Bài giảng nguyên tử phân tử chuyển động hay đứng yên

Bài 20:
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
Hãy tưởng tượng giữa sân bóng đá có một quả bóng khổng lồ và rất nhiều học
sinh từ mọi phía chạy tới xô đẩy quả bóng. Vì những xô đẩy này không cân bằng
nên quả bóng lúc bay lên, khi rơi xuống, lúc bật sang trái, khi lăn qua phải.
Trò chơi này tưởng như chẳng có liên quan gì tới nguyên tử, phân tử, thế mà lại
có thể giúp ta hiểu được một trong những tính chất quan trọng của nguyên tử,
phân tử.

Bài 20:
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
I. THÍ NGHIỆM BROWN
Năm 1827 nhà bác học Brown, khi quan sát các hatk phấn hoa trong nước bằng
kính hiển vi đã phát hiện thấy chúng chuyển động không ngừng về mọi phía.
Ở thời kỳ đó, lý thuyết về vật chất được cấu tạo từ các nguyên, phân tử chưa ra
đời nên ông không làm sao giải thích được chuyển động kỳ lạ này.

Bài 20:
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
I. THÍ NGHIỆM BROWN
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG
Các em hãy th gi i thích chuy n đ ng c a các h t ph n hoa trong thí ử ả ể ộ ủ ạ ấ
nghi m c a Brown b ng cách dùng s t ng t gi a chuy n đ ng ệ ủ ằ ự ươ ự ữ ể ộ
c a các h t ph n hoa v i chuy n đ ng c a qu bóng mô t đ u ủ ạ ấ ớ ể ộ ủ ả ả ở ầ
bài. Sau đây là các câu h i g i ý.ỏ ợ
C1 Qu bóng trên sân t ng t nh h t nào trong thí nghi m c a Brown?ả ươ ự ư ạ ệ ủ
Qu bóng trên sân t ng t nh h t ph n hoa trong thí nghi m Brown.ả ươ ự ư ạ ấ ệ

C2 Các h c sinh t ng t nh h t nào trong thí nghi m Brown?ọ ươ ự ư ạ ệ
Các h c sinh t ng t nh h t phân t n c trong thí nghi m Brown.ọ ươ ự ư ạ ử ướ ệ
C3 T i sao các phân t n c có th làm cho các h t ph n hoa ạ ử ướ ể ạ ấ
chuy n đ ng?ể ộ
N u tr l i không đ c thì không sao c ! Vì sau khi ế ả ờ ượ ả Brown làm thí
nghi m thì m t kho ng 50 năm sau ệ ấ ả Enbert Einstein m i gi i thích đ c ớ ả ượ
đ y đ và chính xác thí nghi m c a ầ ủ ệ ủ Brown.

Bài 20:
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
I. THÍ NGHIỆM BROWN
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG
Các h t ph n hoa chuy n đ ng nh trong thí nghi m Brown là doạ ấ ể ộ ư ệ các
phân t n c không đ ng yên mà chuy n đ ng không ng ngử ướ ứ ể ộ ừ . Chuy n ể
đ ng c a các phân t n c va ch m vào nhi u phía c a h t ph n ộ ủ ử ướ ạ ề ủ ạ ấ
hoa, các va ch m này không cân b ng làm cho h t ph n hoa chuy n ạ ằ ạ ấ ể
đ ng h n đ n không ng ng.ộ ỗ ộ ừ

Bài 20:
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
NGUYÊN T , PHÂN T CHUY N Đ NG HAY Đ NG YÊN?Ử Ử Ể Ộ Ứ
I. THÍ NGHIỆM BROWN
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG NGỪNG
Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ
Trong thí nghi m c a Brown n u ta càng tăng nhi t đ c a n c thì ệ ủ ế ệ ộ ủ ướ
chuy n đ ng c a các h t ph n hoa càng nhanh,ch ng t các phân t ể ộ ủ ạ ấ ứ ỏ ử
n c chuy n đ ng càng nhanh và va đ p vào các h t ph n hoa càng ướ ể ộ ậ ạ ấ
m nh. Nhi u thí nghi m khác cũng ch ng t : ạ ề ệ ứ ỏ Nhi t đ càng cao thì các ệ ộ

nguyên t , phân t chuy n đ ng càng nhanhử ử ể ộ . Vì chuy n đ ng c a các ể ộ ủ
nguyên t , phân t liên quan ch t ch v i nhi t đ nên chuy n ử ử ặ ẽ ớ ệ ộ ể
đ n cnỳ đ c g i là ộ ấ ượ ọ chuy n đ ng nhi t.ể ộ ệ