Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (323.36 KB, 61 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<i><b>CHƯƠNG </b></i>
<i><b>CHƯƠNG </b><b>V:</b><b><sub>V:</sub></b></i>
<b>TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG </b>
<b>TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG </b>
<b>CỘNG SẢN VIỆT NAM; VỀ XÂY DỰNG </b>
<b>CỘNG SẢN VIỆT NAM; VỀ XÂY DỰNG </b>
<b>NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN</b>
<b>NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, VÌ DÂN</b>
I. Những luận điểm chủ yếu của Hồ Chí Minh
về Đảng cộng sản Việt Nam
II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà
nước của dân, do dân, vì dân
<b>I. Những luận điểm chủ yếu của Hồ Chí Minh </b>
<b>I. Những luận điểm chủ yếu của Hồ Chí Minh </b>
<b>về Đảng cộng sản Việt Nam (7 luận điểm)</b>
<b>về Đảng cộng sản Việt Nam (7 luận điểm)</b>
1. Đảng cộng sản là nhân tố quyết định hàng
1. Đảng cộng sản là nhân tố quyết định hàng
đầu để đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi
đầu để đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi
Đến với
Chủ nghĩa
Mác –
Lênin,
Quần chúng nhân dân là người
sáng tạo nên lịch sử, động lực
của các cuộc cách mạng.
Sức mạnh của quần chúng chỉ
phát huy đầy đủ, đúng đắn khi
có sự lãnh đạo của một “đảng
cách mệnh” chân chính.
Từ đó, Người khẳng định:
để trong thì vận động và tổ
chức dân chúng.
Muốn
làm
cách
mạng thì
trước
hết phải
có Đảng
cách
mệnh
Đảng có vững cách mệnh mới
thành công, cũng như người cầm
Tư tưởng ấy đến nay vẫn còn nguyên giá trị
Nếu nhận thức mơ hồ,
lệch lạc về vai trò
lãnh đạo của Đảng thì
dễ rơi vào âm mưu
của các thế lực thù
địch, làm suy yếu sức
mạnh của Đảng và
cách mạng
Nếu buông lỏng sự
lãnh đạo của Đảng
sẽ đánh mất niềm
tin của quần
chúng, cách mạng
sẽ đi chệch hướng,
gặp khó khăn,
thậm chí thất bại
2. Đảng cộng sản Việt Nam là sản phẩm của
trào công nhân và phong trào yêu nước
trào công nhân và phong trào yêu nước
<i>Lênin: Đảng cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp </i>
chủ nghĩa Mác – Lênin với phong trào công nhân
<i>Hồ Chí Minh: Ở nước ta, nếu kết hợp chủ nghĩa </i>
Mác – Lênin với phong trào cơng nhân thì chưa
Vì vậy, Bác xác định lộ trình thành lập Đảng
cộng sản là:
Thứ nhất, đưa phong
trào yêu nước chuyển
dần từ lập trường quốc
gia sang khuynh
hướng mácxít, rồi từ
đó chuyển sang lập
trường cộng sản
Thứ hai, đưa
phong trào công
nhân chuyển dần
từ trình độ tự
phát sang trình
độ tự giác
Nhân tố quyết định sự chuyển biến về chất của
phong trào công nhân và phong trào yêu nước
Việt Nam là chủ nghĩa Mác – Lênin. <sub>chủ nghĩa Mác – Lênin. </sub>
Chính chủ nghĩa Mác – Lênin kết hợp với
phong trào công nhân và phong trào yêu nước
đã dẫn tới việc thành lập <i>Đảng cộng sản Đông <sub>Đảng cộng sản Đông </sub></i>
<i>Dương</i>
<i>Dương vào đầu năm 1930.</i>
Từ chủ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa
Mác – Lênin là con đường mà Bác đã trải qua
Ý nghiã của tư tưởng đó thể hiện ở hai điểm:
Ý nghiã của tư tưởng đó thể hiện ở hai điểm:
- Đảng CSVN là đội tiền
phong của giai cấp công
nhân và dân tộc Việt
Nam, phấn đấu cho độc
lập dân tộc, tự do, hạnh
nghiệp dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh
- Nắm vững chủ
nghĩa Mác – Lênin,
đồng thời hiểu đầy
đủ thực tiễn của đất
nước để vận dụng,
phát triển đúng đắn
là yêu cầu cần thiết
3. Đảng cộng sản Việt Nam – Đảng của giai cấp
3. Đảng cộng sản Việt Nam – Đảng của giai cấp
công nhân, đồng thời là của dân tộc Việt Nam
công nhân, đồng thời là của dân tộc Việt Nam
- Đây là luận điểm mới của Hồ Chí Minh, bổ sung
vào học thuyết Mác – Lênin về Đảng cộng sản
Tại Đại Hội II của Đảng (02/1952), Bác khẳng
<i>định: “Trong giai đoạn này, quyền lợi của giai cấp </i>
<i>công nhân và nhân dân lao động và của dân tộc là </i>
<i>một. Chính vì Đảng Lao động Việt Nam là Đảng </i>
<i>của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, cho </i>
Năm 1961, Người nhắc lại luận điểm trên:
“Đảng ta là Đảng của giai cấp, đồng thời
cũng là của dân tộc, không thiên tư, thiên vị”
Luận điểm này chỉ đạo cách thức tổ chức và
hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam, làm
cho nó gắn bó máu thịt với giai cấp, với dân tộc
Nó được nhân dân gọi là “Đảng ta”,
“Đảng của Bác Hồ”, “Đảng mình”.
