Phân tích truyện Nhưng nó phải bằng hai mày

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 1

<b>VĂN MẪU LỚP 10 </b>

<b>ĐỀ</b>

<b>BÀI:</b>

<b>PHÂN TÍCH TRUYỆN NHƯNG NĨ PHẢ</b>

<b>I B</b>

<b>ẰNG HAI MÀY</b>

<b>A.</b> <b>SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b> <b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1.</b> <b>Mở bài </b>

- Giới thiệu câu chuyện: Nhưng nó phải bằng hai mày
- Dẫn dắt vào vấn đề

<b>2.</b> <b>Thân bài </b>

- Khái quát chung

• Thể loại: truyện trào phúng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 2
- Phân tích

• Nguyên nhân tiếng cười: Do mâu thuẫn của sự việc: thầy lý nổi tiếng xử kiện giỏi
>< bản chất bên trong (chun nhận tiền đút lót)

• Dùng tiếng cười và cử chỉ của nhân vật để tiếng cười bật ra.

o Khi bị lôi ra đánh địn: <i>“Cải vội xịe năm ngón tay …. khẻ bẩm lẽ phải thuộc về con </i>

<i>cơ mà”</i> Cử chỉ, lời nói của Cải nhắc thầy lý món tiền mà anh ta đã lót trước

cho thầy lý.

o Thầy lý cũng có hành động lời nói tương ứng <i>“thầy xịe năm ngón tay trái úp lên </i>

<i>năm ngón tay mặt” </i>và nói <i>“Mày phải nhưng nó lại phải bằng hai mày”</i> ( hình thức
chơi chữ. Lẽ phải ở đây thuộc về kẻ nhiều tiền là Ngơ (vì tiền của Ngơ gấp 2 lần
Cải).

• Yếu tố bất ngờ: Hành động xử kiện của thấy lý  Cải rơi vào tình trạng bi hài: vừa
mất tiền vừa bị đánh.

- Nhận xét:

• Truyện cười rất ngắn gọn, tạo được sự bất ngờ cho người đọc

• Kết cấu chặt chẽ mọi chi tiết hướng tới sự gây cười. Tiếng cười rộ lên ở cuối truyện.
Cái cười thường tạo ra từ những mâu thuẫn.

• Truyện ít nhân vật, nhân vật chính là đối tượng của tiếng cười.

• Ngơn ngữ giản dị nhưng rất tinh, rất sắc, nhất là ngôn ngữ và cử chỉ của nhân vật
ở cuối truyện.

• Sự kết hợp giữa hành động và ngơn ngữ nhân vật, lối chơi chữ tạo nên tình huống
gây cười.

<b>3.</b> <b>Kết bài: </b>

- Nêu cảm nhận chung, nhận xét về câu chuyện Nhưng nó phải bằng hai mày
- Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ, liên tưởng của cá nhân.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 3
Đây là một câu truyện cười nhưng lại cười ra nước mắt. Một xã hội đồng tiền mà lấn
áp tất cả. Vì tiền mà con người ta khơng cịn sự cơng bằng văn minh nữa. Người nào có
quyền có thế thì người đó thắng. Thật là một xã hội chó đểu nhà văn( Vũ Trọng Phụng).

Truyện cười <i>“Nhưng nó phải bằng hai mày”</i> nó giống như một màn kịch rất ngắn
nhưng hấp dẫn với sự xuất hiện của ba nhân vật.

Mở đầu truyện là lời giới thiệu về một viên lí trưởng xử kiện giỏi ở một <i>“làng kia”.</i>
Ta gặp cách giới thiệu phiếm chỉ giống như các câu truyện cổ tích. Địa điểm (làng kia),
thời gian (hơm nọ). Tác giả dùng tính phiếm chỉ để tăng tính khái quát, ý nghĩa mà truyện
phản ánh mang tính phổ biến ở nhiều vùng, nhiều đối tượng chứ không ở địa phương
nào. Tên Cải và Ngơ cũng là một cách nói thực chất khơng mang tính xác định.

Sự việc được kể rất ngắn gọn. Cải và Ngô đánh nhau rồi mang nhau ra kiện. Cải sợ
kém thế lót trước thời lí năm đồng. Ngơ biện chè lá những mười đồng. Lần theo câu
truyện chúng ta đã tìm thấy tình huống có vấn đề, buộc người nghe phải chú ý xem trong
tình huống nà thì một thầy lí nổi tiếng xử kiện giỏi sẽ xử vụ kiện này như thế nào?

