Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (271.86 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Bài 1: Mệnh đề và mệnh đề chứa biến (2t) Ngµy so¹n: 10/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 1 I-Môc tiªu: Gióp häc sinh . * VÒ kiÕn thøc . - Nắm được khái niệm mệnh đề, nhận biết được một câu, có phải là mệnh đề hay không. - Nắm được các khái niệm mệnh đề phủ định, kéo theo, tương đương. - Biết khái niệm mệnh đề chứa biến * VÒ kü n¨ng . - Biết lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề, mệnh dề kéo theo và mệnh đề tương đương từ 2 mệnh đề đã cho và xác định được tính Đ-S của các mệnh đề này. + Biết chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề + BiÕt sö dông c¸c ký hiÖu vµ trong cv¸c suy luËn to¸n häc. + Biết cách lập mệnh đề phủ định của 1 mệnh đề có chứa ký hiệu và * Về thái độ: - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. II- Chuẩn bị phương tiện dạy học. - ChuÈn bÞ b¶ng phô - Chuẩn bị đề phát cho học sinh III- Phương pháp: Phương pháp vấn đáp gợi mở thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV- TiÕn tr×nh tæ chøc bµi häc: Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Mệnh đề là gì? HĐ1: Giáo viên nêu ví dụ cụ thể nhằm để học sinh nhËn biÕt kh¸i niÖm. H: §óng hay sai? TL:- Tr¶ lêi VD1. VD1: a. HN là thủ đô của VN b. 27 chia hÕt cho 5 c. Có sự sống ngoài trái đất VD2: a. Hôm nay trời đẹp quá ! - Tr¶ lêi VD2 b. ChÞ ¬i mÊy giê råi Từ 2VD trên giáo viên đưa ra khái niệm mệnh đề -HS đưa ra khái niệm mệnh đề H: Hãy phát biểu khái niệm mệnh đề * Giáo viên nhấn mạnh khái niệm mệnh đề: - Mệnh đề có thể chưa biết nó đúng hay sai nhưng chắc chắn có thể đúng và sai không thể vừa đúng, vừa sai. H: Câu hỏi, câu cảm thán có phải mệnh đề không? - HSTl: kh«ng GH: Nêu 2 ví dụ các câu là mệnh đề, các câu không là mệnh đề. 2. Mệnh đề phủ định. H§2: VD3: An vµ B×nh tranh luËn víi nhau - HS lấy vd 1 mệnh đề B×nh nãi: " 2003 lµ sè nguyªn tè" - Phát biểu mệnh đề phủ định An nãi : "2003 kh«ng ph¶i lµ sè nguyªn tè" - Xét tính đúng, sai của mệnh đề và Từ đó: phủ định trong mệnh đề A là mệnh đề ký hiệu mệnh đề phủ định. A sao cho: Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 1.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. A đúng khi A sai A sai khi A đúng.. * GV gọi 2 HS lên bảng, 1em phát biểu 1 mệnh đề, em kia phát biểu mệnh đề phủ định của mệnh đề đó. y: Mệnh đề p có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau. 3. Mệnh đề kéo theo và mệnh đề đảo: H§3: VD4: Xét mệnh đè : "Nếu An vượt đèn đỏ thì An vi ph¹m luËt giao th«ng" - Mệnh đề có dạng: "Nếu P thì Q và đgl mẹnh đề kéo theo <k.h: P Q> HĐ4: Cho 2 mệnh đề P = em cè g¾ng häc tËp Q = em sÏ thµnh c«ng - Tính đúng sai của mệnh đề P Q. + Nếu P đúng, Q sai thì P Q sai + Đúng trong cá trường hợp còn lại H: Xét đúng Đ-S trong trường hợp P sai, Q đúng. H: Phát biểu mệnh đề P Q và xét tính đúng, sai cña nã. a) P = 50 10 Q = 50 5 b) P = 2002 lµ sè ch½n Q = 2002 4 c) P = 1+1 = 4 Q = 1+3 = 5 H: Hãy phát biểu mệnh đề Q P. G: Mệnh đề QP đgl mệnh đề đảo của mệnh đề PQ. 4. Mệnh đề tương đương. - Mệnh đề có dạng: "P nếu và chỉ nếu Q" và "P khi và chỉ khi Q" đgl mệnh đề tương đương, k.h: P Q. -\ Mệnh đề P Q đúng khi : + P Q và Q P đều đúng + P, Q cùng đúng và sai trong các trường hợp còn lại * Cñng cè kh¸i niÖm m®, m®p®, m®kt, m®t®. VD: XÐt c©u : " n 3", n z Ta cha khẳng định được tính đ,s của câu này. Tn, với mỗi giá trị n z cho ta 1 mệnh đề. H: Lấy 2 ví dụ cụ thể để được 1 mệnh đề đúng, 1 mệnh đề sai. Các câu kiểu như câu , gọi là những mệnh đề chứa biến.. - Lập mệnh đề đúng.. - HS nêu tính đúng sai của mệnh đề kéo theo trong các trường hợp còn lại.. - HS phát biểu mệnh đề Q P. - Lµm bµi tËp 1,2,3 SGK * Mệnh đề chứa biến P(x) là 1 câu khẳng định rằng phâ tử x nằm trong 1 TXĐ X nào đó, có tính chất P. khi cho x lgt C«ng ty Cæ phÇn xi m¨ng Bỉm Sơn x=x0 thì P(x) do đó P(x) là mệnh đề TL: Víi n = 4; "4 3" m® sai Với n = 6: mđ "6 3" đúng TL: Q (1;2) : "mđ "2> 1 -3" đúng Q (-1; 0) : m® : "0> 4-3" sai - Lµm H4.. 6. C¸c ký hiÖu vµ . a. Ký hiÖu Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 2.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Cho mđcb P(x) với x X. Khi đó khẳng định: xX : P(x) đúng "or" P(x) đúng, xX (1) là 1 mệnh đề. H: Hãy xét tính đúng, sai của . TL: đúng nếu với x bk X : P(x) 0 " : víi mäi " đúng sai nÕu cã x0X : P(x) sai H: Phát biểu mệnh đề " xZ, P(n) VD: Xét tính đúng sai của các mệnh đề sau: a) Cho mệnh đề chứa biến P(x) : "x2 - 2x -2> 0" với x - nđ: "xX thì "x2 - 2x -2> 0" sai vì lµ sè thùc x= 0 thì P(o) = "-2> 0" là mệnh đề sai. - Mệnh đề: "xX: x2nơtron 0" đúng. - Víi sè nguyªn th× n(n+1) lµ sè bá - mệnh đề sai. b) Ký hiÖu Cho mệnh đề chứa biến P(x) với x X. Khi đó, khẳng định : x X, P(x) "or" x X, P(x) 7. Mệnh đề phủ định của mệnh đề có chứa ký hiệu , . VD: Mệnh đề phủ định của mệnh đề "nN, 22n +1 lµ sè z tè. lµ "nN, 22n +1 kh«ng ph¶i lµ sè z tè. * Cho mđcb P(x) với xX. Mệnh đề phủ định của mệnh đề : "xX, P(x)" lµ : "x X, P(x) " H: Ngược lại hãy phủ định mệnh đè : "Một số động - Tất cả các động vật đều di chuyển ®îc . vËt kh«ng di chuyÓn ®îc" - Lµm H7. * Mệnh đề phủ định của md: "xX, P(x)" "x X, P(x) " Cñng cè: - Nhắc lại kiến thức của mệnh đề chứa biến. - Lµm bµi tËp 4,5 SGK.. