Đôi nét về tác giả Hàn Mặc Tử và bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 0989 627 405 Trang | 1

VĂN MẪU LỚP 11

ĐỀ BÀI: ĐÔI NÉT VỀ TÁC GIẢ HÀN MẶC TỬ VÀ

TÁC PHẨM ĐÂY THÔN VĨ DẠ.

1. Về tác giả

...“Mai sau, những cái tầm thường, mực thước sẽ biến đi và cịn lại của thời kỳ này chút gì đáng
kể, đó là Hàn Mặc Tử...”.

Chế Lan Viên
(Tạp chí Ngày mới, 23-11-1940)
... “Trước khơng có ai, sau khơng có ai, Hàn Mặc Tử như một ngơi sao chổi xoẹt qua bầu trời
Việt Nam với cái đi chói lịa, rực rỡ của mình...”.

Chẽ Lan Viên
(Tuyển tập Hàn MặcTử, NXB Văn học, 1987)
... “Để xoa dịu tâm hồn đau khổ, anh ba của Tử cũng phát tiết. Bệnh càng tăng, nỗi đau khổ
càng day dứt, thấm thìa, thơ Tử càng thêm sức mạnh, càng thêm dồi dào, và rào rạt phun ra
những “luồng sóng điện nóng ran”, “những tia sáng xơn xao”, thốt ra những “tiếng khóc, tiếng
gào, tiếng rú”.

Những bài thơ tân kỳ xuất hiện.

Đọc những bài thơ như Trường tương tư hoặc Hồn là ai thì chúng ta cũng có thể cảm thơng
được nỗi đau đớn của Tử. Nguồn cảm hứng của Tử đã phát xuất tận trong đáy hồn đau khổ
vô biên, và tuôn ra - như lời Tử nói - khi máu cuồng rền vang dưới ngịi bút. Nó gây nơi chúng
ta một cảm giác lạ lùng và rờn rợn. Nó đưa chúng ta vào “một vườn hoa rộng rinh, không bờ
bến, càng đi xa càng ớn lạnh”.

Bên cạnh nỗi đau khổ vì bệnh tật, cịn thêm nỗi buồn thương vì phải sống xa gia đình, xa bè
bạn, trong những nơi quạnh vắng đìu hiu!

Cảnh bơ vơ trơ trọi cũng dày vị tâm trí Tử đến cùng cực và gây cho thơ chàng một bầu khơng
khí buồn chán vừa thấm thìa, vừa mênh mơng!

(...)

Đọc thơ, chúng ta cảm thấy một nỗi cơ quạnh hồn tồn, một nỗi cơ quạnh rùng rợn, khủng
khiếp. Cơ quạnh đến nỗi nghe rõ cả tiếng nói tận đáy hồn, đáy tim, đáy phổi, đáy lịng! Cơ
quạnh đến nỗi nghe tiếng mơ lớn bằng tiếng rú, tiếng hồn xơ vỡ cả sóng, rung cả khơng khí,
tạt cả tiếng vi lơ! Và cơ quạnh đến nỗi bóng của lịng hiện thành hình người ngồi bên cạnh, đi
trên nước!

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 0989 627 405 Trang | 2
những hình ảnh, những ảnh tượng hiển hiện rõ ràng ra trước mắt hay kết tụ ở trong trí mộng
mơ. Thi nhân làm thơ trước hết là vì mình, nên chỉ nói những gì mình cần phải nói, chỉ nói
những gì thật thấy, thật cảm thấy và thật cảm. Nghĩa là chỉ nói những cái thật, thật đối với thi
nhân...

... Tử sống lẻ loi trong niềm đau khổ. Đau khổ nung nấu Tử đến một độ mà trí chúng ta - những
người chưa bao giờ đau khổ đến mức độ của Tử - không thể tưởng tượng nổi, khiến tâm hồn
Tử mang những sắc thái đặc biệt quá xa lạ đối với chúng ta, và khiến Tử có những cảm giác,
những ý tưởng, những quan niệm khác hẳn chúng ta. Do đó nhiều bài thơ của Tử, đối với
chúng ta, trở thành bí hiểm. Bí hiểm chỉ vì chúng ta khơng nhìn thấy trạng thái của tâm hồn
Tử, không thông cảm nổi những nỗi đau khổ của Tử, chớ không phải Từ cố ý làm cho thơ mình
bí hiểm, như đã có người hiểu lầm...”.

Quách Tấn
(Đôi nét về Hàn Mặc Từ, Theo Hàn Mặc Tử hôm qua và hôm nay, NXB

Hội Nhà văn, Hà Nội, 1995, tr.232-237)
... ‘Thơ Hàn Mặc Tử thường có những bước nhảy về ý. Ý nọ cách ý kia một khoảng rất lớn, có
lúc ngỡ như khơng liên hệ gì với nhau, thống nhìn bài thơ có cái vẻ đầu Ngơ minh Sở thế nào
ấy, nhất là ở các tập thơ cuối đời ông. Nhưng, nét đặc sắc của Hàn Mặc Tử cũng lại là ở đấy:
những ý thơ rất xa nhau về ý nghĩa hóa ra lại vẩn có chỗ liền nhau, ấy là ờ trạng thái xúc cảm.
Mà trạng thái xúc cảm của Hàn Mặc Tử thì càng về cuối đời càng kỳ lạ, độc đáo. Nắm được đặc
điểm này là có được chìa khóa mờ vào thế giới Thơ điên của Hàn Mặc Tử...”.

