Cảm nhận bài thơ Thuật Hoài của Phạm Ngũ Lão

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 1

<b>VĂN MẪ</b>

<b>U L</b>

<b>Ớ</b>

<b>P 10 </b>

<b>ĐỀ</b>

<b>BÀI:</b>

<b> C</b>

<b>Ả</b>

<b>M NH</b>

<b>ẬN BÀI THƠ THUẬT HOÀI CỦ</b>

<b>A PH</b>

<b>ẠM NGŨ LÃO</b>

<b>A.</b> <b>SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b> <b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1.</b> <b>Mở bài </b>

- Giới thiệu bài thơ Thuật Hoài và tác giả Phạm Ngũ Lão

- Dẫn dắt vào vấn đề
<b>2.</b> <b>Thân bài </b>

- Khái quát chung

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 2

Lão và một số vị tướng được cử lên biên ải phía Bắc đẻ trấn giữ đất nước.Hồn

cảnh lịch sử chắc chắn đã ảnh hưởng nhiều đến hào khí trong bài thơ.

• Tựa đề: Thuật có nghĩa là bầy tỏ, hồi là mang trong lịng .Thuật hồi nghĩa là bầy
tỏkhát vọng , hoài bão. Đây là đềtài quen thuộc trong thơ cổ. Điều đáng chú ý của

baìo thơ này ở chỗngười tỏlòng là một vịtướng đang giữ trọng trách nặng nềnơi
biên ải.

- Cảm nhận

• Hai câu đầu:

o Câu 1 khắc hoạhình ảnh người tráng sĩ qua tư thếvà hành động .

✓ Hồnh sóc nghĩa là cặp ngang ngọn giáo. Người trai càm giáo đã mấy thu sẵn

sàng bảo vệnon sông đất nước

✓ Tư thếấy lại đặt trong không gian kỳ vĩ của giang san.Tất cả những chi tiết

trên đã dựng lên bức chân dung oai phong lẫm liệt của người trai thời loạn.
o Câu 2 là hình ảnh ba quân.

✓ Ngày xưa ,quân lính thường chia làm ba đội gọi là tiền quân, trung quan, hậu

quan. Vì thế, câu thơ nói đến ba quân là ca ngợi sức mạnh của toàn dân tộc.

✓ Tam qn tì hổkhí thơn Ngưu: Đây là hình ảnh ước lệ quen thuộc thường
gặp trong thơ cổnhưng đặt trong hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm ,hình ảnh

này lại gợi lên những cảm xúc chân thực vì phản ảnh hào khí của thời đại.

 Hai câu thơ là hai hình ảnh bổ sung vẻđẹp cho nhau. Thời đại hào hùng tạo nên những

con người anh hùng, ngược lại mỗi cá nhân đóng góp sức mạnh làm nên hào khí của
thời đại. Câu thơ bộc lộ niềm tựhào của tác giả vềquân đội của mình, vềcon người và

thời đại của mình.Tác giảnói vềchính mình vừa nói tiếng nói cho cả thế hệ.
• Hai câu sau:

o Bày tỏhồi bão của nhân vật trữtình. Đó là lập cơng danh nam tử, tức là công

danh của đấng làm trai theo lý tưởng phong kiến. Người xưa quan niệm, làm
trai là phải có sự nghiệp và danh tiếng để lại mn đời.

o Chí làm trai được coi là món nợ phải trả của đấng nam nhi. Phạm Ngũ Lão đã
bầy tỏkhát vọng được đóng góp cho đất nước, xứng đáng là kẻ làm trai. Khát

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 3

✓ Phạm Ngũ Lão thẹn vì thấy mình tài giỏi như Vũ Hầu để lập công giúp nước.

Đây là nỗi thẹn cao cả, cái thẹn làm nên nhân cách.

✓ Điều đó nói nên khát vọng muốn đóng góp nhiều hơn cho đất nước.
- Kết bài

• Nêu cảm nhận chung, đánh giá, nhận xét vềbài thơ

• Mở rộng vấn đề bằng những suy nghĩ và liên tưởng của cá nhân
<b>3.</b> <b>Kết bài: </b>

- Nêu nhận xét, đánh giá về truyện

- Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và liên tưởng của cá nhân
<b>C.</b> <b>BÀI VĂN MẪU </b>

Phạm Ngũ Lão là một danh tướng giỏi, tuy vậy ơng cũng thích đọc sách viết thơ, tuy
ít nhưng đều mang đậm chất lòng yêu nước, tiêu biểu là bài thơ thuật hồi. Thuật Hồi là

nỗi lịng của nhà thơ, thể hiện khí phách của những anh yêu nước thời trần.

Thuật hoài được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, được chia làm hai phần. Hai

câu đầu khắc họa rõhình tượng con người và hình thượng người quân đội thời Trần với
vẻđẹp hào hung và đầy nhuệkhí, hai câu sau chính là nổi lịng, sự lo lắng của tác giả.