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 3.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học (2t) Ngµy so¹n 10/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 3 I-Môc tiªu: * VÒ kiÕn thøc. - Gióp häc sinh hiÓu râ mét sè suy luËn to¸n häc. - Nắm vững phương pháp chứng minh trực tiếp và chứng minh phản chứng - Phân biệt đượec giá trị thuận của định lý. * Về kỹ năng: Chứng minh được một số mệnh đề bằng phương pháp phản chiếu * Về thái độ: - Rèn luyện tư duy, logic toán học - RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. II- Phương pháp: - Phương pháp vấn đáp gợi mở thông qua các hoạt động tư duy. IV- TiÕn tr×nh bµi häc: 1. KiÓm tra bµi cò: HĐ1: Cho 2 mệnh đè : P: "n lµ sè tù nhiªn lÎ " Q: " n1-1 chia hÕt cho 4" Hãy phát biểu mệnh đề kéo theo P Q (1) Xét tính đúng, sai của mệnh đề. 2. Bµi míi: HĐ2: Định lý và chứng minh định lý . Hoạt động của GV Hoạt động của HS Gv: Định lý là một mệnh đề đúng. Nhiều định lý được phân biệt dưới dạng : xX, P(x) Q(x) (*) P(x),Q(x); Mệnh đề chứa biến: X là 1 tập hợp - Là 1 định lý H: Mệnh đề PQ vừa xét có phải là định lý kh«ng? H: Nêu vd 1 định lý không có cấu trúc trên. - Cã vè è sè nguyªn tè. Gv: Trong nhiều trường hợp phân biệt định lý không có lượng từ "với mọi" nhưng ta phải ngầm hiểu là có lượng từ "với mọi" trong đó. Chẳng hạn ở VD1 ta ph¶i ngÇm hiÓu: "víi mäi sè nguyªn n, nÕu n lµ sè lÎ th× n2-1 4 ". H: Hãy phân biệt định lý sau có sử dụng lượng từ : - Với mọi số nguyên n, nếu nơtron 3 thì "víi mäi" : "n 3 th× n2 9" n2 9" Gv: Chứng minh định lý dạng (*) là dùng suy luận và những kiến thức đã biết để khẳng định rằng mệnh đề (1) đúng. H: Để chứng minh (1) đúng, ta cần chứng minh như - xX mà e(x) đ thì Q(x)đ thÕ nµo? - n lµ sè TN lÎ tuú ý. H: Hãy chứng minh định lý (1) bằng cách trực tiếp n = 2k+1, k N. n2 -1 = 4k k+1) 4( ) Gv: Đôi khi chứng minh tương đương 1 định lý gặp khác ta sẽ dùng phương pháp gián tiếp, phương ph¸p gi¸n tiÕp hay ®îc dïng lµ chøng minh ph¶i chứng. Phép CMPC gồm các bước: - Giả sử x0 X: P(x0) đúng và Q(xo) < mđ (1) là mệnh đề sai). Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 4.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. - Dùng suy luận và kiến thức đã biết để mâu thuÉn . H: "Trong mặt phẳng cho a //b, khi đó mọi đường th¼ng c¾t a th× sÏ c¾t b". H: Hãy xác định P(x) , Q(x) , X. - X: mp, P(x) : a//b , cxa Q(x): c c¾t b. H: H·y nªu gi¶ thiÕt ph¶n chøng . Gi¶ sö ®êng th¼ng c, c c¾t a nhng c//b. Qua M cã 2 ®êng th¼ng ph©n biÖt a,c H: Gäi M = a c. Qua ®iÓm M cã bao nhiªu ®êng cïng song song víi c. th¼ng ph©n biÖt cïng song song víi b. H: KL trên mâu thuẫn với kiến thức đã học nào? - Mâu thuẫn với tiêu đề Ơclot. H: CM định lý: " n, nếu 3n+2 là số lẻ thì n là số - Gi¶ sö n. N mµ 3n0 +2 lµ sè lÎ lẻ" bằng phương pháp pc. nhng n lµ sè ch½n n¬tron=2k (kN) 3n+2=2(k+1) ch½n. Mtgtbt. HĐ3: Điều kiện cần và điều kiện đủ. H: Nêu gt & kl của định lý: "Nếu n là số tn lẻ thì n2 - 1 4 ". H: §Þnh lý trªn cã d¹ng : " xX, P(x) Q(x)". VËy trong 2 m®cb P(x), Q(x), ®©u lµ gt ®©u lµ kl?. G: còn được phát biểu: "P(x) là điều kiện đủ để có Q(x)", "Q(x) là điều kiện để có P(x). H: Sö dông thuËt ng÷ "®iÒu kiÖn cÇn", "®iÒu kiÖn đủ" để phát biểu định lý: n 24 thì n 8 " - Yªu cÇu HS lµm H2. - Gt: n lµ sè tn lÎ KL: n2 - 1 4 ". - P(x) : gt Q(x) : kl - "n 24 là điều kiện dủ để có n 8" - n 8 là điều kiện cần để có n 24" - P(x) "n 24" Q(x) "n 8". HĐ4: Định lý đảo, điều kiện cần và đủ . H: Hãy xét mệnh đề đảo của định lý xX, Q(x) P(x) (2) G: Nếu mệnh đề (2) đúng thì đgl định lý đảo của định lý đgl định lý thuận. Định lý thuận và định lý đảo gộp thành định lý: " xX, P(x) Q(x)" - Điềukiện cần và đủ để n2 chia 3 dư 1 H: Cho định lý: xZ+, n / 3 n2 chia 3 dư 1. Sử dụng thuật ngữ điều kiện cần và đủ để phân biệt là số z+ n /3 . định lý trên. Cñng cè: - Qua bài học cần nắm được 2 phương pháp chứng minh định lý, biết sử dụng thuật ngữ "điều kiện cần", "điều kiện đủ" trong các phát biểu toán học. - Lµm bµi tËp 6 11 / SGK.. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 5.