Vẽ Mạch In Bằng Proteus - Nguồn: Internet

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Author : Thaithienanh</b></i>

<i><b>Pages : </b></i>

<b>Vẽ Mạch In Bằng Proteus</b>

<i>Đầu bài mình xin phép trước bởi vì trước giờ mình chưa bao giờ viết bài huớng dẫn, </i>
<i>và vấn đề lớn nữa là mình mù tịt cái khoản “English the mau giao”, cho nên bài viết </i>
<i>này sẽ chắc chắn sẽ phạm phải những sai sót, mong các bạn thơng cảm và đóng góp ý </i>
<i>kiến để cho bài viết này dần dà đuợc hoàn thiện hơn, Cảm ơn các bạn nhiều (hình như </i>
<i>mình nghe nhóc cháu nó đọc là “thánh kìu zé ri mớt” thì phải hi hi </i>_.

Bây giờ để tiện cho việc thực hành vẽ mạch in , mình sẽ khơng đề cập đến vấn đề
“schematic” mà sử dụng luôn một example của Proteus là “Pic Doorbell”.

*Bắt đầu : Ở bên ngồi desktop các bạn kích vào icon ISIS (tức trình con hỗ trợ vẽ sơ
đồ nguyên lý của Proteus, đuợc mình khoanh trắng ):

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Sơ đồ của “Pic Door Bell” sẽ đuợc mở ra như sau _

Bây giờ chúng ta sẽ nhấp chuột vào biểu tượng của trình vẽ mạch ARES nằm ở góc phải
trên màn hình (đuợc hình khoanh đỏ ở trên). Lưu ý nếu sơ đồ do các bạn tự tạo khi
chuyển qua ARES trình sẽ yêu cầu bạn save sơ đồ lại .

Sau khi chuyển qua giao diện của trình ARES các bạn sẽ thấy xuất hiện khung với tiêu đề
là “Pakage selector” ngun nhân là do trình khơng tìm đuợc định dạng chân linh kiện
mà ISIS cung cấp nên buộc chúng ta phải tự tìm lấy theo kiểu Maual.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Sau khi chọn xong dạng chân cho 3 linh kiện trên thì khung “Pakage selector” biến mất,
lúc này các linh kiện đuợc xếp vào ô “component” nhưng lại thiếu mất 2 led và 2 button ?
Đó là do lúc đầu bên sơ đồ nguyên lý các linh kiện đó thứ nhất chưa đuợc bạn đặt tên, thứ
hai là chúng bị check ô “Exclude from PCB layout”. Nhưng tại sao biết vậy mà mình
khơng nói trước từ đầu để các bạn đỡ mất cơng nhỉ ? hì lát nữa các bạn sẽ rõ ^.^

Bây giờ chúng ta sẽ tiến hành vẽ đuờng bao của panel bằng cách chọn vào công cụ “2D
graphic box” trên thanh tool công cụ, tiếp đến chọn “board edge” (có màu vàng)

Sau đó rê chuột ra giữa màn hình, kích giữ trái chuột và vẽ thành một khung (nếu muốn
thay đổi size của khung, kích phải chuột vào vành khung, sau đó muốn “kéo gì thì kéo”.
Hiện tại do trong danh mục của ARES khơng có định dạng chân cắm cho Button nên

mình sẽ phải tự tạo ra nó bằng cách : chọn vào “2D graphic box”_ chọn “topsilk” rồi vẽ
một khung đúng bằng kích thước của button (căn cứ vào độ dài từ điểm tới điểm trên ma
trận thì vừa nhanh vừa chuẩn), sau đó chọn “round through hole…” trên toolbar _ chọn

kích cỡ lỗ khoan trong ô “Circus through” là “C70-30” (là kích thuớc via và lỗ khoan) _ ta
sẽ gắn 4 via vào topsilk để tạo thành 4 chân. Kích chuột phải vào từng chân và đánh số
thứ tự chân và trong ô number. Nếu muốn đẹp hơn các bạn có thể vẽ thêm cái vòng tròn ở
giữa button bằng mực “top silk” tượng trưng cho cái phím trịn, hoặc muốn bảo đảm tiếp
xúc của button bạn có thể chọn vào “Track mode” trên toolbar & chọn “Bottom copper”

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bạn sẽ đặt tên cho nó là “button” , chọn library sẽ lưu trữ vào, dạng chân cắm xuyên lỗ
(through) hay bề mặt (surface) cuối cùng chỉ việc save vào là xong (bây giờ và mai sau
bạn đã có trong tay pakage của button rồi đó, mừng chưa ^.^). Bên ngồi bạn có thể xố
bỏ hình vẽ nháp kia đuợc rồi _.

