông nên đành gạt sở thích cá nhân để làm tròn trách nhiệm và lương tâm của người thầy thuốc. D¸m nãi th¼ng ,ch÷a thËt . Kiªn quyÕt bảo vệ chính kiến đến cùng. (?) Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn , h·y => Đó là người thày thuốc giỏi ,giàu kinh đánh giá chung về tác giả ? nghiệm ,có lương tâm ,có y đức, -Hs suy nghÜ ,tr¶ lêi . => Một nhân cách cao đẹp ,khinh thường lợi -Gv nhËn xÐt ,tæng hîp: danh,quyền quí, quan điểm sống thanh đạm ,trong s¹ch. (?) Qua ®o¹n trÝch ,Anh (chÞ) cã 3) Bút pháp kí sự đặc sắc của tác phẩm nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt viÕt kÝ sù + Kh¶ n¨ng quan s¸t tØ mØ ,ghi chÐp trung thùc cña t¸c gi¶ ?H·y ph©n tÝch nh÷ng ,tả cảnh sinh động nét đặc sắc đó? + Lèi kÓ khÐo lÐo ,l«i cuèn b»ng nh÷ng sù viÖc - HS trao đổi ,thảo luận ,đại diện chi tr×nh bµy . tiết đặc sắc . - GV tæng hîp : + Cã sù ®an xen víi t¸c phÈm thi ca lµm t¨ng chÊt tr÷ t×nh cña t¸c phÈm . Hoạt động 4 III) Tæng kÕt chung (Cñng cè vµ luyÖn tËp) - Phản ánh cuộc sống xa hoa ,hưởng lạc ,sự lấn (?) Qua đoạn trích em có suy nghĩ gì lướt cung vua của phủ chúa –mầm mống dẫn vÒ bøc tranh hiÖn thùc cña x· héi đến căn bệnh thối nát trầm kha của XH phong phong kiến đương thời ? Từ đó hãy kiến Việt Nam cuối thế kỉ XVIII nhận xét về thái độ của tác giả trước - Bộc lộ cái tôi cá nhân của Lê Hữu Trác : một hiện thực đó ? nhµ nho,mét nhµ th¬ ,mét danh y cã b¶n lÜnh khÝ 3. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 11 Trường THPT Kim Xuyên -HS suy nghĩ ,phát biểu cảm xúc của phách ,coi thường danh lợi. c¸ nh©n. 4 . Củng cố: - Hệ thống kiến thức đã học 5. Dặn dò: - Học sinh chuẩn bị bài “Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân” - Vì sao Lê Hữu Trác lấy tên là Ông già lười ở đất Thượng Hồng ( Hải Thượng Lãn Ông ).. 4. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ v¨n 11 Ngµy gi¶ng: 03/ 09/ 2008 TiÕt 2:. Trường THPT Kim Xuyên. Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân.. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - N¾m ®­îc biÓu hiÖn cña c¸i chung trong ng«n ng÷ cña x· héi vµ c¸i riªng trong lời nói cá nhân cùng mối tương quan giữa chúng. 2. Kĩ năng: - RÌn luyÖn vµ n©ng cao n¨ng lùc s¸ng t¹o c¸ nh©n trong viÖc sö dông ng«n ng÷ TV. 3. Thái độ: - ý thøc t«n träng nh÷ng qui t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi, gãp phÇn vµo viÖc phát triển ngôn ngữ nước nhà. B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV, giáo án, tài liệu.. - HS: SGK, tài liệu, vở ghi C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp đọc hiểu, phân tích, thuyết trình kết hợp trao đổi thảo luận. - TÝch hîp ph©n m«n: Lµm v¨n. TiÕng viÖt. §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Ổn định tổ chức lớp: 11B2 2. Kiểm tra bài cũ: Quang c¶nh –cung c¸ch sinh ho¹t cu¶ phñ chóa? 3. Bài mới: Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt. Hoạt động 1. I. Ng«n ng÷ - tµi s¶n chung cña x· héi. HS đọc phần I SGK và trả lời câi hỏi. - Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña mét d©n tộc, một cộng đồng xã hội dùng để giao - Ng«n ng÷ cã vai trß nh­ thÕ nµo trong tiÕp: biÓu hiÖn, lÜnh héi. - Mçi c¸ nh©n ph¶i tÝch lòy vµ biÕt sö cuéc sèng x· héi? dụng ngôn ngữ chung của cộng đồng xã héi. 1.TÝnh chung cña ng«n ng÷. - Bao gåm: + C¸c ©m ( Nguyªn ©m, phô ©m ) + C¸c thanh ( HuyÒn, s¾c, nÆng, hái, ng·, ngang). - §Æc ®iÓm cÊu t¹o ng«n ng÷ ? + C¸c tiÕng (©m tiÕt ). + Các ngữ cố định (thành ngữ, quán ngữ) 2. Qui tắc chung, phương thức chung. - Qui tắc cấu tạo các kiểu câu: Câu đơn, c©u ghÐp, c©u phøc. - Phương thức chuyển nghĩa từ: Từ nghĩa 5. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên gèc sang nghÜa bãng. TÊt c¶ ®­îc h×nh thµnh dÇn trong lÞch sö ph¸t triÓn cña ng«n ng÷ vµ cÇn ®­îc mçi c¸ nh©n tiÕp nhËn vµ tu©n theo.. Hoạt động 2. HS đọc phần II và trả lời câu hỏi.. II. Lêi nãi - s¶n phÈm riªng cña c¸ nh©n. - Giọng nói cá nhân: Mỗi người một vẻ riªng kh«ng ai gièng ai. - Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n: Mçi c¸ nh©n ­a chuéng vµ quen dïng mét nh÷ng tõ ng÷ nhất định - phụ thuộc vào lứa tuổi, vốn sống, cá tính, nghề nghiệp, trình độ, môi trường địa phương … - Sự chuyển đổi, sáng tạo khi sử dụng từ ng÷ quen thuéc: Mçi c¸ nh©n cã sù chuyển đổi, sáng tạo trong nghĩa từ, trong sù kÕt hîp tõ ng÷… - ViÖc t¹o ra nh÷ng tõ míi. - ViÖc vËn dông linh ho¹t s¸ng t¹o qui tắc chung, phương thức chung. Phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n.. - Lêi nãi - ng«n ng÷ cã mang dÊu Ên c¸ nh©n kh«ng? T¹i sao? Hoạt động nhóm. GV tæ chøc mét trß ch¬i gióp HS nhËn diÖn tªn b¹n m×nh qua giäng nãi. - Chia làm 4 đội chơi. Mỗi đội cử một bạn nói một câu bất kỳ. Các đội còn lại nhắm mắt nghe và đoán người nói là ai? C¸c nhãm tr×nh chiÕu giÊy trong vµ ph©n tÝch: - T×m mét vÝ dô ( c©u th¬, c©u v¨n ) mµ theo đội em cho là mang phong cách cá nhân tác giả, có tính sáng tạo độc đáo trong viÖc sö dông tõ ng÷? - HS đọc phần ghi nhớ SGK.. III. Ghi nhí. - SGK Hoạt động 3. III. LuyÖn tËp. GV định hướng HS làm bài tập. Bµi tËp 1 Trao đổi cặp. Gọi trình bày . Chấm điểm. - Từ " Thôi " dùng với nghĩa mới: Chấm dứt, kết thúc cuộc đời - đã mất - đã chết. - C¸ch nãi gi¶m - nãi tr¸nh - lêi nãi c¸ nh©n NguyÔn KhuyÕn. Bµi tËp 2. - Đảo trật tự từ: Vị ngữ đứng trước chủ ngữ, danh từ trung tâm trước danh từ chỉ lo¹i. - Tạo âm hưởng mạnh và tô đậm hình tượng thơ - cá tính nhà thơ Hồ Xuân Hương. 6. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên. 4. Hướng dẫn về nhà. - N¾m néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp cßn l¹i - bµi tËp 3. - Soạn bài theo phân phối chương trình.. 7. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ng÷ v¨n 11 Ngµy viết: 10/ 9/ 2008.. Trường THPT Kim Xuyên Tại lớp 11B2. TiÕt 3+4.. Bµi viÕt sè 1.. ( NghÞ luËn x· héi ). A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Củng cố kiến thức về văn nghị luận đã học ở THCS và học kì II lớp 10. 2. Kĩ năng: - Vận dụng được kiến thức và kĩ năng đã học về văn nghị luận xã hội để viết ®­îc bµi v¨n nghÞ luËn x· héi cã néi dung s¸t víi thùc tÕ cuéc sèng vµ häc tËp cña häc sinh phæ t h«ng. B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV, bài soạn, tài liệu.. - HS: Giấy viết bài C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Häc sinh lµm bµi t¹i líp 90 phót. - GV đọc và chép đề lên bảng. - Yªu cÇu c¸c em nghiªm tóc thùc hiÖn néi qui tiÕt häc. D. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định tổ chức: 11B2 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. GV đọc và chép đề lên bảng. §Ò bµi. Cho đề bài:. Quan niÖm cña anh (chÞ) vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cña mét con người. Anh (chị) hãy: 1. Phân tích đề? (3 điểm) 2. Viết bài (7 điểm). Yêu cầu cần đạt. ĐÁP ÁN : 1. Phân tích đề : a) Yêu cầu về kiến thức : - Yªu cÇu néi dung: + Sống giản dị là sống đẹp, hồn nhiên, vô tư, trong sáng. Không vụ lợi + Phê phán lối sống xa hoa, trác táng, ích kỉ. - Yªu cÇu dÉn chøng: Từ cuộc sống: tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh - Yªu cÇu thao tác nghị luận: Sö dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch, giải thích, CM, bình luận c) Cách cho điểm: - Yêu cầu về nội dung: (1,5đ) - Yªu cÇu dÉn chøng: ( 0,5đ) - Yªu cÇu thao tác nghị luận: (1,0đ) 2. Viết bài: a. Yªu cÇu vÒ kĩ n¨ng. - Đọc kĩ đề bài , xác định nội dung yêu cầu. - Lập dàn ý đại cương. 8. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên - Biết vận dụng kiến thức đã học và kỹ năng viết văn nghị luận để làm bài cho tốt. - Văn rõ ràng, ngắn gọn, trong sáng. Diễn đạt l­u lo¸t, c¸c ý l«gÝc. b. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. MB: +Học sinh có thể trình bày vấn đề bằng nhiều cách diễn đạt khác nhau +Nªu kh¸i qu¸t suy nghÜ vµ quan niÖm cña b¶n th©n vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cña mét con người. TB: +Nªu quan niÖm cña m×nh vÒ lèi sèng gi¶n dÞ: -ThÕ nµo lµ gi¶n dÞ? -Lối sống ấy biểu hiện trên những phương diÖn nµo? -Vẻ đẹp của lối sống giản dị? +Tại sao cần đề cao lối sống giản dị? +BiÕt phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn tr¸i víi lèi sèng gi¶n dÞ +Dẫn chứng (lấy trong thực tế đời sống, trong v¨n häc) KB: +Liªn hÖ thùc tÕ. +Xác định quan niệm sống giản dị của bản th©n. c) Cách cho điểm: - §iÓm 6- 7: §¸p øng tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn. Bài viết còn mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt. - §iÓm 4- 5: §¸p øng ®­îc 2/3 c¸c yªu cÇu trªn. Bµi viÕt cßn m¾c mét sè lçi không đáng kể : chính tả, diễn đạt. - §iÓm 2- 3: §¸p øng 1/2 yªu cÇu trªn, bµi viÕt còn mắc nhiều lỗi diễn đạt, chính tả. - §iÓm 1: Tr×nh bµy thiÕu ý hoÆc cßn s¬ sµi ý, mắc quá nhiều lỗi diễn đạt, ngữ pháp, chính tả. - Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.. 4. DÆn dß. - Làm bài nghiêm túc. Đọc kĩ bài viết trước khi nộp. - Soạn bài theo phân phối chương trình. 9. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ng÷ v¨n 11 Ngµy gi¶ng: 03/09/2008 TiÕt 5:. Trường THPT Kim Xuyên. Tù t×nh. ( Bµi II ).. Hồ Xuân Hương .. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Cảm nhận được tâm trạng vừa buồn tủi, vừa phẫn uất trước tình cảnh éo le và khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương. - Thấy được tài năng thơ Nôm Hỗ Xuân Hương. 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng đọc diễn cảm và phân tích tâm trạng nhân vật trữ tình. 3. Thái độ: Trân trong, cảm thông với thân phận và khát vọng của người phụ nữ trong xã hội xưa. B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV, giáo án, tài liệu.. - HS: SGK, tài liệu, vở ghi C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, nêu vấn đề bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n: Lµm v¨n. TiÕng viÖt. §äc v¨n. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. ổn định tổ chức: 11B2 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. GV gọi HS đọc tiểu dẫn và trả lời c©u hái. - Cuộc đời. - Sù nghiÖp s¸ng t¸c. - PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi dung chÝnh nµo? Hoạt động 2. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. GV hướng dẫn HS cách đọc văn 1. Đọc. bản. Gọi HS đọc và nhận xét. GV 2. Thể loại. đọc lại. 3. T×m hiÓu néi dung vµ nghÖ thuËt. Hoạt động 3. 3.1. Hai câu đề. Bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ nµo? T×m nh÷ng tõ chØ kh«ng gian, thêi §ªm khuya v¨ng v¼ng trèng canh dån, gian vµ t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ Trơ cái hồng nhan với nước non. 10. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ng÷ v¨n 11 Trường THPT Kim Xuyên t×nh trong 2 c©u th¬ ®Çu? NhËn xÐt cách dùng từ và ngắt nhịp câu thơ 2  Hình ảnh một con người cô đơn ngồi một ? mình trong đêm khuya, cộng vào đó là tiếng trèng canh b¸o hiÖu sù tr«i ch¶y cña thêi gian. Cái hồng nhan ≠ kiếp hồng nhan ≠  Cách dùng từ: Cụ thể hóa, đồ vật hóa, rẻ phËn hång nhan. rúng hóa cuộc đời của chính mình. Trơ/cái hồng nhan/với nước non..  C©u th¬ ng¾t lµm 3 nh­ mét sù ch× chiÕt, bÏ bµng, buån bùc. C¸i hång nhan Êy kh«ng ®­îc quân tử yêu thương mà lại vô duyên, vô nghĩa, trơ lì ra với nước non. Hai c©u th¬ t¹c vµo kh«ng gian, thêi gian hình tượng một người đàn bà trầm uất, đang đối diện với chính mình.. Nhãm 2. T©m tr¹ng cña nh©n vËt 3.2. Hai c©u thùc. tr÷ t×nh trong hai c©u 3+4? T×m Chén rượu hương đưa say lại tỉnh, nh÷ng tõ ng÷ biÓu c¶m vµ gi¸ trÞ VÇng tr¨ng bãng xÕ khuyÕt ch­a trßn. nghệ thuật có trong 2 câu thơ đó? - Uống rượu mong giải sầu nhưng không được, Say l¹i tØnh. tØnh cµng buån h¬n. - Vầng trăng - xế - khuyết - chưa - Hình ảnh người phụ nữ uống rượu một mình tròn: Yếu tố vi lượng  chẳng bao giữa đêm trăng, đem chính cái hồng nhan của giê viªn m·n . mình ra làm thức nhấm, để rồi sững sờ phát hiện ra rằng trong cuộc đời mình không có cái gì là viên mãn cả, đều dang dở, muộn màng. Ch¹nh nhí KiÒu: - Hai câu đối thanh nghịch ý: Người say lại Khi tỉnh rượu lúc tàn canh, tØnh >< tr¨ng khuyÕt vÉn khuyÕt  tøc, bëi Giật mình, mình lại thương mình con người muốn thay đổi mà hoàn cảnh cứ ỳ xót xa. ra  vô cùng cô đơn, buồn và tuyệt vọng. Hình tượng thiên nhiên trong hai 3.3. Hai câu luận. c©u th¬ 5+6 gãp phÇn diÔn t¶ t©m Xiên ngang mặt đất rêu từng đám trạng và thái độ của nhân vật trữ Đâm toạc chân mây đá mấy hòn. tình trước số phận như thế nào? - §éng tõ m¹nh: Xiªn ngang, ®©m to¹c-> T¶ cảnh thiên nhiên kì lạ phi thường, đầy sức sèng: Muèn ph¸ ph¸ch, tung hoµnh - c¸ tÝnh Hồ Xuân Hương: Mạnh mẽ, quyết liệt, tìm mọi cách vượt lên số phận. - Phép đảo ngữ và nghệ thuật đối: Sự phẫn uất của thân phận rêu đá, cũng là sự phẫn uất, ph¶n kh¸ng cña t©m tr¹ng nh©n vËt tr÷ t×nh. Hai c©u kÕt nãi lªn t©m sù g× cña 3.4. Hai c©u kÕt. 11. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ng÷ v¨n 11 Trường THPT Kim Xuyên t¸c gi¶? NghÖ thuËt t¨ng tiÕn ë c©u Ng¸n nçi xu©n ®i, xu©n l¹i l¹i, M¶nh t×nh san sÎ tÝ con con. th¬ cuèi cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? Gi¶i thÝch nghÜa cña hai "xu©n" vµ - Hai c©u kÕt khÐp l¹i lêi tù t×nh. Nçi ®au vÒ th©n phËn lÏ män, ng¸n ngÈm vÒ hai tõ "l¹i" trong c©u th¬ ? tuæi xu©n qua ®i kh«ng trë l¹i, nh­ng mïa xuân của đất trời vẫn cứ tuần hoàn. + Xu©n ®i: Tuæi xu©n ( t¸c gi¶ ) + Xuân lại:Mùa xuân ( đất trời )  Nỗi đau của con người lâm vào cảnh phải + L¹i(1): Thªm lÇn n÷a. chia sÎ c¸i kh«ng thÓ chia sÎ: + L¹i(2): Trë l¹i. M¶nh t×nh - san sÎ - tÝ - con con.  Câu thơ nát vụn ra, vật vã đến nhức nhối vì B¶n chÊt cña t×nh yªu lµ kh«ng thÓ c¸i duyªn t×nh hÈm hiu, lËn ®Ën cña nhµ th¬. Càng gắng gượng vươn lên càng rơi vào bi san sÎ ( ¨ng ghen). - Liên hệ: Kẻ đắp chăn bông kẻ kịch. l¹nh lïng/ chÐm cha c¸i kiÕp lÊy chồng chung/ năm thì mười họa nên chăng chớ/ một tháng đôi lần có còng kh«ng/ ….. Hoạt động 4. III. Ghi nhí. HS đọc ghi nhớ SGK. - SGK. Rót ra néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬. Hoạt động 5. HD HS luện tập. IV. Luyện tập: HS làm bài tập 1 tr 20 - Sự giống nhau: + Tác giả tự nói lên nỗi lòng mình với hai tâm trngj vừa buồn tủi, xót xa vừa phẫn uất trước duyên phận. + Tài năng sử dụng TV, đặc biệt là những từ làm định ngữ hoặc bổ ngữ: mõ thảm, chuông sầu, tiếng rền rĩ, duyên mõm mòm, già tom (Tự tình-bài I), xiên ngang, đâm toạc (Tự tìnhbài II) + Nghệ thuật tu từ, đẩo ngữ. - Sự khác nhau: Ở Tự tình- bài I, yếu tố phản kháng, thách đố duyên phận mạnh mẽ hơn. Tự tình- bài I viết trước Tự tình-bài II.. 4. Củng cố: - Nội dung: + Qua lời tự tình, bài thơ nói lên cả bi kịch và khát vọng hạnh phúc của HXH. + Ý nghĩa nhân văn của bài thơ: Trong buồn tỉu, người ohụ nữ vẫn gắng gượng vượt lên trân số phận nhưng cuối cùng vẫn rơi vào bi kịch. 12. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ng÷ v¨n 11 - Nghệ thuật: + Sử dụng từ ngữ giản dị mà đặc sắc + H/a giàu sức gợi + Diễn tả tinh tế tâm trạng. Trường THPT Kim Xuyên. 5. Dặn dò: Hướng dẫn về nhà. - Häc thuéc lßng vµ diÔn xu«i bµi th¬. - TËp b×nh bµi th¬. - Soạn bài theo phân phối chương trình.. Tù t×nh ( Bµi I ) TiÕng gµ v¨ng v¼ng g¸y trªn bom, O¸n hËn tr«ng ra kh¾p mäi chßm. Mâ th¶m kh«ng khua mµ còng cèc, Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om? Trước nghe những tiếng thêm rầu rĩ, Sau giận vì duyên để mõm mòm. Tài tử nhân văn ai đó tá? Thân này đâu đã chịu già tom!. Tù t×nh (Bµi III) ChiÕc b¸ch buån vÒ phËn næi nªnh, Giữa dòng ngao ngán nỗi lênh đênh. Lưng khoang tình nghĩa dường lai láng, Nöa m¹n phong ba luèng bÖp bÒnh. Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến, Dong lÌo th©y kÎ r¾p xu«i ghÒnh. Êy ai th¨m v¸n cam lßng vËy, Ngán nỗi ôm đàn những tấp tênh.. 13. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ng÷ v¨n 11 Ngµy gi¶ng: 06/09/2008 TiÕt 6:. Trường THPT Kim Xuyên Tại Lớp: 11B2 C©u c¸ mïa thu (Thu ®iÕu) NguyÔn KhuyÕn. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Cảm nhận được vẻ đẹp của cảnh thu điển hình cho mùa thu làng cảnh Việt Nam vùng đồng bằng Bắc Bộ. - Vẻ đẹp tâm hồn thi nhân:Tấm lòng yêu thiên nhiên, quê hương đất nước và tâm tr¹ng thêi thÕ. - ThÊy ®­îcc tµi n¨ng th¬ N«m NguyÔn KhuyÕn: NghÖ thuËt t¶ c¶nh, t¶ t×nh, gieo vÇn, sö dông tõ ng÷… 2. Kĩ năng: - Rèn kỹ năng đọc diễn cảm và phân tích tâm trạng nhân vật trong thơ trữ tình. 3. Thái độ: - Tình yêu thiên nhiên đất nước - Trân trọng vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ. B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV, giáo án, tài liệu.. - HS: SGK, tài liệu, vở ghi C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, nêu vấn đề bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n: Lµm v¨n. TiÕng viÖt. §äc v¨n. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. ổn định tổ chức: 11B2 2. KiÓm tra bµi cò: T¹i sao NguyÔn KhuyÕn ®­îc gäi lµ Tam Nguyªn Yªn §æ? Tr×nh bµy tãm t¾t sù ng hiÖp th¬ ca NguyÔn KhuyÕn? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. Hoạt động 1. HD HS tìm hiểu tiểu dẫn. I. Tiểu dẫn: - Tác giả Nguyễn Khuyến ( 1835-1909)- Tam nguyên Yên Đổ - Sáng tác: chữ Hán và chữ Nôm - Em hãy giới thiệu đôi nét về - Bài Cõu cỏ mựa thu nằm trong chựm ba bài chïm ba bµi th¬ thu cña NguyÔn thơ mùa thu. KhuyÕn? Hoạt động 2.. II. Đọc- hiểu văn bản 14. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ng÷ v¨n 11 - Hướng dẫn HS đọc văn bản và 1. Đọc văn bản t×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬.. Trường THPT Kim Xuyên. Hoạt động 3: - §iÓm nh×m c¶nh thu cña t¸c gi¶ có gì đặc sắc? Từ điểm nhìn ấy nhà thơ đã bao quát cảnh thu như thÕ nµo? - HS suy nghĩ trả lời. 2. Hiểu văn bản a). C¶nh thu. - §iÓm nh×n tõ trªn thuyÒn c©u -> nh×n ra mÆt ao nh×n lªn bÇu trêi -> nh×n tíi ngâ v¾ng -> trë vÒ víi ao thu. -> Cảnh thu được đón nhận từ gần -> cao xa -> gần. Cảnh sắc thu theo nhiều hướng thật sinh