Chiec thuyen ngoai xa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (764.13 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I.

Đọc - hiểu tiểu dẫn

Đọc - hiểu tiểu dẫn

1. Tác giả

Nguyễn Minh Châu
(1930 – 1989)

Nguyễn Minh Châu

(1930 – 1989)

Quê: Quỳnh Lưu, Nghệ

An.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

I.

Đọc - hiểu tiểu dẫn

Đọc - hiểu tiểu dẫn

1. Tác giả

Tác phẩm chính

Truyện ngắn :

Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (1983)
 Bến quê (1985)

Chiếc thuyền ngoài xa (1987)
 Cỏ lau (1989) …

Tiểu thuyết :

Cửa sơng

(1967)

Dấu chân người lính

(1972)

Những người từ trong rừng đi ra

(1982)…

Tiểu luận phê bình:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

I.

Đọc - hiểu tiểu dẫn

Đọc - hiểu tiểu dẫn

1. Tác giả

Tác phẩm chính

Truyện ngắn

Tiểu thuyết

Tiểu luận phê bình

một trong những cây bút

tiên

phong

của văn học Việt Nam thời kì

đổi mới.

Giải thưởng Hồ Chí Minh

về văn

học nghệ thuật năm

2000

.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I.

Đọc - hiểu tiểu dẫn

1. Tác giả

In đậm phong cách tự sự - triết lí của Nguyễn Minh 
Châu.

Ngôn từ dung dị đời thường nhưng ẩn chứa những

chiêm nghiệm sâu sắc của ông về nghệ thuật và cuộc 
đời.

Tóm tắt :
 Bố cục :

Đoạn 1 (từ đầu đến “chiếc thuyền lưới vó đã biến 
mất”): Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh.

Đoạn 2 (Đây là lần thứ hai… chống chọi với sóng gió 
giữa phá): Câu chuyện của người đàn bà hàng chài ở 
toà án huyện.

Đoạn 3 (còn lại): Tấm ảnh được chọn trong bộ lịch 
năm ấy.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

II.

Đọc - hiểu văn bản

1. Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh

Một cảnh “đắt” trời cho:

Bức tranh mực tàu của một danh hoạ thời cổ:

Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu sương 
mù trắng như sữa có pha đơi chút màu hồng hồng. Vài 
bóng người lớn lẫn trẻ con đang ngồi im phăng phắc

như tượng… Tất cả khung cảnh nhìn qua những cái mắt 
lưới...

Toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều

hài hồ.

Vẻ đẹp đơn giản và tồn bích.

Giúp Phùng bắt gặp cái tận Thiện, tận Mĩ, thấy tâm hồn 
mình được gột rửa, trở nên trong trẻo, tinh khôi hơn

 cái đẹp thanh lọc tâm hồn.
 cái đẹp chính là đạo đức.

a.

Phát hiện thứ nhất : đầy thơ mộng

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

II.

Đọc - hiểu văn bản

1. Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh

a. Phát hiện thứ nhất : đầy thơ mộng
b. Phát hiện thứ hai : đầy nghịch lí

Tại sao phát hiện thứ

hai của Phùng lại đầy

nghịch lí

?

Từ chiếc thuyền ngư phủ

đẹp như mơ

kia hiện ra

cảnh tượng :

Một người đàn bà

thô kệch, mệt mỏi, cam chịu

.

Một người đàn ông

to lớn, độc dữ, đánh đập

vợ tàn nhẫn

.

Đứa con vì

thương mẹ

đã

đánh lại cha

, bị lão

giáng hai bạt tay.



Cảnh tượng

tàn nhẫn

, hồn tồn

khơng phải là

“đạo đức”

,

“chân lí của

sự tồn thiện

”



bất ngờ, trớ trêu

như

trò đùa quái ác

của cuộc

sống.

Thảo luận theo bàn (2’):

Nếu có người đề nghị nhà văn nên

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

II.

Đọc - hiểu văn bản

1. Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh

a.

Phát hiện thứ nhất : đầy thơ mộng

b. Phát hiện thứ hai : đầy nghịch lí

Thái độ

của Phùng

Kinh ngạc

, há mồm ra mà nhìn.

Chạy nhào tới,

định can thiệp

.



nhận ra:

bi kịch

gia đình thuyền chài kia là thứ

thuốc

rửa quái đản

làm những thước phim huyền diệu của anh

bỗng hiện hình thật khủng khiếp, ghê sợ.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

II.

Đọc - hiểu văn bản

2. Câu chuyện của người đàn bà ở toà án huyện

a. Số phận, phẩm chất

Người đàn bà hàng chài

được miêu tả như thế

nào trong tác phẩm?

Người đàn bà

vô danh

, như biết bao người đàn bà

vùng biển khác.

Trạc ngồi 40 tuổi, sinh ra trong gia đình khá giả,

mặt

rỗ, xấu xí, thơ kệch

, khn mặt luôn

mệt mỏi



cuộc đời

lam lũ, nhọc nhằn

.

