tuaàn 14 tuaàn 14 ngaøy soaïn 21112009 tieát 66 67 ngaøy daïy 24112009 laëng leõ sa pa trích nguyeãn thaønh long a muïc tieâu caàn ñaït giuùp hoïc sinh caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp cuûa caùc nhaân

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Tuần: 14</b></i> <i><b>Ngày soạn: 21/11/2009</b></i>

<i><b>Tieát: 66-67 </b></i> <i><b>Ngày dạy: 24/11/2009</b></i>

<b>LẶNG LẼ SA PA</b>

<b>( Trích)</b>

<b>Nguyễn Thành Long</b>
<b>A. Mục tiêu cần đạt: </b>

Giúp học sinh:

- Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yếu là nhân vật anh thanh
niên trong công việc thầm lặng. Trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm, trong
quan hệ với mọi người.

- Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện, từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của
con người trong lao động .

- Rèn luyện kĩ năng cảm và phân tích các yếu tố của tác phẩm truyện miêu tả nhân
vật, những bức tranh thiên nhiên.

<b>B. Chuaån bò:</b>

- Tư liệu: SGK, SGV, bài soạn của học sinh và giáo viên.

- Phương pháp và phương tiện: Hoạt động nhóm, thuyết trình, vấn đáp, tranh minh hoạ.
<b>C. Các hoạt động dạy học:</b>

<b> 1. Ổn định tổ chức: 1’</b>
<b> 2. Kiểm tra bài cũ: 5’</b>

? Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật ông Hai trong trong truyện ngắn <i><b>Làng</b></i>
của Kim Lân.

<b> 3. Bài mới: 1’</b>

<b>Hoạt động của Thầy</b> <b>(t) Hoạt động của trò</b> <b>Nội dung hoạt động</b>
HĐ 1: Tìm hiểu chung

Giáo viên gọi học sinh
đọc chú thích

Giáo viên nêu câu hỏi
Hãy cho biết vài nét về
tác giả Nguyễn Thành
Long?

Giáo viên nêu câu hỏi
Hãy cho biết tác giả viết
văn bản này trong hoàn

30’

Hs đọc

Học sinh trả lời

Nguyễn Thành Long
(1925-1991) quê ở vùng
Duy Xuyên tỉnh Quảng

Nam. Viết văn từ hồi
kháng chiến chống Pháp.
Oâng là cây bút chuyên
viết truyện ngắn và kí.
Học sinh trả lời

Truyện được viết vào
năm 1970 khi tác giả lên

I. TÌM HIỂU CHUNG
1. tác giả

Nguyễn Thành Long
(1925-1991) quê ở vùng Duy
Xuyên tỉnh Quảng Nam.
Viết văn từ hồi kháng chiến
chống Pháp. ng là cây bút
chun viết truyện ngắn và
kí.

2. Tác Phẩm:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

cảnh nào?

Giáo viên hướng dẫn
học sinh cách đọc

Giáo viên hướng dẫn tìm
hiểu chú thích sách giáo
khoa.

Giáo viên nêu câu hỏi
Hãy tóm tắt đoạn trích
bằng một câu văn?

HĐ 2. HD phân tích.
?Nhân vật chính của
truyện là ai?

?Truyện được trần thuật
theo điểm nhìn và ý nghĩ
của nhân vật nào?

?Theo em tình huống
truyện này đơn giản hay
phức tạp?

?Vai trị của tình huống
này trong việc giới thiệu
nhân vật chính như thế
nào?

?Hãy kể các nhân vật
phụ?

? Theo em thiếu các
nhân vật này thì như thế
nào?

? Vị trí của nhân vật anh

thanh niên trong truyện?
?Anh thanh niên xuất
hiện như thế nào?

50’

Lào Cai.