Đó là cội nguồn sức mạnh của Đảng.
Bởi
thế
- Nói Đảng ta là “Đảng của giai cấp công
nhân, đồng thời là của dân tộc Việt Nam”,
khơng có nghĩa là khơng thấy bản chất giai
cấp cơng nhân của Đảng. Nó vẫn mang bản
chất giai cấp cơng nhân
Vì + Nền tảng tư tưởng của Đảng là <sub>chủ nghĩa Mác – Lênin.</sub>
+ Mục tiêu, đường lối của Đảng là
vì độc lập dân tộc & CNXH.
4. Đảng cộng sản Việt Nam phải lấy chủ
nghĩa Mác – Lênin “làm cốt”
nghĩa Mác – Lênin “làm cốt”
<i> Trong Đường Kách mệnh, Bác chỉ rõ:</i>
“Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm
cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng
phải theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà khơng có
chủ nghĩa cũng như người khơng có trí khơn,
tàu khơng có bàn chỉ nam”
“Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều,
nhưng chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn
Vì nó chỉ ra cho Đảng mục tiêu, con đường giải
phóng giai cấp công nhân, nhân dân lao động và
giải phóng dân tộc, xây dựng xã hội mới tốt đẹp
Lấy chủ nghĩa Mác – Lênin “làm cốt”, không
Lấy chủ nghĩa Mác – Lênin “làm cốt”, không
phải là “tầm chương trích cú”, giáo điều, mà là
phải là “tầm chương trích cú”, giáo điều, mà là
nắm vững lập trường, quan điểm và phương
nắm vững lập trường, quan điểm và phương
pháp của Chủ nghĩa Mác – Lênin.
pháp của Chủ nghĩa Mác – Lênin.
Vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của
Vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của
5. Đảng cộng sản Việt Nam phải được xây
5. Đảng cộng sản Việt Nam phải được xây
dựng theo những nguyên tắc của Đảng kiểu
dựng theo những nguyên tắc của Đảng kiểu
mới của giai cấp vô sản.
mới của giai cấp vơ sản.
<i>Đó là những ngun tắc mà Lênin đã đề ra<sub>những nguyên tắc mà Lênin đã đề ra</sub></i>
Bác đã
khái quát
thành năm
nguyên
tắc sau:
<i>- Một là tập trung dân chủ</i>
<i>- Một là tập trung dân chủ</i>
Bác coi đây là nguyên tắc tổ chức
của Đảng
Dân chủ để đi đến tập trung, là cơ
sở của tập trung, chứ không phải là
Nội
dung
của
dân
chủ
“Đối với mọi vấn đề, mọi người tự do
bày tỏ ý kiến của mình, góp phần tìm
ra chân lý. Đó là một quyền lợi mà
cũng là nghĩa vụ của mọi người.
Khi mọi người đã phát biểu ý kiến,
đã tìm thấy chân lý, lúc đó quyền tự
do tư tưởng hoá ra quyền tự do phục
tùng chân lý”
Nội
dung
của
tập
trung
Tập trung trên cơ sở dân chủ, chứ
không phải tập trung quan liêu theo
kiểu độc đoán, chuyên quyền
Phải thống nhất về tư tưởng, tổ chức,
hành động
Thiểu số phải phục tùng đa số, cấp dưới
phục tùng cấp trên, mọi đảng viên phải chấp
hành vô điều kiện nghị quyết của Đảng
Từ đó, “Đảng ta tuy nhiều người, nhưng khi
<i>- Hai là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách</i>
<i>- Hai là tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách</i>
Bác coi đây là nguyên tắc lãnh đạo của Đảng
Vì
Một người dù tài giỏi cũng khơng thấy
hết được mọi mặt của một vấn đề, càng
không thể thấy hết được mọi việc, hiểu
hết được mọi chuyện. Vậy, phải bảo
đảm tập thể lãnh đạo
“Lãnh đạo khơng tập thể, thì
sẽ đi đến cái tệ bao biện, độc
đốn, chủ quan”
“Phụ trách khơng do cá nhân,
lộn xộn, vơ chính phủ”
Kết
quả là
hỏng
việc
Vậy, <i>tập thể lãnh đạo, <sub>tập thể lãnh đạo, </sub></i>
<i>cá nhân phụ trách </i>
<i>cá nhân phụ trách </i>
phải đi đôi với nhau
<i>Tập thể lãnh đạo là </i>
<i>Tập thể lãnh đạo là </i>
<i>dân chủ, cá nhân phụ </i>
<i>dân chủ, cá nhân phụ </i>
<i>trách là tập trung</i>
<i>- Ba là tự phê bình và phê bình </i>
<i>- Ba là tự phê bình và phê bình </i>
Bác coi đây là nguyên tắc sinh hoạt Đảng,
là quy luật phát triển của Đảng
“Một Đảng
mà giấu
giếm khuyết
điểm của
mình là một
Đảng hỏng”
“Một Đảng có gan thừa nhận