Khi bị chồng đánh, “

không hề kêu một tiếng, khơng

chống trả, cũng khơng tìm cách chạy trốn

”



nhẫn nhục, chấp nhận

đòn roi như chấp nhận một

phần cuộc đời mình.

Thấy

đau đớn, xấu hổ, nhục nhã

khi hành động vũ phu

của chồng bị thằng Phác và Phùng chứng kiến

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

II.

Đọc - hiểu văn bản

2. Câu chuyện của người đàn bà ở toà án huyện

a. Số phận, phẩm chất

Thái độ

:

rụt rè

, tìm một

góc tường

để ngồi



nhỏ bé,

tội nghiệp

, tư thế

bị động, tự vệ

.

Ngôn ngữ

:

Lúc đầu

:

thưa gửi, Con lạy quý toà



khúm núm, sợ sệt, van nài

.

Về sau

:

Chị cám ơn các chú



trần tình bình đẳng, thân mật, sắc sảo

.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

II.

Đọc - hiểu văn bản

2. Câu chuyện của người đàn bà ở toà án huyện

a. Số phận, phẩm chất

Lời giãi bày: 3 nguyên nhân không bỏ chồng

Gã chồng là chỗ dựa quan trọng trong cuộc đời chị, nhất là khi 
biển động: “Chưa bao giờ các chú biết như thế nào là nỗi vất vả

của người đàn bà trên một chiếc thuyền khơng có đàn ông…”, 
“đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tơi cần phải có người đàn 
ơng để chèo chống khi phong ba…”.

Chị cần có chồng để “cùng làm ăn ni nấng đặng một sắp con”, 
“Ơng trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến 
khi khôn lớn nên phải gánh lấy cái khổ”

 thương con, giàu đức hi sinh.

“Trên thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái hoà thuận vui vẻ”, 
“vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tơi chúng nó được ăn no”

 chắt lọc niềm hạnh phúc nhỏ nhoi từ triền miên đau khổ.
 Chấp nhận đau khổ, chịu đựng tất cả vì con.

b. Câu chuyện ở tồ án huyện

Tại sao người đàn bà hàng chài

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

II.

Đọc - hiểu văn bản

2. Câu chuyện của người đàn bà ở toà án huyện

a. Số phận, phẩm chất

Xem việc chồng đánh mình là cách để gã

giải toả

nỗi khổ

, như kiểu đàn ông thuyền khác

uống rượu



hiểu thấu lẽ đời

,

cảm thông

với lão chồng vũ phu



bao dung, nhân hậu, vị tha

.

 Câu chuyện của người đàn bà là câu chuyện về

sự thật cuộc đời

, giúp những người như Phùng và

Đẩu

thức tỉnh, ngộ ra

được nhiều điều



khơng

thể dễ dãi, đơn giản

trong việc nhìn nhận mọi sự

việc, hiện tượng của cuộc sống.

b. Câu chuyện ở toà án huyện

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

II.

Đọc - hiểu văn bản

3. Tấm ảnh được chọn trong “bộ lịch năm ấy”

PHÙNG

Ảnh 
đen 
trắng

Màu 
hồng 
hồng

của ánh

sương 
mai

Người 
đàn bà

vùng 
biển

Nghệ

thuật Cuộc đời

 Nghệ thuật chân chính khơng bao giờ rời xa cuộc đời.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

II.

Đọc - hiểu văn bản

4. Về gã chồng vũ phu, chị em thằng Phác, chánh án Đẩu 
và nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

a. Gã chồng vũ phu

Cuộc sống

đói nghèo, cực nhọc, quẩn quanh

, đầy

lo

toan

đã biến “

anh con trai cục tính nhưng

hiền lành

”

thành một

người chồng vũ phu

, một

gã đàn ông độc

ác

.

Cứ khi nào

thấy khổ quá

là lão

đánh vợ

, như để

giải

toả uất ức

, để trút sạch tức tối, buồn phiền.



Vừa là

nạn nhân

của cuộc sống khốn khổ, vừa là

thủ phạm

gây ra đau khổ cho chính những người thân

của mình.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

II.

Đọc - hiểu văn bản

4. Về gã chồng vũ phu, chị em thằng Phác, chánh án Đẩu 
và nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

b. Chị em thằng Phác

Người chị

: cô con gái

hiếu thảo, vững chãi

, là

chỗ dựa cho mẹ.

Tước con dao găm

mà em trai định dùng để

đâm bố



ngăn em làm chuyện trái luân thường

đạo lí



cô bé

can đảm

.

Đau khổ

: bố điên cuồng hành hạ mẹ, em trai

vì thương mẹ mà toan đâm bố

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

II.

Đọc - hiểu văn bản

4. Về gã chồng vũ phu, chị em thằng Phác, chánh án Đẩu 
và nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

b. Chị em thằng Phác

Thằng Phác : thương mẹ, quyết bảo vệ mẹ theo kiểu một 
đứa con trai vùng biển

Lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ trên khuôn mặt 
người mẹ, như muốn lau đi những giọt nước mắt chứa 
đầy trong những nốt rỗ chằng chịt.

