Bài giảng kinh tế tiền tệ ngân hàng nội dung 2 – TS nguyễn thị thư

Nội dung 2
LÃI SUẤT
VÀ
CÁC PHÉP ĐO LÃI SUẤT
1
CuuDuongThanCong.com

/>

KẾT CẤU NỘI DUNG 2
•
•

•

•

Lãi suất (r) & giá trị hiện tại (Pv)
Phép đo lãi suất chính xác – Lãi suất
hoàn vốn (i)
Phép đo lãi suất xấp xỉ - Lãi suất hoàn
vốn hiện hành (ic) & Lãi suất hoàn vốn
trên cơ sở chiết khấu (idb)
Lợi tức (RET)
2
CuuDuongThanCong.com

/>

LÃI SUẤT & GIÁ TRỊ HIỆN TẠI
1.

Lãi suất (r)

•
•
2.

Khái niệm
Lãi suất danh nghĩa (i) & lãi suất thực tế (ir)

Giá trị hiện tại (Pv)

•
•

Khái niệm

Ý nghĩa
3
CuuDuongThanCong.com

/>

LÃI SUẤT (r)
1.

2.

Khái niệm

•
•

Lãi suất là giá của vốn
Ví dụ: Lãi suất 15%/năm của khoản vay có kỳ
hạn 3 tháng của VCB

Chú ý: Lãi suất có liên quan tới các yếu tố

•
•
•

giá trị hiện tại (Pv)
giá trị tương lai (F)
thời gian (N)
4
CuuDuongThanCong.com

/>

LÃI SUẤT & LẠM PHÁT

•

Lạm phát có quan hệ thuận với giá
trị danh nghĩa (i), quan hệ nghịch

với giá trị thực (ir) của lãi suất

•

Tạo ra sự khác nhau giữa lãi suất

danh nghĩa (i) & lãi suất thực tế (ir)
5
CuuDuongThanCong.com

/>

LÃI SUẤT & LẠM PHÁT

•
•

•

Lãi suất danh nghĩa là lãi suất được xác
định & niêm yết trên thị trường
Lãi suất danh nghĩa chịu tác động của
lạm phát tạo ra sự khác nhau giữa lãi
suất danh nghĩa (i) & lãi suất thực tế (ir)
Lãi suất thực tế là lãi suất danh nghĩa
đã loại bỏ tác động của lạm phát
6
CuuDuongThanCong.com

/>

CƠNG THỨC TÍNH (ir)



Đơn giản
ir = i -



Chính xác

e
e

i
ir

e

1



Chú ý: Lạm phát là lạm phát dự tính

7
CuuDuongThanCong.com

/>

GIÁ TRỊ HIỆN TẠI (Pv)





Khái niệm (Pv): giá trị hiện tại là giá trị hôm nay của
một thu nhập nào đó ở tương lai trong mối quan hệ với
thời gian & lãi suất
F

Cơng thức tính

Pv

(1

r)

N

Ý nghĩa

-

-

Tính giá trị hơm nay của bất kỳ thu nhập nào đó ở
tương lai
Tính tốn đầu tư đơn giản & hiệu quả
Tính lãi suất hồn vốn (i)
8

CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ GIÁ TRỊ HIỆN TẠI
1.

2.

Lãi suất là 10%, giá trị hiện tại của một chứng khoán là
bao nhiêu nếu nó thanh tốn cho Bạn $1100 vào năm
tới, $1210 vào năm sau đó & $1331 vào năm sau nữa
Một chiếc máy dự tính có thể sản xuất trong 3 năm
đem lại khoản thu 50 triệu đồng 1 năm. Ở năm cuối
máy có thể được bán với giá 100 triệu đồng. Bạn sẽ
chấp nhận mua máy đó với giá là bao nhiêu? Nếu:
a) Lãi suất là 10%/năm
b) Lãi suất là 15%/năm
9
CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ GIÁ TRỊ HIỆN TẠI (tiếp)
Bài tập 1: Pv = {(1000)/(1,1)} + {(1210)/(1,1)2}
+ {(1331)/(1,1)3} = $3000
Bài tập 2: giá mua được chấp nhận
a) Pmua < Pv = (50/1,1) + (50/1,21) +
(150/1,331) ≈ 199,47 tr.Đ
b) Pmua < Pv = (50/1,15) + (50/1,3225) +

(150/1,520875) ≈ 179,91 tr.Đ
10
CuuDuongThanCong.com

/>

PHÉP ĐO LÃI SUẤT CHÍNH XÁC
1.

Lãi suất hồn vốn (i)

2.

Đo lường Lãi suất hồn vốn (LSHV)
cho một số cơng cụ

•
•
•
•

Vay đơn
Vay hồn trả cố định
Trái khốn Coupon
Trái khốn chiết khấu
11
CuuDuongThanCong.com

/>

LÃI SUẤT HỒN VỐN
1.

2.