Học sinh đọc

1. Tóm tắt tác phẩm
Đây là cuộc gặp gỡ 4
nhân vật: bác lái xe, ông
hoạ sĩ, cô kĩ sư, anh
thanh niên trên một trạm
nghĩ chân tại đất Lào
Cai.

Học sinh trả lời
Anh thanh niên

Ông hoạ sĩ, cũng chính là
nhà văn.

Học sinh trả lời
Đơn giản.

Tạo điều kiện cho nhân
vật chính xuất hiện một
cách tự nhiên.

Bác lái xe, cô kỹ sư, ông
hoạ sĩ, anh kỹ sư vườn
rau và anh cán bộ nghiên
cứu.

Là nhân vật chính của
truyện

Anh xuất hiện sau lời

Lào Cai trong mùa hè 1970
của tác giả. Truyện rút từ
tập “ Giữa trong xanh” in
năm 1972.

3. Đọc, giải nghĩa từ.

<b>II. Phân tích </b>

<b>1.</b>Tình huống truyện và
nghệ thuật xây dựng nhân
vật

Tình huống truyện đơn giản
-> tạo thuận lợi cho nhân
vật chính xuất hiện tự
nhiên.

- Các nhân vật phụ: tạo nên

sự phong phú đầy đủ, rõ nét
về nhân vật chính và bổ
sung ý nghĩa tình tiết của
truyện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

?Mọi người cảm nhận
như thế nào về anh?
? Anh thanh niên làm
việc ở đâu?

?Công việc hằng ngày
của anh là gì?

Giáo viên đưa bức ảnh 1
góc Sapa cho học sinh
xem.

? Với công việc quan
trọng như vậy địi hỏi
tính gì ở anh khi làm
việc? Cuộc sống 1 mình
thì sẽ như thế nào?
? Công việc vất vả như
vậy nhưng anh cảm thấy
như thế nào?

? Cái gì đã giúp anh
vượt qua được hồn cảnh
ấy?

? Em hãy phát hiện ra
chi tiết việc làm của anh
dã góp phần và chiến
đâu? Và anh cảm thấy
như thế nào?

? “Khi ta laøm vieäc, ta

giới thiệu của bác lái xe.
Anh đúng là một chân
dung kí hoạ, anh luôn
làm việc

Anh làm việc ở đỉnh Yên
Sơn cao 2600m

Học sinh trả lời

“ Đo gió, đo mưa, đo
nắng, tính mây, đo chấn
động mặt đất và dự báo
trước thời tiết hằng ngày
để phục vụ sản xuất,
phục vụ chiến đấu.

Công việc đòi hỏi anh
phải chính xác và tỉ mỉ.
Cơ đơn

Vẫn vui vẻ và hoàn

thành nhiệm vụ.

Anh u nghề của mình
và ý thức được về cơng
việc của mình

- HS tìm các chi tiết
“ Do phát hiện kịp thời
một đám mây khô mà
anh đã góp phần vào
chiến thắng của không
quân ta bắn rơi nhiều
máy bay Mỹ trên bầu
trời Hàm Rồng, anh cảm
thấy minh ‘thật hạnh
phúc’”

Anh thanh niên là nhân vật
chính của truyện và được
miêu tả trong cuộc gặp gỡ
chốc lát nhưng đủ để các
nhân vật khác kịp ghi nhận
về chân dung -> cảm nhận
về con người và đất Sapa:
“có những con người làm
việc và lo nghĩ như vậy cho
đất nước”

b) những nét đẹp của nhân
vật anh thanh niên

+ Hoàn cảnh sống và làm
việc: một mình ở độ cao
2600m.

-> Cô đơn và công việc cần
tỉ mỉ chính xác.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

với cơng việc là đôi …
chứ cất nó đi, cháu buồn
đến chết mất”thể hiện
điều gì ở anh thanh
niên”?

?Nhờ vào đâu mà cuộc
sống của anh khơng cơ
đơn buồn tẻ?

?Hãy tìm chi tiết miêu tả
căn nhà anh đang sống?