Vũ Quần Phương
(Thơ với lời hình, NXB Giáo dục, 1987, tr.40)
2. Về tác phẩm

... “Về cái tên Vĩ Dạ có tí này vui. Tình cờ đọc Thương Sơn thi tập của Miên Thẩm, thấy ông hay
nhắc ông em Miên Trinh biệt hiệu là Vĩ Dã (V7 Dã chữ Hán có nghĩa là Đồng Lau, cũng như
Lộc Dã là Đồng Nai), nhưng giọng Huế đọc thành Vĩ Dạ, và cứ thế lưu truyền. Xưa kia có thể
đây là một vùng cịn là lau sậy nên mới có tên ấy. Nhưng đến thời có câu chuyện tình trong
bài thơ này - hồi trước Cách mạng tháng Tám - thì đây là một xóm làng trù mật, dịng họ nhà
vua có nhiều gia đình ở đây. Người Huế hay gọi là phủ Tùng Thiện, phủ Tuy Lý của hai ông
hồng tước vương là Miên Thẩm, Miên Trinh có tiếng ở làng này là vậy. Vĩ Dạ khá tiêu biểu
cho đất đế đơ. Nó nằm sát bờ sơng Hương, nhìn qua Cồn Tiên, cù lao giữa sơng, cách có mấy
con sào, từ đầu cầu Trường Tiền đi theo con đường xuống cửa Thuận chỉ mấy trăm thước.
Vườn tược đúng là xanh mướt những thanh trà (một thứ bưởi rất ngon và rất thanh), những
đào tiên (tức roi ở Bắc và mận ở Nam), những cam, chanh, quýt, và cau vút cao, tạo thế cân
bằng hội họa cho bức tranh um tùm nơi mặt đất. Đặc biệt không vườn nào, dù nghèo nhất lại
thiếu một mảnh cây kiểng (cây cảnh) trước sân, khách đến là gia chủ đón cười với khách
trước khi khách được tiếp bằng hớp trà uống trong cái chung (cái chén) nhỏ xíu... Nhỏ nhẹ
thanh trong, kín đáo, lịch sự từ giọng nói trở đi, từ cơ hàng thanh trà đến các bậc cao sang...
Đó là Huế, đó cũng là Vĩ Dạ...

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 0989 627 405 Trang | 3

thơ và cô Hoàng Thị Kim Cúc làm nền. Nhà thơ hồi học trường Dòng hoặc cuối năm 1936 ra
Huế tặng sách bạn bè có thể đã về thăm Vĩ Dạ. Nhưng tới lúc làm bài thơ này thì nhà thơ đã
biết mình bệnh gì rồi và mối tình kia chắc chắn bị ảnh hưởng không nhẹ. Nét tơi, nét duyên
trong cảnh cịn đó - ở khổ 1 - những nét chia ly, buồn bã hiện ngay ở khổ 2. Thậm chí con
thuyền trăng trên sơng có sáng lên một tý, nhưng không tránh được vẻ xa xôi, mơ màng,
chừng như muốn lành lạnh. Khổ thứ 3 thì đâu cịn là cảnh đất trời Vĩ Dạ. Nó đã ngả màu ma
mị, phất phơ trong sương khói, trong mơ.

Vậy thì bài thơ này muốn bảo với người đọc điểu gì? Chắc chắn có cái đẹp của một làng tiếng
tăm đất đế đô, đẹp đất trời, cây trái, đẹp nết, đẹp tài của con người. Chắc chắn cũng đẹp tình,
bởi nàng thơ của Hàn Mặc Tử khơng chỉ gợi cảm cho bài này mà cịn nhiều bài khác. Tình tha
tình thiết chứ chẳng phải chuyện gió thoảng mây bay. Tất cả đều đẹp như một ước mơ. Nhưng
hãy xem. Từ đầu chí cuối bài thơ đều hằn lên một chữ khơng, nếu khơng thì một chữ trống
không, một sự nghi ngờ. Mở bài là “Sao anh khơng về”, tiếp theo là “Gió theo lối gió, mây
đường mây” để lại một khoảng trống khơng ở giữa. Rồi “Có chở trăng về kịp tối nay” là mở ra
một lỗ hổng mênh mang như một hồi nghi khơng sao giải nổi. Đến “Áo em trắng q nhìn
khơng ra” là sự hụt hẫng xót xa, bàng hồng. Và cuối cùng “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh,
Ai biết tình ai có đậm đà?” thì người cũng xóa mờ mà tình cũng rơi vào nghi hoặc. Vậy thì biết
bám víu vào đâu? Những gì đẹp nhất, ước mơ tuyệt vời nhất đều tuột khỏi tay hết. Cái bệnh
quái ác đã cắt ngang tất cà. Phải vậy chăng? Ai cấm nhà thơ mang tất cả bên mình vào cõi bên
kia? Bài thơ bắt đầu bằng điệu vui, nếu không cũng điệu tươi, nhưng kết thúc lại phơn phớt
buồn như vừa nhỡ một cuộc hẹn hị. Cái buồn mới đến thế. Nó đương ở trong miếng đất của
lãng mạn. Bài thơ này và một số bài khác vốn đứng riêng và mang một ánh sáng riêng trong
tập Thơ điên.