khuyết điểm của mình…rồi tìm
kiếm mọi cách để sửa chữa
khuyết điểm đó …là một Đảng
Thái độ
Thái độ <i>tự phê bình và phê bình phải <sub>tự phê bình và phê bình</sub></i>
đúng đắn, nghiêm túc
Mỗi người
phải trung
thực, chân
thành với
bản thân
cũng như
Chống thái độ thiếu trung thực, <sub>thái độ </sub>
che giấu khuyết điểm của bản
thân, sợ <i>phê bình, khơng dám <sub>phê bình, </sub></i>
<i>phê bình,</i>
<i>phê bình, nể nang né tránh, dĩ </i>
hồ vi q, lợi dụng <i>phê bình <sub>phê bình </sub></i>
để nói xấu, bơi nhọ, vùi dập, đả
kích<i> người khác</i>
<i>- Bốn là kỷ luật nghiêm minh và tự giác</i>
<i>- Bốn là kỷ luật nghiêm minh và tự giác</i>
Bác rất coi trọng việc xây dựng <i>kỷ luật <sub>kỷ luật </sub></i>
<i>nghiêm minh và tự giác</i>
<i>nghiêm minh và tự giác trong Đảng để tạo </i>
nên sức mạnh
Nếu
không
“Đảng sẽ xệch xoạc, ý kiến lung
tung, kỷ luật lỏng lẻo, cơng việc
bế tắc”
<i>- Năm là đồn kết thống nhất trong Đảng</i>
<i>- Năm là đoàn kết thống nhất trong Đảng</i>
Bác coi đây là nòng cốt để xây dựng khối
đoàn kết toàn dân
Cơ sở để xây dựng khối đoàn kết trong Đảng
là đường lối, quan điểm, điều lệ của Đảng
Vì, nó tạo nên sự thống nhất về tư tưởng, tổ
chức đến hành động của toàn Đảng, toàn dân
Cách thức xây dựng khối
Cách thức xây dựng khối
đoàn kết thống nhất trong Đảng
đoàn kết thống nhất trong Đảng
Thực hiện và mở rộng
dân chủ nội bộ để cán
bộ đảng viên có thể
tham gia bàn bạc đến
nơi đến chốn những
vấn đề hệ trọng của
Đảng
Thường
xuyên
thực hiện
tự phê
bình và
phê bình
Thường
xuyên tu
dưỡng đạo
đức cách
mạng, chống
6. Tăng cường và củng cố mối quan hệ máu
6. Tăng cường và củng cố mối quan hệ máu
thịt giữa Đảng với dân.
thịt giữa Đảng với dân.
Để thực hiện ý đồ chính trị của mình, đảng
phái nào cũng phải huy động sức dân
Đảng Cộng sản huy động dân là nhằm “lấy
tài dân, sức dân, để làm những cơng việc có
lợi cho dân”, chứ khơng phải vì lợi ích của
người lãnh đạo
Là Vì độc lập và tự do của dân tộc, hạnh <sub>phúc và dân chủ của nhân dân.</sub>
Vậy
nên: <sub>Sự lãnh đạo của Đảng đồng nghĩa </sub>
là “đầy tớ” của nhân dân.
Bác nhấn mạnh: Lãnh đạo có nghĩa là làm
“đầy tớ”, chứ khơng phải người chủ của dân,
Nếu không thật sự là đầy tớ, thiếu gắn bó
mật thiết với dân, Đảng sẽ mất đi sức
sống vốn có của mình
Vậy, Đảng phải lấy dân làm gốc
Bác yêu cầu: cán bộ, đảng viên phải thường
xuyên đi sâu, đi sát quần chúng, tổng kết ý
kiến của quần chúng biến thành chủ trương
lãnh đạo quần chúng. Nhưng tuyệt đối
không được theo đuôi quần chúng
Để xứng đáng với một Đảng “vừa
là đạo đức, vừa là văn minh”
Làm cho Đảng thực sự trong sạch,
vững mạnh về chính trị, tư tưởng và
tổ chức
Mục
tiêu
chỉnh
đốn và
đổi
mới
Đảng
Làm cho cán bộ, đảng viên không
ngừng nâng cao phẩm chất và năng
Chỉnh đốn và đổi mới là công việc
thường xun của Đảng cầm quyền, vì:
Một mặt, quyền lực
có sức mạnh to lớn
để cải tạo cái cũ, xây
dựng cái mới trên tất
cả các lĩnh vực của
đời sống xã hội, khi
biết sử dụng đúng
Mặt khác, quyền lực
có sức phá hoại rất
ghê gớm, vì con
người sử dụng nó có
thể bị thối hố biến
chất, chạy theo
quyền lực…
Người kết luận:
“Một dân tộc, một đảng và mỗi con người,
ngày hơm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn,
không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn
được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu
lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào
chủ nghĩa cá nhân”
Đó là lời cảnh tỉnh có ý nghĩa rất sâu xa đối
với Đảng Cộng sản, đối với mỗi đảng viên
II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà
II. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà
nước của dân, do dân, vì dân (4 nội dung)
nước của dân, do dân, vì dân (4 nội dung)
