Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (441.35 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>PhÇn V: Di truyÒn häc Chương I: Cơ chế di truyền và biến dị Tiết 1: Gen, mã di truyền, quá trình nhân đôi AND, phiên mã và dịch mã (PhÇn 1) Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Trình bày được khái niệm và mô tả (vẽ sơ đồ) cấu trúc chung của gen - Trình bày được khái niệm và các đặc điểm chung của mã di truyền - Từ mô hình tái bản ADN, mô tả các bước của quy trình tự nhân đôi ADN làm cơ sở cho sự tự nhân đôi của nhiễm sắc thể - Tr×nh bµy ®îc c¬ chÕ phiªn m· 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn t duy ph©n tÝch, kh¸i qu¸t ho¸ 3. Thái độ: Có ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ các loài quý hiếm. II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn: - Tranh vÏ 1.1; 1.2; b¶ng 1 trong SGK - Tranh vÏ 2.1; 2.2; b¶ng 1 trong SGK - Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. Hoµn thµnh phiÕu häc tËp sau: CÊu tróc Chøc n¨ng mARN tARN rARN III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Cho học sinh đọc mục I trong SGK GV: Gen lµ g×? Cho vÝ dô minh ho¹? HS tr¶ lêi. Néi dung bµi häc. I. Gen: 1. Kh¸i niÖm: - Gen lµ mét ®o¹n cña ph©n tö ADN mang th«ng tin mã hoá một sản phẩm nhất định (chuỗi p«lipeptit hay ARN) VÝ dô: gen Hbα, gen ARN - Sù ®a d¹ng cña gen chÝnh lµ ®a d¹ng di truyÒn (®a d¹ng vèn gen). CÇn chó ý b¶o vÖ nguån gen, đặc biệt là nguồn gen quý: bảo vệ, nuôi dưỡng, GV: Mỗi gen cấu trúc có mấy vùng, là những chăm sóc động thực vật quý hiếm. vùng nào, vị trí và chức năng của mỗi vùng đó? 2. CÊu tróc cña gen: HS tr¶ lêi - Gåm 3 vïng: GV: Vùng nào của gen quyết định cấu trúc của + Vùng điều hoà: nằm ở đầu 3' của mạch mã gốc,. 1 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> phân tử prôtêin mà nó quy định tổng hợp? HS tr¶ lêi GV: Cung cÊp thªm th«ng tin vÒ sù kh¸c nhau gi÷a cÊu tróc cña gen ë sinh vËt nh©n s¬ vµ sinh vËt nh©n thùc. GV: Gen cÊu t¹o tõ c¸c nuclª«tit, pr«tªin cÊu t¹o từ các a.a. Vậy làm thế nào mà gen quy định tổng hîp pr«tªin ®îc? HS tr¶ lêi: th«ng qua m· di truyÒn GV: VËy, m· di truyÒn lµ g×? HS tr¶ lêi. giúp ARN polimeraza nhận biết và liên kết để khởi động quá trình phiên mã. + Vïng m· ho¸: n»m ë gi÷a m¹ch m· gèc, mang th«ng tin m· ho¸ c¸c axit amin. ë sinh vËt nh©n s¬ cã vïng m· ho¸ liªn tôc, ë sinh vËt nh©n thùc cã vïng m· ho¸ kh«ng liªn tôc (ªx«n - ®o¹n m· ho¸, intr«n - ®o¹n kh«ng m· ho¸) + Vïng kÕt thóc: n»m ë ®Çu 5' cña m¹ch m· gèc, mang tÝn hiÖu kÕt thóc phiªn m·. II. M· di truyÒn: 1. Kh¸i niÖm: Là trình tự các nuclêôtit trong gen quy định trình tù c¸c axit amin (a.a) trong ph©n tö pr«tªin: cø 3 nuclêôtit đứng kế tiếp nhau trong gen quy định 1 a.a 2. M· di truyÒn lµ m· bé 3: - Có 64 mã bộ 3, trong đó có 61 mã bộ 3 mã hoá cho h¬n 20 lo¹i a.a, cã 3 bé 3 lµm nhiÖm vô kÕt thóc (UAA, UAG, UGA) - Gen lưu giữ thông tin di truyền dưới dạng mã di truyÒn, phiªn m· sang mARN, dÞch m· thµnh tr×nh tù c¸c a.a trªn chuçi polipeptit.. GV: T¹i sao m· di truyÒn lµ m· bé 3? HS tr¶ lêi GV: Trong ph©n tö pr«tªin cã bao nhiªu lo¹i a.a? HS tr¶ lêi - Nếu 1 nu xác định 1 a.a thì ta có 41 = 4 tổ hợp (chưa đủ để mã hoá hơn 20 loại a.a) - Nếu 2 nu xác định 1 a.a thì ta có 42 = 16 tổ hợp (chưa đủ để mã hoá hơn 20 loại a.a) - Nếu 3 nu xác định 1 a.a thì ta có 43 = 64 tổ hợp (thừa đủ để mã hoá hơn 20 loại a.a) VËy, m· di truyÒn lµ m· bé 3 GV: Cho häc sinh quan s¸t b¶ng 1 SGK vµ hướng dẫn học sinh cách đọc mã di truyền GV: Nêu các đặc điểm chung của mã di truyền? 3. Đặc điểm chung của mã di truyền: HS tr¶ lêi - Mã di truyền được đọc từ một điểm xác định và liªn tôc. - Mã di truyền có tính phổ biến (các loài đều dïng chung 1 m· di truyÒn) GV: Ngo¹i lÖ: m· më ®Çu, m· kÕt thóc - Mã di truyền có tính đặc hiệu (một bộ 3 chỉ mã Cho häc sinh quan s¸t tranh 1.2 SGK ho¸ 1 a.a) GV: Quá trình nhân đôi của ADN gồm mấy - Mã di truyền mang tính thoái hoá: nhiều bộ 3 cùng xác định 1 a.a trừ AUG - mêtiônin; UGG bước chính? Diễn biến chính của mỗi bước? Tript«phan HS tr¶ lêi III. Quá trình nhân đôi ADN (tái b¶n ADN) 1. Bước 1: Tháo xoắn phân tử ADN: GV: Nªu néi dung cña nguyªn t¾c bæ sung? Nhờ các enzim tháo xoắn, 2 mạch đơn của phân HS tr¶ lêi tö ADN t¸ch nhau dÇn t¹o nªn ch¹c h×nh ch÷ Y GV: Tại sao có hiện tượng 1 mạch được tổng hợp 2. Bước 2: Tổng hợp các mạch ADN mới: liªn tôc cßn 1 m¹ch tæng hîp ng¾t qu·ng? - Enzim ADN-polimeraza sö dông mét m¹ch lµm HS tr¶ lêi: m¹ch míi chØ tæng hîp theo chiÒu 5'- khu«n tæng hîp nªn m¹ch míi theo nguyªn t¾c 3' bæ sung. - Trªn m¹ch khu«n 3'-5' m¹ch bæ sung tæng hîp liªn tôc, trªn m¹ch khu«n 5'-3' m¹ch míi bæ sung tæng hîp ng¾t qu·ng (®o¹n «kazaki) sau nèi l¹i GV: ý nghÜa g× nguyªn t¾c b¸n b¶o tån? nhê enzim nèi (ligaza). HS trả lời: đảm bảo tính ổn định về vật liệu di 3. Bước 3: Hai phân tử ADN con được tạo truyÒn gi÷a c¸c thÕ hÖ tÕ bµo. thµnh:. 2 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Gièng nhau, gièng mÑ - Mỗi ADN con đều có 1 mạch mới được tổng hợp từ nguyên liệu của môi trường, mạch còn lại cña ADN mÑ (nguyªn t¾c b¸n b¶o tån) GV: Cho HS hoµn thµnh phiÕu häc tËp ë nhµ GV: Cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.2 SGK VI. Phiªn m· GV: H×nh vÏ thÓ hiÖn ®iÒu g×? Nh÷ng thµnh phÇn 1. Kh¸i niÖm: Lµ qu¸ tr×nh truyÒn th«ng tin di nµo ®îc vÏ trªn h×nh? Qu¸ tr×nh ®îc chia truyÒn tõ ADN sang ARN thµnh mÉy giai ®o¹n? 2. C¬ chÕ phiªn m·: HS tr¶ lêi a. CÊu tróc vµ chøc n¨ng cña c¸c lo¹i ARN: GV: M« t¶ diÔn biÕn giai ®o¹n më ®Çu? b. C¬ chÕ phiªn m·: HS tr¶ lêi * Më ®Çu: enzim ARN-polimeraza b¸m vµo vùng khởi đầu làm gen tháo xoắn để lộ mạch GV: M« t¶ diÔn biÕn giai ®o¹n kÐo dµi? khu«n 3' - 5' HS tr¶ lêi * Kéo dài: ARN-polimeraza trượt dọc theo gen tæng hîp m¹ch ARN bæ sung víi m¹ch khu«n (A GV: M« t¶ diÔn biÕn giai ®o¹n kÕt thóc? - U; G - X) theo chiÒu 5' - 3' HS tr¶ lêi * Kết thúc: enzim di chuyển đến khi gặp mã kết GV: §iÓm