Tiểu luận Triết học: Phát huy dân chủ,xây dựng và phát triển nhà nước

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

H C VI N CHÍNH TR HÀNH CHÍNH QU C GIA H CHÍ MINHỌ Ệ Ị Ố Ồ

<b>H C VI N HÀNH CHÍNHỌ</b> <b>Ệ</b>

<b>BÀI TI U LU N MÔN TRI T H CỂ</b> <b>Ậ</b> <b>Ế</b> <b>Ọ</b>

<b>Đ bài : ề</b> Nghiên c u v c s Tri t h c v quan đi m c a Đ ng taứ ề ơ ở ế ọ ề ể ủ ả
“Phát huy dân ch , ti p t c xây d ng và hoàn thi n Nhà nủ ế ụ ự ệ ước pháp quy nề
XHCN” Vi t Nam hi n nay?ở ệ ệ

<b>H và tên : Phan Văn Đoànọ</b>

<b>Sinh ngày : 24/08/1983</b>
<b>L p : CH14Bớ</b>

<b>Trường : H c vi n Hành chính Qu c giaọ</b> <b>ệ</b> <b>ố</b>

<b>Gi ng viên b mơn : TS. Hồng Quang Đ tả</b> <b>ộ</b> <b>ạ</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>By Teacher : Phan Diep Doan</b>

<b>Đ bài :ề</b> Nghiên c u v c s Tri t h c v quan đi m c a Đ ng taứ ề ơ ở ế ọ ề ể ủ ả
“Phát huy dân ch , ti p t c xây d ng và hoàn thi n Nhà nủ ế ụ ự ệ ước pháp quy nề
XHCN” Vi t Nam hi n nay?ở ệ ệ

<b>Tr l i:ả ờ</b>

Thu t ng dân ch có ngu n g c t ti ng Hy L p, “demos” có nghĩa là nhânậ ữ ủ ồ ố ừ ế ạ
dân. các n n dân ch , nhân dân là ngỞ ề ủ ười có quy n t i cao đ i v i các nhàề ố ố ớ
l p pháp và chính ph .ậ ủ

M c dù các n n dân ch trên th gi i mang s c thái khác nhau nh ng v n cóặ ề ủ ế ớ ắ ư ẫ
nh ng nguyên t c và th c ti n nh t đ nh đ phân bi t m t chính ph dân chữ ắ ự ễ ấ ị ể ệ ộ ủ ủ
v i các hình th c chính ph khác.ớ ứ ủ

• Dân ch là chính ph trong đó t t c cơng dân s d ng quy n l c vàủ ủ ấ ả ử ụ ề ự

th c hi n trách nhi m công dân m t cách tr c ti p ho c gián ti p thôngự ệ ệ ộ ự ế ặ ế
qua nh ng đ i di n đữ ạ ệ ược b u lên m t cách t do.ầ ộ ự

• Dân ch là m t lo t các nguyên t c và th c ti n b o v quy n t doủ ộ ạ ắ ự ễ ả ệ ề ự

c a con ngủ ười; đó là s th ch hố quy n t do.ự ể ế ề ự

• Dân ch d a trên nguyên t c đa s , cùng v i quy n c a cá nhân và cácủ ự ắ ố ớ ề ủ

nhóm thi u s . T t c các n n dân ch khi tơn tr ng ý chí c a đa sể ố ấ ả ề ủ ọ ủ ố
cũng đ ng th i b o v nghiêm ch nh các quy n c b n c a cá nhân vàồ ờ ả ệ ỉ ề ơ ả ủ
các nhóm thi u s .ể ố

• Các n n dân ch ch ng l i các chính ph trung ề ủ ố ạ ủ ương t p quy n và phiậ ề

t p trung hố chính quy n c p đ khu v c và đ a phậ ề ở ấ ộ ự ị ương, vì r ngằ
nhân dân ph i đả ược ti p c n chính quy n đ a phế ậ ề ị ương và chính quy nề
đ a phị ương ph i đáp ng nhân dân m t cách t t nh t có th .ả ứ ộ ố ấ ể

