Cách làm chả rươi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (296.37 KB, 29 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn :... Ngày dạy:.

Chng VII :

CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ

Tiết:58

Baøi 34 : CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

-Phân biệt được chất rắn kết tinh và chất rắn vơ định hình dựa trên cấu trúc vi mơ và tính
chất vĩ mơ của chúng. Phân biệt được chất rắn đơn tinh thể và chất rắn đa tinh thể dựa trên tính
dị hướng và tính đẳng hướng.

-Kể ra được những yếu tố ảnh hưởng đến các tính chất của các chất rắn.

-Kể ra được những ứng dụng của chất rắn kết tinh và chất rắn vơ định hình trong sản xuất và
đời sống.

+ Kỹ năng :

-Giải thích được sự khác nhau về tính chất vật lý của các chất rắn khác nhau.
+ Thái đoä :

-Quan sát tranh vẽ, có ý thức thảo luận tìm hiểu kiến thức.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Tranh, mơ hình tinh hể muối ăn, thạch anh, kim cương, than chì. Hệ thống các câu hỏi.
Bảng phân loại các chất rắn và so sánh đặc điểm của chíng.

+ Trị : Ơn kiến thức về cấu tạo chất.
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : Không kiểm tra bài cũ.

ĐVĐ : Các chất rắn được phân thành những loại gì, dựa trên đặc điểm nào của chất rắn ?!
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
15

ph HĐ1: Tìm hiểu vềcấu trúc tinh thể
của chất rắn kết

tinh :

+T1(Y): Các hạt tồn
tại dưới dạng
nguyên tử.

+T2(Y): Lực tương
tác các nguyên tử
rất mạnh. Chungs
luôn dao động

quanh vị trí cân
bằng xác định.

+ HS: Quan saùt caùc
tranh vẽ và mô
hình.

H1: Các hạt thể rắn
tồn tại phân tử hay
nguyên tử ?

H2: Lực tương tác
các nguyên tử thế
nào ? tính chất
chuyển động các
nguyên tử ?

ĐVĐ : Ta có thể
phân biệt các chất
rắn khác nhau dựa
trên những dấu hiệ
nào ?!

GV: Cho HS quan
sát tranh và mô hình
tinh thể muối ăn,

I.Chất rắn kết tinh
:

1. Cấu trúc tinh thể
:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

+T3(TB): Hình
dạng không giống
nhau.

+T4(K): Các hạt
xắp xếp theo một
trật tự nhất định
trong khơng gian.
+T5: Thảo luận
nhóm trả lời :

+T6(Y): Tinh thể
muối các hạt là ion
Na+ và Cl-, than chì
và kim cương các
hạt là nguyên tử
cacbon.

+ HS: Ghi nhận
thông tin.

+T7(Y): Hình thành
trong quá trình đông
đặc.

thạch anh, kim
cương, than chì.

H3: Tinh thể các
chất có hình dạng
hình học giống nhau
không ?

H4: Mỗi chất các
hạt sắp xếp thế
nào ? tạo thành
mạng tinh thể.
H5: Mô tả dạng
mạng tinh thể muối
ăn, kim cương và
than chì ?

H6: Cho biết loại
hạt trong từng mạng
tinh thể trên ?

GV: Chất rắn có cấu
trúc tinh thể gọi là
chất rắn kết tinh.
Kích thước tinh thể
của một chất có thể
thay đổi từ vài cm
đến phần mười nm
(1nm = 10-9m) tuỳ

thuộc quá trình hình
thành tinh thể diễn
biến nhanh hay

chậm : tốc độ kết
tinh càng nhỏ, tinh
thể có kích thước
càng lớn.

H7(C1): Tinh thể
của một chất hình
thành trong quá
trình nóng chảy hay
đông đặc ?

trí cân bằng của nó.
+ Chất rắn có cấu
trúc tinh thể gọi là
chất rắn kết tinh
(hay chất rắn tinh
thể).

ph HĐ2: Tìm hiểu cácđặc tính của chất
rắn kết tinh :
+T8(Y): Cùng tạo
bỡi các ngun tử
Cacbon.

+T9(Y): Không
giống nhau.

H8: Kim cương,

than chì cấu tạo bỡi
các hạt gì ?

H9: Cấu trúc tinh
thể của kim cương

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

+T10(K): Kim
cương rất cứng,
tham chì rất mềm.

+T11(TB): Nhiệt độ
nóng chảy các chất
khác nhau là khác
nhau và có giá trị
xác định.

+ HS: Xem thông
tin SGK trả lời :
+T12(TB): Nêu chất
đơn tinh thể và tính
chất của nó.

+T13(Y): Nêu chất
đa tinh thể và tính
chất của nó.

+T14(K): Do chất
đa tinh thể cấu tạo
bỡi vô số tinh thể
sắp xếp hỗn độn

nên tính dị hướng
của mỗi tinh thể nhỏ
được bù trừ trong
tồn khối.

và than chì có giống
nhau không ?

H10: Tính chất vật
lý của kim cương và
than chì thế nào ?
Thông tin : Kim
cương không dẫn
điện, than chì dẫn
điện.

H11: Nhiệt độ nóng
chảy các chất kết
tinh : như các kim
loại đã học thế
nào ?

GV: Yêu cầu xem
thông tin mục 2c.
Trả lời câu hỏi :
H12: Chất đơn tinh
thể ? Tính chất của
chất đơn tinh thể ?
H13: Chất đa tinh
thể ? Tính chất của

chất đa tinh thể ?
H14(C2): Tại sao
chất đơn tinh thể có
tính dị hướng, chất
đa tinh thể có tính
đẳng hướng ?

cấu trúc tinh thể
khác nhau thì có
tính chất khác nhau.
+ Có nhiệt độ nóng
cháy xác định.
+ Chất rắn kết tinh
có thể là chất đơn
tinh thể hoặc chất
đa tinh thể.

+ Chất rắn đơn tinh
thể có tính dị hướng.
+ Chất rắn đa tinh
thể có tính đẳng
hướng.

ph HĐ3: Tìm hiểu ứngdụng của các chất
rắn kết tinh :
+ HS: Đọc thông tin
SGK.

+T15: Nêu ứng
dụng.

Yêu cầu đọc thông
tin mục I.3 SGK.
H15: -Si, Ge dùng
làm gì ?

-Kim cương
làm gì ?

-Kim loại, hợp
kim làm gì ?

3. Ứng dụng của
các chất rắn kết
tinh :

+ Si, Ge tạo các linh
kiện bán dẫn.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

ph HĐ4: Tìm hiểu vềchất rắn vô định
hình :

+T16(Y): Có hình
dạng không xác
định.

+T17(TB): Là chất
rắn không có cấu
trúc tinh thể.

+T18(K): Khơng có
tính dị hướng, nhiệt
độ nóng chảy khơng
xác định. Vì khơng
có cấu trúc tinh thể.

H16: Các chất : thuỷ
tinh, nhựa đường,
các chất dẻo có hình
dạng xác định
khơng ?

GV: Chất rắn như
vậy gọi là chất là
chất rắn vô định
hình.

H17 : Chất rắn vơ
định hình là gì ?
H18(C3): Chất rắn
vơ định hình có tính
dị hướng khơng ?
Có nhiệt độ nóng
chảy xác định
khơng ? vì sao ?

II. Chất rắn vô
định hình :

+ là chất rắn khơng
có cấu trúc tinh thể.
+ Có tính đẳng
hướng và khơng có
nhiệt độ nóng chảy
xác định.

ph HĐ5: Vận dụng,củng cố :
Câu 1 :

Đáp án B.

Câu 2 :
Đáp án C.
Câu 3 :
Đáp án B.

Câu 1 : Phân loại
chất rắn theo cách
nào dưới đây là
đúng ?

A. Chất rắn đơn tinh
thể và chất rắn vô
định hình.

B. Chất rắn kết tinh
và chất rắn vô định
hình.

C. Chất rắn đa tinh
thể và chất rắn vô
định hình.

D. Chất rắn đơn tinh
thể và chất rắn đa
tinh thể.

Câu 2 : Câu trúc
tinh thể có đặc điểm
là :

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

chảy xác định.
D. Có nhiệt độ nóng
chảy khơng xác
định.