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Bài tập: áp dụng mệnh đề vào suy luận Toán học Ngµy so¹n 10/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 4 I-Môc tiªu: 1. VÒ kiÕn thøc . Biết cách giải các bài toán áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học. 2. VÒ kü n¨ng . Thành thạo các bước áp đụng mệnh đề vào suy luận toán học. Vận dụng các định lý và chứng minh định lý - điều kiện cần và đủ - định lý đảo, điều kiện cần và đủ. 3. Về tư duy và thái độ . Hiểu được bản chất các bước áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học. BiÕt uy l¹ vÒ quen. CÈn thËn, chÝnh x¸c BiÕt ®îc to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn. II- TiÕn tr×nh bµi häc: 1. KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi: Sử dụng thuật ngữ "điều kiện đủ" để phát biểu định lý "nếu a và b là 2 số hữu tỷ thì tổng a vµ b còng lµ sè h÷u tû. Hướng dẫn học sinh trả lời: Điều kiện đủ để tổng a +b là số hữu tỷ là cả 2 số a và b đều bị hữu tû. Thấy có thể đặt câu hỏi đây có phải là điều kiện cần hay không ? Đưa ví dụ để chứng minh. Tr¶ lêi: §©y kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn cÇn vÝ dô: a= 2 1 ; b = 1 - 2 thì a +b = 2 là số hữu tỷ. Nhưng a và b đều là những số vô tỷ. 2. Néi dung bµi gi¶ng: Bài toán 1: Hãy sử dụng thuật ngữ "Điều kiện cần và đủ" để phát biểu định lý "Một từ giác nội tiếp được trong 1 đường tròn khi và chỉ khi tổng hai góc đối diện của nó là 1800". Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Sắp xếp các ngôn ngữ để phát hiểu định lý - Gợi ý HS cách phát biểu sao cho chính xác. - Söa lçi cho häc sinh, nh÷ng ý tõ, ng÷ cha cho chÝnh x¸c - Điều kiện cần và đủ để tứ giác nội tiếp chính xác. ®îc trong mét ®êng trßn lµ tæng 2 gãc đối diện của nó bằng 1800 Bµi to¸n 2:. H·y ®iÒn dÊu "x" vµo « thÝch hîp trong b¶ng sau. C©u Không là mệnh đề Mệnh đề đúng 4 2 -1 chia hÕt cho 5 x 153 lµ sè nguyªn tè Cấm đá bóng ở đây! X B¹n cã m¸y tÝnh kh«ng X ?. Mệnh đề sai x. Hoạt động của học sinh: Điền dấu "x" vào các ô sao cho đúng. Hoạt động của giáo viên: Hướng dẫn, gợi ý cho học sinh hiểu được thế nào là mệnh đề ? Mệnh đề đúng? mệnh đề sai? giúp cho học sinh điền vào các ô cho đúng. Bài toán 3: Cho từ giác ABCD xét hai mệnh đề P: "Tứ giác ABCD có tổng hai góc đối là 1800" Q: "Tøc gi¸c ABCD lµ tø gi¸c néi tiÕp " Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 6.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Hãy phát biểu mệnh đề: P Q và cho biết mệnh đề này là đúng hay là sai. Hoạt động của học sinh: Phát biểu mệnh đề P Q và phát hiện được mệnh đề này là đúng hay lµ sai. " P Q: "Nếu tứ giác ABCD có tổng 2 góc đối là 1800 thì tứ giác đó nội tiếp trong một đường tròn ". Và mệnh đề này là một mệnh đề đúng. Hoạt động của giáo viên: Hướng dẫn, chỉnh sửa chữa chỗ sai sót của học sinh: "Chú ý: Phát biểu mệnh đề: "Nếu .... thì ...." Bài toán 4: Nêu mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề sai. a) Mọi học sinh trong lớp em đều thích môn toán. b) Cã mét häc sinh trong líp em cha biÕt sö dông m¸y tÝnh. c) Mọi HS trong lớp em đều biết đá bóng d) Cã mét HS trong líp em cha bao giê ®îc t¾m biÓn. Hoạt động của HS: Nắm được mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề. Trên cơ sở phát triển các mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề trên. Hoạt động của GV: Gọi từng học sinh lên phát biểu từng mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề trên. a) Cã mét häc sinh trong líp em kh«ng thÝch m«n to¸n. b) Mọi học sinh trong lớp em đều biết sử dụng máy tính. c) Có một HS trong lớp em đều biết chơi đá bóng d) Mäi HS trong líp em cha bao giê ®îc t¾m biÓn. Bài toán 5: CHo ABC và đường trung tuyến AM. Xét 2 mệnh đề O: "Tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A" Q: "Trung tuyÕn AM b»ng nöa c¹nh BC" a) Phát biểu mệnh đề P Q và cho biết mệnh đề này đúng, sai? b) Phát biểu mệnh đề P Q và cho tiết mệnh đề này đúng, sai? Hoạt động của HS Hoạt động của GV Phát biểu mệnh đề và khẳng định các mệnh Giao bài tập cho học sinh. Hướng dẫn và đề ấy là đúng hay là sai. kiểm tra các mệnh đề mà HS phát biểu. Học sinh phát biểu các mệnh đề : Söa ch÷a kÞp thêi c¸c sai lÇm mµ HS m¾c a) Nếu ABC đã cho vuông tại A thì trung phải . tuyÕn AM b»ng nöa c¹nh BC" Mệnh đề này đúng b) " ABC đã cho vuông tại A nếu và chỉ nếu trung tuyÕn AM b»ng nöa c¹nh BC . Mệnh đề này đúng. III. Cñng cè vµ bµi tËp vÒ nhµ. * Hoạt đọng của thầy : Tổng hợp hệ thống toàn thể các kiến thức mệnh đề, và áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học. Mệnh đề, phủ định của mệnh đề. * Bµi tËp vÒ nhµ : Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i trong s¸ch gi¸o khoa. -------------------------------------------------------------------. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 7.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. LuyÖn tËp (1t) Ngµy so¹n: 10/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 5 I-Môc tiªu: Gióp häc sinh * VÒ kiÕn thøc . - Cñng sè, kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ : + Mệnh đề, mệnh đề chứa biến + áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học. * VÒ kü n¨ng. - Biết lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề, mệnh dề kéo theo và mệnh đề tương đương từ 2 mệnh đề đã cho và xác định được tính Đ-S của các mệnh đề này. * Về thái độ: - Rèn luyện kỹ năng phát biểu mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo . - Rn luyện kỹ năng phát biểu mệnh đề có chứa lượng từ "mọi", "tồn tại". mệnh đề phủ định của mỗi mệnh đề đó. * Về tư duy và thái độ: + RÌn luyÖn t duy logic + Hiểu được nét đẹp của toán hòc. II- bị phương tiện dạy học. - PhiÕu TNKQ III- Phương pháp: - Phát hiện và giải quyết vấn đề kết hợp phân chia nhóm. IV- TiÕn tr×nh bµi häc . 