Giáo án Sinh học 8 - Tiết 16: Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:17/10/2009. Ngµy gi¶ng:20/10/2009. TiÕt16. tuÇn hoµn m¸u vµ l­u th«ng b¹ch huyÕt I. Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc: - HS tr×nh bµy c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña hÖ tuÇn hoµn m¸u µ vai trß cña chóng. - HS n¾m ®­îc c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña hÖ bach huyÕt vµ vai trß cña chóng. 2. KÜ n¨ng: - Quan s¸t tranh h×nh ph¸t hiÖn kiÕn thøc, vËn dông lÝ thuyÕt vµo thùc tiÔn. - Kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Gi¸o dôc: - ý thức bảo vệ tim, tránh tác động mạnh vào tim. II. ChuÈn bÞ: 1. ThÇy: - Tranh phãng to H16.1, H16.2. - HÖ tuÇn hoµn cã thªm phÇn b¹ch huyÕt 2. Trß: - ChuÈn bÞ bµi ë nhµ III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò: (15’) b»ng giÊy: 1, Tiểu cầu đã tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu ntn? 2, Em hãy thiết lập sơ đồ cho và nhận máu? Giải thích vì sao? §¸p ¸n : 1, Trong quá trình đông máu, các tiểu cầu đóng vai trò : - Bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết r¸ch. - Giải phóng chất giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông. 2, Sơ đồ cho và nhận máu : A  A O O. AB AB B  B. * Giải thích: Ta có thể cho và nhận máu theo sơ đồ trên: + V× : - Nhãm m¸u O: hång cÇu kh«ng cã c¶ kh¸ng nguyªn A vµ B huyÕt tương có cả kháng thÓ  vµ  .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Nhãm m¸u A: chØ cã A huyết tương chØ cã  kh«ng cã  . - Nhóm máu B: hồng cầu chỉ có kháng nguyên B huyết tương chỉ có  kh«ng cã  - Nhóm máu AB: Hồng cầu có cả kháng nguyên A,B huyết tương kh«ng cã  vµ  . Mµ qua TNo cña CacLansTayn¬ ta biÕt kh¸ng thÓ  g©y kÕt dÝnh kh¸ng nguyên A và kháng thể  gây kết dính kháng nguyên B => chỉ có theo sơ đồ trªn th× míi cã thÓ truyÒn m¸u mµ kh«ng g©y kÕt dÝnh c¸c kh¸ng nguyªn. *Nêu vấn đề: Cho HS lên bảng chỉ tranh các thành phần của hệ tuần hoàn m¸u. VËy m¸u l­u th«ng trong c¬ thÓ ntnvµ tim cã vai trß g× ? 2. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng I. TuÇn hoµn m¸u. 1. CÊu t¹o hÖ tuÇn hoµn. HÖ tuÇn hoµn gåm nh÷ng thµnh phÇn - HÖ tuÇn hoµn gåm tim vµ hÖ nào ? Cấu tạo mỗi thành phân đó ntn? mạch + Tim:- Cã 4 ng¨n: 2 t©m nhÜ Cử đại diện lên bảng trình bày trên tranh vµ thuyÕt minh b»ng lêi 2 t©m §¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña c¸c nhãm: thÊt L­u ý víi HS: - Nửa phải chứa máu đỏ - Với tim: Nửa phải chứa máu đỏ thẫm thẫm, nửa trái chứa máu đỏ tươi ( mµu xanh trªn tranh), nöa tr¸i chøa + HÖ m¹ch: máu đỏ tươi (màu đỏ trên tranh) - §éng m¹ch xuÊt ph¸t tõ t©m thÊt - HÖ m¹ch: Kh«ng ph¶i mµu xanh lµ - TÜnh m¹ch trá vÒ t©m nhÜ tĩnh mạch, màu đỏ là động mạch mà - Mao mạch nối động mạch máu ở động mạch là máu từ phổi tim vµ tÜnh m¹ch. vµ tõ tim c¬ quan, cßn m¸u ë tÜnh m¹ch lµ m¸u tõ c¬ quantim 2. Vai trß cña hÖ tuÇn hoµn phæi. NhËn xÐt vÒ vai trß cña hÖ tuÇn hoµn m¸u? QS H16.1 l­u ý chiÒu mòi tªn vµ mµu máu trong ĐM, TM  Trao đổi nhãm Thèng nhÊt ý kiÕn Yªu cÇu: - §iÓm xuÊt ph¸t vµ kÕt thóc cña mçi vong tuÇn hoµn - Tim lµm nhiÖm vô co bãp t¹o - Hoạt động trao đổi chất tại phổi và lùc ®©û ®Èy m¸u c¸c c¬ quan trong c¬ thÓ Cho líp ch÷a bµi c¸c nhãm theo dâi - HÖ m¹ch dÉn m¸u tõ tim  TB vµ tõ TB vÒ tim. bæ sung Rót ra kÕt luËn:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Cho HS QS H16.2giíi thiÖu vÒ hÖ bạch huyết để HS nắm được 1 cách kh¸i qu¸t vÒ hÖ b¹ch huyÕt: HÖ b¹ch huyÕt gåm nh÷ng thµnh phÇn cÊu t¹o nµo? HS tr¶ lêi b»ng c¸ch chØ trªn tranh vÏ NhËn xÐt vµ cñng cè thªm: H¹ch b¹ch huyÕt nh­ 1 m¸y läc, khi b¹ch huyÕt ch¶y qua c¸c vËt l¹ ®­îc gi÷ l¹i h¹ch thường tập trung ở các tạng và các vïng khíp:. M« t¶ ®­êng ®i cña b¹ch huyÕt trong ph©n hÖ lín, nhá ? HÖ b¹ch huyÕt cã vai trß g× ? Nghiên cứu trao đổi nhóm trình bày trªn h×nh vÏ  nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung  Rót ra kÕt luËn Yêu cầu HS đọc kết luận chung cuối bµi?. + Vßng tuÇn hoµn lín: Tõ t©m nhÜ tr¸i §MC c¬ quan(T§C) TMC TN ph¶i. + Vßng tuÇn hoµn nhá: Tõ TTph¶i §M Phæi phæi (T§K) TN tr¸i. - M¸u l­u th«ng trong toµn bé c¬ thÓ lµ nhê hÖ tuÇn hoµn II. L­u th«ng b¹ch huyÕt. 1. CÊu t¹o hÖ b¹ch huyÕt.. - HÖ b¹ch huyÕt gåm: + Mao m¹ch b¹ch huyÕt + M¹ch b¹ch huyÕt, tÜnh m¹ch m¸u + H¹ch b¹ch huyÕt + èng b¹ch huyÕt t¹o thµnh 2 ph©n hÖ: Lín Nhá 2. Vai trß cña hÖ b¹ch huyÕt - Ph©n hÖ b¹ch huyÕt nhá: Thu b¹ch huyÕt ë nöa trªn bªn ph¶i c¬ thÓTM m¸u. - Ph©n hÖ b¹ch huyÕt lín: Thu b¹ch huyÕt ë c¸c phÇn cßn l¹i cña c¬ thÓ => HÖ b¹ch huyÕt cung hÖ tuÇn hoµn m¸u thùc hiÖn chu tr×nh luân chuyển môi trường trong c¬ thÓ vµ tham gia b¶o vÖ c¬ thÓ. * KÕt luËn chung: (SGK). 3. Cñng cè, luyÖn tËp: Gv: Yªu cÇu HS lªn b¶ng tr×nh bµy cÊu t¹o vµ vai trß cña hÖ tuÇn hoµn ? 4. Hướng dẫn tự học ở nhà: - Häc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK - §äc môc “ Em cã biÕt ” - KÎ b¶ng 17.1 Tr 54. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>