Giáo án môn Ngữ văn 11 - Tiết 75: Hồi trống cổ thành

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 21/2/2011 Ngµy d¹y: 26/2/2011 TiÕt: 75 håi trèng cæ thµnh (TrÝch håi 28- Tam quèc diÔn nghÜa) La Qu¸n Trung. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp hs: - HiÓu ®­îc tÝnh c¸ch béc trùc, nãng n¶y, ngay th¼ng - mét biÓu hiÖn cña lòng trung nghĩa của Trương Phi, sự khẳng định lòng trung nghĩa của Quan Công cũng như tình anh em kết nghĩa vườn đào của họ. - Nghệ thuật kể chuyện đặc sắc, cảm nhận được ko khí chiến trận của tác phÈm qua ®o¹n trÝch hay vµ tiªu biÓu- Håi trèng Cæ Thµnh. B. Sù chuÈn bÞ cña thÇy trß: - Sgk, sgv, t¸c phÈm Tam quèc diÔn nghÜa vµ mét sè tµi liÖu tham kh¶o. - ThiÕt kÕ d¹y- häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Gv tổ chức giờ dạy- học theo cách kết hợp các hình thức đọc diễn cảm, trao đổi th¶o luËn. D. TiÕn tr×nh d¹y- häc: 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi: * Giới thiệu bài mới: Khi rơi vào hoàn cảnh ngặt nghèo thúc bách, để chứng minh cho tấm lòng kiên trinh, nàng Xi-ta trong sử thi Ramayana đã phải lựa chọn hành động bước lên giàn hỏa thiêu. Khi bị Trương Phi nghi kị, bậc anh hùng Quan Công cũng phải lấy cái sống và cái chết để làm tin. đọc hồi thứ 28 của Tam quốc diễn nghĩa, nghe âm vang hồi trống Cổ Thành, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về điều đó. Hoạt động của gv và hs Yêu cầu cần đạt I. TiÓu dÉn: PhÇn tiÓu dÉn cung cÊp nh÷ng néi dung kiÕn 1. T¸c gi¶ : thøc nµo? * Cuộc đời. - La Quán Trung (1330 -1400?) tên La Nêu những nét chính về cuộc đời của La Bản, hiệu Hồ Hải, người vùng Thái Qu¸n Trung? Nguyên, sống vào cuối thời Nguyên đầu thời Minh. - Tính tình cô độc, lẻ loi, thích một mình ngao du đây đó. * Sù nghiÖp. -Tam quốc diễn nghĩa,Tùy Đường lưỡng triều chí truyện, Tấn Đường ngũ đại sử diễn nghĩa, Bình yêu truyện. - Là người đầu tiên đóng góp xuất sắc cho trường phái tiểu thuyết lịch sử thời Minh Thanh.. Nh÷ng t¸c phÈm chÝnh cña «ng?. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 2. Tác phẩm “Tam quốc diễn nghĩa”: - Hoàn cảnh ra đời : đầu đời Minh( 1368- 1644). - Thể loại : tiểu thuyết chương hồi( 120 håi) -> KÓ l¹i qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ diÖt vong cña ba tËp ®oµn phong kiÕn Nguþ- Thôc- Ng«. - Gi¸ trÞ : + Néi dung : ph¬i bµy côc diÖn chÝnh trÞ xã hội Trung Hoa cổ đại- một giai đoạn c¸t cø ph©n tranh, chiÕn tranh liªn miªn, nhân dân đói khổ. Khát vọng hòa bình, ổn định, thống nhất đất nước Tư tưởng ủng Lưu phản Tào. + NghÖ thuËt : NghÖ thuËt kÓ truyÖn theo tr×nh tù thêi gian (đặc trưng của tiểu thuyết lịch sử). Xây dựng các nhân vật đặc sắc. Chän läc ®­îc nhiÒu sù viÖc li k×, hÊp dÉn . Nghệ thuật tả các trận chiến đấu rất đa d¹ng, phong phó. 3. §o¹n trÝch: - Thuéc håi 28 cña t¸c phÈm. - Có tiêu đề là hai câu thơ: Chém Sái Dương anh em hòa giải- Hồi Cổ Thành t«i chóa ®oµn viªn. - Tãm t¾t: sgk. Nêu hoàn cảnh ra đời tác phẩm? T¸c phÈm thuéc thÓ lo¹i nµo?. Nªu gi¸ trÞ cña t¸c phÈm? Néi dung?. NghÖ thuËt?. VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? Tiêu đề của hồi 28?. Gi¸o viªn cho hoc sinh xem ®o¹n phim vÒ Håi trèng Cæ Thµnh. Trước khi Quan Công đến, Trương Phi đã lµm nh÷ng viÖc g× t¹i Cæ Thµnh? Nhận xét về con người của Trương Phi qua nh÷ng viÖc lµm trªn?. II. §äc- hiÓu 1.