chuyên đề một số biện pháp giúp học sinh lớp 3 học tốt môn tập viết

Báo cáo chuyên đề
Người thực hiện : Nguyễn Thị Hồng Vân

Tên chuyên đề: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3
HỌC TỐT MÔN TẬP VIẾT
A. Đặt vấn đề:
I. Sự cần thiết giúp học sinh lớp 3 học tốt phân môn tập viết:
Tập viết là một trong những nội dung có tầm quan trọng đặc biệt ở Tiểu học, nhất
là đối với lớp Ba. Tập viết trang bị cho học sinh bộ chữ cái Tiếng Việt và những yêu cầu
kĩ thuật để sử dụng bộ chữ cái đó trong học tập và giao tiếp. Với ý nghĩa này khơng
những có quan hệ mật thiết tới chất lượng học tập ở các mơn học khác mà cịn góp phần
rèn luyện một trong những kĩ năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường kĩ năng viết chữ. Nếu viết chữ đúng mẫu, rõ ràng, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện
ghi chép bài tốt, nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn. Còn nếu viết xấu, tốc độ chậm sẽ
ảnh hưởng đến chất lượng học tập. Trong môn Tiếng Việt nếu phân môn Tập đọc giúp
cho việc rèn luyện lực đọc thông tin tập viết sẽ giúp cho việc rèn luyện lực viết thạo của
học sinh. Hai năng lực nàycó quan hệ mật thiết với nhau. Mỗi học sinh học Tiếng Việt
phải đọc thông, viết thạo chữ Quốc ngữ. Ngồi ra tập viết cịn góp phần quan trọng vào


việc rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, kỉ luật và
khiếu thẩm mỹ. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nói: ‘’Chữ viết cũng là một biểu hiện
của nết người. Dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn
luyện cho các em tính cẩn thận, lịng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy và
bạn đọc bài vở của mình.”
Tập viết ở Tiểu học truyền thụ cho học sinh những kiến thức cơ bản về chữ viết và
kĩ thuật viết chữ. Trong các tiết tập viết, học sinh nắm bắt được các tri thức cơ bản về
cấu tạo bộ chữ cái Tiếng Việt, ghi âm tiếng việt, sự thể hiện bộ chữ cái này trên bảng,
vở.. đồng thời hướng dẫn các yêu cầu kĩ thuật viết nét chữ, chữ cái, viết từ và câu. Đối
với học sinh lớp Ba hiện nay về kĩ năng viết cịn rất nhiều điều phải quan tâm nếu khơng
nói là băn khoăn, lo lắng. Vậy thực trạng của chữ viết học sinh lúc này ra sao? Nguyên
nhân nào dẫn đến tình trạng ấy và hướng khắc phục như thế nào?

II.Thực trạng chữ viết của học sinh lớp 3 và nguyên nhân:
1. Thực trạng chữ viết của học sinh lớp Ba :
Một bộ phận không nhỏ học sinh viết chữ chưa đúng mẫu các chữ cái hoa, chữ cái
để ghi âm, vần, tiếng, viết không đúng cỡ chư (độ cao, rộng, khoảng cách giữa các con
chữ và giữa các chữ thường qua hẹp hoặc quá rộng) ghi dấu thanh không đúng vị trí...


Ví dụ: Học sinh thường viết chữ sai mẫu chữ nhất là những chữ dễ lẫn như: u với n, s
với r, k với h,...
Dấu thanh ghi không đúng vị trí như: phựơng, qủa, ngịai, chuỵên,...
Phần lớn học sinh viết chữ chữ đẹp (chưa có tính thẫm mỹ) các nét chữ, con
chữ chưa đều, sự kết hợp các con chữ chữ hài hoà, mềm mại, chữ viết nghiêng ngả (lúc
nghiêng bên phải, lúc nghiêng bên trái) một cách tuỳ tiện.
Trong thời gian tháng 9 và đầu tháng 10 tôi theo dõi kiểm tra việc học tập phân môn
tập viết của học sinh lớp 3D của tôi kết quả như sau:
+ Viết không đúng cỡ chữ: 8 em
+ Ghi dấu thanh khơng đúng vị trí: 10 em
+ Viết các nét chữ, con chữ chưa đều: 12 em
2.Nguyên nhân:
Những thực trạng nói trên, theo tôi do những nguyên nhân sau:
- Một số học sinh lớp tôi chưa nắm vững tên gọi các nét cơ bản
- Về kĩ thuật lia bút, rê bút, nối nét giữa các chữ chưa thuần phục.
- Học sinh và phụ huynh chưa thấy hết được tầm quan trọng của phân mơn tập viết Vì
thế chưa quan tâm đúng mức đến việc học phân môn tập viết. Trong giờ tập viết, học
sinh không chú ý nghe giáo viên hướng dẫn, khơng chịu khó nắn nót viết chữ nên hiện