• Các n n dân ch hi u r ng m t trong nh ng ch c năng c b n c a hề ủ ể ằ ộ ữ ứ ơ ả ủ ọ

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

• Các n n dân ch ti n hành đ u đ n các cu c b u c công b ng và tề ủ ế ề ặ ộ ầ ử ằ ự

do cho t t c công dân. Các cu c b u c m t n n dân ch không thấ ả ộ ầ ử ở ộ ề ủ ể

là v b c che đ y cho nh ng k đ c tài hay m t đ ng nào mà b u c làỏ ọ ậ ữ ẻ ộ ộ ả ầ ử
nh ng cu c c nh tranh đích th c nh m dành đữ ộ ạ ự ằ ượ ự ủc s ng h c a nhânộ ủ
dân.

• Dân ch bu c các chính ph ph i tuân th pháp quy n và đ m b oủ ộ ủ ả ủ ề ả ả

r ng t t c công dân đ u đằ ấ ả ề ược b o v bình đ ng trả ệ ẳ ước pháp lu t vàậ
các quy n c a h đề ủ ọ ược h th ng pháp lu t b o v .ệ ố ậ ả ệ

• Các n n dân ch r t đa d ng, ph n ánh đ i s ng chính tr , xã h i và vănề ủ ấ ạ ả ờ ố ị ộ

hoá riêng bi t c a m i nệ ủ ỗ ước. Các n n dân ch d a trên nh ng nguyênề ủ ự ữ
t c c b n ch không ph i nh ng th c ti n mang tính đ ng nh t.ắ ơ ả ứ ả ữ ự ễ ồ ấ

• Cơng dân m t n n dân ch khơng nh ng có quy n mà cịn có nghĩaở ộ ề ủ ữ ề

v tham gia vào h th ng chính tr và đ i l i h th ng chính tr đó b oụ ệ ố ị ổ ạ ệ ố ị ả
v các quy n và t do cho h .ệ ề ự ọ

• Các xã h i dân ch cam k t v i các giá tr khoan dung, h p tác và thoộ ủ ế ớ ị ợ ả

hi p. Các n n dân ch nh n th y r ng đ đ t đệ ề ủ ậ ấ ằ ể ạ ượ ự ồc s đ ng thu n đòiậ
h i ph i tho hi p và đi u đó khơng ph i lúc nào cũng có th đ tỏ ả ả ệ ề ả ể ạ
được. Theo l i c a Mahatma Gandhi “b n thân s không khoan dung làờ ủ ả ự
m t hình th c b o l c và là c n tr đ i v i s phát tri n tinh th n dânộ ứ ạ ự ả ở ố ớ ự ể ầ
ch th c s ”.ủ ự ự

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

và nguyên t c v t do và cũng bao g m m t t p h p các thông l và các thắ ề ự ồ ộ ậ ợ ệ ủ
t c đã đụ ược đúc k t l i t quá trình lâu dài, thế ạ ừ ường không b ng ph ng, c aằ ẳ ủ
l ch s . M t cách ng n g n, dân ch là s th ch hóa t do. Trên c s nàyị ử ộ ắ ọ ủ ự ể ế ự ơ ở

chúng ta có th đ nh rõ để ị ược các nguyên t c c b n đã đắ ơ ả ược th thách quaử
th i gian đ i v i m t chính ph l p hi n, v n đ nhân quy n, v n đ bìnhờ ố ớ ộ ủ ậ ế ấ ề ề ấ ề
đ ng trẳ ước pháp lu t mà b t c m t xã h i nào đậ ấ ứ ộ ộ ược g i là dân ch theoọ ủ
đúng nghĩa c a nó cũng c n ph i có. ủ ầ ả

<b>CÁC C T TR C A N N DÂN CHỘ</b> <b>Ụ Ủ</b> <b>Ề</b> <b>Ủ </b>

• Quy n t i cao c a nhân dân. ề ố ủ

• Chính ph đủ ược thành l p d a trên s nh t trí c a ngậ ự ự ấ ủ ười dân.
• Nguyên t c đa s . ắ ố

