Phân tích hình tượng ông già trong truyện Ông già và biển cả của Hê-minh-uê

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (663.7 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

VĂN MẪU LỚP 12

PHÂN TÍCH HÌNH TƯỢNG ÔNG GIÀ

TRONG TRUYỆN ÔNG GIÀ VÀ BIỂN CẢ CỦA HÊ-MINH-

Phân tích hình tượng ơng già trong truyện Ơng già và biển cả của Hê-minh-uê mà
Học247 giới thiệu dưới đây sẽ giúp các em cảm nhận được sức mạnh của ý chí con người
khi chinh phục những giấc mơ của cuộc đời mình thơng qua hình ảnh ơng lão đánh cá. Đồng
thời, dàn bài chi tiết và bài văn mẫu này sẽ giúp các em định hướng được cách phân tích một
vấn đề, một khía cạnh trong tác phẩm văn học. Mời các em cùng tham khảo!

A. SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý

B. DÀN BÀI CHI TIẾT 
1. Mở bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm

+ Ơ-nít Hê-minh-uê (1899-1961), nhà văn xuất sắc của nền văn học hiện đại Mĩ. Tác phẩm
ông già và biển cả (1952) là một trong nhừng tác phẩm có độ phổ biến sâu rộng của ơng.
+ Truyện kể về hành trình săn đuổi và chinh phục con cá kiếm khổng lồ của một ống già trên
biển cả, nhưng cuối cùng con cá khổng lổ ấy lại bị đàn cá mập tấn công, rỉa thịt đến mức chỉ
còn bộ xương.

- Nêu vấn đề cần nghị luận: Phân tích hình tượng ơng già trong truyện Ông già và biển cả
của Hê-minh-uê

2. Thân bài

a. Cuộc chinh phục cá kiếm của ông lão Xan-ti-a-gô

- Ơng lão Xan-ti-a-gơ

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

q nó vừa muốn giết nó. Vì:

 Nó là hiện thân của thành quả lao động; xóa bỏ đi những vận rủi, thất bại liên tiếp, nó
chứng minh lão không bao giừo đánh bại.

 Bộc lộ phẩm chất cao quý; không lồng lên làm đắm thuyền, không lặn sâu làm đứt dây
câu mà chấp nhận cuộc đấu sức.

+ Diễn biến của cuộc chiến:

 Cuộc chiến này vô cùng gay cấn. Để giành được chiến thắng, Xan-ti-a-gô tiến hành lần
lượt các bước sau:

 Thu dây khiến con cá quay vòng.

 Cầu cho con cá đừng nhảy bởi sợ mất nó.

 Cầu chúa giúp bằng cách hứa đọc kinh.

 Tự phân tích tình hình: “Mình phải giữ cho nó đừng đau quá....cuồng lên”.

 Di chuyển được con cá.

 Động viên bản thân.

 Tập trung sức lực.

 Phóng lao giết chết con cá.

 Song song với diễn biến trên là quá trình suy kiệt sức lực của ông lão:

 Khi cá bắt đầu lượn vòng, lão còn đủ sức để kéo.

 Nhưng khi ra sức níu sợi dây để buộc con cá phải quay vòng lão kiệt sức.

 Đỉnh điểm của kiệt sức là sự “lú lẫn đầu óc”. Nhưng lão cũng đã kịp an ủi kịp thời “Đầu ơi,
hãy tỉnh táo” -> Từng phút giây, lão trở nên mạnh hơn con cá.

+ Vẻ đẹp của ông lão Xan-ti-a-gô:

 Người ngư phủ lành nghề: cảm nhận rõ áp lực của sợi dây để kéo vào, nói ra, thư thả...
làm con cá kiệt sức, cảm nhận được những vòng lựợn của cá, dù kiệt sức nhưng chỉ cần 1
cái phóng lao đã giết được nó.

 Trên hết là niềm tin, ý chí, nghị lực kiên cường

 Luôn vững tin sẽ giết được con cá “ta sẽ có nó”, “ta đã tóm được mày ở đường lượn”, “ta
đã di chuyển được nó”...

 Quyết tâm bắt được con cá.

⇒ Tiêu biểu cho ý chí và niềm tin của lão “hãy giữ đầu óc tỉnh táo và biết cách chịu đựng
như 1 con người”.

b. Hành trình trở về của lão Xan-ti-a-gơ

- Lão chuẩn bị dây thòng lọng để buộc con cá vào mạn thuyền nhưng con cá “nằm ườn”

mình trên biển, nó lại quá nặng.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

c. Ý nghĩa biểu tượng của ơng già

- Ý nghĩa hình tượng lão già đánh cá Xan ti a gô: Chiến thắng con cá kiếm đã thực hiện được
khát vọng lớn:

+ Sức mạnh của con người có được từ những khát vọng, trí tuệ và lịng cao thượng.
+ Khát vọng của con người là vơ cùng, khơng có giới hạn.

+ “Con người có thể bị huy diệt chứ không bị đánh bại”.

3. Kết bài

- Cuộc chiến đấu và chinh phục được cá kiếm thể hiện tài nghệ, ý chí và nghị lực của ơng lão
Xan-chi-a-go, đồng thời thể hiện những nghị lực của nhân dân lao động, họ sống vì ngày mai,
vì tương lai tươi đẹp.

