<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO </b>
<b>ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9</b>
<b> ĐAKPƠ </b>
<b> NĂM HỌC : 2008 – 2009 </b>
<b> TRƯỜNG THCS MẠC ĐĨNH CHI</b>
<b> MƠN: HỐ HỌC </b>
<b> Giáo viên ra đề </b>
<i>Thời gian làm bài 150 phút, không kể thời gian giao đề</i>
Nguyễn Duy Tuấn Anh
<i>( Đề này gồm 5 câu trong một trang)</i>
<b>Câu 1: (1 điểm) </b>
1) Có 4 dung dịch bị mất nhãn : AgNO3, NaOH, HCl, NaNO3
Hãy dùng một kim loại để phân biệt các dung dịch trên. Viết các phương trình hố học để minh hoạ.
2) Viết các phương trình hố học xảy ra cho các thí nghiệm sau:
a) Sục khí SO3 vào dung dịch BaCl2
b) Nung nóng Fe(OH)2 trong không khí
c) Điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn
<b>Câu 2</b>
<b> : ( 2,5 điểm )</b>
Cho a gam Na vào 160 ml dung dịch (D = 1,25 g/ml ) gồm Fe2(SO4)3 0,125M và Al2(SO4)3 0,25M. Tách
kết tủa nung được 5,24 gam chất rắn.
a) Tính a ?
b) Tính C% các chất trong dung dịch sau phản ứng ?
<b>Câu 3:(2 điểm) Hoà tan 43,71 gam hỗn hợp gồm 3 muối Cacbonat, Hiđrocacbonat, Clorua của một kim</b>
loại kiềm ( hố trị I ) vào một thể tích dung dịch HCl 10,52 % ( D = 1,05 g/ml ) lấy dư được dung dịch A
và 17,6 gam khí B
Chia dung dịch A thành hai phần bằng nhau
<i>Phần 1 :</i>
Cho tác dụng với AgNO3 dư, được 68,88 gam kết tủa
<i>Phần 2 :</i>
Phản ứng vừa đủ với 125 ml dung dịch KOH 0,8 M sau phản ứng cô cạn được 29,68 gam
hỗn hợp muối khan.
a) Tìm tên kim loại kiềm ?
b) Tính % khối lượng mỗi kim loại đã lấy ?
c) Tính thể tích dung dịch HCl đã dùng ?
<b>Câu 4 : ( 3 điểm )</b>
Cho 10,72 gam hỗn hợp Fe và Cu tác dụng với 500 ml dung dịch AgNO
3 phản ứng hoàn toàn xong thu
được dung dịch A và 35,84 gam chất rắn B.
a) Chứng minh B khơng phải hồn tồn là Ag
b) Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH dư rồi lọc kết tủa nung trong khơng khí đến
khối lượng khơng đổi thu được 12,8 gam chất rắn. Tính nồng độ % về khối lượng mỗi kim loại trong hỗn
hợp ban đầu và tính nồng độ mol / lit của AgNO3 ban đầu ?
<b>Câu 5: ( 1,5 điểm )</b>
Đốt cháy hồn toàn m gam hỗn hợp X gồm metan, axetilen và etilen thu được 39,6 gam CO2 và 14,4 gam
H2O. Mặt khác cho 2,24 lít hỗn hợp X ( ở đktc ) đi từ từ qua nước Brom dư thấy có 19,2 gam brom tham
gia phản ứng.