kh¸c nhau gi÷a ARN võa míi tæng thóc th× dõng phiªn m·, ph©n tö ARN ®îc gi¶i hîp ë sinh vËt nh©n s¬ vµ sinh vËt nh©n thùc? phãng. HS tr¶ lêi - ë tÕ bµo nh©n s¬: mARN sau phiªn m· ®îc trực tiếp dùng làm khuôn để tổng hợp prôtêin. - ë tÕ bµo nh©n thùc: mARN sau phiªn m· ph¶i ®îc c¾t bá c¸c intron, nèi c¸c ªx«n l¹i thµnh mARN trưởng thành, qua màng nhân ra tế bào chất để tổng hợp prôtêin. IV. Cñng cè bµi häc: - Hoµn thµnh phiÕu häc tËp: GV: ThÕ nµo lµ qu¸ tr×nh phiªn m·? HS tr¶ lêi. CÊu tróc. Chøc n¨ng. - Phiªn b¶n cña gen, cÊu tróc 1 m¹ch th¼ng, lµm khu«n mÉu cho qu¸ tr×nh dÞch m· ë rib«x«m mARN - Đầu 5', có vị trí đặc hiệu gần mã mở đầu để rib«x«m nhËn biÕt vµ g¾n vµo CÊu tróc 1 m¹ch, cã ®Çu cuén trßn. Cã liªn kÕt bæ sung. Mỗi loại có 1 bộ 3 đối mã đặc hiệu nhận ra tARN và bổ sung với bộ 3 tương ứng trên mARN. Có 1 ®Çu g¾n víi a.a rARN. Cã cÊu tróc 1 m¹ch, cã liªn kÕt bæ sung. Chứa thông tin quy định tổng hợp 1 lo¹i chuçi polipeptit (Sv nh©n thùc) hoÆc nhiÒu lo¹i pr«tªin (Sv nh©n s¬) Mang a.a đến ribôxôm tham gia dịch m· KÕt hîp víi pr«tªin t¹o nªn rib«x«m. C«ng thøc gi¶i bµi tËp: - TÝnh chiÒu dµi: L =. N x 3,4 (A0) 2. - Tính số lượng nuclêôtit của gen: N = A + T + G + X = 2A + 2G = 2T + 2X - Tính khối lượng: M = N x 300 (đvC) - TÝnh sè nuclª«tit mçi lo¹i: theo NTBS: A = T; G = X A + G = T + X = - TÝnh sè nuclª«tit mçi lo¹i: A1 + T1 + G1 + X1 = A2 + T2 + G2 + X2 =. N 2. N 2. A1 = T2; A2 = T1; G1 = X2; G2 = X1. A = T = A1 + A2 = T1 + T2 = …; G = X = G1 + G2 = X1 + X2 = ….. 3 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> A+G=. N hay 2A + 2G = N 2. - Tû lÖ % tõng lo¹i nuclª«tit: %A + %G = 50% N % A1 % A2 %T1 %T2 %G1 %G2 %X1 %X 2 = ; %G = %X = = 2 2 2 2 L N - Sè chu k× xo¾n: = = 34 20. %A = %T =. V. Bµi tËp vÒ nhµ 1. Mét ph©n tö ADN chøa 650.000 nuclª«tit lo¹i X, sè nuclª«tit lo¹i T b»ng 2 lÇn sè nuclª«tit lo¹i X. a. Tính chiều dài của phân tử ADN đó? b. Khi phân tử ADN này nhân đôi, thì nó cần bao nhiêu nuclêôtit tự do trong môi trường nội bµo? 2. Nếu 1 phân tử ADN có tổng số nuclêôtit là 3000 thì sau 3 lần nhân đôi liên tiếp cần cung cấp bao nhiªu nuclª«tit tù do? 3. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 4. Đọc bài mới trước khi tới lớp. NhËn xÐt sau giê d¹y …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………./. Tiết 2: phiên mã và dịch mã (phần ii), điều hoà hoạt động gen Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Tr×nh bµy ®îc c¬ chÕ dÞch m· - Giải thích được vì sao thông tin di truyền giữ trong nhân mà vẫn chỉ đạo được sự tổng hợp prôtêin ở ngoµi nh©n - Trình bày được khái niệm và các cấp độ điều hoà hoạt động của gen - Nªu ®îc sù ®iÒu hoµ cña gen ë sinh vËt nh©n s¬ - Nêu được ý nghĩa sự điều hoà hoạt động của gen - Gi¶i thÝch ®îc t¹i sao trong tÕ bµo l¹i chØ tæng hîp pr«tªin khi cÇn thiÕt 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn, t duy ph©n tÝch, kh¸i qu¸t ho¸ ë häc sinh 3. Thái độ: - Có ý thức khách quan khi giải thích các hiện tượng trong thực tế. - Giáo dục quan điểm khoa học, mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường - Học sinh có ý thức bảo vệ môi trường - ThÊy ®îc thµnh tùu khoa häc cña ngµnh sinh häc II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn - Tranh vÏ 2.1; 2.2; 2.3; 2.4 trong SGK. 4 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. KiÓm tra bµi cò: - Khái niệm gen, mã di truyền, đặc điểm chung của mã di truyền? - Cơ chế tự nhân đôi của ADN? 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc GV: Nªu kh¸i niÖm qu¸ tr×nh dÞch m·? I. DÞch m· HS tr¶ lêi 1. Kh¸i niÖm: lµ qu¸tr×nh tæng hîp pr«tªin GV: cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.3 SGK 2. C¬ chÕ dÞch m·: GV: Qu¸ tr×nh dÞch m· ®îc chia thµnh mÊy giai ®o¹n? Cã nh÷ng thµnh phÇn nµo tham gia vµo qu¸ tr×nh dÞch m·? HS tr¶ lêi a. Hoạt hóa các a.a: nhờ enzim đặc hiệu và năng GV: DiÔn biÕn giai ®o¹n ho¹t hãa a.a? lượng ATP, các a.a được hoạt hóa và gắn với HS tr¶ lêi tARN tương ứng tạo phức hợp a.a - tARN. GV: Nếu coi dịch mã là một công trường xây dùng th×: - mARN lµ b¶n vÏ thiÕt kÕ - tARN lµ xe vËn t¶i chë nguyªn liÖu - a.a tù do lµ c¸c lo¹i nguyªn liÖu b. Tæng hîp chuçi polipeptit: - ribôxôm là những người thợ * Mở đầu: tiểu đơn vị bé của ribôxôm (RBX) tiếp GV: Giai đoạn tổng hợp có thể được chia thành xúc với mARN ở vị trí nhận biết đặc hiệu. Phức mấy bước chính? Mô tả diễn biến chính của từng hợp Met - tARN - UAX liên kết với mã mở đầu bước? AUG theo nguyªn t¾c bæ sung mang a.a më ®Çu HS tr¶ lêi đến. Tiểu đơn vị lớn của RBX kết hợp vào tạo RBX hoµn chØnh * Kéo dài: RBX dịch chuyển đến bộ 3 số 1, phức hệ a.a1 - tARN có bộ đối mã khớp với bộ 3 mã sao theo nguyªn t¾c bæ sung, a.a më ®Çu liªn kÕt víi a.a1 b»ng liªn kÕt pÐptit RBX dịch chuyển từng bước bộ 3 (codon) tiếp GV: Khi nµo qu¸ tr×nh gi¶i m· hoµn tÊt? theo cho đến cuối mARN HS tr¶ lêi * KÕt thóc: khi RBX tiÕp xóc víi m· kÕt thóc (1 trong 3 bé 3 kÕt thóc) th× qu¸ tr×nh dÞch m· hoµn tÊt. - Nhờ enzim đặc hiệu, a.a mở được cắt khỏi GV: Số a.a có trong chuỗi so với số a.a mà môi chuỗi để tạo thành phân tử prôtêin hoàn chỉnh trường cung cấp, số phân tử nước được giải - Trong quá trình dịch mã, mARN thường đồng phãng so víi sè bé 3 m· di truyÒn trong gen? thêi g¾n víi 1 nhãm RBX (p«lix«m) gióp t¨ng HS tr¶ lêi hiÖu suÊt tæng hîp pr«tªin GV: Nêu khái niệm về điều hoà hoạt động của II. Khái quát về điều hoà hoạt gen? động gen HS tr¶ lêi 1. Khái niệm về điều hoà hoạt động của gen: GV: Điều hoà của gen phụ thuộc vào những yếu - Là quá trình điều hoà lượng sản phẩm của gen tè nµo? ®îc t¹o ra HS tr¶ lêi - Phô thuéc vµo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¬ thể hay thích ứng với các điều kiện môi trường. 