- Gợi mở vấn đề

C. BÀI VĂN MẪU

Đề bài: Phân tích hình tượng ơng già trong truyện Ông già và biển cả của Hê-minh-uê 
Gợi ý làm bài:

Ơ-nít Hê-minh-uê (1899-1961), nhà văn xuất sắc của nền văn học hiện đại Mĩ. Tác phẩm
Ông già và biển cả (1952) là một trong những tác phẩm có độ phổ biến sâu rộng của ông.
Truyện kể về hành trình săn đuổi và chinh phục con cá kiếm khổng lồ của một ông già trên
biển cả, nhưng cuối cùng con cá khổng lổ ấy lại bị đàn cá mập tấn cơng, rỉa thịt đến mức chỉ
cịn bộ xương. Thiên truyện là một ẩn dụ về hình ảnh con người theo đuổi những khát vọng

lớn lao, dù cuối cùng thất bại, nhưng vẫn bất khuất không chùn bước.

Bên cạnh đó là một nghệ thuật độc đáo với nguyên tắc kể chuyện “cứ bảy phần của nó chìm
cho một phần nổi” - đó chính là “ngun lí tảng băng trơi” trong kể chuyện do chính
Hê-minh-uê đề xuất. Thiên truyện thể hiện rõ nét sức thuyết phục lớn lao của tư tưởng và văn
tài của Hê-minh-uê đối với Giải thưởng Nơ-ben.

Đoạn trích trong sách giáo khoa nằm ở giữa thiên truyện, diễn tả cảnh ông lão chiến đấu
ngoan cường với con cá kiếm và bắt được nó. Cùng với đó là sự gợi mở của “ngun lí tảng
băng trơi”.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

nước, cái vây ngực đồ sộ, vươn cao trong khơng trung, phóng vút lên khỏi mặt nước, phơ hết
tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực,... “Một con cá to lớn và tuyệt đẹp. Đó chính là vẻ đẹp của
thiên nhiên, một vẻ đẹp khổng lồ xứng đáng với cái rộng mênh mông, hùng vĩ của biển cả,
nơi ln chứa đựng bao điều bí mật và những sức mạnh cũng những hiểm hoạ không lường,
vẻ đẹp ấy khiến ông lão cũng phải thán phục. Và vật mà ông lão quyết tâm chinh phục nó
bằng được, tuy nhiên việc bắt con cá đó khơng hề dễ dàng, đúng hơn, đó là cả một trận chiến
gay go và ác liệt.

Cứ mỗi lần con cá lượn vòng là mỗi lần ông lão phải gắng sức, đến nỗi cảm thấy choáng
váng. Sau mỗi lần như thể, ông lão lại tự nhủ: vòng lượn của con cá càng nhiều và thay đổi
liên tục chứng tỏ nó khơn ngoan, dũng cảm, kiên cường chống đỡ khơng kém gì đối thủ. Con
cá cố gắng thoát khỏi sự níu kéo quyết liệt của lão ngư phủ. Cả hai bên đều đã kiệt sức
nhưng đều cố giành phần thắng về mình.

Suốt hai giờ đồng hồ, ơng lão mệt nhồi, người đầm mồ hơi vì cứ phải ra sức kéo sợi dây để
cho con cá khỏi quay vịng. Sức lực của ơng lão suy kiệt nhanh chóng, ơng lao thấy hoa mắt...,
mồ hôi xát muối vào mắt lão và xát muối lên vết cắt phía trên mắt và trán.

Đến vịng lượn thứ ba, khi đã thấm mệt, con cá không quật dây nữa và bắt đầu lại lượn vòng

chầm chậm... Rồi ơng lão nhìn thấy: Cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu tím hồng
dựng trên mặt đại dương xanh thẳm. Nó lại lặn xuống và khi con cá hãy còn mấp mé mặt
nước, ơng lão có thể nhìn thấy thân hình đồ sộ và những sọc tía trên mình nó. Cánh vi trên
lưng xếp lại, còn bộ vây to sụ bên sườn xịe rộng.

Ơng lão phân tích tình hình, tìm mọi cách kéo con cá lại gần thuyền và tự động viên: Hãy
bình tĩnh và giữ sức, lão già ạ. Kéo đi, tay ơi... Hãy đứng vững, đối chân kia. Hãy tỉnh táo vì
tao, đầu à... Nhưng đó cũng là lúc sức cùng lực kiệt: Miệng lão khơ khốc khơng thể nói nổi,
hoặc nếu có thì cũng bằng giọng thì thào, yếu ớt. Ý chí, nghị lực của ơng lão Xan-ti-a-gơ cịn
thể hiện ở quyết tâm bắt bằng được con cá. Sức lực cạn kiệt nhưng lão vẫn cố gượng dậy để
tiếp tục chiến đấu

Ơng lão phán đốn, phân tích tình thế rồi đưa ra giải pháp hành động hợp lí, chính xác, đồng
thời kiên trì chịu đựng và tin rằng mình sẽ giết được con cá: Chỉ hai ba vịng nữa thơi thì ta
sẽ có nó... Tao sẽ tóm mày ở đường lượn... Ta đã di chuyển được nó.

Hình ảnh con cá kiếm ở phần nổi là thành quả của nhiều ngày lao động vất vả trên biển của
ông lão Xan-ti-a-gô. Ở phần chìm, nó tượng trưng cho ước mơ, khát vọng lớn lao của con
người, là vẻ đẹp kì diệu của thiên nhiên. Trong quan hệ với con người, thiên nhiên vừa là
bạn bè vừa là đối thủ.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5></div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh, nội dung
bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh nghiệm, giỏi về kiến

thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các trường chuyên danh tiếng.

I. Luyện Thi Online

- Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây

dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.

- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Phạm Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.

II. Khoá Học Nâng Cao và HSG

- Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS

lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt
ở các kỳ thi HSG.

- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 5 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho

học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần

Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đơi HLV đạt

thành tích cao HSG Quốc Gia.

III. Kênh học tập miễn phí

- HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các

môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn

phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các môn Toán- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.