Trở lại với vấn đề các linh kiện bị mất ở trên, chúng ta sẽ quay về ISIS và đặt tên cho 2
con led, và 2 cái button + bỏ dấu check trong ơ “exclude PCB layout” bằng cách kích
phải chuột vào linh kiện và chọn “edit properties” _. Nhớ đặt tên luôn cho nguồn dương
là “VDD” và nguồn âm (đất) là “VSS” ln bạn nhé, nếu khơng thì 2 chân nguồn được
“ẩn” của IC trình sẽ bỏ trống vì chẳng biết nối vào đâu _.

Xong các bạn chuyển sang ARES, chắc chắn lúc này trình sẽ hỏi bạn có save lại hay
khơng, bạn OK rồi đi tiếp “sang thế giới bên kia” :D. Lúc này ARES hiện ra cũng với cái
bảng “Pakage selector” cũ rich và những yêu cầu chọn chân cắm “cũ xì” nhưng giờ trơng
nó có vẻ dễ thuơng hơn vì bạn đã có trong tay “đồ chơi” với nó rồi ^.^. bạn chỉ cần gõ
vào 2 lần “Button”, 2 lần “Led”, 1 lần “conn-sil2”, 2 lần” res40” là xong, khoẻ re ln !!
Bây giờ vào việc chính thơi, các bạn kích chọn vào linh kiện trong ơ component và kích
ra bên ngoài, lúc này linh kiện sẽ theo con trỏ đi đến vị trí các bạn cần đặt, nếu vừa ý các
bạn kích chuột thêm lần nữa là xong, nếu khơng thích các bạn có thể kích phải hai lần
vào linh kiện, lập tức nó sẽ tự nhảy trở lại vào ơ component. Cịn muốn xoay linh kiện
các bạn kích phải một lần lên linh kiện, chọn các kiểu xoay. Để tối ưu hơn trong việc đi
mạch, các bạn nên vừa đặt linh kiện vừa nhìn theo sơ đồ nguyên lý nhé _.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

“corner” (góc bo) bạn nên check ln cả hai cái “Optimize” và “Diagonal” để mạch tự
động bè góc rất đẹp. Click OK !!!

Mạch đã xong, nhanh gọn và đẹp phải khơng nè hi hi ^.^. Có thể các đuờng mạch hơi
cong cong và rườm rà một tí, các bạn có thể chọn tool “track” để chỉnh lại bằng tay. Cịn
muốn “Pro” hơn, chơi ln “phủ mass chống nhiễu” cho oai với nguời ta, từ “menu tool”
các bạn chọn “power plane”, trong ô “net” các bạn chọn đuờng cần “đổ đồng” thường là
VDD hay VSS, trong ô “layer” các bạn chọn lớp cần phủ đồng, cịn ơ “boundary” các bạn
chọn độ nét, ơ “clearance” là khoảng cách giữa lớp đồng đuợc phủ với chân linh kiện
cũng như đuờng đi mạch . Giờ thì OK thôi chứ biết sao giờ hén _

Ở các phiên bản sau này (cụ thể từ bản mấy thì mình hong để ý) Proteus cịn hỗ trợ thêm
chức năng mơ phỏng mạch 3D rất thú vị, cách dùng như sau : chọn vào “Menu output”



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

FiNish !!!

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Vẽ mạch bằng Proteus.</b>

B1: Đo kích thước chân của linh kiện. VD: Opto PC817 có 4 chân, khoảng cách giữa 1-2:
100th(2.54mm); 1-4:200th(7.62mm)

B2: Sử dụng công cụ dimension trên Toolbar Edit Objests vẽ kích thước như đã đo. Có
thể chuyển đổi giữa hệ mét và inch bằng phím tắt "m" hoặc click vào button File Ðính
Kèm 10138 trên thanh cơng cụ.

File Ðính Kèm 10267

B3: Sử dụng các Hole Pad trên Toolbar Edit Objects. Giả sử chọn kiểu "Round", chọn
kích thước Padstack và drill (VD: C-60-30), sau đó drag và click vào các đầu mũi tên chỉ
kích thước đã vẽ trước đó lần lượt hết 4 chân.

File Ðính Kèm 10268

B4: Xóa các mũi tên chỉ kích thước bằng các Double Right Click vào mũi tên và vẽ hình
dáng của linh kiện bằng cơng cụ 2D Graphics. Có thể chuyển đổi tỉ lệ "Grid" bằng các
phím F2, F3 hoặc F4 cho phù hợp với hình vẽ.

