Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.07 MB, 72 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
• <sub>Phép thử</sub>
• <sub>Biến cố (kết quả, kết cục)</sub>
• <sub>Khơng gian mẫu</sub>
• <sub>Ký hiệu: </sub>
• <sub>Phân loại biến cố</sub>
•
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 2
• <sub>Biến cố sơ cấp </sub><sub>wi</sub>
• <sub>Biến cố (ngẫu nhiên) </sub>
• <sub>Ký hiệu: A, B, C, A</sub><sub>1</sub><sub>, A</sub><sub>2</sub><sub> …</sub>
• <sub>Biến cố ngẫu nhiên chứa một vài biến cố sơ cấp </sub>
• <sub>Khơng gian mẫu: </sub><sub>chứa tất cả các kết quả của phép </sub>
thử
• <sub>Biến cố:</sub><sub> tập con của không gian mẫu, chứa một </sub>
vài kết quả của phép thử
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 4
<sub>A và B là các biến cố trong </sub>
không gian mẫu
<sub>B chứa nhiều kết quả hơn A</sub>
<sub>Các kết quả nằm trong A </sub>
đều nằm trong B
nguyenvantien0405.wordpress.com
• <sub>Kéo theo</sub>
• <sub>Tương đương</sub>
• <sub>Tổng (Hợp)</sub>
• <sub>Đối lập</sub>
• <b><sub>Định nghĩa.</sub></b><sub> Biến cố A được gọi là </sub><sub>kéo theo </sub><sub>biến cố B </sub>
nếu A xảy ra thì B cũng xảy ra.
• <b><sub>Ký hiệu: </sub></b><sub>A</sub>B,
• <sub>Ta nói A là biến cố thuận lợi cho B</sub>
• <sub> Biểu diễn:</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 6
nguyenvantien0405.wordpress.com
• <sub>Theo dõi 3 bệnh nhân đang được điều trị.</sub>
• <sub>Gọi Ai: có i bệnh nhân khỏi bệnh (i=0,1,2,3)</sub>
• <sub>B: có nhiều hơn 1 bệnh nhân khỏi bệnh.</sub>
• <sub>Xét quan hệ kéo theo giữa các cặp biến cố sau:</sub>
• <sub>A2 và B</sub>
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b><sub>Biến cố A </sub><sub>tương đương </sub><sub>với biến cố B nếu </sub>
A xảy ra thì B xảy ra và ngược lại
• <b><sub>Kí hiệu: </sub></b><sub>A=B</sub>
• <b><sub>Ví dụ 2. </sub></b><sub>Mua ngẫu nhiên 5 bóng đèn</sub>
• <sub>A: ít nhất 3 bóng hỏng</sub>
• <sub>B: nhiều nhất 2 bóng tốt</sub>
• <sub>A và B có tương đương?</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 8
• <b><sub>Định nghĩa.</sub></b><sub> Biến cố C được gọi là tổng (union) </sub>
của hai biến cố A và B nếu C chỉ xảy ra khi có ít
nhất một trong hai biến cố A và B xảy ra.
• <b><sub>Kí hiệu. </sub></b><sub>C=A B hay </sub><sub>∪</sub> <sub>C=A+B</sub>
• <sub>Biến cố C xảy ra khi A </sub><sub>hoặc</sub><sub> B xuất hiện trong </sub>
• <sub>Mua ngẫu nhiên 2 bóng đèn.</sub>
• <sub>A: biến cố bóng 1 hỏng</sub>
• <sub>B: biến cố bóng 2 hỏng</sub>
• <sub>Hãy mơ tả biến cố A+B?</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 10
• <sub>Biến cố đối lập của biến cố A, kí hiệu là biến cố xảy </sub>
ra khi và chỉ khi A khơng xảy ra.
