Đề tài Rèn kỹ năng viết đúng phân môn chính tả cho học sinh lớp 3

<span class='text_page_counter'>(1)</span>A - PhÇn më ®Çu I - Lý chọn đề tài:. Đất nước ta đang thực hiện chiến lược đổi mới sâu sắc toàn diện về kinh tế, xã hội thực hiện thành công sự nghiệp hoá, hiện đại hoá vững bước tiến vào thÕ kû míi. Trong việc đổi mới, con người là khâu đột phá, có tính quyết định. Điều đó đòi hòi sản phẩm của nền giáo dục là phải có những con người mới, có năng lực thực tiến. Chính vì vậy Đảng và Nhà nước đã có đường lối quan điểm chỉ đạo, chính sách đúng đắn nhằm đổi mới việc đào tạo, giáo dục con người ở mọi ngµnh häc, bËc häc, coi "Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu". Do vËy trong giai đoạn này môn Tiếng Việt đã được soạn lại chương trình và sách giáo khoa theo hướng tăng cường dành học, bậc học, coi "Giáo dục là quốc sách hàng đầu". Do vậy trong giai đoạn này môn Tiếng Việt đã được soạn lại chương trình và sách giáo khoa theo hướng tăng cường dạy kỹ năng giao tiếp (Nghe, nói, đọc, viết). Do vậy phân môn chính tả trong nhà trường giúp HS hình thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả, nói rộng hơn là năng lực và thói quen viết đúng tiếng viÖt v¨n ho¸, tiÕng viÖt chuÈn mùc. V× vËy, ph©n m«n chÝnh t¶ cã vÞ trÝ quan trọng trong cơ cấu chương trình môn Tiếng việt nói riêng, các môn học ở trường phæ th«ng nãi chung. ë bËc tiÓu häc ph©n m«n chÝnh t¶ cµng cã vÞ trÝ quan träng bëi v× giai ®o¹n tiÓu häc lµ giai ®o¹n then chèt trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh kü n¨ng chÝnh t¶ cho HS, kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ ë tiÓu häc, chÝnh t¶ ®­îc bè trÝ thµnh mét phân môn độc lập (thuộc môn Tiếng việt) có tiết dạy riêng. Trong khi đó, ở trung häc c¬ së vµ phæ th«ng trung häc, chÝnh t¶ chØ ®­îc d¹y xen kÏ trong c¸c tiÕt thùc hµnh ë ph©n m«n TËp lµm v¨n chø kh«ng tån t¹i víi t­ c¸ch lµ mét ph©n môn tập đọc như tiểu học. Bởi tính chất nổi bật của phân môn Chính tả là tính thùc hµnh. Bëi lÏ, chØ cã thÓ h×nh thµnh c¸c kü n¨ng, kü x¶o chÝnh t¶ cho HS thông qua việc thực hành, luyện tập . Do đó, trong phân môn này các quy tắc, chính tả, các đơn vị kiến thức mang tính chất lý thuyết không được bố trí trong tiÕt d¹y riªng mµ d¹y lång trong hÖ thèng bµi tËp chÝnh t¶. Néi dung, cÊu tróc cña bµi chÝnh t¶ trong s¸ch gi¸o khoa TiÕng viÖt tiÓu häc (phÇn chÝnh t¶). Cô thÓ chÝnh t¶ lµ hÖ thèng c¸c quy t¾c vÒ c¸ch viÕt thèng nhÊt cho c¸c tõ cña mét ng«n ng÷. Nãi c¸ch kh¸c chÝnh tµ lµ nh÷ng quy ­íc cña x· héi trong ng«n ng÷, môc đích của nó là phương tiện truyền đạt thông tin bằng chữ viết bảo đảm cho người viết và người đọc đều hiểu thống nhất nội dung cơ bản. Chính vì vậy việc dạy chính tả đang là vấn đề quan tâm của nhiều người. Song kết quả học sinh viết chính tả chưa đáp ứng yêu cầu hình thành kỹ năng giao tiếp. HS còn viết sai chính tả gây hiểu nhầm cho người cùng giao tiếp. Nguyên nhân chính là do nội dung và phương pháp dạy học. Cô thÓ vÒ mÆt néi dung: ViÖc cung cÊp hÖ thèng quy t¾c vµ bµi tËp ch­a thành hệ thống, chưa đủ để HS có thể dựa vào đó mà sau này tự hoàn thiện khả năng viết đúng chính tả. Về mặt phương pháp việc dạy học chủ yếu là hoạt động. 1 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> của thầy, trò thụ động tiếp thu nêu hiệu quả chưa cao. Vì vậy việc "Thống kê, phân loại những lỗi chính tả cho học sinh lớp 3 thường mắc và biện pháp khắc phục" là việc làm cần thiết. Nó góp phần giúp HS viết đúng chính tả, nhất là học sinh lớp 3, thể hiện nội dung cần biểu đạt một cách chính xác trên văn bản, thực hiÖn môc tiªu d¹y häc m«n TiÕng viÖt. XuÊt ph¸t tõ lý do võa nªu trong s¸ng kiÕn nµy chóng t«i chän nghiªn cøu đề tài "Rèn kỹ năng viết đúng phân môn chính tả cho học sinh lớp 3" II - Mục đích nghiên cứu:. Chúng tôi nghiên cứu sáng kiến này nhằm mục đích: - Tìm hiểu nội dung phương pháp dạy phân môn chính tả để áp dụng vào thực tế giảng dạy cho HS viết đúng chính tả, đọc, nói đúng Tiếng việt. Để đạt được mục đích trên cần tháo gỡ những vướng mặc, khó khăn cho gi¸o viªn vµ häc sinh trong qu¸ tr×nh d¹y vµ häc ph©n m«n chÝnh t¶, n©ng cao chất lượng và hiệu quả dạy học phân môn này. III - Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:. - Trong đề tài này chúng tôi nghiên cứu về vấn đề về học sinh trường Tiểu học Thượng Sơn thường viết sai các lỗi chính tả, lỗi phụ âm, lỗi phụ âm đầu và thanh hái thanh ng·. §Æc biÖt lµ häc sinh líp 3D vïng n«ng th«n. IV - Phương pháp nghiên cứu:. Để nghiên cứu đề tài này có hiệu quả. Tôi đã sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp điều tra quan sát: + Kh¶o s¸t néi dung s¸ch gi¸o khoa. + Tìm hiểu thực tiễn ở địa bàn mình dạy. + N¨ng lùc viÕt chÝnh t¶ cña häc sinh. Để từ đó tìm ra nguyên nhân và đề xuất biện pháp thực hiện . - Phương pháp phân tích tổng hợp. Trước một hiện tượng ngôn ngữ chúng tôi phân tích các ngữ liệu để thấy được bản chất của ngôn ngữ đó. Rồi tổng hợp các hiện tượng thể loại để rút ra những nhận xét khái quát cho