<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
1
1
03:14
03:14
<b>TRƯỜNG THCS LÊ LỢI</b>
<b>TỔ NGỮ VĂN</b>
<b>KÍNH CHÀO Q THẦY CƠ </b>
<b>KÍNH CHÀO Q THẦY CƠ </b>
<b>VỀ THĂM LỚP - DỰ GIỜ</b>
<b>VỀ THĂM LỚP - DỰ GIỜ</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
2
2
03:14
03:14
<b>KiĨm tra bµi cị</b>
<b>KiĨm tra bµi cị</b>
<i><b>1. ThÕ nµo là câu ghép?</b></i>
<i><b>Chn ph ng ỏn ỳng trong 3 ph ơng án sau:</b></i>
A.
C©u cã mét cơm C-V
B.
C©u cã cơm C-V nhá n»m trong cơm C-V lín
C.
Câu có các cụm C-V không bao chứa nhau
Câu đơnCâu đơn
Câu đơn mở rộng thành phầnCâu đơn mở rộng thành phần
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
3
3
<b>TiÕt 46: </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
4
4
03:14
03:14
<b>I QUAN HỆ Ý NGHĨA GIỮA CÁC </b>
<b>I QUAN HỆ Ý NGHĨA GIỮA CÁC </b>
<b>VẾ CÂU</b>
<b>VẾ CÂU</b>
<i><b> Có lẽ tiếng Việt của chúng ta đẹp bởi vì tâm hồn </b></i>
<i><b>của ng ời Việt Nam ta rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc </b></i>
<i><b>đấu tranh của nhân dân ta từ tr ớc tới nay là cao quí, </b></i>
<i><b>là vĩ đại, ngha l rt p.</b></i>
(Phạm Văn Đồng,
<i>Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)</i>
<b>Bài tập 1.</b>
<i><b>Hóy xỏc nh cỏc v câu trong câu ghép sau. </b></i>
<i><b>Quan hệ giữa các vế câu là quan hệ gì? </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
5
5
03:14
03:14
<b> 1. Có lẽ </b><i><b>tiếng Việt của chúng ta // đẹp</b></i><b> bởi vì </b><i><b>tâm hồn </b></i>
<i><b>của ng ời Việt Nam ta // rất đẹp</b></i><b>, bởi vì </b><i><b>đời sống, cuộc đấu </b></i>
<i><b>tranh của nhân dân ta từ tr ớc tới nay // là cao quí</b></i><b>, </b><i><b>là vĩ </b></i>
<i><b>đại, nghĩa là rất đẹp.</b></i>
<b> - </b>
<i><b>Hãy xác định các vế câu trong câu ghép sau. </b></i>
<i><b>-Quan hệ giữa các vế câu là quan hệ gì? </b></i>
<i><b>-Trong mối quan hệ đó, mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì?</b></i>
<b>bëi v×</b>
<b>bëi v×</b>
C
CÁC VẾ CĨ QUAN HỆ NGUN NHÂN-KẾT ÁC VẾ CĨ QUAN HỆ NGUN NHÂN-KẾT
QU
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
6
6
03:14
03:14
2.Các em phải cố gắng
2.Các em phải cố gắng
để
để
thầy mẹ
thầy mẹ
được vui lòngvà
được vui lòngvà
để
để
thầy dạy các
thầy dạy các
em được sung sướng.
em được sung sướng.
(Thanh Tënh)
(Thanh Tënh)
//
// ////
//
//
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ MỤC ĐÍCH
CÁC VẾ CĨ QUAN HỆ MỤC ĐÍCH
2.
2.NếuNếu ai buồn phiền cau có ai buồn phiền cau có thìthì
gỉång cng cau cọ theo.
gỉång cng cau cọ theo.
(Bàng Sån)
(Bàng Sån)
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ ĐIỀU KIỆN-
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ ĐIỀU KIỆN-
KẾT QUẢ
KẾT QUẢ<sub>3.Mặc dù</sub><sub>3.Mặc dù</sub><sub> nó vẽ bằng những nét </sub><sub> nó vẽ bằng những nét </sub>
to tướng,
to tướng, nhưng nhưng ngay cả cái bát ngay cả cái bát
múc cám lợn sứt một miếng
múc cám lợn sứt một miếng
cũng trở nên ngộ nghĩnh. (Tạ Duy
cũng trở nên ngộ nghĩnh. (Tạ Duy
Anh)
Anh)
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ TƯƠNG
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ TƯƠNG
PHN
PHN
//
// ////
/
/ //<sub>//</sub>
//
//
CẠC
CÁC VẾ CĨ QUAN HỆ MỤC ĐÍCHVẾ CĨ QUAN HỆ MỤC ĐÍCH
CÁC VẾ CĨ QUAN HỆ ĐIỀU KIỆN-
CÁC VẾ CÓ QUAN HỆ ĐIỀU KIỆN-
KẾT QUẢ
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
7
7
03:14
03:14
<b>5</b>
<b>5</b>
<b>. </b>
<b>. </b>
<b>Càng</b>
<b><sub>Càng</sub></b>
<b>gió to thì lửa</b>
<b><sub>gió to thì lửa</sub></b>
<b>càng</b>
<b><sub>càng</sub></b>
<b>bốc lên cao</b>
<b>bốc lên cao</b>
QUAN HỆ TĂNG TIẾN
QUAN HỆ TĂNG TIẾN
6.
