Giáo án Thao giảng ngữ văn 11: Vội vàng - Xuân Diệu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Vội vàng ( Xuân Diệu). Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> I/ TÌM HIỂU CHUNG 1.Tác giả Xuân Diệu. Xu©n DiÖu ( 1916 – 1985 ). Dùa vµo tiÓu dÉn vµ sù chuÈn bÞ bµi yêu,c¬ của mùa ë-Là nhµnhà emthơ h·ycủa nªutình vµi nÐt b¶n vÒ xuân nhµ th¬ và tuổi trẻ ?với giọng thơ sôi nổi, đắm say, Xu©n DiÖu yêu đời thắm thiết. -th¬ Xu©n DiÖu lµ sù kÕt hîp gi÷a §«ng vµ Tây , cổ và kim -Xuân Diệu là tấm gương lao động nghệ thuật nghiêm túc, có sức sáng tạo dồi dào, bền bỉ, có đóng góp lớn trên nhiều lĩnh vực đối với nền văn học Việt Nam hiện đại - Các tác phẩm chính ( sgk ) Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Xuân Diệu và Huy Cận Lop12.net. NSND Bạch Diệp Người đã từng là vợ của nhà thơ Xuân Diệu.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 2 . T¸C PHÈM a. Xuất xứ. -“vội vàng “ in trong tập “ thơ thơ “ ( 1938 ) , là bài thơ tiêu Em hãy nêu xuất xứ của bài thơ? biểu của Xuân Diệu thời kì trước cách mạng . b. Đọc và tìm hiểu bố cục bài thơ. • Đọc • Bố cục: ( 3 phần ) PhÇn 1: T×nh sèng thÕ làm tha thiÕt (13 c©u Theoyªu em cuéc bài thơ có trÇn thể chia mấy đoạn ? Ý®Çu ) PhÇn 2 :của Quan niÖm vÒ?thêi gian, tuæi trÎ cña thi nh©n (17 c©u tiÕp ) chính từng đoạn Phần 3 : Thái độ sống vội vàng để tận hưởnghạnh phúc (còn lại ). Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> II . đọc - hiểu chi tiết 1 t×nh yªu cuéc sèng trÇn thÕ tha thiÕt cña thi nh©n a . Bèn c©u th¬ ®Çu : ­ íc muèn k× l¹ Giữ lại vẻ đẹp thời gian gi÷ mµu s¾c + Muèn t¾t n¾ng Bèn c©u th¬ ®Çu thÓ hiÖn mong muèn g× cña t¸c gi¶ ? Thùc chÊt cña ? th¬m Giữđóhương + Muèn buộcước giãmuèn. ®o¹t quyÒn t¹o ho¸. Nghệ thuật biểu đạt trong ®o¹n th¬ cã g× đặc s¾c ? + ThÓ th¬ n¨m ch÷ ---> Dån nÐn c¶m xóc. + Nghệ thuật biểu đạt. + ®iÖp tõ ®iÖp ng÷ ---> Kh¸t väng m·nh liÖt. ==> Tình yêu cuộc đời tha thiết. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> b. Vẻ đẹp của cuộc sống trần thế. Nhãm 2. Nhãm 1 - T×m nh÷ng h×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n? - Cảnh sắc đó có điểm chung gì?. - C©u th¬ nµo theo em lµ míi mÎ, hiện đại nhất? - H·y ph©n tÝch. C©u th¬ thÓ hiÖn qu©n niÖm g× cña Xu©n DiÖu?. Nhãm 3. Nhãm 4. - Phân tích những sáng tạo độc đáo của Xuân Diệutrong đoạn thơ?. - Nhận xét quan niệm về cuộc đời cña Xu©n DiÖu. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Nhãm 1:. - T×m nh÷ng h×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n? - Cảnh sắc đó có điểm chung gì ?. Của ong bướm này đây tuần tháng mật; Này đây hoa của đồng nội xanh rì; Này đây lá của cành tơ phơ phất; Của yến anh này đây khúc tình si; Và này đây ánh sáng chớp hàng mi; Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa; Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> * H×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n + §ång néi xanh r× + Cµnh t¬ ph¬ phÊt + Bướm ong: tuần tháng mật + Hoa l¸ + YÕn anh : khóc t×nh si + Hµng mi chíp s¸ng + ThÇn Vui gâ cöa. => C¶nh vËt gÇn gòi, quen thuéc cña cuéc sèng --> hÊp dÉn. Tươi đẹp, giầu sức sống, tràn đầy xuân sắc. §ang trong tr¹ng th¸i ¸i ©n h¹nh phóc (xu©n t×nh.) Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Nhóm 2: Câu thơ nào theo em là mới mẻ, hiện đại nhất? H·y ph©n tÝch. C©u th¬ thÓ hiÖn qu©n niÖm g× cña Xu©n DiÖu? * C©u th¬ míi mÎ “ Th¸ng giªng ngon nh­ mét cÆp m«i gÇn” So s¸nh nh©n ho¸: CÆp m«i gÇn (cô thÓ) - Tháng giêng (trừu tượng) vẻ đẹp của con người vẻ đẹp của thiên nhiên => mới mẻ, độc đáo và táo bạo --> Gợi cảm giác của ái ân h¹h phóc. => Quan niêm về cái đẹp: Con người trong độ xuân là chuẩn mực cao nhất của cái đẹp (Quan niêm trung đại: Thiên nhiên lµ chuÈn). Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Nhãm 3: Ph©n. tích những sáng tạo độcđáo của Xuân DiÖu trong ®o¹n th¬? Của ong bướm này đây tuần tháng mật; Này đây hoa của đồng nội xanh rì; Này đây lá của cành tơ phơ phất; Của yến anh này đây khúc tình si; Và này đây ánh sáng chớp hàng mi; Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa; Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nhóm 3 : Phân tích những sáng tạo độc đáo của Xuân Diệu trong ®o¹n th¬? * §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt - Liệt kê kết hợp với điệp từ (Sử dụng đại từ này đây để chỉ) --> Vẻ đẹp phong phú, giàu có, rất gần gũi trong đời sống. - Tõ ng÷, h×nh ¶nh gîi c¶m - Giäng ®iÖu: s«i næi tha thiÐt. - Điệp cú pháp linh hoạt kết hợp với đảo ngữ rất Tây (từ của đặt lên trước: Xác định quyền sở hữu ) - So s¸nh nh©n ho¸. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Nhóm 4 : Nhận xét quan niệm về cuộc đời của Xuân Diệu * Quan niªm nh©n sinh cña Xu©n DiÖu. - Cuộc đời trần thế là đẹp nhất, đáng sống đáng yêu nhất. - Niềm hạnh phúc lớn lao của con người là được sống giữa cuộc đời, giữa tuổi xuân và trong tình yêu. --> Tình yêu đời, niềm khát khao giao cảm mãnh liệt với đờicủa thi nhân. --> LÝ do muèn nÝu kÐo sù tr«i ch¶y cña thêi gian. * T©m tr¹ng ®Çy m©u thuÉn nh­ng thèng nhÊt (C©u th¬ cuèi): Sung sướng >< vội vàng: Muốn sống gấp, sống nhanh, sèng véi, tranh thñ thêi gian. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (Mười bảy câu thơ tiếp theo). Nhãm 1: Xu©n diÖu cã quan niÖm nh­ thÕ nµo vÒ thêi gian? Thước đo thời gian theo nhà thơ là gì? quan niệm đó có gì khác trước?. Nhãm 2: T×m hÖ thèng những hình ảnh đối lập trong đọan thơ ?những hình ảnh đó thể hiện quy luật gì ?. Nhãm 3: NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh thiªn hiªn ®­îc miªu t¶ ë ®o¹n th¬ ? T©m tr¹ng cña thi nh©n qua bức tranh đó?. Nhãm 4: Ph¸t hiÖn nh÷ng đặc sắc về nghệ thuật của ®o¹n th¬?. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (Mười bảy câu thơ tiếp theo) * Quan1:niÖm thêi gian Nhãm Xu©nvÒDiÖu có quan niệm như thế nào về thời gian? Thước Xu©n x­a ®o thêi gian theoDiÖu nhà thơ là gì? quan niệm đó có gì Người khác trước? - Thêi gian tuyÕn tÝnh (Mét ®i kh«ng l¹i) - Chuẩn mực: Sinh mệnh con người (tuæi xu©n). - TuÇn hoµn (®i råi trë l¹i) - Sinh mÖnh vò trô. Nhóm 2: Tìm hệ thống những hình ảnh đối lập trong đọan thơ ?những hình ảnh đó thể hiện quy luật gì ?. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (Mười bảy câu thơ tiếp theo) Nhóm 2: Tìm hệ thống những hình ảnh đối lập trong đọan thơ ?những h×nh ¶nh thèng đó thể hiện luËt gì ?đối lập * HÖ c¸c quy h×nh ¶nh ““…Xu©n …Xu©n ®­¬ng tíi tíi, nghÜalµlµxu©n xu©n®­¬ng ®­¬ngqua qua , nghÜa. Xu©n tíi. -. xu©n qua. Xu©n Xu©ncßn cßnnon non,,nghÜa nghÜalµ lµxu©n xu©nsÏ sÏ giµ giµ. Xu©n non. -. xu©n giµ. Mµ Mµxu©n xu©nhÕt hÕt,,nghÜa nghÜalµ lµt«i t«icòng còngmÊt mÊt... Xu©n hÕt t«i mÊt Lòng tôi rộng nhưng lượng đơì cứ chật Lòng tôi rộng nhưnglượng đơì cứ chật. Lßng réngcho - trÎ đời chËt Kh«ng nh©n gian Kh«ng chodµi dµithêi thêi trÎcña cña nh©n gian Nãi lµm tuÇn hoµn ,, cã hai lÇn NãituÇn lµmchi chir»ng r»ngxu©n vÉn tuÇn hoµn Xu©n hoµn -xu©nvÉn tuæi trÎ ch¼ng tuæi trÎ th¾m laÞ NÕuv« tuæi trÎch¼nng ch¼nng hailÇn lầnđời th¾m laÞ h÷u h¹n Vò NÕu trô h¹n - hai người Cßn ch¼ngcßn cßnt«i t«im·i…” m·i…” Cßntrêi trêidÊt đấtnhưng nh­ngch¼ng  Ph¶i biÕt qói träng tuæi xu©n, thêi gian. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (Mười bảy câu thơ tiếp theo). * Bøc tranh thiªn nhiªn vµ t©m tr¹ng cña nhµ th¬. Nhãm NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh thiªn hiªn ®­îc miªu t¶ ë ®o¹n th¬ ? T©m - Thiªn3:nhiªn: tr¹ng cña thi nh©n qua….chia bøc tranh + N¨m th¸ng phôiđó? + Giã…hên + S«ng nói…tiÔn bÞªt. + Chim…sî Thiªn nhiªn ®­îc nh©n ho¸, nhuèm mµu s¾c chia ly - Tâm trạng: Buồn, nuối tiếc, lo sợ trước sự chảy trôi của thời gian Tình yêu đời tha thiết * §Æc s¾c nghÖhiÖn thuËt Nhãm 4: Ph¸t những đặc sắc về nghệ thuật của đoạn thơ? - §iÖp tõ nghÜa lµ - KÕt cÊu: Nãi lµm chi…nÕu:;cßn…nh­ng ch¼ng cßn; …nªn…; - ®iÖp ng÷ - c©u hái tu tõ: ph¶i ch¨ng…: Định nghĩa mang tính khẳng định tính tất yếu qui luật của thiên nhiªn - Giäng th¬ ch× chiÕt, giËn hên, tranh biÖn. - NghÖ thuËt nh©n ho¸. - Nghệ thuật chuyển đổi cảm gi¸c. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> * C©u cuèi ®o¹n: Mau ®i th«i Mïa ch­a ng¶ chiÒu h«m. Lời giục giã sống vội vàng, tận hưởng những phút gi©y quÝ gi¸ cña tuæi xu©n.  Muèn nÝu kÐo thêi gian nh­ng kh«ng ®­­îc. VËy chØ còn một cách là hãy sống cao độ giây phút của tuổi xu©n.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> * Cñng cè + Néi dung - Hai đoạn thơ hé mở một tâm hồn yêu đời, yêu sống mãnh liệt, quan niÖm nh©n sinh tiÕn bé cña thi nh©n. - Hai ®o¹n th¬ lµ sù lÝ gi¶i cho c©u hái: V× sao ph¶i sèng véi vµng? + Cuộc đời trần thế là đẹp nhất, đáng sống nhất + Đời người, tuổi xuân đẹp nhưng ngắn ngủi. + NghÖ thuËt Đoạn thơ thể hiện những sáng tạo, những cách tân nghệ thuật độc đáo cña Xu©n DiÖu * Quan niệm của Xuân Diệu : Sống vội vàng là sống cao độ, hết mình, tận hưởng và tận hiến Làm cho cuộc sống có ý nghĩa. - Sống hưởng lạc: Con người chỉ biêt hưởng thụ Lèi sèng Ých kØ, tÇm thường * Bài học: Mỗi người cần biết quí trọng quĩ thời gian sống của mình, biÕt lµm cho nã cã ý nghÜa h¬n. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> 5.Hướng dẫn về nhà. - VÒ häc kÜ bµi - Häc thuéc bµi th¬ - So¹n tiÕp phÇn3 tiÕt sau t×m hiÓu. - S­u tÇm thªm mét sè bµi th¬ cña Xu©n DiÖu.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>