• Các quy n thi u s . ề ể ố

• Đ m b o các quy n c b n c a con ngả ả ề ơ ả ủ ười.
• B u c t do và cơng b ng. ầ ử ự ằ

• Bình đ ng trẳ ước pháp lu t. ậ
• Th c hi n đúng lu t. ự ệ ậ

• Hi n pháp đ t ra các gi i h n quy n l c c a chính ph . ế ặ ớ ạ ề ự ủ ủ
• Đa ngun v chính tr , kinh t và xã h i. ề ị ế ộ

Thúc đ y các giá tr c a dung hòa, th c d ng, h p tác và th a hi pẩ ị ủ ự ụ ợ ỏ ệ

Xây d ng n n dân ch xã h i ch nghĩa là m c tiêu, đ ng l c c a công cu cự ề ủ ộ ủ ụ ộ ự ủ ộ
đ i m i, xây d ng và b o v T qu c, th hi n m i quan h g n bó gi aổ ớ ự ả ệ ổ ố ể ệ ố ệ ắ ữ
Đ ng, Nhà nả ước và nhân dân. Đ ng thông qua Nhà nả ước đ lãnh đ o xã h iể ạ ộ
và qu n lý đ t nả ấ ước; Nhà nước đ i di n quy n làm ch c a nhân dân, đ ngạ ệ ề ủ ủ ồ
th i là ngờ ườ ổi t ch c và th c hi n đứ ự ệ ường l i chính tr c a Đ ng c m quy n.ố ị ủ ả ầ ề

M i chính sách c a Đ ng và pháp lu t c a Nhà nọ ủ ả ậ ủ ước đ u có s tham gia xâyề ự
d ng c a nhân dân, ph n ánh l i ích c a đ i đa s nhân dân. Nhân dân khôngự ủ ả ợ ủ ạ ố
ch có quy n mà cịn có trách nhi m, khơng ch là ngỉ ề ệ ỉ ười th hụ ưởng mà cịn
góp ph n tích c c, quan tr ng vào vi c xây d ng, ho ch đ nh và thi hành cácầ ự ọ ệ ự ạ ị
ch trủ ương, chính sách c a Đ ng và Nhà nủ ả ước.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

quy n v n còn nhi u quan đi m và cách ti p c n khác nhau. Song khái ni mề ẫ ề ể ế ậ ệ
đã được hi u t p trung theo hai khía c nh ch y u sau:ể ậ ạ ủ ế

nghĩa chung nh t, Nhà n c pháp quy n là Nhà n c trong đó pháp

Ở ấ ướ ề ướ

lu t (đ o lu t) th ng tr trong xã h i. Nhà nậ ạ ậ ố ị ộ ước ph i đi u ch nh đả ề ỉ ược các
quan h xã h i b ng pháp lu t, m t qu c gia nào đó ch y u đi u ch nh b ngệ ộ ằ ậ ộ ố ủ ế ề ỉ ằ
văn b n dả ưới lu t thì qu c gia đó ch a đ v ch t c a Nhà nậ ố ư ủ ề ấ ủ ước pháp quy n.ề
M t khác, Nhà nặ ước pháp quy n cũng đề ược hi u là m t hình th c t ch cể ộ ứ ổ ứ
Nhà nước và ho t đ ng chính tr quy n l c công khai (công quy n), th hi nạ ộ ị ề ự ề ể ệ
m i quan h bình đ ng gi a các cá nhân và Nhà nố ệ ẳ ữ ước d a trên c s c a phápự ở ở ủ
lu t. ậ