6.
Địch phải đầu hàng
Địch phải đầu hàng
hoặc
hoặc
chúng sẽ bị
chúng sẽ bị
tiêu diệt
tiêu diệt
QUAN HỆ LỰA
QUAN HỆ LỰA
CHN
CHN
7.Chị khơng nói gì nữa
7.Chị khơng nói gì nữa
va
va
ì
ì
khóc.
khọc.
QUAN HỆ BỔ SUNG, ĐỒNG
QUAN HỆ BỔ SUNG, ĐỒNG
THỜI
THỜI
8.
8.
Bé Lan phụng phịu
Bé Lan phụng phịu
rồi
rồi
òa
òa
khọc.
khọc.
QUAN HỆ TIẾP NỐI
QUAN HỆ TIẾP NỐI
9.Khơng nghe thấy tiếng súng bắn trả
9.Không nghe thấy tiếng súng bắn trả
:
:
địch đã rút chạy.
địch đã rút chạy.
QUAN HỆ GIẢI THÍCH
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
8
8
03:14
03:14
<b>GHI NHỚ</b>
<b>GHI NHỚ</b>
SGK/123
SGK/123
*Đặt câu có sử dụng
*Đặt câu có sử dụng
cáu ghẹp
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
9
9
03:14
03:14
Quan hÖ ý nghÜa
Quan hÖ ý nghÜa
giữa các vế câu
giữa các vế câu
ghép
ghép
DÊu hiƯu h×nh thøc th êng
DÊu hiƯu h×nh thøc th ờng
gặp
gặp
Quan hệ nguyên nhân
Quan hệ nguyên nhân Vì Vì nên nên tại tại nên , nhờ nên , nhờnên...,nên...,
Quan hệ điều kiện (giả
Quan hệ điều kiện (giả
thiết)
thiết) Nếu Nếu thì thì , giá , giá …… th× .., hƠ ...th×..., th× .., hƠ ...th×...,
Quan hƯ t ơng phản
Quan hệ t ơng phản Tuy Tuy nh ng ..., nh ng ...,
Quan hệ tăng tiến
Quan hệ tăng tiến Càng Càng càng càng …, ,
Quan hÖ lùa chän
Quan hÖ lùa chän hay, hc, hay, hc, ……
Quan hƯ bỉ sung
Quan hƯ bỉ sung Không những Không những mà còn mà còn ,..,..
Quan hệ tiếp nối
Quan h tip ni ri, rồi, ……
Quan hệ đồng thời
Quan hệ đồng thời vừa vừa …… vừa vừa……,,
Quan hệ giải thích
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
10
10
03:14
03:14
<b>Bµi tËp 1/124</b>
<i><b>Xác định các vế câu trong câu ghép sau và </b></i>
<i><b>mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu đó. Cho biết </b></i>
<i><b>mỗi vế câu biểu thị ý nghĩa gì trong mối quan hệ </b></i>
<i><b>ấy.</b></i>
<b>II.LuyÖn tËp</b>
<b>II.LuyÖn tËp</b>
a/
<i>Cảnh vật chung quanh tơi đều thay đổi, vì </i>
<i>chính lịng tơi đang có sự thay đổi lớn: hơm nay </i>
<i>tơi đi học.</i>
(Thanh Tịnh,
<i>Tôi đi học</i>
)
a/
<i>Cảnh vật chug quanh tôi // đều thay đổi</i>
<i>, vì </i>
<i>chính lịng tơi // đang có s thay i ln: </i>
<i>hụm </i>
<i>nay tôi // đi học.</i>
(Thanh Tịnh,
<i>Tôi đi học</i>
)
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
11
11
03:14
03:14
<b>Bài tập 2/125</b>
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hái:
<i> Vào mùa s ơng, ngày ở Hạ Long nh ngắn lại (1). </i>
<i>Buổi sớm, mặt trời lên ngang cột buồm, s ơng tan, </i>
<i>trời mới quang </i>
<b>(2).</b>
<i> Buổi chiều, nắng vừa nhạt, s </i>
<i>ơng đã buông nhanh xuống biển </i>
<b>(3).</b>
(Thi S¶nh)
<i><b><sub>Tìm câu ghép trong những đoạn trích trên.</sub></b></i>
<i><b><sub>Xỏc định quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu trong </sub></b></i>
<i><b>mỗi câu ghép.</b></i>
<i><b><sub>Có thể tách mỗi vế câu nói trên thành một câu </sub></b></i>
<i><b>n khụng? Vỡ sao?</b></i>
<b>Luyện tập</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
12
12
03:14
03:14
<i> Vµo mùa s ơng, ngày ở Hạ Long nh ngắn lại </i>
<i>(1). </i>
<i>Buổi sớm, mặt trời // lên ngang cét bm,</i>
<i>s ¬ng </i>
<i>// tan,</i>
<i> </i>
<i>trêi // míi quang</i>