Khi xử kiện thầy lí cho Ngơ thắng, cịn Cải bị đánh mười roi. Cải đã lo lót thầy trước
và được thầy nhận lễ nên Cải rất bất ngờ lâm vào tình thế bị động trước lời phán xét của
thầy lí. Sự bất ngờ ấy được thể hiện<i>: “Cải vội xòe năm ngón tay, ngẩng mặt nhìn thầy lí khẽ</i>

<i>bẩm: xin thầy xét lại lẽ phải vềcon mà”</i>. Lời nói của Cải chứng tỏ Cải tin vào mình sẽ được
xử thắng vì mình đã lo chạy trước và được thầy nhận lễ đáng nhẽ là phần thắng thuộc về
mình nhưng nó lại ngược lại. Lẽ phải ở đây dược xem xét bằng tiền. Cải đã đưa ra một ám
hiệu là năm ngón tay, đưa mắt nhìn và lời nhắc khẽ để nhắc nhở thầy lí về hành động biện
lễ của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 4
Giữa ngón tay-tiền- lẽ phải có mối liên hệ mật thiết. Ngón tay thể hiện số lượng tiền.
Tiền để đo lẽ phải. Theo như thầy lí thì tiền là lẽ phải, lẽ phải được đo bằng tiền. Người
nào có nhiều tiền thì lẽ phải ắt thuộc về người đó. Gía trị tố cáo của truyện chính là ở chỗ
đó. Trong xã hội mà mọi thứ được đo bằng tiền thì thử hỏi cơng lý ở đâu?.

Một thầy lí nổi tiếng xử kiện giỏi mà cịn như vậy. Thầy ăn của đút cả hai phía,<i>“đục </i>

<i>nước béo cị” </i>mà lại dám công khai trước công đường với lời nói và hành động thật nực
cười.

Thầy lí là đại diện cho những kẻ có quyền thế <i>“cầm cân nảy mực”</i> trong lạng lại hiện
ra nguyên hình là kẻ ăn đút trắng trợn. Ở đây nghệ thuật chơi chữ được thể hiện qua chữ
phải: <i>“Mày phải….nhưng nó lại phải…..bằng hai mày”.</i>

Cả ba nhân vật trong truyện đều bật ra tiếng cười. Lí trưởng là nhân vật bị đả kích
cịn Ngơ và Cải là hai nhân vật bị phê phán. Cải và Ngô tùy là nạn nhân nhưng là những
kẻ tiếp tay cho những việc làm đổi thay cơng lí, nhập nhằng trắng đen bằng việc đút lót
của sau.

Truyện về cơ bản giống truyện Tam đại con gà nhưng ngắn gọn hơn, giàu kịch tính
hơn. Tính cách nhân vật lí trưởng được giấu kín chỉ bộc lộ ở cuối truyện để tăng tính bất
ngờ cho truyện. Sự kết hợp giữa hành động và ngôn ngữ cùng lối chơi chữ tạo nên tình
huống gây cười.

Qua đây tác giả cũng muốn phê phán những kẻ có quyền có thế coi đồng tiền là tất
cả làm ô uế xã hội, làm mất đi sự công bằng của xã hội.

<b>Bài văn mẫu 2 </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 5
Cốt truyện đơn giản: Hai người hàng xóm đánh nhau rồi mang nhau đi kiện. Tuy vậy,
truyện được xây dựng thành một màn hài kịch hoàn hảo với hai yếu tố then chốt dẫn tới
sự hình thành và phát triển mâu thuẫn. Đó là lí trưởng nổi tiếng xử kiện giỏi và hai đương
sự Ngô, Cải, ai cũng muốn giành phần thắng nên đều đút lót cho lí trưởng.

Mâu thuẫn bắt đẩu phát sinh khi lí trưởng đột ngột tuyên bố đánh phạt Cải mười roi.
Buồn cười ở chỗ là hai nhân vật một bên thì chủ động, cịn bên kia hoàn toàn bị động. Một
bên cứ kết án, một bên xin xét lại. Động tác và lời nói của hai người hồn tồn trái ngược
nhau. Màn kịch khép lại bằng câu kết luận chắc nịch của lí trưởng: Tao biết mày phải…
nhưng nó lại phải… bằng hai mày. Lời nói ấy đã vạch trần thủ đoạn của viên lí trưởng mà
dân gian đã chỉ ra bằng câu thành ngữ: địn xóc hai đầu.

