Tài liệu Giáo án lý 9 Cả năm theo chuẩn KTKN

Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
Chơng I : Điện học
Mục tiêu chơng
- Phát biểu đợcđịnh luật Ôm, nêu đợc đặc điểm điện trở của điện trở của dây dẫn
- Nêu đợc đặc điểm của đoạn mạch nối tiếp của đoạn mạch nối tiếp và đoạn mạch song song
- Nêu đợc ý nghĩa của các giá trịcủa vôn và oát trên dụng và thiết bị điện
- Nêu đợc công thức tính công suất và điện năng tiêu thụ điện của một mạch điện
- Nêu đợc công thức định luật Jun Len xơ
- Xác định bằng thực nghiệm định luật Ôm cho đoạn mạch nối tiếp , song song, diện trở của dây dẫn
phụ thuộc vào chiều dài , bản chất , tiết diệncủa dây dẫn. Định luật Jun Len xơ
- Vận dụng đợc các công thức
- Giải thích đợc nguyên tắc hoạt động của biến trổcn chạy , cầu chì , hiện tợng đoản mạch , các biện
pháp thông thờng để sử dụng an toàn tiếtkiệm điện
Ngày soạn: ..
Ngày giảng: .
Tiết 1 Bài 1 :
Sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vào hiệu điện thế
giữa hai đầu dây dẫn
I/ Mục tiêu:
- Nêu đợc cách bố trí thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của cờngđộ dòng
điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn
- Vẽ và sửdụng đợc đồ thị biểu diễn mối quan hệ I , U từ số liệu thực nghiệm
- Nêu đợc mối quan hệ về sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vào hiệu điện thé giữa hai đầu dây dẫn
- Mắc thành thạo mạch điện theo sơ đồ , sử dụng các dụng cụ đo , kỹ năng vẽ , xử lý đồ thị
- Sử dụng đợc một số thuật ngữ khi nói về hiệu điện thế vàcờng độ dòng điện
- Yêu thích môn học , hợp tác nhóm và cá nhân
II /Chuẩn bị:
- Bảng phụ , điện trở mẫu , ămpe kế , vôn kế , công tắc , dây dẫn , biến thế nguồn
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò

1- Tổ chức
9A
9B
2- Kiểm tra
- Nêu yêu cầu về đồ dùng sách vở
- Giới thiệu chơng trình vật lý 9
- Giói thiệu yêu cầu chơng
- Thống nhất cách chia nhóm , chuyển
- Học sinh nghe yêu cầu của giáo viên
- Tìm hiểu mục tiêu của môn học và của
chơng

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
1
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
phòng học
3- Đặt vấn đề
- ở lớp 7 chúng ta đã biết đèn sáng mạnh
hay yếu phụ thuộc vào cờng độ dòng điện .
Còn trong thực tế khi hiệu điện thế tăng
hay giảm thì độ sáng của đèn cũng thay
đổi theo . Vậy hiệu điện thế và cờng độ
dòng điện có liên quan gì với nhau ? Làm
thế nào để kiểm tra điều đó ?
- Đa ra các phơng án
4-

Hoạt động 2 : Tìm hiểu sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu vật dẫn
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Yêu cầu học sinh tìm hiểu mạch điện

hình 1.1 . Vẽ sơ đồ mạch điện
- Yêu cầu học sinh đọc mục hai tìm hiểu
mục tiêu các bớc tiến hành thí nghiệm
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm theo các
bớc đã tìm hiểu
- Nhận xét kết quả thí nghiệm của các
nhóm khác
- Thảo luận nhóm trả lời câu C1 và nêu
nhận xét
- Giáo viên thống nhất nhận xét
I Thí nghiệm
1 Sơ đồ mạch điện
- Vẽ sơ đồ , kể tên , nêu công dụng của các
bộ phận có trong sơ đồ
2 Tiến hành thí nghiệm
- Học sinh đọc mục hai , nêu mục tiêu ,
các bớc tiến hành thí nghiệm ỷêu cầu nêu
đợc :
+Mắc mạch điện tiến hành thí nghiệm
theo yêu cầu
+ Đo cờng độ I tơng ứng với U đặt vào
hai đầu dây dẫn
+ Ghi kết quả vào bảng 1 Trả lời
câu hỏi C1
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm theo các
bớc đã nêu
- Thảo luận nhóm đa ra nhận xét :
Khi tăng hoặc giảm hiệu điện thế đặt
vào hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì
cờng độ dòng điện qua dây dẫn cũng

tăng hoặc giảm bấy nhiêu lần
Hoạt động 3 : Vẽ và sử dụng đồ thị để rút ra kết luận
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Giáo viên giới thiệu thông báo
- Đặc điểm của đờng biểu diễn sự phụ
thuộc của I vào U
- Giáo viên yêu cầu học sinh nêu một vài
cặp giá trị
II - Đồ thị biểu diễn sạ phụ thuộc của c-
ờng độ dòng điện vào hiệu điện thế
1 Dạng đồ thị
- Học sinh đọc và tìm hiểu thông báo trả
lời câu hỏi yêu cầu nêu đợc :
+ Là đờng thẳng đi qua gốc toạ độ
+ Mỗi điểm ứng với một cặp U I
- Cá nhân vẽ đồ thị theo kết quả của nhóm

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
2
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Hớng dẫn học sinh vẽ đồ thị
- Trả lời câu C2
- Giáo viên giải thích sai số
- Thảo luận nhóm đi đến kết luận
mình
- Trả lời câu C2
- Các nhóm thảo luận đi đén kết luận yêu
cầu nêu đợc :
Kết luận : Hiệu điện thé giữa hai đầu
dây dẫn tăng giảm bao nhiêu lần thì -

ờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn
tăng giảm bấy nhiêu lần
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C3 C4 C5
2 Củng cố
- Cờng độ dòng điện chạy qua một dây dẫn
tỷ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai
đầu dây dẫn đó
- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của cờng
độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai
đầu dây dẫn là một đờng thẳng đi qua gốc
toạ độ ( U = 0 , I = )
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu
nêu đợc :
C3 : + U = 2,5 V I = 0,5A
+ U = 3,5 V I = 0,7A
C4 :
KQđo
Lần đo
Hiệu điện
thế (V)
Cờng độ
dòng điện
1 2,0 0,1
2 2,5 0,125
3 0,4 0,2

4 5,0 0,25
5 6,0 0,3
C5 : Nêu đợc cách xác định

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
3
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
Ngày soạn: ..
Ngày giảng: .
Tiết 2 Bài 2 :
Điện trở của dây dẫn - Định luật ôm
I/ Mục tiêu:
- Nhận biết đợc đơn vị điện trở , vận dụng đợc công thức tính điện trở để giải bài tập
- Phát biểu và viết đợc hệ thức định luật Ôm
- Vận dụng đợc định luạt Ôm để giải một số bài tập đơn giản
- Sử dụng đúng một số thuật ngữ khi nói về hiệu điện thế và cờng độ dòng điện
- Vẽ sơ đồ mạch điện , sử dụng các dụng cụ đo để xác định điện trở của dây dẫn
- Cẩn thận kiên trì trong học tập
II /Chuẩn bị:
- Bảng phụ
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
9A
9B
2- Kiểm tra
Nêu kết luận về mối quan hệ giữa U & I. Từ
bảng số liệu 1 hãy xác định thơng số U/I .
Từ kết quả trên hãy nêu nhận xét