<i> (2). </i>
<i>Bi chiỊu, n¾ng // </i>
<i>vừa </i>
<i>nhạt,</i>
<i>s ơng // đã buông nhanh xuống biển (3).</i>
(Thi S¶nh)
<i>Bi sím</i>
<i>Bi chiỊu,</i>
<b>Lun tËp</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
13
13
03:14
03:14
<b>Bµi tËp 3.</b>
<b>Tỉ 1- 2 Cáu</b> <i><b>a</b><b>. </b></i>Cho c©u ghÐp:
<i><b> </b></i>
<i><b>Vì ng ời đời vơ tình nên cơ bé bán diêm đã chết.</b></i>
• <sub>Theo em cã thể thay cặp quan hệ Vì</sub><sub>.nên của câu trên </sub>
bằng những cặp quan hệ từ: Tại nên, Nhờ nên
đ ợc không? Vì sao?
<b>Tổ 3- 4 </b>
<i><b>Cỏu</b></i>
<i><b> b. </b></i>
Cho c©u ghÐp:
<i><b> .</b></i>
<i><b>Giá anh con trai khơng phẫn chí bỏ đi phu đồn điền </b></i>
<i><b>cao su thì lão Hạc đâu phải sống lủi thủi nh vy.</b></i>
ã <sub>Theo em có thể thay cặp quan hệ từ Giá </sub><sub>. thì của câu trên </sub>
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
14
14
03:14
03:14
Cáu a:
- Vì
…
nên
…
-> Trung hồ về sắc thái tình cảm
- Tại
…
nên
…
-> Sắc thái áp đặt, qui lỗi
- Nhờ
…
nên
…
-> Th ờng dùng đối với nguyờn nhõn tt
Cỏu b:
b- Nếu
thì
-> Có sắc thái trung tÝnh
- HƠ
…
th×
…
-> Th êng dïng trong tr ờng hợp một điều
kiện đ ợc lặp lại th ờng xuyên
- Giỏ
thỡ
-> Mang ý nghĩa giả định
<b>Bµi tËp 3. </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
15
15
03:14
03:14
<b>Bµi tËp 4:</b>
<b>Bµi tËp 4:</b>
<i><b>- Xác định câu ghép trong đoạn trích sau.</b></i>
<i><b>- Xác định câu ghép trong đoạn trích sau.</b></i>
<i><b>- XÐt vỊ mỈt lËp ln, có thể tách mỗi vế của </b></i>
<i><b>- Xét về mặt lập luận, có thể tách mỗi vế của </b></i>
<i><b>nhng cõu ghép ấy thành một câu đơn </b></i>
<i><b>những câu ghép ấy thnh mt cõu n </b></i>
<i><b>không? Vì sao?</b></i>
<i><b>không? Vì sao?</b></i>
<i><b>- Xét về giá trị biểu hiện, những câu ghép nh </b></i>
<i><b>- Xét về giá trị biểu hiện, những câu ghép nh </b></i>
<i><b>vậy có tác dụng nh thế nào trong việc miêu tả </b></i>
<i><b>vậy có tác dụng nh thế nào trong việc miêu tả </b></i>
<i><b>lời lẽ của nhân vËt </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
16
16
03:14
03:14
Lão kể nhỏ nhẻ và dài dòng thật (1). Nh ng đại khái có thể
rút vào hai việc (2). Việc thứ nhất: lão thì già, con lão đi
vắng, vả lại nó cũng cịn dại lắm, nếu khơng có ng ời trơng
nom cho nó thì khó mà giữ đ ợc v ờn đất để làm ăn ở làng
này; tôi là ng ời nhiều chữ nghĩa, nhiều lí luận, ng ời ta
kiêng nể, vậy lão muốn nhờ tôi cho lão gửi ba sào v ờn của
thằng con lão; lão viết văn tự nhựơng cho tơi để khơng ai
cịn tơ t ởng dịm ngó đến; khi nào con lão về thì nó sẽ nhận
v ờn làm, nh ng văn tự cứ để tên tôi cũng đ ợc, để thế để tôi
trông coi cho nó (3)… Việc thứ hai: lão già yếu lắm rồi,
khơng biết sống chết lúc nào, con khơng có nhà, lỡ chết
không biết ai đứng ra lo cho đ ợc; để phiền cho hàng xóm thì
chết khơng nhắm mắt; lão còn hăm nhăm đồng bạc với năm
đồng bạc vừa bán chó là ba m ơi đồng bạc, muốn gửi tơi, để
lỡ có chết thì tơi đem ra, nói với hàng xóm giúp, gọi là của
lão có tí chút, cịn bao nhiêu đành nhờ hàng xúm c (4)
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
17
17
03:14
03:14
- Câu số (3) và câu số (4) là câu ghép.