• <sub>Ta có: \ </sub>
•
<i>A</i>
<i>A</i>
• <sub>Khi gieo một con xúc sắc. </sub>
• <sub>Gọi A: bc số chấm chẵn thì là bc số chấm lẻ</sub>
•
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 12
nguyenvantien0405.wordpress.com
<i>A</i> <i><sub>A</sub></i> <i>A</i>
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b><sub>Biến cố C gọi là tích của hai biến cố A </sub>
và B nến C xảy ra khi và chỉ khi cả hai biến cố A và
B cùng đồng thời xảy ra.
Sinh viên đi thi 2 mơn Tốn Cao cấp và Ngun lý 2.
Cho các biến cố sau
• <sub>A: sinh viên đậu Tốn Cao cấp</sub>
• <sub>B: sinh viên đậu Nguyên lý 2</sub>
a) A.B là biến cố nào?
b) Biểu diễn các biến cố sau theo A, B
i. C: Sinh viên không đậu cả hai mơn
ii. D: Sinh viên chỉ đậu mơn Tốn Cao cấp
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 14
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b><sub>Hai biến cố A, B được gọi là </sub><b><sub>xung khắc </sub></b>
với nhau nếu A và B không thể đồng thời xảy ra
trong một phép thử.
• <sub>Ngược lại thì hai biến cố gọi là khơng xung khắc</sub>
• <sub>Nếu hai biến cố A, B xung khắc thì:</sub>
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b> <sub>Các biến cố A</sub><sub>1</sub><sub>, A</sub><sub>2</sub><sub>,…,A</sub><sub>n</sub><sub> gọi là </sub> <sub>xung </sub>
khắc từng đôi nếu bất kỳ hai biến cố nào trong n
biến cố này cũng xung khắc với nhau.
• <b><sub>Ví dụ 6. </sub></b><sub>Tổ có 3 sinh viên, hãy chỉ ra nhóm các biến </sub>
cố xung khắc từng đơi trong số các biến cố sau.
• <sub>A1: có đúng 1 nam</sub> <sub>A2: có đúng 2 nam</sub>
• <sub>A3: tất cả là nam</sub> <sub>A4: có ít nhất 1 nam</sub>
• <sub>A5: có cả nam và nữ</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 16
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b> <sub>Biến cố xuất hiện biến cố A nhưng </sub>
không xuất hiện biến cố B gọi là biến cố hiệu của A
và B, ký hiệu A\B.
• <sub>Ta có:</sub>
• <sub>Nghĩa là:</sub>
A\B
<i>B</i>
<i>A</i>
• <sub>Sinh viên đi thi 2 mơn Tốn Cao cấp và Ngun lý 2</sub>
• <sub>A: sinh viên đậu Tốn Cao cấp</sub>
• <sub>B: sinh viên đậu Ngun lý 2</sub>
• <sub>Mơ tả các biến cố:</sub>
• <sub>A\B; A+B</sub>
• <sub>B\A; ; </sub>
• <sub>Nhận xét gì về: </sub>
•
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 18
<i>i</i> <i>A A A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>A</i>
<i>A A A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>A</i>
<i>ii</i> <i>A B B A</i> <i>A B B A</i>
<i>iii</i> <i>A B C</i> <i>AB AC</i>
<i>iv</i> <i>A</i> <i>B C</i> <i>A B</i> <i>A C</i>
<i>v</i> <i>A</i> <i>A</i>
<i>vi</i> <i>A B</i> <i>A B</i> <i>A B</i> <i>A B</i>
• <sub>Có 3 xạ thủ bắn vào mục tiêu</sub>
• <sub>A, B, C là bc xạ thủ 1,2,3 bắn trúng</sub>
Biểu diễn các biến cố sau theo A, B, C và các phép
tốn (các quan hệ).
a) Có đúng một xạ thủ bắn trúng
b) Có nhiều nhất một xạ thủ bắn trúng
c) Có ít nhất một xạ thủ bắn trúng
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 20
a) Xác định biến cố X từ đẳng thức sau:
b) Cho 4 sản phẩm. Gọi A là bc cả 4 sp đều tốt. B
là bc có ít nhất 1 phế phẩm. Cho biết ý nghĩa
các bc sau:
<i>X</i> <i>A X</i> <i>A B</i>
, , , ,
, , , , .