nhiều hiện tượng cùng loại. VÝ dô: C©y bµng  c©y bµng. ThÇy gi¸o  thÇy gi¸o. - Phương pháp thực nghiệm: + Thực hiện phương pháp này tôi đưa ra các đề xuất trong sáng kiến của mình vào tổ chức dạy ở lớp 3 tiểu học để đánh giá khả thi của phương pháp đó.. 2 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Chương I: Những cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài.. Như Lênin nói "Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của loài người". Thật vậy, con người sống trong xã hội luôn luôn có nhu cầu tiếp xúc, trao đổi tư tưởng tình cảm với nhau qua công cụ chung là ngôn ngữ. Ngôn ngữ là một hệ thống tín hiệu gồm các đơn vị (âm vị, hình vị, từ, câu) và những quy tắc kết hợp đơn vị đó nhằm mục đích giao tiếp. ViÖc sö dông ng«n ng÷ kh«ng nh÷ng ë d¹ng nãi (cã sù bæ trî cña cö chØ, điệu bộ…) mà còn ở dạng viết (văn bản) đến người có nhu cầu tiếp xúc, người mình muốn tiếp xúc. Muốn như vậy người viết phải sử dụng ngôn ngữ không nh÷ng chÝnh x¸c, râ rµng, dÔ hiÓu, mµ viÕt ch÷ (sù m· ho¸ h×nh thøc ©m thanh của các đơn vị ngôn ngữ) biểu hiện ở con chữ đúng (hay đúng chuẩn chính tả) giúp cho người giao tiếp với văn bản hiểu được đúng ý của người viết. I - C¬ së lý luËn:. 1- Một số vấn đề liên quan đến nội dung dạy học: - Chữ viết Tiếng việt là chữ viết ghi âm. Dùng chữ cái để ghi âm vị (hoặc ghi ©m tè). V× vËy nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh t¶ TiÕng viÖt lµ nguyªn t¾c ng÷ âm học nguyên tắc ngữ âm học là nguyên tắc có tính chất biểu tượng. Tuy nhiên sự biến đối của chữ viết và ngữ âm trong quá trình phát triển ngôn ngữ không có sự tương ứng đồng đều. Ngữ âm thường xuyên biến đổi và biến đổi nhanh, rõ rệt trong khi chữ viết biến đổi ít và tương đối chậm. Các hiện tượng ngôn ngữ như hiện tượng đồng âm, đồng nghĩa, các biểu thị phương ngữ. Xu hướng thống nhất ng«n ng÷ ph¶n ¸nh vµ biÓu hiÖn ë ng÷ ©m vµ ë ch÷ viÕt kh¸c nhau. Nguyªn t¾c ng÷ ©m häc cña chÝnh t¶ ®­îc bæ sung b»ng c¸c nguyªn t¾c ng÷ nghÜa vµ c¸c nguyên tắc theo thói quen sử dụng chữ viết đã được xã hội chấp nhận. M«n chÝnh t¶ kh«ng chØ lµ m«n häc ph¸t hiÖn mµ cßn lµ m«n häc ng¨n ngừa và sửa chữa những vi phạm (sửa lỗi chính tả) chính tả Tiếng việt không đơn gi¶n lµ c¸ch theo s¸t ng÷ ©m, c¸ch viÕt hoµn toµn gièng nh­ nãi. Cã nghÜa lµ chøc viÕt TiÕng viÖt lµ ch÷ viÕt ghi ©m nãi thÕ nµo th× viÕt thÕ Êy. ChÝnh t¶ cã xu hướng thống nhất, chuẩn hoá, không phải là chính tả cho từng phương ngữ, cho tõng khu vùc cã biÕn thÓ ng÷ ©m TiÕng viÖt. Nội dung chính tả bao gồm các quy tắc dùng chữ để viết âm tiết và một số quy tắc viết chữ ngoại lệ (Trường hợp chính tả không hoàn toàn tuân theo nguyên tắc ngữ âm học. Dùng chữ và cách dùng chữ để viết âm tiết là nội dung chính của chính tả Tiếng việt. Viết đúng chính tả Tiếng việt là viết đúng các âm tiết trong lời nói và trong văn bản viết. Do đó muốn dạy chính tả đúng thì phải. 3 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ph¸t ©m cho chuÈn. MÆt kh¸c ph¶i rÌn kü n¨ng nghe chuÈn. Muèn vËy cÇn x¸c định được phải "chính tả" hình nét các chữ (gọi là chữ cái) con chữ tương đối với âmvị, chữ tương đương với âm tiết) được thể hiện bằng hình nét thành dạng chữ, kiểu chữ. Khi viết đòi hỏi không nhầm lẫn dạng chữ để tránh nhầm lẫn về ngữ âm về ngữ nghĩa, đảm bảo sự thống nhất dạng chữ với biểu tượng ngữ âm. Song trong thực tế vẫn có ngoại lệ: có trường hợp một âm được viết bằng nhiÒu ch÷ kh¸c nhau. /ng/. ng ngh c. /K/. k q. Mét ch÷ ®­îc thÓ hiÖn b»ng nhiÒu ©m kh¸c nhau. Cô thÓ: gê. ga g×. ngê. nghÜ ngîi. Trong Tiếng việt có rất nhièu phương ngữ. Mỗi vùng phương ngữ họ có cách phát âm khác nhau so với âm chuẩn. Nhưng chữ viết thì phải viết theo đúng chính âm. Lỗi phương ngữ ảnh hưởng đến viết chính tả. So với chính tả âm chuẩn thì HS đã phát âm sai lệch nhất định. Chính vì vậy khi viết chính tả HS thường sai các lỗi trên trong trường hợp này giáo viên cÇn cung cÊp cho häc sinh vÒ "mÑo" chÝnh t¶. ChÝnh t¶ TiÕng viÖt lµ chÝnh t¶ ng÷ nghÜa nªn sù kh¸c biÑt vÒ ch÷ cã khi kh«ng thÓ hiÖn sù kh¸c biÖt vÒ ©m mµ sù kh¸c biÖt vÒ nghÜa. VÝ dô:. quèc. -. cuèc. Hai tiÕng kh¸c nhau vÒ nghÜa chø kh«ng kh¸c nhau vÒ cÊu t¹o. VÝ dô:. gia. -. da. 4 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> V× vËy trong qu¸ tr×nh d¹y chÝnh t¶ ph¶i chó ý gi¶i nghÜa c¸c tiÕng vµ gi¶i nghÜa c¸c tõ. 2. Nguyªn t¾c d¹y häc chÝnh t¶: 2.1. Nguyªn t¾c d¹y chÝnh t¶ theo khu vùc: D¹y chÝnh t¶ theo khu vùc nghÜa lµ néi dung gi¶ng d¹y vÒ chÝnh t¶ ph¶i s¸t hợp với phương ngữ. Nói cách khác, phải xuất phát từ tình hình thực tế mắc lỗi chính tả của học sinh ở từng khu vực, từng miền để hình thành nội dung giảng dạy, phải xác định được trọng điểm chính tả cần dạy cho học sinh ở từng khu vực, từng địa phương. Vì như ta biết các phát âm địa phương có ảnh hưởng trực tiếp đến chính tả. Đối chiếu với âm, ta thấy cách phát âm của ba vùng phương ngữ chính đều có những chỗ chưa chuẩn xác còn sai lệch. Cụ thể: Hiện nay ở trường tôi có hiện tượng phát âm sai tr/ch. VD: trung/chung Tre/che - Hiện tượng lẫn lộn khi đọc giữa phụ âm: ay/ây, dấu hỏi/ngã. VÝ dô: - C©y/cay - VÎ/vÏ - nghØ/nghÜ Qua thùc tÕ m¾c lçi cña häc sinh gi¸o viªn cÇn cã sù kh¶o s¸t ®iÒu tra c¬ bản để nắm lỗi chính tả phổ biến của học sinh, từ đó lựa chọn nội dung giảng dạy thích hợp (nhất là đối với hình chính tả so sánh) nguyên tắc này cũng lưu ý giáo viên cần tăng cường sự linh hoạt sáng tạo trong giảng dạy, cụ thể trong việc xây dựng nội dung bài sao cho sát hợp với đối tượng học sinh lớp mình dạy. ở một chừng mực nào đó, có thể lược bớt những nội dung giảng dạy trong sách giáo khoa, xét thấy không phù hợp với học sinh lớp mình dạy, đồng thời bổ sung những nội dung dạy cần thiết mà sách giáo khoa chưa đề cập đến. 2.2. Nguyªn t¾c kÕt hîp chÝnh t¶ cã ý thøc víi chÝnh t¶ kh«ng cã ý thøc: ở trên đã nói tới những đặc điểm, những ưu thế của phương pháp có ý thức và phương pháp không có ý thức trong việc dạy chính tả. Vấn đề đặt ra là trong qu¸ tr×nh d¹y chÝnh t¶ cho häc sinh, gi¸o viªn kh«ng chØ sö dông mét phương pháp, mà phải sử dụng phối hợp hai phương pháp này một cách hợp lý nhằm đạt tới một hiệu quả dạy học cao. Cũng cần nói rõ rằng, trong điều kiện nhà trường,việc sử dụng phương pháp có ý thức vẫn được coi là chủ yếu. Phương ph¸p kh«ng cã ý thøc cÇn ®­îc khai th¸c, sö dông hîp lý c¸c líp ®Çu bËc tiÓu häc, g¾n liÒn víi nh÷ng kiÓu bµi nh­ tËp viÕt (tËp viÕt kü thuËt), tËp chÐp.. C¸c kiÓu bµi nµy nh»m gióp HS nhanh chãng lµm quen víi h×nh thøc cña c¸c con ch÷ (Tự dạng), hình thức chữ viết của các từ. Đây là những tiền đề, những xuất phát. 5 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> điểm rất cần thiết đối với học sinh mới làm quen với hệ thống chữ viết của Tiếng việt. Phương pháp không có ý thức còn phát huy tác dụng khi giáo viên hướng dẫn học sinh ghi nhớ các hiện tượng chính tả có tính chất võ đoán, không gắn với mét quy luËt, quy t¾c nµo, nh­ viÕt ph©n biÖt d/gi; tr/ch, l/n. Trong nhà trường, giáo viên cần sử dụng, khai thác tối đa phương pháp có ý thøc. Muèn vËy, gi¸o viªn cÇn ph¶i ®­îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc vÒ ng÷ ©m học, về từ vựng - ngữ nghĩa học có liên quan đến chính ta, cụ thể: Giáo viên phải biÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc vÒ ng÷ ©m häc TiÕng viÖt vµo viÖc ph©n lo¹i lçi chính tả phát hiện đặc điểm của từng loại lỗi, nhất là việc xây dựng các quy tắc chÝnh t¶, c¸c “MÑo”, chÝnh t¶, gióp häc sinh ghi nhí c¸ch viÕt mét c¸ch kh¸i qu¸t cã hÖ thèng. VD: + Khi đứng trước các nguyên âm: i, iê, e, e ¢m “cê” viÕt lµ k ¢m “gê” viÕt lµ gh © “ngê” viÕt lµ ngh + Khi đứng trước các nguyên âm còn lại: ©m “cê” viÕt lµ c ©m “gê” viÕt lµ g © “ngê” viÕt lµ ng (Khi đứng trước âm đệm - viết là u, thì âm “cờ” viết là g) Ngoài ra, ngoài ra ta còn dựa vào những kiến thức về từ vựng ngữ nghĩa để lËp c¸c quy t¾c, c¸c “mÑo” chÝnh t¶. Ví dụ: Những từ nghi ngờ viết tr hay ch, nếu chúng chỉ những đồ dùng trong gia đình, thì hầu hết được viết là ch  chai, chén chăn, chiếu, chảo, chum, chØnh, ch¹m, cháng, chËu… Tãm l¹i, ph¸t huy tÝnh cã ý thøc trong d¹y chÝnh t¶ sÏ tiÕt kiÖm ®­îc th× giê vµ mang l¹i kÕt qu¶ nhanh chãng, ch¾c ch¾n, cô thÓ (cã thÓ kiÓm tra ®­îc ngay), h¬n n÷a, cßn g©y ®­îc høng thó cho häc sinh. Nguyªn t¾c kÕt hîp chÝnh tả có ý thức với chính tả không có ý thức được coi là nguyên tắc cơ bản, chủ đạo trong viÖc d¹y chÝnh t¶ cho häc sinh. 2.3/ Nguyên tắc phối hợp giữa phương pháp tích cực với phương pháp tiêu cực (xây dựng cái đúng, loại bỏ cái sai). - Bên cạnh phương pháp tích cực (cung cấp cho học sinh các quy tắc chính tả, hướng dẫn học sinh thực hành luyện tập nhằm hình thành các kỹ năng kỹ xảo chính tả), cần phối hợp áp dụng phương pháp tích cực (tức là đưa ra những trường hợp viết sai chính tả, hướng dẫn học sinh phát hiện sửa chữa, rồi từ đó hướng học sinh đi đến cái đúng) nói cách khác, việc hướng dẫn học sinh viết. 6 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> đúng chính tả cần tiến hành đồng thời với việc hướng dẫn học sinh loại bỏ các lỗi chÝnh t¶ trong c¸c bµi viÕt. - Về các lỗi chính tả của học sinh, trên đại thể có ba loại lỗi cơ bản sau: + Lỗi chính tả do không nắm vững chính tự: Loại lỗi này thường gặp khi viết các phụ âm đầu: d/gi; tr/ch; ng/ngh; s/x … để sửa loại này học sinh cần nắm v÷ng c¸c quy t¾c chÝnh t¶, nhí kü mÆt ch÷ trong c¸c tõ cã phô ©m ®Çu dÔ lÉn lén… + Lçi chÝnh t¶ do kh«ng n¾m v÷ng cÊu tróc ©m tiÕt TiÕng ViÖt. V× kh«ng hiÓu cÊu tróc néi bé cña ©m tiÕt TiÕng ViÖt nªn häc sinh viÕt thõa, viÕt sai. VD: Qóet s¹ch, qoanh co, khóc khuû, ngo»n ngÌo… §Ó söa lo¹i lçi nµy häc sinh cÇn hiÓu ©m tiÕt TiÕng ViÖt ®­îc cÊu thµnh bëi mÊy thµnh phÇn, lµ nh÷ng thµnh phÇn nµo, vÞ trÝ cña tõng thµnh phÇn trong ©m tiÕt… + Lỗi chính tả do viết theo lỗi pháp âm địa phương hoặc do không nắm vững chính âm. Loại lỗi này mỗi địa phương sai một khác. Có vùng viết d thành r, có vùng viết l thành n… để sửa loại lỗi này, học sinh cần nắm vững chính âm trong Tiếng