Trong cu n tìm hi u m t s khái ni m trong Văn ki n Đ i h i IX c aố ể ộ ố ệ ệ ạ ộ ủ
Đ ng có đ nh nghĩa: Nhà nả ị ước pháp quy n mà chúng ta quan ni m không ph iề ệ ả
là m t ki u nhà nộ ể ước, trong l ch s ch có b n ki u nhà nị ử ỉ ố ể ước: ch nô, phongủ
ki n, t s n, xã h i ch nghĩa. Nhà nế ư ả ộ ủ ước pháp quy n nói m t cách khái quátề ộ
là h th ng các t tệ ố ư ưởng, quan đi m đ cao pháp lu t, pháp ch trong tể ề ậ ế ổ
ch c, ho t đ ng c a b máy nhà nứ ạ ộ ủ ộ ước và trong đ i s ng xã h i. Nhà nờ ố ộ ước
pháp quy n là nhà nề ước qu n lý xã h i theo pháp lu t. Đả ộ ậ ương nhiên, bao giờ
pháp lu t cũng mang tính giai c p, ph c v cho l i ích c a giai c p c mậ ấ ụ ụ ợ ủ ấ ầ
quy n.ề

Nh v y, lý lu n v nhà nư ậ ậ ề ước pháp quy n là h th ng các quan đi m, tề ệ ố ể ư
tưởng r t ph c t p, phong phú và có nhi u cách ti p c n khác nhau, nh ngấ ứ ạ ề ế ậ ư
chung quy l i Nhà nạ ước pháp quy n là khái ni m bao hàm nh ng n i dung r tề ệ ữ ộ ấ
phong phú, ch a đ ng nh ng đ c tr ng, nh ng m t c b n, ghi nh n m tứ ự ữ ặ ư ữ ặ ơ ả ậ ộ
tr ng thái phát tri n, m t trình đ phát tri n c a Nhà nạ ể ộ ộ ể ủ ước và ti n b xã h i.ế ộ ộ
Nhà nước pháp quy n hi u chung nh t là Nhà nề ể ấ ước đượ ổc t ch c và ho tứ ạ
đ ng trên c s pháp lu t, trong đó m i ch th k c nhà nộ ơ ở ậ ọ ủ ể ể ả ước đ u ph iề ả
tuân th nghiêm ch nh pháp lu t - m t h th ng pháp lu t có tính ph bi nủ ỉ ậ ộ ệ ố ậ ổ ế
cao (đ cao tính t i cao c a Hi n pháp và lu t), phù h p v i ý chí, th hi nề ố ủ ế ậ ợ ớ ể ệ
đ y đ nh ng giá tr cao c nh t c a xã h i, c a con ngầ ủ ữ ị ả ấ ủ ộ ủ ười.

Nhà nước pháp quy n có các đ c tr ng c b n sau:ề ặ ư ơ ả

- Nhà nước pháp quy n là nhà nề ước đ m b o tính t i cao c a pháp lu t,ả ả ố ủ ậ
trong đó pháp lu t là ý chí chung c a nhân dân. Đ m b o s th ng tr c aậ ủ ả ả ự ố ị ủ
pháp lu t trong các lĩnh v c c a đ i s ng xã h i. Là nhà nậ ự ủ ờ ố ộ ước có h th ngệ ố
pháp lu t hồn thi n, trong đó đ cao vai trò c a Hi n pháp và các đ o lu t.ậ ệ ề ủ ế ạ ậ
Tính b t bu c c a pháp lu t đ i v i b n thân nhà nắ ộ ủ ậ ố ớ ả ước, các t ch c xã h i vàổ ứ ộ
m i công dân. Pháp lu t là tiêu chu n, là căn c cho m i ho t đ ng c a nhàọ ậ ẩ ứ ọ ạ ộ ủ
nước và xã h i. Nhà nộ ước trong thi t ch c a nhà nế ế ủ ước pháp quy n là nhàề
nước tuân th pháp lu t, m c dù nhà nủ ậ ặ ước là người ban hành ra pháp lu t đó.ậ

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

xâm ph m đ n t do c a ngạ ế ự ủ ười khác, pháp lu t ch c m nh ng ngậ ỉ ấ ữ ười có hành
vi gây h i cho xã h i.ạ ộ

