so do tu duy gd công dân 9 mai thị năm thư viện tư liệu giáo dục

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>A. Mục tiêu cần đạt:</b>

Gióp HS:

1. Cảm nhận đ ợc vẻ đẹp và chiều sâu văn hoá của ng ời Hà Nội qua hình t
ợng nhân vật bà Hiền.

2. N¾m đ ợc một số nét cơ bản trong nghệ thuật văn xuôi của Nguyễn
Khải: nghệ thuật xây dựng nhân vật,cách kể chuyện,giọng văn triết lí.

<b>B. Ph ơng tiện dạy học:</b>

1. SGK, SGK, SBT Ngữ văn 12

2. Một số tài liệu tham khảo: thiết kế bài giảng

3. Một số tranh ảnh minh hoạ về HN, ng ời HN, tác giả Nguyễn Khải.

<b>C. Cách thức tiến hành:</b>

1. Dn dũ HS chuẩn bị kỹ l ỡng ở nhà (đọc 2-3 lần tác phẩm, trả lời theo
câu hỏi SGK, làm miệng phần luyện tập, chuẩn bị t liệu về HN và ng
ời HN, những ý kiến cảm nhận về ng ời HN…)

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>KiĨm tra bµi cị</b>

<b>STT</b> <b>Tác phẩm </b> <b>Năm s.tác </b>

1 <i><b>Đất (Anh Đức)</b></i> 1966

2 <i><b>Rõng xµ nu (Ngun Trung Thµnh)</b></i> 1965

3 <i><b>Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi)</b></i> 1964

4 <i><b>Mét ng êi Hµ Nội (Nguyễn Khải)</b></i> 1990

<b>Câu 2:</b> Nhận xét ngắn: ba tác phẩm đầu có điểm gì chung về thời

gian, nội dung sáng tác? Một ng ời Hà Nội có gì khác biệt về
thời gian và nội dung phản ánh so với ba tác phẩm trên ?

<b>STT</b> <b>Ba tác phÈm </b> <b>Mét ng êi Hµ Néi</b>

Tgian

Stác Trong thời kỳ kháng chiến chống Mĩ. Trong thời kỳ đất n ớc đổi mới – văn học đổi mới.
Nd p/á Về cuộc đ.tranh chống đế quốc Mĩ. Về con ng ời và cuộc sống đời th ờng.

<b>C©u 1:</b>

Ghép nối để có thơng tin đúng về tác phẩm và hồn cảnh sáng tỏc:

_{Gợi ý trả lời}_{: 1 1964; 2 1965; 3 1966; 4 1990.}–

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

I. Tìm hiểu chung
<b>1. Tác gi¶</b>

<b>Dựa vào SGK, hãy giới thiệu những </b>
<b>nét chính về cuc i v s nghip </b>

<b>sáng tác văn ch ơng của nhà văn </b>

<b>Nguyễn Khải?</b>

_{Nguyễn Khải (1930 2008), tên khai sinh là Nguyễn Mạnh Khải, sinh}

ti Hà Nội, đã từng tham gia, rèn luyện, tr ởng thành và bắt đầu sự
nghiệp văn ch ơng trong qn ngũ.

 _{Sù nghiƯp s¸ng t¸c của Nguyễn Khải chia 2 giai đoạn:}

+ 1955 – 1978: quan tâm đến vấn đề chính trị, giọng văn chính luận.
Tiêu chí đánh giá con ng ời là tiêu chí đạo đức và chính trị.

+ 1978 – nay: quan tâm nhiều hơn đến số phận cá nhân trong cuộc sống
đời th ờng, giọng triết luận. Tiêu chí đánh giá con ng ời đ ợc mở rộng ở
các góc độ văn hố, lịch sử v trit hc.

+ Những tác phẩm tiêu biểu: SGK tr 72.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5></div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

I. T×m hiĨu chung
<b>1. Tác giả</b>

<b>2. Tác phẩm </b><i><b>Một ng ời Hà Nội</b></i>

- Sỏng tác 1990, gắn với công cuộc đổi mới của đất n ớc, đổi mới của văn
học.

- Rót tõ tËp <i><b>Hà Nội trong mắt tôi</b></i>, XB 1995.

II. c hiu vn bn:
<i><b>1</b></i><b>. Túm tt:</b>

<b>Các thời đoạn</b> <b>N.vật bà Hiền </b><b> Một ng ời Hà Nội</b> <b>N.vật tôi </b><b> Ng ời kể chuyện</b>
<b>Tr ớc 1955</b>

<b>Hoà bình lập </b>
<b>lại sau 1955</b>
<b>Trong cuộc k/c </b>
<b>chống Mĩ</b>

<b>Sau i thng </b>
<b>m.xuõn 1975</b>

<b>2. Phân tích tác phẩm:</b>

<b>Có chú ý gì về xuất xứ và hoàn cảnh </b>
<b>sáng tác truyện </b><i><b>Một ng ời Hà Nội</b></i><b>?</b>

<i><b> Định h ớng phân tích:</b></i>

<b></b>

<b>Nhân vật trung tâm?</b>

<b></b> <b>Dựa vào kết cấu truyện: nhân vật đ ợc xây dựng</b>
<b>theo trình tự nào? Mốc chính?</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Nhân vật bà Hiền</b>

<i><b> Một ng ời Hà Nội</b></i>

<b>Nhân vật tôi</b>

<i><b>Ng ời kể chuyện</b></i>

2.1. Nhân vật bà Hiền qua sự khám phá của nhân vật Tôi:

2.1. Nhân vật bà Hiền qua sự khám phá của nhân vật Tôi:

<b>_{Lai lịch: ng ời gốc Hà Nội, cã nhan}</b>

<b>sắc, thơng minh, gia đình gia giáo, có </b>
<b>nền nếp, yêu văn ch ơng.</b>

<i><b> </b></i>

 <b>_{Cháu họ xa nh ng là}</b>

<b>ng ời gắn bó vµ </b>

<b>chứng kiến cuộc đời </b>
<b>nhân vật bà Hiền.</b>

 <b>_{Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p: vÉn}</b>

<b>sống ở Hà Nội. Lí do đơn giản vì </b>
<b>khơng thể rời xa Hà Nội, không thể </b>
<b>sinh cơ lập nghiệp ở một vùng đất </b>
<b>khác </b>

<i><b> </b></i>

<b> </b>

Tình yêu Hà Nội,

sự gắn bó với Hà Nội.

<i><b>nghi ngại .</b></i>

Trong không khí của cuộc k/chiến
chống P, bà vẫn ở lại HN. Vì sao?

Cho thấy điều gì về n/vật bà
Hiền?

Chú ý gì về lai lịch cđa bµ HiỊn?

<b>Thái độ của nhân </b>
<b>vật Tơi tr ớc vic </b>

<b>ở lại HN của bà </b>
<b>Hiền?</b>

a. Tr ớc năm 1955:

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

 <b>_{Thái độ tr ớc thời cuộc:}</b>

- Tr ớc cách x ng hô của chồng, con: <i>gắt, </i>
<i>cau mặt, thở dài, quay đi</i>

_{không bằng lòng với cách bắt ch ớc}
ngôn ngữ cách mạng không phải lối

- Nhn xột: vui hi nhiu và nói cũng hơi “
<i>nhiều, phải nghĩ đến làm ăn chứ?”</i>

nhËn ra niỊm vui h¬i quá mức và có
phần thoả m·n cña con ng êi sau chiến
thắng

_{Trầm tĩnh, từng trải và tỉnh táo.}

<b>Nhân vật bà Hiền</b>

<i><b> Một ng ời Hà Nội</b></i>

<b>Nhân vật tôi</b>

<i><b>Ng ời kể chuyện</b></i>

b. Hoà bình lập lại sau 1955:

b. Hoà bình lập lại sau 1955:

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>_{Thỏi tr c thi cuc:}</b>

_{Trầm tĩnh, từng trải và tỉnh táo.}

<b>Nhân vật bà Hiền</b>

<i><b> Một ng ời Hà Nội</b></i>

<b>Nhân vật tôi</b>

<i><b>Ng ời kể chuyện</b></i>

b. Hoà bình lập lại sau 1955:

b. Hoà bình lập lại sau 1955:

<b>_{Nếp sống:}</b>

- Nơi ở, cái ăn mặc vÉn sang träng,
kh¸c víi mäi ng êi

- Dạy con: chú ý sửa chữa cách ngồi, cách
cầm bát, cầm đũa, cách múc canh và cả
cách nói chuyện trong bữa ăn. “Chúng
<i><b>mày là ng ời Hà Nội thì cách đi đứng, </b></i>
<i><b>nói năng phải có chuẩn, khơng đ ợc </b></i>
<i><b>sống tuỳ tiện, buông tuồng”</b></i>

 _{Giữ đ ợc nếp sinh hoạt truyền thống đẹp}

đẽ của một gia đình có văn hố

 <i><b>_{Ph¸t hiƯn ra sù tõng}</b></i>

<i><b>trải, lịch lÃm,bản lĩnh </b></i>
<i><b>của bà Hiền nh ng vẫn </b></i>
<i><b>còn những băn khoăn, </b></i>
<i><b>nghi ngại, không tin </b></i>
<i><b>cậy.</b></i>

Np sng, nếp sinh hoạt của bà
và gia đình có đổi thay?

