Bài 13. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (211.41 KB, 17 trang )

20 - 11

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ.

1. Tìm từ ngữ thích hợp để điền vào chỗ trống?

Trong văn bản(1)………….để người đọc( người nghe) phải

suy nghĩ về một (2)……….nào đó, người viết( người kể) và

nhân vật có khi (3)..………... bằng cách nêu lên các (4)

……….., nhận xét cùng những (5)………và (6)

……...Nội dung đó thường được diễn đạt bằng(7)

……….làm cho câu chuyện thêm phần (8)

………….

t

ự

s

ự

vấn đề

nghị luận

ý kiến

lí lẽ

dẫn chứng

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Ngày, 8 tháng 11 năm 2011

<b>Ti t 64</b>

<b>ế</b>

<i><b>ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỌC THOẠI NỘI TÂM </b></i>

<i><b> TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ</b></i>

<b>I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc </b>

<b>thoại nội tâm trong văn bản tự sự.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Có người hỏi:

-Sao bảo làng chợ Dầu tinh thần lắm cớ mà?...
-Âý thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!

Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng vươn vai nói to:

-Hà, nắng gớm, về nào…

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xơn xao của đám người
mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của người đàn bà cho
con bú:

-Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó! Đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta cịn thương. Cái
giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát!

Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ơng thống nghĩ đến mụ chủ nhà.

Về đến nhà ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ hơm nay thấy bố có thể khác, len lét
đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.

Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ơng lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian
đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu…Ơng
lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:

- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước

để nhục nhã thế này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>Đối thoại</b></i>

<i>:</i>

Là hình thức đối đáp trị chuyện.Tham

gia đối thoại ít nhất có hai người trở lên.

-Nội dung: đều hướng tới đề tài giao tiếp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

“Hà nắng gớm về nào…”ơng Hai nói

với ai? Đây có phải là một lời đối thoại

khơng? Vì sao?

1. Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ơng lão cứ

giàn ra.

Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt

gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng

hắt hủi đấy ư? Khốn nạn, bằng ấy tuổi

đầu…

Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên:

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Câu hỏi thảo luận</b>

: Tìm điểm khác và giống nhau trong

những câu văn trên?

Câu văn Ai nói Nói với ai Nội dung-mục

đích thể hiện Dấu hiệu hình thức
1

-

Chúng bay ăn

miếng cơm hay
miếng gì vào
mồm mà đi làm
cái giống Việt gian
bán nước để nhục
nhã thế này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Câu văn Ai nói Nói với ai Nội dung

-mục đích Dấu hiệu hình thức
1

-

Chúng bay ăn

miếng cơm hay
miếng gì vào
mồm mà đi làm
cái giống Việt gian
bán nước để nhục
nhã thế này.

ơng Hai chính ơng

Hai - Diễn tả tâm trạng tức giận
đau đớn đến
tột độ khơng
kìm nén nổi
nên phải thốt
ra bằng tiếng
chửi.

-Lời nói được

phát ra thành
tiếng.

- Trước lời nói
có gạch đầu
dịng.

2. Chúng nó là trẻ
con làng Việt gian
đấy ư? Chúng nó
cũng bị người ta
rẻ rúng hắt hủi
đấy ư? Khốn nạ
bằng cần ấy tuổi
đầu…

ơng Hai chính ơng

Hai - Tâm trạng đau đớndằn
vặt nhục nhã
khi nghĩ về
tương lai bọn
trẻ phải sống
trong làng
theo Việt gian

-Lời nói khơng
phát ra thành
tiếng.( nghĩ
thầm trong

đầu)

- Trước lời nói
khơng có

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Kết luận:</b>

Giống nhau: Đều là lời nói của ơng Hai, nói với chính mình-> bộc

lộ tâm trạng của nhân vật ông Hai.

Khác nhau:

Phát ra thành tiếng.

Câu văn 1:

Trước lời có dấu gạch đầu dịng.

Không phát ra thành tiếng, chỉ trong suy nghĩ.

Những câu văn 2:

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>Độc thoại</b>

: Là lời của một người nào đó nói với chính

mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng.

-Phát ra thành tiếng

- Phía trước lời có gạch đầu dịng.

<b>Độc thoại nội tâm: </b>

Là lời của một người nào đó nói với chính

mình hoặc với một ai đó trong tưởng tượng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>* Tác dung</b>

<b>: - Tạo câu chuyện có khơng khí gần gũi </b>

như cuộc sống thật

. Đặc biệt là ngôn ngữ độc thoại và

độc thoại nội tâm giúp người đọc dễ khám phá thế

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12></div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Hình thức ngơn ngữ bộc lộ
tính cách nhân vật trong
VBTS

<b>Trước lời</b>
<b> trao,đáp có </b>
<b>gạch, đầu dịng</b>

-Lời của một
<b>người nào đó</b>
<b>nói với chính </b>
<b>mình</b>

-<b>Phát ra thành </b>
<b>lời, có gạch </b>

<b>Tác dung: Người đọc dễ khám phá thế giới nội tâm</b>
<b> nhân vật…</b>

không thành lời
<b>Không có gạch</b>
<b> đầu dịng</b>

-<b>Độc thoại</b>

<b>Đối thoại</b>

<b>Độc thoại</b>

<b>Độc thoại </b>
<b>nội tâm</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Bài tập 1 ( SGK). Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại

trong đoạn trích sau đây:

Mãi khuya, bà Hai mới chống gối đứng dậy. Bà lẳng lặng xuống bếp châm
lửa ngòi tính tiền hàng. Vẫn những tiền cua, tiền bún, tiền đỗ, tiền kẹo…Vẫn
cái giọng rì rầm, rì rầm hàng ngày.

- Thầy nó ạ.

Ơng Hai nằm rũ ra ở bên giường khơng nói gì.
- Thầy nó ngủ rồi à?

- Gì?

Ơng lão khẽ nhúc nhích.
- Tơi thấy người ta đồn…
Ông lão gắt lên:

- Biết rồi !

Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>