- Nhà nước pháp quy n là nhà nề ước đ m b o trách nhi m l n nhau gi aả ả ệ ẫ ữ
nhà nước và công dân; quy n c a công dân là trách nhi m c a nhà nề ủ ệ ủ ước và
ngượ ạc l i quy n c a nhà nề ủ ước là trách nhi m c a công dân. Nhà nệ ủ ước ph iả
ch u trách nhi m trị ệ ước công dân v m i ho t đ ng c a mình cũng cơng dânề ọ ạ ộ ủ

ph i th c hi n nghĩa v c a mình đ i v i nhà nả ự ệ ụ ủ ố ớ ước và ch u trách nhi m vị ệ ề
nh ng hành vi vi ph m pháp lu t c a mình.ữ ạ ậ ủ

- Nhà nước pháp quy n là nhà nề ước ph i có hình th c t ch c quy n l cả ứ ổ ứ ề ự
nhà nước thích h p và có c ch h u hi u giám sát s tuân th pháp lu t, xợ ơ ế ữ ệ ự ủ ậ ử
lý vi ph m pháp lu t, đ m b o cho pháp lu t đạ ậ ả ả ậ ược th c hi n, ch ng chuyênự ệ ố
quy n, l m quy n.ề ạ ề

Su t trong c chi u dài l ch s c a s phát tri n t tố ả ề ị ử ủ ự ể ư ưởng v nhà nề ước
pháp quy n cho th y nh ng đ c tr ng c a nhà nề ấ ữ ặ ư ủ ước pháp quy n th hi nề ể ệ
nh ng t tữ ư ưởng, quan ni m ti n b trong q trình tìm tịi hình th c t ch c,ệ ế ộ ứ ổ ứ
ho t đ ng c a quy n l c công c ng trong m t “xã h i công dân” thay th “xãạ ộ ủ ề ự ộ ộ ộ ế
h i th n dân”.ộ ầ

D a trên các Văn ki n c a Đ ng c ng s n Vi t nam và Hi n pháp nự ệ ủ ả ộ ả ệ ế ước
c ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t nam, có th khái quát nh ng đ c tr ng c b nộ ộ ủ ệ ể ữ ặ ư ơ ả
thu c n i hàm khái ni m nhà nộ ộ ệ ước pháp quy n XHCN Vi t Nam nh sau:ề ệ ư

- Nhà nước pháp quy n XHCN Vi t Nam là nhà nề ệ ước ph i có h th ngả ệ ố
pháp lu t đ ng b , hoàn ch nh, ch t lậ ồ ộ ỉ ấ ượng cao th hi n để ệ ược ý chí, l i ích vàợ
nguy n v ng c a nhân dân dệ ọ ủ ướ ựi s lãnh đ o c a Đ ng, phù h p v i hi nạ ủ ả ợ ớ ệ
th c khách quan, thúc đ y ti n b xã h i, trong đó Hi n pháp và các đ o lu tự ẩ ế ộ ộ ế ạ ậ
ph i gi v trí t i cao. Các c quan nhà nả ữ ị ố ơ ước, các t ch c xã h i, cán b , côngổ ứ ộ ộ
ch c nhà nứ ước và m i thành viên trong xã h i ph i tôn tr ng và nghiêm ch nhọ ộ ả ọ ỉ
ch p hành pháp lu t.ấ ậ

- Nhà nước pháp quy n XHCN Vi t Nam là nhà nề ệ ước b o đ m t t cả ả ấ ả
quy n l c nhà nề ự ước thu c v nhân dân. Nhân dân th c hi n quy n l c c aộ ề ự ệ ề ự ủ
mình thơng qua hình th c dân ch đ i di n (qua c quan nhà nứ ủ ạ ệ ơ ước do mình
b u ra) và hình th c dân ch tr c ti p.ầ ứ ủ ự ế

- Nhà nước pháp quy n XHCN Vi t Nam th c hi n đề ệ ự ệ ược qu n lý xã h iả ộ
b ng pháp lu t, tăng cằ ậ ường được pháp ch trong xã h i, x lý nghiêm minhế ộ ử
m i vi ph m pháp lu t, b o đ m th c hi n và b o v đọ ạ ậ ả ả ự ệ ả ệ ược các quy n t doề ự
và l i ích chính đáng, h p pháp c a công dân, ch u trách nhi m trợ ợ ủ ị ệ ước công dân
v m i ho t đ ng c a mình.ề ọ ạ ộ ủ

