Giáo án môn Tin học 10 - Bài toán và thuật toán (tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: ... – 09 - 2009. Ngày dạy: ...................- 2009. Tiết thứ 10 (Theo PPCT). Người soạn: Nguyễn Thị Thúy Hằng. Tên bài soạn: bµi to¸n vµ thuËt to¸n (TiÕp) I. Môc tiªu * KiÕn thøc: - Hiểu đúng đắn khái niệm thuật toán trong tin học - HiÓu kh¸i niÖm thuËt to¸n * KÜ n¨ng: - Xác định được các thành phần của bài toán và biết cách diễn tả thuật toán bằng 2 cách liệt kê và sơ đồ khối. * Thái độ: - Yªu thÝch m«n häc, h¨ng h¸i ph¸t biÓu c¸c ý kiÕn x©y dùng bµi. II. Träng t©m bµi - Kh¸i niÖm bµi to¸n, thuËt to¸n . III. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, phÊn, bµi tËp cñng cè - Häc sinh: S¸ch gi¸o khoa tin häc 10, s¸ch bµi tËp tin häc 10, vë ghi bµi - Phương tiện: máy tính IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định tổ chức lớp (Thời gian 1 phút) - Lớp trưởng báo cáo sĩ số - GV: Quan s¸t líp, kiÓm tra t×nh h×nh chung cña líp, ghi sÜ sè líp 2. KiÓm tra bµi cò: (Thêi gian: 4 phót) Câu 1: Cho biết khái niệm về chương trình? * H×nh thøc thùc hiÖn: GV: Yªu cÇu HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái. Häc sinh kh¸c nhËn xÐt. GV nhËn xÐt đánh giá và cho điểm. Chương trình là một dãy các lệnh, mỗi lệnh là một chỉ dẫn cho biết điều mà máy tÝnh cÇn thùc hiÖn. 3. Néi dung bµi míi Hoạt động 1: Giáo viên dẫn chứng từ bài toán trong toán học và từ đó giúp học sinh hiÓu bµi to¸n tin häc Néi dung cÇn ghi b¶ng: Bài toán tin học là một vấn đề cần máy tính giải quyết. Cần quan tâm đến 2 vấn đề bài toán tin học: 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - §­a vµo m¸y tÝnh th«ng tin g×? (Input) - M¸y tÝnh sÏ ®­a ra th«ng tin g×? (Output) Thµnh phÇn cña bµi to¸n: - Input (Đầu vào): Những thông tin đã có; - Output (§Çu ra): Nh÷ng th«ng tin cÇn t×m tõ Input. TG. 20’. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. - GV: Để viết được chương trình cho máy tính thùc hiÖn ta cÇn biÕt thÕ nµo lµ thuËt to¸n vµ bµi to¸n. GV cã thÓ ph¸t vÊn: “Trong to¸n häc em HS: Là vấn đề yêu cầu con người hiÓu bµi to¸n lµ g×?” gi¶i quyÕt. + Trong toán học ta nhắc nhiều đến khái niệm “Bài toán” và ta hiểu đó là những việc mà con người cần phải thực hiện sao cho từ những dữ kiện đã có (giả thiết) phải tìm ra hay chứng minh một kết quả nào đó (kết luận). VD: Trong nhà trường có phần mềm qu¶n lý häc sinh, nÕt ta yªu cÇu ®­a ra nh÷ng HS có điểm trung bình từ 7 trở lên, đó là bài to¸n. Hay lµ yªu cÇu cho m¸y ®­a ra kÕt qu¶ của một phép tính, đó cũng là bài toán. GV hái: :VËy bµi to¸n tin häc lµ g× ?”