3- Đặt vấn đề
Với dây dẫn trong thí nghiệm ở bảng 1 .
Nếu bỏ qua sai số thì thơng số U/I là không
đổi , với các dây dẫn khác thì có nh thế
Học sinh lên bảng trả lời các học sinh
khác lắng nghe , nhận xét , chữa vào vở
nếu sai
Yêu cầu điền đợc kết quả vào bảng
KQ
đo
Lần
đo
Hiệu
điện thế
(V)
Cờng độ
dòng
điện
Tỷ số
I
U
1 2,0 0,1
2 2,5 0,125
3 0,4 0,2
4 5,0 0,25
5 6,0 0,3
Học sinh đa ra cac nhận xét khác nhau

Hoạt động 2 : Tìm hiểu khái niệm điện trở
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò

- Yêu cầu học sinh dựa vào bảng 2 xác
định thơng số U/I đối với dây dẫn nêu
nhận xét trả lời câu hỏi C2
- Yêu cầu học sinh tìm hiểu thông báo
+ Công thức tính điện trở
+ Ký hiệu của điện trở
I - Điện trở của dây dẫn
1 Xác định thơng số U/I đối với mỗi dây
dẫn
- Học sinh tính thơng số U/I đối với số liệu
ở bảng 2 rút ra nhận xét trả lời câu hỏi C2
2 - Điện trở
- Tìm hiểu thông báo SGK
+ Công thức : R = U/I

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
4
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Yêu cầu học sinh vẽ mạch điện có các
thiết bị để xác định điện trở của một dây
dẫn
- Hớng dẫn học sinh cách đổi đơn vị điện
trở
- So sáng điện trở của dây dẫn ở bảng 1 và
bảng 2 nêu ý nghĩa của điện trở
+ Ký hiệu :
+ Đơn vị : Ôm ( )
- Học sinh vẽ sơ đồ mạch điện dùng dụng
cụ đo xác định R của một dây dẫn
-Từ kết quả cụ thể so sánh điện trở của hai

dây dẫn nêu đợc ý nghĩa của điện trở
Hoạt động 3 : Phát biểu và viết công thức định luật Ôm
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Giáo viên thông báo : Từ công thức
R =
I
U
I =
R
U
Đây chính là biẻu
thức của định luật Ôm . Từ biểu thức
của địng luật hãy phát biểu thành lời
II - Định luật Ôm
- Học sinh tìm hiểu thông báo
- Công thức : I = U/R
- Dựa vào công thức phát biểu thành lời :
Cờng độ dòng điện trong một dây dẫn tỷ lệ
thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đây và
tỷ lệ nghịch với điện trở của dây dẫn đó
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C3 C4
2 Củng cố
- Địng luật Ôm : Cờng độ dòng điện
trong một dây dẫn tỷ lệ thuận với hiệu
điện thế giữa hai đầu đây và tỷ lệ
nghịch với điện trở của dây dẫn đó I =
U/R

- Điện trở của mọôt dây dẫn đợc xác
định bằng công thức : R = U/I
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Chuẩn bị sẵn mẫu báo cáo thực hành
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu
đợc
- C3 :
+ Tóm tắt R = 12 I = 0,5 A U = ?
+ Bài giải : áp dụng công thức I =
R
U

U = I.R U = 12 . 0,5 A = 6V
- C4 : Vì cùng hiệu điện thế U đặt vào hai
đầu dây dẫn khác nhau , do I tỷ lệ với R
nên R
2
= 3 R
1
nên I
1
= 3I
2
Ngày soạn: ..
Ngày giảng: .
Tiết 3 Bài 3 Thực hành :
Xác định điện trở của một dây dẫn bằng Vôn kế và ăm pe kế

I/ Mục tiêu:
- Nêu đợc cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
5
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Mô tả đợc cách bố trí và tiến hành thí nghiệm xác định điện trở của dây dẫn bằng vôn kế và ăm pe
kế
- Mắc mạch điện theo sơ đồ
- Sử dụng đúng và thành thạo các dụng cụ đo : Vôn kế và ăm pekế
- Kỹ năng làm bài thực hành và viết báo cáo thực hành
- Cẩn thận , kiên trtì , trung thực trtong hoạt động nhóm và cá nhân
- Biết cách sử dụng điện an toàn
- Hợp tác trong hoạt động nhóm , yêu thích môn học
II /Chuẩn bị:
- Đồng hồ đa năng , dây dẫn điện trở cha biết giá trị , biến thế nguồn , ăm pe kế , vôn kế , công tắc,
dây nối
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
9A
9B
2- Kiểm tra
- Lớp phó phụ trách học tập báo cáo sự
chuẩn bị bài ở nhàcủa học sinh
- Trả lởi câu hỏi mục một trongbáo caó
thực hành
- Vẽ sơ đồ mạch điện thí nghiệm xác định
điện trở của một dây dẫn bằng vôn kế và

ăm pe kế
+ Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
+ Gọi học sinh nhận xét câu trả lời của
bạn Giáoviên đánh giá phần chuẩn
bị bài của học sinh cả lớp nói chung và
đánh giá cho điểm học sinh trên bảng
- Lớp phó báo cáo sự chuẩn bị bài của các
bạn trong lớp
- Học sinh lên bảng trảlời câu hỏi theo yêu
cầu của giáo viên
- Vẽ đợc sơ đồ mạch điện
A V



- Các học sinh vẽ sơ đồ mạch điện vào vở
nếu cha vẽ đợc

Hoạt động 2 : Thực hành theo nhóm
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Chia nhóm , phân công nhóm trởng , yêu
cầu nhóm trởng phân công công việccho
các thành viên trong nhóm của nhóm mình
- Nêu yêu cầu chung của tiết thực hành
- Giao dụng cụ cho các nhóm
- Yêu cầu các nhóm tiến hành thí nghiệm
theo nộidung mục2
- Giáo viên theo dõi giúp đỡ các nhóm tiến
hành thí nghiệm đọc kết quả đo chính xác
- Yêu cầu các thànhviên trong nhóm đều

- Nhóm trởng cử đại diện lên nhận dụng cụ
thí nghiệm , phân công thký ghichép kết
quả thí nghiệm và ý kiến thảo luận
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm
- Đọc kết quả đo đúng qui tắc
- Tất cả học sinh trong nhóm tham gia thí
nghiệm hoạc theo dõi thí nghiệm
- Cá nhân hoàn thành mục a , b trong báo
cáo thực hành
- Trao đổi hoàn thành nhận xét

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
6
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
phải tham gia thí nghiệm
- Hoàn thành báo cáo thực hành. Trao đổi
nhóm để nhận xét về nguyên nhân gây ra
sai số trong kết quả đo
Hoạt động 3 : Tổng kết đánh giá - Hớng dẫn về nhà
1 - Tổng kết
- Giáo viên thu báo cáo thực hành
2 - Đánh giá
- Nhận xét rút kinh nghiệm về :
+ Thao tác thí nghiệm
+ Thái độ học tập của các nhom và cá nhân học sinh
+ ý thức kỷ luật của giờ thực hành
3 Hớng dẫn về nhà
- Ôn lại kiến thức về mạch điện nối tiếp và song song đã học ở lớp 7
- Nghiên cứu bài : Đoạn mạch nối tiếp
Ngày soạn: ..