5 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> GV: So sánh cấp độ điều hoà hoạt động gen ở tế bµo nh©n s¬ vµ tÕ bµo nh©n thùc? T¹i sao cã sù khác nhau đó? HS tr¶ lêi: TB nh©n s¬ qu¸ tr×nh phiªn m· vµ dÞch mã diễn ra đồng thời. TB nhân thực có màng nhân nên 2 quá trình xảy ra không đồng thời GV: ThÕ nµo lµ mét «pªron? HS tr¶ lêi GV: Mét «pªron gåm cã mÊy vïng, vÞ trÝ vµ chøc năng của mỗi vùng đó? HS tr¶ lêi. GV: Mô tả sự điều hoà hoạt động của operon Lac khi cã vµ kh«ng cã lact«z¬? HS tr¶ lêi. GV: Sau khi ®îc tæng hîp, c¸c ph©n tö mARN t¹o ra c¸c enzim ph©n gi¶i ®êng lact«z¬. Khi đường hết, prôtêin ức chế lại hoạt động.. - TÕ bµo chØ tæng hîp pr«tªin cÇn thiÕt vµo nh÷ng lúc thích hợp với một lượng cần thiết 2. Các cấp độ điều hoà hoạt động của gen: - Tế bào nhân sơ: chủ yếu là cấp độ phiên mã - Tế bào nhân thực: có ở tất cả các cấp độ III. Điều hoà hoạt động của gen ở sinh vËt nh©n s¬ 1. M« h×nh ®iÒu hoµ ¤pªron Lac: - Kh¸i niÖm: Operon lµ mét côm gen cÊu tróc cã liên quan về chức năng thường được phân bố thµnh tõng côm cã chung mét c¬ chÕ ®iÒu hoµ - Mét ¤pªron Lac gåm 3 vïng: + Vïng m· ho¸: n»m liÒn kÒ nhau kiÓm so¸t sù tæng hîp c¸c enzim tham gia ph¶n øng ph©n gi¶i ®êng lact«z¬ + Vùng vận hành - O(operator) nằm kề trước gen cấu trúc, là vị trí tương tác với prôtêin ức chế làm ng¨n c¶n sù phiªn m· + vùng khởi động - P(prômter) nằm trước vùng vận hành, là vị trí tương tác của ARN polimeraza để khởi đầu sự phiên mã + Ngoµi ra cßn cã gen ®iÒu hoµ (R) lµm khu«n để sản xuất prôtêin ức chế, có khả năng liên kết với vùng vận hành để ngăn cản quá trình phiên m· 2. Sự điều hoà hoạt động của operon Lac: + Khi môi trường không có Lactozơ: Gen ®iÒu hoµ (R) tæng hîp pr«tªin øc chÕ. Pr«tªin nµy g¾n vµo O lµm cho gen cÊu tróc kh«ng phiªn m·. + Khi môi trường có Lactozơ: Gen ®iÒu hoµ (R) tæng hîp pr«tªin øc chÕ. Lactozơ như một chất cảm ứng làm biến đổi cấu h×nh cña pr«tªin øc chÕ nã kh«ng g¾n ®îc vµo O. ARN - polimeraza liªn kÕt ®îc víi vïng khëi động để tiến hành phiên mã, dịch mã.. IV. Cñng cè bµi häc - Mèi quan hÖ gi÷a ADN vµ ARN: A = T = rA + rU; G = X = rG + rX; %A = %T =. %rA %rU 2. ; %G = %X =. %rG %rX 2. - Bµi tËp: Gi¶ sö mét phÇn ®o¹n mARN cã tr×nh tù c¸c nuclª«tit nh sau: ………XAUAAGAAUXUUGX……… Hãy xác định các tARN lần lượt tham gia vận chuyển a.a và trật tự các a.a được dịch mã từ ®iÓm khëi ®Çu cña ®o¹n mARN trªn? V. Bµi tËp vÒ nhµ 1. Bµi tËp: Gi¶ sö mét phÇn ®o¹n mARN cã tr×nh tù c¸c nuclª«tit nh sau: 3' XGA GAA TTT XGA 5' 5' GXT XTT AAA GXT 3' Xác định trình tự các a.a trong chuỗi polipeptit được tổng hợp từ đoạn gen nói trên? 2. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 3. Đọc bài mới trước khi tới lớp.. 6 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> NhËn xÐt sau giê d¹y …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………./. Tiết 3: đột biến gen Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Học sinh nêu được khái niệm về đột biến gen . - Chỉ ra được nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến gen. - Các dạng đột biến gen . Hậu quả của đột biến gen - Vai trò của đột biến gen trong tiến hoá và chọn giống 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn, t duy ph©n tÝch, kh¸i qu¸t ho¸ ë häc sinh 3. Thái độ: - Giáo dục quan điểm khoa học, giải thích được một số hiện tượng diễn ra trong tự nhiên - Học sinh có ý thức bảo vệ môi trường II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn: Tranh vÏ 4.1; 4.2 trong SGK. Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. Kiểm tra bài cũ: Chọn phương án trả lời đúng hoặc đúng nhất: - Tr×nh tù phï hîp víi tr×nh tù c¸c nuclª«tit ®îc phiªn m· tõ mét gen cã ®o¹n m¹ch bæ sung lµ AGXTTAGXA: a. AGXUUAGXA b. UXGAAUXGU c. TXGAATXGTd. AGXTTAGXA - Phiªn m· lµ qu¸ tr×nh: a. tæng hîp chuçi polipeptit b. duy tr× th«ng tin di truyÒn qua c¸c thÕ hÖ c. nhân đôi ADN d. truyÒn TTDT tõ trong nh©n ra ngoµi nh©n 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Néi dung bµi häc I. Khái niệm và các dạng đột biến gen. GV: Nêu khái niệm đột biến gen? 1. Kh¸i niÖm: HS tr¶ lêi - Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc GV: Khi cấu trúc của gen thay đổi sẽ dẫn đến của gen liên quan đến một cặp nuclêôtit (đột biến. 7 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> ®iÒu g×? HS tr¶ lêi GV: Tần số đột biến gen tự nhiên lớn hay nhỏ, ta cã thÓ ®iÒu chØnh tÇn sè nµy ®îc hay kh«ng? HS tr¶ lêi GV: Thế nào là đột biến? Có phải mọi đột biến đều biểu hiện thành kiểu hình không? Phân biệt thể đột biến và đột biến? HS tr¶ lêi GV: Có những dạng đột biến gen nào? Nêu khái niệm và hậu quả của mỗi dạng đột biến gen đó? HS tr¶ lêi GV: Tại sao cùng là đột biến thay thế một cặp nuclêôtit mà có trường hợp ảnh hưởng đến cấu trúc của prôtêin, có trường hợp không. Yếu tố quyết định điều này là gì? HS trả lời: bộ 3 mã hoá a.a có bị thay đổi không. Bộ 3 sau đột biến có quy định a.a mới không. ®iÓm). - Mỗi đột biến gen dẫn đến thay đổi trình tự nuclª«tit t¹o ra c¸c alen kh¸c nhau. - Đa số đột biến gen tự nhiên là có hại, một số có lîi hoÆc trung tÝnh. - Tần số đột biến của từng gen riêng lẻ là rất thấp (10-6 - 10-4), nhưng có thể thay đổi dưới tác động của các tác nhân gây đột biến (hoá học, vật lý, sinh häc) - Các tác nhân gây biến đổi vật chất di truyền gọi là đột biến. Khi đb đã biểu hiện thành kiểu hình được gọi là thể đột biến. 2. Các dạng đột biến gen: a. §ét biÕn thay thÕ mét cÆp nuclª«tit: - Kh¸i niÖm: mét cÆp nuclª«tit riªng lÎ trªn ADN ®îc thay thÕ b»ng mét cÆp nuclª«tit kh¸c. - HËu qu¶: + Thay thÕ cïng lo¹i: m· di truyÒn kh«ng thay đổi, không ảnh hưởng đến phân tử prôtêin mà gen ®iÒu khiÓn tæng hîp.. + Thay thế khác loại: làm thay đổi mã di truyền, có thể ảnh hưởng đến prôtêin mà gen điều khiển tæng hîp. b. §ét biÕn thªm hoÆc mÊt mét cÆp nuclª«tit: - Kh¸i niÖm: ADN bÞ mÊt ®i mét cÆp nuclª«tit GV: Trong các dạng đột biến gen. Dạng nào hoặc thêm vào một cặp nuclêôtit nào đó. - HËu qu¶: hµng lo¹t bé 3 bÞ bè trÝ l¹i kÓ tõ ®iÓm nguy hiÓm nhÊt. D¹ng nµo Ýt nguy hiÓm nhÊt? đột biến nên ảnh hưởng lớn đến phân tử prôtêin HS tr¶ lêi mà gen quy định tổng hợp. GV: Hãy liệt kê các nguyên nhân gây ra đột biến II. Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ ph¸t sinh gen mµ em biÕt? đột biến gen HS tr¶ lêi 1. Nguyªn nh©n: - Do ngo¹i c¶nh: t¸c nh©n lý, ho¸-sinh häc - Nh÷ng rèi lo¹n sinh lý, ho¸ sinh cña t.bµo 2. Cơ chế phát sinh đột biến gen: a. Sự kết cặp không đúng trong nhân đôi ADN: GV: Thế nào là bazơ thường và bazơ hiếm? Cơ - Trong ADN có tỷ lệ nhất định những bazơ hiÕm. C¸c baz¬ nµy cã nh÷ng vÞ trÝ liªn kÕt hy®r« chế phát sinh đột biến gen bởi các bazơ hiếm? bị thay đổi nên dễ kết cặp sai khi tái bản, nếu HS tr¶ lêi GV: §ét biÕn gen ph¸t sinh sau mÊy lÇn ADN t¸i kh«ng ®îc söa ch÷a qua lÇn sao chÐp tiÕp theo dễ gây đột biến. b¶n? HS tr¶ lêi GV: Kể tên các nhân tố gây đột biến và kiểu đột b. Tác động của các tác nhân gây đột biến: biÕn do chóng g©y ra? - T¸c nh©n vËt lý: tia tö ngo¹i HS tr¶ lêi - T¸c nh©n ho¸ häc: 5BU - T¸c nh©n sinh häc: mét sè virut GV: Đột biến gen gây ra những hậu quả gì? Vì III. Hậu quả và ý nghĩa của đột biến gen sao lại cho rằng hầu hết các đột biến là có hại? 1. Hậu quả của đột biến gen: HS tr¶ lêi. 9 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Lµm rèi lo¹n qu¸ tr×nh sinh tæng hîp pr«tªin nªn đại đa số đột biến gen là có hại. Tuy nhiên một GV: Vì sao đột biến gen được xem là nguồn số đột biến gen là có lợi hoặc trung tính. 2. Vai trò và ý nghĩa của đột biến gen: nguyªn liÖu c¬ b¶n cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸? a. §èi víi tiÕn ho¸: HS tr¶ lêi GV: Vai trò của đột biến gen đối với quá trình - Làm xuất hiện các alen mới - Cung cÊp nguyªn liÖu s¬ cÊp cho qu¸ tr×nh tiÕn chän gièng? Cho vÝ dô? ho¸ HS tr¶ lêi: + §ét biÕn ch©n cõu ng¾n ë Anh lµm cho chóng b. §èi víi chän gièng: không nhảy qua hàng rào được, không phá vườn. - Cung cấp nguyên liệu cho quá trình chọn giống + Đột biến làm tăng khả năng sử dụng đất đai và đột biến làm mất tính cảm ứng quang chu kỳ ph¸t sinh ë gièng lóa T¸m th¬m (H¶i HËu) gióp c¸c nhµ chän gièng t¹o ra gièng lóa T¸m th¬m trång ®îc hai vô trong n¨m, trªn nhiÒu ®iÒu kiÖn đất đai kể cả vùng trung du miền núi. IV. Củng cố bài học: Chọn phương án trả lời đúng hoặc đúng nhất: - Trong các dạng đột biến gen sau, dạng chỉ di truyền được qua sinh sản vô tính là: a. đột biến giao tử và đột biến tiền phôi b. đột biến xôma c. đột biến xôma và đột biến giao tử d. đột biến tiền phôi V. Bµi tËp vÒ nhµ 1. Bài tập: Cho một đoạn ADN chứa gen cấu trúc có trình tự nu chưa đầy đủ như sau: 5' - AXA TGT XTG GTG AAA GXA XXX…..3' 3' - TGT AXA GAX XAX TTT XGT GGG…..5' a. ViÕt tr×nh tù rib«nu cña s¶n phÈm sao m· cña gen cÊu tróc trong ®o¹n ADN nµy? b. Viết trình tự a.a của chuỗi polipeptit khi sản phẩm đã hoàn chỉnh? 2. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 3. Đọc bài mới trước khi tới lớp. NhËn xÐt sau giê d¹y …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………….……………………………………………………………………………………… ……………………………..……………………………./. Tiết 4: nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - M« t¶ ®îc h×nh th¸i, cÊu tróc vµ chøc n¨ng cña nhiÔm s¾c thÓ - Nêu được các đặc điểm bộ nhiễm sắc thể đặc trưng của mỗi loài - Nêu được khái niệm và nguyên nhân phát sinh đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể, mô tả được các loại đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (NST) và hậu quả, ý nghĩa của dạng đột biến này trong tiến hoá 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn, t duy ph©n tÝch, so s¸nh vµ kh¸i qu¸t ho¸ ë häc sinh. 10 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> 3. Thái độ: Giáo dục quan điểm khoa học, giải thích được một số hiện tượng diễn ra trong tự nhiên II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn - Tranh vÏ 5.1; 5.2 trong SGK - Tranh vẽ các dạng đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (NST) - Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. Kiểm tra bài cũ: Chọn phương án trả lời đúng hoặc đúng nhất: - Bài tập: Cho một đoạn ADN chứa gen cấu trúc có trình tự nu chưa đầy đủ như sau: 5' - AXA TGT XTG GTG AAA GXA XXX…..3' 3' - TGT AXA GAX XAX TTT XGT GGG…..5' a. ViÕt tr×nh tù rib«nu cña s¶n phÈm sao m· gen cÊu tróc trong ®o¹n ADN nµy? b. Viết trình tự a.a của chuỗi polipeptit khi sản phẩm đã hoàn chỉnh? 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc. GV: VËt chÊt di truyÒn ë virut vµ sinh vËt nh©n s¬ lµ g×? HS tr¶ lêi GV: Hãy mô tả đại cương về NST ở sinh vật nhân thực? (vật chất cấu tạo, tính chất đặc trưng, tr¹ng th¸i tån t¹i trong tÕ bµo x«ma) HS tr¶ lêi. GV: H·y m« t¶ cÊu tróc hiÓn vi cña NST? Sù kh¸c nhau vÒ h×nh th¸i NST ë tÕ bµo cha ph©n chia vµ khi tÕ bµo ë k× gi÷a nguyªn ph©n? HS tr¶ lêi GV: T¹i sao ADN rÊt dµi l¹i cã thÓ xÕp gän trong nhân tế bào có kích thước khá nhỏ của tế bµo? HS tr¶ lêi GV: Mô tả các cấp độ xoắn của NST? HS tr¶ lêi. GV: Dùa vµo cÊu tróc, h·y nªu chøc n¨ng cña NST? T¹i sao NST l¹i cã ®îc nh÷ng chøc n¨ng đó?. I. H×nh th¸i vµ cÊu tróc NST 1. H×nh th¸i: a. ë sinh vËt nh©n s¬: - ë vi khuÈn NST lµ ph©n tö ADN d¹ng vßng, kh«ng liªn kÕt víi pr«tªin. - ë mét sè virót NST lµ ADN trÇn, mét sè lµ ARN b. ë sinh vËt nh©n thùc: * Đại cương về NST: - §îc cÊu t¹o tõ chÊt nhiÔm s¾c gåm ADN vµ pr«tªin histon - Mỗi loài có bộ NST đặc trưng về số lượng, hình th¸i, cÊu tróc - Trong tế bào xôma NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng - Có 2 loại NST: thường và giới tính * CÊu tróc hiÓn vi cña NST: - Quan s¸t râ nhÊt ë KG cña nguyªn ph©n - K× gi÷a nguyªn ph©n cã cÊu tróc kÐp gåm 2 crômatit gắn với nhau ở tâm động. NST ở tế bào không phân chia có cấu trúc đơn, tương ứng với mét cr«matit cña NST ë k× gi÷a 2. CÊu tróc siªu hiÓn vi cña NST: Thµnh phÇn: ADN vµ Histon C¸c møc cÊu tróc: - Sîi c¬ b¶n (møc xo¾n 1) cã ®êng kÝnh 11nm - Sîi chÊt nhiÔm s¾c (møc xo¾n 2) cã ®êng kÝnh 30nm - Cr«matit (møc xo¾n 3) cã ®êng kÝnh 300nm Mỗi NST có 3 bộ phận chủ yếu: Tâm động, đầu mút, trình tự khởi đầu nhân đôi ADN 3. Chøc n¨ng cña NST:. 