Tiết 1 mùa XUÂN NHO NHỎ tuyết

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TƠ HIỆU-LÊ CHÂN-HẢI PHỊNG

TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI
NHÓM NGỮ VĂN

VĂN BẢN
MÙA XUÂN NHO NHỎ
(Thanh Hải)


I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả:
- Thanh Hải (1930-1980), tên thật là Phạm Bá Ngoãn,
quê Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Là nhà thơ cách mạng, có cơng xây dựng nền Văn
học cách mạng miền Nam từ những ngày đầu.
- Thơ ơng trong sáng, giàu hình ảnh, nhạc điệu, cảm
xúc thiết tha, chân thành, đằm thắm và lắng đọng.
- Tác phẩm: Tập thơ “Người đồng chí trung kiên”,
“Huế mùa xuân”, “Dấu võng Trường Sơn”…


- Các tác phẩm chính:
+) Những đồng chí
trung kiên (1962).
+) Huế mùa xuân -2
tập (1970-1975).
+) Dấu võng trờng
sơn (1977).
+) Ma xuân đất

này (1982).
+) Thơ Thanh Hải
(1982).


Nguyễn Bá Ngoãn
(1930-1980)
Quê: Phong Điền- Thừa
Thiên Huế


I. TÌM HIỂU CHUNG

2 . Tác phẩm
*. Đọc


Mọc giữa dịng sơng xanh 
Một bơng hoa tím biếc 
Ơi con chim chiền chiện 
Hót chi mà vang trời 
Từng giọt long lanh rơi 
Tôi đưa tay tôi hứng. 
Mùa xuân người cầm súng 
Lộc giắt đầy quanh lưng 
Mùa xuân người ra đồng 
Lộc trải dài nương mạ 
Tất cả như hối hả 
Tất cả như xôn xao 
Ðất nước bốn nghìn năm 

Vất vả và gian lao 
Ðất nước như vì sao 
Cứ đi lên phía trước. 

Ta làm con chim hót 
Ta làm một cành hoa 
Ta nhập vào hoà ca 
Một nốt trầm xao xuyến. 
Một mùa xuân nho nhỏ 
Lặng lẽ dâng cho đời 
Dù là tuổi hai mươi 
Dù là khi tóc bạc. 
Mùa xuân ta xin hát 
Câu Nam ai, Nam bình 
Nước non ngàn dặm mình 
Nước non ngàn dặm tình 
Nhịp phách tiền đất Huế...


2 . Tác phẩm
Hồn cảnh sáng
tác:
Sáng tác
tháng 11
năm 1980

Đất nước
cịn nhiu
khú khn
Nh th

ang nm
trờn ging
bnh

ôi luôn có cái ám ảnh của một ngời đau bệnh
rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc n
để rồi không dậy đợc nữa. Lúc đó để lại bao
dở dang, trong đó có những tác phẩm... Khi c
ngời cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền n
i tự nhủ: Phải sống những ngày tháng cuối có
ất đi mình vẫn có thể làm việc đến giê chã


2. Tác phẩm
* Hoàn cảnh sáng tác: 11/1980, khi Thanh Hải đang nằm trên
giường bệnh, không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời.
* Thể thơ: 5 chữ

Mạch cảm xúc

Vẻ đẹp
mùa xuân
thiên nhiên

Mùa xuân
đất nước

Suy ngẫm
và ước
nguyện

Câu hát ngợi
ca quê hương,
đất nước



1. Cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên
Mọc giữa dòng sơng xanh
Một bơng hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tơi hứng.
* Hình ảnh: - Bình dị, đặc trưng của mùa xuân
- Đảo ngữ
* Âm thanh:- Trong trẻo, tươi vui, rộn rã
- Nhân hóa, ẩn dụ.
Bức tranh thiên nhiên mùa xn khống
đạt, nên thơ, căng tràn sức sống, ấm áp
tình người.

Ngỡ ngàng,
ngạc nhiên
Trìu mến,
thân thương
Say mê, ngây ngất;
trân trọng nâng niu

III.