§äc 2.T×m hiÓu v¨n b¶n. a. Hình tượng nhân vật Trương Phi: - Trương Phi vay lương thực-> đuổi quan huyện,cướp ấn thụ-> chiếm thành. -> cương trực, nóng nảy, không chịu khuÊt phôc.. (So s¸nh gièng víi nh©n vËt Ng« Tö V¨n) - Khi nghe tin. Có thể nói việc Trương Phi chiếm Cổ Thành là một cơ sở để chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ đầy kịch tính với người anh em kết nghÜa cña m×nh.. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ai là người vào thành báo tin Quan Công đến cho Trương Phi? Mục đích?. + Tôn Càn báo tin-> mời Trương Phi ra đón Quan Công và hai chị dâu.. + Hành động : chẳng nói chẳng rằng, mÆc ¸o gi¸p, v¸c m©u, lªn ngùa,dÉn Khi nghe b¸o tin Quan C«ng ®­a hai chÞ d©u qu©n, ®i t¾t đến Trương Phi đẫ có hành động gì?  không phải là hành động vui mừng của anh em ra đón nhau mà Nhận xét về hành động này của Trương Phi? là hành động của một dũng tướng ra trËn quyÕt chiÕn. - Khi gi¸p mÆt. + Cử chỉ, điệu bộ : mắt trîn tròn xoe, T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ cö chØ, ®iÖu bé vµ râu hùm vểnh ngược, hò hét như sấm hành động của Trương Phi khi giáp mặt với + Hành động : múa xà mâu, chạy lại Quan C«ng? đâm Quan Công. Nhậ xét về cử chỉ, điệu bộ và hành động đó?. Trương Phi đã nói những gì với Quan Công?. Nhận xét về cách nói năng của Trương Phi? Mục đích? Ai là người thanh minh cho Quan Công?. Phản ứng của Trương Phi trước những lời thanh minh trªn? Vậy cơ sở nào để Trương Phi bác bỏ những lêi thanh minh trªn cho Quan C«ng? Trương Phi khinh ghét con người phụ nghÜa béi b¹c hµng Tµo trong Quan C«ng; cµng kh«ng thÓ chÊp nhËn con người xấu xa như thế. Lop11.com.  m¹nh mÏ, nãng n¶y, quyÕt liÖt muèn giÕt Quan C«ng. + Lêi nãi : mày đã bội nghĩa, gặp tao mµy bá anh hµng Tµo, tao quyÕt liÒu sèng chÕt giÕt th»ng phô nghÜa  nãi n¨ng lç m·ng, gay g¾t -> kÕt téi Quan C«ng béi nghÜa, hµng Tµo + Sù thanh minh. Cam,Mi phu nhân : tạm nương mình, bất đắc dĩ. Tôn Càn : cốt để tìm tướng quân. -> minh oan cho Quan C«ng -> Trương Phi : hai chị bị lừa đấy, nó đâu có tốt bụng, bắt ta-> đổ thêm dầu vµo löa-> cµng kh«ng tin. + C¬ së kÕt téi : trung thÇn chÞu chÕt không chịu nhục ; có lẽ đâu đại trượng phu l¹i thê hai chñ  Trương Phi rất hiểu đạo lý của c¸c bËc trung thÇn-> kh«ng thÓ chÊp nhËn hai lßng..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Lí lẽ của Trương Phi càng có cơ sở khi xuất hiÖn nh©n vËt nµo? Lêi nãi nµo buéc téi khiÕn cho Quan C«ng kh«ng thÓ minh oan? Hành động tiếp theo của Trương Phi? Khi Quan Công thanh minh sẽ chém tướng Tào để minh oan thì Trương Phi đã đặt ra ®iÒu kiÖn g×? (Liên hệ nàng Xita nhảy vào giàn lửa để chứng minh phẩm chất của mình trước Rama.) Nhận xét về điều kiện đặt ra cho Quan C«ng?. - Khi Sái Dương xuất hiện. + Lêi nãi : kh«ng ph¶n qu©n m·.., b©y giê cßn chèi..  tăng thêm sự tin tưởng Quan Công đã phản bội + Hành động : múa xà mâu hăm hở đâm Quan C«ng. + Điều kiện : đánh ba hồi trống phải chém được tướng Tào  thêi gian qu¸ ng¾n, qu¸ khã kh¨n-> thö th¸ch lßng trung cña Quan C«ng. - Khi hiÓu ra mäi chuyÖn. Nghe lêi kÓ cña hai chÞ d©u -> khóc, thụp lạy Vân Trường. -> giµu t×nh c¶m vµ phôc thiÖn.. Thái độ của Trương Phi khi rõ chuyện? NhËn xÐt? Nhận xét của em về nhân vật Trương Phi qua ®o¹n trÝch? Con người Trương Phi thẳng như làn tên bắn, sáng như tấm gương soi.. Lop11.com. Tóm lại : Trương Phi là người cương trực, trung nghĩa, nóng nảy đến thô lỗ mµ l¹i thËn träng, kh«n ngoan, hÕt lßng phôc thiÖn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>