Ngày giảng: .
Tiết 4 Bài 4 :
Đoạn mạch nối tiếp
I/ Mục tiêu:
- Suy luận để tính điện trở tơng đơng của doạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp : R
tđ
= R
1
+R
2
và
hệ thức
2
1
2
1
R
R
U
U
=
từ các công thức đã học
- Mô tả đợccách bố trí thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lý thuyết
- Vận dụng đợc những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tợng và giải các bài tập về đoạn
mạch có hai điện trở mắc nối tiếp
- Kỹ năng sử dụng các dụng cụ đo
- Kỹ năng lắp ráp thí nghiệm , suy luận lậpluận lô jích
- Vận dụng các kiến thức đã học để giải thích một số hiện tợng có liên quan
- Yêu thích môn học
II /Chuẩn bị:

- Điện trở mẫu 6 - 10 - 16 , vôn kế , ăm pe kế , biến thế nguồn , công tắc , dây dẫn , bảng phụ

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
7
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1: Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
9A
9B
2 - Kiểm tra
- Phát biểu và viết biểu thức định luật Ôm
- Làm bài tập 2.1 SBT
3 - Đặt vấn đề
- Trong một đoạn mạch có hai điện trở
mắc nối tiếp, có thể thay hai điện trở này
bằng một điện trở khác sao cho cờng độ
dòng điện và hiệu điện thế trong mạch vẫn
không thay đổi đợc không ?
- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời
câu hỏi , các học sinh khác lắng nghe,
nhận xét chữa vào vở bài tập nếu sai
- Học sinh đa ra các dự đoán

Hoạt động 2 : Ôn lại các kiến thức liên quan tới bài
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Trong đoạn mạch có hai bóng bóng đèn
mắc nối tiếp cờng độ dòng điện qua mỗi
đèn quan hệ với cờng độ dòng điện dòng

điện mạch chính nh thế nào ? hiệu điện thế
qua mỗi đèn quan hệ với hiệu điện thế hai
đầu đoạn mạch nh thế nào ?
- Trả lời câu C1
- Tìm hiểu thông báo
- Hoàn thành câu C2 vào vở
+ Từ định luật Ôm viết biểu thức cho
I
1
nvà I
2

+ Tìm mối quan hệ giữa I
1
và I
2

I Cờng độ dòng điện và hiệu điện thế
trong đoạn mạch nối tiếp
1 Nhớ lại kiến thức cũ
- Học sinh trả lời yêu cầu nêuđợc :
+ Đ
1
nt Đ
2
I = I
1
=I
2
(1)

+ U = U
1
+U
2
( 2 )
2 - Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối
tiếp
- Quan sát hình 4.1 . Trả lời câu C1 yêu
cầu nêu đợc
R
1
nối tiếp R
2
nối tiếp ăm pe kế
- Cá nhân đọc thông báo , hoàn thành câu
C2 vào vở yêu cầu nêu đợc
1
1
1
R
U
I
=

2
2
2
R
U
I

=
I
1
= I
2
U
1
/R
1

= U
2
/R
2
U
1
/U
2
= R
1
/R
2

Hoạt động 3 : Xây dựng công thức tính điện trở tơng đơng
của đoạn mạch mắc nối tiếp
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Tìm hiểu thông báo
II Điện trở tơng đơng của đoạn mạch
nối tiếp
1 - Điện trở tơng

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
8
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Yêu cầu cá nhân hoàn thành câu C3
+ Viết biểu thức liên hệ giữa U
AB

U
1
&U
2

+ Viết biểu thức tính trên theo I và
R tơng ứng
- Hãy nêu cách tiến hành thí nghiệm kiểm
tra công thức điện trở tơng đơng
- Tiến hành thí nghiệm
- Tìm hiểu thông báo
- Tìm hiểu thông báo nắm đợc khái
niệm điện trở tơng đơng
2 Công thức tính điện trở tơng đơng của
đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp
- Hoàn thành câu C3
+ Vì : R
1
nối tiếp R
2
nên U
AB

= U
1
+ U
2

I
AB
. R
tđ
= I
1
.R
1
+ I
2
.R
2
mà I
AB
= I
1
=
I
2
R
tđ
= R
1
+ R
2

đpcm
3 Thí nghiệm kiểm tra
- Học sinh nêu cách kiểm tra theo nội
dung SGK
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm thảo
luận nhóm rút ra kết luận
4 Kết luận ; SGK
- Học sinh tìm hiểu khái niệm cờng độ
dòng điện định mức
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏiC4
+ Yêu cầu cá nhân hoàn thành câu C4
+ Giáo viên làm thí nghiệm kiểm tra
- Cá nhân hoàn thành câu C5
- So sánh điện trở tơng đơng với điện
trở thành phần
- Tìm hiểu phần mở rộng
2 Củng cố:
Đối với đoạn mạch gồm hai điện
trở mắc nối tiếp :
- Cờng độ dòng điện có giá trị nh nhau tại
mọi điểm : I = I
1
=I
2

- Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn
mạch bằng tổng hiệu điện thế giữa

hai đầu mỗi điện trở thành phần U =
U
1
+U
2

- Điện trởp tơng đơng của đoạn mạch
bằng tổng hai điện trở thành phần R
tđ

= R
1
+ R
2
- Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi điện
trở tỷ lệ thuận với điện trở đó U
1
/U
2

= R
1
/R
2

3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đ-

ợc
+ Cá nhân hoàn thành câu C4
+ Quan sát thí nghiệm kiểm tra của giáo
viên
- Câu C5 :
+Vì R
1
nối tiếp R
2
nên ta có
R
tđ
= R
1
+ R
2
= 20 + 20 = 40
+ Khi mắc thêm R
3
R
AC
= R
12
+ R
3
= 40 + 20 = 60
R
tđ
lớn hơn R mỗi thành phần
- Mở rộng : Với ba điện trở mắc nối tiếp ta

có : R
tđ
= R
1
+ R
2
+R
3


Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
9
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Xem bài : Đoạn mạch song song
Ngày soạn: 12/09/2010
Tiết 5 Bài 5: Đoạn mạch song song
I/ Mục tiêu: Qua bài này HS cần
Kiến thức:Suy luận để xây dựng đợc công thúc tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch gồm hai điện trở
mắc song song
21
111
RRR
t
+=

và hệ thức
1
2
2
1

R
R
I
I
=
từ các biểu thức đã học
Kỹ năngMô tả và tiến hành đợc các thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lý thuyết
- Vận dụng đợc một số kiến thức đã học để giải thích đợc một số hiện tợng và giải bài tập về đoạn
mạch song song
- Thái độ: Rèn luyện cách làm việc khoa học thực ngiệm; biết liên hệ thực tế
II /Chuẩn bị:Mỗi nhóm HS - Điện trở mẫu 6 - 12 - 4 , vôn kế , ăm pe kế , biến thế nguồn , công
tắc , dây dẫn , bảng phụ
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
9A
9B
2- Kiểm tra
- Phát biểu định luật Ôm
- Làm bài tập 3,1,3.2 SBT
3- Đặt vấn đề:
- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các
học sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu
sai