Câu 3 : Vật rắn nào
dưới đây là vật rắn
vô định hình ?
A. Băng phiến. ;
B. Thuỷ tinh. ;
C. Kim loại. ; D.
Hợp kim.

4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. Đọc : “Em có biết”. BT : 4 đến 9 trang 187 SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

. . . . . . .
. . . . . .
. . . . . . .

Ngày soạn : ... Ngµy d¹y:………….

Tiết : 59 Bài 35 : BIẾN DẠNG CƠ CỦA VẬT RAÉN

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

-Nêu được nguyên nhân gây ra biến dạng cơ của vật rắn. Phân biệt được hai loạibiến dạng dựa trên tính
chất bảo tồn hình dạng và kích thước của chúng.

-Phân biệt được các kiểu biến dạng kéo và nén dựa trên đặc điểm tác dụng của ngoại lực gây biến dạng.
-Phát biểu được nội dung và viết biểu thức định luật Húcvề biến dạng đàn hồi.

-Định nghĩa được giới hạn bền và hệ số an toàn của vật rắn, nêu được ý nghĩa thực tiễn của chúng.
+ Kỹ năng :

-Giải thích được các hiện tượng trong đời sông và các ứng dụng trong kĩ thuật của các loại biến dạng.
-Vận dụng được định luật Húc giải được các bài tập SGK và bài tập tương tự.

+ Thái độ :

-Tập trung tư duy, thảo luận tìm hiểu kiến thức.

II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Hình vẽ các kiểu biến dạng kéo, nén, cắt xoắn và uốn. Hệ thống các câu hỏi. Các quả nặng.
+ Trò : lá thép mỏng, dây cao su, một ống kim loại, một ơng tre.

III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 5ph. HSTB trả lời câu hỏi :

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

b) Tại sao than chì và kim cương đều cấu tạo bỡi các ngun tử cácbon nhưng chúng có tính chất vật lí
khác nhau ?

ĐVĐ : Khi vật rắn chịu tác dụng ngoại lực thì sẽ thế nào ? HSY Trả lời câu hỏi. Sự thay đổi đó có những đặc
điểm gì và tuân theo quy luật nào ?!

3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
15

ph HĐ1: Tìm hiểu cáckiểu biến dạng của
vật rắn :

+ HS: Quan sát TN,
so sánh chiều dài,
tiết diện trả lời câu
hỏi:

+T1(Y): Chiều dài
tăng, tiết diện nhỏ
lại

+T2(TB): Chiều dài
giảm, tiết diện lớn
lên.

+ HS: Ghi nhận độ
biến dạng tỉ đối.
+T3(K): Nêu định
nghĩa biến dạng cơ.

+T4(K): Nhắc lại
biến dạng đàn hồi.

+T5: HS thảo luận
nêu các kiểu biến
dạng và đưa ra ví dụ
thực tế.

+ HS: Quan sát các
biến dạng.

+T6(K): Nhắc lại

GV: -làm thí nghiệm
như hình 35.1.
-kéo dãn daây
cao su.

H1: Chiều dài vật
và tiết diện thay đổi
thế nào ?

H2(C1): nếu tác 
dụng lực nén vào
thanh thép thì chiều
dài và tiết diện thay
đổi thế nào ?

GV: Giới thiệu độ 
biến dạng tỉ đối.
H3: Những biến
dạng như trên gọi là
biến dạng cơ. Vậy
biến dạng cơ là gì

H4: Biến dạng đàn 
hồi là gì ?

H5: Có thể làm cho
vật rắn biến dạng
theo những kiểu thế
nào ?

GV: Làm biến dạng
uốn, cắt, xoắn.

I. Biến dạng đàn
hồi

1. Thí nghiệm :
a) Độ biến dạng tỉ
đối :

Vật rắn bị nén hay
bị kéo :

 = 
0
0
l l
l


= 0
l
l


b) Biến dạng cơ :
Là sự thay đổi
kích thước và hình
dạng của vật rắn do

tác dụng của ngoại
lực

c) Biến dạng đàn
hồi

Là biến dạng, khi
ngoại lực ngừng tác
dụng vật rắn lấy lại
được hình dạng và
kích thước ban đầu.
d) Các loại biến
dạng

Biến dạng nén,
kéo, uốn, cắt, xoắn.
2. Giới hạn đàn
hồi :

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

khái niệm về giới
hạn đàn hồi.

+T7(Y): Vật không
lấy lại được ngun
hình dạng kích
thước ban đầu.

H6: Giới hạn đàn
hồi là gì ?

H7: Khi ngoại lực
gây biến dạng lớn
đến mức nào đó vật
có thể lấy lại hình
dạng kích thước ban
đầu không

GV: Biến dạng vật
khi đó gọi là biến
dạng dẻo.

ngoại lực ngừng tác
dụng vạt rắn không
lấy lại được hình
dạng, kích thước ban
đầu.

ph HĐ2: Tìm hiểuđịnh luật Húc :
+T8: Thảo luận trả
lời câu hỏi.

Mức độ biến dạng
của thanh càng nhỏ.

+ HS: Ghi nhận
thông tin.

+T9(TB): Đơn vị là

N/m2. Vậy :

1Pa = 1
N/m2.

+ HS: Đọc thông tin
định luật Húc.

H8(C3): Một thanh
thép chịu tác dụng
của một lực Fvà bị
biến dạng. Nếu tiết
diện S của thanh
càng lớn thì mức độ
biến dạng của thanh
càng lớn hay càng
nhỏ ?

GV: Nêu thông tin
về ứng suất  , đơn
vị của ứng suất.
H9: Dựa vào biểu
thức thì đơn vị  là
gì ? qua hệ đơn vị
đó vơi Pa ?

GV : Yêu cầu HS
độc thông tin định
luật Húc SGK và
phát biểu ?

II. Định luật Húc :
1. Ứng suất :

Độ biến dạng tỉ
đối phụ thuộc vào
lực tác dụng F và
tiết diện S của
thanh.

 =
F
S

 : gọi là ứng suất.
Đơn vị đo : paxcan
(Pa). 1Pa = 1N/m2.
2. Định luật Húc :
Trong giới hạn đàn
hồi, độ biến dạng tỉ
đối của vật rắn hình
trụ đồng chất tỉ lệ
thuận với ứng suất
tác dụng vào vật đó.

 = 0
l
l


</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

ph cơng thức tính lựcHĐ3: Xây dựng
đàn hồi :
+ HS: Ghi nhận
thơng tin về E.

+T10(K): Fđh = 
-F=> Fñh = F.

F
S =


 =E 0

l
l


=> F
= E 0

S
l l
=> Fñh = E 0

S
l l
+T11(TB): k phụ

thuộc vào kích
thước l0 và tiết diện
S của vật rắn.

GV: Biến đổi :  =
F

S = 

 =E 0

l
l


Với : E =

 : gọi là
suất đàn hồi hay
suất Y-âng.

H10(C4): Theo ĐL
III Niu tơn Fđh
trong vật rắn phải
có phương, chiều,
độ lớn thế nào so
với F gây biến
dạng ?

GV: Đặt k = E 0
S
l
=> Fñh = kl

H11: Dựa vào biểu
thức, k phụ thuộc
vào gì ?

3. Lực đàn hồi :

Fđh = E 0
S

l l = k
l



Với : E =

 : gọi
là suất đàn hồi hay
suất Y-âng. Đơn vị
E : Pa.

k = E 0

S
l

k : Độ cứng (hệ số
đàn hồi), đơn vị
N/m.

k : phụ thuộc vào
chất liệu và kích
thước của vật rắn (l0
và S).

ph HĐ4: Vận dụng,củng cố :
BT 4 : Đáp án D.
BT 5 : Đáp án B.
BT 6 : Đáp án D.

BT 4 trang 192
SGK :

BT 5trang 192
SGK :

BT 6 trang 192
SGK :

4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. Đọc : “Em có biết”. BT :7,8,9 trang 192 SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Ngy son :... Ngày dạy:.