Việt, cần tập phát âm đúng chuẩn, tập viết nhiều lần những lỗi mà địa phương mình thường mắc. Cũng có thể xây dựng các “mẹo” để giúp học sinh viết đúng. - Để học sinh sửa các loại lỗi chính tả theo hướng loại bỏ cái sai, xây dựng cái đúng, đi từ cái sai đến cái đúng, giáo viên có thể nêu ra những đoạn văn, đoạn thơ trong đó có nhiều từ viết sai chính tả để học sinh tự mình phát hiện lỗi tìm hiểu nguyên nhân sai và chữa lại cho đúng. - Phương pháp tiêu cực giúp học sinh phát hiện óc phân tích, xét đoán đồng thời kiểm tra, củng cố được kiến thức về chính tả của học sinh. Phương pháp tiêu cực chỉ nên coi là thứ yếu, có tính chất bổ trợ cho phương pháp tích cùc, Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y chÝnh t¶, gi¸o viªn cÇn phèi hîp mét c¸ch hîp lý, hài hoà và có hiệu quả hai phương pháp này. II - thùc tiÔn:. Để thực hiện đề tài này tôi chọn lớp 3D để khảo sát và thực nghiệm giảng dạy phân môn chính tả nhằm giúp học sinh viết đúng phụ âm đầu, phần vần và ph©n biÖt ®­îc dÊu hái, víi dÊu ng·. Trường Tiểu học Thượng Sơn là một trường đóng trên địa bàn xã thuần nông. Phát âm theo tiếng địa phương. Đây là trường nhiều năm liền đạt trường tiên tiến xuất xắc cấp huyện tỷ lệ học sinh đạt tốt nghiệp Tiểu học 99 - 100%. Riêng năm học 2005 - 2006 học sinh hoàn thành chương trình Tiểu học 100%. 1/ Trong quá trình giảng dạy, điều tra, khảo sát đối với phân môn chính tả, chúng tôi thấy cần phải sử dụng những đồ dùng dạy học đó là: + B¶ng phô: Ghi néi dung bµi tËp chÐp; bµi tËp chÝnh t¶. 7 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> + B¶ng con: Ghi c¸c tõ, tiÕng khã + GiÊy khæ to: Cã thÓ ghi BT, ®o¹n khã + C¸c thÎ ch÷, con ch÷. 2/ Tài liệu dạy học: Chương trình chính tả mới có cái đặc biệt là tên được đổi mới 2.1/ Bài 1: Chính tả tập chép: Là hình thức chính tả đơn giản nhất có tác dụng rèn luyện đồng thời cả kỹ năng đọc chữ viết và trình bày bài viết. Trong bài tập chép học sinh đọc thầm văn bản in trong sách giáo khoa hoặc viết trên bảng lớp. Mục đích của việc chép này là giúp học sinh nhớ mặt chữ, các từ, câu trong đoạn. Cơ sở lý luận của hình thức chính tả này là phương pháp mô phỏng hay còn gọi là phương pháp rèn luyện theo mẫu. Học sinh dựa vào văn bản mẫu đọc bằng mắt và chép bằng tay đúng hình thức của văn bản mẫu. Yêu cầu của việc tập chép này là học sinh đọc trơn được từng từ, từng cụm tõ, c©u vµ chÐp liÒn m¹ch c¸c ©m tiÕt chø kh«ng chÐp tõng ch÷ c¸i trong ©m tiÕt. 2.2/ ChÝnh t¶ nghe viÕt: Nghe viết là hình thức chính tả đặc trưng nhất của chính tả Tiếng việt. Bởi v× ch÷ viÕt TiÕng viÖt lµ ch÷ viÕt ghi ©m. Yªu cÇu cña h×nh thøc nµy lµ häc sinh nghe từng từ, từng cụm từ, câu do giáo viên đọc. Vừa nghe vừa tái hiện lại hình thøc ch÷ viÕt cña tõng tõ, côm tõ tøc lµ häc sinh ph¶i cã n¨ng lùc chuyÓn ho¸ ©m thanh thµnh ch÷ viÕt. Học sinh phải viết đủ số âm tiết đã nghe viết đúng, nhanh theo tốc độ quy định. Đối với hình thức chính tả này học sinh phải nghe, nhớ, viết. - ViÖc nghe cña häc sinh ph¶i g¾n liÒn víi viÖc hiÓu néi dung cña côm tõ, câu, văn bản, đoạn bài thì mới có thể viết đúng. Bởi vì chính tả Tiếng Việt không chØ lµ chÝnh t¶ ng÷ ©m mµ lµ chÝnh t¶ ng÷ nghÜa . Xét về mặt phương pháp dạy học thì việc đọc mẫu của giáo viên là quan trọng nhất. Giáo viên phảu đọc chính xác, đúng với chính âm. Giáo viên phải đọc thong th¶ vµ ng¾t h¬i hîp lý. Sau mỗi cụm từ, câu giáo viên nhắc lại ba lần để học sinh theo dõi tốc độ đọc: Phải phù hợp với tốc độ viết của học sinh. Trước khi viết cần phải được bài chính tả một lần để học sinh nắm được khái quát toàn bài, có ấn tượng về nội dung bài viết để có cơ sở mà viết đúng tõng tõ, néi dung c¸c cÊu trong bµi. - VÒ mÆt v¨n b¶n cã 3 yªu cÇu sau: + Phải chứa các hiện tượng chính tả cần dạy, mật độ càng cao càng tốt.. 8 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> + V¨n b¶n lµ ph¶i cã tÝnh thÈm mü cao, phï hîp víi løa tuæi häc sinh. + §é dµi c¶u v¨n b¶n phï hîp víi yªu cÇu cña tõng líp. 2.3/ ChÝnh t¶ nhí - viÕt: - Lo¹i chÝnh t¶ nµy yªu cÇu häc sinh t¸i hiÖn l¹i h×nh thøc ©m thanh cña văn bản đã học thuộc. - Mục đích: Kiểm tra lại năng lực ghi nhớ của học sinh, cho nên hình thức nhớ viết chỉ thực hiện ở giai đoạn học sinh đã quen thuộc hình thức chữ viết TiÕng viÖt (tøc lµ tõ líp 3 trë lªn). Quy trình của hình thức nhớ viết này có 2 bước: Bước 1: Học sinh tái hiện lại hình thức, âm thanh của văn bản, Bước 2: Học sinh chuyển hoá văn bản dưới hình thức âm thanh, văn bản viết. Phương pháp dạy: Đối với hình thức chính tả này cần lưu ý: - Phải bố trí thời gian để học sinh tái hiện lại khi viết bài. Tuy nhiên giáo viên nên có biện pháp tác động giúp học sinh tái hiện lại văn bản. - Phải lưu ý trường hợp dễ viết sai trong văn bản. Tãm l¹i: Với chương trình cũ: Chương trình mới 1/ ChÝnh t¶ tËp chÐp  ChÝnh t¶ tËp chÐp 2/ Chính tả nghe đọc  ChÝnh t¶ nghe - viÕt 3/ ChÝnh t¶ trÝ nhí  ChÝnh t¶ nhí - viÕt Từ đó ta thấy được chương trình mới chính tả lớp 3 được sắp xếp đi từ dễ đến khó một cách hợp ly và