?Em có nhận xét gì về
cách sắp xếp cuộc sống
của anh thanh niên?
?Em có cảm nhận gì về
tính cách và phẩm chất
anh thanh niên qua cuộc
trị chuyện? Hãy chứng
minh bằng những chi tiết
cụ thể?

? Hiểu gì về nghệ thuật
khắc hoạ tính cách nhân
vật ở câu chuyện này?
? Vậy ơng hoạ sĩ chính
là ai?

Anh đã có những suy
nghĩ thật đúng và sâu sắc
về công việc đối với
cuộc sống con người.
Giáo viên lưu ý nhắc nhở
học sinh ý thức là trong
cuộc sống

- Học sinh trả lời

Anh làm bạn với sách,
anh đã có sách để trị
chuyện.

Học sinh phát hiện

” Một căn nhà ba gian,
sạch sẽ, với bàn ghế, sổ
sách, biểu đồ, thống kê …
một giá sách”

học sinh trả lời

anh sắp xếp ngăn nắp,
nào là trồng hoa, nuôi
gà, tự học và tự đọc
ngồi giờ làm việc.

- HS thảo luận.

- Các nhóm trình bày và
nhận xét, bổ sung.

- Khiêm tốn và trách
nhiệm và hiếu khách.
- Học sinh giải thích
n tình của anh với bác
lái xe thái độ ân cần chu
đáo, anh thành thực cảm
động, vui mừng của anh
với bác lái xe.

Bác hoạ sĩ là nhà văn.

+ Anh sắp xếp cuộc sống
ngăn nắp và tạo ra nguồn
vui bằng việc đọc sách.
- Tính nết và phong cách:
cởi mở, hiếu khách, khiêm
tốn.

- Tình tiết diễn biến cuộc
gặp gỡ ngắn ngủi => Nhân

vật tự bộc bạch tính cách,
tâm hồn, tình cảm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

? Ngay từ phút đầu gặp
nhau, ơng có cảm giác gì
về anh thanh niên?

?Nhân vật ơng hoạ sĩ đã
bộc lộ quan điểm về con
người và nghệ thuật ở
những chi tiết nào?

?Chủ đề của truyện bộc
lộ qua cái nhìn của nhân
vật này ra sao?

?Vì sao ơng cảm thấy
“nhọc quá” khi kí hoạ
và suy nghĩ về những
điều anh thanh niên nói?

?Hình tượng anh thanh
niên được tác giả đưa
vào truyện đó là hình
tượng của ai? Và nhằm
mục đích gì?

?Vì sao nhà văn đưa
nhân vật cơ gái vào câu
chuyện?(có phải chỉ vì

muốn câu chuyện khơng
khơ khan khơng? Cịn có
lí do nào nữa khơng?
? Em hiểu thế nào về vai
trị của các nhân vật phụ
vắng mặt?

Ơng cảm thấy “ xúc
động”

Khi gặp anh ông ln
xác định đây chính là đối
tượng nghệ thuật “vì hoạ
sĩ đã bắt gặp một điều …
khơi gợi 1 ý sáng tạo”
- Từ nhân vật anh thanh
niên đã khơi gợi niềm
sáng tác. Chủ đề của
chuyện là niềm say mê
lao động và vẻ hồn nhiên
của anh.

- HS thảo luận và thực
hiện u cầu.

Ơng cảm thấy “nhọc” vì
những điều anh thanh
niên nói thổi bùng ngọn
lửa đam mê công việc
như thời trai trẻ và ý

tưởng đưa anh vào sáng
tác cần nhọc cơng rất
nhiều.

- Không phải vậy mà đưa
cô gái và bác lái xe vào
góp phần làm nổi bật
nhân vật chính.