File Ðính Kèm 10269

B5: Đặt number cho các chân bằng cách right click vào chân cần đặt number --> Edit
properties hoặc Left Click một lần nữa.

File Ðính Kèm 10270

<b>Cách tạo footprint trong ARES (tiếp theo)</b>

B6: Tạo thư viện cho footfrint, chọn footprint vừa vẽ bằng cách rightclick và drag sao
cho đưởng nét đứt bao hết footprint, sau đó chọn Library-->Make Package.

File Ðính Kèm 10271

B7: Chọn các mục hoặc tạo mới như trong hình vẽ --> ấn OK. Bạn có thể xem lại hình
ảnh 3D của footprint mới vẽ bằng Tab "3D Visualiazation" trong Make Package.

File Ðính Kèm 10272

Về sau khi vẽ mạch in có linh kiện PC817 chỉ cần vào Package Mode, bấm vào nút P, gõ
Keywords: PC817 là được.

File Ðính Kèm 10273

Bài sau mình sẽ tổng hợp cách vẽ mạch in và một số vấn đề cần lưu ý. Mong các bạn ủng
hộ ha. Dưới đây là 1 mạch in mình vẽ bằng Proteus.

File Ðính Kèm 10274 File Ðính Kèm 10275

<b>Cách vẽ mạch in bằng Proteus. Phần 1: Sơ đồ nguyên lý.</b>

Cho dù bạn vẽ mạch in bằng phần mềm nào đi nữa thì sơ đồ nguyên lý là cái quan trọng
nhất đầu tiên chúng ta phải làm. So với các phần mềm khác như Eagle, Orcad,

WorchBench ... thì mình thích nhất Proteus vì tính tiện lợi của nó trong các thao tác vẽ
mạch. Mình sẽ khơng đi sâu vào cái sơ đồ nguyên lý này nhiều vì mọi người chắc cũng
đã thông thạo đối với Isis. Tuy nhiên cần phải lưu ý một số cái:

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

dung trước các linh kiện sẽ được bố trí trong mạch về hình dáng và kích thước chân của
nó.

2/ Khi lấy linh kiện trong thư viện để vẽ sđnl, trừ những linh kiện có trong thư viện, bạn
khơng cần chú ý đến mã số mà chú ý đến PCB của linh kiện. Ví dụ: Trong thư viện
khơng có bóng A1015 (PCB: TO92), bạn chỉ cần lấy loại bóng tương tự có PCB là TO92
ví dụ 2N3906.

File Ðính Kèm 10276

3/ Kiểm tra sơ đồ chân giữa A1015 và 2N3906. Khi vào Packaging Tool của 2N3906 bạn
sẽ thấy các chân của nó khác với A1015 bạn sửa lại cho giống và ấn nút Assign

Package(s) và làm theo hướng dẫn.

File Ðính Kèm 10277 File Ðính Kèm 10278

4/ Những linh kiện khác khơng có PCB trong thư viện, bắt buộc các bạn phải tạo
footprint mới.

<b>Cách vẽ mạch in bằng Proteus. Phần 2: Vẽ mạch in</b>

Sau khi có được sơ đồ nguyên lý từ Isis. Mình lấy thí dụ bộ nguồn 5VDC sau đây, trong
đó các bạn chú ý hai linh kiện FUSE 1A và LED D1 mình đã tạo sẵn footprint vì thư viện
ko có. Kiểm tra lại lần cuối và save lại.

B1/ Trên thanh công cụ bấm vào biểu tượng ARES hộp thoại nhắc bạn Save lại sơ đồ
xuất hiện --> OK, proteus sẽ tự động liên kết sơ đồ nguyên lý của bạn với ARES.

File Ðính Kèm 10279

B2/ Cửa sổ ARES xuất hiện, trước tiên các bạn cần phải vẽ hình dáng của và kích thước
của bo mạch. Sử dụng các công cụ 2D graphic để vẽ, đường bao của bo mạch bạn phải
chọn Layer: Board Egde (màu vàng). Nếu không mạch in sẽ chạy ra khỏi đường bao khi
Autoroute.

File Ðính Kèm 10280

B3/ Sắp xếp linh kiện vào board có hai cách Auto và manual.

+ Auto: bạn nhấp vào biểu tượng placer trên thanh công cụ, bên trái cửa sổ
Auto-placer là list linh kiện, bạn chọn All nếu muốn máy tự xếp tất cả, bên phải là các thông số
khoảng cách giữa các linh kiện. Sau khi chỉnh định xong nhấn OK. Thông thường cách
này chỉ sử dụng cho những bo mạch lớn với số lượng linh kiện nhiều, mình khơng sử
dụng cách này vì máy xếp ko được như ý muốn của mình.

