Đề thi vào 10 môn Ngữ văn năm học 2018 Sở GD&ĐT Vĩnh Long

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (522.02 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN 
VĨNH LONG NĂM HỌC 2018 – 2019

ĐỀ CHÍNH THỨC Mơn thi: NGỮ VĂN (KHƠNG CHUYÊN) 
 Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) 
I. ĐỌC HIỂU (0,3 điểm).

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới.

Buồn trông cửa bể chiều hơm, 
Thuyền ai thấp thống cánh buồm xa xa ?

Buồn trông ngọn nước mới sa, 
Hoa trôi man mác biết là về đâu?

Buồn trông nội cỏ rầu rầu, 
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh. 
 …(1)

…(2)

(Trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Ngữ Văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, trang 94).
Câu 1: Chép chính xác hai câu thơ còn thiếu vào hai dấu “…” (1), (2) trong đoạn thơ trên (0,5điểm).

Câu 2: Ngồi ngơn ngữ độc thoại, tác giả chủ yếu dùng ngôn ngữ độc thoại nào, để miêu tả nội tâm của Thúy 
Kiều (0,5 điểm).

Câu 3: Hai câu thơ cuối của đoạn thơ vừa hồn chỉnh gợi liên tưởng gì về tâm trạng hiện tại và cuộc đời 
tương lai của Thúy Kiều (1điểm).

Câu 4:

a) Kể tên các cách thức để phát triển từ vựng tiếng Việt (0,5 điểm).

b) Đặt câu trong đó có sử dụng từ Hán Việt thể hiện thái độ ngợi ca Truyện Kiều - Nguyễn Du (0,5điểm).
II. LÀM VĂN (7,0 điểm).

Câu 1 : (2,0 điểm)

Viết một đoạn văn (khoảng trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về tính khiêm tốn.
Câu 2 : (0,5điểm)

Phân tích đoạn thơ sau, trích Viếng Lăng Bác – Viễn Phương và nêu suy nghĩ cùng hướng phấn đấu của bản
thân để xứng đáng với sự hi sinh của Bác.

Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác 
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát 
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam 
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng. 
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng 
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ 
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ 
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

GỢI Ý ĐÁP ÁN 
I.PHẦN 1

Câu 1: Hai câu thơ còn thiếu trong dấu “…” là:
Buồn trơng gió cuốn mặt duềnh,

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.

Câu 2: Ngồi ngơn ngữ độc thoại, tác giả chủ yếu dùng bút pháp tả cảnh ngụ tình đề diễn tả tương lai của
Thúy Kiều.

Câu 3:

Hai câu thơ cuối trong đoạn thơ gợi liên tưởng về tâm trạng hiện tại và cả tương lại của Thúy Kiều:
Tâm trạng hiện tại: nỗi buồn và sự cơ đơn, sợ hãi. Nó được gợi ra qua hình ảnh thiên nhiên:

+ Thiên nhiên dữ dội, và đầy biến động: gió giận dữ cuốn mặt duềnh, sóng ầm ầm vỗ ào ạt khi thủy triều lên.
+ Thậm chí, Kiều cảm giác những đợt sóng dữ kia đang bủa vây, kêu réo ngay bên mình.

+ Thiên nhiên làm cho dự cảm về những biến cố kinh hoàng sắp sửa ập xuống cuộc đời nàng. Những con
sóng của số phận đang bủa vây, đe dọa người con gái lẻ loi, đơn độc nơi đất khách này.

 Dự cảm về một tương lại đầy sóng gió khiến Thúy Kiều càng lo sợ, hãi hùng.
Câu 4:

a. Cách thức để phát triển từ vựng tiếng Việt:

+ Phát triển nghĩa của từ trên cơ sở nghĩa gốc của chúng dựa trên hai phương thức ẩn dụ và hoán dụ.
+ Tạo từ ngữ mới.

+ Mượng từ ngữ của tiếng nước ngoài.

b.Truyện Kiều của Nguyễn Du là kiệt tác của nền văn học Việt Nam.
c.Từ Hán Việt: Kiệt tác (tác phẩm đặc sắc và đạt tới đình cao nghệ thuật).
PHẦN II: LÀM VĂN

Câu 1:

1. Nêu vấn đề
2. Giải thích vấn đề

- Khiêm tốn là không khoe khoang về bản thân mình, khơng tự cao với những gì mình có.
-> Khiêm tốn là đức tính tốt của con người, cần được phát huy.

3. Bàn luận vấn đề:

- Biểu hiện của người sống khiêm tốn:

+ Họ ln có thái độ nhã nhặn, lắng nghe ý kiến người khác.
+ Luôn học hỏi, cầu tiến, không ngừng nỗ lực.

+ Khơng tự đề cao mình, khoe khoang bản thân.

- Dẫn chứng: học sinh lấy những dẫn chứng phù hợp với yêu cầu của đề bài.
- Tại sao chúng ta cần sống khiêm tốn?

+ Mỗi con người khi biết khiêm tốn sẽ làm cho các mối quan hệ trở nên hài hòa, tốt đẹp hơn.
+ Người khiêm tốn luôn nỗ lực phấn đấu nên thành công dễ dàng đến với họ.

+ Khi bạn khiêm tốn, bạn sẽ nhận được sự tôn trọng từ mọi người xung quanh.
4. Mở rộng vấn đề và liên hệ bản thân.