- Ơû Sapa có rất nhiều
người đang say mê công
việc và làm việc 1 cách
thầm lặng.

nghe anh thanh niên kể
chuyện bằng sự từng trải
nghề nghiệp và niềm khao
khát của người nghệ sĩ tìm
đối tượng nghệ thuật, ông
cảm nhận được anh chính là
nguồn khơi gợi ánh sáng ->
đó là niềm say mê lao động
và vẻ hồn nhiên của anh.

- Ông cảm thấy “nhọc” vì
những điều anh thanh niên
nói thổi bùng ngọn lửa đam
mê công việc như thời trai
trẻ và ý tưởng đưa anh vào
sáng tác cần nhọc công rất

nhiều.

- Anh thanh niên là mẫu
người lao động tri thức lý
tưởng là niềm tự hào cổ vũ
các thế hệ Việt Nam sống
và cống hiến.

b. Các nhân vật khác.

- Các nhân vật bác lái xe,
cơ gái -> góp phần làm nổi
bật nhân vật anh thanh niên
thêm sinh động.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

? Trong truyện này có
kết hợp yếu tố trữ tình,
bình luận với tự sự. Hãy
chỉ ra các chi tiết tạo
nên chất trữ tình của tác
giả và nêu tác dụng?

Nghệ thuật nổi bật của
truyện?

- GV tổng kết và chốt
lại.

- Cho hs đọc ghi nhớ.

- Học sinh thảo luận.
+ Từ cuộc gặp gỡ tình cờ
mà để lại nhiều dư vị
trong lòng mỗi người.
+ Từ những nét đẹp giản
dị rất đáng mến của
người thanh niên.

+ Từ những câu chuyện
anh kể giữa lặng lẽ Sapa.
+ Và những tình cảm,
cảm xúc mới nảy nở của
ông hoạ sĩ, cô kỉ sư đối
với anh thanh niên.

Học sinh trả lời

- Tác dụng: nâng cao ý
nghĩa và vẻ đẹp của
những sự việc, con người
rất bình dị được miêu tả
trong truyện nhờ thế mà
chủ đề của truyện được
rõ nét.

- Nghệ thuật xây dựng
tình huống hợp lí tự
nhiên.

- HS đọc ghi nhớ

* Ghi nhớ (sgk)

<b>3. Cuûng cố: 1’</b>

+ Vì sao anh thanh niên có thể vượt qua hồn cảnh khó?
+ Các nhân vật phụ có vai trị gì?

<b>4. Đánh giá: 1’</b>

<b>5. Hướng dẫn học sinh học bài: 1’</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i><b>Tuần: 14 Ngày soạn: 26/11/2009</b></i>
<i><b>Tiết: 68 -69 </b></i> <i><b> Ngày dạy: 28/11/2009</b></i>

<b>VIẾT BAØI LÀM VĂN SỐ 3</b>

<b>(Văn tự sự )</b>

<b>A. MỤC TIÊU</b>
Giúp học sinh:

Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự có sử dụng
các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận.

Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, trình bày…
<b>B. CHUẨN BỊ:</b>

<b>- liệu: sgk, sgv.</b>

<b>- Phương pháp và phương tiện: Hoạt động cá nhân, đề kiểm tra .</b>

<b>C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC</b>

<i><b>1. Ổn định tổ chức: 1’</b></i>

<i><b> 2. Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh: 1’</b></i>
<i><b> 3. Bài mới: 1’ </b></i>

<b>Hoạt động của giáo viên</b> <b>(t)</b> <b>Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng</b>
HĐ 1. GV ghi đề bài lên bảng

- Giáo viên ghi lên bảng.
Giáo viên lưu ý:

Đề bài u cầu kết hợp các
yếu tố tự sự, miêu tả nội tâm
và nghị luận.

HÑ 2.

- Giáo viên đôn đốc học sinh
làm bài.

- GV kịp thời nhắc nhở những
học sinh chưa có ý thức tốt
trong việc làm bài.

- Giáo viên thu bài và kiểm
bài.

10’

74’

Học sinh ghi đề bài.