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
10
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng

Hoạt động 2 : Nhận biết đoạn mạch gốm hai điện trở mắc song song
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Trong đoạn mạch có hai bóng bóng đèn
mắc song song cờng độ dòng điện qua mỗi
đèn quan hệ với cờng độ dòng điện dòng
điện mạch chính nh thế nào ? Hiệu điện
thế qua mỗi đèn quan hệ với hiệu điện thế
hai đầu đoạn mạch nh thế nào ?
- Trả lời câu C1
- Tìm hiểu thông báo
- Hoàn thành câu C2 vào vở
+ Từ định luật Ôm viết biểu thức cho I
1
I
2

I Cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch
song song
1 Nhớ lại kiến thức cũ
- Học sinh trả lời yêu cầu nêuđợc :
+ Đ
1
// Đ
2

+ I = I
1
+I
2
(1)

+ U = U
1
=U
2
( 2 )
2 - Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song
- Quan sát hình 4.1 . Trả lời câu C1 yêu cầu nêu đợc
R
1
nối tiếp R
2
nối tiếp ăm pe kế
- Cá nhân đọc thông báo , hoàn thành câu C2 vào vở yêu
cầu nêu đợc
1
1
1
R
U
I
=
;
2
2
2
R
U
I
=
=>

1
2
2
1
1
2
12
21
2
2
1
1
2
1
R
R
I
I
R
R
RU
RU
R
U
R
U
I
I
==>===
Hoạt động 3 : Xây dựng công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc

song song
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Tìm hiểu thông báo
Yêu cầu cá nhân hoàn thành câu C3
+Viết biểu thức liên hệ giữa U
AB
U
1
&U
2

+ Viết biểu thức tính trên theo I và R tơng
ứng
- Hãy nêu cách tiến hành thí nghiệm kiểm
tra công thức điện trở tơng đơng
- Tiến hành thí nghiệm
- Tìm hiểu thông báo
II Điện trở tơng đơng của đoạn mạch nối tiếp
1 Công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch
gồm hai điện trở mắc nối tiếp
- Hoàn thành câu C3
+ Vì : R
1
// R
2
nên I = I
1
+ I
2
=>

2
2
1
1
R
U
R
U
R
U
td
AB
+=
mà U
1
= U
2
=>
21
21
21
111
RR
RR
R
RRR
td
td
+
==>+=

3 Thí nghiệm kiểm tra
- Học sinh nêu cách kiểm tra theo nội dung SGK
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm thảo luận nhóm rút ra
kết luận
4 Kết luận ; SGK
- Học sinh tìm hiểu khái niệm hiệu điện thế định mức
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
11
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi
2 Củng cố
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
-
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đợc
C4: Vì quạt trần và đèn dây tóc có cùng hiệu điện thế định
mức là 220V nên đèn và quạt đợc mắc song song vào nguồn
220V để chúng hoạt động bình thờng
C5:
+ Vì R
1
//R
2
do đó điện trở tơng đơng là :

15
15
1
30
1
30
1111
21
==>=+=+=

td
R
RRR
t
+ Khi mắc thêm điện trở thứ ba tthì điện trở tơng đơng R
AC

của đoạn mạch là
==>=+=+=
10
10
1
30
1
15
1111
312
AC
AC
R

RRR
Ngày soạn: 12/09/2010
Tiết 6 Bài 6 : Bài tập vận dụng định luậtôm
I/ Mục tiêu:
- Vận dụng các kiến thức đã học để giải đợcbài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiều nhất ba điện
trở
- Giải bài tập vật lý theo đúng các bớc giải
- Rèn kỹ năng phân tích, so sánh, phân tích, tổng hợp
- Sử dụng đúng các thuật ngữ
- Cẩn thận , trung thực trong học tập
II /Chuẩn bị:
- Bảng phụ
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
2- Kiểm tra
- Phát biểu và viết công thức biểu thức
định luật ôm
- Viết công thức biểu diễn mói quan hệ
giữa hiệu điện thế cờng độ dòng điện và
điện trở trong đoạn mạch có các điện trở
mắc nối tiếp, mắc song song
3- Đặt vấn đề
- Giới thiệu các bớc giải bài tập
- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các học
sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu sai
- Học sinh tìm hiểu các bớc giải bài tập

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
12
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng

Hoạt động 2 : Giải bài tập 1
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Đọc đề tóm tắt bài toán
- Yêu cầu học sinh phân tích mạch điện
- Tìm hiểu các đại lợng đã cho , các đại l-
ợng cha biết
- Vận dụng các công thức đã học để tìm
các đại lợng cha biết
- Thử lại kết quả tính đợc
- Kết luận của bài
Cá nhân đọc đề , tóm tắt , giải bài theo các bớc đã tìm hiểu
Tóm tắt: R
1
= 5 U
V
= 6V I
A
= 5A thì R
tđ
R
2
= ?
Bài giải: R
1
nt R
2

A nt R
1
nt R
2
=> I
a
=I
AB
= 0,5A
a Tính R
tđ
:Theo đinh luật ôm :
12
5,0
6
===

A
V
R
U
R
AB
AB
t

R
tđ
trong đoạn mạch là 12
b- Vì R

1
nt R
2

===>+==>

1221
RRRRRR
tt
12 5 = 7 Điện trở R
2
= 7
Hoạt động 3 : Giải bài tập 2
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Gọi hai học sinh lên bảng chữa , các học
sinh khác làm vào vở
- Gọi học sinh nhận xét cách làm của bạn
- Giáo viên nhận xét cách làm của học
sinh
- Nếu học sinh đa ra cách giải khác thì
giáo viên nhận xét phân tích đúng sai
Học sinh lên bảng chữa
Tóm tắt : R
1
= 10 I
1
= 1,2A I
A
=1,8A U
AB

=? R
2
= ?
+ Bài giải
a : A nt R
1
=> I
1
=1,2A
A nt ( R
1
//R
2
) => I
A
= I
AB
=1,8A
Từ công thức :
1 1 1 1
. 1,2.10 12
u
I U I R U I R U V
R
= => = => = => = =

1 2 1 2 2 1
2
2
2

/ / 1,8 1,2 0,6
12
12 20
,6
R R I I I I I I A
U
V
U V R
I o A
=> = + => = = =
= => = = =
Hoạt động 4 : Giải bài tập 3
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Gọi hai học sinh lên bảng chữa , các học
sinh khác làm vào vở
- Gọi học sinh nhận xét cách làm của bạn
- Giáo viên nhận xét cách làm của học
sinh
- Nếu học sinh đa ra cách giải khác thì
giáo viên nhận xét phân tích đúng sai
- Học sinh lên bảng chữa
Tóm tắt : R
1
= 15 U
AB
=12V R
2
= R
3
=30 I

1
= ? I
2
=? I
3

= ? R
AB
=?
Bài giải
a : A nt R
1
nt ( R
2
//R
3
)
Vì R
2
//R
3
nên
=+=+=
=
+
=
+
=
301515
15

3030
30.30
231
32
32
23
RRR
RR
RR
R
AB
b Tính I
2
và I
3

I = U/R=>
A
V
R
U
I
R
U
I
AB
AB
AB
4,0
30

12
=
=
==>=
I
!
=I
AB
= 0,4A mà I
2
+ I
3
=I
1
nên I
2
+ I
3
= 0,4A

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
13
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
I
2
/I
3
= R
2
/R