Tun bố: nó cịn có mặt ở dưới biển này thì mẹ nó 
khơng bị đánh.

c. Chánh án Đẩu

:

có lịng

tốt, nhiệt tình

bảo vệ cơng lí nhưng

chưa

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

II.

Đọc - hiểu văn bản

4. Về gã chồng vũ phu, chị em thằng Phác, chánh án Đẩu 
và nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

d. Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng

Nhạy cảm trước cái đẹp.

Từng là người lính, Phùng căm ghét áp bức, bất công, sẵn 
sàng bảo vệ điều thiện, lẽ công bằng.

Hành động “vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới” :
 Chiếc thuyền nghệ thuật thì ở ngoài xa, một khoảng 
cách đủ để tạo nên vẻ đẹp huyền ảo, nhưng cuộc đời lại ở 
rất gần.

Đừng vì nghệ thuật mà qn cuộc đời, bởi nghệ thuật 
chân chính ln là cuộc đời và vì cuộc đời.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

II.

Đọc - hiểu văn bản

5. Đặc sắc nghệ thuật

a

.

Tình huống truyện : tình huống nhận thức  có ý

nghĩa khám phá, phát hiện về đời sống.

Phùng nhìn đời bằng đôi mắt một nghệ sĩ  chứng kiến

bi kịch của gia đình hàng chài  nhìn đời khác hẳn, hiểu

sâu thêm về cuộc sống, về chính mình và tính cách 
những người xung quanh.

 Tình huống độc đáo, được đẩy lên cao trào và xoáy

sâu để phát hiện tính cách con người và sự thật cuộc 
đời.

b. Ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật

Người kể chuyện: Phùng  điểm nhìn nghệ thuật sắc

sảo, tăng khả năng khám phá đời sống của tình huống 
truyện, lời kể thêm khách quan, chân thực, thuyết phục.

Ngôn ngữ nhân vật: phù hợp tính cách.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Chiec thuyen ngoai xa

<b>I. </b>

<b>I. </b>

<b>Đọc - hiểu tiểu dẫn</b>

<b><sub>Đọc - hiểu tiểu dẫn</sub></b>

<i><b>1. Tác giả</b></i>

<b>Nguyễn Minh Châu</b>

<b>(1930 – 1989)</b>

<b> Quê: Quỳnh Lưu, Nghệ </b>

<b>An.</b>

<b>I. </b>

<b>I. </b>

<b>Đọc - hiểu tiểu dẫn</b>

<b><sub>Đọc - hiểu tiểu dẫn</sub></b>

<i><b>1. Tác giả</b></i>

<b>Tác phẩm chính</b>

<b>Truyện ngắn :</b>

<i><b> </b></i>

<b>Tiểu thuyết :</b>

<i><b> Cửa sơng </b></i>

<b>(1967)</b>

<i><b> Dấu chân người lính</b></i>

<b> (1972)</b>

<i><b> Những người từ trong rừng đi ra</b></i>

<b> (1982)…</b>

<b>Tiểu luận phê bình:</b>

<b>I. </b>

<b>I. </b>

<b>Đọc - hiểu tiểu dẫn</b>

<b><sub>Đọc - hiểu tiểu dẫn</sub></b>

<i><b>1. Tác giả</b></i>

<b>Tác phẩm chính</b>

<b>Truyện ngắn </b>

<b>Tiểu thuyết</b>

<b>Tiểu luận phê bình</b>

<b> một trong những cây bút </b>

<b>tiên </b>

<b>phong </b>

<b>của văn học Việt Nam thời kì </b>

<b>đổi mới.</b>

<b>Giải thưởng Hồ Chí Minh</b>

<b> về văn </b>

<b>học nghệ thuật năm </b>

<b>2000</b>

<b>.</b>

<b>I. </b>

<b>I. </b>

<b>Đọc - hiểu tiểu dẫn</b>

<b>Đọc - hiểu tiểu dẫn</b>

<i><b>1. Tác giả</b></i>

<b> </b>

<b>II. </b>

<b>II. </b>

<b>Đọc - hiểu văn bản</b>

<b>Đọc - hiểu văn bản</b>

<i><b>1. Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh</b></i>

<b> </b>

<b>Phát hiện thứ nhất : đầy thơ mộng</b>

<b>II. </b>

<b>II. </b>

<b>Đọc - hiểu văn bản</b>

<b>Đọc - hiểu văn bản</b>

<i><b> 1. Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh</b></i>

<b>Tại sao phát hiện thứ </b>

<b>hai của Phùng lại đầy </b>

<b>nghịch lí</b>

<b>?</b>

<b> Từ chiếc thuyền ngư phủ </b>

<b>đẹp như mơ</b>

<b> kia hiện ra </b>

<b>cảnh tượng :</b>

<b> Một người đàn bà </b>

<b>thô kệch, mệt mỏi, cam chịu</b>

<b>.</b>

<b> Một người đàn ông </b>

<b>to lớn, độc dữ, đánh đập </b>

<b>vợ tàn nhẫn</b>

<b>.</b>

<b> Đứa con vì </b>

<b>thương mẹ </b>