- HS nghiêm túc làm bài

- Hs nộp bài của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>4. Củng cố: 1’</b>

Gv khái quát lại vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả nội tâm và nghị luận trong văn
bản tự sự.

<b>5. Đánh giá: 1’</b>

<b>6. Hướng dẫn học sinh học bài: 1’</b>

Về nhà chuẩn bị bài “ Người kể chuyện trong văn tự sự “

<i><b>Tuần: 14 Ngày soạn: 24/11/2009</b></i>
<i><b>Tiết: 70</b></i> <i><b> Ngày dạy: 26/11/2009</b></i>

<b>NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN TỰ SỰ</b>
<b>A. MỤC TIÊU</b>

Giúp học sinh:

Nhận diện được thế nào là người kể chuyện, vai trò và mối quan hệ giữa người kể với
ngôi kể trong văn bản tự sự .

Rèn luyện kĩ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này trong khi đọc văn cũng như
khi viết văn.

<b>B. CHUẨN BỊ:</b>

<b>- liệu: sgk, sgv, bài soạn của giáo viên và học sinh.</b>

<b>- Phương pháp và phương tiện: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm, thuyết trình. </b>
<b>C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC</b>

<i><b>1. Ổn định tổ chức: 1’</b></i>
<i><b> 2. Kiểm tra bài cũ: 5’</b></i>

? Phân tích vẻ đẹp anh thanh niên?

? Các nhân vật phụ có tác dụng như thế nào trong truyện?
<i><b>3. Bài mới: 1’</b></i>

<b>Hoạt động của giáo viên</b> <b>(t)</b> <b>Hoạt động của học sinh</b> <b>Nội dung ghi bảng</b>
HĐ 1. Tìm hiểu nội dung I

- Giáo viên gọi học sinh đọc
đoạn trích từ truyện ngắn
“Lặng lẽ Sapa” của Nguyễn
Thành Long

? Đoạn trích kể về ai và về
15’

- Học sinh đọc đoạn trích

- Học sinh trả lời:

<b>I. Vai trò của người</b>
<b>kể chuyện trong</b>
<b>văn bản tự sự</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

sự việc gì?

- Giáo viên gọi học sinh nhận
xét

? Ai là người kể câu chuyện
trên?

? Dựa vào dấu hiệu vào cho
ta biết ở đây các nhân vật
không phải là người kể
chuyện?

? Hãy tìm những chi tiết miêu
tả các nhân vật?

=> Các chi tiết miêu tả ở trên
đây chứng tỏ 3 nhân vật trong
cuộc gặp gỡ này không phải
là người kể chuyện.

? Nếu là một trong 3 nhân vật

trên thì ngơi kể và lời văn
phải thay đổi như thế nào?

? Những câu “giọng cười như
đầy tiếc rẻ”, “ những người
con gái sắp xa ta, biết không
bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn
ta như vậy …” là nhận xét của
người nào về ai?

Giáo viên lưu ý học sinh
Câu nhận xét thứ hai người
kể chuyện như nhập vào
nhân vật anh thanh niên để
nói hộ suy nghĩ và tình cảm
của anh ta nhưng vẫn là câu
trần thuật của người kể
chuyện.

- Giáo viên nêu câu hỏi cho

Đoạn trích kẻ về phút
chia tay giữa người hoạ sĩ
già, cô kĩ sư và anh thanh
niên.

Học sinh nhận xét

- Khơng phải là 3 nhân
vật trong phút chia tay.

- Ngơi thứ 3

- HS tìm và trình bày:
“ Anh thanh niên vừa vào
kêu lên”

“ Cơ kĩ sư mặt đỏ ửng …”
“ Bổng nhà hoạ sĩ quay
lại …”

- Nếu người kể là 1 trong
3 nhân vật trên thì lời kể
và ngơi kể phải thay đổi,
có thể xưng “tôi” hoặc
xưng tên một trong 3 nhân
vật trên để kể.