11 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> HS tr¶ lêi GV: Đột biến cấu trúc NST là gì? Người ta phát hiện đột biến cấu trúc NST bằng cách nào? HS tr¶ lêi GV: Treo tranh giới thiệu các dạng đột biến cấu tróc NST. HS quan s¸t lµm viÖc theo nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: + MÊt ®o¹n NST cã ë nh÷ng d¹ng nµo? HËu quả &ý nghĩa của đột biến mất đoạn? VD: - ở người mất đoạn một phần vai dài NST 22 g©y bÖnh ung th m¸u. - MÊt ®o¹n nhá ë ®Çu NST 21 g©y ung th m¸u - MÊt ®o¹n mét phÇn vai ng¾n cña NST sè 5 g©y nªn héi chøng tiÕng mÌo kªu - Hiện tượng giả trội ở cá thể dị hợp: Aa khi mÊt A th× gen lÆn a ®îc biÓu hiÖn + Tìm hiểu nguyên nhân và cơ chế dẫn đến hiện tượng lặp đoạn? Hậu quả của các dạng lặp ®o¹n? VD: ë ruåi giÊm: lÆp ®o¹n 2 lÇn trªn NST X lµm cho m¾t låi thµnh m¾t dÑt, lÆp ®o¹n 3 lÇn lµm cho m¾t cµng dÑt + Đột biến đảo đoạn có những trường hợp nào? Tại sao đột biến đảo đoạn thường không gây hậu quả nghiêm trọng? Đột biến đảo đoạn có ý nghĩa g×? GV: Đột biến đảo đoạn chỉ làm thay đổi trật tự ph©n bè cña gen. Vì vậy thường không gây những hậu quả nghiêm trọng mà trong một số trường hợp đột biến đảo ®o¹n cßn gãp phÇn t¹o ra sù ®a d¹ng gi÷a c¸c nßi trong mét loµi. + Thế nào là đột biến chuyển đoạn? Đột biến chuyển đoạn dẫn đến hậu quả gì? VD: - Dùng chuyển đoạn tạo ra các con đực vô sinh hay tạo ra đời con không có khả năng sống, nh÷ng con nµy ®îc th¶ vµo trong tù nhiªn, chúng cạnh tranh với con đực bình thưòng số lượng cá thể giảm hoặc mất - Người có 2n = 46, tinh tinh có 2n = 48. NST số 2 của người gồm 2 đoạn giống 2 NST khác nhau cña tinh tinh - Héi chøng ®ao : bÖnh nh©n cã 3 NST sè 21 nhng 1 NST 21 chuyÓn ®o¹n s¸t nhËp vµo NST sè 14 nªn bé NST = 46. - Lưu giữ, bảo quản và truyền đạt TTDT - Điều hoà hoạt động các gen - Giúp tế bào phân chia đều VCDT cho các tế bµo con trong qu¸ tr×nh ph©n bµo II. §ét biÕn cÊu tróc NST 1. Kh¸i niÖm: - Là những biến đổi trong cấu trúc NST, có thể làm thay đổi hình dạng và cấu trúc NST - Phát hiện đột biến cấu trúc NST bằng quan sát tÕ bµo häc vµ nhuém b¨ng. 2. Các dạng đột biến cấu trúc NST và hậu quả cña chóng: * Nguyªn nh©n: do c¸c t¸c nh©n vËt lý, ho¸ häc, sinh häc a. MÊt ®o¹n: - Khái niệm: NST bị mất một đoạn, đoạn bị đứt cã thÓ n»m ë ®Çu mót hoÆc gi÷a mót vµ t©m động, làm giảm số lượng gen trên NST - HËu qu¶: + Thường gây chết hoặc giảm sức sống + Trong một số trường hợp ở thực vật mất đoạn nhá cã ý nghÜa lo¹i bá nh÷ng gen kh«ng mong muèn b. LÆp ®o¹n: - Kh¸i niÖm: Mét ®o¹n NST cã thÓ lÆp l¹i mét hoặc một số lần, làm tăng số lượng gen trên NST - Nguyên nhân: do tiếp hợp vầ trao đổi chéo không đều, hoặc NST bị đứt được nối xen vào NST tương đồng. - Hậu quả: làm tăng hoặc giảm cường độ biểu hiÖn cña tÝnh tr¹ng c. §¶o ®o¹n: - Khái niệm: một đoạn NST bị đứt ra rồi quay ngược 1800 và lại gắn vào NST, làm thay đổi tr×nh tù ph©n bè gen trªn NST - Đảo đoạn có thể chứa tâm động hoặc không chứa tâm động - Hậu quả: có thể ảnh hưởng hoặc không ảnh hưởng đến sức sống d. ChuyÓn ®o¹n: - Khái niệm: là dạng trao đổi đoạn diễn ra trong một NST hoặc giữa các NST không tương đồng - Hậu quả: chuyển đoạn lớn thường gây chết hoÆc mÊt kh¶ n¨ng sinh s¶n. §«i khi cã sù hîp nhất các NST làm giảm số lượng NST của loài, là cơ chế quan trọng để hình thành loài mới. Chuyển đoạn nhỏ thường không ảnh hưởng gì.. 12 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> * Trong thực nghiệm người ta đã chuyển gen cố định Nitơ của vi khuẩn vào hệ gen của hướng dương tạo ra giống hướng dương có lượng Nitơ cao trong dÇu. + Trong các dạng đột biến cấu trúc NST dạng nµo th× nguy hiÓm nhÊt, d¹ng nµo Ýt nguy hiÓm nhÊt? T¹i sao? GV: ý nghĩa của đột biến cấu trúc NST đối với tiÕn ho¸, chän gièng vµ nghiªn cøu di truyÒn häc? HS tr¶ lêi. III. ý nghĩa của đột biến cấu trúc NST 1. §èi víi tiÕn ho¸ vµ chän gièng: - Tham gia vµo q.tr×nh h×nh thµnh loµi míi - Tổ hợp các gen tốt để tạo giống mới 2. §èi víi nghiªn cøu di truyÒn häc: - Xác định vị trí của gen IV. Củng cố bài học: Chọn phương án trả lời đúng hoặc đúng nhất: - HËu qu¶ di truyÒn cña lÆp ®o¹n lµ: a. tăng cường độ biểu hiện của tính trạng b. tăng cường sức sống cho toàn bộ cơ thể sinh vật c. làm giảm cường độ biểu hiện của tính trạng d. có thể tăng hoặc giảm cường độ biểu hiện của tính trạng - Dạng đột biến nào sau đây thường gây chết hoặc làm giảm sức sống? a. ChuyÓn ®o¹n nhá b. MÊt ®o¹n c. LÆp ®o¹n d. §¶o ®o¹n V. Bµi tËp vÒ nhµ 1. Bài tập: Trong một quần thể ruồi giấm, người ta phát hiện NST số III có các gen phân bố theo những tr×nh tù kh¸c nhau nh sau: 1. ABCGFEDHI 2. ABCGFIHDE 3. ABHIFGCDE Cho biết đây là những đột biến đảo đoạn NST. Hãy gạch dưới những đoạn bị đảo và thử xác định mối liên hệ trong quá trình phát sinh các dạng bị đảo đó? 2. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 3. Đọc bài mới trước khi tới lớp. NhËn xÐt sau giê d¹y Tiết 5: đột biến số lượng nhiễm sắc thể Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Nêu được khái niệm đột biến số lượng NST - Nêu được khái niệm, cơ chế phát sinh, hậu quả, ý nghĩa của đột biến lệch bội và đa bội. - Ph©n biÖt ®îc tù ®a béi vµ dÞ ®a béi. - Trình bày được hiện tượng đa bội thể trong tự nhiên 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn, t duy ph©n tÝch - RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc so s¸nh vµ kh¸i qu¸t ho¸ ë häc sinh 3. Thái độ: - Giáo dục quan điểm khoa học, giải thích được một số hiện tượng diễn ra trong tự nhiên - Hs có hiểu biết để phòng tránh các bệnh tật di truyền, có ý thức bảo vệ m.trường sống. 13 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn: Tranh vÏ 6.1; 6.2; 6.3 trong SGK. Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. Kiểm tra bài cũ: Chọn phương án trả lời đúng hoặc đúng nhất: - Bài tập: Trong một quần thể ruồi giấm, người ta phát hiện NST số III có các gen phân bố theo những tr×nh tù kh¸c nhau nh sau: 1. ABCGFEDHI 2. ABCGFIHDE 3. ABHIFGCDE Cho biết đây là những đột biến đảo đoạn NST. Hãy gạch dưới những đoạn bị đảo và thử xác định mối liên hệ trong quá trình phát sinh các dạng bị đảo đó? 