tượng viết sai nét, sai chữ, hở nét thiếu dấu hoặc đánh dấu khơng đúng vị trí, khơng
đúng kích cỡ, không đảm bảo khoảng cách giữa các chữ thường diễn ra.
-Việc rèn chữ ở nhà của học sinh ít được phụ huynh quan tâm do phụ huynh chưa được

tiếp cận với chữ viết, chưa nắm được kĩ thuật viết chữ ở bậc tiểu học. Việc hỗ trợ cùng
Giáo viên rèn chữ cho học sinh ở nhà còn rất hạn chế. Với những thực trạng nêu trên tôi
nhận thấy muốn rèn luyện chữ viết cho học sinh cần phải tìm tịi, suy nghĩ, tìm ra những
biện pháp tốt nhất để giúp học sinh nâng cao chất lượng chữ viết. Đó là lí do tơi chọn đề
tài: ”Một số biện pháp giúp học sinh lớp 3 học tốt phân môn Tập viết.”
B. Giải quyết vấn đề:
Làm thế nào để việc dạy phân môn tập viết cho học sinh lớp3 đạt kết quả tốt?
Tơi đã suy nghĩ rất nhiều tìm đọc các tài liệu liên quan đến việc dạy phân môn Tiếng
Việt để tìm ra những biện pháp tốt nhất nhằm nâng cao chất lượng chữ viết của học sinh
lớp 3.
* Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho học sinh:
1. Hướng dẫn học sinh viết liên kết các nét cơ bản để tạo thành chữ cái hoa:
*Muốn hướng dẫn học sinh tập viết đạt kết quả tốt đòi hỏi giáo viên phải nắm cấu tạo
và cách viết chữ cái hoa, giáo viên phải luyện viết đúng mẫu trong vở tậpviết và trên


bảng lớp. Đây là một khâu rất quan trọng đòi hỏi giáo viên phải nhiệt tình cẩn thận, tỉ
mỉ. Hướng dẫn học sinh nắm được cấu tạo và cách viết một cách cụ thể.
Ví dụ: Chữ L
Cách viết: Viết nét 1: Từ điểm bắt đầu ở giữa dòng kẻ ngang thứ ba và thứ tư rồi lượn
xuống giữa dòng kẻ ngang thứ ba và thứ hai vòng lên trên dòng kẻ ngang thứ ba.
ngang và điểm dừng ở giữa dòng kẻ một và hai.
- Viết nét 2: (nét lượn dọc): Từ điểm kết thúc nét 1 nối với nét lượn dọc xuống dưới
dòng kẻ ngang thứ nhất.
- Viết nét 3: (nét lượn ngang): Từ điểm kết thúc nét 2 nối tiếp với nét lượn
ngang , điểm dừng ngay giữa dòng kẻ ngang thứ nhất và thứ hai.
Ví dụ: Chữ G
Cách viết:
- Viết chữ C hoa (giống về hình dáng và kích thước). Tuy nhiên về cuối nét khơng có
nét lượn xuống mà dừng lại ở giao điểm của đường kẻ ngang 3 và đường kẻ dọc 5.

- Viết nét khuyết dưới: Từ điểm kết thúc nét 1, viết tiếp nét khuyết dưới.Điểm dưới cùng
của nét khuyết này cách dòng ngang 1 là 1,5 đơn vị chữ. Điểm dừng bút là giao điểm
giữa đường kẻ ngang 2 và đường kẻ dọc 6.


*Giáo viên hướng dẫn học sinh viết bảng con, bảng lớp, vở tập viết và vở ô ly ở nhà.
Đôi bạn học tập kiểm tra kết hợp cùng giáo viên tìm ra những chỗ học sinh viết chưa
đúng.
2. Hướng dẫn học sinh viết nối các chữ cái hoa:
Khi học sinh biết cách viết các chữ cái rồi giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ về kỹ
thuật viết nối chữ cái, đây là một khâu rất quan trọng giúp học sinh viết thành một chữ
hoàn chỉnh. Khi viết một chữ (ghi vần, ghi tiếng) gồm từ hai chữ cái nối lại với nhau, để
đảm bảo tốc độ viết, người ta không thể viết rời từng chữ cái mà phải di chuyển dụng cụ
viết đưa nét chữ liên tục theo kỹ thuật viết liền mạch. Thực tiễn viết liên kết xảy ra các
trường hợp như sau:
a.Trường hợp viết nối thuận lợi: Các chữ cái đứng trước và đứng sau đều có nét liên
kết.
Ví dụ:Khi viết chữ “ Lê” lưu ý viết chữ “L” đến điểm dừng bút ở đường kẻ ngang giữa,
rê bút viết luôn chữ “ê” dừng bút trên đường kẻ ngang dưới (bằng 1/2 đơn vị).
- Giáo viên vừa viết mẫu, vừa hướng dẫn, vừa giải thích. Thao tác này chậm để học sinh
theo dõi nắm bắt.