<i>A B A B AB AB</i>
<i>AB A B A B A B A B</i>
• <sub>Khái niệm</sub>
• <sub>Các định nghĩa</sub>
• <sub>Xác suất của một biến cố là một con số </sub> <sub>đặc </sub>
trưng cho khả năng xuất hiện của biến cố trong
phép thử.
• <sub>Kí hiệu xác suất: </sub><sub>P(A)</sub>
• <sub>Tính chất:</sub>
) 0 1
) 0, 1
<i>i</i> <i>P A</i>
<i>ii</i> <i>P</i> <i>P</i>
• <sub>Xác suất xuất hiện biến cố A là </sub><sub>tỷ số giữa số biến </sub>
cố thuận lợi cho A và tổng số các biến cố đồng khả
năng có thể xảy ra.
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 24
Cơ quan có 50 người, trong đó có 25 người học về
đại học về kinh tế, 20 người học về kỹ thuật, 10
người học cả hai, cịn lại khơng ai học đại học.
Tìm xác suất chọn ngẫu nhiên 1 người thì người đó:
a) Chỉ học ĐH đúng 1 ngành
b) Học ĐH ít nhất 1 ngành
• <sub>Quy tắc cộng</sub>
• <sub>Quy tắc nhân</sub>
• <sub>Tổ hợp chập k của n phần tử</sub>
• <sub>Chỉnh hợp chập k của n phần tử</sub>
• <sub>Hốn vị của n phần tử</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 26
• <sub>Một khách hàng chọn mua một hộp gồm 12 sản </sub>
phẩm. Ông ta chọn ngẫu nhiên 3 sản phẩm của
hộp để kiểm tra, nếu khơng có phế phẩm thì sẽ
mua hộp sản phẩm đó.
• <sub>Tính xác suất người đó mua hộp sản phẩm biết </sub>
Một nhóm gồm n người. Tìm xác suất để trong
nhóm có ít nhất 2 người có cùng ngày sinh (cùng
ngày và tháng).
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 28
• <sub>Nếu phép thử có không gian mẫu </sub> <sub></sub><sub> được biểu </sub>
diễn bởi miền hình học và biến cố A được biểu
diễn bởi miền hình học A:
Độ đo miền A
Độ đo miền
<i>s A</i>
<i>P A</i>
• <sub> </sub>
• <sub>Your bus is coming at a random time between 12 pm and 1 pm. If </sub>
you show up at 12:30 pm, how likely are you to catch the bus?
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 30
• <sub>Hai người hẹn gặp nhau tại một địa điểm nào </sub>
đó từ 19h đến 20h. Mỗi người đến (chắc chắn
sẽ đến) điểm hẹn độc lập nhau, chờ khoảng 20
phút; nếu không thấy người kia đến sẽ bỏ đi.
Tìm xác suất để 2 người gặp nhau.
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 32
• <sub>Ta có: x, y là thời điểm đến của </sub>
mỗi người
• <sub>A: bc hai người gặp nhau. Như </sub>
vậy:
• <sub>Biểu diễn:</sub>
1
3
<i>x y</i>
, :19 20;19 20
1
, :19 20;19 20;
3
<i>x y</i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>A</i> <i>x y</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>x y</i>
<sub></sub> <sub></sub>
• <b><sub>Tần suất xuất hiện biến cố </sub></b><sub>trong n phép thử là tỷ </sub>
số giữa số phép thử trong đó biến cố xuất hiện và
tổng số phép thử được thực hiện
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 34
nguyenvantien0405.wordpress.com
• <sub>Xác suất xuất hiện biến cố A trong một phép thử là </sub>
một số p không đổi mà tần suất f xuất hiện biến cố đó
trong n phép thử sẽ dao động rất ít xung quanh nó
khi số phép thử tăng lên vơ hạn.