3
=> I
2
/I
3
=30 /30
=> I
2
+ I
3
= 0,2A
Hoạt động 4: Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1 Củng cố: Các bớc giải bài tập vật lý
- Đọc đề tóm tắt bài toán
- Phân tích mạch điện
- Tìm các công thức có liên quan đến
đại lợng cần tìm
- Vận dụng các công thức đã học để
giải bài toán
- Kiểm tra biện luận kết quả
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Xem bài 7
- Học sinh phân tích các dạng bài tập đã chữa
+ Bài 1 : Vận dụng với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc
song song
+ Bài 2 : Vận dụng với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối

tiếp
+ Bài 3 : Vận dụng cho đoạn mạch hỗn hợp
Ngày soạn: 18/09/2010
Tiết 7 Bài 7 : Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
I/ Mục tiêu:
- Nêu đợc điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện , và vật liệu làm dây dẫn
- Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố khi cố định các yếu tố khác
- Suy luận và kiểm tra sự phụ thuộc điện trở của dây dẫn vào chiều dài của dây dẫn đó
- Nêu đợc điện trở của một dây dẫn có cùng tiết diện và chất liệu thì phụ thuộc vào chiều dài
- Mắc mạch điện và sử dụng các dụng cụ đo đểđo điện trở của dây dẫn
- Trung thực có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm
II /Chuẩn bị:Mỗi nhóm HS
- Ăm pe kế, vôn kế, biến thế nguồn, công tắc, dây dẫn , dây điện trở , bảng cắm, bảng phụ
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Tổ chức
2- Kiểm tra
- Chữa bài tập 6.2
- Nêu các kết luậnvề đoạn mạch có hai
điện trở mắc nối tiếp
3- Đặt vấn đề
- Với mỗi dây dẫn điện trở là không đổi
vậy điện trở của mỗi dây dẫn phụ thuộc
nh thế nào vào bản thân dây dẫn đó ?
Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các học
sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu sai
- Học sinh đa ra các dự đoán

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011

14
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
Hoạt động 2 : Tìm hiểu điện trở của dây dẫn
phụ thuộc vào những yếu tố nào
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Quan sát hình 7.1 chobiết các cuộn dây
dẫn khác nhau ở điểm nào ?
- Yêu cầu các nhóm thảo luận nhóm đề ra
phơng pháp kiểm tra sự phụ thuộc của điện
trở vào chiều dài dây
- Yêu cầu các nhóm đề ra phơng án thí
nghiệmcủa điện trở vào chiều dài dây
I Xác định đợc phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một
trong những yếu tố khác nhau
- Học sinh quan sát hình 7.1 nêu đợc các đặc điểm khác
nhau của dây dẫn : Chiều dài , tiết diện , chất liệu dây dẫn
- Thảo luận nhóm đề ra phơng án kiểm tra sự phụ thuộc
của điện trở dây dẫn vào chiều dài
- Đại diện nhóm trình bày phơng án của nhóm mình , các
nhóm khác nhận xét
Hoạt động 3 : Xác đinh sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn
vào chiều dài của dây dẫn
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Dự kiến cách làm
- Yêu cầu học sinh nêudự đoán sự phụ
thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn ,
trả lời câu hỏi C1
- Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm
- Giáo viên thu bảng kết quả , gọi học sinh
nhóm khác nhận xét và so sáng với dự

đoán
- Yêu cầu các nhóm rút ra kết luận
II Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
- Các nhóm nêu dự kiến làm thí nghiệm
- Học sinh nêu dự đoán
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm , ghi kết quả vào bảng 1
- So sánh với dự đoán ban đầu
- Kết luận : Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiêù dài
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C2 C3 C4
2 Củng cố
- Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết
diện và đợc làm từ cùng một loại vật liệu
thì tỷ lệ thuận với chiều dài của mỗi dây
dẫn
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Xem bài 8 : Sự phụ thuộc của điện
trở vào tiết diện của dây dẫn
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đợc
- C2 : Chiều dài càng lớn thì điện trở càng lớn , nêu
hiệu điện thế kông đổi thì I càng nhỏ => Đèn sáng
càng yếu
- C3 :
ml
I

U
R
404.
2
20
20
==
==
- Câu C4: Vì I
1
= 0,25I
2
nên điện trở của đoạn đay thứ
nhất gấp bốn lần đoạnk dây dẫn thứ hai , do đó l
1
=
4l
2

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
15
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
Ngày soạn: 12/09/2010
Tiết8 Bài 8 sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn
I-Mục tiêu:
- Học sinh nắm đợc sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện của dây dẫn
- Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố khi cố định các yếu tố khác
- Kiểm tra sự phụ thuộc điện trở của dây dẫn vào tiết diện của dây dẫn đó
- Nêu đợc điện trở của một dây dẫn có cùng chiều dài, chất liệu phụ thuộc vào tiết diện
- Mắc mạch điện và sử dụng các dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn

- Trung thực có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm
II-Chuẩn bị :
- Ăm pe kế, vôn kế, biến thế nguồn, công tắc, dây dẫn , dây điện trở , bảng cắm, bảng phụ
III-Hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1 - Tổ chức
2 - Kiểm tra
- Chữa bài tập 6.2
- Nêu các kết luậnvề đoạn mạch có hai
điện trở mắc song song
3 - Đặt vấn đề
- Với mỗi dây dẫn điện trở là không đổi
vậy điện trở của mỗi dây dẫn phụ thuộc
nh thế nào vào bản thân dây dẫn đó ?
- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các học
sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu sai
- Học sinh đa ra các dự đoán
Hoạt động 2 : Dự đoán sự phụthuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
I Dự đoán sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
16
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Quan sát hình 8.1 Tính điểntở của các
đoạn mạch R
1
; R
2

; R
3
- Trả lời phần 2 câu C1
- Trả lời câu C2
- Học sinh quan sát hình 8.1 tính đợc
1 2
;
2
RR R
R R R
R R
= = =
+
3
3
1 1 1 1 3
3
R
R
R R R R R
= + + = => =
Dự đoán:
1 2
;
2
RR R
R R R
R R
= = =
+

3
3
1 1 1 1 3
3
R
R
R R R R R
= + + = => =
Vậy điện trở của dây dẫn tỷ lệ nghịch với tiết diện của dây
Hoạt động 3 : Thí nghiệm kiểm tra
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Tìm hiểu mạch điện
- Mắc mạch điện
- Tiến hành thí nghiệm
II Thí nghiệm kiểm tra
1 Mắc sơ đồ mạch điện:
- Học sinh tìm hiểu sơ đồ mạch điện, mắc mạch điện theo
yêu cầu
2 Tiến hành thí nghiệm
- Tiến hành thí nghiệm
- Ghi kết quả đo đợc vào bảng
Kết quả
Lần đo
thí nghiệm
V A R
Dây tiết diện S
1
Dây tiết diện S
2
Dây tiết diện S

