HÌNH ẢNH XQUANG cơ bản XƯƠNG và KHỚP (CHẨN đoán HÌNH ẢNH) (chữ biến dạng do slide dùng font VNI times, tải về xem bình thường)

HÌNH ẢNH XQUANG CƠ
BẢN XƯƠNG VÀ KHỚP


Mủc tiãu bi ging:
1- Sinh viãn phi nàïm âỉåüc cáúu truùc
giaới phỏựu cuớa xổồng, so saùnh vồùi
hỗnh aớnh cồ baớn ca xỉång trãn phim
X quang thỉåìng quy.
2- Sinh viãn phi trỗnh baỡy õổồỹc caùc
hỗnh aớnh bóỷnh hoỹc xổồng.@


I. Cáúu trục gii pháùu xỉång v

khåïp
1. Mä xỉång:
L mä liãn kãút gäưm cọ cạc tãú bo
xỉång (cäút bo), cháút gian bo (väi
họa), nhỉỵng såüi keo v mäüt säú cháút vä
âënh hiình giu Mucopolysaccharis.
Mä xỉång l mäüt mä säúng ln ln
thay âäøi dỉåïi sỉû nh hỉåíng ca cạc
tãú bo tảo xỉång (osteoblast) v cạc tãú
bo hy xỉång (osteoclast).
@


2. Cáúu trục xỉång: -Mä xäúp
-Mä âàûc
(phán bố ty theo xổồng daỡi, xổồng

ngừn deỷp)

2.1. Xổồng daỡi:
- ỏửu xổồng phỗnh to ra gi l hnh xỉång
(metaphyses) ch úu l mä xỉång xọỳp.
-Thỏn xổồng (diaphyse) coù hỗnh ọỳng daỡi, gọửm
mọ xổồng õỷc v äúng ty.
- Sủn liãn håüp tháúy åí tøi thanh thiãúu niãn
và cäút họa hon ton åí ngỉåìi trỉåìng thnh.
2.2. Xỉång ngàõn v xỉång dẻp: tảo båíi xỉång
xäúp cọ v xỉång âàûc bao bc bãn ngoi.
Mng xỉång l mng liãn kãút bao quanh
xæång.@


- Maỡng xổồng vaỡ suỷn khọng caớn
quang.
2.4.
Hỗnh
aớnh X
quang
-Thỏn
xổồng
hỗnh
ọỳng, xổồng
õỷc rỏỳt cn quang.
-Âáưu xỉång v âiãøm cäút họa
(epiphyse) mä xäúp cn quang thỏỳp
hồn mọ xổồng õỷc
-Trón hỗnh aớnh X quang thổồỡng

quy ta cọ thãø tháúy âỉåüc cáúu trục
xỉång tỉång tỉû trãn giaới phỏựu
thổồỡng,.
-CLVT coù thóứ thỏỳy õổồỹc caùc
cỏỳu truùc xổồng.
-Hỗnh aớnh X quang phán thnh hai
nhọm cáúu trục cọ cn quang hay
khäng cn quang, tỉì âọ ta cọ thãø


HầNH AểNH C BAN CUA TỉN THặNG
XặNG TRN PHIM X QUANG
Muỷc tióu hoỹc tỏỷp:
1. Phỏn tờch õổồỹc caùc hỗnh aớnh bỏỳt
thổồỡng cuớa xổồng trón phim X
quang thổồỡng quy.
2. Trỗnh baỡy õổồỹc caùc bóỷnh hoỹc
xổồng õổồỹc thóứ hióỷn trón hỗnh
aớnh X quang. @






Täøn ca xỉång âỉåüc chia lm 3
loải:
- Độ cn quang.
- Cỏỳu truùc .
- Hỗnh daùng.

Tn thng coù khi rióng leớ, coï khi
phäúi håüp.@


I. BÁÚT THỈÅÌNG VÃƯ ÂÄÜ CN
QUANG




Đäü cn tia X ca xỉång ty theo
lỉåüng Calcium chỉïa trong mäüt
âån vë thãø têch.
Tè lãû ny cng cọ giạ trë nhỉ chè
säú v - ty âo åí thán xỉång chy:
.Giảm độ cản
quang
.Tăng độ cản
quang. @


1. Gim âäü cn quang ca
xỉång:
Tháúy âỉåüc trãn phim X quang quy
ỉåïc khi säú
lỉåüng calci gim êt
nháút l 30%.
Biãøu hiãûn bũng hỗnh aớnh saùng (õen
hồn) mọ laỡnh ồớ chung quanh.
Goỹi laỡ loaợng xuồng.