Tit : 60

Bài 36 : SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA VẬT RẮN

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

-Phát biểu và viết được công thức nở dài của vật rắn ; công thức dộ nở khối.
-Nêu được ý nghĩa vật lý và đơn vị đo của hệ số nở dài và hệ số nở khối.

-Nêu được ý nghĩa thực tiễn của việc tính tốn độ nở dài và độ nở khối trong đời sống và trong kĩ thuật.
+ Kỹ năng :

-Xử lí các số liệu thực nghiệm rút ra công thức nở dài. Giải thích hiện tượng liên quan sự nở vì nhiệt.
-Vận dụng được công thức nở dài và nở khối để giải bài tập trong SGK và bài tập tương tự.

+ Thái độ :

-Thảo luận xử lí số liệu thực nghiệm lập cơng thức.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Hệ thống các câu hỏi. Kẽ sẵn bảng 36.1 SGK.

+ Trị : Ơn kiến thức sự nở vì nhiệt ở THCS. Ghi sẵn trong giấy số liệu bảng 36.1 SGK. máy tính bỏ túi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 7ph. HSTB trả lời câu hỏi :

a) Phát biểu định luật Húc về biến dạng cơ của vật rắn ? Biểu thức lực đàn hồi ?
b) Giới hạn đàn hồi là gì ?

ĐVĐ : Tại sao giữa hai đầu thanh ray của đường sắt phải có khe hở ? Sự nở thanh sắt phụ thuộc yếu tố nào ?!
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
16

ph thức về sự nở dàiHĐ1: Lập công
của vật rắn :
+ HS: Đọc thông tin
và quan sát dụng cụ
TN SGK.

+T1: Mô tả dụng cụ
và nêu hiện tượng
trong TN.

+T2: Caùc caù nhân
tính , giá trị trung
bình của . Nhận

xét giá trị .

+ HS: Đọc thông tin
1c.

Yêu càu HS đọc
thơng tin thí nghiệm
SGK.

H1: Mơ tả dụng cụ
thí nghiệm và hiện
tượng trong thí
nghiệm ?

GV: Treo bảng kết
quả 36.1.

H2(C1): Tính =
0

l
l t



 . Xác định giá
trị trung bình . Với

I. Sự nở dài :
1. Thí nghiệm :

Dùng bảng 36.1
SGK.

2. Kết luận :
Độ nở dài của vật
rắn hình trụ đồng
chất tỉ lệ với độ tăng
nhiệt độ và độ dài
ban đầu của vật đó.

l = l - l0 =  l0
t

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

+T3(Y):  phụ
thuộc vào chất liệu
của vật rắn.

+T4(TB): Nêu kết
luận về độ nở dài.
+T5(K): Khi t= 1
thì = 0

l
l


như vậy
hệ số nở dài của
thanh rắn có trị số
bằng độ dãn dài tỉ

đối khi nhiệt độ tăng
thêm 1 độ.

sai só 5%. Nhận xét
 thay đổi không 
GV: Yêu cầu HS đọc
thông tin 1c và bảng
36.2.

H3:  phụ thuộc 
vào gì ?

H4: Độ nở dài vật
rắn tỉ lệ với các yếu
tố nào ?

H5(C2): Dựa vào 
= 0

l
l t



 Cho biết ý 
nghĩa của hệ số nớ
dài  ?

của vật rắn. Đơn vị
1/K hay K-1.

 = 0
l
l


là độ dài tỉ
đối.

ph sự nở khối của vậtHĐ2: Tìm hiểu về
rắn :

+T6(K): Sự nở của
vật rắn theo các
hướng tuân theo
công thức sự nở dài.

+T7(Y): Thể tích
của vật rắn tăng.
+ HS: Ghi nhận
thông báo cuûa GV.

H6: Khi nhiệt độ
tăng thì sự nở của
vật rắn theo các
hướng thế nào ?
H7: khi đó thể tích
của chúng thế nào ?

GV: Thông báo
công thức độ nở
khối của vật rắn.
Giá trị của hệ số nở
khối .

II. Sự nở khối :
Vật rắn đồng chất
và đẳng hướng :

V=V–V0 = V0
t

 : Hệ số nở khối.
 = 3.

Đơn vì  : K-1.

ph những ứng dụng sựHĐ3: Tìm hiểu
nở vì nhiệt của vật

rắn :
+T8(Y): Trả lời .
+T9(TB): Giải thích
tác dụng.

+T10(K):Nêu hiện
tượng.

H8:Tại sao các đầu
thanh sắt đường ray
phải để hở ?

H9: Các ống kim
loại dẫn hơi nóng có
đoạn uốn cong có
tác dụng gì ?

II. Ứng dụng :
+ Giữa đầu các
thanh ray phải để
hở.

+ Các ống dẫn hơi
nóng có những đoạn
uốn cong.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

+T11(TB): Giải
thích.

H10: Ghép hai kim 
loại khác nhau, khi
nhiệt độ tăng thì có
hiện tượng gì
H11: Tại sao khi lắp
khâu dao người ta
nung nóng khâu mới
lắp ?

+ Lắp khâu sắt vào
cán dao.

+ Tạo ampe kế
nhiệt.

ph củng cố công thức :HĐ4: Vận dụng,
+ Vận dụng : l =
 l0t =  l0(t - t0) 
+ Thế số : l 
0,62m.

Bài tập 7 SGK :
t0= 200C  l0 =
1800m.

t= 500C  l
= ? ;  = 11,5.10
-6K-1.

4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. BT : 4,5,6,8,9 trang 196 và 197 SGK.
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

. . . . . . .
. . . . . .

.Ngày soạn :... Ngày dạy:.

Tit : 61. Bài 37 :

CÁC HIỆN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

-Mơ tả được thí nghiệm về hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng.
- Nói rõ được phương chiều và độ lớn của lực căng bề mặt.

- Nêu được ý nghĩa và đơn vị đo của hệ số căng bề mặt.
+ Kỹ năng :

- Giải thích được một số hiện tượng thường gặp trong đời sống liên quan đến hiện tượnh căng bề mặt.
- Vận dụng được cơng thức tính lực căng bề mặt để giải các bài tập SGK và bài tập tượng tự.

+ Thái độ :

- Tìm hiểu kiến thức và mơ tả thí nghiệm, thảo luận giải thích hiện tượng.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Bộ dụng cụ thí nghiệm chứng minh hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng.
+ Trị : Ơn kiến thức về lực tương tác phân tử.

III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 5ph HSTB trả lời câu hỏi.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

b) Một thanh thép ở 00C có độ dài 0,5m. Tìm chiều dài của thanh ở 200C ? biết hệ số nở dài của thép là

12.10-6K-1. A. 0,62m. ; B. 500,12mm. ; C. 0,512m. ; D. 501,2mm. (KQ : B)

ĐVĐ : Tại sao vải ô dù có lỗ nhỏ nước mưa không nhỏ được vào trong ?!
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
8

ph HĐ1: Tìm hiểu thínghiệm về hiện
tượng căng bề mặt

của chất lỏng.
+ HS: Làm thí
nghiệm như hướng
dẫn SGK. Quan sát
hiện tượng.

+T1: Màng xà
phòng còn lại co lại,
kéo căng sợi chỉ.

+T2(K): Ở màng xà
phịng có lực tác

dụng lên sợi chỉ
+T3(TB): Diện tích
mặt ngồi của màng
xà phịng cịn lại đó
có xu hướng thu nhỏ
lại.

+ HS: Ghi nhận
khái niệm lực căng
bề mặt.

Cho HS làm thí
nghiệm như hình
37.2 SGK. Quan sát
hiện tượng.

H1: Sau khi chọc
thủng màng xà
phòng trong vòng
chỉ cho thấy hiện
tượng gì với màng
cịn lại và sợi chỉ ?
H2: Hiện tượng đó
chứng tỏ gì ở màng
xà phịng đối với sợi
chỉ ?

H3: Diện tích mặt
ngồi của màng xà
phịng cịn lại đó có

xu hướng thế nào ?
GV: Nêu khái niệm
lực căng bề mặt.