a) Tính m
b) Tính % thể tích mỗi khí trong X
<b>Học sinh được sử dụng bảng tuần hồn các ngun tố hóa học</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO </b>
<b>HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC SINH GIỎI LỚP 9</b>
<b> ĐAKPƠ </b>
<b> NĂM HỌC : 2008 – 2009 </b>
<b> TRƯỜNG THCS MẠC ĐĨNH CHI</b>
<b> MƠN: HỐ HỌC </b>
<b> Giáo viên ra đề </b>
Nguyễn Duy Tuấn Anh
<b> </b>
<b>Câu</b>
<b>Nội dung</b>
<b>Điểm</b>
<b>1</b>
1) -Dùng Cu để thử 4 dung dịch, nhận ra ddAgNO
3
nhờ tạo ra dung dịch màu xanh
lam:
Cu + 2AgNO
3
Cu(NO
3
)
2
+ 2Ag
-Dùng dung dịch Cu(NO
3
)
2
tạo ra để thử các dung dịch cịn lại, nhận ra ddNaOH nhờ
có kết tủa xanh lơ:
Cu(NO
3
)
2
+ 2NaOH Cu(OH)
2
+ 2NaNO
3
-Cho AgNO
3
( đã nhận ra ở trên) vào 2 chất cịn lại, nhận ra ddHCl nhờ có kết tủa
trắng. Chất còn lại là NaNO
3
AgNO
3
+ HCl AgCl + HNO
3
( HS có thể dùng Cu(OH)
2
để thử, nhận ra HCl hoà tan được Cu(OH)
2
)
<b>2) a.</b>
SO
3
+ H
2
O H
2
SO
4
H
2
SO
4
+ BaCl
2
BaSO
4
+ 2HCl
b. 4Fe(OH)
2
+ O
2
0
<i>t C</i>
2Fe
<sub>2</sub>
O
<sub>3</sub>
+ 4H
<sub>2</sub>
O
c. 2NaCl + 2H
2
O
đp
có màng ngaên
2NaOH + H
2
+ Cl
2
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
<b>2</b>
SO
<sub>4</sub>
¿
<sub>3</sub>
¿
Fe
<sub>2</sub>
¿
<i>n</i>
¿
SO<sub>4</sub>¿<sub>3</sub>
¿
Al<sub>2</sub>¿
<i>n</i>¿
2Na + 2H2O
<i>→</i>
2NaOH + H2
<i>↑</i>
<i>mol</i>
<i>a</i>
23
<sub> </sub>
<i>→</i>
<sub> </sub>
<i>a</i>
23
mol
<sub> </sub>
<i>→</i>
<i>a</i>
46
mol
6NaOH + Fe2(SO4)3
<i>→</i>
2 Fe(OH)3
<i>↓</i>
+ 3Na2SO4
0,12 mol <- 0,02 mol
<i>→</i>
0,04 mol
<i>→</i>
0,06 mol
6NaOH + Al2(SO4)3
<i>→</i>
2Al(OH)3
<i>↓</i>
+ 3 Na2SO4
0,24 mol <- 0,04 mol
<i>→</i>
0,08 mol
<i>→</i>
0,12 mol
<i>n</i>
NaOH
=
0
<i>,</i>
12
+
0
<i>,</i>
24
=
0
<i>,</i>
36
(
mol
)
Vậy
<sub>23</sub>
<i>a</i>
0,36 => a
8,23
Có hai khả năng xảy ra +) NaOH đủ
+) NaOH dư
<i><b>Trường hợp 1 :</b></i>
NaOH vừa đủ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
2 Fe(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
Fe2O3 + 3 H2O
0,04 mol 0,02 mol
2 Al(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> Al2O3 + 3 H2O</sub>
0,08 mol 0,04 mol
Vậy khối lượng của chất rắn= (0,02x 160)+ (0,04x 102)= 7,28 g > 5,24g ( loại )
<i><b>Trường hợp 2 :</b></i>
NaOH dư
Số mol NaOH dư : =
<sub>23</sub>
<i>a</i>
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
NaOH + Al(OH)3
<i>→</i>
NaAlO2 + 2H2O
Ban đầu :
<sub>23</sub>
<i>a</i>
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
<sub> 0,08mol</sub>
Phản ứng :
<sub>23</sub>
<i>a</i>