3
3 Nhận xét
- Học sinh tính đợc
2
2 2 1
2
1 1 2
S d R
S d R
= =
4 Kết luận: Điện trở của dây dẫn tỷ lệ nghịch với tiết
diện
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C2 C3 C4
2 Củng cố
- Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết
diện và đợc làm từ cùng một loại vật liệu
thì tỷ lệ nghịch với tiết diện của mỗi dây
dẫn
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Hoạt động cá nhân trả lời:
- C2 : Chiều dài càng lớn thì điện trở càng lớn , nêu hiệu
điện thế kông đổi thì I càng nhỏ => Đèn sáng càng yếu
- C3 :
ml
I

U
R
404.
2
20
20
==
==
- Câu C4: Vì I
1
= 0,25I
2
nên điện trở của đoạn đay thứ nhất
gấp bốn lần đoạn dây dẫn thứ hai , do đó l
1
= 4l
2

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
17
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Xem bài 8 : Sự phụ thuộc của điện
trở vào vật liệu của dây dẫn
Ngày soạn: 26/09/2010
Tiết 9 Bài 9 :
Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm đây dẫn
I/ Mục tiêu:Qua bài này HS cần
Kin thc B trí thí nghiệm kiểm tra chứng tỏ rằng điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện , cùng chiều
dài , làm từ các chất liệu khác nhau thì khác nhau

- So sánh đợc mức độ dẫn điện của các chất hay vật liệu căn cứ vào bảng điện trở suất
K nng:Vận dụng đợc công thức R =
S
l
để tính một đại lợng khi biết các đại lợng còn lại
- Mắc mạch điện và sử dụng các dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn
- Sử dụng bảng điện trở suất của một số chất
Thỏi :Trung thực, có tinh thần hợp tác nhóm trong thí nghiệm và bài học
II /Chuẩn bị:
- Ăm pe kế, vôn kế, biến thế nguồn, công tắc, dây dẫn , dây điện trở , bảng cắm, bảng phụ
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Kiểm tra
- Qua các tiết 7-8 ta đã biết điện trở của
một dây dẫn phụ thuộcvào những yếu tố
nào ? phụ thuộc nh thế nào ?
2 - Đặt vấn đề
-Muốn kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở
vào vật liệu làm dây dẫn ta phải tiến hành
thí nghiệm nh thế nào ?
- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các
học sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu
sai
- Học sinh đa ra các dự đoán


Hoạt động 2 : Tìm hiểu xem điện trở có phụ thuộc
vào vật liệu làm dây dẫn không
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò

Yêu cầu học sinh nêu các bớc tiến hành
thí nghiệm kiểm tra sự phụ thuộc của điện
trở vào vật liệu làm dây dẫn
I Sự phụ thuộc của điện trở vào vật làm dây dẫn
- Trả lời yêu cầu phần thí nghiệm yêu cầu làm đợc
+ Vẽ sơ đồ mạch điện tiến hành thí nghiệm

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
18
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ mạch điện Học sinh lập đợc bảng :
Thứ tự Chất liệu R
- Học sinh nêu đợc các dụng cụ thí nghiệm cần thiết, các
bớc tiến hành thí nghiệm để kiểm tra sự phụ thuộc của
điện trở vào vật liệu làm dây dẫn
- Học sinh làm thí nghiệm theo nhóm, thảo luận để rút ra
nhận xét về sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây
dẫn
Hoạt động 3 : Tìm hiểu điện trở suất Công thức điện trở
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Yêu cầu học sinh đọc thông tin , trả lời
câu hỏi
+ Điện trở suất của một chất là gì ?
+ Ký hiệu - đơn vị của điện trở suất
- Treo bảng điện trở suất . Gọi học sinh tra
bảng xác định điện trở suất của một số
chất , giải thích ý nghĩa các con số
- Cá nhân hoàn thành câu C2
- Hớng dẫn học sinh trả lòi câu C3 , yêu
cầu thực hiện các bớc hoàn thành bảng 2

=> rút ra công thức điện trở
II - Điện trở suất công thức điện trở
1 - Điện trở suất
- Học sinh tìm hiểu thông báo trả lời câu hỏi của giáo
viên
- Dựa vào bảng điện trở suất , học sinh biết cách tra bảng
và giải thích ý nghĩa các con số
- Hoạt động cá nhân trả lời câu C2 yêu cầu nêu đợc :
+ = 0,5.10
-6
mnghĩa là một thanh constantan hình
trụ dài 1m tiết diện 1m
2
thì điện trở của nó là 0,5.10
-6

2 Công thức điện trở
- Hoàn thành bảng 2 theo các hớng dẫn
- Công thức điện trở R =
S
l

Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C4 C6
2 Củng cố
- Điển trở suất của vật liệu càng nhỏ
thì vật liệu đó dẫn điện càng tốt
- Điện trở của dây dẫn tỷ lệ thuận với

chiều dài l của dây dẫn , tỷ lệ nghịch
với tiết diện S của dây dẫn và phụ
thuộc vào vật liệu làm dây dẫn
- R =
S
l
3 Hớng dẫn về nhà
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đợc
Câu C4 :
S =
4
)10(
14,3
4
232

=
d
R =
087,0
)10.(14,3
4,4
10.7,1
23
8
==


S
l

Câu C6:
l =
cmm
RS
3,141428,0
10.5,5
10.14,3.25
8
10
===





Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
19
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Đọc mục : Có thể em cha biết
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Xem bài : Biến trở điện trở dùng
trong kỹ thuật
Rút kinh nghiệm giờ dạy

Ti t 10 Bài 10
I Muc Tiờu
1. Nêu đợc biến trở là gì và nêu đợc nguyên tắc hoạt động của biến trở.
2. Mắc đợc biến trở vào mạch điện để điều chỉnh cờng độ dòng điện chạy qua mạch.

3. Nhận ra đợc các điện trở dùng trong kĩ thuật (không yêu cầu xác định số của điện trở theo các vòng
mẫu)
II- Chun b
Đối với mỗi nhóm HS
- 1 biến trở con chạy có điện trở lớn nhất 20 ôm và chịu đợc dòng điện có cờng độ lớn nhất là 2A
- 1 biến trở than (chiết áp) có các trị số kĩ thuật nh biến trở con chạy nói trên
- 1 bóng đèn 2,5V - 1W
- 1 công tắc
- 1 nguồn điện 3V
- 7 đoạn dây dẫn nối, mỗi đoạn dài khoảng 30 cm
- 3 điện trở kĩ thuật loại có ghi trị số
- 3 điện trở kĩ thuật loại có các vòng màu.
Đối với cả lớp
Một biến trở tay quay có cùng trị số kĩ thuật nh biến trở con chạy nói trên.
III-
Hot

ng dy h c
Hoạt động của HS Trợ giúp của GV
HĐ1
:


Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động
của biến trở
a) Từng HS thực hiện C1 để nhận
dạng các loại biến trở.
b) Từng HS thực hiện C2 và C3 để
tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của
biến trở con chạy

c) Từng HS thựchiện C4 để nhận
dạng kí hiệu sơ đồ của biến trở.
Nếu các nhóm hoặc một số nhóm HS đợc trang bị bộ dụng cụ
thí nghiệm thì GV yêu cầu HS trong mỗi nhóm này quan sát
hình 10.1 SGK và đối chiếu với các biến trở có trong bộ thí
nghiệm để chỉ rõ từng loại biến trở.
Nếu chỉ đợc trang bị một bộ dụng cụ thí nghiệm cho GV thì
GV cho cả lớp quan sát từng biến trở và yêu cầu HS tên của
loại biến trở đó. Nếu không có các biến trở thật thì cho HS
quan sát hình 10.1 SGK và yêu cầu một vài HS kể tên các loại
biến trở.
Yêu cầu HS đối chiếu hình 10.1a SGK với biến trở con chạy
thật và yêu cầu một vài HS chỉ ra đâu là cuộn dây của biến trở,
đâu là hai đâu ngoài cùng A, B của nó, đâu là con chạy và thực
hiện C1, C2
Đề nghị HS vẽ lại các kí hiệu sơ đồ của biến trở và dùng bút

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
20
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
chì tô đậm phần biến trở (ở các hình 10.2a, 10.2b, và 10.2c
SGK) cho dòng điện chạy qua nếu chúng đợc mắc vào mạch.
HĐ2: Sử dụng biến trở để điều chỉnh
cờng độ dòng điện
a) Từng HS thực hiện C5.
b) Nhóm HS thực hiện C6 và rút ra
kết luận
Theo dõi HS vẽ sơ đồ của mạch điện hiình 10.3 SGK và hớng
dẫn các HS có khó khăn.
Quan sát và giúp đỡ khi các nhóm HS thực hiện C6. đặc biệt lu

ý đẩy con chạy C về sát điểm N để biến trở có điện trở lớn
nhất trớc khi mắc nó vào mạch điện hoặc trớc khi đóng công
tắc; cũng nh phải dịch chuyển con chạy nhẹ nhàng để tranh
hỏng chỗ tiếp xúc giữa con chạy và cuộn dây của biến trở.
Sau khi các nhóm HS thựchiện xong, đề nghị một số HS đại
diện cho các nhóm trả lời C6 trớc lớp
Nêu câu trả lời: Biến trở là gì và có thể đợc dùng để làm gì? đề
nghị một số HS trả lời và thảo luận chung với cả lớp về câu trả
lời cần có.
HĐ3: Nhận dạng 2 loại điện trở
dùng trong kĩ thuật
Có thể gợi ý để HS giải thích theo yêu cầu của C7 nh sau:
- Nếu lớp than hay lớp kim loại dùng để chế tạo các điện trở kĩ
thuật mà rất mỏng thì các lớp này có tiết diện nhỏ hay lớn?
- Khi đó tại sao lớp than hay kim loại này có thể có trị số điện
trở lớn?
đề nghị một HS đọc trị số của điện trở hình 10.4a SGK và một
số HS khác thực hiện C9
Đề nghị HS quan sát ảnh màu số 2 in ở bìa 3 SGK hoặc quan
sát các điểntở vòng mầu có trong bộ thí nghiệm để nhận biết
màu của các vòng trên một hay hai điện trở loại này.
HĐ4

Củng số và vận dụng
Từng HS thực hiện C10
- Hng d n h c nh
- H c theo SGK, lm bi tp
SBT
Rỳt kinh nghi m gi d y
Nếu HS có kh ú khăn, có thể gợi ý nh sau:

- Tính chiều dài của dây điện trở của biến trở này.
- Tính chiều dài của một vòng dây quấn quanh lõi sứ tròn.
- Từ đó tính số vòng dây của biến trở.
Đề nghị HS làm ở nhà các bài 10.2 và 10. 4 trong SBT
Ngày soạn:26/09/2010
Tiết 10 Bài 10 BIN TR - Điện trở dùng trong kỹ thuật

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
21
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
I/ Mục tiêu: Qua bài này HS cần
- Nhận biết đợc biến trở là gì? Nguyên tắc hoạt động của biến trở
- Mắc đợc biến trở vào mạch điện để điều chỉnh cờng độ dòng điện trong mạch
- Nhận biết đợc các loại điện trở dùng trong kỹ thuật
- Mắc và vẽ đợc mạch điện có dùng biến trở
- Ham hiểu biết, sử dụng an toàn điện
II /Chuẩn bị:Mi nhúm HS
- Biến thế nguồn, công tắc, dây dẫn , dây điện trở , bảng cắm, bảng phụ , bóng đèn , các loại biến
trở , ttranh vẽ các loại biến trở
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Đặt vấn đề
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1- Kiểm tra
- Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào
những yếu tố nào ? phụ thuộc nh thế nào ?
viết công thức tính điện trở của dây dẫn
2- Đặt vấn đề
- Từ công thức tính điện trở của dây dẫn
theo em có những cách nào làm thay đổi
điện trở của đây dẫn

- Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các
học sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu
sai
- Học sinh đa ra các dự đoán


Hoạt động 2 : Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biến trở
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Treo tranh vẽ kết hợp với hình 10.1 trả
lời câu C1
- Nhận biết các loại biến trở do giáo viên
đa ra
- Cá nhân hoàn thành câu C2
Cá nhân hoàn thành câu C3
Cá nhân hoàn thành câu C4
- Cá nhân hoàn thành câu C5
- Các nhóm làm thí nghiệm theo nội dung
I Biến trở
1 Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biến trở
- Quan sát trả lời đợc :
- Các loại biến trở : Tay quay, con chạy , chiết áp
- Nhận dạng gọi tên
- Hoàn thành câu C2 yêu cầu nêu đợc : Khi mắc nối tiếp
hai đầu AB vào mạch điện thì khi di chuyển con chạy C
=> không làm thay đổi cờng độ dòng điện trong mạch
- Chỉ ra các chốt của biến trở khi mắc vào mạch điện
- Cá nhân hoàn thành câu C3 yêu cầu nêu đợc : Điện trở
của mạch điện có thay đổi vì khi di chuỷen con chạy C thì
chiều dài của cuộn dây biến trở thay đổi => Thay đổi điện
trở của biến trở và của mạch điện

- Cá nhân hoàn thành câu C4 : Khi dịch chuyển con chạy
thì sẽ làm thay đổi chiều dài cuộn dây có dòng điện chạy
qua và do đó làm thay đổi điện trở của biến trở
2 Sử dụng biến trở dể điều chỉnh cờng độ dòng điện
- Cá nhân hoàn thành câu C5 yêu cầu làm đợc ;
- Hoàn thành câu C6 : Các nhóm làm thí nghiệm trả lời
câu hỏi theokết quả thí nghiệm

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
22
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
câu C6
- Trả lời câu hỏi : Biến trở là gì , nó có tác
dụng gì trong mạch điện => kết luận
3 - Kết luận :
- Biến trở có thể đợc dùng để điều chỉnh cờng độ dòng
điện trong mạch điện khi thay đổi trị số điện trở của nó
Hoạt động 3 : Giải bài tập 1
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Gọi học sinh trình bày bài giải
Nếu học sinh giải đợc thì nhận xét , nếu
học sinh không giải đợc thì hớng dẫn học
sinh giải
+ Đọc đề tóm tắt bài toán
+ Từ dữ liệu đã cho muốn tìm cờng độ
dòng điện thì có thể sử dụng những
công thức nào đã biết trong công thức
đó đại lợng nào đã biết , đại lợng nào
cha biết ? Đại lợng cha biết đó có thể
tìm đợc không , tìm nh thế nào ?