động.. - Nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo gîi lªn ®­îc nÐt riªng cña c¶nh s¾c mùa thu? Hãy cho biết đó là cảnh thu ë miÒn quª nµo?. - Mang nÐt riªng cña c¶nh s¾c mïa thu cña lµng quª B¾c bé: Kh«ng khÝ dÞu nhÑ, thanh s¬ cña c¶nh vËt: + Mµu s¾c: Trong veo, sãng biÕc, xanh ng¾t + Đường nét, chuyển động: Hơi gợn tí, khẽ đưa vÌo, m©y l¬ löng. -> H×nh ¶nh th¬ b×nh dÞ, th©n thuéc, kh«ng chØ thÓ hiÖn c¸i hån cña c¶nh thu mµ cßn thÓ hiÖn c¸i hån cña cuéc sèng ë n«ng th«n x­a. "C¸i thó vÞ cña bµi Thu ®iÕu ë c¸c ®iÖu xanh, xanh ao, xanh bê, xanh sãng, xanh tróc, xanh trêi, xanh bÌo" ( Xu©n DiÖu ).. - H·y nhËn xÐt vÒ kh«ng gian thu trong bµi th¬ qua c¸c chuyÓn động, màu sắc, hình ảnh, âm thanh? - HS suy nghĩ độc lập. - Kh«ng gian thu tÜnh lÆng, ph¶ng phÊt buån: + V¾ng teo + Trong veo C¸c h×nh ¶nh ®­îc miªu t¶ + KhÏ ®­a vÌo trong tr¹ng th¸i ng­ng + H¬i gîn tÝ. chuyển động, hoặc chuyển + M©y l¬ löng động nhẹ, khẽ. - Đặc biệt câu thơ cuối tạo được một tiếng động duy nhất: Cá đâu đớp động dưới chân bèo -> không phá vỡ cái tĩnh lặng, mà ngược lại nó cµng lµm t¨ng sù yªn ¾ng, tÜnh mÞch cña c¶nh vật -> Thủ pháp lấy động nói tĩnh.. - Nhan đề bài thơ có liên quan gì đến nội dung của bài thơ không? Kh«ng gian trong bµi th¬ gãp phÇn diÔn t¶ t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo? - HS trao đổi thảo luận trong nhóm sau đó trả lời.. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc. b) .T×nh thu. - Nói chuyện câu cá nhưng thực ra là để đón nhËn c¶nh thu, trêi thu vµo câi lßng. + Mét t©m thÕ nhµn: Tùa gèi «m cÇn + Một sự chờ đợi: Lâu chẳng được. + Một cái chợt tỉnh mơ hồ: Cá đâu đớp động.. - Kh«ng gian thu tÜnh lÆng nh­ sù tÜnh lÆng trong t©m hån nhµ th¬, khiÕn ta c¶m nhËn vÒ một nỗi cô đơn, man mác buồn, uẩn khúc trong 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên. câi lßng thi nh©n. -> NguyÔn khuyÕn cã mét t©m hån hån g¾n bã với thiên nhiên đất nước, một tấm lòng yêu nước thÇm kÝn mµ s©u s¾c. - Em h·y cho biÕt c¸ch gieo vÇn c) . §Æc s¾c nghÖ thuËt. trong bài thơ có gì đặc biệt? cách - Cách gieo vần đặc biệt: Vần " eo "(tử vận) khó gieo vÇn Êy cho ta c¶m nhËn vÒ lµm, ®­îc t¸c gi¶ sö dông mét c¸ch thÇn t×nh, c¶nh thu nh­ thÕ nµo? độc đáo, góp phần diễn tả một không gian vắng lÆng, thu nhá dÇn, khÐp kÝn, phï hîp víi t©m tr¹ng ®Çy uÈn khóc cña nhµ th¬. - Lấy động nói tĩnh- nghệ thuật thơ cổ phương §«ng. Hoạt động 4 III. Ghi nhí. HS đọc phần ghi nhớ SGK - SGK. Hoạt động 5 HS tổng kết bài: + Nội dung + Nghệ thuật. IV. Tổng kết: - Về nội dung: Vẻ đẹp của mùa thu làng cảnh Việt Nam. Cảnh thu đẹp nhưng buồn và tĩnh lặng. Qua đó bộc lộ tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước và tâm sự thời thế của tác gi¶. - VÒ nghÖ thuËt: ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt, c¸ch gieo vÇn kh«ng chØ lµ h×nh thøc ch¬i chữ mà dùng để diễn đạt nội dung. Từ ngữ và h×nh ¶nh th¬ vµ mang ®Ëm chÊt d©n téc. V. Luyện tập Hoạt động 6 HS suy nghĩ và làm bài tập 1 Cái hay của nghệ thuật sử dụng từ ngữ trong bài thơ: dùng từ ngữ để gợi cảnh và diễn tả tâm SGK trạng - Cảnh thanh sơ dịu nhẹ được gợi lên qua các tính từ: trong veo, biếc, xanh ngắt; các cụm động từ: gợn tí, khẽ đưa, lơ lửng. - Từ vèo trong câu thơ Lá vàng …nói lên tâm sự thời thế cảu nhà thơ. - Vần eo- tử vận- được tác giả sử dụng rất thần tình với cảnh thu và tình thu. 4. Củng cố: Hệ thống kiến thức. 5. Dặn dò: - §äc l¹i v¨n b¶n. §äc diÔn c¶m. Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung bµi häc. - TËp b×nh bµi th¬. - Soạn bài theo phân phối chương trình.. 16. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ng÷ v¨n 11 Ngµy gi¶ng: 08/09/2008 TiÕt 7:. Trường THPT Kim Xuyên Tại Lớp: 11B2. phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận.. A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Gióp häc sinh: 1. Kiến thức: - Nắm vững cách phân tích và xác định yêu cầu của đề bài, cách lập dàn ý cho bµi viÕt v¨n. 2. Kĩ năng: - Có ý thức và thói quen phân tích đề, lập dàn ý trước khi làm bài. 3. Thái độ: - Học tập nghiêm túc, yêu quý bộ môn B. Phương tiện thực hiện: - GV: SGK, SGV, giáo án, tài liệu.. - HS: SGK, tài liệu, vở ghi C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phương pháp qui nạp: HS khảo sát bài tập bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm sau đó GV tổng kết, nhấn mạnh trọng tâm nội dung bài học. - TÝch hîp ph©n m«n: Lµm v¨n. TiÕng viÖt. D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. ổn định tổ chức: 11B2 2. KiÓm tra bµi cò: Không 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. Hoạt động 1. I. Kh¶o s¸t c¸c d÷ liÖu trong bµi häc. Th¶o luËn nhãm:. - Chia 3 nhãm. - GV tæng kÕt vµ nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña hai c«ng viÖc: Phân tích đề và lập dàn ý. - Đề 1: Thuộc đề có định hướng cụ thể ( đề nổi ) - Đề 2 + đề 3: Thuộc đề mở ( đề chìm) - đòi hỏi người viết phải tự tìm nội dung nghị luận, tự định hướng để triển khai cho bài viết. -> Lưu ý: Theo xu hướng đổi mới cách kiểm tra, Nhãm 1. đánh giá hiện nay, nhiều đề văn được cấu tạo - Đọc 3 đề trong SGK phần I và dưới dạng đề mở - HS chủ động, sáng tạo trong cho biết: Đề nào có định hướng cách học và cách viết. cụ thể, đề nào đòi hỏi người viết phải tự xác định hướng triển khai? - Đề1: Việc chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới Vấn đề cần nghị luận của mỗi đề - Đề2: Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài thơ lµ g×? Tù t×nh. 17. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ng÷ v¨n 11. Trường THPT Kim Xuyên - Đề 3: Vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu ( Thu ®iÕu ) cña NguyÔn KhuyÕn. 1.Phân tích đề. - Yªu cÇu néi dung: C¶m nghÜ cña b¶n th©n vÒ t©m sù vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña Hå Xu©n Hương: Cô đơn, bẽ bàng, chán chường, khát väng sèng h¹nh phóc. - Yêu cầu dẫn chứng: Từ bài thơ và cuộc đời tác Nhãm 2. gi¶. - Phân tích đề và lập dàn ý cho - Yêu cầu phương pháp: Sử dụng thao tác lập đề 2: Tâm sự của Hồ Xuân Hương luận phân tích, kết hợp với nêu cảm nghĩ. trong bµi Tù T×nh ( bµi II) 2. LËp dµn ý. * Më bµi. - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Giới thiệu vấn đề nghị luận: Tâm sự của Hồ Xuân Hương trong bài thơ Tự tình. * Th©n bµi. - C¶m nhËn chung vÒ t©m sù cña Hå Xu©n Hương trong bài thơ: Nỗi xót xa, phẫn uất trước duyªn phËn hÈm hiu. - Triển khai cụ thể làm rõ luận đề. + Nỗi cơ đơn, bẽ bàng. + Nỗi đau buồn, chán chường vì tuổi xuân trôi qua vµ h¹nh phóc ch­a trän vÑn. + bµy tá nçi uÊt øc, muèn ph¶n kh¸ng + Trë l¹i nçi xãt xa cho duyªn phËn hÈm hiu. *KÕt bµi. - Tổng hợp ý, đánh giá ý nghĩa của vấn đề. Nhãm 3. - Phân tích đề và lập dàn ý cho đề 1: Từ ý kiến dưới đây anh chị cã suy nghÜ g× vÒ viÖc "chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû míi"? " Cái mạnh của con người Việt Nam lµ sù th«ng minh vµ nh¹y bÐn víi c¸i míi…Nh­ng bªn cạnh cái mạnh đó vẫn tồn tại kh«ng Ýt c¸i yÕu. Êy lµ nh÷ng lç hæng vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n do thiªn hướng chạy theo những môn học "thời thượng", nhất là khả năng thùc hµnh vµ s¸ng t¹o bÞ h¹n chÕ do lèi häc chay, häc vÑt nÆng. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc. 1. Phân tích đề. - Yªu cÇu néi dung: C¸i m¹nh vµ c¸i yÕu cña con ngươì Việt Nam - ý chính của luận đề là cái yÕu: + Con người Việt Nam có nhiều điểm mạnh: Th«ng minh nh¹y bÐn víi c¸i míi. + Con người Việt Nam cũng có không ít cái yếu: ThiÕu hôt vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n, kh¶ n¨ng thùc hµnh vµ s¸ng t¹o h¹n chÕ. + Ph¸t huy ®iÓm m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu lµ thiÕt thùc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû XXI. - Yêu cầu dẫn chứng: Từ thực tiễn đời sống, xã héi lµ chñ yÕu. - Yêu cầu phương pháp: Sử dụng thao tác lập luËn, gi¶i thÝch, chøng minh. 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ng÷ v¨n 11 nÒ…". Trường THPT Kim Xuyên 2. LËp dµn ý. * Më bµi. - Giới thiệu vấn đề( Nhìn nhận được cái mạnh cái yếu của con người VN để bước vào thế kỷ XXI ). - Trích đề. * Thân bài:Triển khai vấn đề. - C¸i m¹nh: Th«ng minh vµ nh¹y bÐn víi c¸i mới. ( Dẫn chứng minh họa làm sáng rõ vấn đề ) - C¸i yÕu: + Lç hæng vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n. + Kh¶ n¨ng thùc hµnh, s¸ng t¹o bÞ h¹n chÕ -> ảnh hưởng đến công việc, học tập và năng lực lµm viÖc. - Mçi chóng ta cÇn ph¸t huy ®iÓm m¹nh vµ kh¾c phôc ®iÓm yÕu, tù trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc tèt nhất để chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ XXI. * KÕt luËn. - Đánh giá ý nghĩa của vấn đề. - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n.. Hoạt động2. II. C¸c thao t¸c cÇn h×nh thµnh tõ bµi häc. GV tổng kết và nhấm mạnh trọng 1. Phân tích đề. t©m bµi häc. - Đọc kĩ đề nhằm xác định: + Nội dung nghị luận: Tìm luận đề + Giíi h¹n dÉn chøng: Trong v¨n häc hay ngoµi cuéc sèng x· héi. + Thao t¸c nghÞ luËn: C¸c thao t¸c cô thÓ( ph©n tÝch, chøng minh, gi¶i thÝch, b×nh luËn..) 2. LËp dµn ý. - Từ kết quả tìm hiểu đề, sắp xếp các ý thành hệ thèng theo tr×nh tù l«gÝc gåm 3 phÇn: + Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận. + Thân bài: Triển khai luận đề bằng những luận ®iÓm. + Kết luận: Tóm tắt ý, mở rộng, đánh giá ý nghĩa của vấn đề, rút ra bài học. Hoạt động 3. III. Ghi nhí. GV gọi HS đọc ghi nhớ SGK tr 24 - SGK.. 19. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ng÷ v¨n 11 Hoạt động 4 HS làm bài tập trong SGK - Gv tæ chøc líp thµnh 2 nhãm - Hs suy nghĩ trao đôỉ thảo luận lµm bµi tËp 1&2 phÇn luyÖn tËp - Hs cử đại diện trình bày - Gi¸o viªn tæng hîp. Trường THPT Kim Xuyên IV. Luyện tập * §Ò sè 1 - Vấn đề cần nghị luận : giá trị hiện thực sâu sắc cña ®o¹n trÝch “ vµo phñ chóa TrÞnh” - Yªu cÇu néi dung : + Bøc tranh cô thÓ hiÖn thùc vÒ cuéc sèng xa hoa nh­ng thiÕu sinh khÝ cña phñ chóa TrÞnh + Thái độ phê phán nhẹ nhàng nhưng thấm thía còng nh­ nh÷ng dù c¶m vÒ sù suy vong cña triÒu ®ai Lª- TrÞnh - Yêu cầu phương pháp ; Sử dụng thao tác phân tÝch , kÕt hîp víi nªu c¶m nghÜ . Dïng dÉn chøng trong v¨n b¶n “ Vµo phñ chóa Trinh lµ chñ yÕu” * §Ò sè 2 - Vấn đề cần nghị luận : Tài năng sử dụng ngôn ngữ dân tộc của Hồ Xuân Hương - Yªu cÇu vÒ néi dung + dïng v¨n tù N«m + Sử dụng các từ thuần việt đắc dụng + Sử dụng các biện pháp tu từ ( đảo ngữ ...) - Yêu cầu về phương pháp : sử dụng thao tác ph©n tÝch kÕt hîp víi b×nh luËn. DÉn chøng th¬ Hồ Xuân Hương là chu yếu. 4. Hướng dẫn về nhà. - Nắm vững kĩ năng phân tích đề và lập dàn ý. - Soạn bài theo phân phối chương trình.. 20. Gv: NguyÔn ChÝ Thøc Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>