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
<sub> </sub>
<i>→</i>
<sub>23</sub>
<i>a</i>
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
<i>→</i>
<i>a</i>
23
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
SPỨ : 0 mol 0,44 -
<sub>23</sub>
<i>a</i>
mol
<sub>23</sub>
<i>a</i>
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36 mol
2 Fe(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> Fe2O3 + 3 H2O</sub>
0,04 mol 0,02 mol
2 Al(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> Al2O3 + 3 H2O</sub>
(0,44-
<sub>23</sub>
<i>a</i>
)mol (0,22-
<sub>46</sub>
<i>a</i>
) mol
Thành phần khối lượng chất rắn
(0,02x 160) + 102( 0,22 -
<sub>46</sub>
<i>a</i>
) = 5,24 -> a= 9,2 gam
<i>n</i>
<i><sub>H</sub></i><sub>2</sub>
<sub>= </sub>
9,2
46
=
0,2 mol
=>
<i>mH</i>
2
=
0,2
<i>x</i>
2
=
0,4
(
gam
)
Khối lượng hỗn hợp = 160 x 1,25= 200 gam
<i>n</i>Na<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>=0<i>,</i>06+0<i>,</i>12=0<i>,</i>18(mol)=><i>m</i>Na<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>=0<i>,</i>18<i>x</i>142=25<i>,</i>56(gam)
<i>n</i>
<sub>NaAlO</sub><sub>2</sub>
<sub>=</sub>
9,2
23
<i>−</i>
0
<i>,</i>
36
=
0
<i>,</i>
04 mol
=>
<i>m</i>
NaAlO2
=
0
<i>,</i>
04
<i>x</i>
82
=
3
<i>,</i>
28
(
gam
)
Khối lượng của dung dịch = 9,2 +200-(0,04x107)-78(0,44-
<sub>23</sub>
9,2
)-0,4 = 201,4 gam
C%Na2SO4=
25
<sub>201</sub>
<i>,</i>
56
<i><sub>,</sub></i>
<sub>4</sub>
<i>x</i>
100
=
12
<i>,</i>
69 %
C% NaAlO2=
<sub>201</sub>
3
<i>,</i>
28
<i><sub>,</sub></i>
<sub>4</sub>
<i>x</i>
100
=
1
<i>,</i>
6285 %
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
<b>3</b>
Gọi CTHH của ba muối trên là : M2CO3, MHCO3, MCl
Gọi x, y, z lần lượt là số mol của ba muối trên đã dùng
M2CO3 +2HCl
<i>→</i>
2 MCl + CO2
<i>↑</i>
+ H2O
x mol 2x mol 2x mol x mol
MHCO3 + HCl
<i>→</i>
MCl + CO2
<i>↑</i>
+ H2O
y mol y mol y mol y mol
Giả sử dung dịch A còn dư 2 a mol HCl dư như vậy mỗi phần dung dịch A có a mol HCl dư
1
<sub>2</sub>
(
2
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)
molMCl
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<i><b>Phản ứng ở phần 1: </b></i>
HCl + AgNO3
<i>→</i>
AgCl
<i>↓</i>
+ HNO3
a mol a mol
MCl + AgNO3
<i>→</i>
AgCl
<i>↓</i>
+ MNO3
1
2
(
2
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)
mol
-->
1
2
(
2
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)
mol
<i><b>Phản ứng ở phần 2:</b></i>
HCl + KOH
<i>→</i>
KCl + H2O
a mol a mol a mol
1
2
(
2
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)
molMCl
