Giáo án môn Ngữ văn 11 - Tiết 93: Thao tác lập luận Bác Bỏ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LONG AN TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CẦN GIỘC GVHD: Nguyễn Hữu Phước GSTT: Lê Hoàng Khanh Lớp dạy: 11a4 Tiết 93. Giáo án: tập làm văn. THAO TÁC LẬP LUẬN BÁC BỎ A MỤC TIÊU BÀI HỌC Gióp HS: - Hiểu được mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ - BiÕt vËn dông phèi hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Qua đó hình thành thói quen sử dụng thao tác lập luận bác bỏ để đấu tranh chống lại cái sai, bảo vệ cái đúng trong học tập ở nhà trường và trong cuộc sống. B PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN - Sách giáo khoa lớp 11 tập 2 cơ bản, nxb giáo dục. - Sách giáo viên lớp 11 tập 2 cơ bản, nxb giáo dục. - Thiết kế bài giảng lớp 11 tập 2 – Phan Trọng Luận, , nxb giáo dục. C CÁCH THỨC TIẾN HÀNH - Đọc hiểu, phân tích, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, th¶o luËn nhãm. D TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ 3/ Bài mới a/ Vào bài: các em đều biết rằng: tư duy con người được hình thành nhờ vào quá trình lao động lâu dài và kế thừa từ các thế hệ trước. Có nhiều dạng tư duy như tư duy tiếp nhận. tư duy sáng tạo. tư duy trừu tượng… bên cạnh đó còn có tư duy phản biện. Và là một thao tác chủ tốt của tư duy phản biện chính là thao tác lập luận bác bỏ. chúng ta đã hiểu gì về thao tác này chưa? Bài học hôm nay sẽ giúp các em tìm hiểu về thao tác này với những mục đích yêu cầu, cách thức để thực hiện tốt thao tác này.. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của giáo viên và Nội dung cần đạt học sinh HĐ1: tìm hiểu mục I I/ Mục đích yêu cầu của thao tác lập luận bác Gv đưa ra ví dụ giúp học sinh bỏ tìm hiểu thế nào là thao tác - Bác bỏ: bác đi, gạt đi, không chấp nhận - Khái niệm: lập luận bác bỏ là dùng lí lẽ và lập luận bác bỏ. dẫn chứng đúng đắn, khoa học để chỉ rõ - Thế nào là bác bỏ? những sai lầm, lệch lạc thiếu khoa học của - Thê nào lập luận bác bỏ? một quan điểm, ý kiến nào đó. - Đối với văn nghị luận thì - Giúp bài văn nghị luận giàu tính thuyết phục thao tác này có ý nghĩa và sâu sắc. như thế nào? - Để bác bỏ thành công - Yêu cầu: cần nắm vững những yêu + Chỉ ra được cái sai hiển nhiên (Trái với quy luật cầu gì ? tự nhiên…) của các chủ thể phát ngôn + Dùng lí lẽ và dẫn chứng khách quan , trung thực để bác bỏ ý kiến nhận định sai trái + Thái độ thẳng thắn , có văn hoá tranh luận và có sự tôn trọng người đối thoại HĐ2 : Tìm hiểu mục II: II/ Cách bác bỏ Gv yêu cầu học sinh đọc hai 1. Xét ví dụ : đoạn trích trong bài tập và trả -Đoạn trích a: Bác bỏ lập luận “ Nguyễn Du là 1 lời câu hỏi: con bệnh thần kinh” + Bằng cách dùng phối hợp nhiều loại câu: câu tường thuật, câu cảm thán, nhất là câu hỏi tu từ và chỉ ra sự suy diễn vô căn cứ của ông Nguyễn Bách Khoa khi giảng giải và phân tích lời nói và những - Trong 3 đoạn trích trên câu thơ của Nguyễn Du so sánh trí tưởng tượng quan điểm nào bị bác bỏ? của Nguyễn Du với các thi sĩ nước ngoài có trí - Người viết đã bác bỏ tưởng tượng kì dị tương tự trí tưởng tượng của những luận điểm đó cụ Nguyễn Du. thể bằng cách nào? - Đoạn trích b: Bác bỏ luận cứ “tiếng nước mình nghèo nàn” + Bằng cách khẳng định ý kiến đó thiếu cơ sở, tác giả đã truy tìm nguyên nhân của luận cứ sai lệch “ phải quy lỗi cho sự nghèo nàn của ngôn ngữ hay sự bất tài của con người?” - Đoạn trích c: Bác bỏ “Tôi hút tôi bị bệnh mặc tôi”. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> HĐ3: Luyện tập Gv yêu cầu học sinh đọc hai đoạn trích trong bài tập và trả lời câu hỏi - Quan điểm nào đã bị Nguyễn Dữ và Nguyễn Đình Thi bác bỏ trong hai đoạn trích trên?. - Giọng văn hai tác giả có gì khác nhau? - Anh chị rút ra bài học gì về cách bác bỏ?. Học sinh làm bài tập này ở nhà. Gv gợi ý cho hs về nhà làm bài tập.. + Bằng cách : phân tích tác hại đầu độc môi trường của những người hút thuốc lá gây ra cho người xung quanh  Có thể bác bỏ một luận diểm, luận cứ hoặc cách lập luận bằng cách nêu tác hại, chỉ ra nguyên nhân hoặc phân tích những khía cạnh sai lệch, thiếu chính xác,..của lập luận ấy. III/ Luyện tập Bài tập1: - Đoạn a: Bác bỏ quan niệm: “cứng quá thì gãy” của những kẻ sĩ cơ hội cầu an. Sợ tai họa, trách nhiệm khi xử lí mạnh dạn, thẳng thắn một sự việc sai dẫn đến thất bại. Bác bỏ bằng lí lẽ bằng tấm gương Ngô Tử Văn. - Đoạn b: Bác bỏ quan niệm: “thơ là những lời đẹp”. Bác bỏ bằng những dẫn chứng cụ thể : thơ Hồ Xuân Hương dùng lời nói nôm na mà vẫn được truyền tụng, thơ Nguyễn Du không chỉ uyên bác mà còn cả các lời thơ mộc mạc hàng ngày, thơ Bô-đơ-le với đề tài xác chó chết đầy dòi bọ. - Giọng văn Nguyễn Dữ là chắc nịch, dứt khoát Bác bỏ quan niệm sống bằng cách dựa vào nhân vật hư cấu. còn Nguyễn Đình Thi với giọng văn nhẹ nhàng, tế nhị và lập luận phong phú về ngôn từ, ông dựa vào các tác giả và các tác phẩm tiêu biểu và các kiến thức về lí luận văn học. - Mức độ và giọng văn, phù hợp. Bài tập 2: Gợi ý * Đây là một ý kiến sai lầm về cách chọn bạn vì: - Người học yếu do nhiều nguyên nhân, có những nguyên nhân cần được cảm thông chia sẻ. - Người học yếu càng cần có bạn tốt giúp đỡ. Kết bạn với người học yếu sẽ giúp bạn vươn lên, thực tế có nhiều đôi bạn cùng tiến. - Tình bạn dựa trên sự chân thành đồng điệu về mục đích, tâm hồn, sở thích cùng giúp đỡ nhau. Chỉ kết bạn với người học giỏi là vụ lợi, ích kỷ... Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Sự hoà đồng, đoàn kết, thân thiện của mọi thành viên trong lớp không phân biệt học giỏi học yêú sẽ làm nên một tập thể vững mạnh. - Kết bạn với bạn học yếu thật sự là tình bạn chân thành tốt đẹp. E CỦNG CỐ DẶN DÒ 1/ Củng cố - Thế nào là lập luận bác bỏ? - Những yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ? 2/ Dặn dò - Học sinh học bài và làm bài - Chuẩn bị cho bài tiếp theo “ Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ”. Ngày , tháng 02, năm 2011 -. Phê duyệt của GVHD Nguyễn Hữu Phước. Giáo sinh thực tập Lê Hoàng Khanh. Đã kí. Đã kí. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>