1. Xây dựng Nhà nước thể hiện quyền
1. Xây dựng Nhà nước thể hiện quyền
làm chủ của nhân dân lao động
làm chủ của nhân dân lao động
Vấn đề cơ bản của mọi cuộc Cách mạng
xã hội là vấn đề chính quyền, cịn vấn đề
cơ bản của một chính quyền là ở chỗ nó
thuộc về ai, phục vụ quyền lợi cho ai
<i>Thực chất là xây dựng Nhà nước </i>
<i>Thực chất là xây dựng Nhà nước </i>
<i><b>của dân, do dân và vì dân</b></i>
<i><b>của dân, do dân và vì dân</b></i>
1.1. Thế nào là nhà nước của dân?
1.1. Thế nào là nhà nước của dân?
Hiến pháp năm 1946:
<i>Điều 1: “Nước Việt Nam là </i>
<i>một nước dân chủ cộng hồ. </i>
<i>Tất cả quyền bính trong nước </i>
<i>là của toàn thể nhân dân Việt </i>
<i>Nam, khơng phân biệt nịi </i>
<i>giống, gái, trai, giàu nghèo, </i>
<i>giai cấp, tôn giáo”</i>
Điều 32:
<i>“Những vịêc </i>
<i>quan hệ đến vận </i>
<i>mệnh quốc gia </i>
<i>sẽ đưa ra nhân </i>
Quy định ấy thực chất là chế độ trưng cầu
dân ý – một hình thức dân chủ trực tiếp
Nhân dân uỷ quyền cho các đại diện do
mình bầu ra; đồng thời có quyền bãi miễn
nếu họ tỏ ra không xứng đáng
Nhà
Nhà
nước
nước
của
<i>Dân là chủ: có quyền làm những </i>
<i>việc mà pháp luật khơng cấm và có </i>
<i>nghĩa vụ tn theo pháp luật </i>
Vậy
Vậy
Các vị đại diện, do dân cử ra, chỉ là thừa
Các vị đại diện, do dân cử ra, chỉ là thừa
uỷ quyền của dân, là “công bộc” của dân
uỷ quyền của dân, là “công bộc” của dân
Nhưng có những “vị đại diện” lại tưởng đó là <sub>vị đại diện”</sub>
quyền của mình nên sinh ra lộng quyền, cửa
quyền…dẫn tới bao chuyện đau xót
“
“Cậy thế mình ở trong ban Cậy thế mình ở trong ban
này ban nọ, rồi ngang tàng
này ban nọ, rồi ngang tàng
phóng túng, muốn sao
phóng túng, muốn sao
“
1.2. Thế nào là nhà nước do dân?
1.2. Thế nào là nhà nước do dân?
Đó là
Đó là
nhà
nhà
nước
nước
<i>Do dân lựa chọn, bầu ra những đại </i>
biểu của mình
<i>Do dân ủng hộ, giúp đỡ, đóng thuế</i>
<i>Do dân phê bình, xây dựng</i>
Các cơ
Các cơ
quan
quan
nhà
nhà
nước
nước
phải
phải
Dựa vào dân
Dựa vào dân
Liên hệ với dân
Liên hệ với dân
Chịu sự kiểm
Chịu sự kiểm
sốt của dân
sốt của dân
“
“Nếu Chính phủ <sub>Nếu Chính phủ </sub>
làm hại dân thì
làm hại dân thì
dân có quyền đuổi
dân có quyền đuổi
Chính phủ”
Chính phủ”
1.3. Thế nào là nhà nước vì dân?
1.3. Thế nào là nhà nước vì dân?
<i>Đó là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện </i>
<i>vọng của nhân dân, khơng có đặc quyền, đặc </i>
<i>lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính</i>
Theo Bác, chỉ có một nhà nước thực sự của
mới có thể là nhà nước vì dân được
mới có thể là nhà nước vì dân được
Từ Chủ tịch trở xuống đều là
Vậy nên
Vậy nên ““Việc gì có lợi cho dân, Việc gì có lợi cho dân,
ta phải hết sức làm…
ta phải hết sức làm…
Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh…”
Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh…”
Tất cả cán bộ ở bất kỳ cấp nào, ngành nào
Tất cả cán bộ ở bất kỳ cấp nào, ngành nào
cũng đều
cũng đều <i>vừa là người lãnh đạo, vừa là <sub>vừa là người lãnh đạo, vừa là </sub></i>
<i>người đầy tớ thật trung thành của nhân dân</i>
<i>người đầy tớ thật trung thành của nhân dân</i>, <sub>, </sub>
chứ không phải là quan cách mạng
chứ không phải là quan cách mạng
Để làm người thay mặt dân phải đủ<i> Đức <sub> Đức </sub></i>và<sub>và</sub>
<i>Tài, </i>
<i>Tài, </i>phải vừa<sub>phải vừa</sub><i> Hiền <sub> Hiền </sub></i>lại vừa<sub>lại vừa</sub><i> Minh<sub> Minh</sub></i>
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự thống nhất
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự thống nhất
giữa bản chất giai cấp cơng nhân với tính
giữa bản chất giai cấp cơng nhân với tính
nhân dân và tính dân tộc của Nhà nước
nhân dân và tính dân tộc của Nhà nước
2.1. Bản chất giai cấp công nhân của
2.1. Bản chất giai cấp công nhân của
Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà
Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà
- Nhà nước là một bộ phận quan trọng trong
- Nhà nước là một bộ phận quan trọng trong
kiến trúc thượng tầng, nên nó là thành tố cơ
kiến trúc thượng tầng, nên nó là thành tố cơ
Bản
Bản
- Do Đảng của giai cấp công nhân
- Do Đảng của giai cấp công nhân
lãnh đạo bằng những chủ trương,
lãnh đạo bằng những chủ trương,
đường lối, thông qua tổ chức của
đường lối, thơng qua tổ chức của
mình trong Quốc hội, Chính phủ và
mình trong Quốc hội, Chính phủ và
các ngành, các cấp của Nhà nước.