-
<i><b>Xét về mặt lập luận</b></i>
, mỗi câu gồm nhiều vế, tập trung trình
bày một việc lÃo Hạc nhờ ông giáo:
+ Việc thứ nhất lÃo Hạc gửi mảnh v ờn nhờ ông giáo trông
coi cho con lÃo.
+ ViƯc thø hai l·o H¹c gửi tiền nhờ ông giáo lo ma chay
nếu chẳng may l·o chÕt.
<i><b>-> Nếu tách mỗi vế câu trong từng câu ghép thành một </b></i>
<i><b>câu đơn thì khơng đảm bảo đ ợc tính mạch lạc của lập </b></i>
<i><b>luận.</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
18
18
03:14
03:14
<b>Bµi tËp 5.</b>
<b>Dựa vào văn bản </b>
“
<i><b>Thơng tin về ngày Trái đất năm </b></i>
<i><b>2000 ,</b></i>
”
<b> viết đoạn văn khoảng 5 câu để kêu gọi mọi </b>
<b>ng ời thay đổi thói quen sử dụng bao bì ni lơng </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
19
19
03:14
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
20
20
03:14
03:14
Các cách nối các vế câu ghép
Dùng từ có tác dụng nối
Không dùng từ nối
(Dùng dấu câu)
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
21
21
03:14
03:14
QH
nguyên nhân <sub>QH </sub>
điều kiện
QH
t ơng phản
QH
tăng tiến
QH
lựa chọn
QH
giải thích
QH
bổ sung
QH
tiếp nối
QH
ng thi
Cỏc
Cỏc
QH th ờng
QH th ờng
gặp
gặp
giữa các
giữa các
vế câu ghép
vế câu ghép
<b>Các </b>
<b>quan hệ </b>
<b>th ờng gặp </b>
<b>giữa các </b>
<b>vế câu ghép</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
22
22
03:14
03:14
Cách nhận biết quan hệ giữa các vế
Dựa vào văn cảnh,
hoàn cảnh giao tiếp
Dựa vào dấu hiệu
hình thức
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
23
23
03:14
03:14
<b>Câu </b>
<b>(Xét về cấu tạo ngữ pháp)</b>
Cõu đơn Biến đổi câu Câu ghép
<b>HƯ thèng kiÕn thøc vỊ câu</b>
<b>(Xét về cấu tạo ngữ pháp)</b>
<b>Lớp 6</b>
<b>Lớp 7</b>
<b>Lớp 8</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
24
24
03:14
03:14
<b>DẶN DÒ</b>
<b>DẶN DÒ</b>
-
Về nhà làm các bài tập còn lại
Về nhà làm các bài tập còn lại
-
Học thuộc và hệ thống hóa
Học thuộc và hệ thống hóa
kiến thức của “Câu ghép”
kiến thức của “Câu ghép”
-
Viết đoạn văn (5-7 câu) kêu gọi
Viết đoạn văn (5-7 câu) kêu gọi
mọi người phòng chống HIV/AIDS
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
25
25
03:14
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>
26
26
03:14
03:14
<b>CHÚC CÁC THẦY GIÁO - CÔ GIÁO </b>
<b>CHÚC CÁC THẦY GIÁO - CÔ GIÁO </b>
</div>
<!--links-->