Bài soạn Chuyên đề TH Thân Thiện-HS Tích Cực

LOGO
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI LỘC
2. Một số văn bản chỉ đạo của Bộ và Sở GD&ĐT
2. Một số văn bản chỉ đạo của Bộ và Sở GD&ĐT
1. Xuất phát của Phong trào - Các khái niệm
1. Xuất phát của Phong trào - Các khái niệm
néi dung tËp huÊn
3. Đánh giá sơ bộ sau 2 năm thực hiện Phong trào
3. Đánh giá sơ bộ sau 2 năm thực hiện Phong trào
5. Một số định hướng tiếp tục tổ chức Phong trào
5. Một số định hướng tiếp tục tổ chức Phong trào
4. Trao đổi kinh nghiệm tổ chức Phong trào ở các đơn vị
4. Trao đổi kinh nghiệm tổ chức Phong trào ở các đơn vị




LOGO
Tháng 1
2011
TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN là mô hình trường
do Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) đề xướng
từ những thập kỷ cuối của thế kỷ trước và đã được
triển khai có kết quả tốt ở nhiều nước trên thế giới.
Ở Việt Nam, phối hợp với UNICEF, Bộ GD&ĐT
đã làm thí điểm nhiều năm nay ở 50 trường tiểu học
và THCS (trong đó có một số trường ở TP.HCM). Từ
kết quả thí điểm, Bộ chủ trương tiến hành đại trà
trong năm học 2008 - 2009 ở tất cả các trường tiểu
học và THCS trong toàn quốc, rồi “lan ra” tất cả các

trường phổ thông cho tới năm 2013.
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO


Mô hình này không hoàn toàn mới đối với Việt
Nam. Từ những thập niên 60, 70, với triết lý “Đời
sống học đường là cuộc sống thực của trẻ em
ngay ngày hôm nay, lúc này; chứ không chỉ chuẩn
bị cho tương lai", nên phương châm “Mỗi ngày
đến trường là một niềm vui” đã được phổ biến và
áp dụng ngay từ những ngày đó.
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
Đặc biệt phương châm này đã được bền bĩ thực hiện
rất có kết quả tại Trung tâm Công nghệ giáo dục Quốc gia
(do GS.TS Hồ Ngọc Đại làm Giám đốc) và sau đó, được áp
dụng rộng rãi ở nhiều tỉnh trong cả nước từ năm học 1992
- 1993 khi đề tài khoa học cấp nhà nước “Mô hình nhà
trường mới theo khả năng phát triển tối ưu của trẻ em
Việt Nam bằng giáo dục thực nghiệm” được nghiệm thu
với kết quả đánh giá tốt.
Tiếc là vì những lẽ khác nhau và cả sự nghi ngại áp
dụng công nghệ giáo dục trong tất cả các môn học, cấp
học..., nên người ta đã mau chóng lãng quên nó. (Giữa
“trường học thân thiện” và “công nghệ giáo dục” gặp
nhau ở phần “ngọn” (mỗi ngày đi học là một niềm vui),
nhưng có sự khác biệt ở phần “gốc” (triết lý giáo dục).

Thế nào là TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN?
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
I. XUẤT PHÁT CỦA PHONG TRÀO
“Thân thiện” là có tình cảm tốt, đối xử tử tế và
thân thiết với nhau.
Bản thân khái niệm “thân thiện” đã hàm chứa
sự bình đẳng, dân chủ về pháp lý và sự đùm bọc,
cưu mang đầy tình người về đạo lý. Bởi nếu bất
bình đẳng, mất dân chủ, vô cảm trong quan hệ
giữa người với người thì đâu còn gì mà “thân”
với “thiện”?
“Thân thiện” bắt nguồn từ sứ mệnh của nhà
trường và thiên chức của nhà giáo đối với thế hệ
trẻ và xã hội, chứ không dừng ở thái độ bề ngoài
trong quan hệ ứng xử.
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
“Trường học thân thiện” đương nhiên phải “thân
thiện” với địa phương - địa bàn hoạt động của nhà
trường; phải “thân thiện” trong tập thể sư phạm với
nhau; giữa tập thể sư phạm với học sinh;
“Trường học thân thiện” phải đảm bảo cơ sở vật chất
phù hợp với yêu cầu giáo dục và thỏa mãn tâm lý
người thụ hưởng.
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
1. Trước hết, trường học phải thân thiện với địa bàn
hoạt động, mà nội dung chủ yếu của sự thân thiện là:
- Thu hút 100% trẻ em đến tuổi đi học thuộc địa bàn
của trường, thì được đi học và học đến nơi đến chốn
(nghĩa là thực hiện tốt phổ cập giáo dục bậc tiểu học