Tiểu kết


Nghệ thuật

01

02

03

Hình ảnh, ngơn ngữ giản dị, trong sáng, giàu giá
trị biểu cảm…
Giọng thơ ngọt ngào, tha thiết, vui tươi…
Nghệ thuật tu từ ẩn dụ, điệp ngữ, đảo ngữ được sử
dụng hiệu quả…


Nội dung

01

02

- Bức tranh mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân
đất nước vô cùng tươi đẹp, tràn đầy sức sống..

Tâm hồn nhạy cảm, tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc

sống thiết tha ....


Ý nghĩa

Khổ thơ thể hiện những rung cảm tinh tế
của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân
thiên thiên, thể hiện tình yêu tha thiết với
thiên nhiên, cuộc sống.....


Số

Nh

ng

ưn
gr

ất

đẹ

p

kh

,v
ới

t

iêm

ất

nh

cả

sứ
c

ườ
ng
Góp
1 mù
vào
mùa a xuân
nh
đất n
x
’c,cu uân lớn ỏ
ộc đ
c
ời ch ủa
ung

tư
ơi

tr ẻ



IV. LUYỆN TẬP
Bài 1: Viết một đoạn văn ngắn nêu
cảm nhận của em về khổ thơ:
Mọc giữa dịng sơng xanh
Một bơng hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tơi đưa tay tơi hứng.
(Trích Mùa xuân nho nhỏ, Thanh Hải,
Ngữ văn 9 tập II, trang 56)


Gợi ý:
1. Yêu cầu về hình thức: Đúng hình thức đoạn văn,, diễn
đạt mạch lạc, ngôn ngữ trong sáng, không mắc lỗi chính
tả…
2. Yêu cầu về nội dung:


YÊU CẦU CỤ THỂ

Hình
thức:
Đoạn văn

Phương
thức biểu
đạt:
Nghị luận

Nội dung:
Cảm nhận
khổ thơ (Cảm
xúc về mùa
xuân thiên
nhiên)

Phạm vi:
Khổ thơ thứ
nhất bài
Mùa xuân
nho nhỏ


ĐOẠN VĂN

- Giới thiệu thông tin về tác giả, tác phẩm
- Giới thiệu khổ thơ
- Nêu vấn đề nghị luận: Cảm xúc về mùa
xuân thiên nhiên.

Dẫn dắt và nêu
vấn đề nghị luận

* Nghệ thuật: nghệ thuật đảo
ngữ, sử dụng tính từ, động từ.
* Nội dung: bức tranh mùa

ĐOẠN VĂN
Dẫn dắt và nên
vấn đề nghị luận

xuân đẹp đẽ, giàu chất hội họa, tràn
đầy màu sắc tươi tắn - một bức
tranh không lặng im, tĩnh tại mà hồi
sinh, cựa quậy, căng tràn sức sống.

Cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân thiên
nhiên xứ Huế bằng những hình ảnh giàu
chất hội họa .


ĐOẠN VĂN
* Nghệ thuật: Nhân hóa, câu hỏi
tu từ, ẩn dụ chuyển đổi cảm
Dẫn dắt và nên
giác, điệp ngữ.
vấn đề nghị luận
* Nội dung: Bức tranh thiên
nhiên mùa xuân khoáng đạt,
nên thơ, căng tràn sức sống, ấm Cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân
áp tình người
thiên nhiên xứ Huế bằng những

hình ảnh giàu chất hội họa .

Cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên
xứ Huế không chỉ bằng những hình ảnh giàu
chất hội họa mà cịn tràn ngập âm thanh..


ĐOẠN VĂN
Dẫn dắt và nên
vấn đề nghị luận

Cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân
thiên nhiên xứ Huế bằng những
hình ảnh giàu chất hội họa .

Cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên
xứ Huế không chỉ bằng những hình ảnh giàu
chất hội họa mà cịn tràn ngập âm thanh..
Liên hệ, mở rộng (các tác phẩm văn
học, thực tế đời sống và bản thân).


HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
1.

Vẽ lại sơ đồ tư duy hệ thống kiến thức bài học.

2.

Viết bài văn cảm nhận về một khổ thơ thứ nhất.

3.

Chuẩn bị bài mới

- Trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu trong sách giáo khoa.