logíc. So với chương trình cũ thì chương trình chính tả lớp 3 mới không có kiểu bài chính tả so sánh. Mà kiểu bài tập 2b có mục đích giống với chính tả so sánh. VÝ dô: §iÒn vÇn ­¬n hay ­¬ng Mồ hôi mà đổ xuống v… D©uxanh l¸ tèt vÊn v… t¬ t»m Tuy nhiên đây là kiểu bài tập mở, đưa ra nhiều phương án luyện tập khác nhau (luyện viết đúng âm, vần, hanh dễ lẫn cho ảnh hưởng của các phương ngữ để giáo viên và học sinh lựa chọn theo đặc điểm phát âm của địa phương hay của bản thân học sinh và những loại lỗi chính tả mà học sinh địa phương thường mắc phải. VÝ dô: §Æt dÊu hái hay d©u ng· trong nh÷ng tõ sau: (Vui) ve… (tËp) ve (LÆng) le, le (loi) (Lo) nghi, nghi (ng¬i) 3/ Bài chính tả chương trình mới có cấu trúc: + PhÇn bµi viÕt vµ phÇn bµi tËp - Phần bài viết: Bài chính tả “đoạn bài” không có luyện viết đúng. Vậy có phải không cần phần luyện viết đúng cho học sinh hay không? Mà họ để quyền cho giáo viên tự chọn các từ viết đúng cho học sinh ở địa phương minh theo sự s¸ng t¹o cña gi¸o viªn. - Phần bài tập: Có 2 nhóm bài đó là:. 9 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>  Nhóm bài chính rả bắt buộc: Sử dụng chung cho tất cả các vùng phương. ng÷ trªn toµn quèc.  Nhóm bài chính tả lựa chọn: Chính là chính tả phương ngữ. Giáo viên được chọn bài thích hợp để dạy cho lớp mình cho địa phương mình (nhất là đối víi MiÒn Trung). Hơn nữa để cho đồng đều của cả khối 3. Người tổ trưởng phải tập hợp các đồng chí trong tổ mình và thống nhất bài tập để cho các em cùng được học các bài tập như nhau dù là được tự chọn để phù hợp với phương ngữ địa phương cuả c¸c em. C¸c d¹ng bµi tËp rÊt nhiÒu nh­ng d¹ng bµi tËp kh«ng phong phó. Cô thÓ: - D¹ng bµi tËp ®iÒn vµo chç trèng (tr hay ch…) VD: §iÒn tr hay ch vµo chç trèng Cuén…. ßn, ….©n thËt, chËm…….Ô. (TiÕt 1, tuÇn 3 SGK TV3 T1) - T×m c¸c tõ theo yªu cÇu: VD: Chøa tiÕng b¾t ®Çu b»ng tr hoÆc ch cã nghÜa nh­ sau: + Tr¸i nghÜa víi riªng. + Cïng nghÜa víi leo + Vật đựng nước để rửa mặt, rửa tay, rửa rau. (TiÕt 2, tuÇn 3 SGK TV3 T1) - Giải câu đố: VD: Võa dµi mµ l¹i võa vu«ng Gióp häc sinh kÎ chØ, v¹ch ®­êng th¼ng b¨ng (Lµ c¸i g×?) Tªn nghe nÆng tÞch Lßng d¹ th¼ng b¨ng Vµnh tai thî méc n»m ngang Anh ®i häc vÏ, s½n sµng ®i theo. (Lµ c¸i g×?) - Nhận xét về hiện tượng chính tả - Rót ra quy t¾c chÝnh t¶ VD: + Xây dựng quy tắc viết âm đệm Hái: Khi bµo th× viÕt 0 khi nµo th× viÕt u? 0: Hoa, hoÌ… + Quy t¾c viÕt c¸c ©m chÝnh u: Qu¶, quyÓn… Khi nµo th× viÕt i y - Viết i khi có âm đệm và các từ láy thuần việt: ầm ì, í éo. - ViÕt y: Khi cã cÊu t¹o ©m tiÕt: y phôc, y t¸, qu©n y (trong c¸c tõ H¸n ViÖt)… + Quy t¾c viÕt c¸c ©m cuèi: - Khi nµo th× viÕt: 0 u. 10 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Viết O: Khi đứng sau âm chính là ao, eo, oeo, oao (báo, béo). - Viết u: Viết trong các trường hợp còn lại: Báu, hưu, hầu, hươu + Quy t¾c viÕt dÊu thanh: - Đặt dấu thanh ở trên hoặc dưới chữ ghi âm chính. - Ph¸t hiÖn lçi sai chÝnh t¶ VD: Khi GV đọc cho học sinh viết 1 đoạn trong bài tập đọc. - Khi chÊm gi¸o viªn cÇn ph¸t hiÖn lçi chÝnh t¶ cho häc sinh vÒ dÊu thanh. Cô thÓ: Sáng hôm ấy, anh Đức Thanh dẫn Kim Đồng đến điểm hẹn. Một ông ké đã chờ sẵn ở đấy. Ông mỉm cười hiền hậu: - Nµo, b¸c ch¸u ta lªn ®­êng! …. / (TV 3 T1 - tuÇn 14 tiÕt 1) - Hoạt động của giáo viên: Giáo viên cần căn cứ vào từng địa phương mình dạy, xem lỗi thường mắc ở địa phương là những lỗi nào? Nếu như giáo viên khi dạy cứ lệ thuộc vào sách giáo viên mà không có sự linh hoạt, sáng tạo thì sẽ dẫn đến kết quả đó là: Dạy c¸c bµi chÝnh t¶ cßn ch­a ®i s©u vµo c¸c dÊu thanh nªn khi lµm tËp lµm v¨n häc sinh thường sai. Do dạy vừa thừa vừa thiếu nên các lỗi chính tả vẫn còn. Đó là chưa kể đến sự bất đồng ngôn ngữ ở các vùng miền khi dạy chính tả giáo viên không thắc mắc về quá trình mà thường băn khoăn không biết chọn bài nào để dạy học phù hợp. Chương II: §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p. I - đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả phân môn chÝnh t¶ líp 3:. 1/ §èi víi gi¸o viªn: Để dạy đúng phân môn chính tả thì điều đầu tiên là người giáo viên phải phát âm đúng và viết đúng các chữ của Tiếng việt. Nếu phát âm chưa chuẩn, viết chưa đúng thì hàng ngày phải tập uốn lưỡi để phát âm cho đúng. Trong các giờ dạy chính tả nghe - viết thì giáo viên phải đọc cho học sinh viÕt chø kh«ng ®­îc chÐp bµi viÕt lªn b¶ng hoÆc cho häc sinh më s¸ch gi¸o khoa để viết theo. Mỗi câu giáo viên phải đọc 3 lần, đọc thong tả, rõ ràng, chính xác học sinh lắng nghe để viết theo. Trong quá trình dạy chính tả giáo viên phải thường xuyên cung cấp thêm một số mẹo chính tả thường dùng và một số quy tắc viết đúng chính tả cho học sinh. Ví dụ: Quy tắc viết đúng tr/ch…. 