- Ở tính định hướng đưa đất nước
- Ở tính định hướng đưa đất nước
quá độ đi lên Chủ nghĩa xã hội.
quá độ đi lên Chủ nghĩa xã hội.
- Ở nguyên tắc tổ chức cơ bản của
- Ở nguyên tắc tổ chức cơ bản của
nó là nguyên tắc tập trung dân chủ.
nó là nguyên tắc tập trung dân chủ.
“
“Nhà nước ta phát huy dân chủ đến cao độ…thì <sub>Nhà nước ta phát huy dân chủ đến cao độ…thì </sub>
mới động viên được tất cả lực lựợng của nhân
mới động viên được tất cả lực lựợng của nhân
dân đưa cách mạng tiến lên. Đồng thời phải tập
dân đưa cách mạng tiến lên. Đồng thời phải tập
trung đến cao độ để thống nhất lãnh đạo nhân
trung đến cao độ để thống nhất lãnh đạo nhân
dân xây dựng Chủ nghĩa xã hội”
dân xây dựng Chủ nghĩa xã hội”
Chế độ nào cũng có chun chính. Vấn đề là ai
Chế độ nào cũng có chun chính. Vấn đề là ai
chun chính với ai?…Như cái hịm đựng của
2.2. Bản chất giai cấp công nhân thống nhất
2.2. Bản chất giai cấp công nhân thống nhất
với tính nhân dân, tính dân tộc.
với tính nhân dân, tính dân tộc.
Biểu
Biểu
hiện:
hiện:
- Nhà nước ta ra đời là kết quả của
- Nhà nước ta ra đời là kết quả của
cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ với
cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ với
sự hy sinh xương máu của bao thế hệ
sự hy sinh xương máu của bao thế hệ
cách mạng.
cách mạng.
- Nhà nước ta vừa mang bản chất giai cấp
tộc vì
<i>tộc vì nó bảo vệ lợi ích của nhân dân, lấy </i>
<i>lợi ích của dân tộc làm nền tảng.</i>
- Nhà nước ta vừa mới ra đời đã phải đảm
- Nhà nước ta vừa mới ra đời đã phải đảm
nhiệm nhiệm vụ lịch sử là tổ chức cuộc
nhiệm nhiệm vụ lịch sử là tổ chức cuộc
kháng chiến toàn dân, toàn diện của dân tộc
kháng chiến toàn dân, toàn diện của dân tộc
để bảo vệ thành quả cách mạng
để bảo vệ thành quả cách mạng
Nhờ biết phát huy sức mạnh khối đại đoàn
Nhờ biết phát huy sức mạnh khối đại đồn
kết dân tộc, trên cơ sở liên minh cơng nông,
kết dân tộc, trên cơ sở liên minh công nông,
do Đảng lãnh đạo mà Nhà nước ta đã đánh
do Đảng lãnh đạo mà Nhà nước ta đã đánh
thắng hai đế quốc Pháp và Mỹ, giữ vững
thắng hai đế quốc Pháp và Mỹ, giữ vững
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một Nhà
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một Nhà
nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ
nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ
3.1. Xây dựng một nhà nước hợp hiến
3.1. Xây dựng một nhà nước hợp hiến
<b>Nhà nước hợp hiến là nhà nước do nhân </b>
<b>Nhà nước hợp hiến là nhà nước do nhân </b>
<b>dân bầu ra</b>
<b>dân bầu ra</b>
Vậy nên chỉ 1 ngày sau khi đọc “
Vậy nên chỉ 1 ngày sau khi đọc “<i>Tuyên ngôn <sub>Tuyên ngôn </sub></i>
<i>độc lập”, </i>
<i>độc lập”, </i>trong phiên họp đầu tiên của <sub>trong phiên họp đầu tiên của </sub>
Chính phủ lâm thời, Bác đã đề nghị tổ chức
Chính phủ lâm thời, Bác đã đề nghị tổ chức
tổng tuyển cử để lập Quốc hội rồi từ đó lập
tổng tuyển cử để lập Quốc hội rồi từ đó lập
ra Chính phủ
ra Chính phủ
Theo
Theo
đó
đó
Ngày 20/9/1945, Bác ký sắc lệnh
Ngày 20/9/1945, Bác ký sắc lệnh
số 34 thành lập Uỷ ban dự thảo
số 34 thành lập Uỷ ban dự thảo
Hiến pháp của nước Việt Nam Dân
Hiến pháp của nước Việt Nam Dân
chủ Cộng hoà
chủ Cộng hoà
Cuộc tổng tuyển cử được tiến hành trong cả
Cuộc tổng tuyển cử được tiến hành trong cả
nước chỉ 4 tháng sau ngày Độc lập, đưa lực
nước chỉ 4 tháng sau ngày Độc lập, đưa lực
“
“Chúng ta phải có một Hiến pháp dân chủ. <sub>Chúng ta phải có một Hiến pháp dân chủ. </sub>
Tơi đề nghị Chính phủ tổ chức càng sớm
Tơi đề nghị Chính phủ tổ chức càng sớm
càng hay cuộc tổng tuyển cử với chế độ phổ
Bối
Bối
cảnh
cảnh
bầu
bầu
cử
cử
Nam bộ chống Pháp gây hấn
Nam bộ chống Pháp gây hấn
Bắc bộ chống Tưởng gây rối
Bắc bộ chống Tưởng gây rối
Hơn
Hơn
90%
90%
cử tri
cử tri
đi bầu
đi bầu
<i>Hàng trăm cán bộ và đồng bào đã hy sinh </i>
<i>Hàng trăm cán bộ và đồng bào đã hy sinh </i>
<i>trong khi làm nhiệm vụ bầu cử</i>
<i>trong khi làm nhiệm vụ bầu cử</i>
Kết
Kết
quả
quả
35 đại biểu trúng cử. Phiên họp Quốc
35 đại biểu trúng cử. Phiên họp Quốc
hội đầu tiên, ngày 02/03/1946 quyết
hội đầu tiên, ngày 02/03/1946 quyết
định thêm 50 ghế cho Việt Nam Quốc
định thêm 50 ghế cho Việt Nam Quốc
dân Đảng, 20 ghế cho Việt Nam Cách
dân Đảng, 20 ghế cho Việt Nam Cách
mạng đồng minh hội.