File Ðính Kèm 10281 File Ðính Kèm 10282

+Manual: Bạn nhấn Undo, list linh kiện lại xuất hiện ở phần Component. Bạn tự sắp xếp
bằng cách chọn linh kiện trong Component và bố trí trong mạch. Cái này tùy theo thẩm
mỹ của mỗi người. Có thể xoay linh kiện bằng phím +/-.

File Ðính Kèm 10283

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Cách vẽ mạch in bằng Proteus. Phần 2: Vẽ mạch in (tiếp theo)</b>
<b>Vẽ mạch in (tiếp theo)</b>

B4/ Sau khi sắp xếp linh kiện xong nhấp vào biểu tượng Autorouter.

File Ðính Kèm 10284

Nhấp vào mục Edit Strategies trong cửa sổ Auto Router. Trong này các bạn có thể chỉnh
layer, nét mạch, khoảng cách giữa các nét, kích thước via.

+ Layer: Ares cho phép bạn vẽ mạch in bằng nhiều lớp.Vì là mạch ví dụ đơn giản nên
mình chọn 1 lớp. Trong các mục pair 1->4 chỉ để Top Copper còn các cái khác bạn chọn
none.

+ Nét mạch: ARES phân biệt được đâu là nét POWER, đâu là nét SIGNAL nhờ vào sơ
đồ nguyên lý chúng ta đã vẽ. Chọn Strategy là POWER, phần Trace style có các cở từ T8
- T500, mình chọn T40. Tương tự đối với SIGNAL.

+ Khoảng cách giữa các nét chỉnh định ở mục Design Rules. Bạn có thể tăng giảm tùy
theo chức năng của mạch nếu yêu cầu về chống nhiễu trên board cao.

File Ðính Kèm 10285

Nhấn OK và chờ máy Auto Route cho bạn. Sau khi xong nếu ko thích bạn có thể Undo
và chỉnh định lại, hình như Orcad làm cái này hơi khó nếu ko quen các thao tác.

B5/ Sau khi máy Route xong, sẽ có thơng báo phần trăm các nét đã vẽ trong mạch, nếu
100% thì OK, cịn nếu ko cơng việc cịn lại là của bạn. Bạn nhấp vào biểu tượng
Conectivity Rules cheker để kiểm tra những nét còn thiếu và bạn phải tự vẽ lấy. Bước
này mình dừng ở đây vì cịn tùy thuộc vào mạch.

B6/ Sau khi hồn tất phần mạch cịn lại là các chú thích trên mạch. Bạn có thể sử dụng
các cơng 2D Graphic để vẽ vời tùy thích.

Như vậy là xong.

<b>In ấn trong ARES.</b>

Rất vui vì được anh nhathung stick cái bài của em lên trên này.

Chút ít kiến thức chia sẻ với các bạn trong diễn đàn nhất là các bác "làm mạch in tại gia".
Mong các bạn vui, khỏe và thành công!

<b>In ấn trong ARES.</b>

Ko ít bạn mới vào nghề đều mắc phải những vấn đề này:

- Film của bo sau khi in kích thước chân linh kiện lớn hoặc nhỏ hơn với linh kiện thật.
- Lớp linh kiện bị chồng lên lớp mạch in.

- Mạch in sau khi rửa rất đẹp nhưng khi hàn phát hiện linh kiện đều bị ngược chân.
- Những bạn làm mạch bằng giấy ủi phải tốn nhiều giấy cho 1 bo mạch vì lỗi ủi.v.v..
Các vấn đề này đều có thể khắc phục một cách dễ dàng bằng ARES.

Sau khi hoàn tất phần vẽ mạch in nhấp vào Print Layout để in film.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Trong cửa sổ Print Layout ở mục Layouts/Artworks chỉ check chọn lớp mạch in (VD:
Bottom Copper) và Board Edge, mục Scale mặc định là 100%, mục Reflections chọn
Normal vì nếu Mirror chân linh kiện sẽ bị ngược các mục khác giữ nguyên. Chỉnh vị trí
của board trong khổ A4 bằng cách Right Click vào khung Preview. Printer chọn

CutePDFWriter --> OK xuất hiện cửa sổ yêu cầu bạn đặt tên file.pdf --> hoàn tất.
* Đối với những bạn có máy in thì vẫn để như trên và đổi Printer thành tên máy in của
bạn --> OK

