Phân tích đoạn trích Cha con nghĩa nặng trích tiểu thuyết Cha con nghĩa nặng của Hồ Biểu Chánh

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 1

<b>VĂN MẪU LỚP 11 </b>

<b>ĐỀ</b>

<b>BÀI:</b>

<b>PHÂN TÍCH ĐOẠN TRÍCH CHA CON NGHĨA NẶNG TRÍCH TIỂ</b>

<b>U THUY</b>

<b>Ế</b>

<b>T </b>

<b>CHA CON NGHĨA NẶ</b>

<b>NG C</b>

<b>Ủ</b>

<b>A H</b>

<b>Ồ</b>

<b> BI</b>

<b>ỂU CHÁNH</b>

<b>A.</b> <b>SƠ ĐỒTÓM TẮT GỢI Ý</b>

<b>B.</b> <b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1.</b> <b>Mởbài</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 2
- Dẫn dắt vào vấn đề

<b>2.</b> <b>Thân bài</b>

- Khái quát chung

• Xuất xứ: thuộc nửa sau chương IX của tiểu thuyết

• Đoạn trích: Đoạn trích gồm hai cảnh: Trần Văn Sửu gặp lại cha vợvà Trần Văn Sửu
gặp lại con

• Chủđề: ngợi ca tình cảm cha con
- Phân tích

• Nhân vật Trần văn Sửu và Hương ThịTào

o Sau khi lỡtay làm vợ chết. Trần Văn Sửu bỏ trốn. Sau mười một năm biệt xứ, vì

quá nhớthương con, anh mạo hiểm trở về. Anh gặp lại cha vợlà hương thịTào

rồi sau đó gặp con trai anh là thằng Tí.

✓ Tính cách nhân vật Trần Văn Sửu thể hiện trong đoạn trích và trong suốt tác

phẩm đều nhất quán, chân thật, chất phác, thương vợ con. Do lỡtay làm vợ

chết, mười một năm trốn đi biệt xứ, cô đơn. Đến lúc gặp lại cha vợlà hương

thị Tào, Trần Văn Sửu khơng nhắc gì đến tội lỗi của người vợhư hỏng, lại
tha thiết thổ lộ với cha vợ: “<i>Con thương vợ con lắm”. Trong đoạ</i>n sau, khi gặp
lại con trai, anh lại khuyên: “<i>Con không nên phiền trách mà con… Mà cha đã </i>
<i>quên cái lỗi của má con rồi, sao con còn nhớlàm chi”.</i>Anh còn nhắc nhởthêm.
“Ph<i>ải quên đi, đừng có nhớ nữa… Mà má con làm quấy, thì sự chết đó đã chuộc </i>
<i>hết cái quấy rồi…”.</i>Anh đã bộc bạch nỗi niềm xót xa cay đắng ấy một cách
đơn giản và đầy xúc động qua những giọt nước mắt chân thành (khóc rấm
rứt, bệu bạo, khóc than…)

✓ Nhân vật hương thịTào cũng thể hiện nét đẹp tâm hồn của người nơng dân

Nam Bộ. Ơng là cha vợ, dù con ró lờtay giót chêt cơn gái minh, nhưng ồng

khơng phai là ke rỏi trí. hẹp tâm mà ốn hận Trần Vãn Sửu. Ơng vẫn dành

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 3
o Trần Văn Sửu hết lòng lo cho hạnh phúc của hai cháu. Nhưng tính tốn của ơng

thiết thực, cụ thể, hồn tồn vì tương lai của hai đứa: gả chồng cho con Quyên

chỗkhá giả, cưới vợ cho thằng Tí chỗ tử tế…

o Tình huống đặt ra với Hương Thị Tào là nên hay không nên đáp ứng nguyện
vọng tha thiết của con rể. Sau khi giảng giải lời hơn lẽ thiệt, ông đuổi con rể đi
vì sợsưu xuất đầu lộ diện sẽ nguy hiểm cho anh và làm hỏng đại sựtrăm năm

của con Quyên, thằng Tí. Quyết định hợp lí của nhân vật chứng tỏ tầm nhìn gắn
với tình thương u, bao bọc con cháu của một bậc cha ơng.

• Nhân vật Trần Văn Sửu và Thằng Tí

Nếu đoạn trước nghiêng về đối thoại, đoạn này lại nghiêng về hành động nhiều

hơn, thể hiện hai tấm lòng cao quý.

o Lịng thương u con của anh Sửu

✓ Vì hạnh phúc của con, anh nhất quyết hi sinh cuộc sống riêng. Anh định nhảy
xuống sống tự tử.

✓ Được gặp gỡvà trị chuyện với thằng Tí, nhận ra lịng hiếu thảo của con, anh
cảm thấy thỏa mãn và muốn xa con vĩnh viễn để nó được hạnh phúc. Anh

thật lảngười cha có nghĩa.

o Lịng hiếu thảo của Tí: Nghe được câu chuyện giữa cha và ơng ngoại, Tí dứt

khốt chạy theo cha cho bằng được để mời về. Cha nhất định đi, Tí quyết đi theo
đặng làm mà nuôi cha; chừng nào cha chết rồi con về. Tí muốn cha được sống
an vui thanh thản lúc tuổi già. Nó thật là đứa con có hiếu.