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc GV: Nêu khái niệm chung về đột biến số lượng I. Khái niệm chung NST? Là sự thay đổi về số lượng NST trong tế bào. Bao HS tr¶ lêi gồm có đột biến lệch bội (dị bội) và đột biến đa béi. II. §ét biÕn lÖch béi GV: Nêu khái niệm và phân loại các dạng đột 1. Khái niệm và phân loại: biÕn lÖch béi? - Khái niệm: là những thay đổi về số lượng NST HS tr¶ lêi chỉ xảy ra ở một hay một số cặp NST tương đồng. GV: Trình bày cơ chế phát sinh đột biến lệch bội VD: 2n +1, 2n - 1, 2n - 1 - 1, … và thử viết sơ đồ cơ chế hình thành thể đột biến - Phân loại: thể không, thể một, thể một kép, thể 2n+1 vµ 2n -1? ba, thÓ ba kÐp, thÓ bèn, thÓ bèn kÐp… HS tr¶ lêi 2. C¬ chÕ ph¸t sinh: VD: Cơ chế hình thành thể đột biến 2n+1 và 2n - - Trong giảm phân: một hoặc một vài cặp NST 1 kh«ng ph©n ly trong gi¶m ph©n t¹o ra giao tö P: 2n x 2n thõa hoÆc thiÕu mét vµi NST. C¸c giao tö nµy kÕt hợp với giao tở bình thường tạo ra thể lệch bội GP: n+1, n-1 n - Trong nguyên phân: một phần cơ thể mang đột F: 2n +1, 2n -1 biÕn lÖch béi vµ t¹o thµnh thÓ kh¶m - Đột biến lệch bội xảy ra cả ở NST thường và NST giíi tÝnh 3. HËu qu¶: Làm mất cân bằng hệ gen, thường làm giảm sức sèng, gi¶m kh¶ n¨ng sinh s¶n hoÆc g©y chÕt GV: Hãy viết sơ đồ đột biến lệch bội xảy ra với 4. ý nghĩa cÆp NST giíi tÝnh? - Cung cÊp nguyªn liÖu cho qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ HS tr¶ lêi - Sử dụng đột biến lệch bội để xác định vị trí gen GV: §ét biÕn lÖch béi g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nh trªn NST (®a c¸c NST theo ý muèn vµo mét thÕ nµo? Cho vÝ dô? giống cây trồng nào đó) HS tr¶ lêi III. §ét biÕn ®a béi VD: Hội chứng Đao ở người là do người bệnh có 1. Kh¸i niÖm vµ c¬ chÕ ph¸t sinh thÓ tù ®a béi: 3 NST 21 do rèi lo¹n trong ph©n bµo cña mÑ, người mắc hội chứng Đao đều có kiểu hình là a. Khái niệm: gáy rộng dẹt, mắt một mí, hai mắt cách xa nhau, - Là dạng đột biến làm tăng một số nguyên lần lưỡi dày và dài, trí tuệ kém phát triển, tuổi thọ từ bộ NST đơn bội của loài (lớn hơn 2n) 10 - 40. Có liên quan đến tuổi của người mẹ. - Đa bội chẵn: 4n, 6n, 8n,… Nh÷ng bµ mÑ tuæi ngoµi 40 tØ lÖ con m¾c bÖnh lµ - §a béi lÎ: 3n, 5n, 7n,…. b. C¬ chÕ ph¸t sinh:. 14 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 1%, trªn 45 tuæi lµ 2%.. - ThÓ tam béi: sù kÕt hîp cña giao tö n vµ giao tö 2n trong thô tinh. - ThÓ tø béi: sù kÕt hîp gi÷a 2 giao tö 2n hoÆc c¶ bé NST kh«ng ph©n li trong lÇn nguyªn ph©n ®Çu tiªn cña hîp tö. 2. Kh¸i niÖm vµ c¬ chÕ ph¸t sinh thÓ dÞ ®a béi: GV: ý nghĩa của đột biến lệch bội trong chọn a. Khái niệm: Là hiện tượng cả 2 bộ NST của 2 loài cùng tồn tại gièng vµ tiÕn ho¸? trong mét tÕ bµo. HS tr¶ lêi. GV: Nêu khái niệm và các dạng đột biến thể tự ®a béi? HS tr¶ lêi GV: C¬ chÕ ph¸t sinh thÓ tam béi vµ thÓ tø béi? Sơ đồ minh hoạ? HS tr¶ lêi GV: Sù kh¸c nhau gi÷a thÓ tù ®a béi vµ thÓ lÖch béi? HS tr¶ lêi GV: Nªu kh¸i niÖm vµ c¬ chÕ ph¸t sinh thÓ dÞ ®a bội? Vẽ sơ đồ minh hoạ? HS tr¶ lêi GV: Sù kh¸c nhau trong c¬ chÕ h×nh thµnh thÓ tù ®a béi vµ thÓ dÞ ®a béi? HS tr¶ lêi + Tự đa bội: bộ NST đơn bội của loài được tăng b. C¬ chÕ ph¸t sinh: lªn mét sè nguyªn lÇn. Cơ thể lai xa thường bất thụ (không sinh sản hữu + Dị đa bội: bộ NST đơn bội của 2 loài cùng nằm tÝnh). ë mét sè thùc vËt c¸c c¬ thÓ lai xa bÊt thô trong 1 tÕ bµo ®îc t¨ng lªn mét sè nguyªn lÇn tạo được các giao tử lưỡng bội do sự không phân nhờ đa bội hoá con lai chứa hai bộ NST lưỡng li của các NST không tương đồng. Giao tử này có béi cña hai loµi kh¸c nhau (thÓ song nhÞ béi). thể kết hợp với nhau để tạo ra thể tứ bội hữu thụ GV: ViÕt c¬ chÕ h×nh thµnh thÓ song nhÞ béi (2n) (thÓ song nhÞ béi). 18AA x (2n) 18 BB 3. Hậu quả và vai trò của đột biến đa bội HS tr¶ lêi - Tế bào to, cơ quan sinh dưỡng lớn, phát triển GV: HËu qu¶ vµ vai trß cña thÓ ®a béi? khoÎ, chèng chÞu tèt. HS tr¶ lêi - C¸c thÓ tù ®a béi lÎ kh«ng sinh giao tö b×nh GV: Tại sao thể đa bội lẻ hầu như không sinh thường s¶n ®îc? - Khá phổ biến ở thực vật, hiếm ở động vật HS tr¶ lêi - Cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ v× GV: Tại sao đa bội thể trong tự nhiên thường phổ nó góp phần hình thành nên loài mới biến ở thực vật ít gặp ở động vật? HS tr¶ lêi IV. Cñng cè bµi häc: - Mét loµi cã 2n = 10 NST. SÏ cã bao nhiªu NST ë: a. thÓ mét nhiÔm d. thÓ kh«ng nhiÔm g. thÓ tam nhiÔm kÐp b. thÓ ba nhiÔm e. thÓ tø béi h. thÓ mét nhiÔm kÐp c. thÓ bèn nhiÔm f. thÓ tam béi V. Bµi tËp vÒ nhµ. 15 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> 1. Bài tập: Bộ NST lưỡng bội ở một loài sinh vật có 2n = 24. a. Có bao nhiêu NST được dự đoán ở thể đơn bội, tam bội, tứ bội? b. Trong c¸c d¹ng ®a béi trªn, d¹ng nµo lµ ®a béi lÎ, d¹ng nµo lµ ®a béi ch½n? 2. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 3. Đọc bài mới trước khi tới lớp. NhËn xÐt sau giê d¹y …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………….……………………………………………………………………………………… ……………………………..……………………………./. Tiết 6: thực hành: quan sát các dạng đột biến số lượng NST trên tiêu bản cố định và tiêu bản tạm thời Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Quan sát được bộ NST dưới kính hiển vi - Xác định được một số dạng đột biến NST trên các tiêu bản cố định - Xác định được các cặp NST tương đồng của người trên ảnh chụp 2. KÜ n¨ng: - RÌn luyÖn vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc suy luËn, t duy ph©n tÝch - Rèn luyện và phát triển kĩ năng làm tiêu bản NST và xác định số lượng NST dưới kính hiển vi 3. Thái độ: Giáo dục quan điểm khoa học II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn - Kính hiển vi quang học, tiêu bản cố định bộ NST tế bào của người, Châu chấu đực, nước cất, oocxein axetic 4-5%, lam men, lam, kim ph©n tÝch, kÐo. - Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. KiÓm tra bµi cò: - Bài tập: Nếu tế bào lưỡng bội bình thường có 2n NST. Số NST có trong tế bào của những trường hợp sau lµ bao nhiªu? a. ThÓ kh«ng b. ThÓ mét c. ThÓ ba d. ThÓ ba kÐp 3. Néi dung bµi míi: Do không thể tiến hành thí nghiệm nên giáo viên hướng dẫn hs cách tiến hành làm tiêu bản tạm thời và cho häc sinh xem ®o¹n phim thùc hµnh vÒ quan s¸t NST ë Ch©u chÊu. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc. GV: Nêu mục đích của thí nghiệm? HS tr¶ lêi. Lµm tiªu b¶n t¹m thêi vµ quan s¸t trªn kÝnh hiÓn vi: 1. Mục đích: - Quan sát được hình thái và đếm được số lượng NST cña ch©u chÊu. 16 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> GV: Để tiến hành thí nghiệm chúng ta cần phải - Tập nhận biết các dạng đột biến trên tiêu bản quan s¸t ®îc chuÈn bÞ nh÷ng g×? 2. ChuÈn bÞ: HS tr¶ lêi - Mẫu vật: Châu chấu đực - Hoá chất: oocxein axetic 4-5%, nước cất - Dông cô: kÝnh hiÓn vi quang häc, lam men, GV: Nêu các bước tiến hành thí nghiệm? lam, kim ph©n tÝch, kÐo. HS tr¶ lêi GV hướng dẫn học sinh cách phân biệt châu 3. Cách tiến hành: chấu đực và châu chấu cái; kĩ thuật mổ tránh làm - Dùng kéo cắt bỏ cánh và chân của châu chấu nát tinh hoàn, làm nhanh tay, nhẹ nhàng. Kĩ thuật đực - Tay tr¸i cÇm phÇn ngùc, tay ph¶i kÐo phÇn bông lªn kÝnh vµ quan s¸t. ra (t¸ch khái ngùc) sÏ cã mét sè néi quan, trong đó có tinh hoàn bung ra - Đưa tinh hoàn lên phiến kính, nhỏ vào đó vài giọt nước cất - Dïng kim mæ t¸ch mì xung quanh tinh hoµn, g¹t s¹ch mì khái lam kÝnh - Nhá vµi giät oocxein axetic 4-5% lªn tinh hoµn để nhuộm trong thời gian từ 15 đến 20 phút - §Ëy lamen, dïng ngãn tay Ên nhÑ lªn mÆt lamen cho tế bào dàn đều và làm vỡ tế bào để NST bung ra - Đưa tiêu bản lên kính để quan sát: lúc đầu ở độ bội giác nhỏ, sau đó dùng bội giác lớn 4. Tæ chøc thùc hiÖn: - Häc sinh tiÕn hµnh lµm theo nhãm nhá, mçi GV chia khu vùc cho c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nhãm tõ 5 - 7 em nghiệm, lưu ý các em trong quá trình thí nghiệm - Đếm số lượng và quan sát kĩ hình thái của từng phải cẩn thận, nhẹ nhàng tránh đổ vỡ có thể gây NST và vẽ vào vở nguy hiểm đến tính mạng. 5. Th¶o luËn: GV tæng kÕt, nhËn xÐt chung. §¸nh gi¸ nh÷ng C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, c¶ líp th¶o luËn, gi¸o thµnh c«ng cña tõng c¸ nh©n, tõng nhãm. Nh÷ng viªn nhËn xÐt chung vµ tæng kÕt. kinh nghiÖm rót ra tõ chÝnh thùc tÕ thùc hµnh cña c¸c em häc sinh. IV. Cñng cè bµi häc - Bµi tËp 1: Cho mét ®o¹n gen cã tr×nh tù c¸c nuclª«tit nh sau: …. TAT GGG XAT GTA AAT GGX … a. Xác định trình tự nuclêôtit trong: - M¹ch ADN bæ sung - mARN cã thÓ ®îc phiªn m· tõ m¹ch khu«n nµy b. Bao nhiªu codon cã trong b¶n phiªn m· mARN? c. Liệt kê các cụm đối mã tương ứng với mỗi codon? - Bµi tËp 2: Cho mét ®o¹n gen cã tr×nh tù c¸c nuclª«tit nh sau: … TAX TXA GXG XTA GXA… a. Viết trình tự phần tương ứng của mạch bổ sung? b. Liªn hÖ b¶ng m· di truyÒn, h·y hoµn thµnh b¶ng sau: M· trong ADN. M· trong ARN. Th«ng tin ®îc gi¶i m·. TAX. AUG. M· më ®Çu víi Met. 17 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> TXA. AGU. Bæ sung a.a Ser. GXG XTA GXA V. Bµi tËp vÒ nhµ 1. Bµi tËp: Mét ph©n tö ADN cã 650000 nuclª«tit lo¹i X, sè nuclª«tit lo¹i T b»ng 2 lÇn sã nuclª«tit lo¹i X. a. Tính chiều dài của phân tử ADN đó? b. Khi phân tử ADN này nhân đôi một lần, thì nó cần bao nhiêu nuclêôtit tự do trong môi trường nội bào? c. TÝnh sè a.a trong ph©n tö pr«tªin do gen ®iÒu khiÓn tæng hîp? 2. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 3. Đọc bài mới trước khi tới lớp. NhËn xÐt sau giê d¹y …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… ………………..……………………………./. TiÕt 7: kiÓm tra mét tiÕt Ngµy so¹n: ……………………. Líp Ngµy gi¶ng TiÕt gi¶ng SÜ sè líp 12H:. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc song bµi, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc: - Củng cố, khắc sâu những kiến thức đã học - Kiểm tra, đánh giá kiến thức của bản thân qua bài kiểm tra 2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng vận dụng các kiến thức lý thuyết trong việc trả lời các câu hỏi trong đề kiÓm tra II. chuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. 2. Học sinh: Học bài cũ và đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. ThiÕt lËp ma trËn hai chiÒu: Mức độ NhËn biÕt Th«ng hiÓu VËn dông Tæng TNKQ TNTL TNKQ TNTL TNKQ TNTL Chủ đề Gen, m· di truyÒn vµ 2 1 2 5 2,5 quá trình nhân đôi. 18 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> ADN. 1,0 2. 0,5 1. 1,0 2. 5 2,5. Phiªn m·, dÞch m· 1,0 Điều hoà hoạt động gen §ét biÕn gen. NST vµ đột biến NST. 2. 0,5 1. 1,0 2. 5 1,0. 1,0 2. 2,5. 0,5 1. 2. 5 1,0. 1,0 8. 2,5. 0,5 4. 8. 20 10,0. Tæng. 2,0 4,0 4,0 3. C©u hái kiÓm tra: Câu 1(0,5 điểm): Người mắc bệnh Claiphentơ có đặc điểm: A. Nam giới với thể lệch bội NST giới tính B. Có cặp NST giới tính là XXY C. Thân hình cao lều khều, tay dài, tinh hoàn teo. D. Tất cả các trường hợp trên. Câu 2(0,25 điểm): Dấu hiệu không thuộc về những người mắc hội chứng Đao: A. Hiếm khi sinh sản được, nói chung là vô sinh. B. Tuổi thọ trung bình là 15, có thể biến đổi từ 10 - 40. C. Lùn, dị dạng, khe mắt xếch, trí tuệ kém. D. Tần số mắc bệnh tỉ lệ thuận với những người bố lớn tuổi. Câu 3(0,5 điểm): Ở một loài thực vật phép lai giữa một cây ở thể ba đồng hợp về alen trội A (AAA) với một cây đồng hợp lặn (aa) sẽ cho đời con có kiểu gen với tỉ lệ: A. 2; (1:1) B. 2; (2:1) C. 2; (3:1) D. 3 (1:2:1). Câu 4(0,5 điểm): Ở một loài thực vật phép lai giữa một thể ba đồng hợp về alen trội A (AAA) với một cây đồng hợp lặn (aa) sẽ cho các cây thể ba (AAa) với tỉ lệ: A. 1/6 B. 1/3 C. 1/2 D. 2/3 Câu 5(0,25 điểm): NST 21 ở người có các đặc điểm: A. Thuộc kiểu tâm lệch dài hơn NST giới tính X. B. Ở trạng thái thể ba gây hội chứng Claiphentơ C. Khi bị đột biến mất đoạn xác định sẽ gây ung thư máu. D. NST thường độc nhất mang gen hooc môn sinh