<b>Làm mạch in ảo bằng Ares Proteus</b>

Hì

Chức năng này mình đãvà đang sử dụng cũng hay hay

Trong Ares bạn hồn tồn có thể vẽ ra một linh kiện nào đó mà bộ thư viện khơng hỗ trợ
kể cả về đế cắm và Preview 3D (mặc dù còn nhiều hạn chế) --> cách thức để tạo một
đế cắm linh kiện mới (khơng có trong thự viện) và vẽ mạch in thì mình đã có bài hướng
dẫn từ rất lâu rồi, còn "về chức năng "3D visualization" này thì là một nét mới mà mình
vơ tình bắt gặp ở phiên bản 7.1 (khơng biết truớc đó đã có chưa ), để vào cửa sỗ
Preview này bạn chỉ việc kích chọn vào menu Output --> 3D.... là xong --> ở cửa sổ
chính các bạn chọn phần setting để thiết lập lại hình ảnh như mong muốn như màu sắc
(mạch in, đường mạch...), ánh sáng, độ dày mạch in...

Bây giờ là việc tạo vẽ một linh kiện có hình thể 3D như ý muốn : bạn kích phải vào
linh kiện trên bản thiết kế --> 3d visualization --> lúc này cái bạn thấy sẽ là một khung
cửa sổ đuợc ngăn ra làm 2 phần :

1. Phần bên phải chức hình ảnh 3D của linh kiện : bạn có thể chọn các hướng để nhìn :
left, right... hoặc chọn chế độ "Spin" để nó tự xoay quanh trục.

2. Phần bên trái : chứa phần code để vẽ thành con linh kiện đó.

Mình sẽ nói sơ về phần code : nếu bạn chịu khó đọc bộ help của "3d visualization" phần
MODEL CUSTOMISATION (nằm riêng trong cửa sổ của nó ) thì sẽ hiểu rõ hơn, ở
đây mình chỉ nói sơ lược qua vài code cơ bản thơi, cái này cũng khơng khuyến khích các
bạn tìm hiểu cho lắm vì nó chưa hồn thiện (một phần là cái này mình vọc cũng khá lâu
nên quên gần hết rồi )

Code đuợc quy định cho từng thành phần và kiểu linh kiện đầu tiên sẽ là "Style Body"

tức dạng thân của linh kiện (câu lệnh TYPE=...), gồm có các dạng như EXTRUDED (kéo
dài), NONE (vô kiểu), CUBOID (lập phương), AXIALCYLIDER (tạo điện trở), nếu bạn
khơng dùng lệnh TYPE thì mặc định trình sẽ chọn là kiểu EXTRUDED << mình sẽ giới
thiệu cái này --> tiếp theo bên dươí lệnh Type là những dịng code quy định kích
thước, vị trí tuơng đối và màu sắc thân linh kiện (các code như COLOUR=(R,G,B) <<
màu thân, MINHEIGHT=.., MAXHEIGHT=.. << độ dày linh kiện, X,Y, ANGLE << vị
trí và góc nghiêng)

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

COLOUR=(0,110,0)
MINHEIGHT=0.2mm
MAXHEIGHT=8mm

Như vậy khối trên sẽ có thân màu xanh lá cây hơi tối, có khoảng cách so với mạch in là
0.2 mm, và có độ dày là 8mm

(lưu ý hình dáng của khối này chính là phần khung bạn vẽ bằng mực "Top Silk" trong
phần tạo linh kiện)

Xong phần thân bạn sẽ phải vẽ đến phần chân linh kiện

--> dạng chân (PINTYPE=..) gồm có Straight, Bentwire, SMTJ, SMTZ, SMTB,
CUBOID.

Tương tự bên dưới dòng Pintype này là các code định hình màu sắc, kích thước.... chân
của linh kiện

gồm có : PINCOLOUR (màu sắc), PINMAX (phần cao hơn board), PINMIN (phần thấp
hơn board), PINDIAMETER, PINLENGTH, PINTHICKNESS, PINWIDTH,

PINMOVE.

Còn một cách nữa là "du nhập hình ảnh 3D từ một trình đồ hoạ khác bỏ vào thư viện của
Proteus, lúc dùng bạn chỉ phải khai báo TYPE=MODEL... là xong, một cách cực hay
nhưng cái này mình chưa tìm hiểu qua hì hì

Ví dụ thực tế một chút như bạn trên kia nói "thiếu Led xanh, Led trắng, Led vàng.." thì
bạn biết phải làm gì rồi đó << chỉ cần edit dịng code Colour = (..,..,..) là có màu như ý
muốn

</div>

<!--links-->