• Cuối cùng, cha nhất quyết đi, con nhất quyết khơng rời cha. Cha nghe lời con, khơng
vì nghĩ đến sựan tồn của mình mà nghe theo con đành lịng nhượng bộ con là
cũng vì con mà thơi! Tình thương cao cảđã chiến thắng. “<i>Cha con nghĩa nặng” đã </i>

rạng rỡ…

- Nhận xét:

• Tình huống nghệ thuật có kịch tính cao, làm rõ chủđề

o Anh Sửu và cha vợđối thoại, tưởng như bí mật riêng tư, khơng dè thằng Tý đã

nghe đầy đủnên đã hiểu rõ lịng thương của cha nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 4
o Đang lúc đau đớn nhớ cảnh gia đình cũ, rồi an tâm vềtương lai các con, Sửu

chui đầu qua lan can cầu định tự tửthì gặp được Tí. Cha con cảm động, sung

sướng ơm nhau mà khóc

• Đặc điểm ngơn ngữ

o Ngơn ngữít trau chuốt, gần với ngơn ngữđời thường của nông dân Nam Bộ.
o Câu biền ngẫu

• Về nội dung, đoạn trích diễn đạt thành cơng tình cảm thiêng liêng của con người,

đó là tình cha con. Sau khi vơ tình giết vợvà bỏ trốn, Trần Văn Sửu phải luôn luôn

đối mặt với pháp lí và đạo lí. Pháp lí thì có thểtránh được sựtruy nã nhưng đạo lí
thì khơng trốn được tình phụ tử. Lẩn trốn cảđời thì lỗi đạo làm cha, cịn trở vềcó

thể nguy hiểm đến tính mệnh. Cuối cùng Trần Văn Sửu đã mạo hiểm trở về, nghĩa
là tình phụ tửđã chiến thắng

<b>3.</b> <b>Kết bài:</b>

- Nêu nhận xét, cảm nhận chung nhất vềđoạn trích

- Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và liên tưởng của mỗi cá nhân

<b>C.</b> <b>BÀI VĂN MẪU </b>

Hồ Biểu Chánh là một trong số những cây bút đặt nền móng quan trọng cho tiểu
thuyết Việt Nam hiện đại. Trước khi Tự Lực Văn Đoàn xuât hiện (1932), Hồ Biểu Chánh
đã cho ra mắt bạn đọc hơn 20 cuốn tiểu thuyết và sau này là hơn 60 cuốn tiểu thuyết. Ông
là một tác giả quen thuộc của người dân Nam Bộ. Tiểu thuyết của ông chẳng những đã

phản ánh một phong cách phong phú và chân thật cuộc sống của nhân dân Nam bộmà
còn thể hiện đạo đức tốt đẹp của con người giữa cuộc đời. Tiểu thuyết Cha con nghĩa nặng

đã nêu bật tình cảm sâu sắc xúc động của nhân vật cha Sửu và nhân vật con Tí.

Đoạn trích “<i>Cha con nghĩa nặng”</i>mà chúng ta được học được tác giả xoay quanh ba

nhân vật chính, song hai nhân vật để lại dấu ấn nhất đó là nhân vật: Sửu và Tý. Tuy chỉ

nằm trong đoạn trích ngắn, nhưng bằng lối viết tinh tế và sắc sảo của Hồ Biểu Chánh,
nhưng số phận éo le của nhân vật sửu hiện lên khá đầy đủ. Có thể nhận thấy được trong

đoạn trích Trần Văn Sửu trước sau như một là người nông dân thuần phát, thương vợ,

thương con, chăm chỉ hiền lành. Vô tình làm chết vợ, Sửu phải trốn tránh, sống chui lủi,

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 5
trị. Trên mười năm trời, Trần Văn Sửu phải chịu đau khổ về cả thểxác và tâm hồn , chịu
cảnh cắn dứt dằn vặt lương tâm. Điều này đã được tác gải tái hiện qua lời nói của nhân

vật khi gặp lại bố vợvà đứa con trai yêu quý của mình. “<i>Con thương vợ con lắm. Tại nó </i>
<i>làm q, con giận xơ nó té, nó chết chớkhơng phải con giết nó. Xin tía thương thân con</i>”.