Lí trưởng là người đứng đầu trơng coi việc hành chính trong làng. Viên lí trưởng
trong truyện nổi tiếng xử kiện giỏi. Song cái tiếng tăm ấy lại hoàn toàn đối lập với thực
chất bên trong. Ngô và Cải đều phải lo đút lót trước cho lí trưởng. Sự cơng bằng, lẽ phải
– trái, khơng có ý nghĩa gì ở chốn cơng đường Khi lí trưởng xử kiện..Lẽ phải ở đây thuộc
về kẻ nhiều tiền, nhiều lễ vật lo lót. Đồng tiền đã ngự trị chốn cơng đường, bất chấp cơng
lí. Đúng là: Nén bạc đâm toạc tờ giấy và Cải, Ngô là các nhân vật bi hài, vừa đáng trách,
đáng cười, vừa đáng thương.

Thủ pháp trào lộng của truyện được thể hiện bằng những cử chỉ, hành động, lời nói
gây cười của các nhân vật.

Cử chỉ, hành động của các nhân vật trong truyện này giống như cử chỉ và hành động
của các nhân vật trong kịch câm, chứa đựng nhiều ý nghĩa. Khi bị lí trưởng ra lệnh đánh
địn, Cải vội xịe năm ngón tay, ngẩng mặt nhìn thầy lí, khẽ bẩm. Cử chỉ ấy như muốn nhắc
khéo lí trưởng về số tiền mà cải đã lo lót trước và anh ta trơng đợi sự <i>“nhớ</i> <i>ra”</i> của lí
trưởng về lời cam kết rằng lẽ phải sẽ thuộc về mình. Thầy lí cũng xịe nầm ngón tay trái
úp lên trên năm ngón tay mặt, cử chỉ ấy ngầm thông báo với Cải rằng <i>“lẽ phải” </i>của thằng

Ngô nhiều gấp đôi, nên đương nhiên phần thắng sẽ thuộc về hắn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net T: 098 1821 807 Trang | 6
Truyện cịn dùng hình thức chơi chữ để gây cười. Từ phải trong truyện này đa nghĩa.
Nghĩa thứ nhất chỉ lẽ phải, chỉ cái đúng, người đúng, đối lập với cái sai, người sai. Nghĩa
thứ hai chỉ điều bắt buộc, nhất thiết phải có, tức là mức tiền lo lót. Lời lí trưởng: Tao biết
mày phải… nhưng nó lại phải… bằng hai mày lập lờ cả hai nghĩa ấy. Không phải ngẫu
nhiên, vế thứ hai trong lời thầy lí lại được dùng để đặt tên cho truyện này.

Ở đây, ta thấy ngôn ngữ lời nói và ngơn ngữ động tác thống nhất với nhau, có giá trị
ngang nhau. Ngồn ngữ bằng lời nói là ngơn ngữ cơng khai, nói cho tất cả những người có
mặt cùng nghe. Ngơn ngữ bằng động tác là thứ ngơn ngữ <i>“bí mật”, </i>chỉ có người trong cuộc
(thầy lí và Cải) mới hiểu được.

Hai thứ ngôn ngữ ấy làm rõ nghĩa cho nhau để chỉ ra thực chất của sự nổi tiếng xử
kiện giỏi của viên lí trưởng nọ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc 1

Website <b>HOC247</b> cung cấp một mơi trường <b>học trực tuyến</b> sinh động, nhiều <b>tiện ích thông minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>

<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm</b> đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luy</b>

<b>ệ</b>

<b>n Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b> từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa <b>luyện thi THPTQG </b>các mơn: Tốn, NgữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9</b> và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b> các

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An </i>và các trường Chuyên
khác cùng TS.Tr<i>ần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn. </i>

<b>II.</b>

<b>Khoá H</b>

<b>ọ</b>

<b>c Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt

ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học </b>và <b>Tổ Hợp</b> dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn </i>cùng đôi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh h</b>

<b>ọ</b>

<b>c t</b>

<b>ậ</b>

<b>p mi</b>

<b>ễ</b>

<b>n phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh <b>Youtube</b> cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> H</b><b>ọ</b><b>c m</b><b>ọ</b><b>i lúc, m</b><b>ọi nơi, mọ</b><b>i thi</b><b>ế</b><b>t bi </b><b>–</b><b> Ti</b><b>ế</b><b>t ki</b><b>ệ</b><b>m 90% </b></i>

<i><b>H</b><b>ọ</b><b>c Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

<i><b>HOC247 NET c</b><b>ộng đồ</b><b>ng h</b><b>ọ</b><b>c t</b><b>ậ</b><b>p mi</b><b>ễ</b><b>n phí </b></i>

</div>

<!--links-->