1. KiÓm tra bµi cò : Lång vµo c¸c bµi tËp. 2. Bµi míi : 1. §iÒn dÊu x vµo « thÝch hîp trong b¶ng. C©u KLM§ M§§ M§S Kh«ng ®îc ®i qua lèi nµy ! pt: x2 + 3x + 5 = 0 cã nghiÖm 4+x=5 16 chia 3 d 1 327 3 B¹n cã compa kh«ng? 2. Kh«ng lµ mÖnh C©u Mệnh đề đúng Mệnh đề sai đề 24 - 1 chia hÕt cho 5 x 153 lµ sè nguyªn tè x Cấm đá bóng ở đây ! X B¹n cã m¸y tÝnh kh«ng? X 3. a) Tứ giác ABCD đã cho không phải là hình chữ nhật. b) 9801 không phải là số chính phương. 4. Mệnh đề P Q : "Nếu tứ giác ABCD có tổng hai góc đối là 1800 thì tứ giác đó nội tiếp trong một đường tròn". Mệnh đề đúng. 5. Mệnh đề P Q: "Tam gáic ABC là tam giác vuông tại A" và mệnh đề Q: "tam giác ABC có AB2 + AC2 = BC2. 6. a) Đúng ; b) đúng; c) Sai; d) Sai ; e) Đúng ; g) Sai Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 8.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. 7 a) Cã mét häc sinh trong líp kh«ng thÝch m«n To¸n. b) Mọi học sinh trong lớp em đều biết sử dụng máy tính. c) Có một học sinh trong lớp em không biết chơi đá bóng. d) Mọi học sinh trong lớp em đều đã được tắm biển. 8. a) Đúng . Mệnh đề phủ định "x R, x2 1". b) Đúng, vì với n = 0 thì n(n+1) =0 là số chính phương. Mệnh đề phủ định "nN, n(n+1) không là số chính phương". c) Sai. Mệnh đề phủ định "x R, (x-1)2 = x- 1". d). Đúng. Thật vậy, nếu n là số tự nhiên chẵn, khi đó n=2k (kN), suy ra n2 +1 = 4k2 +1 không chia hết cho 4. Nếu n là số tự nhiên lẻ, khi đó n=2k+1(kN)+, suy ra n2 +1= 4(k2 +k)+2 cũng kh«ng chia hÕt cho 4. Mệnh đề phủ định " x R, n2 + 1 chia hết cho 4". 9. Câu trả lời đúng là (B) 10. Câu trả lời đúng là (A). Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 9.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. TËp hîp vµ c¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp (1t) Ngµy so¹n: 20/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 6 I. Môc tiªu 1. VÒ KiÕn thøc: HiÓu ®îc kh¸i niÖm tËp con, 2 tËp hîp b»ng nhau. 2. VÒ kü n¨ng. - BiÕt c¸ch cho 1 tËp hîp b»ng 2 c¸ch - BiÕt biÓu diÔn tËp con cña tËp sè thùc trªn trôc sè. - Biết dùng ký hiệu tập hợp để diễn tả các điều kiện bằng lời của bài toán và ngược lại. - Biết sử dụng bđvcn để biểu diễn quan hệ giữa các tập hợp. - Biết xác định 1 trường hợp là tập hợp con của 1 trường hợp khác. 3. Về tư duy: Biết tư duy linh hoạt khi dùng các cách khác nhau để cho một tập hợp. 4. Về thái độ: Rèn luyện tính cẩn thận, chính xác. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh . 1. Thực tiễn: Học sinh đã làm quen với khái niệm tập hợp... ở lớp 6. 2. Phương tiện: III. Phương pháp . Chủ yếu là phương pháp vấn đáp gợi mở, phát hiện và giải quyết vấn đề kết hợp phân chia nhãm. IV. TiÕn tr×nh tiÕt häc. H§1: TËp hîp Hoạt động của thầy Hoạt động của trò H§tp1: 1H: Nªu mét sè vÝ dô vÒ tËp hîp - HS nªu vÝ dô H: Hãy nêu đối tượng trong mỗi tập hợp h. Gv: Các đối tượng trong mỗi tập hợp là phân tử của tập hợp đó. Ph©n tö a X (thuéc tËp hîp X) a X (kh«ng thuéc tËp hîp X) Hđtp2: H: Có bao nhiêu cách xác định 1 tập hợp + Cã 2 c¸ch: LiÖt kª c¸c ph©n tö cña trường hợp. Chỉ ra tính chất đặc trưng cho c¸c ph©n tö cña tËp hîp . H: Yªu cÇu häc sinh lµm H1 Gv: Chó ý cho HS c¸ch viÕt tËp hîp { } +A={K,H,O,N,G,I,Q,U,Y,§C,L,A,P,T} + Theo c¸ch chØ ra : H: Yªu cÇu HS lµm H2 + A = {3;4;5;... 19;20} H: Tập hợp A (gt cho) được xác định theo cách nµo? + B= { nZ) n 15, n 5} H®tp3: Cñng cè H: ViÕt c¸c tËp hîp sau b»ng c¸ch chØ ra tÝnh chÊt + A = {nNn 2, n 10} đặc trưng cho các phân tử của nó. A = {0;2;4; 6;8;10} H: H·y liÖt kª c¸c ph©n tö cña tËp hîp + A = {2;3;4;5} * 2 + B và C không có phân tử nào vì phương A = { nN 3 < n < 30} tr×nh : x2 - x+ 1 = 0 VN vµ x2 + 5x + 6 = 0 B = [x R x2 - x + 1 = 0 } cã 2 nghiÖm x= - 2,x = - 3 N. C= x N x2 + 5x + 6 = 0 } H®tp4: Kh¸i niÖm tËp rçng. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 10.