I. Hiện tượng căng
bề mặt của chất
lỏng.

1. Thí nghiệm :

Những lực kéo
căng bề mặt chất
lỏng gọi là lực căng
bề mặt chất lỏng.

ph HĐ2: Tìm hiểu cácđặc điểm của lực
căng bề mặt.
+ HS: Đọc thông
tin SGK, trả lời các
câu hỏi.

+T4(TB): Phương
vng góc với đoạn
đường cấht lỏng tác
dụng và tiếp tuyến
với bề mặt chất
lỏng, có chiều làm
giảm diện tích bề

mặt chất lỏng.

Yêu cầu HS đọc
thông tin mục I.2
cho biết :

H4: Phương, chiều
của lực căng bề mặt
?

H5: Biểu thức xác
định độ lớn của lực
căng bề mặt ? Giải

2. Lực căng bề
mặt :

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

+T5(K): F =  l
 (N/m) : Hệ số
căng bề maët.

l(m) : Chiều dài
đường lực căng bề
mặt tác dụng.

+ HS: Xem bảng
37.1, trả lời câu hỏi.

+T6(Y):  phuï

thuộc bản chất và
nhiệt độ chất lỏng.
 giảm khi t0 tăng.
+T7(Y): Có hai mặt.
+T8(K): F = 2f = 2
 l

+T9(TB): l = 2d.
+ HS: Các nhóm
làm thí nghiệm và
thực hiện theo C2.

thích đại lượng ?
GV: Xem bảng hệ số
căng bề mặt của các
chất lỏng 37.1, cho
biết :

H6: Hệ số căng bề
mặt phụ thuộc các
yếu tố nào ?

H7: Thí nghiệm
hình 37.2, màng xà
phòng có mấy bề
mặt ?

H8: Lực tác dụng
lên vòn chỉ F = ?
H9: Gọi d đường

kính vịng chỉ, xác
định l.

GV: Hướng dẫn HS
làm thí nghiệm hình
37.3 và thực hiện
C2.

chất lỏng, có chiều
làm giảm diện tích
bề mặt chất lỏng và
có độ lớn tỉ lệ thuận
với độ dài đoạn
đường đó.

F =  l

 (N/m) : Hệ số
căng bề mặt.  phụ
thuộc bản chất và
nhiệt độ chất lỏng.
 giảm khi t0 tăng.

ph HĐ3: Tìm hiểu ứngdụng lực căng bề
mặt của chất lỏng.
+T11(K): Do trọng
lượng của giọt nước
nhỏ hơn lực căng

bề mặt của nước lên
đường giới hạn của
lỗ.

+T12(TB): Vì nước
xà phòng làm giảm
lực căng bề mặt

H11: Vì sao vải ô
dù có lỗ nhỏ nước
mưa không nhỏ vào
trong ?

H12: Tại sao hoà
tan nước xà phịng
thì dễ thấm vào
vải ?

3. Ứng dụng :
+ Dùng vải có lỗ
nhỏ căng ô dù hoặc
bạt trên mui ôtô.
+ Tạo ống nhỏ giọt.
+ Hồ tan xà phịng
vào nước làm giảm
lực căng bề mặt của
nước dễ thấm để
giặc.

ph HĐ4: Vận dụng,củng cố :
Câu 1 :

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Câu 2 : nêu lại
phương , chiều của
lực căng bề mặt.

A. Chỉ phụ thuộc
vào bản chất chất
lỏng.

B. Chỉ phụ thuộc
vào nhiệt độ của
chất lỏng.

C. Chỉ phụ thuộc
vào chiều dài đường
giới hạn bề mặt chất
lỏng.

D. phụ thuộc vào
các yếu tố trên.
Câu 2 : Phương,
chiều của lực căng
bề mặt thế nào ?
4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. BT : 11, 12 trang 203 SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Ngày soạn :... Ngày dạy:.

Tit : 62 Bài 37 :

CÁC HIỆN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG (tt)

.
I. MỤC TIÊU:

+ Kiến thức :

- Mơ tả được thí nghiệm về hiện tượng dính ướt và khơng dính ướtcủa chất lỏng.
- Sơ bộ giải thích sự tạo thành mặt khum của chất lỏng ở sát thành bình chứa nó.
- Mơ tả được thí nghiệm về hiện tượng mao dẫn.

+ Kyõ năng :

- Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến hiện tượng dicnhs ướt và khơng dính ướt.
- Vận dụng được hiện tượng mao dẫn giải thích được các hiện tượng trong tự nhiên liên quan.
+ Thái độ :

- Có ý thức hợp tác thảo luận tìm hiểu kiến thức. Tập trung quan sát thí nghiệm.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Bộ thí nghiệm về hiện tượng dính ướt và khơng dính ướt, hiện tượng mao dẫn.
+ Trị : Lá mơn hoặc lá sen, tấm kính nhỏ. Tham khảo bài mới.

III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 5ph HSY trả lời câu hỏi.

a) Nêu các đặc điểm của lực căng bề mặt của chất lỏng ?

b) Nêu ứng dụng của hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng ?
ĐVĐ :Vì sao mặt chất lỏng ở sát thành bình có dạng mặt khum ?! 
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
17

ph hiện tượng dính ướtHĐ1: Tìm hiểu
và khơng dính ướt

của chất lỏng :
+ HS: Các nhóm thí
nghiệm. Quan sát
đại diện trả lời.
+T1: Nước làm dính
ướt tấm kính, khơng

GV: Yêu cầu HS Thí
nghiệm nhỏ giọt
nước tren lá mơn và
trên tấm kính lau
sạch. Quát sát hiện
tượng.

II. Hiện tượng dính
ướt. Hiện tượng
khơng dính ướt.
1. Hiện tượng dính
ướt :

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

làm dính ướt lá
mơn.

+T2(K): Khi đó các
phân tử chất lỏng ở
đó bị kéo lên một
chút làm mặt chất
lỏng chỗ đó có dạng
mặt khum lõm.

+T3(TB): Khi đó
các phân tử chất
lỏng ở đó bị kéo
xuống một chút làm
mặt chất lỏng chỗ
đó có dạng mặt
khum lồi.

+T4: Xem thông tin
trả lời câu hỏi.

H1: Nước làm dính
ướt vật nào và

khơng làm dính ướt
vật nào ?

GV: Hướng dẫn HS
giải thích hiện
tượng mặt khum của
chất lỏng sát thành
bình.

H2: Khi lực hút giữa
các phân tử chất rắn
lên các phân tử chất
lỏng gần bề mặt sát
thành bình lớn hơn
lực hút giữa các
phân tử chất lỏng thì
có hiện tượng gì ?
H3: Khi lực hút giữa
các phân tử chất rắn
lên các phân tử chất
lỏng gần bề mặt sát
thành bình nhỏ hơn
lực hút giữa các
phân tử chất lỏng thì
có hiện tượng gì ?
GV: u cầu HS
xem thông tin ứng
dụng hiện tượng
dính ướt.

H4:Nêu ứng dụng
của hiện tượng dính
ướt ?

dạng mặt khum lõm
do chất lỏng ở đó bị
kéo dịch lên phía
trên một chút.

2. Hiện tượng
khơng dính ướt :
Là hiện tượng bề
mặt của chất lỏng ở
sát thành bình có
dạng mặt khum lồi
do chất lỏng ở đó bị
kéo dịch xuống phía
dưới một chút.
3. Ứng dụng :
Hiện tượng dính
ướt được ứng dụng
trong công nghệ
tuyển khống.

ph hiện tượng mao dẫnHĐ2: Tìm hiểu
và ứng dụng :
+ HS: Vài HS đại
diện quan sát, thông

báo cho cả lớp.
+T5: Mực nước
trong các ống dâng
cao hơn so với bên

GV: Làm thí nghiệm
nhúng ống thuỷ tính
trong nước HS quan
sát thông báo cho
cả lớp.

H5: So sánh mực
nước trong các ống

III. Hiện tượng
mao dẫn :

1. Hiện tượng mao
dẫn :

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

ngoài ống

+T6: Mực nước
trong ống có tiết
diện càng nhỏ dâng
cao hơn.

+T7: Trong hiện
tượng trên nước làm
dính ướt thuỷ tinh.