<i>n</i>
<i>n A</i>
<i>P A</i>
<i>n</i>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 36
• <sub>Nghiên cứu khả năng xuất hiện mặt sấp khi gieo </sub>
đồng xu cân đối, đồng chất.
• <sub>Tần suất dần tới 0.5</sub>
• <sub></sub>
/>nguyenvantien0405.wordpress.com
<b>Người </b>
<b>tung</b>
<b>Số lần </b>
<b>tung</b>
<b>Số lần </b>
<b>sấp</b>
<b>Tần </b>
<b>suất</b>
<b>Buyffon</b> 4040 2048 0,5069
<b>Pearson</b> 12000 6019 0,5016
• Nguyên lý xác suất nhỏ (nguyên lý biến cố hiếm):
Nếu một biến cố có xác suất rất gần 0 thì thực tế
có thể xem rằng trong một phép thử biến cố đó
sẽ khơng xảy ra.
• <sub>Lớp có 50 sinh viên. Giáo viên gọi ngẫu nhiên 2 </sub>
sinh viên thì cả 2 sinh viên đều khơng làm bài tập.
• <sub>Hãy ước lượng số sinh viên không làm bài trong </sub>
lớp? (sử dụng nguyên lý xác suất nhỏ)
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 38
• <sub>Xác suất điều kiện</sub>
• <sub>Cơng thức nhân</sub>
• <sub>Cơng thức cộng</sub>
• <sub>Cơng thức Bernoulli</sub>
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b><sub>Xác suất của biến cố A được tính với điều </sub>
kiện biến cố B đã xảy ra gọi là xác suất có điều kiện của
A hay xác suất của A trong điều kiện B.
• <b><sub>Kí hiệu: </sub></b><sub>P(A|B)</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 40
• <b><sub>Định nghĩa. </sub></b> <sub>Hai biến cố A và B được gọi là độc lập với </sub>
nhau nếu việc xảy ra hay không xảy ra của biến cố này
không làm thay đổi xác suất xảy ra của biến cố kia và
ngược lại.
• <sub>Nếu hai biến cố A, B độc lập thì:</sub>
<i>A</i> <i>P B</i> <i>P B A</i> <i>P</i>
<i>P A</i> <i>P</i> <i>P A</i>
<i>B</i>
<i>A B</i>
• <sub>Các biến cố A</sub><sub>1</sub><sub>, A</sub><sub>2</sub><sub>,…,A</sub><sub>n</sub><sub> gọi là </sub> <sub>độc lập từng đôi </sub>
(pairwise independence) nếu mỗi cặp hai biến cố
trong n biến cố đó độc lập với nhau.
• <sub>Các biến cố A</sub><sub>1</sub><sub>, A</sub><sub>2</sub><sub>,…,A</sub><sub>n</sub><sub> gọi là </sub> <sub>độc lập toàn phần </sub>
(mutual independence) nếu mỗi biến cố độc lập
với mọi tổ hợp bất kỳ của các biến cố còn lại.
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 42
• <b><sub>Hai biến cố bất kỳ</sub></b>
• <sub>Hai biến cố độc lập</sub>
<i>P A B</i> <i>P A P B A</i> <i>P B P A B</i>
• <sub>Các biến cố bất kỳ</sub>
• <sub>Các biến cố độc lập </sub><b><sub>toàn phần</sub></b>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 44
nguyenvantien0405.wordpress.com
<i>P A A A</i> <i>P A P A A</i> <i>P A A A A</i> <sub></sub>
• <b><sub>Cơng thức:</sub></b>
<i>P AB</i>
<i>P A B</i> <i>neu P B</i>
<i>P B</i>
• <sub>Xác suất một chuyến bay khởi hành đúng giờ là </sub>
0,83
• <sub>Xác suất chuyến bay đến đúng giờ là 0,82</sub>
• <sub>Xác suất một chuyến bay vừa khởi hành đúng giờ </sub>
vừa đến đúng giờ là 0,78
• <sub>a) XS chuyến bay đến đúng giờ biết nó đã khởi </sub>
hành đúng giờ
• <sub>b) Khởi hành đúng giờ biết nó đến khơng đúng </sub>
giờ.