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. G: Tập B và C không chứa phân tử nào người ta + Lµ tËp kh«ng chøa ph©n tö nµo. gäi lµ tËp rçng. H: H·y nªu kh¸i niÖm tËp rçng H®2: TËp con vµ tËp hîp b»ng nhau. H: Cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a 2 tËp hîp . + Mọi phân tử của trường hợp A đều là A= { 1;2;3;4 } phân tử của trường hợp B. B = { 1;2;3;4;5;6;7} G: Khi đó ta nói A B + Kh¸i niÖm (SGK0 H: TQ, h·y nªu kh¸i niÖm tËp con + §óng. H: TËp A cã ph¶i lµ tËp con cña A kh«ng ? H: Yªu cÇu häc sinh lµm H3 AB,BA H: Cho 2 tËp hîp A= { n N n lµ béi cña 4 vµ 6} + A B : đúng B = { n N n lµ béi cña 12} B A : đúng H·y kiÓm tra c¸c kl : A = B. G: Khi đó ta nói A = B H: H·y nªu kh¸i niÖm 2 tËp hîp b»ng nhau + Kh¸i niÖm: SGK H: Nêu mệnh đề phủ định của mệnh đề trên. + 2 trường hợp A&B đgl khác nhau nếu có H: yªu cÇu HS lµm H4 1 phân tử của A B & ngược lại + H: Hãy dùng biểu đồ ven để miêu tả tập A B , AB A B B A B A B A H§3: Mét sè tËp con cña tËp hîp sè thùc . Gv đưa ra bảng phụ, hướng dẫn học sinh cách viết + HS lĩnh hội tri thức tËp hîp vµ c¸c biÓu diÔn trªn trôc sè khi biÕt mét tËp con cña tËp sè thùc. + a.4 ; b. 1 ; c. 3 ; d. 2 H: Yªu cÇu häc sinh lµm H6. * 8 * H: Cho tËp R , R+, R , R- . R + R* = { x R x 0} o Hãy viết chúng dưới dạng tập hợp và biểu diễn R+ = { xR x 0 } [ * chóng trªn trôc sè. R + = { xR x > 0 } ( Cñng cè: 1. ViÕt mçi tËp hîp sau b»ng c¸ch liÖt kª c¸c ph©n tö cña nã. a. A= { x R (2x -x2) (2x - 3x - 2) = 0 } b. B = {n N* 3 < x2 < 30 } 2. Cho tËp hîp C= { 2;6;12;20;30} Hãy xác định C bằng cách chỉ ra 1 tính chất đặc tính cho các phân tử của nó.. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 11.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. LuyÖn tËp (2t) Ngµy so¹n: 20/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø:7+8 I- môc tiªu: 1. VÒ kiÕn thøc: - Kh¸i niÖm tËp hîp, tËp con, 2 tËp hîp b»ng nhau. - C¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp, phÐp hîp, phÐp giao, phÐp lÊy phÇn bï, phÐp lÊy liÖu. 2. VÒ kü n¨ng: - Rèn luyện cách tìm tập hợp, giao, phần bù, hiệu của các tập hợp đã cho và mô tả tập hợp tạo thµnh sau khi thùc hiÖn song phÐp to¸n. - Biết sử dụng biểu đề ven để biểu diễn quan hệ giữa các tập hợp và các phép toán trên tập hợp. - Thành thạo kỹ năng tìm hợp, giao, phần bù, hiệu của các tập hợp đã cho và mô tả tập hợp. - Thµnh th¹o kü n¨ng t×m hîp, giao cña c¸c tËp hîp cho dèi d¹ng kho¶ng: 3. VÒ t duy . Hiểu được cách tìm giao, hợp, phần bù, hiệu của các tập hợp được cho dưới mọi hình thức. 4. Về thái độ: - CÈn thËn, chÝnh x¸c,. II- Chuẩn bị phương tiện dạy học. 1, thùc tiÔn _ Học sinh đã được học và làm bài tập về tập hợp và các phép toán trên tập hợp 2, Phương tiện - Chuẩn bị các phiếu học tập hoặc hướng dẫn hoặt động - chuẩn bị bảng các kết quả hoạt động (để treo hoặc chiếu hắt) III Về phương pháp dạy học - Gợi mở vấn đáp - Chia nhãm nhá häc tËp - Ph©n bËc H § c¸c néi dung thu b¶ng IV- TiÕn tr×nh bµi häc . TiÕt 7 Hoạt động 1: Rèn luyện kỹ năng xác định tập con, hai tập hợp bằng nhau. Bµi 1 : (PhiÕu 1) §iÒn dÊu x vµo « trèng thÝch hîp. a) a { a, b} §óng Sai 0 b) {a} {a, b} §óng Sai 0 Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghe, hiÓu nhiÖmvô - Ph¸t phiÕu häc tËp cho HS theo nhãm. - T×m c¸ch thùc hiÖn nhiÖm vô - Gọi 1 HS đứng lên trình bày a, Sai ; b, đúng ? Sửa lại mệnh đề a, để nó trở thành mệnh đề đúng ( a {a, b} Bµi 2: (P2) Cho A lµ tËp hîp c¸c h×nh b×nh hµnh cã 4 gãc b»ng nhau B lµ tËp hîp c¸c h×nh ch÷ nhËt C lµ tËp hîp c¸c h×nh thoi D lµ tËp hîp c¸c h×nh vu«ng H·y nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp nãi trªn. - Nghe hiÓu nhiÖm vô - Ph¸t phiÕu häc tËp cho HS. - Thùc hiÖn nhiÖm vô theo nhãm - Gọi 1 HS đứng lên trình bày - Đưa ra đáp số đúng - GV cñng cè kh¸i niÖm tËp con, 2 tËp hîp b»ng Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 12.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. nhau. A=B ; D C ; D B = A ; D = B C Bµi 3: Cho tËp hîp A = {a,b,c,d}. BiÖt kª c¸c tËp con cña A cã : a) Ba phÇn tö ; b) Hai phÇn tö ; c) Kh«ng qu¸ 1 phÇn tö . - §éc lËp thùc hiÖn nhiÖm vô - Cho HS độc lập suy nghĩ a) {a,b,c} , {a,b,d}, {a,c,d}; {b,c,d} - Gäi HS lªn tr×nh bµy b) {a,b}, {a,c}; {a,d}; {b,c}; {b,d};{c,d} - GV tæng kÕt l¹i b»ng b¶ng ghi kÕt qu¶, lu ý c) [a] , {b}, ¥c} , {®} cách liệt kê để không bị thiếu tập hợp. Hoạt động 2: Rèn luyện kỹ năng tìm hợp, giao, hữu, phân bù của các tập hợp. Bµi 4: Cho A = { 1,2,3,4,5,6,9} B = { 0,2,4,6,8,9}; C = {3,4,5,6,7} H·y t×m A ( B\ C) vµ A B\ C) . Hai tËp hîp nhËn ®îc cã b»ng nhau kh«ng. Hoạt động của HS Hoạt động của GV * HS độc lập thực hiện nhiệm vụ B\ C = { 0,2,8,9} A (B\ C) = { 2,9} A B = { 2; 4;6;9 } (A B) \ C = { 2;9} vËy A (B\ C) = ( A B) \ C. Bµi 5: PhiÕu 3) Cho A vµ B lµ 2 tËp hîp Dùng biểu dồ ven để kiểm nghiệm rằng: a) A \ B) A b) A ( B \A) = c) A (B\ A) = A B. - HS lµm viÖc theo nhãm - GV cho HS lµm viÖc theo nhãm. KÕt qu¶: - Phát giấy trong để HS ghi vào - Cho HS ph¸t biÓu - Cñng cè l¹i kªt qu¶, nhÊn m¹nh tÇm quan trọng của bản đồ ven. Bài 6: Xác định hai tập hợp A và B biết rằng: A\B = {1,5,7,8} ; B \ A = { 2,10}; A B = {3,6,9} - §éc lËp ? H·y biÓu diÔn c¸c mèi quan hÖ trªn b»ng s¬ Suy nghÜ đồ ven. ? Từ đó có kết luận gì ( A\ B) ( A B) = A ? Xác định A, B. ( B \ A) (A B) = B A = {1,3,5,6,7,8,9} B = { 2,3,6,9,10} * Cñng cè: - TËp hîp, tËp ven, hai tËp hîp b»ng nhau. - Các phép toán trên tập hợp, minh hoạ bằng sơ đồ ven. TiÕt 8 Hoạt động 3: Tiếp tục rèn luyện kỹ năng tìm giao, hợp, phần bù của các tập hợp. Bµi 7: Cho 2 nöa kho¶ng A = - 1; 0] ; B [ 0 ; 1). T×m A B. A B vµ CRA. Hoạt động của HS Hoạt động của giáo viên - §éc lËp thùc hiÖn nhiÖm vô - Gv cho HS độc lập suy nghĩ - Gäi HS tr¶ lêi A B = ( - 1; 1) ; A B = { 0} - Tổng kết, lưu ý cách xác định bằng trục số. CRA = ( - ; - 1] ( 0; + ) Bµi 8: Cho A = ( 0;2] ; B = {1;4). T×m CR (A B) vµ CR( S B). Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 13.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Hoạt động của HS Hoạt động của giáo viên - HS độc lập thực hiện nhiệm vụ - Cho HS độc lập suy nghĩ - Gäi HS bÊt kú t¶ lêi * A B = ( 0; 4) - Tæng kÕt (cã b¶ng ghi kÕt qu¶). CR (A B) = ( - ; 0 ] { 4; + ) * A B = { 1;2} CR ( A B) = ( - ; 1) (2 ; + ) Bµi 9 : (phiÕu 4) Cho N = [ - 3; 0) ; M = { - 1 ; 1)N M b»ng tËp hîp nµo sau ®©y: A, { -3 ; -1] ; B , [ - 3; 1) ; C ( 0;1) ; D ( - 1;0) - Häc sinh thùc hiÖn nhiÖm vô theo nhãm . - Gi¸o viªn ph¸t phiÕu häc tËp cho HS. - Đưa ra đáp án đúng B, [ -3 ; 1] - Gọi HS đại diện theo nhóm trả lời . - KÕt luËn. Bµi 10: (PhiÕu 5) cho N(1;3) ; (-2;-1) M N lµ tËp hîp nµo sau ®©y A (-2; 1) C ; B [ -2: 3) D, [ 1; 3) - HS thùc hiÖn nhiÖm vô theo nhãm - Ph¸t phiÕu häc tËp cho HS - Gọi HS, đại diện theo nhóm trả lời - Đưa đáp án đúng C: - GV dÉn d¾c cho 2 tËp hîp A,B; A B cã thÓ lµ tËp hîp cã thÓ kh¸c . Sau ®©y ta xÐt bµi to¸n. Bµi 11: Cho 2 ®o¹n A = [ a,a + 2] ; B = [b,b +1] Các số a,b cần thoả mãn điều kiện gì để A B = Hoạt động của HS Hoạt động của GV - §éc lËp thùc hiÖn nhiÖm vô - Cho HS độc lập suy nghĩ - Gîi ý: BiÓu diÔn A vµ B trªn cïng trôc sè. Khi nµo A B = a a+2 b b+ 1 Điều kiện để A B = b. b+1. a. a +2. a 2 b a b 2 A B = b 1 a a b 1. - KÕt luËn. A B = b - 2 a b + 1 Bµi 12: Cho A = [ 2; + ) ; B ( - ; T×m. a) A B C - HS độc lập suy nghĩ 2 5/2 1. A B C = [ 5 ;. b). 4. 5 ) ; C= 1; 4 ) 2. A B C. - CH HS độc lập suy nghĩ - Gîi ý: Dïng trôc sè - KÕt luËn: Mét c«ng cô rÊt hiÖu qu¶ trong viÖc xác định giao, hợp các khoảng là dùng trục số.. 5 ) 2. 5/2 1 2 A B C = R. 4. * Cñng cè : - C¸c phÐp to¸n giao hîp, hiÖu, phÇn bï - Tầm qua trọng của việc sử dụng sơ đồ ven và trục số.. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 14.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Số gần đúng và sai số (2t) Ngµy so¹n: 20/08/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø:9 I - Môc tiªu: Gióp häc sinh: 1. VÒ kiÕn thøc: - Nhận thức được tầm quan trọng của số gần đúng, ý nghĩa của số gần đúng. - Nắm được thế nào là sai số tuyệt đối, sai só tương đối, để chính xác của số gần đúng. biết dạng chuẩn của số gần đúng. 2. VÒ kü n¨ng: - Biết cách quy tròn số, biết xác định các chữ số khác của số gần đúng - Biết dùng ký hiệu khoa học để ghi những số rất lớn và rất bé. 3. VÒ t duy . - CÈn thËn, chÝnh x¸c. - BiÕt ®a to¸n häc cã øng dông trong thùc tiÔn. 4. Về thái độ: - Hiểu được sự khác nhau giữa sai số tuyệt đối và sai số tuyệt đố, biết quy tròn số, viết được dạng chuẩn của số gần đúng. II- ChuÈn bÞ vÒ phwong ph¸p d¹y häc. 1. Giáo viên: - Chuẩn bị bảng giữa mối hoạt động - ChuÈn bÞ phiÕu häc tËp 2. Gi¸o viªn: - ChuÈn bÞ b¶n trong, bót - Bút, thước III- Phương pháp dạy học: Cơ bản dùng phương pháp gợi mở vấn đáp thường qua các hoạt động điều khiển tư duy, đan xen hoạt động nhóm. IV- các hoạt động: HĐ1: Hình thành khái niệm số gần đúng HĐ2: Hình thành khái niệm saip, số tuyệt đối và sai số tương đối. H§3: H×nh thµnh kh¸i niÖm sè quy tiÒn H§4: H×nh thµnh kh¸i niÖm ch÷ sè chÝnh t¾c vµ c¸ch viÕt chuÈn ch÷ sè chiÕu. H§5: TiÕp nhËn c¸c ký hiÖu khoa häc cña mét sè. TiÕt 9 * Hoạt động 1: Hình thành khái niệm số gần đúng. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Mỗi HS đo 1 kết quả khác nhau và gần ? Hãy đo chiều dài của 1 chiêc sbàn (GV lần lượt gièng nhau. gäi 2- 3 HS ®o). . Chưa thể xác định được các số đo này là chiều dài thùc cña chiÕc bµn . §©y chØ lµ nh÷ng gi¸ trÞ gÇn đúng thôi. Như vậy, trong nhiều trường hợp ta không thể biết được giá trị đúng của 1 đại lượng thì giá trị gần đúng có tầm quan trọng rất lớn trong việc đưa ra những số liệu để báo cáo hay tính toán. - HS tr¶ lêi. . Gv ®a vÝ dô lµ néi dung c©u hái 1 - Sgk. . Gv nhÊn m¹nh mét lÇn n÷a tÇm quan träng cña sè gần đúng. * Hoạt động 2: Hình thành khái niệm sai số tuyệt đối và sai số tương đối Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 15.