11 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> (PhÇn vÝ dô nµy sÏ nãi râ ë phÇn hÖ thèng bµi tËp). Trong giê chÝnh t¶ gi¸o viên cần chú trọng đến phần luyện tập, xem đây là một nội dung cơ bản để học sinh rèn luyện viết đúng và hiểu nghĩa các từ. Nếu viết một bài chính tả phần luyÖn tËp th× chØ chÊm ®iÓm bµi viÕt 5 ®iÓm cßn 5 ®iÓm n÷a chÊm phÇn bµi tËp. Trong quá trình chấm bài cho học sinh giáo viên cần dùng bút mực đỏ để gạch chân và sửa lỗi (Ngoài lề) mà học sinh thường viết sai. Sau đó trừ điểm theo mức độ của học sinh thật cụ thể. Để từ đó học sinh thấy được những lỗi sai của mình mµ kh¾c phôc, söa ch÷a trong nh÷ng bµi tíi. ở phần bài tập luyện tập tôi thường lồng ghép thêm một số bài tập về sửa lçi phô ©m ®Çu nh­ tr/ch, söa lçi vÒ dÊu thanh nh­ hái/ng·, söa lçi vÒ phÇn vÇn như ay/ấy… cho phù hợp lỗi mà phương ngữ hay sai để học sinh luyện tập thêm. ë ph©n m«n chÝnh t¶, mçi tuÇn chØ cã 2 tiÕt, nªn t«i chÊm mçi iÕt lµ 1/2 sè häc sinh cña líp, khi chÊm t«i chÊm lu«n c¶ phÇn tr×nh bµy còng nh­ c¸ch ghi ngày tháng để học sinh có ý thức khi viết bất kỳ một văn bản nào khác. 2/ VÒ phÝa häc sinh: Thông qua các phân môn tập đọc, tập làm văn tôi thường xuyên yêu cầu các em học sinh dạy phát âm, đọc sai thì phải phát âm và đọc lại cho đúng trước trước lớp bằng cách phân tích cho học sinh hiểu cách phát âm. VD: Khi học sinh phát âm tra chưa đúng thì giáo viên phải hướng dẫn học sinh cách đọc, đó là: Vốn đầu lưỡi, lưỡi chạm vào vòm cứng bật ra không có tiếng thanh. Giáo viên phát âm trước, học sinh phát âm sau, khi giáo viên làm mẫu thì giáo viên phải quay mặt xuống lớp để học sinh đó quan sát và làm theo. Có thể cho học sinh đó đọc đi đọc lại nhiều lần. Còn đối với các từ khó, học sinh hay viết sai thì giáo viên cần phải giải nghĩa để học sinh nắm được nghĩa và viết cho đúng. Ví dụ: “đòn bẩy” vật bằng tre, gỗ, sắt, giúp nâng hoặc nhắc một vật nặng theo cách: Tì đòn bẩy vào một điểm tựa rồi dùng sức nâng, nhấc vật nặng đó lên. Thường xuyên đề cao phong trào “Vở sạch chữ đẹp”. Để đạt được điều đó yêu cầu học sinh phải viết đúng chính tả, viết đúng quy trình các con chữ như kích cở moĩo chữ, chiều cao của con chữ? con chữ đó gồm mấy nét tạo thành… vµo cã ý thøc gi÷ g×n vë ghi cña m×nh. §ång thêi gi¸o viªn ph¶i treo bé ch÷ mÉu ở lớp học để học sinh dễ dàng theo dõi hàng ngày để viết theo. II - §æi míi néi dung d¹y häc:. - Nội dung dạy chính tả ở lớp 3 là luyện viết đúng các âm, vần khó, viết đúng các tên riêng, các bài chính tả ngắn có nội dung gần gũi với lứa tuổi học sinh. Th«ng qua mét sè bµi chÝnh t¶, häc sinh cßn ®­îc më réng vèn tõ, më réng hiÓu biÕt vÒ cuéc sèng.. 12 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> * Từ tình hình thực tiễn của học sinh trường mình dạy, tôi thấy học sinh cßn viÕt sai nhiÒu vÒ tõ cã phô ©m ®Çu tr/ ch, dÊu thanh hái/ ng÷ vµ phÇn v©n ay/ ây. Chúng tôi mạnh dạn đề xuất ý kiến về nội dung bài chính tả lớp 3. Qua nghiên cứu và thống nhất với Ban giám hiệu nhà trường cùng với tổ chuyên môn 2 - 3 về việc tăng cường, bổ sung, hướng dẫn vào nội dung kiến thức về phân môn chính tả (viết sai) phổ biến để dạy cho học sinh theo chương trình để thay thế những bài mà xét thấy không cần thiết đối với học sinh vùng mình bằng những bài có nội dung cần thiết. (Mà sách giáo khoa chưa đề cập đến). Giải quyết được những tồn tại, những vướng mắc trong quá trình rèn luyện học sinh viết đúng chính tả. Muốn thực hiện được điều đó thì trước hết giáo viên phải điều tra, khảo sát để nắm được những lỗi sai phổ biến của học sinh trường m×nh d¹y. Cụ thể ở lớp tôi học sinh thường mắc các lỗi khi nói cũng như khi viết đó lµ: + Phô ©m ®Çu ch/tr: Trong  chong Tr¨ng  ch¨ng Trung  tung + VÒ dÊu hái, dÊu ng·: Qu·ng  qu¶ng vÏ  vÎ Để từ đó có kế hoạch tiến hành giảng dạy một cách linh hoạt, sáng tạo, cụ thể trong xây dựng nội dung bài sao cho sát hợp với đối tượng học sinh minh dạy VD: ở bài tập của tuần 14 (tiết 1) bài người liên lạc nhỏ. Bµi tËp 2: §iÒu ay hay ©y vµo chç trãng Bµi tËp 3: Bµi tËp lùa chän hoÆc chän bµi tËp 3a hoÆc 3b. Nh­ng víi t«i th× tôi có thể thay bài tập 3a thành bài tập tôi chọn ngoài để học sinh nắm chắc hơn vÒ phô ©m ®Çu tr/ch. Cô thÓ: T×m 5 tiÕng cã phô ©m ®Çu lµ tr T×m 5 tiÕng cã phô ©m ®Çu lµ ch Và khi học sinh làm xong thì giáo viên hỏi học sinh để học sinh nắm chắc h¬n vÒ phô ©m: - Hái v× sao con viÕt lµ tr? - Hái: V× sao con viÕt lµ ch? - Gọi 6 em đọc lại các từ học sinh tìm đúng và với bài tập này tôi tổ chức cho häc sinh ch¬i trß ch¬i. + Trong chương trình Tiếng việt 3, phân môn chính tả phần bài tập để học sinh luyện tập viết đúng các phụ âm đầu tr/ch dấu hỏi nga, nặng còn tương đối ít. Vì vậy trên cơ sở giáo viên đã nắm được những lỗi chính tả của học sinh để xây dùng hÖ thèng bµi tËp s¸t hîp víi häc sinh líp m×nh d¹y. C¸c bµi tËp nµy ph¶i. 13 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> bám sát các cơ sở tâm lý học, cơ sở ngôn ngữ học của phân môn chính tả và đặc biÖt lµ vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o c¸c nguyªn t¾c d¹y chÝnh t¶ nh­: Nguyªn t¾t d¹y chÝnh t¶ theo khu vùc, nguyªn t¾c kÕt hîp chÝnh t¶ cã ý thøc víi chÝnh t¶ không ý thức, nguyên tắc phối hợp giữa phương pháp tích cực và phương pháp tiªu cùc. Bµi tËp: Bài 1: Em hãy chọn từ nào trong ngoặc đơn để