. Là vấn đề cần máy tính giải quyết. - Khi máy tính giải bài toán cần quan tâm đến 2 yÕu tè: + Xác định dữ kiện ban đầu và kết quả cần Học sinh xác định các thành phần t×m hay th«ng tin ®­a vµo m¸y (Input) cña bµi to¸n + Cho biÕt kÕt qu¶ cã d¹ng d÷ liÖu g× ( sè, VD1: T×m ¦CLN cña hai sè h×nh ¶nh, v¨n b¶n,…) hay th«ng tin muèn lÊy nguyªn M, N tõ m¸y (Output) Input: Số nguyên dương M, N * VD: Xác định Input và Ouput của các bài Output: ¦CLN cña hai sè to¸n: - T×m USCLN cña 2 sè M, N. VD2: Giải phương trình bậc hai. - Giải phương trình bậc hai. Input: C¸c sè thùc a, b, c (a<>0). - KiÓm tra xem n cã ph¶i lµ mét sè nguyªn Output: sè thùc x tho¶ m·n ax2 + bx + c = 0 hoÆc th«ng b¸o “v« tè hay kh«ng nghiÖm”. Input: Sè nguyªn N Ouput: “N lµ mét sè nguyªn tè” hoÆc “N kh«ng lµ sè nguyªn tè” 2 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 2: Từ bài toán tin học giáo viên đưa ra cách giải quyết ban đầu của bµi to¸n chÝnh lµ x©y dùng thuËt to¸n. Néi dung cÇn ghi b¶ng: - Khái niệm: Thuật toán để giải một bài toán là một dãy hữu hạn các thao tác được sắp xếp theo một trình tự xác định sao cho sau khi thực hiện dãy thao tác Êy tõ Input cña bµi to¸n ta cã ®­îc Output cÇn t×m. - Hai cách biểu diễn thuật toán: Liệt kê và sơ đồ khối. TG 15’. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Th«ng qua kh¸i niÖm bµi to¸n. Gi¸o viªn dÉn dắt đến khái niệm thuật toán. Ví dụ như việc nấu cơm, bao gồm các bước Học sinh trình bày cách nấu cơm. vo gạo, cho nước vào nồi, đặt lên bếp, đun đến khi sôi, …. Cơm chín thì dừng lại. Bao gồm hữu hạn các bước được sắp xếp theo một trình tự nhất định, và khi thực hiện xong các bước đó ta có được cơm chín. Từ đó GV đưa ra khái niệm thuật toán và làm vÝ dô 2: ThuËt to¸n t×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña 2 HS lên bảng trình bày các bước sè nguyªn M, N lµm. Gäi HS lªn b¶ng víi yªu cÇu “Em h·y m« t¶ các bước để máy tính hiểu cách tìm giá trị lớn B1: Nhập 2 số nguyên M và N nhất của hai số nguyên trên”, sau đó sửa sai B2: Nếu M > N thì max  M cho HS để có được cách mô tẻ thuật toán theo B3: max  N c¸ch thø nhÊt lµ liÖt kª. B4: Th«ng b¸o max Từ đó chỉ ra cách thứ 2 là sử dụng các hình khối để diễn tả các thao tác nhập, xuất, gán, NhËp N, M so sánh … trong sơ đồ khối. NhËp, xuÊt d÷ liÖu BiÓu thøc. §. thao t¸c so s¸nh. Trình tự các bước. Max  M. Từ đó gọi HS lên bảng chuyển thuật toán đã viết trên sang sơ đồ khối. Chỉnh sửa và hoàn thiện sơ đồ. 3 Lop10.com. S. M>N?. Max  N. Th«ng b¸o Max.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4. Cñng cè (Thêi gian 3 phót) Nhấn mạnh lại khái niệm bài toán và xác định Input, Ouput của bài toán. 5. Bµi tËp vÒ nhµ (Thêi gian 2 phót) 1. Nªu Input vµ Ouput cña c¸c bµi to¸n sau: - Giải phương trình: ax + b = 0 - KiÓm tra mét sè lµ sè ch½n hay sè lÎ - KiÓm tra xem 3 sè bÊt kú cã ph¶i lµ 3 c¹nh cña mét tam gi¸c hay kh«ng. V. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 4 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>