Gỷp quaù trỗnh naỡy xaợy ra:
-Cho tỏỳt caớ cạc xỉång, trong mäüt
säú bãûnh l täøng quạt.
-Mäüt cạch khu trụ åí cạc bãûnh :
. Nhiãùm khøn,
. K sinh trng,
. Cháún thỉång,
. U và mäüt säú ngun nhán
khạc...@


2.Tàng âäü cn quang ca
xỉång:

Khi tè lãû múi Calci gia tng.
Bióứu hióỷn bũng hỗnh aớnh mồỡ (trừng hồn)
, goỹi l âàûc xỉång, âàûc xỉång trong cạc
dang sau âáy:
 Lan ta trong bãûnh mạu, di càn xỉång,
räúi loản
tuún giạp, nhiãùm âäüc
cạc kim loẵi nàûng, giang
mai xỉång, cạc
bãûnh xỉång báøm sinh.
 Khu trụ: l mäüt phn ỉïng ca xỉång
âäúi våïi mäüt täøn thỉång, hồûc l bãûnh
l cọ tán tảo xỉång.
3. Đäü cn quang häùn håüp:
 Vỉìa tàng vỉìa giảm đậm độ
 Gp trong caùc quaù trỗnh vióm maỷn, u,

bóỷnh maùu...@



II. BT THặèNG Vệ CU
TRUẽC

1. Quaù trỗnh huớy xổồng
Dỏỳu hióỷu cồ baớn laỡ hỗnh khuyóỳt
(lacune) trong õoù khọng coù Calci,
nhỉng lải chỉïa mä säúng hồûc â
chãút.
 Tu theo mỉïc âäü phạ hu ta cọ:
+ Long xỉång hay thỉa xỉång.
+ Hu xỉång.
+ Tiãu xỉång.
+ Hoải tỉí xỉång, cọ mnh xỉång
chãút.@


1.1 - Đặc điểm vë trê:









Nãúu åí thán xỉång: trỉåïc hãút phi
nghé âãún di càn ung thỉ, khäúi u co
ngưn gäúc tỉì mạu, nhiãùm khøn.
Nãúu åí hnh xỉång: trỉåïc hãút
nghé âãún u ngun phạt.
Âáưu xỉång: trỉåïc hãút phi nghé
âãún u hy cäút bo, u ngun bo
sủn.
Liãn quan âãún sủn: sủn tiãúp håüp
v sủn khåïp tảo nãn hng ro ngàn
u lnh v u ạc tênh khäng qua âỉåüc,
trại lải mäüt säú quaù trỗnh nhióựm
khuỏứn laỷi vổồỹt qua õổồỹc caùc suỷn.
Lión quan âãún v xỉång: cáưn chủp
2 tỉ thãú thàóng gọc våïi nhau.@


1.2 - c im hỡnh thỏi:








Hỗnh dng vaỡ kờch thổồùc : coù thóứ bỏửu
duỷc, hỗnh troỡn, hỗnh cung hoỷc nhióửu
voỡng. Kêch thỉåïc cho biãút sỉû tiãún
triãøn ca täøn thỉång.

Giåïi hản âỉåìng båì : phủ thüc vo
täúc âäü phạt triãøn v quyóỳt õởnh
tỗnh traỷng cuớa xổồng kóỳ bón.
Giồùi haỷn õỷc : täøn thỉång tiãún triãøn
cháûm (nhiãùm khøn mản, u lnh).
Båì viãưn roợ : hỗnh khuyóỳt nhổ õọỹt lọự,
khọng coù phaớn ổùng chung quanh tọứn
thổồng thóứ hióỷn quaù trỗnh tióỳn trióứn
chỏỷm : bãûnh Kahler, bãûnh hãû vng
(reticulose).@