điền vào chỗ trống: a/ (Tr©u, ch©u) B¹n em ®i ch¨n……., b¾t ®­îc nhiÒu……. chÊu. + (ChËt, trËt) Phòng họp……….chội và nóng bức như mọi người vẫn rất……..tự . (Ch¨n, tr©u) Bän trÎ ng«i… hÉu, chê bµ ¨n… råi kÓ chuyÖn cæ tÝch. b/ (B·o, b¶o) Mọi người…… nhau dọn dẹp đường làng sau cơn…. (VÏ, vÎ) Em……….mấy bạn……. mặt tươi vui đang trò chuyện (S÷a, söa) MÑ cho em bÐ uèng………..råi…………..so¹n ®i lµm (TiÕng viÖt 3 - trang 132) Bµi tËp 2: §iÒn vµo chç trèng ay hay ©y? - C©y……..s…….., ch…. gi· g¹o . - d………häc……., ngñ d……….. . . - sè b ………. đòn b………. ? ? Bµi 3: a/T×m 5 tõ l¸y cã phô ©m ®Çu lµ tr theo mÉu b/ T×m 5 tõ lÊy cã phô ©m ®Çu lµ ch theo mÉu VD: a/ Tr¾ng trÎo, trËp trïng…. b/ ChËp ch÷ng, chen chóc… (TiÕng viÖt 3 - trang 114) bµi tËp Bài 1: Điền vào chỗ trống và ghi lời giải câu đố: a/ tr hoÆc ch M×nh…..ßn, mòi nhän …. ¨ng ph¶i bß,… ©u Uống nước ao sâu Lªn cµy ruéng c¹n Bµi 2: Lµ c¸i g×?. 14 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tìm và viết vào chỗ trống những tiếng có thể ghép trước hoặc sau mỗi tiếng dưới đây: …………….. Trung. Trai. Trèng. …………….. …………….. Chung. …………….. …………….. …………….. …………….. …………….. …………….. Chai. …………….. …………….. …………….. …………….. …………….. …………….. Chèng. …………….. ……………. …………….. (TiÕng viÖt 3 - tiÇn 7 - trang 60) Bài 3: Điền dấu hỏi, dấu ngã vào các tiếng gạch chân rồi đọc cho đúng. Rau cai, ra nga, hai qu©n, suy nghi, ky niÖm, lang m¹n.. III - Đổi mới về phương pháp:. - Để đổi mới được về phương pháp dạy học thì giáo viên phải thực hiện đầy đủ và có hiệu quả các biện pháp dạy học của phân môn nhằm rèn cho học sinh kỹ năng viết đúng chính tả và trình bày bài sạch đẹp. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị và thực hành bài viết chính tả, chấm chữa bài chính tả kịp thời; hướng dÉn häc sinh lµm bµi tËp chÝnh t¶ theo yªu cÇu chung (b¾t buéc) vµ yªu cÇu cô thể (do giáo viên chọn) sao cho phù hợp với đối tượng học sinh địa phương. - Chuẩn bị các điều kiện và phương tiện thích hợp để tổ chức học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động thực hành luyện tập: Bảng lớp bảng phụ, bảng con (hoặc giấy khổ rộng) vở nháp, đồ dùng dạy học đơn giản. Để thực hiện tốt điều đó giáo viên phải nắm được đặc điểm phương ngữ của học sinh để có cách điều chỉnh các bài tập rèn luyện thêm cho học sinh phải xác định được trọng tâm chính tả cần dạy cho học sinh. Trong giê häc ph©n m«n chÝnh t¶ cÇn cho häc sinh n¾m ®­îc c¸c quy t¾c chính tả, các luật chính tả, mẹo chính tả để học sinh viết đúng chính tả. Cô thÓ: a/ Mét sè quy t¾c ph©n biÖt tr.ch trong chÝnh t¶. + Quy t¾c trong ©m tiÕt. 15 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trước các vần oam, oă, oe chỉ có thể viết ch mà không viết tr. VD: + Quy t¾c trong tõ H¸n ViÖt. C¸c yÕu tè h¸n viÖt cã dÊu nÆng hoÆc dÊu huyÒn chØ cã thÓ viÕt tr mµ kh«ng viÕt víi ch. - Yếu tố Hán Việt có dấu nặng như: Triệt để, tự giá, triệu phú, trụ sở, truỵ lạc. - Yếu tố Hán Việt có dấu huyền nh: Trào lưu, trầm tư, triều đại, trình độ, trÇn gian. + Quy t¾c trong tõ l¸y. Trong từ láy tr, ch không bao giờ láy với nhau. Do đó gặp âm tiết đã biết ch¾c ch¾n lµ tra hoÆc ch th× ©m tiÕt thø hai nhÊt thiÕt ph¶i lµ tr hoÆc ch tøc lµ hiÖn tượng lặp âm đầu.  Tr: Xuất hiện trong một sô trường hợp sau: Trồng trọt, trung thùc, trõng trÞ, trai tr¸ng, trßn trÞa.  Ch xuÊt hiÖn trong nhiÒu tõ l¸y phô ©m ®Çu, ch÷ng chÆc, ch¨m chØ, ch¾t chiu, chong chãng… Từ đó có mẹo chính tả như sau: - Nếu gặp từ láy (hoặc từ có thể tạo từ láy) đệm âm đầu và phụ âm giữ tr/ch nếu không rơi vào trường hợp điệp với tr thì ta cứ viết ch. Tr không láy với phụ âm nào khác từ 3 - 4 trường hợp, ngoại l láy âm l: như träc lãc, trôi lòi… tr¸i l¹i ch l¸y víi nhiÒu phô ©m: Ch¬i bêi, chÌo lÎo, chµo mµo. + Quy t¾c ng÷ nghÜa: - Những từ chỉ quan hệ gia đình đều được viết với ch: Ví dụ: cha, chú, chị, ch¸u, ch¾t, chång… - Những đồ dùng trong nhà đều được viết với ch: Chảo, chum, chỉnh, chăn, chiÕu, chæi, châng, chuång… - Chú ý từ phủ định thì viết ch: Chưa, chẳng, chớ, chăng… - Những từ thường viết với tr: Trái lại, trai gái, trắng trẻo… - Nh÷ng tõ viÕt víi ch: Chung thuû, ch©n lý, ch¾t läc, chØ tiªu, vî chång, chèt l¹i, chiÕm gi÷… b/ Ph©n biÖt thanh hái, thanh ng·: + Quy t¾c trong tõ l¸y: Trong c¸c tõ l¸y cña TiÕng viÖt cã quy luËt trÇm bæng thanh ®iÖu trong Tiếng việt được căn cứ vào độ cao và chia làm 2 nhóm. - Nhãm bæng gåm: Thanh s¾c, thanh hái, thanh kh«ng - Nhãm trÇm gåm: Thanh huyÒn, thanh ng·, thanh nÆng Trong tõ l¸y tiÕng thø nhÊt mang thanh bæng th× tiÕng thø hai sÏ cïng ©m mang âm bổng. Ngược lại tiếng thứ nhất mang thanh trầm thì tiếng thứ hai cũng mang thanh trÇm.. 16 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ví dụ: Tương ứng với các thanh bổng: Vui vẻ, lủng cũng… Tương ứng giữa các thanh trầm: Lưỡng lự, dễ dàng, đỉnh đạc. Từ đó ta có mẹo về dấu thanh như sau: ChÞ huyÒn mang nÆng ng· ®au Hái kh«ng s¾c thuèc lÊy ®©u mµ lµnh Khi gÆp tõ l¸y cã tiÕng b¨n kho¨n kh«ng biÕt viÕt hái hay ng· th× nh×n ë tiếng đi cùng. Nếu