và THCS). Trường phải bảo đảm cho mọi học sinh
đều bình đẳng về quyền lợi (đồng thời là nghĩa vụ)
học tập, không phân biệt giàu nghèo, giới tính, tôn
giáo, ngôn ngữ, văn hóa, dân tộc, vùng miền, tình
trạng thể chất (kể cả các em không may bị khuyết tật
nhưng trí tuệ phát triển bình thường).
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
- Nhà trường phải phấn đấu trở thành trung tâm văn
hóa, giáo dục ở địa phương. Phải gương mẫu trong
việc gìn giữ môi trường tự nhiên và môi trường xã
hội ở địa phương. Từ đó, địa phương sẽ đồng thuận,
đồng lòng, đồng sức tham gia xây dựng nhà trường,
xây dựng quan hệ tốt đẹp giữa đôi bên.
- Một nội dung trọng tâm về trường học thân thiện với
địa phương mà Bộ đề ra: mỗi trường học là địa chỉ
nhận chăm sóc công trình văn hóa, lịch sử ở địa
phương, và tích cực chăm lo xây dựng các công trình
công cộng, trồng cây, chăm sóc cho đường phố, ngõ
xóm sạch sẽ.
2. Thân thiện trong tập thể sư phạm với nhau. Điều này rất quan trọng, vì nó là “cái lõi”
để thân thiện với mọi đối tượng khác. Tại đây, vai trò của hiệu trưởng, của lãnh đạo
tổ chức Đảng và các đoàn thể là cực kỳ quan trọng. Muốn vậy, trong quan hệ quản lý,
phải thực thi dân chủ, phải thực hiện bằng được quy chế dân chủ ở cơ sở. Trong
quan hệ tài chính, phải trong sáng, công khai, minh bạch đối với mọi thành viên trong
nhà trường. Về mặt tâm lý, phải thực sự tôn trọng lẫn nhau, từ chú bảo vệ, chị lao
công đến hiệu trưởng. Không thể có thân thiện, nếu trong trường mất dân chủ, bất
bình đẳng, thiếu tôn trọng lẫn nhau. Cũng không thể có thân thiện, nếu mọi khoản thu
chi trong nhà trường cứ “mờ mờ nhân ảnh như người đi đêm”.
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN

CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN


3.
3.


Thân thiện giữa tập thể sư phạm, nhất là các thầy, cô
Thân thiện giữa tập thể sư phạm, nhất là các thầy, cô
với các em học sinh.
với các em học sinh.



Thầy cô cùng các bộ phận khác trong nhà trường đều hoạt động
theo phương châm: “Tất cả vì học sinh thân yêu”. Từ đó, trò sẽ quý
mến, kính trọng thầy cô.
Sự thân thiện của các thầy, cô với các em là “khâu then chốt” và
phải thể hiện:
+ Mạnh dạn chuyển lối dạy thụ động sang lối dạy tích cực “thầy tổ
chức, trò hoạt động”, “thầy chủ đạo, trò chủ động”, “thầy trò tương
tác” với quan điểm “dạy học lấy học sinh làm trung tâm” và “dạy học
cá thể”.
Có vậy mới phát huy được tính tự giác, tích cực học tập của các
em, mới thực hiện được việc quan tâm đến từng em học sinh, nhất là
đối với các em có hoàn cảnh khó khăn, các em học sinh “cá biệt”.
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN

+ Công tâm trong quan hệ ứng xử.
+ Công tâm trong quan hệ ứng xử.
Điều này cực kỳ khó,
Điều này cực kỳ khó,
bởi người ta có thể chia đều tiền bạc, chứ khó “chia đều” tình
bởi người ta có thể chia đều tiền bạc, chứ khó “chia đều” tình
cảm. Tuy vậy, “đã mang lấy nghiệp vào thân” thì - không có
cảm. Tuy vậy, “đã mang lấy nghiệp vào thân” thì - không có
cách nào khác - thầy, cô giáo phải rèn bằng được cho mình sự
cách nào khác - thầy, cô giáo phải rèn bằng được cho mình sự
công tâm trong quan hệ ứng xử, công tâm trong chăm sóc các
công tâm trong quan hệ ứng xử, công tâm trong chăm sóc các
em (em có hoàn cảnh khó khăn hơn, chăm sóc nhiều hơn, chứ
em (em có hoàn cảnh khó khăn hơn, chăm sóc nhiều hơn, chứ
không phải công tâm là cào bằng sự chăm sóc), công tâm
không phải công tâm là cào bằng sự chăm sóc), công tâm
trong việc đánh giá, cho điểm (nghĩa là phải công bằng, khách
trong việc đánh giá, cho điểm (nghĩa là phải công bằng, khách
quan với lương tâm và thiên chức nhà giáo).
quan với lương tâm và thiên chức nhà giáo).


+ Phải coi trọng việc giáo dục bình đẳng giới để các học
sinh nam, nữ biết quý trọng nhau, sống hòa đồng với nhau.
Phải rèn kỹ năng sống cho học sinh thích ứng với xã hội, bởi
cuộc sống nhà trường là "cuộc sống thực, ngay ngày hôm

nay, bây giờ, chứ không chỉ chuẩn bị cho tương lai". Đừng để
trò phải “ngơ ngác” trước cuộc sống xã hội đang từng ngày
thay đổi.
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN
CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN





4. Nhà trường thân thiện phải đảm bảo cơ sở vật
chất, đáp ứng không chỉ yêu cầu của sự nghiệp giáo
dục mà còn cho cuộc sống an toàn, văn minh, phù
hợp với tâm lý của đối tượng thụ hưởng.
Trường học thân thiện thì không thể thiếu sân
chơi, bãi tập đối với lứa tuổi “học mà chơi, chơi mà
học”; không thể để lớp học thiếu ánh sáng, bàn ghế
không đúng quy cách, nhà vệ sinh buộc trẻ phải bịt
mũi, bặm môi mà vào... Ngược lại, trường học phải
được xây dựng khang trang, xanh, sạch, đẹp, đúng
yêu cầu sư phạm.

CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN

CÁC KHÁI NiỆM VỀ TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN




Tóm lại,

Tóm lại, trường học thân thiện
phải là nơi mà mọi
phải là nơi mà mọi
thành viên đều là bạn, là đồng chí, là anh em; giaó
thành viên đều là bạn, là đồng chí, là anh em; giaó
viên nêu cao tinh thần
viên nêu cao tinh thần
“càng yêu người bao nhiêu,
“càng yêu người bao nhiêu,
càng yêu nghề bấy nhiêu”;
càng yêu nghề bấy nhiêu”;

mọi hoạt động giáo dục
trở nên nhẹ nhàng, vui tươi, hấp dẫn mọi người, nhất
là người học
; trường học gắn bó mật thiết với địa
; trường học gắn bó mật thiết với địa
phương, và có chất lượng giáo dục toàn diện với
phương, và có chất lượng giáo dục toàn diện với
hiệu quả giáo dục không ngừng được nâng cao.
hiệu quả giáo dục không ngừng được nâng cao.