Như vậy khi hướng dẫn học sinh tập viết mỗi chữ có những kỹ thuật viết khác nhau.
Yêu cầu giáo viên phải nghiên cứu kỹ, cẩn thận để học sinh viết đúng, viết đẹp, biết điều
tiết để chữ viết tự nhiên khơng có chỗ gãy.
b.Trường hợp viết nối khơng thuận lợi:
- Chữ cái đứng trước khơng có nét liên kết, chữ cái đứng sau có nét liên kết. Những
trường hợp chữ cái khơng có nét chân có thể nối, tơi xác định trọng tâm cho học sinh
thấy khoảng cách giữa hai con chữ để khi viết điều tiết cho vừa phải,

khơng xa q cũng khơng sát q có nghĩa là khoảng cách vừa phải.
Ví dụ: Khi viết chữ “Lợi” lưu ý khi viết chữ L, điểm cuối của chữ L khơng có nét liên
kết với chữ o thì tơi hướng dẫn các em nhấc bút lên viết con chữ o sao cho khoảng cách
không quá xa rồi từ con chữ o giữ nguyên bút nối nét sang viết con chữ i, sau đó viết dấu
ơ và thanh nặng.
3. Hướng dẫn học sinh cách ghi dấu phụ và dấu thanh:
Hướng dẫn học sinh thao tác viết nhanh viết các chữ trong vùng liên kết trước rồi ghi
dấu phụ và dấu thanh.
Ví dụ: Viết chữ chẳng : đầu tiên viết chữ chang, sau đó ghi dấu á và dấu hỏi.


*Tăng cường thao tác phân tích kỹ thuật viết chữ. Phân tích kỹ thuật viết là một biện
pháp khơng thể thiếu được trong phân môn tập viết mà người giáo viên luôn luôn phải
chú trọng, cẩn thận, tỉ mỉ, đi đúng quy trình viết.
* Khi tiến hành phân tích kỹ thuật viết chữ, học sinh buộc phải quan sát giáo viên viết
mẫu một cách tường tận. Học sinh nêu được độ cao của các con chữ, khoảng cách giữa
các con chữ trong mỗi từ.
Ví dụ: Bài tập viết tuần 15
Giáo viên hướng dẫn học sinh viết theo quy trình viết, lưu ý điểm dừng bút, đặt bút, nối
nét, lia bút, rê bút và khoảng cách giữa 2 chữ trong một từ, giữa các từ trên một dịng.
Sau đó học sinh viết vào bảng con, gọi 3 học sinh lên bảng viết, giáo viên cho học sinh
cả lớp so sánh và sữa lỗi.
Giáo viên theo dõi học sinh viết bài trên bảng lớp
4.Tăng cường phân tích, chấm chữa bài cho hoc sinh:
- Khi chấm bài tập viết giáo viên cần chỉ cho học sinh thấy loại lỗi nào học sinh thường
mắc phải, giáo viên viết mẫu lại chữ học sinh viết sai, học sinh nhìn vào bài tập viết của
mình nhận biết lỗi mình mắc phải và có thể u cầu những em thường mắc lỗi trả lời câu
hỏi: Trong bài tập viết vừa qua, em đã mắc phải những lỗi nào?

- Khi đã ý thức được loại lỗi mình thường mắc phải, nếu gặp những chữ có vấn đề dễ
mắc lỗi của mình, học sinh sẽ cẩn thận hơn trong khi viết chữ. Trong bước soát lại bài
tập viết, giáo viên đưa ra mẫu đúng, rồi đối chiếu với chữ mình viết các em sẽ thấy được
lỗi của mình và tự chữa. Giáo viên kiểm tra việc tự chữa lỗi của học sinh. Dần dần năng
lực tự kiểm tra và tự chữa lỗi của học sinh sẽ được hình thành.
- Cuối tháng tôi chấm vở nhận xét về chữ viết và xếp loại A, B,C tôi luôn tuyên
dương những em có tiến bộ về chữ viết, chỉ rõ những sai sót để các em viết chữ đẹp hơn.
C. Kết quả đạt được:
Qua quá trình nghiên cứu và vận dụng vào thực tế giảng dạy, bản thân tôi cũng đã rút
ra được một số kinh nghiệm sau : Để học sinh của mình viết đẹp, đúng mẫu,…người
giáo viên cần nắm được các yêu cầu sau :
- Giáo viên là người làm gương cho học sinh noi theo.
- Giáo viên giới thiệu với phụ huynh mẫu chữ mà nhà trường đang thực hiện để phối
hợp hướng dẫn học sinh khi luyện viết tại nhà.
- Đối với những học sinh viết quá ẩu, quá xấu, hay sai. Giáo viên yêu cầu học sinh đó
phải có một tập riêng để luyện viết và sắp xếp cho các em ngồi ở chỗ giáo viên thuận
tiện theo dõi.