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 46
• <b><sub>Hai biến cố bất kỳ</sub></b>
• <sub>Hai biến cố xung khắc</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 48
nguyenvantien0405.wordpress.com
• <sub>Sinh viên A sắp tốt nghiệp. Sau khi tham gia hội </sub>
chợ việc làm tại trường, được 2 công ty phỏng vấn
• <sub>Xs anh ta được cơng ty A chọn là 0,8.</sub>
• <sub>Xs anh ta được cơng ty B chọn là 0,6.</sub>
• <sub>Xs anh ta được cả 2 cơng ty chọn là 0,5.</sub>
• <sub>Tính xác suất anh ta được chọn bởi ít nhất 1 công </sub>
ty?
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 50
• <sub>Các biến cố xung khắc từng đơi</sub>
• <sub>Các biến cố tùy ý</sub>
• <sub>Cho 3 biến cố:</sub>
• <sub>Cho n biến cố:</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 52
nguyenvantien0405.wordpress.com
1 2 3 1 2 3
1 2 2 3 3 1 1 2 3
( ) ( ) ( )
<i>P A</i>
<i>P A</i> <i>A</i> <i>A</i> <i>P A</i>
<i>A</i> <i>P A A</i> <i>P A</i>
<i>P A</i> <i>P A</i>
<i>P A A A</i>
<i>A</i>
... 1 ...
( ... ) <i>n</i> <i><sub>i</sub></i> <i>n</i> <i><sub>i</sub></i> <i><sub>j</sub></i>
<i>i</i> <i>i j</i>
<i>n</i>
<i>n</i>
<i>i</i> <i>j</i> <i>k</i> <i>n</i>
<i>j k</i>
<i>n</i>
<i>i</i>
<i>P A</i> <i>P A A</i>
<i>P A A A</i>
<i>P A</i> <i>A</i>
• <sub>Khi cố định điều kiện A với P(A)>0. Ta có:</sub>
) 0, 1
) 1, 0
)
) 1
<i>i</i> <i>P B A</i> <i>P A A</i>
<i>ii</i> <i>P</i> <i>A</i> <i>P</i> <i>A</i>
<i>iii P B C A</i> <i>P B A</i> <i>P C A</i> <i>P BC A</i>
<i>iv P B A</i> <i>P B A</i>
• <sub>Trong đợt đấu giải tennis, A sẽ gặp B và sau đó A </sub>
sẽ gặp C. Xác suất A thắng B là 0,6 và xác suất A
thắng C là 0,7.