=> 29,68 gam hỗn hợp muối khan gồm a mol KCl
Do đó ta có hệ phương trình
x( 2M + 60) + y(M +61) +z(M +35,5) = 43,71
x+ y=
17
<sub>44</sub>
<i>,</i>
6
=
0,4
a +
1
<sub>2</sub>
(
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)=
66
<i>,</i>
88
143
<i>,</i>
5
=
0
<i>,</i>
48
a = 0,125 x 0,8=0,1
1
<sub>2</sub>
(
2
<i>x</i>
+
<i>y</i>
+
<i>z</i>
)(
<i>M</i>
+
35
<i>,</i>
5
)+
74
<i>,</i>
5
<i>a</i>
=
29
<i>,</i>
68
Giải hệ phương trình trên ta tìm được M = 23. vậy M là Na
x= 0,3 mol
y= 0,1 mol
z= 0,6 mol
Vaäy% Na2CO3=
<sub>43</sub>
0,3
<i><sub>,</sub></i>
<i>x</i>
<sub>71</sub>
106
<i>x</i>
100
=
72
<i>,</i>
75 %
% NaHCO3=
84
<sub>43</sub>
<i><sub>,</sub></i>
<i>x</i>
<sub>71</sub>
0,1
<i>x</i>
100
=
19
<i>,</i>
22 %
% NaCl = 100%-(72,75% + 19,25%)=8,03%
Số mol HCl ban đầu đã dùng = 2x+y+2a = 2 . 0,3 + 0,1 + 2. 0,1 =0,9 mol
Thể tích dung dịch HCl =
<sub>10</sub>
0,9. 36
<i><sub>,</sub></i>
<sub>52 . 1</sub>
<i>,</i>
5. 100
<i><sub>,</sub></i>
<sub>05</sub>
=
297
<i>,</i>
4 ml
0,1ñ
0,1ñ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
<b>4</b>
Gọi số mol Fe, Cu trong hỗn hợp lần lượt là a, b ( a, b > 0 )
Giả sử Fe, Cu đã phản ứng hết với AgNO3 theo phản ứng
Fe + 2AgNO3
<i>→</i>
Fe(NO3)2 + 2 Ag
<i>↓</i>
a mol a mol 2a mol
Cu + 2 AgNO3
<i>→</i>
Cu(NO3)2 + 2 Ag
<i>↓</i>
b mol 2b mol
Theo bài ra ta có :
56a + 64b = 10,72
Nhöng 64(a+b) > 56a +64b => 64(a+b)> 10,72
=> a+b >
10
<sub>64</sub>
<i>,</i>
72
=
0
<i>,</i>
1675
=> mAg=2a + 2b> 2. 0,1675=0,335
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
=> Số gam Ag thu được 108(2a+2b)>0,335.108=36,18 g> 35,84 g
=> Fe và Cu khơng hết mà cịn trong B
Có 2 khả năng đối với B
Giả sử trong B còn dư Fe, Cu còn nguyên
Gọi x là số mol Fe đã phản ứng với AgNO3
Fe + 2 AgNO3
<i>→</i>
Fe(NO3)2 + 2 Ag
<i>↓</i>
xmol x mol 2x mol
Cứ 1 mol Fe tham gia gây tăng 2.108 – 56 ( g )
Vậy x mol Fe tham gia gây tăng (2.108 – 56 ) x = 160 x gam
Mà khối lượng chất rắn tăng : 35,84-10,72=25,12 (g)
=> 160x=25,12 => x= 0,157 mol
NO
<sub>3</sub>
¿
<sub>2</sub>
¿
Fe
¿
<i>n</i>
¿
Dung dòch A + NaOH
Fe(NO3)2 + NaOH
<i>→</i>
Fe(OH)2
<i>↓</i>
+ 2NaNO3
0,157 mol 0,157 mol
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O
<i>→</i>
4 Fe(OH)3
0,157mol 0,157mol
2 Fe(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> Fe2O3 + 3 H2O</sub>
0,157mol 0,0785mol
Khối lượng rắn sau khi nung : 0,0785.160= 12,56 g<12,8 g
Vậy Fe hết trong B cịn Cu
* Trong B còn Cu
Gọi số mol Cu tham gia hết là y mol
Cu + 2 AgNO3 -> Cu(NO3)2 + 2 Ag
<i>↓</i>
y mol 2y mol y mol 2y mol