Có phải bài thơ chỉ giới hạn ở một nỗi đau cụ thể là mối tình đứt gãy với cơ Cúc vì mình bệnh
tật? Nếu vậy, số mệnh nó khơng dài đến tận nay. Cũng khơng phải nó nói giùm nỗi dau của
thiên vạn chàng trai không may trong trường tình. Gốc rễ của nỗi bẽ bàng trong bài thơ vượt
khỏi khuôn khổ một đôi trai gái, một mối tình mệnh yểu mà nói được tâm trạng chưa kịp vui
mà đã thấy buồn, mới vừa ban mai đã vội chiều tà, ước mơ bao tốt đẹp mà tất thảy đều tuột

khỏi tay mình, tâm trạng của thế hệ thanh niên 1930 - 1945 rất hào hứng, mình tự khẳng định
mình nhưng xã hội thực dân phong kiến ln có mặt để phủ định, khi tiếng vọng của cách
mạng đối với họ hãy còn xa”.

Lê Trí Viễn
(Những bài giảng văn chọn lọc, Sđd, tr. 179, 186-188)
... “Đi tìm cái đẹp của cõi thực, cõi thực hờ hững. Đi tìm sự đồng cảm, đồng điệu trong cõi
mộng, cõi mộng hư ào, mù mịt. Cho nên, đắm say rồi nguội lạnh, băng giá, mộng rồi lại tỉnh.
Đó là logic vận động tâm trạng của một cái Tồi ham sống, yêu đời trong Đây thôn Vĩ Dạ. Logic
tâm trạng đã chi phối logic phong cảnh và tổ chức điệu giọng trữ tình. Cảnh lúc như gần, lúc
như xa, lức rất thực, càng về sau càng trở nên hư ảo, huyền hồ. Sắc điệu tiếng nói trữ tinh lúc
âm u, lúc chói lạnh. Nhưng giọng điệu chủ đạo của tiếng nói ấy vẫn là giọng điệu bâng khuâng,
đầy mơ mộng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 0989 627 405 Trang | 4
Thể hiện khát vọng vể sự đồng điệu, Hàn Mặc Tử đã tạo ra một công trình nghệ thuật đạt tới
sự hài hịa lý tưởng: Đây thôn Vĩ Dạ là tốc ký tâm trạng, nhưng nhạc thơ chưa vượt trước lời
thơ, phá vỡ logic ngữ nghĩa thơng thường, khiến tiếng nói trữ tinh thành chuỗi phát ngôn thác
loạn. VI thế lời thơ trong sáng, tao nhã, mà vẫn giản dị. Lấy tinh làm điểm tựa để vẽ cảnh,
nhưng tinh chưa tràn ra ngồi cảnh, biến cảnh thành những hình hài méo mó, dị dạng giống
như bóng dáng của yêu ma. Được tắm đầm trong cảm hứng lãng mạn, cuộc sống' trán thê
trong Dây thôn Vĩ Dự hiện lên lung linh, kỳ diệu mà khơng kỳ hí. Kinh nghiệm của cái Tơi cá
nhân Hàn Mặc Tử chưa vượt vịng kiểm sốt của kinh nghiệm cá nhân Ta. Với Đây thơn Vĩ Dạ,
Hàn Mặc Tử vẫn đứng giữa mảnh đất của thi ca lãng mạn, chưa bước qua địa hạt của chủ
nghĩa tượng trưng, siêu thực. Cho nên, diễn đạt theo cách Hoài Thanh, bài thơ “Vẫn là một
sức đồng cảm mãnh liệt và quảng đại. Nó ra đời giữa những vui buồn của lồi người và nó sẽ
kết bạn với loài người đến ngày tận thế”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 0989 627 405 Trang | 5
Website Hoc247.vn cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,

nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

I. Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức lun thi 6 mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.

II. Lớp Học Ảo VCLASS

- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh khơng phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.

- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.

- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
Các chương trình VCLASS:

- Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam
Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt thành
tích cao HSG Quốc Gia.

- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường
PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng
TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Tốn Nâng Cao,

Tốn Chun và Tốn Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.

III. Uber Toán Học

- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH.
Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Tốn Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình u thích, có thành tích, chun mơn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra độc

lập.

Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai

Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%

Học Online như Học ở lớp Offline

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1

<b>Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, </b>
<b>nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các </b>

trường chuyên danh tiếng.

<b>I. </b>

<b>Luyện Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây </b>
<b>dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học. </b>

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

<i>trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên </i>
<i>khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn. </i>

<b>II. Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho </b>
<i>học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt </i>
thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III. </b>

<b>Kênh học tập miễn phí</b>

- <b>HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các </b>
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn </b>
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->