+ HS: Vài HS khác
đại diện quan sát,
thông báo cho cả
lớp.

+T8: Mực thuỷ ngân
trong các ống hạ
thấp hơn so với bên
ngoài ống

+T9: Mực thuỷ ngân
trong ống có tiết
diện càng nhỏ hạ
càng thấp hơn.
+T10: Trong hiện
tượng trên thuỷ
ngân làm dính ướt
thuỷ tinh.

+T11(TB): Nêu
định nghĩa hiện
tượng mao dẫn.
+ HS: Đọc thông tin
và nêu ứng dụng.

so với bên ngoài
ống ?

H6: So sánh mực
nước trong các ống

có tiết diện lớn, nhỏ
với nhau ?

H7: Trong hiện
tượng trên nước làm
dính ướt hay khơng
dính ướt thuỷ tinh ?
GV: Làm thí nghiệm
nhúng ống thuỷ tính
trong thuỷ ngân HS
quan sát thơng báo
cho cả lớp.

H8: So sánh mực
thuỷ ngân trong các
ống so với bên
ngoài ống ?

H9: So sánh mực
thuỷ ngân trong các
ống có tiết diện lớn,
nhỏ với nhau ?
H10: Trong hiện
tượng trên thuỷ
ngân làm dính ướt
hay khơng dính ướt
thuỷ tinh ?

GV: Các hiện tượng
như trên gọi là hiện

tượng mao dẫn.
H11: Vậy hiện
tượng mao dẫn là
gì ?

GV: Yêu cầu xem
thơng tin ứng dụng
và nêu ứng dụng.

kính trong nhỏ luôn
dâng cao hơn hoặc
hạ thấp hơn so với
bề mặt chất lỏng ở
bên ngoài ống
Các ống xảy ra
hiện tượng mao dẫn
gọi là ống mao dẫn.
2. Ứng dụng :
+ Nước trong đất
dâng lên trong hệ
thống ống mao dẫn
trong bộ rễ và thân
cây để nuôi cây.
+ Dầu hoả thấm
theo tim đèn.

+ Dầu nhờn thấm
qua lớp phớt hay
mút xốp để bơi trơn.

ph HĐ3: Vận dụng,củng coá :
7. D ; 8. D ; 9. C ;

10. A. BT : 7,8,9 ,10 trang203SGK.
4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. BT : 11,12 trang 203 SGK.
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Ngày son : ... Ngày dạy:.

Tit : 64 Bài 38 : SỰ CHUYỂN THỂ CỦA CÁC CHẤT

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

- Định nghĩa và nêu được các đặc điểm của sự nóng chảy và sự đơng đặc.

- Viết được công thức nhiệt nóng chảy và nêu được ý nghĩa của nhiệt nóng chảy riêng.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

+ Kỹ năng :

- Vận dụng được cơng thức tính nhiệt nóng chảy để giải các bài tập.

- Giải thích được một số hiện tượng trong đời sống liên quan sự nóng chảy, đơng đặc, bay hơi, ngưng tụ.
+ Thái độ :

- Tích cực hoạt động tư duy, thảo luận giải thích hiện tượng.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Bộ thí nghiệm xác định nhiệt độ nóng chảy và đơng đặc. Thí nghiệm chứng minh sự bay hơi và
ngưng tụ.

+ Trị : Ơn “sự nóng chảy và đơng đặc”, “sự bay hơi và ngưng tụ”ï vật lí 6, thuyết động học phân tử .
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 5ph. HSY trả lời câu hỏi.

a) Mặt thoáng chất lỏng gần thành bình có dạng thế nào khi có hiện tượng dính ướt và khơng dính ướt ?
b) Hiện tượng mao dẫn là gì ? nêu ví dụ về hiện tượng mao dẫn trong thực tế ?

ĐVĐ : Nước có thể ở những thể nào ? Các chất khi chuyển thể có những đặc điểm gì ?! 
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
15

ph HĐ1: Tìm hiểu cácđặc điểm của sự
nóng chảy :
+T1(TB): Nêu định
nghĩa sự nóng chảy.

+T2(Y): Nêu định
nghĩa sự đông đặc.
+ HS: Các nhóm
nhận dụng cụ và
tiến hành thí
nghiệm, quan sát.
Ghi lai nhiệt độ khi
băng phiến bắt đầu
nóng chảy và khi
bắt đầu đông đặc.
Đại diện nhóm trả
lời :

+T3: Nhiệt độ băng
phiến tăng dần.
+T4: Nêu nhiệt độ
bắt đầu nóng chảy.
+T5: Nhiệt độ

H1: Thế nào là sự
nóng chảy ?

H2: Thế nào là sự
đông đặc ?

GV: Yêu cầu HS thí
nghiệm đun băng
phiến, theo dõi nhiệt
độ. Chú ý giá trị
nhiệt độ khi băng

phiến bắt đầu hoá
lỏng đến hoá lỏng
hoàn toàn.

Để nguội băng
phiến theo dõi nhiệt
độ và chú ý giá trị
nhiệt độ trong lúc
đông đặc.

H3: Khi nung, nhiệt
độ băng phiến rắn
thế nào ?

H4: Băng phiến bắt
đầu nóng chảy ở
nhiệt độ nào ?

I. Sự nóng chảy :
1. Định nghĩa:
là sự chuyển một
chất từ thể rắn sang
thể lỏng.

2. Đặc điểm của sự
nóng chảy :

+ Mỗi chất rắn kết
tinh có một nhiệt độ
nóng chảy không

đổi xác định ở áp
suất cho trước.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

không thay đổi nữa.
+T6: Nhiệt độ tăng
+ HS: Nêu nhận xét
quá trình ngược lại
theo hướng dẫn của
GV.

+ HS: Làm thí
nghiệm với nhự
đường và nêu nhận
xét.

+ HS: Xem thông tin
SGK trả lời :

+T7(TB): Phụ thuộc
vào bản chất của
chất rắn và áp suất
bên ngồi.

+T8(Y): Chất có thể
tích tăng khi nóng
chảy thì nhiệt độ
nóng chảy tăng theo
áp suất bên ngoài.
Chất có thể tích
giảm khi nóng chảy

thì ngược lại.

H5: Khi đó đến khi
vừa nóng chảy hồn
tồn nhiệt độ thế
nào ?

H6: Sau khí hố
lỏng, nhiệt độ băng
phiến thế nào ?
GV: Cho HS nêu
nhận xét tương tự
khi để nguội đông
đặc ?

GV: Cho HS làm thí
nghiệm với nhựa
đường và nêu nhận
xét tương tự.

GV: Yêu cầu HS
xem thông tin SGK
sau phần chữ xanh
và bảng 38.1, trả lời
:

H7: Nhiệt độ nóng
chảy của chất rắn
phụ thuộc vào yếu
tố nào ?

H8: Sự phụ thuộc
nhiệt độ nóng chảy
vào áp suất bên
ngoài như thế nào ?

+ Nhiệt độ nóng
chảy phụ thuộc vào
áp suất bên ngồi.

ph khái niệm nhiệtHĐ2: Tìm hiểu
nóng chảy và ứng

dụng :

+ HS: Đọc thông
tin, viết công thức
và nêu tên các đại
lượng.

+T9(K):  = Q/m.
Nêu ý nghóa nhiệt
nóng chảy riêng.

GV: Thơng tin nhiệt
nóng chảy. u cầu
HS đọc thông tin,
viết công thức và

nêu các đại lượng.
H9: Từ Q = m
=>  = ? từ đó nêu
ý nghĩa nhiệt nóng
chảy riêng là gì ?

2. Nhiệt nóng
chảy :

là nhiệt lượng cung
cấp cho chất rắn
trong q trình nóng
chảy.

Q = m (J)
m (kg) khối lượng.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

+ HS: Đọc thông tin
phần ứng
dụng.

GV: Yêu cầu HS đọc
thông tin phần ứng
dụng.

luyện kim

ph HĐ3: Khảo sát quátrình bay hơi và

ngưng tụ :
+T10(TB): Nêu

định nghĩa sự
bay hơi.
+T11(Y): Nêu định

nghĩa sự
ngưng tụ.