tiếng đó mang thanh huyền hoặc ngã, nặng thì cứ viết thanh ngã. Nếu tiếng đó có thanh sắc, hỏi hoặc không dấu thì cứ viết thanh hỏi. nếu gÆp mét tõ kh«ng biÕt thanh hái hay thanh ng· th× t¹o tõ l¸y. NÕu t¹o ®­îc th× cũng theo luật bổng trầm để xem xét. + Quy t¾c trong tõ H¸n ViÖt - Tõ ®Çu b»ng nh: NhÉn n¹i, nh· nhÆn, tham nhòng… - B¾t ®Çu b»ng l: Lãnh đạo, lễ độ, lãng phí… - B¾t ®Çu b»ng n: TrÝ n·o, næ lùc - B¾t ®Çu b»ng m: Mü thuËt, biÓu mÉu, mÜ m·n, m· lùc. - B¾t ®Çu b»ng d: Dĩ vãng, diễm lệ, diễn đàn… - B¾t ®Çu b»ng ng: Ng«n ng÷, ngoan ngo·n… Ngoµi c¸c phô ©m (m, nm l, d, ng) nªu trªn th× tõ H¸n ViÖt ®i víi phô ©m kh¸c hoÆc b¾t ®Çu b»ng nguyªn ©m th× viÕt víi dÊu hái. + Quy t¾c ng÷ nghÜa: Nh÷ng tõ song ©m, nghÜa réng (gÇn gièng víi nhau v× cã cïng nguån gèc) vÒ mÆt thanh ®iÖu còng mét tõ kh«ng biÕt viÕt víi thanh hái hay thanh ng· th× t×m mét d¹ng song thøc víi dÊu ng· hoÆc huyÒn. Nh÷ng tõ song (©m, nghÜa réng gÇn gièng nhau v× cã cïng nguån gèc) vÒ mặt thanh điệu cũng được phân bổ theo quy luật trầm bổng. Tức là khi đứng trước một từ không biết với thanh hỏi hay thanh ngã thì tìm một dạng song thức viÕt víi dÊu ng· hoÆc huyÒn, hoÆc nÆng, th× viÕt thanh hái. NÕu d¹ng song thøc viÕt víi thanh hái hoÆc thanh s¾c hoÆc thanh kh«ng th× viÕt thanh ng·. Ví dụ: Chia lìa, đã đòi,… Nh÷ng ch÷ viÕt víi dÊu ng·, vÝ dô: C¬n b·o, gi÷ g×n, d÷ déi… Cũng (cùng) đã (đà) lưỡi (lợi), mã lực (mãnh bạo)… Bãi bỏ, bữa ăn, chỗ ăn, bát đũa, lễ là, kỷ luật, mãi mãi, lẻ phải, hữu ích… c - Ph©n biÖt thanh hái, thanh nÆng: + §Æc ®iÓm vÇ ng÷ ©m: ở trường nói chung và ở lớp tôi nói riêng thường phát âm thanh hỏi thanh nặng. Quá trình phát âm có xu hướng trầm hoá thanh điệu. + Quy t¾c trong tõ l¸y: Trong tõ l¸y cña TiÕng viÖt tu©n theo luËt trÇm bæng cña thanh ®iÖu: Ta sö dụng lại quy luật nói trên để giải quyết lỗi sai này. Nếu trong từ láy còn chưa. 17 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> biết thanh hỏi, hay thanh ngã, thanh nặng ta tạo từ láy của từ đã cho. Nếu tiếng láy có thanh ngã hoặc thanh nặng thì từ đang xét viết với dậu nặng. Ngược lại tiÕng l¸y víi thanh hái hoÆc kh«ng dÊu th× tõ ®ang xet viÕt víi dÊu hái. VÝ dô: NghØ ng¬i, nghØ gîi, dë gang… + Quy t¾c ng÷ nghÜa: Ta cũng tạo theo từ song thức để xét về thanh điệu và tuân theo luật trầm bæng. ChÝnh v× vËy gi¸o viªn cÇn ®­îc hÖ thèng bµi tËp chÝnh t¶ phï hîp víi phương ngữ học sinh. IV - kÕt qu¶:. Căn cứ vào quá trình giảng dạy nhìn chung các em đã nắm vững được quy tắc viết chính tả, vận dụng vào các quy tắc đó học sinh đã làm bài tập có kết quả cao. Để ghi điểm cho học sinh theo thang điểm 10 đối với bài tập và bài viết nh­ sau: Điểm 9-10: Trình bày sạch, chữ viết đều, không mắc lỗi chính tả, làm bài tập đúng. Điểm 7-8: Trình bày sạch đẹp, đúng cở chữ mắc 1 đến 2 lỗi Điểm 5-6: bài viết đúng mẫu chữ, mắc lỗi 3-4 lỗi. Dưới điểm 5: Bài viết xấu, mắc lỗi chính tả nhiều dựa vào cách đánh giá, ghi điểm ở trên tôi đã khảo sát và thống kê được bảng tổng kết sau:. §iÓm Líp Thùc nghiÖm líp 3D 26 HS. 9 - 10. 7-8. 5-6. 5. 8. 10. 8. 0. Như vậy những kết quả thực nghiệm trên đây, bước đầu cho thấy các biện pháp được tôi đề xuất trong đề tài tỏ ra có tính khả thi. Nếu được thực nghiệm trong một phạm vi rộng lớn hơn vẫn cho một kết quả tương tự thì có thể áp dụng bµi d¹y mét c¸ch phæ biÕn cho häc sinh.. 18 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> KÕt luËn Trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi rút ra được kết luận: Tôi đã khảo sát, điều tra và phân loại lỗi chính tả mà học sinh lớp tôi thường mắc làm cơ sở đề ra biện pháp khắc phục giúp học sinh viết đúng chính tả. Đề xuất giải pháp để học sinh viết đúng các loại lỗi chính tả như đã thống kế tạo cơ sở thiết thực để việc rèn kỹ năng viết đúng như bài tập sửa lỗi, bài tập nâng cao viết chính tả. Ngoài ra đề xuất một số hình thức, phương pháp tổ chức như thảo luận nhóm, trò chơi học tập chính tả góp phần đạt được kỹ năng nghe, viết đúng trong phân môn chính tả. ViÖc ph©n phèi sö dông bµi tËp chÝnh ta vµ h×nh thøc tæ chøc d¹y chÝnh t¶ cho học sinh Tiểu học hướng vào việc tổ chức cho học sinh thực hiện hệ thống các hành động học tập, cả việc làm trong việc dạy chính tả mang lại kết quả cao trong viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng cña ph©n m«n chÝnh t¶. Gióp c¸c em lµm quen víi nhiều phương pháp học tập mới cần cho việc tự học, học chủ động tích cực. Trên đây là những biện pháp mà tôi đã và đang thực hiện nhằm mục đích rèn luyện kỹ năng nghe, viết góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh t¹o cho c¸c em cã mét c¬ së ban ®Çu v÷ng ch¾c. Song nh÷ng ý kiÕn nhá nµy chØ lµ những mà tôi đã suy nghĩ, tìm tòi và thực hiện nhưng còn thiếu sót và hạn chế. Vì vậy tôi mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp của các bạn đồng nghiệp để tạo ®iÒu kiÖn gióp t«i cã ®­îc nh÷ng thµnh c«ng trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!. 19 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>