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

- Nhà nước pháp quy n XHCN Vi t Nam là Nhà nề ệ ước do Đ ng c ngả ộ
s n Vi t nam lãnh đ o. Đây là đ c đi m đ c tr ng, c b n, r t quan tr ngả ệ ạ ặ ể ặ ư ơ ả ấ ọ
mang tính lý lu n và đó đậ ược ki m ch ng b ng th c t l ch s c a cáchể ứ ằ ự ế ị ử ủ
m ng Vi t Nam.ạ ệ

V i nh ng đ c tr ng nêu trên, nhà nớ ữ ặ ư ước pháp quy n c a ch đ ta thề ủ ế ộ ể
hi n nh ng t tệ ữ ư ưởng quan đi m tích c c, ti n b , ph n ánh ể ự ế ộ ả ước m và khátơ
v ng c a nhân dân đ i v i cơng lý, t do, bình đ ng trong m t xã h i có giaiọ ủ ố ớ ự ẳ ộ ộ
c p.ấ Trong đi u ki n đ i m i hi n nay, chúng ta đ t v n đ đ y m nh c iề ệ ổ ớ ệ ặ ấ ề ẩ ạ ả
cách t ch c và ho t đ ng c a nhà nổ ứ ạ ộ ủ ước theo đ nh hị ướng xây d ng nhà nự ước
pháp quy n XHCN Vi t Nam, th c ch t là ti p thu nh ng quan đi m tích c c,ề ệ ự ấ ế ữ ể ự
ti n b và khoa h c v nhà nế ộ ọ ề ước pháp quy n nh m xây d ng nhà nề ằ ự ước pháp
quy n XHCN Vi t Nam th c s là nhà nề ệ ự ự ước c a dân, do dân và vì dân, d aủ ự
trên kh i đồn k t dân t c mà n n t ng là liên minh giai c p công nhân - nôngố ế ộ ề ả ấ
dân - trí th c do Đ ng c ng s n Vi t Nam lãnh đ o. Đó là, Nhà nứ ả ộ ả ệ ạ ước đ mả
b o t t c quy n l c thu c v nhân dân, nhà nả ấ ả ề ự ộ ề ước là công c ch y u đụ ủ ế ể
th c hi n quy n l c nhân dân, quy n l c nhà nự ệ ề ự ề ự ước là th ng nh t, có s phânố ấ ự
công và ph i h p gi a các c quan nhàố ợ ữ ơ nước trong vi c th c hi n các quy nệ ự ệ ề
l p pháp, hành pháp, t pháp. Đó là, Nhà nậ ư ước qu n lý xã h i b ng pháp lu t,ả ộ ằ ậ
tăng cường pháp ch , x lý nghiêm minh, k p th i m i vi ph m pháp lu tế ử ị ờ ọ ạ ậ
nh m th c hi n và b o v đằ ự ệ ả ệ ược các quy n t do dân ch và l i ích h p phápề ự ủ ợ ợ
c a nhân dân, ngăn ng a s tuỳ ti n t phía c quan nhà nủ ừ ự ệ ừ ơ ước, cán b , côngộ
ch c nhà nứ ước, ngăn ng a hi n từ ệ ượng dân ch c c đoan, vô k lu t, kủ ự ỷ ậ ỷ

cương, b o đ m hi u l c và hi u qu ho t đ ng c a nhà nả ả ệ ự ệ ả ạ ộ ủ ước. Đó là, Nhà
nước mà m i c quan nhà nọ ơ ước, các t ch c, k c t ch c Đ ng, cán b ,ổ ứ ể ả ổ ứ ả ộ
công ch c đ u ph i ho t đ ng theo pháp lu t, tuân th pháp lu t, ch u tráchứ ề ả ạ ộ ậ ủ ậ ị
nhi m trệ ước nhân dân v các ho t đ ng c a mình. M i cơng dân đ u có nghĩaề ạ ộ ủ ọ ề
v ch p hành Hi n pháp và pháp lu t.ụ ấ ế ậ

</div>

<!--links-->