Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Bài 1 - Nguyễn Hữu Tân

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (461.29 KB, 7 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Phương pháp



nghiên cứu khoa học



Trường Đại học Đà Lạt
Lớp Nghiệp vụ Sư phạm
Nguyễn Hữu Tân


1


Nghiên cứu khoa học là gì?



2


Nghiên cứu


khoa học là gì?



Nghiên cứu khoa học là gì?


• Nghiên cứu khoa học (scientific research) là



hoạt động có ý thức của con người nhằm:



– khám phá ra những quy luật, bản chất hay thuộc
tính của sự vật, hay hiện tượng trong thế giới tự
nhiên và xã hội;


– sáng tạo ra các phương pháp, phương tiện kỹ
thuật mới để làm biến đổi sự vật phục vụ cho
mục tiêu hoạt động của con người.


Nghiên cứu khoa học là gì?



• Nghiên cứu khoa học là q trình áp dụng



</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Nghiên cứu khoa học là gì?



5


Phương pháp


khoa học là gì?



Nghiên cứu khoa học là gì?


• Phương pháp khoa học (scientific method) là



quá trình tìm hiểu và khám phá một cách có


hệ thống các sự kiện và mối liên hệ giữa


chúng. Quá trình này thường gồm các bước:



– Nhận biết và xác định vấn đề.
– Hình thành các giả thuyết.
– Thu thập dữ liệu.


– Phân tích dữ liệu.
– Đưa ra các kết luận.


6


Tiến trình thực hiện
một NCKH thường
được xây dựng dựa


trên quá trình này.



Nghiên cứu khoa học là gì?



• Nghiên

cứu

giáo

dục

(educational


research) là sự áp dụng phương pháp


khoa học để tìm hiểu, khảo sát các vấn đề


giáo dục; nhằm hướng đến các mục đích


khám phá, mơ tả, giải thích, dự đốn,


và/hoặc kiểm sốt các hiện tượng giáo


dục.



Nghiên cứu khoa học là gì?


• Các lĩnh vực nghiên cứu giáo dục:



– Học tập, giảng dạy
– Quản lý giáo dục


– Phát triển chương trình đào tạo
– Đo lường, đánh giá trong giáo dục
– Lịch sử, bối cảnh xã hội của giáo dục …


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Nghiên cứu khoa học là gì?



9


Sản phẩm của


nghiên cứu là gì?



Nghiên cứu khoa học là gì?


• Sản phẩm của nghiên cứu khoa học là tri




thức khoa học.



– Phân biệt tri thức khoa học với tri thức kinh
nghiệm.


• Khi nói đến NCKH, người ta quan tâm cả hai:



– Tri thức khoa học nào được tạo ra? (sản phẩm
-products)


– Tri thức khoa học đó được tạo ra bằng cách nào?
(tiến trình - process)


10


Nghiên cứu khoa học là gì?


• Một cách nhìn khác về sản phẩm của nghiên



cứu khoa học:



– Phát hiện (discovery).
– Phát minh (discovery).
– Sáng chế (invention).


Phát hiện & Phát minh: nhận ra cái vốn có.
Sáng chế: tạo ra cái chưa từng có.


Nghiên cứu khoa học là gì?


• Sản phẩm của đề tài nghiên cứu KHXHNV:




– Dạng I: Báo cáo khoa học, kết quả dự báo, mơ
hình, qui trình, PPNC mới, sơ đồ, bản đồ, số liệu,
cơ sở dữ liệu và các sản phẩm khác.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Nghiên cứu khoa học là gì?



13


Hãy cho biết những sản
phẩm nghiên cứu trong lĩnh
vực nghiên cứu mà các anh
(chị) quan tâm hoặc đang
làm việc. Cho một số ví dụ
cụ thể.


Phân loại nghiên cứu khoa học



14


Nghiên cứu khoa


học được phân loại


như thế nào?



Phân loại nghiên cứu khoa học


• Phân loại theo chức năng hoặc mục tiêu



nghiên cứu:



– Nghiên cứu mô tả.


– Nghiên cứu giải thích.
– Nghiên cứu giải pháp.
– Nghiên cứu dự báo.