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. . GV định nghĩa khái niệm sai số tuyệt đối ra bảng chiÕu (sgk) a = a a ? Cã thÓ tÝnh ®îc chÝnh x¸c kh¸i niÖm sai sè tuyÖt HS: Kh«ng; v× kh«ng tÝnh ®îc a HS: Có thẻ đánh giá a không vượt quá đối a. ? Giải quyết vấn đề này thế nào. 1 số dương nào đó. - §a kiÕn thøc sau ra b¶ng. - NÕu a d th× a d a a +d Khi đó ta quy ước viết a =a d NghÜa lµ : a n»m trong ®o¹n [a -d; a +d] d: Độ chính xác của số gần đúng ? KÕt qu¶ ®o chiÒu dµi mét c©y cÇu lµ 152 0,2m. HS: ChiÒu dµi c©y cÇu n»m trong kho¶ng Điều đó có nghĩa là gì? [ 15,1m; 15,3m] ? kÕt qu¶ ®o chiÒu dµi c¸i bµn lµ 13,2m 0,1m KÕt qu¶ do chiÒu dµi c©y cÇu lµ : 132m 0,2m HS: Chưa biết phép đo nào chính xác . Để đo độ chính xác của các phép đo người ta đưa h¬n. ra khái niệm sai số tương đối. - GV đưa định nghĩa sai số tương đối bằng bảng chiÕu (sgk). Sa . Δa a. ;. Sa . d a. HS: Phép đo chiều dài cái bàn sai số ? Hãy tính sai số tương đối trong 2 phép đo trên? 0,1 ? Số a được cho bởi giá trị gần đúng a = 5,7824 với tương đối là : 13,2 sai số tương đối không vượt quá 0,5%. Đánh giá sai .Phép đo chiều dài cây cầu sai số tương số tuyệt đối của a . 0,2 - Phát phiếu số 1 củng cố niệm sai số tương đối, sai đối là : số tuyệt đối. 132 . Phép đo chiều dài cây cầu có độ chính x¸c cao h¬n. HS: a 5,7824.0,5% = TiÕt 10 * Hoạt động 3: Hình thành khái niệm số quy tròn . Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghe - Trong thực tế đo đạc và tính toán cho dù biết hay không - HiÓu biết giá trị đúng của 1 đại lượng người ta chỉ cần biết giá - Ghi nhí quy t¾c quy trßn. trị gần đúng của nó. Để cho gọn các số đo thường được quy trªn theo nguyªn t¾c: - NÕu ch÷ sè ngay sau hµng quy trßn nhá h¬n 5 th× ta chØ viÖc thay thÕ nã vµ c¸c ch÷ sè bªn ph¶i nã bëi sè 0. - NÕu ch÷ sè ngay sau h»ng quy trßn lín h¬n hay b»ng 5 thì ta thay thế chữ số đó và các chữ số bên phải nhưng bằng số 0 và cộng vào chữ số hàng quy tròn 1 đơn vị. HS: Sai số tuyệt đối của số quy ? So sánh số đúng và số quy tròn. tròn không vượt quá nửa đơn vị . Cho HS làm VD 3 +VD 4 -Sgk. cña hµng quy trßn. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 16.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. . ChiÕu 3 ý trong chó ý (sgk) lªn b¶ng vµ gi¶i thÝch cho - HS nghe thùc hiÖn nhiÖm vô . HS. - Ph¸t phiÕu häc tËp sè 2. - Gäi häc sinh tr¶ lêi, Gv kÕt luËn. - Cñng sè kh¸i niÖm sè quy trßn. * Hoạt động 4: Hình thành khái niệm chữ số chắc và cách viết chuẩn của số gần đúng. Hoạt động của HS Hoạt động của GV Nghe, nh×n, n¾m b¾t kh¸i niÖm. - GV ®a kh¸i niÖm ch÷ sè ch¾c ra b¶ng Dân số tỉnh A là : 13794253 người 300 chiếu ( Sgk) 100 1000 người. Vì : 50 300 500 - Gv cho lµm vÝ dô 5 Sgk. 2 2 Ch÷ sè hµng tr¨m 2 kh«ng lµ ch÷ sè ch¾c, ch÷ sè 4 hµng ngh×n lµ ch÷ sè ch¾c. VËy c¸c ch÷ sè ch¾c lµ : 1,3,7,9,4. C¸c ch÷ sè kh«ng ch¾c : 2,5,3. - HS ph©n nhãm lµm phiÕu sè 3. - Ph¸t phiÕu sè 3. - GV ®a kh¸i niÖm d¹ng chuÈn cña sè gÇn đúng ra màn hình sau đó dẫn dắt. "Dạng chuẩn của số gần đúng là dạng mà mọi chữ số của nó đều là chữ số chắc" - HS độc lập suy nghĩ và trả lời từng ví dụ - GV cho HS lµm VF 6, VD7, VD8- Sgk. - GV lưu ý: 2 số 0,14 va 0,140 viết dưới dạng chuÈn cã ý nghÜa kh¸c nhau. Số 0,14 có sai số tuyệt đối 0,005 Số 0,14 có sai số tuyệt đối 0,0005 * Hoạt động 5: Tiếp nhận ký hiệu khoa học của một số. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghe, hiÓu, n¾m v÷ng kiÕn thøc - GV nêu vấn đề: Số đo gần đúng của những đại lượng rất nhỏ hay rất lớn không thể biết hết các ch÷ sè. - Do đó các số thập phân nói trên được viết dưới d¹ng .10n. ( n = - m th× 10 - m =. 1 ) 10 n. - GV cho VD 8 -Sgk. * Củng cố : a là giá trị đúng, a là giá trị gần đúng của a . Đại lượng a = a a gọi là sai số tuyệt đối của số gần đúng a. Nếu a a d thì d gọi là độ chính xác của số gần đúng a. TØ sè Sa . a -a a. . a là sai số tương đối của số gần đúng a. a. Khi thay số đúng bởi số quy tròn, thì sau đó tuyệt đối không vượt quá nửa đơn vị của hàng quy trßn. Trong số gần đúng a với độ chính xác d, một chữ số của a gọi là chữ số chắc nếu d không vượt quá nửa đơn vị của hàng có chữ số đó. PhiÕu sè 1 Tính điểm trung bình kt môn Toán và quy tròn đến 2 chữ số thập phân biết: §iÓm hÖ sè 1: 7; 8; 5;9 §iÓm hÖ sè 2: 6;7;8 Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 17.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Ôn tập chương 1 (1t) Ngµy so¹n: 07/09/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 11 I- Môc tiªu : 1. KiÕn thøc: Cñng cè kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ tËp hîp c¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp. + Việc chứng minh định lý bằng phản chứng + Các ký hiệu lôgic thường gặp trong suy luận toán học. 2. VÒ kü n¨ng : - BiÕt dïng chÝnh x¸c c¸c ng«n ng÷ vµ ký hiÖu cña tËp hîp, cña logic to¸n. - BiÕt t×m giao, hîp, hiÖu, phÇn bï cña c¸c tËp hîp lµ tËp con cña tËp sè thùc - Biết chứng minh định lý bằng phương pháp phản chứng 3. Về tư duy và thái độ. - Bước đầu rèn luyện được tư duy, lo gic - RÌn luyÖn tÝnh chÆt chÏ, cÈn thËn, tinh thÇn tËp thÓ cho häc sinh. II- Chuẩn bị về phương tiện và phương pháp. 1. Phương tiện: 2. Phương pháp: Gợi mở, vấn đáp, đan xen hoạt động nhóm. III- TiÕn tr×nh bµi häc: Thông qua các bài tập học sinh nhắc lại các kiến thức đã viết. Hoạt động 1: Củng cố dạng bài tập điều kiện cần, điều kiện đủ, điều kiện cầ và đủ. Bài 1: Đề bài lấy 3 định lý ở bài 51 ( SGK) C©u hái nªu lªn: a) Phát biểu định lý dưới