+ Chỉ ra các bớc giải bài toán
+ Giải bài toán theo các bớc đã phân
tích
Bài tập 1
- Cá nhân tự hoàn thành bài tập này
Tóm tắt :
l= 30m S = 0,3mm
2
=
0,3 . 10
-6
m
2
= 1,1 .10
-6
m
U = 220V I = ?
Bài gải
a - Tính điện trở của dây
Ta có: R =
S
l
=
110
10.3,0
30
.10.1,1
6
6
=

b - Tính cờng độ dòng điện qua dây dẫn
Ta có I =
A
R
U
2
110
220
==
Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố H ớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1-Vận dụng
- Trả lời các câu hỏi C9; C10
2 Củng cố
- Biến trở là điện trở có thể thay đổi trị
số và có thể thay đổi đợc cờng độ
dòng điện trong mạch điện
3 Hớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Chuẩn bị và làm các bài trong bài 11
Rút kinh nghiệm giờ dạy
-
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đợc
Câu C9 : Theogiá trị điện trở của nhóm mình có
Câu C10 :
+ Chiều dài của đâyt là :

Từ công thức R =
S
l
=>l =
m
RS
091,9
10.1,1
10.5,0.20
6
6
==



+ Số vòng dây của biến trở là :
N =
145
02,0
091,9
==

d
l
vòng
Ngày soạn:2/10/2010
Tiết 11 Bài 11 Bài tập vận dụng định luật ôm
V công thức tính điện trở của dây dẫn
I/ Mục tiêu:
- Vận dụng định luật Ôm và công thúc điện trở của dây dẫn để tính các đại lợng có liên quan tới đoạn

mạch có nhiều nhất ba điện trở mắc nối tiếp song song và hỗn hợp
- Giải bài tập theo các bớc giải
- Phân tích , tổng hợp kiến thức

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
23
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
- Rèn luyện tính trung thực , kiên trì trong học tập
II /Chuẩn bị:
III /Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1:Tổ chức Kiểm tra Gi i bi t p 1
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1.Kiểm tra
- Phát biểu định luật Ôm . Viết biểu thức
và ghi rõ đơn vị của từng đại lợng
- Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào
những yếu tố nào ? viết biểu thức tính điện
trở của một dây dẫn ?
2.Gii bi tp 1
Từng HS tự giải bài tập này.
a) Tìm hiểu và phân tích đầu bài để từ đó
xác định đợc các bớc giải bài tập
b) Tính điện trở của dây dẫn
c) Tính cờng độ dòng điện chạy qua dây
dẫn.
Học sinh lên bảng chữa bài tập và trả lời câu hỏi , các học
sinh khác lắng nghe, nhận xét chữa vào vở bài tập nếu sai
HS trỡnh by
a.
b p dng ct: R =

S
l
= 1,1.10
-6
.
6
30
0,3.10

= 110
c. I =
U
R
=
220
110
= 2 A

Hoạt động 2 : Giải bài tập 2
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Đọc đề bài tóm tắt phần a
- Phân tích mạch điện
- Để bóng đèn sáng bình thờng cần có điều
kiện gì
- Để tính R
2
cần biết gì ? tính nh thế nào ?
- Một học sinh lên bảng chữa, giáo viên
kiểm tra bài của một số học sinh
- Nêu nhận xét, nêu cách giải khác, chỉ ra

cách giải ngắn nhất, chữa vào vở của mình
- Tơng tự phần a yêu cầu học sinh hoàn
thành phần b
Bài tập 2
- Cá nhân học sinh giải bài tập này :
Tóm tắt
R
1
= 7,5 , I = 0,6A, U=12V
Đèn sáng bình thờng R
2
= ?
Bài giải
a Tính R
2

R
1
ntR
2
vì đèn sáng bình thờng nên
I
1
= 0,6A& R
1
= 7,5 ; R
1
ntR
2
=>I

1
= I
2
= 0,6A
R = U/I = 12V/0,6A = 20
Mà R = R
1
+ R
2
=>R
2
= R R
1
R
2
= 20 -7,5 =12,5
b Tính chiều dài l
R
b
= 30 S = 1mm
2
= 10
-6
m
2

= 0,4.10
-6
m l = ?
áp dụng công thức

)(75
10.4,0
10.30
6
6
m
RS
l
S
l
R
====>=





Hoạt động 3 : Giải bài tập 3

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
24
Nguyễn Thế Toàn Trờng THCS Sơn Hồng
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
- Yêu cầu học sinh đọc và làm phần a
+ Dây nối từ M tới A và từ N tới B đợc coi
nh một điện trở mắc nối tiếp vào mạch
điện. Vậy điện trỏ tơng đơng của đoạn
mạch đợc tính nh với đoạn mạch hỗn hợp
ta đã biết cách tính
- Yêu cầu hai học sinh lên bảng chữa độc

lập với nhau các học sinh khác hoàn thành
ra giấy nháp
- Nếu học sinh vẫn gặp khó khăn thì xem
phần hớng dẫn trong SGK
- Yêu cầu học sinh đa ra cách giải khác
- Nhận xét cách giải hay và ngắn gọn nhất
- Yêu cầu học sinh chữa vào vở
- Cá nhân hoàn thành bài 3
- Học sinh giải đợc
Tóm tắt
R
1
= 600 R
2
= 900 U
MN
= 220V
l = 200m S = 0,2mm
2
= 0,2.10
-6
m
2
= 1,7 .10
-8
m R
MN
= ?
Bài giải
a Tính R

MN
áp dụng công thức ta có
=
+
=
+
==>
===


360
900600
900.600
//
17
10.2,0
200
.10.7,1
2.1
21
1221
6
8
RR
RR
RRR
S
l
R

R
MN
= R
12
+ R
d
= 360 +17 = 377
b Tính U
1
&U
2
áp dụng định luật ôm ta có
VRIU
R
V
R
U
I
MNAB
MNMN
MN
MN
210360.
377
220
.
220
12
==

==
Vì R
1
=R
2
=> U
1
= U
2
= 210V
Hoạt động 3: Hớng dẫn về nhà
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
1 Củng cố : Hãy nêu các bớc giải bài
tập
2 Huớng dẫn về nhà
- Học bài làm bài tập sách bài tập
- Xem lại các bài tập đã chữa
- Xem Bài : Công suất điện
Rút kinh nghiệm giờ dạy
- Hoạt động cá nhân trả lời yêu cầu nêu đợc:
- Đọc đề tóm tắt bài toán
- Phân tích mạch điện
- Tìm các công thức có liên quan đến đại lợng cần tìm
- Vận dụng các công thức đã học để giải bài toán
- Kiểm tra biện luận kết quả
Ngày soạn:3/10/2010
Tiết 12 Bài 12 Công suất điện
I/ Mục tiêu:
- Nhận biết đợc số oát ghi trên dụng cụ
- Vận dụng đợc công thức P = U.I dể tính đợc một đại lợng khhi biét các đại lợng còn lại

- Rèn luyện kỹ năng thu nhận thông tin
- Trung thực cẩn thận, yêu thích môn học
II /Chuẩn bị:
- Bóng đèn 6V 3W 6V 6W 6V 8W 220V 100W 220V 25W

Giáo án Vật lý 9 .Năm học 2010-2011
25