<i>“Hồnh sóc giang sơn cáp kỷ thu, </i>
<i>Tam qn tỳ hổkhí thơn Ngưu. ”</i>

Đọc hai câu thơ đầu lên, ta có thể thấy rõ hai hình tượng được hiện ra đó là hình
tượng tráng sĩ-chính là hình ảnh con người thời Trần và hình ảnh ba qn-đó là qn đội
thời Trần. Hai câu thơ như một bản hùng ca nói lên khí phách hào hùng, sảng khối của

các chiến sĩ, đầu đội trời chân đạp đất.. Hai chữ<i>“hồnh sóc”</i>là sựhiên ngang. Khơng những
thế mà hình ảnh người anh hùng hiên ngang ấy lại còn cầm ngọn giáo ấy trong tay trải
qua biết bao nhiêu thời gian đểđánh giặc, tơ lên vẻđẹp của anh hùng. Đó chính là dáng
đứng bất khuất, hiên ngang tượng trung cho chính con người dân tộc ta thời Trần.

Nếu câu thơ đầu là hình ảnh người tráng sĩ, thì câu thơ thứ hai lại chính là sức mạnh

đồn kết của qn đội. <i>“Tam qn tì hổkhí thơn ngưu”</i>là khí mạnh của ba quân nuốt trôi

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 4
dụng biện pháp so sánh đểlàm rõ nét hình ảnh cũng như hình tượng hóa sức mạnh vật
chất và tinh thần.

Hai câu thơ tuy ngắn gọn, nhưng chứa đựng trong đó là một hình tượng lớn. Với các
bút pháp nghệ thuật, so sánh, miêu tả, phóng đại,…một hào khí sức mạnh lớn lao được

tốt lên vơ cùng hùng hồn, táo bạo, từđó gây ấn tượng mạnh cho người đọc từhình tượng

khách quan đến chủ quan , mở ra một không gian vô cùng rộng lớn, chân thực nhưng
cũng không kém phần lãng mạn

Nếu ởhai câu đầu là một giọng thơ vơ cùng sơi động thì đến hai câu tiếp theo ta lại
thấy như lắng xuống. Đây là hai câu thơ nói ra tâm sự, bộc bạch nổi lòng của nhà thơ.

<i>“Nam nhi vị liễu cơng danh trái,</i>
<i>Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu. ”</i>

Qua hai câu này, tạm dịch là (Cơng danh nam tửcịn vương nợ , Luống thẹn tai nghe
chuyện Vũ Hầu). Đối với ông, việc ông làm cho đất nước rất ít, chưa xứng đáng với công

danh nam tửhán,ông nợnước nhà, nợ vua.

Vẻđẹp của người chiến sĩ khơng chỉởkhí chất, sức mạnh mà nó cịn thể hiện ởý chí,
cái tâm thức nó gắn liền với chí làm trai. Chí làm trai phải gắn liền với cơng danh, gắn liền
với việc phò vua cứu nước, gắn với trách nhiệm lập cơng. Đây chính là một món nợ mà

một đáng nam nhi phải trả. Phải trả nợ cho dân cho nước. Vào thời Phạm Ngũ Lão, thì

việc mang nợnước nhà, việc phải có cơng danh đã thơi thúc con người phải phấn đấu, tu

dưỡng, bỏđi những lối sống tầm thường để sẵn sàng hi sinh vì nước nhà.

Đối với Phạm Ngũ Lão, ông cảm thấy <i>“thẹn”, </i>vì bản thân ơng chưa có tài mưu lược
lớn đểgiúp giết giặc, bảo vệ nước như Vũ Hầu Gia Cát Lượng, ơng thẹn vì so với cha ơng
chưa có gì đáng nói. Nhưng qua lời thẹn đó ta lại thấy một lời thề mãi mãi trung thành,

lời thề suốt đời tận tùy với chủtướng Trần Hưng Đạo. Lấy cái <i>“thẹn”</i>để thể hiện khát

vọng, hoài bão đểlàm được những việc to lớn, xứng đáng hơn. Những người tài giỏi xưa
nay đều chất chứa trong mình một nỗi thẹn. Phạm Ngũ Lão vừa đềcao cái chí và cái tâm

của con người thời Trần. Những con người sẵn sàng hi sinh đểgiành độc lập, tự do cho

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 5

Qua bài thơ, cho ta biết được sựyêu nước của phạm ngũ lão, và những vịanh hùng

của nhà trần yêu nước, biết hi sinh vì đất nước. Đồng thời tác phẩm thể hiện hào khí Đông

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1

Website <b>HOC247</b> cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b> sinh động, nhiều <b>tiện ích thơng minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm</b> đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luy</b>

<b>ệ</b>

<b>n Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b> từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa <b>luyện thi THPTQG </b>các mơn: Tốn, NgữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chuyên Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9</b> và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b> các

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên
khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II. </b>

<b>Khoá H</b>

<b>ọ</b>

<b>c Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Tốn Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học </b>và <b>Tổ Hợp</b> dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>

<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đơi HLV đạt

thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh h</b>

<b>ọ</b>

<b>c t</b>

<b>ậ</b>

<b>p mi</b>

<b>ễ</b>

<b>n phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh <b>Youtube</b> cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>

<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->