Đúng vậy, người đọc có thể thấy nhân vật vợ Sửu hiện lên là một người lăng loàn,

trực tiếp gây nên cuộc sống bất hạn cho Sửu, và các con. Vợ Sửu như thế, nhưng Sửu lại

khơng than trách , mà vẫn thương xót người đã chết để rồi cắn dứt lương tâm của mình
vì đã vơ tình giết vợ. Khi Sửu nói chuyện với con trai, Tí có ý trách mẹ, Sửu liền đứng ra

phân trần cho người con hiểu “<i>Má quấy là quấy với cha, chớ</i> <i>không phải con. Mà cha đã </i>
<i>quên cái lỗi của má con rồi, mà con vãn nhớlàm chi?”</i>nói ra điều này, Trần Văn Sửu muốn

Tí khỏi trách người mẹ và đã khẳng định sở dĩ cuộc đời mình éo le, cực khổ là do “s<i>ố</i>
<i>mạng” chứ</i>không phải do lỗi tại vợ. Trong cuộc sống khơng đáng sơng nhưng Sửu vẫn

sơng vì thương con, và nhận do mình chứkhơng phải do vợ. Qua đây có thể thấy được

nhân vật Trần Văn Sửu được tác giả hiện lên là một người lương thiện, hiền lành, chất

phác, thương vợ, thương con. Không chỉ thế Trần Văn Sửu ơng cịn là một người có tấm

lịng đơn hậu, vịtha, có tấm lọng rộng lượng. Tình thương của Trần Văn Sửu khơng phải

là nội dung cốt lõi của đoạn trich, nhưng nó góp phần vào việc xây dựng nội tâm nhân vật

khá nhất quán của tác giả.

Như chúng ta đã nói ởtrên, đoạn tríchđể lại cho người đọc hai nhân vật có dấu ấn
nhất đó là Sửu và Tí. Tí được hiện lên qua tình yêu thương, nỗi nhớ con của Trần Văn Sửu.

Điều này được thể hiện khá thành cơng bằng việc xây dựng tình huống giàu kịch tính. Đó
là việc ơng Sửu đã tìm vềlàng, tìm lại đứa con sau bao năm tháng xa cách, nhớnhung để
giãy bày nỗi lịng mình. Mặc kệ những ánh nhìn, những sự soi mói của họ hàng, người

thân, nhưng lịng thương con ông vẫn kiên quyết “<i>xăm xăm bước đi về cửa”,</i> cũng chính
vì lịng u thương con vơ bờ bến đã biến ông thanh một người yếu mền chân thực : khóc
dịng dịng và đã khơng kiềm chếđược cảm xúc của bản thân: <i>“chết khơng được vì thương </i>
<i>sắp nhỏquá”; “Con thương sắp nhỏquá”; “Con nhớ sắp nhỏquá</i>”…Ông cũng đã thức tỉnh

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 6
Nếu như ởđoạn một, tác giả khắc họa tình cảm của cha đối với con, thì ởđoạn hai

này lại là tình cảm của người con đối với người cha. Cuộc đối thoại lúc trở về dưới ánh
trăng của Trần Văn Sửu và bố vợ bị thằng Tí nghe thấy hết vì nó rình ở cửa. Chính chi tiết

này cũng tạo nên cao trào, vì thương con mà sống, nhớ con mà về, nhưng lại vì con mà
khơng nỡ gặp, dứt áo ra đi vì sợ tiếng tai của mình liên lụy đến con, tiền đồ của con lại ra

đi trong đau khổthương nhớ, nhưng khi ra đi Tí lại giữơng lại, và rồi khi biết con mình

sắp giàu ơng lại thấy mình như cản trởnó và chỉ muốn nhảy xuống sơng tự tử. Tình cha

con làm người đọc khong khỏi xúc động “<i>Cha con ơm nhau mà khóc</i>” khi Tí đuổi theo ơng

Sửu. Cuộc hội thoại của hai cha con càng thể hiện lên tình cha con nghĩa nặng. Nếu người
cha quay vềTí sẽ bịảnh hưởng bởi tiếng tai của người cha nhưng bất chấp hi sinh sựgiàu
sang đểcùng sống với bố của mình, thái độ kiến quyết, chân thành của Tí làm cho người

đọc khơng khỏi rung động. Đây cũng chính là “<i>nghĩa nặng” của tình cha con trong đoạ</i>n

trích.

Như vậy, qua đoạn trích ta có thể thấy được Hồ Biểu Chánh đã khắc họa lên tình cảm

cha con đầy kịch tính, từđó thấy được những tình cảm thiêng liêng nghĩa nặng của tình
máu mủ. Đoạn trích bên cạnh nghệ thuật miêu tả dựng cảnh khác, hấp dẫn phải nói đến

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1
Website <b>HOC247</b> cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b>sinh động, nhiều <b>tiện ích thông minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm</b>đến từcác trường Đại học và các

trường chuyên danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luy</b>

<b>ệ</b>

<b>n Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm t</b>ừ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa luy<b>ện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ng</b>ữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An </i>và các trường Chuyên
khác cùng TS.Tr<i>ần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn. </i>

<b>II.</b>

<b>Khoá H</b>

<b>ọ</b>

<b>c Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt

ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho </b>
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn </i>cùng đơi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh h</b>

<b>ọ</b>

<b>c t</b>

<b>ậ</b>

<b>p mi</b>

<b>ễ</b>

<b>n phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->