- Ln chú ý sửa sai sót của các em trong chữ viết không chỉ ở phân môn Tập Viết mà ở
tất cả các môn học khác.
- Trong tiết sinh hoạt, giáo viên cần tuyên dương, khen ngợi những em được xếp loại A,
nhắc nhở động viên những học sinh còn lại,
- Kể cho các em nghe những gương rèn chữ của những người đi trước được viết trong
sách báo, câu chuyện, những gương rèn chữ cuả học sinh năm trước.
- Qua q trình tơi thực hiện ở lớp mình và đã đem lại kết quả tốt, đáp ứng được
yêu cầu đặt ra, góp phần tích cực trong việc đạt được hiệu quả giáo dục của lớp, của
trường. Tôi xin trình bày trao đổi kinh nghiệm và rất mong được sự đánh giá, góp ý của
tổ.

Đại Đồng, ngày 16 tháng 12 năm 2020
Người viết

Nguyễn Thi Hồng Vân



Thứ tư ngày 16 tháng 12 năm 2020
Dạy minh họạ chuyên đề
Người thực hiện : Nguyễn Thị Hồng Vân

Tập viết:

ÔN CHỮ HOA L

I/Mục tiêu: -Viết đúng chữ hoa L (2 dòng ).
- Viết đúng tên riêng Lê Lợi( 1 dòng) và câu ứng dụng: Lời nói......cho vừa lịng nhau( 1
lần) bằng chữ cỡ nhỏ.
- HSNK viết hết bài
II/Đồ dùng dạy học:
- Mẫu chữ cái viết hoa L
- Tên riêng và câu ứng dụng viết trên bảng phụ
III/ Hoạt động dạy học:
Hoạt động của GV
1/ Bài cũ: Ôn chữ hoa K
- Cho HS đọc từ và câu ứng dụng

Hoạt động của HS

-1HS đọc: Yết Kiêu

Khi đói cùng chung một dạ
Khi rét cùng chung một lòng.
Cho HS viết BC Yết Kiêu, Khỉ

-HS dưới lớp viết BC

GV chấm bài về nhà một số em

3 HS mang vở kiểm tra

- GV nhận xét
2/ Bài mới:
*HĐ1: Hướng dẫn viết chữ hoa L
+ Trong tên riêng và câu ứng dụng có những Có chữ hoa: L
con chữ hoa nào?
+ GV đính các chữ mẫu - Yêu cầu HS nhắc lại - Quan sát chữ mẫu và nhắc lại qui trình
qui trình viết đã học ở lớp 2.

viết

- GV viết mẫu - vừa viết vừa nêu lại qui trình - Theo dõi
viết.
- Yêu cầu HS viết chữ hoa L vào b/c

- HS viết b/con

HĐ2: Hướng dẫn viết từ ứng dụng
- Gọi HS đọc từ ứng dụng

* Lê Lợi(1385- 1433) là một vị anh hùng dân
tộc có cơng lớn đánh đuổi giặc Minh, giành

2 HS đọc từ ứng dụng: Lê Lợi


độc lập cho dân tộc, lập ra triều đình nhà Lê.
+Trong từ ứng dụng các chữ có chiều cao như Chữ L, cao 2 li rưỡi,các chữ cịn lại có
thế nào với nhau?

chiều cao 1 li.

+Khoảng cách giữa các chữ bằng chừng nào?

Bằng 1con chữ o

Viết bảng: Lê Lợi

- HS viết bảng con

*HĐ3: Hướng dẫn viết câu ứng dụng
- Gọi HS đọc câu ứng dụng

- 2 HS đọc câu ứng dụng:
- Lời nói.........cho vừa lịng nhau.

+ Câu tục ngữ khun chúng ta khi nói năng
với mọi người phải biết lựa chọn lời nói, làm
cho người nói chuyện với mình thấy dễ chịu và
hài lịng.

+Trong câu ứng dụng các chữ có chiều cao
như thế nào?
Viết bảng: Lời nói, Lựa lời

- Nhận xét độ cao của các con chữ
2 HS viết bảng,- lớp viết bảng con.

*HĐ4: Hướng dẫn viết bài vào vở:
- Yêu cầu HS viết bài vào vở tập viết.
- viết bài vào vở


Chữ hoa L ( 2 dòng)
Tên riêng Lê Lợi (1 dòng)
Câu ứng dụng ( 1 lần)
- HS nào viết nhanh viết hết cả bài
- GV theo dõi hướng dẫn thêm cho HS.
- Chấm bài – nhận xét
*HĐ5: Củng cố dặn dò:
- Nhận xét tiết học
- Về nhà luyện viết bài ở nhà