+ HS: Làm thí
nghiệm với nước và
quan sát hiện tượng
theo yêu cầu SGK.
+T12(TB): Chuyển

động nhiệt
hỗn độn.

+T13(K): Có khả
năng thắng
lực hút các
phân tử khác và bay
ra khỏi chất lỏng.
+T14(Y): Chuyển
động nhiệt hỗn độn.

+T15(K): bị các
phân tử chất lỏng bề
mặt hút nó vào chát

lỏng.

+T16(nhóm): giảm.
Vì các phan tử có
động năng lớn bay
hơi.

H10: Thế nào là sự
bay hơi ?

H11: Thế nào là sự
ngưng tụ ?

GV: Yêu cầu HS thí
nghiệm với nước,
quan sát hiện tượng
theo yêu cầu SGK.
H12: Các phân tử
chất lỏng ở trạng
thái thế nào ?

H13: Những phân tử
ở gần bề mặt có
động năng lớn có
khả năng nào ?
H14: Các phân tử
hơi ở trạng thái thế
nào ?

H15: Các phân tử

hơi chạm vào chất
lỏng sẽ có khả năng
gì ?

H16(C2): Nhiệt độ
khối chất lỏng khi
bay hơi tăng hay
giảm? Tại sao ?
H17(C3): Tốc độ
bay hơi của chất
lỏng phụ thuộc vào
nhiệt độ, diện tích
bề mặt và áp suất

II. Sự bay hơi :
1. Định nghĩa :
Sự bay hơi là sự
chuyển một chất từ
thể lỏng sang thể
khí (hơi) ở bề mặt
chất lỏng.

Sự ngưng tụ là sự
chuyển một chất từ
thể khí (hơi) sang
thê lỏng.

2. Giải thích :
+ Nguyên nhân của
sự bay hơi : Do một

số phân tử chất lỏng
ở bề mặt có động
năng chuyển động
nhiệt lớn thắng được
lực hút các phân tử
chất lỏng, bay ra
ngồi.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

+T17(nhóm):

+Nhiệt độ cao, số
phân tử có động
nănglớn nhiều, bay
hơi nhanh.

+ Diện tích bề mặt
chất lỏng càng lớn,
số phân tử có động
năng lớn ở bề mặt
nhiêug, bay hơi
nhanh.

+ Áp suất trên bề
mặt càng nhỏ, số
phân tử thoát ra
nhiều hơn bay vào,
bay hơi nhanh.

khí trên bề mặt chất
lỏng thế nào ? taïi

sao ?

ph HĐ4: Vận dụng,củng cố :
7/210: Đáp án D.
8/210: Đáp án B.
9/210: Đáp án C.

7/210 SGK: 
8/210 SGK:
9/210 SGK:

4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. BT : 14, 15 trang 210 SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

. . . . . . .

. . . . . .
. . . . . . .

Ngày soạn : ... Ngày dạy:.

Tit: 65 Bài 38 : SỰ CHUYỂN THỂ CỦA CÁC CHẤT

(tt)

I. MỤC TIÊU:
+ Kiến thức :

- Phân biệt được hơi khô và hơi bảo hồ. Giải thích được ngun nhân gây ra trạng thái hơi bảo hoà.

- Định nghĩa và nêu được đặc điểm của sự sôi. Phân biệt với sự bay hơi. Viết được cơng thức tính nhiệt
hoá hơi và nêu được ý nghĩa của nhiệt hoá hơi riêng.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

- Vận dụng được cơng thức nhiệt hố hơi để giải bài tập.
- Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến sự sôi.
+ Thái độ :

- Ý thức tập trung thí nghiệm, thảo luận tìm hiểu kiến thức.
II. CHUẨN BỊ :

+ Thầy : Bộ thí nghiệm xác định của nhiệt độ hơi nước sơi.
+ Trị : Ơn sự sơi vật lí 6.

III. TIẾN TRÌNH DẠY - HOÏC :

1. Ổn định lớp : . . .
2. Kiểm tra bài cũ : 5ph HSTB trả lời câu hỏi:

a) Nhiệt nóng chảy là gì ? Nhiệt nóng chảy riêng của nước đá 3,33.105J/kg có nghĩa là gì ?

b) Tốc độ bay hơi của chất lỏng phụ thuộc vào nhiệt độ, diện tích bề mặt và áp suất trên bề mặt chất lỏng
như thế nào ?

ĐVĐ : Sự bay hơi nếu cho xảy ra trong một bình kín thì hiện tượng sẽ thế nào ?!
3. Bài mới :

TL HOẠT ĐỘNG CỦA

HS

TRỢ GIÚP CỦA
GV

KIẾN THỨC
15

ph trạng thái hơi khơHĐ1: Tìm hiểu về
và hơi bảo hoà :
+ HS: Ghi nhận kết
quả thí nghiệm.
+T1(Y): Do ête bay
hơi.

+T2(TB): Tăng dần.
+ HS: Ghi nhận
khái niệm hơi khô.
+T3(Y): Áp suất hơi
ête tăng dần.

+T4(K): Quá trình
ngưng tụ diễn ra
tăng.

+T5(K): Khi đó tốc
độ ngưng tụ bằng
tốc độ bay hơi.
+T6(TB): Mật độ
hơi ête và áp suất
của hơi không đổi.
+ HS: Ghi nhận

khái niệm cân bằng
động của hai q

GV: Mô tả thí
nghiệm hình 38.4
SGK.

H1: Mức ête lỏng 
giảm dần vì sao ?
H2: Mật độ phân tử
hơi trên mặt ête thế
nào ?

GV: Hơi ête chưa
bảo hồ và được gọi
là hơi khơ.

H3: ête tiếp tục bay
hơi, áp suất hơi ête
thế nào ?

H4: làm quá trình
ngưng tụ diễn ra thế
nào ?

H5: Đến lúc nào đó
thấy mức ête lỏng
không giảm nữa, tại
sao ? ( tốc độ bay
hơi và ngưng tụ thế

nào )?

H6: Mật độ hơi ête
lúc này thế nào ? và

2. Hơi khơ và hơi
bảo hồ :

+ Khi tốc độ bay hơi
lớn hơn tốc độ
ngưng tụ, áp suất
hơi tăng dần và hơi
trên bề mặt chất
lỏng là hơi khô. Hơi
khô tuân theo định
luật Bôi-lơ –
Ma-ri-ốt.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

trình.

+T7(TB): Có giá trị
cực đại.

+T8(nhóm): Khi
nhiệt độ tăng tốc độ
bay hơi lớn hơn tốc
độ ngưng tụ . . . nên
áp suất hơi bảo hoà
tăng.

+ V tăng thì chất
lỏng tiếp tục bay hơi
đến khi thiết lập lại
cân bằng động.
+T9: Tốc độ bay hơi
khác nhau. Ví dụ
xăng bay hơi nhanh
hơn nước.

+T10: HS các đối
tượng nêu và bổ
sung ứng dụng.

áp suất hơi ête thế
nào ?

GV: Khi đó có sự
cân bằng động của
q trình bay hơi và
ngưng tụ. Khi đó hơi
ête trên bề mặt chất
lỏng gọi là hơi bảo
hào.

H7: Áp suất của hơi
bảo hồ có giá trị
thế nào ?

H8(C4): Tại sao áp
suất hơi bảo hồ

khơng phụ thuộc thể
tích và lại tăng theo
nhiệt độ ?

H9: Các chất lỏng
khác nhau tốc độ
bay hơi thế nào ? ví
dụ ?

H10: Nêu ứng dụng
của của hiện tượng
bay hơi ?

chất và nhiệt độ của
chất lỏng.

3. Ứng dụng:

+ Bay hơi của nước
tạo sương mù, mây,
mưa điều hồ khí
hậu.

+ Sản suất muối.
+ Sự bay hơi của
amôniắc, frêôn . . .
dùng trong kĩ thuật
làm lạnh.

ph HĐ2: Tìm hiểu vềsự sơi :
+T11(TB): phân
biệt sự sôi và sự bay
hơi (VL 6).