3.2. Quản lý đất nước bằng pháp luật và chú
3.2. Quản lý đất nước bằng pháp luật và chú
trọng đưa pháp luật vào trong cuộc sống
trọng đưa pháp luật vào trong cuộc sống
Nhà nước dân chủ
Nhà nước dân chủ
Pháp
Pháp
luật
luật Dân Dân <sub>chủ</sub><sub>chủ</sub>
Là bà đỡ
Là bà đỡ
Trong khuôn khổ
Trong khuôn khổ
Là
Là
Nhà
Nhà
nước
nước
dân
dân
chủ,
chủ,
thì
thì
Mọi quyền dân
Mọi quyền dân
chủ của người
chủ của người
dân phải được
thể chế hoá
thể chế hoá
thành hiến pháp
thành hiến pháp
và pháp luật
và pháp luật
Hệ thống pháp
Hệ thống pháp
luật phải đảm bảo
luật phải đảm bảo
cho quyền tự do,
cho quyền tự do,
dân chủ của
dân chủ của
người dân được
người dân được
tôn trọng trong
tôn trọng trong
thực tế
thực tế
<i>Xây dựng một nền pháp chế XHCN đảm bảo </i>
<i>Xây dựng một nền pháp chế XHCN đảm bảo </i>
<i>được việc thực hiện quyền lực của nhân dân là </i>
<i>được việc thực hiện quyền lực của nhân dân là </i>
<i>mối quan tâm suốt đời của Bác</i>
<i>mối quan tâm suốt đời của Bác</i>
Để có nhà nước pháp quyền, phải:
Để có nhà nước pháp quyền, phải:
Xây dựng, hoàn
Xây dựng, hoàn
thiện Hiến pháp
thiện Hiến pháp
và hệ thống pháp
và hệ thống pháp
luật
luật
Tuyên truyền Hiến
Tuyên truyền Hiến
pháp và pháp luật cho
pháp và pháp luật cho
nhân dân biết để thực
nhân dân biết để thực
hiện
hiện
“
“Làm sao cho dân biết hưởng quyền dân chủ, <sub>Làm sao cho dân biết hưởng quyền dân chủ, </sub>
biết dùng quyền dân chủ của mình, dám nói,
biết dùng quyền dân chủ của mình, dám nói,
3.3. Tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ, cơng
3.3. Tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ, công
chức của Nhà nước đủ đức và tài.
chức của Nhà nước đủ đức và tài.
