Tài liệu Lịch sử 4 tuàn 21 đầy đủ nội dung

Bài 17: NHÀ HẬU LÊ VÀ VIỆC TỔ CHỨC QUẢN LÝ ĐẤT
NƯỚC
I/ MỤC TIÊU:
Sau bài học, HS biết:
• Biết nhà Hậu Lê đã tổ chức quản lí đất nước tương đối chặt chẽ: soạn Bộ luật
Hồng Đức, vẽ bản đồ đất nước.
II/ ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC:
• Sơ đồ nhà nước thời Hậu Lê.
• Phiếu học tập cho HS
+ Nhà Hậu Lê ra đời vào thời gian nào? Ai là người thành lập? Đặt tên nước là gì? Đóng đô
ở đâu?
...................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
+ Vì sao triều đại này gọi là triều Hậu Lê?
....................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
+ Việc quản lý đất nước dưới thời Hậu Lê như thế nào?
....................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
• Các hình minh họa trong SGK.
III/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC CHỦ YẾU:
Hoạt động dạy Hoạt động học
KIỂM TRA BÀI CŨ – GIỚI THIỆU BÀI MỚI
- GV gọi 3 HS lên bảng, yêu cầu HS trả lời 3 câu
hỏi cuối bài 16.
- GV nhận xét việc học bài ở nhà của HS.
- GV treo tranh “Cảnh triều đình vua Lê” (SGK/47)
và hỏi: tranh vẽ cảnh gì? Em cảm nhận được điều gì
qua bức tranh?
- GV giới thiệu: Cuối bài học trước, chúng ta đã biết
sau trận đại bại ở Chi Lăng, quân Minh phải rút về

nước, nước ta hoàn toàn độc lập. Lê Lợi lên ngôi
vua, lập ra triều Hậu Lê. Triều đại này đã tổ chức,
cai quản đất nước như thế nào? Chúng ta cùng tìm
hiểu qua bài học hôm nay.
- 3 HS lên bảng thực hiện yêu cầu.
- Một vài HS phát biểu ý kiến. Ví dụ: Tranh
vẽ cảnh triều đình vua Lê, cho thấy triều
đình vua Lê rất uy nghiêm, vua ngồi trên
ngai vàng cao, phía dưới có người quỳ, cho
thấy quyền uy của vua rất lớn,...
Hoạt động 1:
SƠ ĐỒ NHÀ NƯỚC THỜI HẬU LÊ VÀ QUYỀN LỰC CỦA NHÀ VUA
- GV yêu cầu HS đọc SGK và trả lời các câu hỏi - HS đọc thầm SGK, sau đó lần lượt trả lời
sau:
+ Nhà Hậu Lê ra đời vào thời gian nào? Ai là người
thành lập? Đặt tên nước là gì? Đóng đô ở đâu?
+ Vì sao triều đại này gọi là triều Hậu Lê?
+ Việc quản lý đất nước dưới thời Hậu Lê như thế
nào?
- GV: vậy cụ thể việc quản lí đất nước thời Hậu Lê
như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua sơ đồ vẽ
nhà nước thời Hậu lê.
- GV treo sơ đồ đã vẽ sẵn và giảng cho HS.
các câu hỏi của Gv:
+ Nhà Hậu Lê được Lê Lợi thành lập vào
năm 1428, lấy tên là Đại Việt như xưa và
đóng đô ở Thăng Long.
+ Gọi là Hậu Lê để phân biệt với triều Lê
do Lê Hoàn lập ra vào thế kỉ thứ 10.
+ Dưới thời Hậu Lê, việc quản lí đất nước

ngày càng được củng cố và đạt tới đỉnh cao
vào thời vua Lê Thánh Tông.
- HS quan sát sơ đồ, sau đó nghe giảng và
trình bày lại sơ đồ về tổ chức bộ máy hành
chính thời Lê.

TỔ CHỨC BỘ MÁY HÀNH CHÍNH THỜI HẬU LÊ
*Đạo: đơn vò hành chính tương đương với Lộ ở thời Trần và Tỉnh sau này.
- GV: Dựa vào sơ đồ, tranh minh họa số 1, và nội
dung SGK hãy tìm những sự việc thể hiện dưới
triều Hậu Lê, vua là người có uy quyền tối cao.
- HS cùng tìm hiểu, trao đổi với nhau và trả
lời: Vua là người đứng đầu nhà nước, có
quyền tuyệt đối, mọi quyền lực đề tập trung
vào tay vua, vua trực tiếp chỉ huy quân đội.
Họat động 2:
BỘ LUẬT HỒNG ĐỨC
- GV yêu cầu HS đọc SGK và hỏi: để quản lý đất
nước, vua Lê Thánh Tông đã làm gì?
- GV: em có biết vì sao bản đồ đầu tiên và bộ
luật đầu tiên của nước ta đều có tên Hồng Đức?
(gọi là bản đồ và bộ luật Hồng Đức vì chúng đều
ra đời dưới thời vua Lê Thánh Tông. Lúc ở ngôi,
- Để quản lí đất nước, vua Lê Thánh Tông đã
cho vẽ bản đồ đất nước, gọi là bản đồ Hồng
Đức và ban hành bộ luật Hồng Đức. Đây là bộ
luật hoàn chỉnh đầu tiên của nước ta.
- HS trả lời theo hiểu biết
Vua (Thiên Tử)
Các bộ Viện

Đạo
Phủ
Huyện
Xã
nhà vua lấy niên hiệu là Hồng Đức (1470 –
1497).).
- Nêu những nội dung chính của bộ luật Hồng
Đức.
- Gv: theo em, với những nội dung cơ bản như
trên, bộ luật Hồng Đức đã có tác dụng như thế
nào trong việc cai quản đất nước?
- Luật Hồng Đức có điểm nào tiến bộ?
- Như SGK / 48 (nội dung cơ bản của bộ
luật ... phụ nữ).
- Bộ luật Hồng Đức là công cụ giúp vua Lê cai
quản đất nước. Nó củng cố chế độ phong kiến
tập quyền, phát triển kinh tế và ổn đònh xã
hội.
- Luật Hồng Đức đề cao ý thức bảo vệ độc lập
dân tộc, toàn vẹn lãnh thổ và phần nào tôn
trọng quyền lợi và đòa vò của người phụ nữ.
- GV kết luận: Luật Hồng Đức là bộ luật đầu tiên của nước ta, là công cụ giúp nhà vua cai quản
đất nước. Nhờ có bộ luật này và những chính sách phát triển kinh tế, đối nội, đối ngoại sáng suốt
mà triều Hậu Lê đã đưa nước ta phát triển lên một tầm cao mới. Nhớ ơn vua, nhân dân ta có câu:
Đời vua Thái Tổ, Thái Tông
Thóc lúa đầy đồng trâu chẳng buồn ăn
CỦNG CỐ – DẶN DÒ:
- Gv cho Hs trình bày tư liệu sưu tầm được về vua
Lê Thánh Tông (nếu còn thời gian)
- Một số Hs (hoặc nhóm Hs) trình bày trước

lớp.
- Gv tổng kết giờ học, yêu cầu Hs về nhà học bài và chuẩn bò bài sau.