Båì viãưn thnh qưng hồûc khäng liãn
tủc: nọi lãn täøn thỉång tiãún triãøn ráút
nhanh (ung thỉ ngun phạt hồûc thỉï
phạt, nhiãùm khøn cáúp tênh). Âäi khi
giåïi hản tråí nãn ráút mồỡ, khoù thỏỳy vỗ
coù nhióửu ọứ khuyóỳt nhoớ (microgeùodes),
õỏy laỡ nhỉỵng täøn thỉång tiãún triãøn
ráút nhanh ca u ạc tênh ngun phạt.
Mng täøn thỉång: âäưng nháút, cọ vạch
ngàn (thỉåìng l u hy cäút bo, hồûc
täøn thỉång âọng kẹn). Láúm táúm cạc
hảt väi họa nh, gåüi ngưn gäúc tỉì
sủn. Xút hiãûn âạm måì åí tám thỉåìng
l nhiãùm khøn mản, cọ äø xỉång

chãút, hoải tỉí vä khøn.@


2. Quaù trỗnh taỷo xổồng








Quaù trỗnh taỷo xổồng: laỡ hióỷn tỉåüng tảo
xỉång bàõt âáưu tỉì cạc b xỉång. Lm
xỉång dy lãn v biãún dảng bao gäưm:
Âàûc xỉång: thåï xỉång dy lãn, tàng cn
quang.
Xå xỉång: thåï xỉång dy lãn, ít cn quang.
Phn ỉïng mng xỉång: l phn ỉïng tảo
xỉång måïi tỉì mỷt trong cuớa maỡng
xổồng. Hióỷn tổồỹng naỡy taỷo nón hỗnh
bọửi õừp.
Maỡng xổồng bở phaù huớy: bở cheỡn õỏứy bồới
quaù trỗnh taỷo xổồng thúng goùc vồùi truỷc
xổồng taỷo nón hỗnh gai, c chạy l ạc
tênh, tiãún triãøn nhanh, xám láún pháưn
mãưm ( tháúy r trãn chủp càõt låïp vi tênh
hồûc cäüng hỉåíng tỉì ). @

3. Quaù trỗnh họựn hồỹp:




Caớ 2 quaù trỗnh trón thổồỡng tháúy
åí mäüt säú bãûnh trãn lám sng
nhỉ viãm, u xỉång.
Tênh cháút âån âäüc hồûc nhiãưu
äø täøn thỉång l mäüt úu täú
cọ giạ trë cho cháøn âoạn bãûnh
l tải chäù hay toaìn thán.@


4. Quaù trỗnh nhuyóựn xổồng






Tờch luyợ caùc thaỡnh phỏửn daỷng xỉång
khäng väi hoạ, lm xỉång bë mãưm âi,
phäúi håüp gim khoạng hoạ cạc thnh
pháưn tảo xỉång.
Thỉåìng gàûp do thiãúu vitamin D, gi l
ci xỉång; nếu báøm sinh do khiãúm
khuút cạc men chuyón hoaù hoỷc
khaùng vitamin D dỏựn.
Trón hỗnh aớnh ta cọ cạc xỉång chè cọ

cáúu trục dảng xỉång, khäng âỉåüc cọỳt
hoaù bỗnh thổồỡng, hay gỏy ra bióỳn daỷng
õỏửu xổồng hỗnh mại cha, kn
Trompette; biãún dảng xỉång chỉỵ O,
chỉỵ X hồûc cáy gáûy âạnh bọng chy. @


III. BT THặèNG Vệ HầNH DAẽNG

:

1. Nguyón nhỏn : Ngoaỡi nhỉỵng biãún dảng
thỉï phạt sau gy xỉång, viãm xỉång ..,
täøn thổồng cuớa xổồng daỡi laỡm cho xổồng
õoù coù thóứ phỗnh to ra, hỗnh xổồng bióỳn õọứi
hoỷc aớnh hổồớng tồùi sổỷ phạt triãøn ca
xỉång. Sỉû biãún dảng nhỉ váûy kẹo di
trong nhióửu thaùng, nhióửu nm, cho hỗnh aớnh
õỷc hióỷu cuớa tọứn thổồng.
2. Hỗnh daỷng : - cỏy gọự muỷc: vióm xổồng ty
xỉång.
- bao kiãúm: âàûc ton bäü
xỉång chy
trong
giang mai xỉång.
- gáûy âạnh Golf: bãûnh xỉång
họâạ.@


bệnh xương hoá đa

ù Osteopetrosis
(bone within bone)


Loạn
sản
xương
(Osteody
sp-lasia)
[do
bệnh
lý
thận
cường
giáp,
nhuyễn
xương]


XIN CAÏM ÅN