Chống:
Chống:
“
“Ai hẩu với mình thì dù nói khơng đúng <sub>Ai hẩu với mình thì dù nói khơng đúng </sub>
cũng nghe, tài khơng có cũng dùng. Ai
cũng nghe, tài khơng có cũng dùng. Ai
khơng thân với mình thì dù họ có tài cũng
khơng thân với mình thì dù họ có tài cũng
tìm cách dìm họ xuống, họ nói phải mấy
tìm cách dìm họ xuống, họ nói phải mấy
cũng khơng nghe”
cũng khơng nghe”
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước
trong sạch vững mạnh, hoạt động có hiệu quả
trong sạch vững mạnh, hoạt động có hiệu quả
4.1. Đề phịng và khắc phục những tiêu cực
4.1. Đề phòng và khắc phục những tiêu cực
trong hoạt động của Nhà nước
trong hoạt động của Nhà nước
<i>- Một </i>
<i>- Một </i>
<i>là, </i>
<i>là, </i>
<i>đặc </i>
<i>đặc </i>
<i>quyền </i>
<i>quyền </i>
<i>đặc </i>
<i>đặc </i>
<i>lợi</i>
<i>lợi</i>
Phải tẩy trừ thói cậy mình là
Phải tẩy trừ thói cậy mình là
người trong cơ quan chính quyền
người trong cơ quan chính quyền
để cửa quyền, hách dịch với dân
để cửa quyền, hách dịch với dân
Lạm quyền để vơ vét tiền của,
Lạm quyền để vơ vét tiền của,
Ba thứ “giặc” này, dù vơ tình hay cố ý, đều là
Ba thứ “giặc” này, dù vơ tình hay cố ý, đều là
bạn đồng minh của thực dân, phong kiến
bạn đồng minh của thực dân, phong kiến
“…
“…nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí <sub>nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí </sub>
khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức
khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức
cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính”
cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính”
Tội lỗi ấy cũng nặng như tội Việt gian, mật thám
Tội lỗi ấy cũng nặng như tội Việt gian, mật thám
<i>- Hai là, tham ô, lãng phí, quan liêu</i>
<i>- Hai là, tham ô, lãng phí, quan liêu</i>
<i>- Ba là, “tư túng”, “chia rẽ”, “kiêu ngạo”</i>
Vì, xuất phát từ nền kinh tế tiểu nơng nên dân
Vì, xuất phát từ nền kinh tế tiểu nông nên dân
ta quen sống theo luật tục hơn là pháp luật
ta quen sống theo luật tục hơn là pháp luật
Chẳng hạn:
Chẳng hạn: Lệ làng, phép nướcLệ làng, phép nước
Phép Vua thua lệ làng
Phép Vua thua lệ làng
Lệnh ông không bằng cồng bà
Lệnh ông không bằng cồng bà
4.2. Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy
4.2. Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy
Bác rất đề cao phép nước,
Bác rất đề cao phép nước,
“
“nhân trị” đi đôi với “pháp trị”nhân trị” đi đơi với “pháp trị”
Tự mình gương
Tự mình gương
mẫu chấp hành
mẫu chấp hành
kỷ cương phép
kỷ cương phép
nước
nước
Kiên trì giáo dục đạo đức
Kiên trì giáo dục đạo đức
cho cán bộ, đảng viên,
cho cán bộ, đảng viên,
nhất là những người có
nhất là những người có
chức, có quyền
chức, có quyền
Kẻ nào làm hại dân, hại nước, hại Đảng, thì
Kẻ nào làm hại dân, hại nước, hại Đảng, thì
dù họ là gì đi nữa, vẫn phải đưa ra xét xử
dù họ là gì đi nữa, vẫn phải đưa ra xét xử
theo pháp luật để giữ phép nước
theo pháp luật để giữ phép nước
Ví
Ví
dụ:
dụ:
Vụ
Vụ <i>Chu Bá Phượng, <sub>Chu Bá Phượng, </sub></i>Bộ trưởng Bộ kinh <sub>Bộ trưởng Bộ kinh </sub>
tế, đại biểu của Quốc dân đảng, buôn
tế, đại biểu của Quốc dân đảng, buôn
lậu khi đi dự Hội nghị Phôngtennơblô,
lậu khi đi dự Hội nghị Phôngtennơblô,
được đưa ra Quốc hội (11/1946).
được đưa ra Quốc hội (11/1946).
Vụ
Vụ <i>Trần Dụ Châu, <sub>Trần Dụ Châu, </sub></i>Cục trưởng cục Quân nhu <sub>Cục trưởng cục Quân nhu </sub>
can tội tham ô, sống phè phỡn, trụy lạc…bị xử
can tội tham ô, sống phè phỡn, trụy lạc…bị xử
tử hình.
tử hình. <i>Trần Dụ Châu<sub>Trần Dụ Châu</sub></i> và gia đình kháng án, <sub> và gia đình kháng án, </sub>
xin được khoan hồng. Sau nhiều trăn trở, Bác
xin được khoan hồng. Sau nhiều trăn trở, Bác
ký lệnh bác đơn của <i>Trần Dụ Châu. <sub>Trần Dụ Châu. </sub></i>Và vụ án <sub>Và vụ án </sub>
được thi hành
III. Xây dựng Đảng vững mạnh, xây dựng nhà
III. Xây dựng Đảng vững mạnh, xây dựng nhà
nước ngang tầm nhiệm vụ của giai đoạn cách
nước ngang tầm nhiệm vụ của giai đoạn cách
mạng mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh (3 việc)
mạng mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh (3 việc)
1. Chú trọng hơn nữa xây dựng Đảng về chính
1. Chú trọng hơn nữa xây dựng Đảng về chính
trị, tư tưởng và tổ chức
trị, tư tưởng và tổ chức
<i>- Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhằm thực </i>
<i>- Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhằm thực </i>
<i>hiện tư tưởng của Bác: “Đảng ta là đạo </i>
<i>hiện tư tưởng của Bác: “Đảng ta là đạo </i>
<i>đức là văn minh”</i>
<i>đức là văn minh”</i>
Đảng phải là Đảng đạo đức theo gương đạo
Đảng phải là Đảng đạo đức theo gương đạo
đức Hồ Chí Minh thì mới xứng đáng vừa là
đức Hồ Chí Minh thì mới xứng đáng vừa là
người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật trung
người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật trung
thành của nhân dân
thành của nhân dân
Văn minh có thể hiểu là trí tuệ. Đảng phải
Văn minh có thể hiểu là trí tuệ. Đảng phải
là Đảng của trí tuệ tiên phong ngang tầm
là Đảng của trí tuệ tiên phong ngang tầm
thời đại thì mới đưa dân tộc giữ vững được
thời đại thì mới đưa dân tộc giữ vững được
định hướng Xã hội chủ nghĩa, mới giành
định hướng Xã hội chủ nghĩa, mới giành
thắng lợi cho sự nghiệp Công nghiệp hố,
thắng lợi cho sự nghiệp Cơng nghiệp hố,
<i>- Xây dựng Đảng trên cả ba mặt:</i>
<i>- Xây dựng Đảng trên cả ba mặt:</i>
Về chính
Về chính
vững vàng
vững vàng
trong mọi
trong mọi
tình huống
tình huống
Về tư tưởng: lấy
Về tư tưởng: lấy
chủ nghĩa Mác -
chủ nghĩa Mác -
Lênin, Tư tưởng Hồ
Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh làm nền
Chí Minh làm nền
tảng, thực tiễn Việt
tảng, thực tiễn Việt
Nam làm điểm xuất
phát, kế thừa tinh
phát, kế thừa tinh
hoa văn hoá dân tộc
hoa văn hoá dân tộc
và nhân loại
và nhân loại
Về tổ chức:
Về tổ chức:
trong sạch,
trong sạch,
vững mạnh,
vững mạnh,
đoàn kết,
đồn kết,
dám hy sinh
dám hy sinh
vì sự nghiệp
vì sự nghiệp
cách mạng
cách mạng
của Đảng và
của Đảng và
2. Xây dựng Nhà nước ngang tầm nhiệm vụ
của giai đoạn cách mạng mới
của giai đoạn cách mạng mới
2.1.