+ HS: Các nhóm
làm thí nghiệm.
+T12(nhóm): các
bọt khí hình thành ở
đáy bình nổi lên

H11: Phân biệt sự
bay hơi và sự sôi.

GV : Yêu cầu HS
làm thí nghiệm đun
sơi nước, theo dõi
hiện tượng và nhiệt
độ của nước khi sôi.
H12: Cho biết hiện
tượng khi nước sôi ?

III. Sự sôi :
1. Định nghĩa :
Sự sơi là q trình
chuyển từ thể lỏng
sang thể khí cả bên
trong và trên bề mặt
chất lỏng.

2. Đặc điểm của sự
sôi :

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

mặt thoáng, vỡ ra,
hơi nước thoát ra
ngồi khí quyển.
+T13(nhóm): Nhiệt
độ khơng đổi.

+T14(nhóm): Nêu
nhiệt độ sơi vừa thí
nghiệm.

+ HS: xem bảng
38.3 và 38.4.

+T15(Y): Phụ thuộc
vào bản chất của
chất lỏng và áp suất
trên bề mặt của chất
lỏng.

+T16(K): L = Q/m.
Nêu ý nghĩa nhiệt
hoá hơi riêng.

H13: trong q trình
sơi, nhiệt độ của
nước thế nào ?

H14: Nhiệt độ sôi
của nước là bao
nhiêu ?

GV: Yêu cầu HS
xem bảng 38.3 và
38.4.

H15: Nhiệt độ sôi
phụ thuốc vào gì ?

H16: Từ Q = Lm =>
L = ? từ đó cho biết
ý nghĩa của nhiệt
hố hơi riêng là gì ?

đổi.

+ Nhiệt độ sơi cịn
phụ thuộc vào áp
suất trên bề mặt
chất lỏng.

2. Nhiệt hoá hơi :
là nhiệt lượng cung
cấp cho chất lỏng
trong quá trình sơi.
Q = Lm

L(J/kg) : Nhiệt hoá

hơi riêng, phụ thuộc
bản chất của chất
lỏng.

ph HĐ3: Vận dụng,củng cố :
Câu 1 : Đáp án D.
Câu 2 :

Đáp án B.

Câu 3 : Do áp suất ở
đó thấp nên nước
sơi ở nhiệt độ thấp.

Câu 1 : BT 10/210
SGK :

Câu 2 : Câu nào

sai

khi nói về áp suất
hơi bảo hoà ?

A. Áp suất hơi bảo
hoà của một chất đã
cho phụ thuộc vào
nhiệt độ.

B. Áp suất hơi bảo
hoà phụ thuụoc vào

thể tích hơi.

C. Áp suất hơi bảo
hồ ở nhiệt độ đã
cho phụ thuộc vào
bản chất của chất
lỏng.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Câu 3 : Tại sao trên
núi cao người ta
khơng thể luộc chín
trứng trong nước
sôi ?

4. Căn dặn : Học phần ghi nhớ. BT : 11,12 trang 210 SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM :

. . . . . . .

. . . . . .
. . . . . . .

Ngày soạn : ... Ngày dạy:.

Tit 66 :

Bµi 39: ĐỘ ẨM CỦA KHƠNG KHÍ

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức : - Định nghĩa được độ ẩm tuyệt đối và độ ẩm cực đại.
- Định nghĩa được độ ẩm tỉ đối.

- Phân biệt được sự khác nhau giũa các độ ẩm nói trên và nêu được ý nghĩa của chúng.
2. Kỹ năng : - Quan sát các hiện tượng tự nhiên về độ ẩm.

- So sánh các khái niệm.
II. CHUẨN BỊ

Giáo viên : Các lọai ẩm kế : Ẩm kế tóc, ẩm kế khơ ướt, ẩm kế điểm sương.
Học sinh : Ơn lại trạng thái hơi khơ với trạng thái hơi bão hịa.

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản
Giới thiệu khái niệm, kí

hiệu và đơn vị của độ ẩm
tuyệt đối.

Giới thiệu khái niệm, kí
hiệu và đơn vị của độ ẩm
cực đại.

Cho học sinh trả lời C1.

Ghi nhaän khái niệm.

Ghi nhận khái niệm.
Trả lời C1.

I. Độ ẩm tuyệt đối và độ ẩm cực đại.

1. Độ ẩm tuyệt đối.

Độ ẩm tuyệt đối a của khơng khí là đại
lượng được đo bằng khối lượng hơi nước
tính ra gam chứa trong 1m3 khơng khí.
Đơn vị của độ ẩm tuyệt đối là g/m3.
2. Độ ẩm cực đại.

Độ ẩm cực đại A là độ ẩm tuyệt đối của
khơng khí chứa hơi nước bảo hoà. Giá trị
của độ ẩm cực đại A tăng theo nhiệt độ.
Đơn vị của độ ẩm cực đại là g/m3.
Hoạt động 3 (10 phút) : Tìm hiểu độ ẩm tỉ đối.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản
Giới thiệu khái niệm, kí

hiệu và đơn vị của độ ẩm tỉ
đối.

Cho học sinh trả ời C2.
Giới thiệu các loại ẩm kế.
Cho học sinh phần em có
biết về các loại ẩm kế.

Ghi nhận khái niệm.

Trả lời C2.

Ghi nhận cách đo độ ẩm.
Đọc phần các loại ẩm kế.

II. Độ ẩm tỉ đối.

Độ ẩm tỉ đối f của khơng khí là đại
lượng đo bằng tỉ số phần trăm giữa độ ẩm
tuyệt đối a và độ ẩm cực đại A của khơng
khí ở cùng nhiệt độ :

f = Aa .100%

hoặc tính gần đúng bằng tỉ số phần trăm
giữa áp suất riêng phần p của hơi nước và
áp suất pbh của hơi nước bảo hồ trong
khơng khí ở cùng một nhiệt độ.

f = pp

bh .100%

Khơng khí càng ẩm thì độ ẩm tỉ đối của
nó càng cao.

Có thể đo độ ẩm của khơng khí bằng
các ẩm kế : m kế tóc, ẩm kế khơ – ướt,
ẩm kế điểm sương.

Hoạt động 2 (10 phút) : Tìm hiểu ảnh hưởng của độ ẩm khơng khí và cách chống ẩm.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản
Cho học sinh nếu các ảnh

hưởng của độ ẩm khơng
khí.

Nhận xét các câu trả lời
và hệ thống đầy đủ các
ảnh hưởng của độ ẩm
khơng khí.

Cho học sinh nếu caùc

Nêu các ảnh hưởng của độ
ẩm khơng khí.

Ghi nhận các ảnh hưởng
của độ ẩm khơng khí.

Nêu các biện pháp chống
ẩm.

III. Ảnh hưởng của độ ẩm khơng khí.
Độ ẩm tỉ đối của khơng khí càng nhỏ, sự
bay hơi qua lớp da càng nhanh, thân
người càng dễ bị lạnh.

Độ ẩm tỉ đối cao hơn 80% tạo điều kiện
cho cây cối phát triển, nhưng lại lại dễ
làm ẩm mốc, hư hỏng các máy móc, dụng

cụ, …

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

biện pháp chống ẩm. sấy nóng, thơng gió, …
Hoạt động 4 (5 phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 
Yêu cầu học sinh tóm tắt những kiến thức trong

baøi.

Yêu cầu học sinh về nhà trả lời các câu hỏi và
các bài tập trang 213 và 214.

Tóm tắt những kiến thức đã học trong bài.
Ghi các câu hỏi và bài tập về nhà.

iv. Rót kinh nghiƯm:

...

Ngày soạn : ... Ngày dạy:.

Tieỏt 67 : BÀI TẬP

I. MỤC TIEÂU

1. Kiến thức

- Nắm vững sự chuyển thể của các chất, nhiệt nóng chảy, nhiệt hố hơi.
- Nắm vững các khái niệm liên quan đến độ ẩm khơng khí.

2. Kỹ năng: - Trả lời đước các câu hỏi liên quan đến sự chuyể thể của các chất và độ ẩm khơng khí.
- Giải được các bài tập về nhiệt nóng chảy, nhiệt hố hơi, độ ẩm khơng khí.