- Đây chính là lời nhận
xét của người kể chuyện
về anh thanh niên và suy
nghĩ của anh ta.

- Hoïc sinh chia nhóm thảo

chuyện theo ngơi thứ
nhất (xưng “tơi”) cịn
có hình thức kể theo
ngôi thứ 3. Đó là
người kể chuỵên
giấu mnh nhưng có

mặt khắp nơi trong
văn bản. Người kể
này dường như biết
hết mọi việc, mọi
hành động, tâm tư
tình cảm của các
nhân vật.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

học sinh thảo luận theo nhóm
? Hãy nêu những căn cứ để
có thể nhận xét người kể
chuyện ở đây dường như thấy
hết và biết tất mọi việc, moi
hành động, tâm tư tình cảm
của các nhân vật ?

? Trong văn tự sự có những
ngơi kể nào và tác dụng ra
sao?

=> Như vậy, kể chuyện theo
ngơi thứ 3 thì người kể linh
hoạt hơn…

? Người kể chuyện có vai trị
gì trong văn tự sự?

- Cho HS đọc ghi nhớ

HĐ 2. Hướng dẫn luyện tập

- Giáo viên gọi học sinh đọc
đoạn trích

? Người kể chuyện ở đây là
ai?

? Ngơi kể này có ưu điểm gì
và có hạn chế gì so với ngơi
kể ở đoạn trên?

25’

luaän.

- Học sinh trả lời

Căn cứ vào chủ thể đứng
ra kể câu chuyện đối
tượng được miêu tả ngơi
kể, điểm nhìn và lời văn
có thể nhận xét như vậy.
- Học sinh trả lời

- Học sinh ghi bài vào vở.

- Học sinh trả lời

Là người dẫn dắt người
đọc đi vào chuyện.

- HS đọc ghi nhớ
Học sinh đọc
- Học sinh trả lời

Người kể chuyện là
Nguyên Hồng - nhân vật
“tôi” kể theo ngôi thứ I.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

<b>* GHI NHỚ</b>
LUYỆN TẬP:
BT 1:

- Người kể chuyện
trong đoạn văn của
Nguyên Hồng là
nhân vật ‘tôi’.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

b) chọn một trong 3 nhân vật
( ông hoạ sĩ, cô kĩ sư, anh
thanh niên) là người kể

chuyện. Sau đó chuyển đoạn
trích ở mục I thành 1 đoạn
văn khác. Sao cho nhân vật,
sự kiện, lời văn và cách kể
phù hợp với ngôi thứ I.

câu (b) giáo viên hướng dẫn
học sinh về nhà làm

Vd: nhân vật anh thanh niên:
+ Cảm xúc khi thấy tác giả
chết, tâm trạng buồn tiếc rẻ.
+ Không biết được hành động
của cơ gái.

- HS thảo luận

- Đại diện nhóm trình bày
và nhận xét, bổ sung.

trần thuật.

<b>4. Củng cố: 1’</b>

- Trong văn tự sự, ngồi hình thức kể chuyện theo ngơi thứ nhất (xưng “tơi”) cịn có
hình thức kể theo ngơi thứ 3. Đó là người kể chuỵên giấu mnh nhưng có mặt khắp nơi
trong văn bản. Người kể này dường như biết hết mọi việc, mọi hành động, tâm tư tình
cảm của các nhân vật.

- Người kể chuyện có vai trò dẫn dắt người đọc vào câu chuyện: giới thiệu nhân vật và

tình huống, tả người, tả cảnh vật, đưa ra các nhận xét, đánh giá về những điều được kể.
<b>5. Đánh giá: 1’</b>

Giáo viên đánh giá kết quả học tập của học sinh qua tiết học.
<b>6. Hướng dẫn học sinh học bài: 1’</b>

- Về học bài và làm bài tập.

</div>

<!--links-->