Phân loại nghiên cứu khoa học


• Một cách phân loại khác theo chức năng



hoặc mục tiêu nghiên cứu:



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Phân loại nghiên cứu khoa học


• Phân loại theo các giai đoạn của nghiên cứu:



– Nghiên cứu cơ bản.
– Nghiên cứu ứng dụng.
– Nghiên cứu triển khai.


17


Phân loại nghiên cứu khoa học


• Một cách phân loại khác:



– Nghiên cứu lý thuyết (theoretical research).


• Nghiên cứu lý thuyết thuần túy.
• Nghiên cứu lý thuyết ứng dụng.


– Nghiên cứu thực tiễn (empirical research).


• Nghiên cứu hiện tượng thực tế.



• Nghiên cứu hiện tượng trong điều kiện có kiểm sốt.


18


Phân loại nghiên cứu khoa học


• Phân loại nghiên cứu giáo dục:



– Nghiên cứu cơ bản (basic research).
– Nghiên cứu ứng dụng (applied research).
– Nghiên cứu đánh giá (evaluation research).
– Nghiên cứu hành động (action research).
– Nghiên cứu định hướng (orientational research).


Phân loại nghiên cứu khoa học


• Một cách phân loại khác trong NC giáo dục:



– Nghiên cứu định lượng (quantitative research).


• Dữ liệu thu thập dùng cho nghiên cứu chủ yếu là dữ
liệu định lượng (dữ liệu dạng số hoặc có thể mã hóa
đưa về dạng số).


– Nghiên cứu định tính (qualitative research).


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Đặc điểm nghiên cứu khoa học


• Một số đặc điểm quan trọng:



– Tính mới.
– Tính tin cậy.
– Tính khách quan.


– Tính thơng tin.
– Tính kế thừa.
– Tính rủi ro.
– Tính cá nhân.


21


Tổ chức nghiên cứu khoa học


• Các hình thức tổ chức nghiên cứu khoa học:



– Đề tài nghiên cứu.
– Dự án nghiên cứu.
– Chương trình nghiên cứu.
– Đề án nghiên cứu.


22


Tổ chức nghiên cứu khoa học


• Việc hình thành hoặc lựa chọn đề tài có thể



dựa trên các tiêu chí:



– Đề tài có ý nghĩa khoa học (lý luận) khơng?
– Đề tài có ý nghĩa thực tiễn khơng?


– Đề tài có mang tính cấp thiết khơng?
– Việc thực hiện đề tài có khả thi khơng?


– Đề tài có phù hợp với sở thích, thế mạnh khơng?



Ngun tắc nghiên cứu


• Các nguyên tắc thực hiện NC (giáo dục):



– Nguyên tắc hợp pháp.
– Nguyên tắc đạo đức.
– Nguyên tắc triết học.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Nguyên tắc nghiên cứu


• Nguyên tắc hợp pháp (Legal principles),liên



quan đến đối tượng tham gia nghiên cứu (đối


tượng cung cấp dữ liệu):



– Không gây tổn hại cho đối tượng tham gia.
– Bảo đảm bảo mật cho đối tượng tham gia.
– Không xâm phạm quyền lợi vật chất của đối


tượng tham gia.


25


Nguyên tắc nghiên cứu


• Nguyên tắc đạo đức (Ethical principles), liên



quan đến chủ thể nghiên cứu (người/nhóm


thực hiện nghiên cứu):



– Nhân từ.
– Trung thực.



– Thơng báo chính xác.


26


Ngun tắc nghiên cứu


• Nguyên tắc triết học (Philosophical



principles), liên quan đến kết quả nghiên cứu:



– Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa.
– Tính tổng qt hóa.


– Tính kế thừa.
– Tính xác suất.


Nguyên tắc nghiên cứu


• Nguyên tắc về cách thực hiện (Procedural



principles), liên quan đến tiến trình thực hiện


nghiên cứu:



– Khả thi.


– Rõ ràng, đơn giản, hiệu quả.
– Có thể kiểm chứng được.
– Tin cậy, giá trị.


</div>

<!--links-->

×