• <sub>Nếu A đã thắng B thì xác suất A thắng C là 0,85.</sub>
• <sub>Tính xác suất:</sub>
• <sub>a) A thắng cả B lẫn C.</sub>
• <sub>b) A chỉ thắng một trong hai người</sub>
• <sub>c) A thắng ít nhất 1 người</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 54
• <sub>Hộp 1 có 7 bóng trắng và 3 bóng đen</sub>
• <sub>Hộp 2 có 10 trắng và 5 đen</sub>
• <sub>Lấy ngẫu nhiên 2 bóng từ hộp 1 rồi bỏ vào hộp 2 </sub>
(khơng nhìn bóng lúc bỏ)
• <sub>Tính xác suất lấy ngẫu nhiên 1 bóng từ hộp 2 thì ta </sub>
• <sub>Một người đi bán hàng ở 3 nơi độc lập, xác suất </sub>
bán được ở mỗi nơi đều bằng 0,8. Tính xác suất
người đó:
• <sub>A) Bán được ở đúng 1 nơi</sub>
• <sub>B) Bán được ở đúng 2 nơi</sub>
• <sub>C) Bán được ở ít nhất 1 nơi</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 56
• <sub>i) Các phép thử </sub><sub>độc lập </sub>
• <sub>ii) Chỉ quan tâm biến cố A hoặc </sub>
• <sub>iii) </sub><sub>Xác suất</sub><sub> xuất hiện biến cố A trong mọi phép </sub>
thử là bằng nhau
•
Xác suất để biến cố A xuất hiện k lần trong dãy n
phép thử Bernoulli là:
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 58
nguyenvantien0405.wordpress.com
• <sub>Một sinh viên thi trắc nghiệm mơn Ngoại Ngữ gồm </sub>
có 10 câu hỏi. Mỗi câu có 4 phần để lựa chọn trả
lời, trong đó chỉ có 1 phần đúng. Giả sử sinh viên
làm bài bằng cách chọn ngẫu nhiên các phần của
câu hỏi. Tính xác suất trong các trường hợp sau:
• <b><sub>Hệ biến cố đầy đủ</sub></b>
• <sub>“ln có 1 và chỉ 1 biến cố trong hệ xảy ra khi thực </sub>
hiện phép thử”
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 60
nguyenvantien0405.wordpress.com
1 2
<i>i</i> <i>j</i>
<i>n</i>
• <sub>Biến cố A phụ thuộc vào hệ biến cố đầy đủ Hi</sub>
• <sub>Xác suất của biến cố A:</sub>
1
<i>n</i>
<i>i</i> <i>i</i>
<i>i</i>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 62
nguyenvantien0405.wordpress.com
/>
• <sub>Lấy ngẫu nhiên một hộp và từ đó lấy ngẫu nhiên </sub>
ra 3 sản phẩm. Tính xác suất để lấy được 2
chính phẩm và 1 phế phẩm?
6 chính phẩm
4 phế phẩm
15 chính phẩm
5 phế phẩm
10 chính phẩm
5 phế phẩm
• <sub>Cơng ty có 3 máy sản xuất các sản phẩm. Tương </sub>
ứng máy B1, B2, B3 sản xuất 30%; 45% và 25% sản
phẩm của cơng ty. Theo đánh giá có 2%; 3% và 1%
các sản phẩm của các máy tương ứng kém chất
lượng.
• <sub>Chọn ngẫu nhiên 1 sản phẩm. Xác suất sản phẩm </sub>
này kém chất lượng là bao nhiêu?
• <sub>Giả sử sp chọn ra là sp tốt. Khả năng cao nhất sp </sub>
này do máy nào sx ra?
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 64
• <sub>1. Gọi tên biến cố, xác định rõ phép thử dẫn đến </sub>
biến cố đó.
• <sub>2. Biểu diễn biến cố thông qua các quan hệ để đơn </sub>
giản hóa.
• <sub>3. Xác định cơng thức tính (cần chú ý các điều kiện </sub>
• <sub>1.1; 1.3; 1.8;1.9; 1.17</sub>
• <sub>1.19</sub><sub>;</sub><sub>1.22</sub><sub>;1.23;</sub><sub>1.24</sub><sub>;1.27;1.29;1.30; 1.33;</sub><sub>1.37</sub>
• <sub>1.38;</sub><sub>1.39</sub><sub>;1.42; 1.46; </sub><sub>1.48</sub><sub>;1.49;</sub><sub>1.50</sub>
• <sub>1.51</sub><sub>;1.52;</sub><sub>1.56;1.59</sub><sub>;</sub><sub>1.61;1.63</sub>
Bài giảng Xác suất Thống kê 02/2019 66