2.1. Nhà nước đảm bảo quyền làm chủ
thật sự của nhân dân
“
“Dân chủ, sáng kiến, hăng hái, ba điều đó rất <sub>Dân chủ, sáng kiến, hăng hái, ba điều đó rất </sub>
quan hệ với nhau. Có dân chủ mới làm cho
quan hệ với nhau. Có dân chủ mới làm cho
Bởi
Bởi
vậy
vậy
“Phải thật sự tôn trọng quyền làm chủ
của nhân dân. Tuyệt đối không được lên
mặt “quan cách mạng” ra lệnh ra oai”
Thực hiện quản lý xã
Thực hiện quản lý xã
hội bằng pháp luật,
hội bằng pháp luật,
theo pháp luật.
theo pháp luật.
Tiếp tục thể chế hoá
Tiếp tục thể chế hoá
bằng pháp luật các
bằng pháp luật các
quyền dân chủ của
quyền dân chủ của
người dân
người dân
Đấu tranh phòng chống vi phạm pháp luật. Mọi
Đấu tranh phòng chống vi phạm pháp luật. Mọi
hành vi vi phạm pháp luật phải được xử lý
hành vi vi phạm pháp luật phải được xử lý
nghiêm minh để giữ gìn “phép nước”
2.2. Kiện toàn bộ máy hành chính
2.2. Kiện tồn bộ máy hành chính
Nhà nước
Nhà nước
Đây
là
là
yêu
yêu
cầu
cầu
bức
bức
xúc
xúc
Khơng có nền hành chính mạnh, có
Khơng có nền hành chính mạnh, có
hiệu lực thì đường lối, chính sách,
hiệu lực thì đường lối, chính sách,
pháp luật không thể đi vào cuộc sống
pháp luật không thể đi vào cuộc sống
Nhân dân mong được sống, làm ăn
Nhân dân mong được sống, làm ăn
trong môi trường an ninh, trật tự, dân
trong môi trường an ninh, trật tự, dân
chủ, không bị sách nhiễu, phiền hà,
chủ, khơng bị sách nhiễu, phiền hà,
<i>hành dân là chính</i>
Những việc cần làm ngay:
Những việc cần làm ngay:
Cải cách
Cải cách
thủ tục
thủ tục
hành chính,
hành chính,
ban hành và
ban hành và
hồn thiện
hồn thiện
chế độ cơng
chế độ cơng
vụ
vụ
Đề cao trách
Đề cao trách
nhiệm giải
nhiệm giải
quyết khiếu
quyết khiếu
kiện của dân,
kiện của dân,
vịng vo
vịng vo
Sắp xếp lại đội
Sắp xếp lại đội
ngũ cán bộ,
ngũ cán bộ,
công chức theo
công chức theo
đúng chức
đúng chức
danh, tinh giản
danh, tinh giản
biên chế, chống
biên chế, chống
tham nhũng
tham nhũng
3. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của
3. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của
Đảng đối với Nhà nước.
Đảng ta là Đảng cầm quyền. Sự lãnh đạo của
Đảng ta là Đảng cầm quyền. Sự lãnh đạo của
Đảng là nhân tố quyết định chất lượng, hiệu
Đảng là nhân tố quyết định chất lượng, hiệu
quả hoạt động của bộ máy Nhà nước
quả hoạt động của bộ máy Nhà nước
Để chỉnh đốn bộ máy Nhà nước, Đảng phải tự
Để chỉnh đốn bộ máy Nhà nước, Đảng phải tự
chỉnh đốn mình. Chỉ có sự lãnh đạo của một
chỉnh đốn mình. Chỉ có sự lãnh đạo của một
Đảng trong sạch, vững mạnh mới đưa cải
Đảng trong sạch, vững mạnh mới đưa cải