Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cầm quyền

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cầm </b>

<b>quyền </b>

Trong Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II

của Đảng, 1951, khi nói về thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám

1945, Bác viết: "Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân

Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân

tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: lần này là lần

đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và

nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng

thành cơng, đã nắm chính quyền tồn quốc"(*).

Và trong Di chúc để lại, tác phẩm cuối cùng của đời mình, khi

nói về Đảng, một lần nữa Bác viết: "Đảng ta là một Đảng cầm

quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo

đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí cơng vơ tư.

Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Khái niệm về "Đảng cầm quyền" thật ra khơng có gì xa lạ đối

với các nước tư bản chủ nghĩa với nền chính trị đa đảng. Ở đấy,

Đảng nào giành thắng lợi trong tranh cử thì đứng ra lập chính

phủ của mình và trở thành "đảng cầm quyền". Cũng có nước,

một số thế lực chính trị (hay qn sự) giành lấy chính quyền

thơng qua đảo chính hay lật đổ.

Đối với Đảng ta, vấn đề chính quyền đã được giải quyết thông

qua con đường cách mạng, phù hợp với những điều kiện lịch sử

của nước mình. Trước kia, khi nhân dân ta cịn sống trong vịng

nơ lệ thì nhiệm vụ hàng đầu của Đảng là lãnh đạo nhân dân làm

cách mạng lật đổ ách thống trị của chủ nghĩa thực dân phong

kiến, giành chính quyền về tay nhân dân. Và sau khi đã giành

được chính quyền rồi thì trọng trách của Đảng là lãnh đạo gìn

giữ chính quyền, bảo vệ Tổ quốc, làm cho chính quyền ấy thực

hiện tốt các nhiệm vụ của cách mạng, trước hết và trên hết là vì

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Theo tư tưởng của Bác Hồ và của Đảng ta từ trước đến nay, khái

niệm Đảng "nắm chính quyền" hay "cầm quyền" là đồng nghĩa

với Đảng lãnh đạo chính quyền.

Năm 1947, trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", Bác Hồ viết:

"Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải

làm trịn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu

mạnh, đồng bào sung sướng".

Năm 1960, trong bài nói tại lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập

Đảng, Người nhấn mạnh: "Đảng ta vĩ đại, vì ngồi lợi ích của

giai cấp, của nhân dân, của dân tộc, Đảng ta khơng có lợi ích gì

khác".

Quan điểm xun suốt trong các tác phẩm của Bác là Đảng (nói

chung) và cán bộ, đảng viên (nói riêng) "phải xứng đáng là

người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân".

Muốn vậy, Đảng và cán bộ, đảng viên phải không ngừng rèn

luyện, nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Năm 1953, trong thư gửi Lớp chỉnh Đảng Liên khu 5, Bác viết:

"Mục đích chỉnh Đảng là để dùi mài cán bộ và đảng viên thành

những chiến sĩ xứng đáng là người đầy tớ của nhân dân".

Năm 1968, làm việc với một số cán bộ Ban Tuyên huấn Trung

ương Đảng về việc xuất bản loại sách "Người tốt, việc tốt", Bác

nói: "Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là

vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, khơng nhất định hôm nay và ngày

mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lịng dạ khơng

trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân".

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, nói chung và về

Đảng cầm quyền nói riêng ln được Đảng ta trung thành, vận

dụng sáng tạo và phát triển. Nói Đảng cầm quyền hồn tồn

khơng có nghĩa là Đảng tự biến mình thành chính quyền, một

mình mình nắm giữ chính quyền và làm chức năng của chính

quyền. "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ" là

cơ chế vận hành của chế độ ta. Theo cơ chế ấy, Đảng, Nhà nước

và nhân dân đều là những chủ thể của quyền lực, nhưng quyền

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Đảng là quyền lãnh đạo, bao gồm cả quyền lãnh đạo chính

quyền, nhưng bản thân Đảng lại khơng phải là chính quyền Nhà

nước, khơng làm thay cho Nhà nước. Quyền lực nhà nước bao

gồm các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, nhưng quyền

lực ấy khơng phải do Nhà nước tự có mà là do nhân dân giao

phó cho những cơ quan quyền lực do mình cử ra. Quyền lực của

nhân dân là quyền của người làm chủ đất nước và quyền làm

chủ ấy được thực hiện thông qua các hình thức dân chủ đại diện

và dân chủ trực tiếp, kể cả dân chủ tự quản ở cơ sở. Mẫu số

chung của ba loại quyền lực nêu trên (lãnh đạo, quản lý và làm

chủ), xét cho cùng, là tư tưởng Bác Hồ từng nêu lên trong bài

báo "Dân vận" viết năm 1949 cách đây đúng 61 năm "Nước ta là

nước dân chủ. Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền

hạn đều của dân... Chính quyền từ xã đến Chính phủ Trung

ương đều do dân cử ra... Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng

đều ở nơi dân".

Cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ"

thực chất là phương thức tổ chức nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

dân, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, hoạt

động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.

Đại hội X của Đảng, khi đề cập nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn

Đảng, đã đặt lên hàng đầu nhiệm vụ "Nâng cao năng lực lãnh

đạo, cầm quyền, hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách;

tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối". Đại hội cũng chủ

trương, về mặt lý luận, phải tiếp tục làm sáng tỏ những vấn đề

về xây dựng Đảng và về Đảng cầm quyền. Điều quan trọng hơn

nữa là để xứng đáng là Đảng cầm quyền, Đảng phải làm những

gì và làm như thế nào?

Cương lĩnh năm 1991 của Đảng, trong khi nêu lên những bài

học lớn, đã khẳng định: "Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là

nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt

Nam". Đảng khơng có lợi ích nào khác ngồi việc phụng sự Tổ

quốc, phục vụ nhân dân. Mọi đường lối, chủ trương của Đảng

phải xuất phát từ thực tế, tôn trọng quy luật khách quan. Phải

phòng và chống những nguy cơ lớn: sai lầm về đường lối, bệnh

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng và về Đảng cầm

quyền chắc chắn sẽ còn được làm sáng tỏ hơn nữa trong các văn

kiện Đại hội XI của Đảng sắp tới.

Tháng 5-2010

(*) Những trích dẫn lời Bác trong bài báo này đều lấy từ "Hồ

</div>

<!--links-->