dạng điều kiện cần và điều kiện đủ. b) Các định lý đảo không ? tại sao. Hoạt động của HS Hoạt động của GV Chia 3 nhóm, có 3 định lý mỗi nhóm ứng với 1 định lý. HS thảo luận theo nhóm, đại diện nhóm lên trình 2 câu hỏi như trên. b¶y kÕt qu¶ GV chÝnh x¸c ho¸ kÕ qu¶. Bài 2: Hãy phát biểu định lý đảo (nếu có) của định lý sau, rồi sử dụng thuật ngữ "Điều kiện cần và đủ". Để phát biểu gộp cả định lý thuận, định lý đảo. Nếu n là số nguyên dương lẻ thì 5n + 6 cũng là số nguyên dương lẻ. Hoạt động của HS Hoạt động của GV Yêu cầu học sinh kiểm tra giá trị của mệnh đề + Yêu cầu học sinh phát biểu mệnh đề đảo. đảo của định lý trên. M§: S "Nếu 5n + 6 là số nguyên dương lẻ thì n là số nguyên dương lẻ". Bài 3: CM định lý sau bằng phương pháp phản chứng. Bµi 54 (SGK) . Hoạt động của HS Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Hoạt động của GV Lop10.com. Trang 18.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. HS lµm nhiÖm vô. + Yêu cầu 1 HS nhắc lại phương pháp CM b»ng ph¶n chøng. + Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm c©u a,b +GV chÝnh x¸c ho¸ hoµn thiÖn bµi to¸n. Hoạt động 2: Luyện tập về tập hợp. Bµi 4,5 : (Bµi tËp 55,56 - SKG) Hoạt động của HS HS th¶o luËn theo nhãm . §¹i diÖn nhãm lªn tr¶ lêi. Hoạt động 3:. Hoạt động của GV Chia thµnh 3 nhãm (nh ban ®Çu) GV chính xác hoá, hướng dẫn thêm nếu cần. + Yªu cÇu HS vÒ lµm c¸c BT vÒ tËp hîp cßn l¹i, nhấn mạnh là biết xác định. C¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp. Củng cố, hướng dẫn bài tập về nhà .. - HS cần luyện tập thêm bài tập về chứng minh định lý bằng phương pháp trực tiếp và gián tiÕp (ph¶n chøng) . - LuyÖn tËp thªm vÒ c¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp. - Ôn tập để chuẩn bị kiểm tra 1 tiết * Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi 1: Chøng minh. 6 lµ sè v« tû. Bµi 2: Cho A = (- ; - 21] ; B = [3 ; + ) vµ C = (0; 4) . Khi đó tập ( A B) C là : (A) {x R 3 x 4} ;. (B) { x R x - 2 hoÆc x > 3};. (C) {x R 3 x < 4} ;. (D) { x R x - 2 hoÆc x 3};. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 19.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> Nguyễn Văn Phương. Trường THPT Lê Quý Đôn. Chương ii: hàm số bậc nhất và bậc hai đại cương về hàm số hàm số (3t) Ngµy so¹n: 07/09/2009 Ngµy d¹y:……………………………. TiÕt thø: 14 +15+16 I- Môc tiªu: I.1- VÒ kiÕn thøc. - Chính xác hoá khái niệm hàm số và đồ thị của hàm số mà học sinh đã học. - Nắm vững khái niệm hàm số đồng biến, nghịch biến trên 1 khoảng (nửa khoảng hoặc đoạn); khái niệm hàm số chẵn, hàm số lẻ và sự thể hiện các tính chất ấy qua đồ thị. - Hiểu hai phương pháp chứng minh tính đồng biến, nghịch biến của hàm số trên 1 khoảng (nửa khoảng hoặc đoạn). Phương pháp dùng định nghĩa và phương pháp lập tỉ số. f(x2) f(x1) (tØ x2 x1. sè nµy gäi lµ tû sè biÕn thiªn). - Hiểu các phép tịnh tiến đồ thị song song với trục toạ độ. I.2- VÒ kü n¨ng : * Khi cho hµm sè b»ng biÓu thøc häc sinh cÇn : 1- Biết cách tìm tập xác định của hàm số. 2- Biết cách tìm giá trị của hàm số tại 1 điểm cho trước thuộc tập xác định. 3- Biết cách kiểm tra xem 1 điểm có toạ độ cho trước có thuộc đồ thị 1 ham fố đã cho hay không. 4- Biết chứng minh tính đồng biến, nghịch biến của 1 hàm số đơn giản trên một khoảng (đoạn hoặc nửa khoảng) cho trước bưàng cách xét tỉ số biến thiên. 5- Biết cách chứng minh hàm số chẵn, hàm số lẻ bằng định nghĩa. 6- Biết cách tìm hàm số có độ thị (G') trong đó (G') có được khi tịnh tiến đồ thị (G) của hàm số đã cho bởi phép tịnh tiến song song với trục toạ độ đã cho, * Khi cho hàm số bằng đồ thị học sinh cần : 1- Biết cách tìm giá trị của hàm số tại một điểm cho trước thuộc tập xác định và ngược lại, tìm các giá trị x để hàm số nhận một giá trị cho trước (nói chung là giá trị gần đúng, tuy nhiên nếu kết hợp với các phương pháp khác thì có thể tìm được giá trị chính xác). 2- Nhận biết được sự biến thiên và biết lập bảng biến thiên của một hàm số thông qua đồ thị của nã. 3- Bước đầu nhận biết 1 vài tính chất của hàm số như: Giá trị lớn nhát hoặc nhỏ nhất của hàm số (nÕu cã): dÊu cña hµm sè t¹i 1 ®iÓm hoÆc trªn mét kho¶ng. 4- Nhận biết được tính chẵn, lẻ của hàm số thông qua đồ thị. I.3- Về tư duy - thái độ: a. Rèn luyện được tính tỉ mỷ chính xác khi vẽ đồ thị. b. Thấy được ý nghĩa của hàm số và đồ thị trong thời đời sống thực tế. c. RÌn luyÖn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. II- Chuẩn bị phương tiện dạy học : II.1- Thực tiễn: Tranh vẽ, minh hoạ đồ thị III- Phương pháp dạy học: Phương pháp vấn đáp gợi mở thông qua các hoạt động điều khiển tư duy, phương pháp thảo luËn nhãm. IV- Tiến tình bài học và các hoạt động. A- Các hoạt động học tập: H§1: Kh¸i niÖm hµm sè H§2: Sù biÕn thiªn cña hµm sè H§3: Hµm sè ch½n hµm sè lÎ HĐ4: Sơ lược về tịnh tiến đồ thị song song với trục toạ đọ. Gi¸o ¸n: §¹i sè 10 NC. Lop10.com. Trang 20.
<span class='text_page_counter'>(21)</span>