trưởng. Câu 6(0,25 điểm): Hội chứng được coi là thể một nhiễm: A. Hội chứng Tơcnơ B. Hội chứng claiphentơ C. Hội chứng siêu nữ D. Hội chứng Đao Câu 7(0,25 điểm): Loại đột biến làm thay đổi các gen trong nhóm gen liên kết này sang nhóm gen liên kết khác là: A. Đảo đoạn NST. B. Chuyển đoạn NST. C.Lặp đoạn NST. D. Mất đoạn NST. Câu 8(0,25 điểm): Trật tự phân bố của các gen trong một NST có thể bị thay đổi do đột biến: A. gen. B. thể dị bội. C. thể đa bội. D. đảo đoạn NST. Câu 9: Bệnh do đột biến mất đoạn NST ở người gây ra là: A. Ung thư máu. B. Máu không đông. C. Mù màu. D. Hồng cầu hình liềm. Câu 10(0,25 điểm): Mất đoạn nhiễm sắc thể thường dẫn đến hậu quả: A. Làm giảm cường độ biểu hiện các tính trạng. B. Gây chết và giảm sức sống. C. Làm tăng cường độ biểu hiện các tính trạng. D. Mất khả năng sinh sản. Câu 11(0,25 điểm): Cơ thể đa bội có đặc điểm: A. Cơ quan sinh trưởng to. B. Sinh trưởng, phát triển mạnh, chống chịu tốt. C. Năng suất cao. D. Cả A, B và C.. 19 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> Câu 12(0,25 điểm): Đột biến không làm mất hoặc thêm vật chất di truyền là: A. Mất đoạn và lặp đoạn. B. Lặp đoạn và chuyển đoạn C. Chuyển đoạn và đảo đoạn. D. Chuyển đoạn tương hỗ và chuyển đoạn không tương hỗ Câu 13(0,5 điểm): Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng của một cá thể là 2n +1, đó là dạng đột biến: A. Thể một nhiễm. B. Thể tam nhiễm. C. Thể đa nhiễm. D. Thể khuyết nhiễm Câu 14(0,25 điểm): Người con trai có NST giới tính ký hiệu là XXY, mắc hội chứng: A. Siêu nữ. B. Claiphentơ C. Tớcnơ D. Đao Câu 15(0,25 điểm): Thể tứ bội kiểu gen AAaa giảm phân cho các loại giao tử: A. 100% Aa B. 1 AA : 1 aa C. 1 AA : 4 Aa : 1 aa D. 1AA : 2Aa : 1 aa Câu 16(0,5 điểm): Có 3 nòi ruồi giấm, trên NST số 3 có các gen phân bố theo trình tự sau: Nòi 1: ABCGFEDHI; Nòi 2: ABHIFGCDE; Nòi 3: ABCGFIHDE Biết rằng nòi này sinh ra nòi khác do 1 đột biến đảo đoạn NST. Mối liên hệ trong quá trình phát sinh các nòi trên là: A. 1 ↔ 2 ↔ 3 B. 1 ↔ 3 ↔ 2 C. 2 ↔ 1 ↔ 3 D. 3 ↔ 1 ↔ 2 Câu 17(0,25 điểm): Thể một nhiễm có bộ nhiễm sắc thể thuộc dạng: A. 2n + 1 B. 2n – 1 C. n + 1 D. n - 1 Câu 18(0,25 điểm): Hội chứng do bộ NST trong tế bào sinh dưỡng của người có 45 NST: A. Klinefelter. B. Turner. C. Down. D. Siêu nữ. Câu 19(0,5 điểm): Biết gen A quy định quả đỏ, gen a quy định quả vàng. Cây cà chua quả đỏ thuần chủng 4n giao phấn với cây cà chua quả vàng 4n. F1 có kiểu gen: A. AAaa B. Aaaa C. AAAa D. aaaa Câu 20(0,25 điểm): Thể đa bội gồm các loại: A. Đa bội thể và dị đa bội B. Tự đa bội và dị đa bội C. Tự đa bội và đa bội thể. D. Đa bội lẻ và đa bội chẵn. 4. Đáp án: c©u. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. TL c©u TL. D 11 D. D 12 C. A 13 B. C 14 B. B 15 C. A 16 B. B 17 B. D 18 B. A 19 A. B 20 B. IV. Cñng cè bµi häc V. Hướng dẫn về nhà - ChuÈn bÞ c©u hái s¸ch gi¸o khoa - Đọc bài mới trước khi đến lớp Chương II: tính quy luật của hiện tượng di truyền TiÕt 8: quy luËt men®en: quy luËt ph©n li Ngµy so¹n: ……………………. Líp 12H:. Ngµy gi¶ng. TiÕt gi¶ng. SÜ sè líp. ………………………………………………………………….. I. Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: 1. KiÕn thøc:. 20 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Chỉ ra được phương pháp nghiên cứu độc đáo của Menđen - Giải thích được một số khái niệm cơ bản làm cơ sở nghiên cứu các quy luật di truyền - Giải thích được khái niệm lai một cặp tính trạng, tính trạng trội, tính trạng lặn, trội không hoàn toàn - Giải thích kết quả thí nghiệm của Međen bằng thuyết NST. 2. KÜ n¨ng: Rèn luyện kỹ năng suy luận lôgic và khả năng vận dung kiến thức toán học trong việc giải quyết các vấn đề của sinh học 3. Thái độ: Giáo dục quan điểm khoa học, giải thích được một số hiện tượng diễn ra trong tự nhiên II. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß 1. Gi¸o viªn - Gi¸o ¸n, SGK vµ c¸c tµi liÖu tham kh¶o. - Phiếu học tập số 1 và số 2 cùng đáp án: Phiếu học tập số 1 Tạo ra các dòng thuần có các kiểu hình tương phản (hoa đỏ- hoa trắng) Quy trình thí Lai các dòng thuần với nhau để tạo ra đời con F1 nghiệm Cho các cây lai F1 tự thụ phấn với nhau để toạ ra đời con F2 Cho từng cây F2 tự thụ phấn để tạo ra đời con F3 F1: 100% Cây hoa đỏ F2: ¾ số cây hoa đỏ: ¼ cây hoa trắng (3 trội : 1 lặn ) Kết quả thí F3 : ¼ cây hoa đỏ F2 cho F3 gồm toàn cây hoa đỏ nghiệm 2/3 cây hoa đỏ F2 cho F3 tỉ lệ 3 đỏ : 1 trắng tất cả các cây hoa trắng ở F2 cho F3 gồm toàn cây hoa trắng Phiếu học tập số 2 - Mỗi tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền quy định ( cặp alen): 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ. Giải thích kết quả - Các nhân tố di truyền của bố và mẹ tồn tại ở cơ thể con một cách riêng (Hình thành giả thuyết) rẽ, không hoà trộn vào nhau, khi giảm phân chúng phân li đồng đều về các giao tử. - Nếu giả thuyết nêu trên là đúng thì cây dị hợp tử Aa khi giảm phân sẽ Kiểm định giả thuyết cho 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau. - Có thể kiểm tra điều này bằng phép lai phân tích. 2. Học sinh: Đọc bài mới trước khi tới lớp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định, kiểm tra sĩ số: 2. KiÓm tra bµi cò: Bµi tËp: Mét ph©n tö ADN cã 650000 nuclª«tit lo¹i X, sè nuclª«tit lo¹i T b»ng 2 lÇn sè nuclª«tit lo¹i X. a. Tính chiều dài của phân tử ADN đó? b. Khi phân tử ADN này nhân đôi một lần, thì nó cần bao nhiêu nuclêôtit tự do trong môi trường nội bào? c. TÝnh sè a.a trong ph©n tö pr«tªin do gen ®iÒu khiÓn tæng hîp? 3. Néi dung bµi míi: Hoạt động của thầy và trò. Néi dung bµi häc. * GV yêu cầu học sinh đọc mục I sgk và thảo I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của luận nhóm tìm hiểu pp ng/cứu đẫn đến thành Menđen công của Menđen thông qua việc phân tích thí nghiệm của ông. * Yêu cầu hs hoàn thành phiếu học tập Quy trình thí nghiệm Kết quả thí nghiệm ?Nét độc đáo trong thí nghiệm của Menđen?. 21 Lop12.net.
<span class='text_page_counter'>(21)</span>