Giáo án giảng dạy môn Vật lý 11 - Phản xạ toàn phần

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tieát 53 theo ppct. Ngày soạn: 3-3-2009 PHẢN XẠ TOAØN PHẦN. I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức: -Nêu được nhận xét về hiện tượng phản xạ toàn phần qua việc quan sát các thực nghiệm thực hiện ở lớp. - Thực hiện được câu hỏi thế nào là hiện tượng phản xạ toàn phần. Tính được góc giới hạn phản xạ toàn phần và nêu được điều kiện để có phản xạ toàn phần. 2.Kæ naêng: - Trình bày được cấu tạo và tác dụng dẫn sáng của sợi quang, cáp quang. - Giải được các bài tập đơn giản về phản xạ toàn phần. 3.Thái độ: -Nghiêm túc, yêu thích môn học, tìm tòi, khám phá kiến thức trong cuộc sống. 4.Troïng taâm; -Hiện tượng phản xạ toàn phần. II. CHUAÅN BÒ Giaùo vieân: + Chuẩn bị các dụng cụ để làm thí nghiệm hình 27.1 và 27.2. + Đèn trang trí có nhiều sợi nhựa dẫn sáng để làm thí dụ cáp quang. Hoïc sinh: OÂn laïi ñònh luaät khuùc xaï aùnh saùng. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Phát biểu và viết biểu thức định luật khúc xạ ánh sáng. Nêu mối liên hệ giữa chiết suất tuyệt đối và chiết suất tỉ đối và mối liên hệ giữa chiết suất môi trường và vaän toác aùnh saùng. Hoạt động 2 (15 phút) : Tìm hiểu sự truyền ánh sáng từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường chieát quang keùm. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn I. Sự truyền snhs sáng vào môi trường chiết quang kém hơn Boá trí thí nghieäm hình 27.1. Quan saùt caùch boá trí thí 1. Thí nghieäm Yêu cầu học sinh thực hiện nghiệm. Góc tới Chùm tia Chùm tia C1. Thực hiện C1. khuùc xaï phaûn xaï Thay đổi độ nghiêng chùm Quan sát thí nghiệm. i nhoû r>i tia tới. Rất sáng Rất mờ Yêu cầu học sinh thực hiện Thực hiện C2. i = igh r  900 Neâu keát quaû thí nghieäm. C2. Rất mờ Raát saùng Yeâu caàu hoïc sinh neâu keát i > igh Khoâng Raát saùng quaû. coøn 2. Góc giới hạn phản xạ toàn phần + Vì n1 > n2 => r > i. So saùnh i vaø r. + Khi i taêng thì r cuõng taêng (r > i). Quan sát thí nghiệm, nhận Khi r đạt giá trị cực đại 900 thì i đạt Yeâu caàu hoïc sinh so saùnh i xeùt. giá trị igh gọi là góc giới hạn phản xạ. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> vaø r. Tiếp tục thí nghiệm với i = igh.. Yeâu caàu hoïc sinh ruùt ra công thức tính igh. Thí nghieäm cho hoïc sinh quan sát hiện tượng xảy ra khi i > igh. Yeâu caàu hoïc sinh nhaän xeùt.. toàn phần. Rút ra công thức tính igh.. Quan saùt vaø ruùt ra nhaän xeùt.. + Ta coù: sinigh =. n2 . n1. + Với i > igh thì không tìm thấy r, nghĩa là không có tia khúc xạ, toàn bộ tia sáng bị phản xạ ở mặt phân cách. Đó là hiện tượng phản xạ toàn phaàn.. Hoạt động 3 (10 phút) : Tìm hiểu hiện tượng phản xạ toàn phần. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn II. Hiện tượng phản xạ toàn phần 1. Ñònh nghóa Yêu cầu học sinh nêu định Nêu định nghĩa hiện tượng Phản xạ toàn phần là hiện tượng nghĩa hiện tượng phản xạ phản xạ toàn phần. phản xạ toàn bộ ánh sáng tới, xảy toàn phần. ra ở mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt. Nêu điều kiện để có phản xạ 2. Điều kiện để có phản xạ toàn Yêu cầu học sinh nêu điều toàn phần. phaàn kiện để có phản xạ toàn + Aùnh sáng truyền từ một môi phaàn. trường tới một môi trường chiết quang keùm hôn. + i  igh. Hoạt động 4 (10 phút) : Tìm hiểu ứng dụng của hiện tượng phản xạ toàn phần: Cáp quang. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn III. Caùp quang 1. Caáu taïo Yêu cầu học sinh thử nêu Nếu vài nêu điều kiện để có Cáp quang là bó sợi quang. Mỗi một vài ứng dụng của hiện phản xạ toàn phần. sợi quang là một sợi dây trong suốt tượng phản xạ toàn phần. có tính dẫn sáng nhờ phản xạ toàn Giới thiệu đèn trang trí có Quan sát Đèn trang trí có phần. nhiều sợi nhựa dẫn sáng. nhiều sợi nhựa dẫn sáng. Sợi quang gồm hai phần chính: Giới thiệu cấu tạo cáp Ghi nhận cấu tạo cáp quang. + Phần lỏi trong suốt bằng thủy tinh quang. siêu sach có chiết suất lớn (n1). + Phaàn voû boïc cuõng trong suoát, baèng thuûy tinh coù chieát suaát n2 < n1. Ngoài cùng là một lớp vỏ bọc bằng nhựa dẻo để tạo cho cáp có độ bền và độ dai cơ học.. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giới thiệu công dụng của Ghi nhận công dụng của cáp 2. Công dụng cáp quang trong việc truyền quang trong việc truyền tải Cáp quang được ứng dụng vào việc truyền thông tin với các ưu taûi thoâng tin. thoâng tin. ñieåm: + Dung lượng tín hiệu lớn. + Không bị nhiễu bở các bức xạ điện từ bên ngoài. Giới thiệu công dụng của Ghi nhận công dụng của cáp + Không có rủi ro cháy (vì không có doøng ñieän). caùp quang trong vieäc noïi soi. quang trong vieäc noäi soi. Cáp quang còn được dùng để nội soi trong y hoïc. Hoạt động 5 (5 phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho học sinh tóm tắt những kiến thức cơ bản. Tóm tắt những kiến thức cơ bản. Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi taäp trang Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. 172, 173 sgk vaø 25.7, 25.8 sbt. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. V. CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM: 1. Góc giới hạn của ánh sáng đi từ nước đá (n1 = 1,3) vào thủy tinh (n2 = 1,5) là: a.420 b.500 c.600 d.Cả ba câu a,b,c đều sai. 2.Chọn câu trả lời đúng: Sự phản xạ toàn phần có thể xảy ra khi ánh sáng truyền từ môi trường này sang môi trường khác: a.có chiết suất nhỏ hơn môi trường ban đầu. b.có chiếc suất lớn hơn chiếc suất môi trường ban đầu. c.có cùng chiếc suất với môi trường ban đầu. d.dưới góc tới nhỏ hơn góc giới hạn. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>