II. CHUẨN BỊ

Giáo viên : - Xem lại các câu hỏi và các bài tập trong sách gk và trong sách bài tập.
- Chuẩn bị thêm một vài câu hỏi và bài tập khác.

Học sinh : - Trả lời các câu hỏi và giải các bài tập mà thầy cô đã ra về nhà.
- Chuẩn bị các câu hỏi cần hỏi thầy cơ về những phần chưa rỏ.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động1 (10 phút) : Kiểm tra bài cũ và hệ thống hoá lại những kiến thứcđã học.
Hoạt động 2 (15 phút) : Giải các câu hỏi trắc nghiệm.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản
Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn

Giải thích lựa chọn.
Giải thích lựa chọn.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
B.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
C.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
D.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
C.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
A.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
C.

Giải thích lựa chọn.
Giải thích lựa chọn.
Giải thích lựa chọn.
Giải thích lựa chọn.

Yêu cầu hs trả lời tại sao chọn
A.

Caâu 9 trang 210 : C
Caâu 10 trang 210 : D
Caâu 4 trang 213 : C
Caâu 5 trang 214 : A
Caâu 6 trang 214 :C

Hoạt động 3 (20 phút) : Giải các bài tập.

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản
Yêu cầu học sinh tính nhiệt

lượng cần cung cấp để hoá lỏng
nước đá thành nước.

Yêu cầu học sinh tính nhiệt
lượng cần cung cấp để tăng
nhiệt độ của nước.

Cho học sinh tính nhiệt lượng
tổng cộng.

Viết công thức và tính nhiệt
nóng chảy.

Viết cơng thức và tính nhiệt
lượng nước nhận để tăng nhiệt
độ.

Tính nhiệt lượng tổng cộng.

Bài 14 trang 210

Nhiệt lượng cần cung cấp để
hố lỏng hồn tồn nước đá :

Q1 = m = 3,4.105.4 = 13,6.105
(J)

Nhiệt lượng cần cung cấp để
chuyển nước từ 0oC lên 20oC :

Q2 = cmt = 4180.4.20 =
334400 (J)

Nhiệt lượng tổng cộng :

Q = Q1 + Q2 = 13,6.105 +
3,344.105

= 16,944.105 (J)

iv. Rót kinh nghiƯm:

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Ngày soạn : ... Ngày dạy:.

Tit 68 - 69 : Thực hành : ĐO HỆ SỐ CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức : Cách đo được lực căng bề mặt của nước tác dụng lên một chiếc vòng kim lọai nhúng chạm vào 
mặt nước, từ đó xác định hệ số căng bề mặt của nước ở nhiệt độ phịng.

2. Kỹ năng

- Biết cách sử dụng thước để đo độ dài chu vi vòng tròn.

- Biết cách dùng lực kế nhạy (thang đo 0,1 N), thao tác khéo léo để đo được chính xác giá trị lực căng tác
dụng vào vòng .

- Tính hệ số căng bề mặt và xác định sai sô của phép đo.
II. CHUẨN BỊ

Giáo viên :

Cho mỗi nhóm HS :

- Lực kế 0,1 N có độ chính xác 0,001N.

- Vịng kim loại ( hoặc vịng nhựa) có dây treo.
- Cốc nhựa đựng chất lỏng ( nước sạch).

- Giá treo có cơ cấu nâng hạ cốc đựng chất lỏng.
- Thước cặp 0-150/0,05mm.

- Giấy lau ( mềm).

- Kẻ sẵn bảng ghi số liệu theo mẫu trong bài 40 SGK Vật lí 10.
Học sinh : Báo cáo thí nghiệm, máy tính cá nhân.

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC

Hoạt động 1 ( phút) : Hoàn chỉnh cơ sở lí thuyết của phép đo.

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

-Mơ tả thí nghiệm hình 40.2.
-HD: Xác định các lực tác dụng

lên chiếc vòng.

-HD: Đường giới hạn mặt
thoáng là chu vi trong và ngồi
của vịng.

-Xác định độ lớn lực căng bề
mặt từ số chỉ của lực kế và
trọng lượng của vịng nhẫn.
-Viết biểu thức tính hệ số căng
mặt ngồi của chất lỏng.

Hoạt động 2 ( phút) : Hồn chỉnh phương án thí nghiệm.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

-HD: Phương án từ biểu thức
tính hệ số căng mặt ngồi vừa
thiết lập.

-Nhận xét và hoàn chỉnh
phương án.

-Thảo luận rút ra các đại lượng
cần xác định.

-Xây dựng phương án xác định
các đại lượng.

Hoạt động 3 ( phút) : Tìm hiểu các dụng cụ đo.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

-Giới thiệu cách sử dụng thước
kẹp

-Quan sát và tìm hiểu hoạt động
của các dụng cụ có sẵn.

Hoạt động 4 ( phút) : Tiến hành thí nghiệm

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

-Hướng dẫn các nhóm

-Theo dõi HS làm thí nghiệm

-Tiến hành thí nghiệm theo
nhóm.

-Ghi kết quả và bảng 40.1 và
40.2

Hoạt động 5 ( phút) : Xử lí số liệu.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

-HD: Nhắc lại cách tính sai số
của phép đo trực tiếp và gián
tiếp.

-Nhận xét kết quả.

-Hồn thành bảng 40.1 và 40.2
-Tính sai số của các phép đo
trực tiếp lực căng và đường
kính.

-Tính sai số và viết kết quả đo
hệ số cng mt ngoi.

iv. Rút kinh nghiệm:

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Ngày soạn:... Ngày dạy:

Tiết:

70

KiÓm tra häc kỳ Ii

I. Mục tiêu

- Củng cố, khắc sâu kiến thức chơng VI và chơng V + VI + VII.

- Rốn luyện đức tính cần cù, trung thực, phát huy khả năng làm việc độc lập ở học sinh.
- Kiểm tra vic nm kin thc ca hc sinh.

II. Chuẩn bị

1. Giáo viªn

- Chuẩn bị đề ra và đáp án.

2. Häc sinh

- ¤n tËp tèt ch¬ng VI, V, VI.VII.

III. Tổ chức hoạt động dạy học

Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên

Hoạt động 1 (3 phút): ổn định lớp, phát đề kiểm tra

+ ổn đinh trật tự, chuẩn bị kiểm tra. + Kiểm tra sĩ số học sinh và nêu yêu cầu đối

với giờ kiểm tra.
+ Phát đề kiểm tra

Hoạt động 2 (40 phút): Làm bài kiểm tra.

+ làm bài kiểm tra nghiêm túc. + Quản lý Hs làm bài nghiêm túc, đảm bảo

tÝnh c«ng b»ng, trung thùc trong kiĨm tra.

Hoạt động 3 (2 phút): Tổng kết

+ Nộp bài kiểm tra đúng giờ. + Thu bài kiểm tra, nhận xét về kĩ luật đối với

giê kiÓm tra

iv. Rót kinh nghiƯm:

</div>

Cách làm chả rươi

<b>CHẤT RẮN VÀ CHẤT LỎNG. SỰ CHUYỂN THỂ</b>

<b>Tiết:58</b>

<b> </b>

<b> Baøi 34 : CHẤT RẮN KẾT TINH. CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH</b>

<b>Tiết : 59 Bài 35 : BIẾN DẠNG CƠ CỦA VẬT RAÉN</b>

<b>Tit : 60</b>

<b>Tit : 61. Bài 37 : </b>

<b>Tit : 62 Bài 37 :</b>

<b>Tit : 64 Bài 38 : SỰ CHUYỂN THỂ CỦA CÁC CHẤT</b>

<b>Tit: 65 Bài 38 : SỰ CHUYỂN THỂ CỦA CÁC CHẤT </b>

(tt)

<i><b>sai</b></i>

<b>Tit 66 : </b>

...

...

...

...

...

<b>Tieỏt 67 : BÀI TẬP </b>

<b>Tit 68 - 69 : Thực hành : ĐO HỆ SỐ CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG</b>

<b>Tiết: </b>

<b>70</b>

<b> </b>

KiÓm tra häc kỳ Ii

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về