Tr ớc những nét tính cách

ấy của bà Hiền, nhân vật

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Nhân vật bà Hiền</b>

<i><b> Một ng ời Hà Nội</b></i>

<b>Nhân vật tôi</b>

<i><b>Ng ời kể chuyện</b></i>

<b>Thỏi tr ớc thời cuộc</b>

 <b>NÕp sèng:</b>

 <b>Cách quản lí gia đình, tính tốn làm ăn: </b>
 Chuyện hơn nhân, sinh con, tớnh toỏn cho t

ơng lai của con cái.

Bán một ngôi nhà ở hàng Bún

Khụng ng ý cho chồng mua máy in,
thuê ng ời làm.

 Bản thân mở một cửa hàng l u niệm, tự tay
làm ra sản phẩm “hoa làm rất đẹp, bán rất
đắt”.

 Phª phán thói gia tr ởng của ng ời cháu.

_{Bản lĩnh, thức thời, khôn ngoan và sắc sảo}.

Phát hiện ra bà Hiền
có đầu óc thực tế,
tính toán tr ớc cả và
luôn luôn tính

ỳng, ó tớnh là
làm, đã làm là không
để ý tới những lời
đàm tiếu của thiên
hạ”

<i><b> </b></i><i><b> Kh©m phục</b></i>

b. Hoà bình lập lại sau 1955:

b. Hoà bình lập l¹i sau 1955:

<b>Cách quản lí gia đình, </b>
<b>tính tốn làm ăn?</b>

Nhân vật Tơi đã
nhận xét nh thế

nµo về nét tính
cách này của

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>Nhân vật bà Hiền</b>

<i><b> Một ng ời Hà Nội</b></i>

<b>Nhân vật tôi</b>

<i><b>Ng êi kĨ chun</b></i>

 <b>Bằng lịng cho hai đứa con đi chin u.</b>

+Vì không muốn con sống bám vào sự hy sinh
cđa b¹n bÌ.

+ Bảo nó tìm đ ờng sống để các bạn nó phải
chết cũng là một cách giết chết nó.

+ Muốn bình đẳng với các bà mẹ khác “hoặc
sống cả hoặc chết cả, vui lẻ thì có hay hớm
gì”

_{Mét con ng ời giàu lòng tự trọng, cã ý thøc}

trách nhiệm với cộng đồng, giải quyết việc
nhà việc n ớc rất hợp lí.

_{T×nh yªu n íc biĨu lé chân thực, tự nhiên,}

không giả tạo.

“Cơ tơi tính tốn
việc nhà, việc n ớc
đại khái là nh
thế”.

 <i><b>Vỡ lẽ ra vẻ đẹp </b></i>

<i><b>cđa </b></i> <i><b>bµ </b></i> <i><b>HiỊn </b></i>

<i><b>(thống nhất giữa </b></i>
<i><b>tình yêu gia đình </b></i>
<i><b>và tình yêu Tổ </b></i>
<i><b>quốc).</b></i>

c. Trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng MÜ:

c. Trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng MÜ:

<b>Nhân vật Tơi đã </b>
<b>v l ra nột tớnh </b>

<b>cách nào của </b>
<b>nhân vật bµ </b>

<b>HiỊn? </b>

Trong hồn cảnh cả n ớc ra
trận, hai con lần l ợt ra chiến
tr ờng, thái độ của bà Hiền nh

thÕ nµo?

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>Cđng cè</b>

• <b>_{Qua phần đọc hiểu văn bản ở tit 1, cm nhn ban}</b>

<b>đầu của em về nhân vật bà Hiền là nh thế nào? ĐÃ </b>
<b>có thể lí giải vì sao bà Hiền đ ợc tác giả Nguyễn </b>

<b>Khải gọi là một ng ời Hà Néi ?</b>“ ”



<i>_{Em có biết một câu ca dao về vẻ đẹp của}</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<i><b>X a</b></i>

<i><b>Nay</b></i>

Vµ

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<i><b>X a</b></i>

<i><b>Nay</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17></div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18></div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19></div>

<!--links-->