- Phê phán những kẻ tự kiêu, tự mãn.

- Đồng thời, cũng cần hiểu rằng khiêm tốn khơng có nghĩa là tự ti, tự hạ thấp giá trị của bản thân.
- Liên hệ bản thân.

Câu 2:

1. Giới thiệu chung
Tác giả:

- Là một trong những gương mặt tiêu biểu nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Lối viết của ông nhỏ nhẹ, trong sáng, giàu cảm xúc và lãng mạn.
Tác phẩm

- Năm 1976, sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng vừa
được khánh thành, Viễn Phương là một trong số những chiến sĩ, đồng bào miền Nam sớm được ra viếng Bác.
Bài thơ ghi lại những ấn tượng, cảm xúc, suy ngẫm của nhà thơ trong cuộc viếng lăng.

- In trong tập “Như mây mùa xuân” – 1978.

- Tác phẩm là niềm xúc động, thiêng liêng, thành kính, lịng biết ơn và niềm tự hào pha lẫn nỗi xót đau khi tác
giả từ miền Nam ra viếng lăng Bác.

2. Phân tích

a. Cảm xúc của nhà thơ khi đến thăm lăng Bác:

- Bồi hồi, xúc động “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”

+ Cặp đại từ xương hô “con – bác” là cách sưng hô gần gũi, thân thiết của người miền Nam, vừa thể hiện sự
tơn kính với Bác vừa bộc lộ tình cảm yêu thương dành cho một người ruột thịt, một người bề trên trong gia
đình.

+ Cách nói giảm nói tránh “thăm” làm giảm bớt nỗi đau thương, mất mát, đồng thời khẳng địn sự bất tử của

Người trong lòng những người con nước Việt.

-> Câu thơ giản dị như một lười kể nhưng lại thấm đượm bao nỗi bồi hồi, xúc động của nhà thơ, sau bao
mong nhớ, đợi chờ, nay mới được đến viếng lăng Bác.

- Ấn tượng đậm nét hiện lên trước mắt nhà thơ: “hàng tre bát ngát”:

+ Đây là hình ảnh thực làm nên quang cảnh đẹp cho lăng Bác, mang lại cảm giác thân thuộc, gần gũi của làng
quê, đất nước Việt.

+ Đấy cũng là hình ảnh chứa đựng nhiều sức gợi: “hàng tre xanh xanh” gợi vẻ đẹp của con người, đất nước
Việt Nam với sức sống tràn trề; “bão táp….thẳng hàng” là vẻ đẹp cứng cỏi, kiên cường, bền bỉ, hiên ngang, bất
khuất của con người. Hình ảnh hàng tre bao quanh lăng là biểu tượng của cả dân tộc đang quây quần bên
Người, thể hiện tình cảm của người dân miền Nam nói riêng, con người Việt Nam nói chung dành cho Bác.
-> Khổ 1 là niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ khi đứng trước lăng Người.

b. Những cảm xúc, suy ngẫm của nhà thơ khi vào lăng viếng Bác.
- Là nỗi xót thương, lịng biết ơn sâu nặng dành cho cơng lao của Bác.

+ Sáng tạo hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ sóng đơi: mặt trời trên lăng – mặt trời tự nhiên, mặt trời trong
lăng - ẩn dụ cho Bác. Bác đã mang lại ánh sáng chân lí, giúp dân tộ thốt khỏi kiếp nơ lệ, khổ đau. Hình ảnh ẩn
dụ đã vừa khẳng định, ngợi ca sự vĩ đại của Người vừa thể hiện tình cảm tơn kính, biết ơn của cả dân tộc đối
với Người.

+ Hình ảnh “dịng người” đi liền với điệp từ “ngày ngày” gợi dịng thời gian vơ tận và sự sống vĩnh cửu; mang
giá trị tạo hình, vẽ nên quang cảnh những đoàn người nối tiếp nhau khơng dứt, lặng lẽ, thành kính vào viếng
Bác. Lối nói “đi trong thương nhớ” thẻ hiện nỗi tiếc thương, nhớ nhung lớn lao của bao thế hệ người dân Việt
Nam trong giây phút vào lăng viếng Bác.

+ “Tràng ho dâng 79 mùa xuân”: 79 năm cuộc đời Người đã hiến dâng trọn vẹn cho quê hương, đất nước. Nó

được kết từ hàng ngàn, hàng vạn trái tim để bày tỏ niềm tiếc thương, kính yêu vị cha già dân tộc. Đó cũng là
cách đẻ nhà thơ khẳng định Bác sống mãi trong lòng dân tộc.

3. Liên hệ bản thân

- Là học sinh cần xác định được mục đích, phướng học tập đúng đắn.
- Trong học tập không ngừng nỗ lực cố gắng để trở thành con người tài giỏi.
- KKhông chỉ vậy, cần phải tu dưỡng về đạo đức để là con người có nhân cách.
-> Xây dựng đất nước giàu mạnh.

4. Tống kết
- Nội dung:

+ Thể hiện tình cảm chân thành, tha thiết của cả dân tộc Việt Nam dành cho Bác.
+ Ca ngợi sự vĩ đại của Bác đối với dân tộc.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Nghệ thuật:

+ Ngôn ngữ gainr dị, gàn gũi, giàu sức gợi.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh

nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các

trường chuyên danh tiếng.

I.

Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

II.

Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Tốn Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần 
Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

III.

Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.