Dung dịch A gồm a mol Fe(NO3)2
y mol Cu(NO3)2
Chất B gồm : (2a+2y) mol Ag
(b-y) mol Cu
<b>Phản ứng của dung dịch A </b>
Fe(NO3)2 + NaOH
<i>→</i>
Fe(OH)2
<i>↓</i>
+ 2NaNO3
a mol a mol
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O
<i>→</i>
4 Fe(OH)3
a mol a mol
2 Fe(OH)3
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> Fe2O3 + 3 H2O</sub>
a mol 0,5 a mol
Cu(NO3)2 + 2 NaOH -> Cu(OH)2
<i>↓</i>
+ 2 NaNO3
y mol y mol
Cu(OH)2
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> CuO + H2O</sub>
y mol y mol
0,05đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
0,1đ
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
Ta có hệ phương trình : 56a + 64 b= 10,72
108(2a+2y) +64(b-y)= 35,84
160.0,5a + 80y =12,8
Giả hệ ta có: a=0,1mol ; b=0,08mol ; y = 0,06 mol
%Fe=
<sub>10</sub>
0,1
<i><sub>,</sub></i>
<sub>72</sub>
<i>x</i>
56
<i>x</i>
100
=
52
<i>,</i>
2 %
% Cu =100- 52,2=47,8%
Tính CM của AgNO3
Ta có
<i>n</i>
<sub>AgNO</sub><sub>3</sub>
=
2n
<sub>Fe</sub>
=
0,2 mol
<i>n</i>
AgNO3
=
2n
Cu
=
0,12 mol
CM (AgNO3 ) =
0,2
+
<sub>0,5</sub>
0
<i>,</i>
12
=
0
<i>,</i>
64
<i>M</i>
0,15ñ
0,1ñ
0,05ñ
0,05ñ
0,1ñ
<b>5</b>
<i><sub>n</sub></i>
CO2
=
39
<i>,</i>
6
44
=
0,9
(
mol
)
<i>;n</i>
<i>H</i>2<i>O</i>
=
14
<i>,</i>
4
18
=
0,8
(
mol
)
<i>;n</i>
Br2
=
19
<i>,</i>
2
160
=
0
<i>,</i>
12
<i>; n</i>
<i>X</i>
=
2
<i>,</i>
24
22
<i>,</i>
4
=
0,1
(
mol
)
Đặt x, y, z lần lượt là số mol của CH4 , C2H2 , C2H4
CH4 + 2O2
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> CO2 + H2O (1)</sub>
x mol xmol x mol
2C2H2 + 5O2
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> 4CO2 + 2H2O ( 2 )</sub>
y mol 2ymol y mol
C2H4 + 3O2
⃗
<i><sub>t</sub></i>
0
<sub> 2CO2 + 2H2O ( 3 )</sub>
z mol 2zmol 2z mol
Mặt khác giả sử số mol của m gam hỗn hợp lớn gấp a lần số mol trong 0,1 mol hỗn hợp X
C2H2 + 2Br2
<sub>❑</sub>
⃗
C2H2Br4 ( 4 )
C2H4 + Br2
<sub>❑</sub>
⃗
C2H4Br2 ( 5 )
Từ 1, 2, 3, 4, 5 ta có hệ phương trình
¿
<i>x+</i>2<i>y</i>+2<i>z=</i>0,9
<i>x+y</i>+2<i>z=</i>0,8
<i>x</i>+<i>y</i>+<i>z=</i>0,1<i>a</i>
2<i>y</i>+<i>z=</i>0<i>,</i>12<i>a</i>
¿{ { {
¿
Giải hệ ta có
¿
<i>x</i>=0,1
<i>y=</i>0,2
<i>z=</i>0,2
<i>a=</i>5
¿{ { {
¿
m = 0,1 . 16 + 0,2 . 26 + 0,2 . 28 = 12,4 ( gam )
% VCH
<sub>4</sub>
=
0,1
0,1
+
0,2
+
0,2
=
20 %
% VC
<sub>2</sub>
<i>H</i>
<sub>2</sub>
=
0,2
0,1
+
0,2
+
0,2
=
40 %
% VC
<sub>2</sub>
<i>H</i>
<sub>4</sub>
=
0,2
0,1
+
0,2
+
0,2
=
40 %
0,2ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,3 ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
0,1ñ
</div>
<!--links-->