Lãi suất hồn vốn (i) là lãi suất làm cân
bằng giá trị của khoản vốn cho vay với
tiền thanh tốn nhận được từ khoản cho
vay đó
Đặc điểm là phép đo lãi suất quan trọng &

chính xác nhất
12
CuuDuongThanCong.com

/>

VAY ĐƠN




Khái niệm
- Cung cấp: Tv  gốc
- Thanh toán 1 lần vào đáo hạn, gồm gốc + lãi
- Áp dụng cho vay nhỏ, ngắn hạn, cá nhân, tiêu dùng
F
Công thức tính Tv
(1



Đặc điểm:

i)

N

i=r
13

CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ VAY ĐƠN


Tính lãi suất hồn vốn cho khoản vay đơn
100 triệu đồng thanh toán 115 triệu đồng
sau một năm?
Áp dụng cơng thức tính giá trị hiện tại
 ta có: 100 = 115/(1+i)



Tính lãi suất hồn vốn cho khoản vay đơn
500 triệu đồng thanh toán 525 triệu đồng
sau một năm?
Áp dụng cơng thức tính giá trị hiện tại

 ta có: 500 = 525/(1+i)
14
CuuDuongThanCong.com

/>

VAY HOÀN TRẢ CỐ ĐỊNH


Khái niệm
-



Cung cấp: Tv  gốc
Thanh toán định kỳ bao gồm (lãi + một phần gốc), có giá trị bằng
nhau tại các thời điểm thanh tốn (FP)

Cơng thức tính
Tv



Đặc điểm
-

Fp
(1

Fp

i)

(1

i)

2

Fp

.....
(1

i)

N

Khó tính
Trước đây phải dùng bảng cho trước (Ví dụ: Bảng 1, tr.31 Giáo
trình)
Hiện nay: sử dụng hỗ trợ của tin học
15
CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ VAY HỒN TRẢ CỐ ĐỊNH
1. Viết cơng thức tính lãi suất hồn vốn cho khoản
vay trả góp mua nhà 500 triệu đồng của anh An,
thanh toán trong 10 năm, mỗi năm 65 triệu đồng?

2. Viết công thức tính lãi suất hồn vốn cho khoản
vay đi xuất khẩu lao động 200 triệu đồng của chị
Ba, hoàn trả trong 20 năm, sau 2 năm, mỗi năm 15
triệu đồng?
3. Viết cơng thức tính lãi suất hồn vốn cho khoản
vay đi du học tại Mỹ $20.000 của em Lan, hoàn trả
trong 15 năm, sau 5 năm, mỗi năm $2000?
16
CuuDuongThanCong.com

/>

KẾT QUẢ TÍNH VÍ DỤ
VỀ VAY HỒN TRẢ CỐ ĐỊNH
1)

65

500

(1

2)

i)

(1

15

200
(1

3)

65

20000

.....

2

(1

15
i)

3

(1

2000
(1

i)

i)

i)

(1

(1

i)

7

i)

.....

i)

22

2000
(1

i)
17

CuuDuongThanCong.com

10

15

.....

4

2000
6

65

/>
20


TRÁI KHOÁN COUPON


Khái niệm
- Cung cấp khoản vay: F  mệnh giá
- Trả lãi Coupon (C) định kỳ, tính

theo lãi suất

Coupon (icp)  C = icp x F
Thanh toán mệnh giá (F) cuối kỳ
Giá bán: Pb



Cơng thức tính
Pb

C
(1

C
i)

(1

i)

2

.....

(C
(1

F)
i)
18

CuuDuongThanCong.com

/>
N


TRÁI KHOÁN COUPON (tiếp) – TK CONSOL


Trường hợp đặc biệt của trái khốn coupon
-



Có N = ∞
Giá bán: PC
Cơng thức tính: PC = C/i hay i = C/PC
Kết luận: PC & i có quan hệ nghịch

Đặc điểm khi tính (i) của trái khốn
Coupon
-

Khó tính
Trước đây: sử dụng bảng cho trước (Ví dụ: Bảng 2, tr. 34 Giáo
trình)
Hiện đại: sử dụng sự hỗ trợ của tin học
19
CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ TRÁI KHỐN COUPON


Viết cơng thức tính lãi suất hồn vốn cho 1
trái khốn 20 năm với lãi suất coupon 10%
& mệnh giá là $1000. Trái khoán này được
bán với giá $2000



Kết quả:  C = $1000 * 10% = $100
(tiếp slide sau)
20
CuuDuongThanCong.com

/>

KẾT QUẢ TÍNH VÍ DỤ TK COUPON

2000

100
(1

100
i)

(1

i)

2

1100

.....

(1

i)

21
CuuDuongThanCong.com

/>
20


VÍ DỤ VỀ TRÁI KHỐN CONSOL


Tính lãi suất hồn vốn của trái khoán
Consol thanh toán $100/năm được bán

với giá ban đầu là $2000


Kết quả:
Áp dụng công thức

i

100

0 , 05

5%

2000

22
CuuDuongThanCong.com

/>

TRÁI KHOÁN CHIẾT KHẤU


Khái niệm



Cung cấp một khoản vay (F)  mệnh giá
Thanh tốn lãi trước
Bán với giá Pd ln nhỏ hơn F

Cơng thức tính
Pd



Đặc điểm

-

F
(1

hay
i)

i

(F

Pd )
Pd

Dễ tính
Thường có N = 1
23
CuuDuongThanCong.com

/>

VÍ DỤ VỀ TRÁI KHỐN CHIẾT
KHẤU


Tính lãi suất hồn vốn của trái khoán
chiết khấu Kho bạc kỳ hạn 1 năm, có
mệnh giá $1000 được bán với giá $900?



Kết quả
i

(F

Pd )
Pd

1000

900

0 ,11

11 %

900

24
CuuDuongThanCong.com

/>

PHÉP ĐO LÃI SUẤT XẤP XỈ
1.

Lãi suất hoàn vốn hiện hành (ic)

2.

Lãi suất hoàn vốn trên cơ sở chiết

khấu (idb)

25
CuuDuongThanCong.com

/>